Diagnozowanie sterowania pracą silnika Daewoo Matiz

Jednostka sterująca ECM (Electronic Control Modul) na podstawie sygnałów otrzymywanych z czujników

steruje pracą silnika tak, aby zapewnić optymalne osiągi.

Do jednostki ECM są przekazywane następujące informacje wejściowe:

−

z czujnika ciśnienia bezwzględnego MAP;

−

z czujnika temperatury powietrza w kolektorze dolotowym MAT;

−

z czujnika położenia wału korbowego CPS;

−

z czujnika prędkości samochodu VSS;

−

z czujnika temperatury płynu chłodzącego CTS;

−

z sondy lambda;

−

z czujnika położenia przepustnicy TPS;

−

z czujnika spalania stukowego.

ECM na podstawie tych informacji wejściowych ustala następujące parametry pracy silnika:

−

kąt wyprzedzenia zapłonu: przekazując odpowiedni impuls do cewki zapłonowej wywołuje przeskok

iskry na elektrodach świec zapłonowych;

−

obroty biegu jałowego silnika: sterując zaworem regulacji powietrza IACV zubaża bądź wzbogaca

mieszankę paliwowo-powietrzną na wolnych obrotach;

−

dawkę paliwa: sterując zaworem elektromagnetycznym wtryskiwacza określa czas otwarcia wtryski-

wacza.

Jednostka ECM steruje pracą następujących elementów:

−

pompy paliwa: po włączeniu zapłonu uruchamia pompę paliwa na dwie sekundy, natomiast w przy-

padku braku impulsów z czujnika obrotów wału korbowego CPS podczas pracy silnika odcina zasila-

nie pompy, co ma istotne znaczenie, np. podczas kolizji samochodu;

−

wentylatorów chłodnicy: sygnał otrzymany z czujnika temperatury płynu chłodzącego powoduje włą-

czenie wentylatora chłodnicy na wolnych bądź wysokich obrotach;

−

- sprzęgła sprężarki klimatyzacji: włączenie klimatyzacji, jeśli samochód jest w nią wyposażony, po-

woduje jednoczesne włączenie wentylatora; w przypadku zbytniego obciążenia ECM rozłącza sprzę-

gło sprężarki klimatyzacji;

−

zaworu pochłaniacza par paliwa CCP: gdy spełnione są odpowiednie warunki podczas pracy silnika,

ECM otwiera zawór umożliwiając przepływ par paliwa do cylindrów silnika i ich spalenie;

−

zaworu recyrkulacji spalin EGR: kierując gazy spalinowe do kolektora dolotowego ogranicza emisję

szkodliwych związków azotu (NO

x

).

Charakterystyczne fazy pracy silnika w powiązaniu z działaniem jednostki sterującej ECM prze-

biegają następująco:

1.

Faza rozruchu: po włączeniu zapłonu jednostka ECM na dwie sekundy włącza przekaźnik pompy

paliwa, odczytuje sygnał z czujnika temperatury płynu chłodzącego CTS i czujnika położenia prze-

pustnicy TPS; po uruchomieniu zimnego silnika układ pracuje w trybie „pętli otwartej", ustalając sto-

sunek powietrza do paliwa na podstawie danych otrzymanych z czujników ciśnienia bezwzględnego

MAP oraz CTS, ignorując sygnał z sondy lambda.

2.

Faza normalnej pracy (praca w trybie pętli zamkniętej): po osiągnięciu przez sondę lambda wła-

ściwej temperatury (powyżej 316°C) jednostka sterująca ECM ustala skład mieszanki (stosunek po-

wietrza do paliwa) na podstawie sygnałów z sondy lambda; do pamięci ECM są wprowadzone war-

tości odpowiadające składowi mieszanki bogatej i ubogiej, na podstawie ich analizy ECM steruje

dawką paliwa dobierając odpowiedni czas otwarcia wtryskiwaczy (optymalny stosunek powietrza do

paliwa wynosi 14,7 : 1).

3.

Faza przyspieszania: analizując informacje z czujnika położenia przepustnicy o wzroście kąta

otwarcia przepustnicy oraz czujnika ciśnienia o zmianie podciśnienia w kolektorze dolotowym, ECM

zwiększa czas otwarcia wtryskiwaczy, powiększając dawkę paliwa sprzyjającą wzrostowi prędkości

obrotowej wału korbowego silnika.

4.

Faza zmniejszania prędkości: sygnał z czujnika ciśnienia w kolektorze dolotowym informujący

o zmianie podciśnienia i sygnał z czujnika położenia przepustnicy o jej zamknięciu sprawiają, że jed-

nostka ECM skraca czas otwarcia wtryskiwaczy redukując dawkę paliwa dostarczaną do cylindrów.

USYTUOWANIE MODUŁU ECM W SAMOCHODZIE

Jednostka sterująca ECM pełni również funkcje diagnostyczną sygnalizując występujące usterki świece-

niem lampki kontrolnej silnika umieszczonej w zestawie wskaźników, jednocześnie je zapamiętując. Do

identyfikacji zapamiętanych usterek służy specjalne urządzenie diagnostyczne Scanner z odpowiednim

oprogramowaniem. Rozpoznanie niedomagań jest możliwe po podłączeniu tego urządzenia do gniazda

diagnostycznego ALDL umieszczonego w samochodzie, za schowkiem pasażera. Jednostka sterująca

ECM zamocowana na lewym przednim słupku, w jego dolnej części, jest nie naprawialna i w przypadku

stwierdzenia uszkodzenia należy ją wymienić na nową.

Programowanie obrotów biegu jałowego

W przypadku odłączenia zasilania, gdy np.: zostanie odłączony przewód akumulatora lub wyjęty bez-

piecznik jednostki ECM (Ef4 lub Ef19 w skrzynce bezpieczników w komorze silnika) po ponownym pod-

łączeniu zasilania.

DIAGNOZOWANIE USTEREK SILNIKA

a - złącze ALDL, b - odczytanie kodu usterki, c - przygotowanie do odczytu kodu na lampce, d - lampka

kontrolna w zestawie wskaźników

Kody diagnostyczne usterek silnika

Kod

usterki

Element, w obwodzie którego powstała

usterka

1

)

Opis usterki

0105

MAP

niski sygnał

0105

MAP

wysoki sygnał

0110

MAT

niski sygnał

0110

MAT

wysoki sygnał

0115

CTS

niski sygnał

0115

CTS

wysoki sygnał

0120

TPS

niski sygnał

0120

TPS

wysoki sygnał

0130

sonda lambda

uszkodzenie wewnętrzne

0201

wtryskiwacz nr 1

zwarcie w obwodzie masy / akumulatora

0202

wtryskiwacz nr 2

zwarcie w obwodzie masy / akumulatora

0203

wtryskiwacz nr 3

zwarcie w obwodzie masy / akumulatora

0320 czujnik prędkości obrotowej silnika niewłaściwe działanie
0325

czujnik spalania detonacyjnego uszkodzenie wewnętrzne

0340 czujnik prędkości obrotowej wałka

rozrządu

niewłaściwe działanie

0400

zawór EGR

niski sygnał

0400

zawór EGR

wysoki sygnał

0440

zawór CCP

zwarcie z masą / akumulatorem

0500

VSS

niewłaściwe działanie

0505

IACV

uszkodzenie zaworu

0560

B(+)

niewłaściwe napięcia zasilania

0601

ECM

usterka wewnętrzna

1100 układ regulacji składu mieszanki

paliwowo-powietrznej

uszkodzenie układu

1500

obwód termistora parownika

(układ A/C)

przerwa w obwodzie

1510

przekaźnik główny

przerwa w obwodzie wyjściowym

1510

przekaźnik główny

w obwodzie wyjściowym zwarcie z obwodem zasilania

1600

ECM

błąd immobilizera (brak odpowiedzi)

1601

ECM

błąd immobilizera (niewłaściwa odpowiedź)

1602

ECM

błąd immobilizera, zablokowanie ECM

1610

przekaźnik główny

zwarcie cewki przekaźnika z obwodem zasilania

1610

przekaźnik główny

zwarcie cewki przekaźnika do masy

1620

wyłącznik układu A/C

zwarcie z masą / akumulatorem

1630 przekaźnik niskich obrotów wen-

tylatora chłodnicy

przerwa w obwodzie lub zwarcie do masy / akumulatora

1631

przekaźnik wysokich obrotów

wentylatora chłodnicy

przerwa w obwodzie lub zwarcie z masą / akumulatorem

1)

Objaśnienia oznaczeń elementów powodujących usterkę są podane w słowniczku skrótów.

Typowe niedomagania silnika

Objaw niedomagania

Prawdopodobna przyczyna

Silnika nie można uruchomić lub utrud-

nione uruchamianie silnika

- niewłaściwe ciśnienie sprężania w cylindrach;

- zanieczyszczone paliwo;

- usterka w obwodzie czujnika położenia wału korbowego;

- niewłaściwa kolejność podłączenia przewodów do świec

zapłonowych;

- uszkodzenie świec zapłonowych;

- uszkodzenie przewodów zapłonowych;

- niewłaściwe podłączenie przewodów do cewki zapłonowej;

- uszkodzenie cewki zapłonowej;

- uszkodzenie rozdzielacza zapłonu;

- uszkodzenie modułu ECM;

- brak zasilania pompy paliwa;

- brak zasilania wtryskiwaczy;

- uszkodzenie wtryskiwaczy;

- uszkodzony regulator ciśnienia paliwa.

Silnik rozwija za małą moc

- nieszczelny układ dolotowy.

Nierówna praca silnika

- uszkodzony czujnik temperatury płynu chłodzącego;

- uszkodzony układ recyrkulacji oparów paliwa;

- uszkodzony układ regulacji obrotów biegu jałowego.

Przegrzewanie się silnika

- niewłaściwy poziom płynu chłodzącego;

- uszkodzony wentylator chłodnicy.

Nadmierne zużycie paliwa

- uszkodzony regulator ciśnienia paliwa;

- uszkodzone wtryskiwacze paliwa;

- brak odpowiedniej drożności przewodu powrotnego paliwa;

- zanieczyszczony filtr paliwa;

- zanieczyszczony filtr powietrza.

Okresowe świecenie lampki kontrolnej

silnika

- brak właściwego kontaktu przewodu masowego ECM.

Stuki w silniku po uruchomieniu zani-

kające po rozgrzaniu

- nieodpowiedni gatunek oleju;

- nadmierny luz osiowy wału korbowego;

- nadmierny luz łożysk głównych wału korbowego;

- nadmierny luz tłoków w cylindrach.

Stuki zimnego silnika wzrastające ze

wzrostem obciążenia

- niewłaściwie zamocowane lub uszkodzone koło pasowe

wału korbowego;

- nadmierny luz tłoka w cylindrze;

- zgięty korbowód.

Stuki nagrzanego silnika narastające

ze wzrostem obciążenia

- uszkodzona piasta lub koło pasowe;

- niewłaściwie zamocowany układ wylotowy;

- uszkodzone koło zamachowe;

- nadmierny luz panewek głównych lub korbowych;

- niewłaściwa jakość paliwa;

- niewłaściwe ustawienie rozrządu;

- przedmuchy spod kolektora wylotowego.

Stuki silnika przy obrotach biegu jało-

wego

- niewłaściwy naciąg pasków napędowych;

- niewłaściwy gatunek oleju silnikowego;

- nadmierny luz sworznia tłokowego;

- zgięty korbowód;

- niewłaściwy luz tłok-cylinder.

SŁOWNICZEK SKRÓTÓW

Skrót

Nazwa angielska

Znaczenie polskie

ABS

Antilock Brake System

Układ zapobiegania poślizgowi kół podczas hamowa-

nia

ACP

Aircon Pressure

Czujnik ciśnienia w układzie klimatyzacji

ALDL Assembly Line Diagnostic Link

Złącze diagnostyczne

API

American Petroleum Institut

Amerykański Instytut Naftowy

Air Bag

Poduszka powietrzna

BATT Battery

Akumulator

CCP

Controlled Canister Purge

Zawór pochłaniacza oparów paliwa

CHMSL

Dodatkowa lampa świateł hamowania

CPS

Cranckshaft Position Sensor

Czujnik położenia wału korbowego

CTS

Coolant Temperature Sensor

Czujnik temperatury płynu chłodzącego

EBCM Electronic Brake Control Modul

Moduł sterujący układu hamulcowego ABS

ECM

Electronic Control Modul

Elektroniczny moduł sterujący

EGR

Exhaust Gas Recirculation

Zawór recyrkulacji spalin

EOS

Exhaust Oxygen Sensor

Czujnik tlenu (sonda lambda)

EST

Electronic Spark Timing

Układ sterowania iskrą na świecy zapłonowej

GND

Ground

Masa obwodu elektrycznego

HLLD Head Lamp Levelling Device

Korektor ustawienia reflektorów

IACV

Idle Air Control Valve

Regulator biegu jałowego (silnik krokowy)

1GN

Ignition

Zapłon

MAP

Manifold Absolute Pressure

Czujnik ciśnienia bezwzględnego

MAT

Manifold Air Temperature

Czujnik temperatury powietrza dolotowego

MFR

Multi Face Reflector

Wielozwierciadłowy reflektor

MPFI

Muiti Point Fuel injection

Wielopunktowy wtrysk paliwa

P1M

Plastic Intake Manifold

Kolektor dolotowy z tworzywa sztucznego

PCV

Positive Crankcase Ventilation

Układ wentylacji skrzyni korbowej

PROM Programmable Read Only Memory Pamięć programowalna

PS

Power Steering

Wspomaganie układu kierowniczego

SAE

Society o f Automotive Engineers

Stowarzyszenie Inżynierów Amerykańskich (USA)

SDM

Sensing and Diagnostic Module

Moduł sterujący i diagnozujący układu poduszki po-

wietrznej

SES

Service Engine Soon

Lampka sygnalizacyjna obsługi układów silnika

SIR

Supplemental inflatable Restrains

Dodatkowy układ bezpieczeństwa -> SRS

SOHC Single Over Head Camshaft

Pojedynczy wałek rozrządu na głowicy

SPI

Single Point Injection

Jednopunktowy wtrysk paliwa

SRS

Supplemental Restraint System

Dodatkowy układ bezpieczeństwa -» SIR

TBI

Throttle Body Injection

Wtrysk paliwa do gardzieli

TCHU Traction Control Modul

Układ sterowania automatyczną skrzynką biegów

TCS

Traction Control System

Moduł zapobiegający poślizgowi kół podczas przy-

spieszania

TIM

Tubular Intake Manifold

Kolektor dolotowy

TPS

Throttle Position Sensor

Czujnik położenia przepustnicy

VGIS

Variable Geometry Induction Sys-

tem

Kolektor dolotowy o zmiennej geometrii

VSN

Vehicle Identification Number

Numer identyfikacyjny samochodu

VSS

Vehicle Speed Sensor

Czujnik prędkości samochodu

Bezpieczniki

Dostęp do bezpieczników i przekaźników uzyskuje się po zwolnieniu zaczepów i zdjęciu pokrywy skrzynki

bezpieczników. W skrzynce jest umieszczony specjalny uchwyt ułatwiający demontaż bezpieczników.

Razem z bezpiecznikami zainstalowane są przekaźniki:

A - przekaźnik wysokiej prędkości wentylatora chłodnicy;

B - przekaźnik przednich reflektorów;

C - przekaźnik zapłonu;

D - przekaźnik niskiej prędkości wentylatora chłodnicy;

E - przekaźnik sygnału dźwiękowego;

F - przekaźnik oświetlenia;

G - główny przekaźnik;

H - przekaźnik sprzęgła elektromagnetycznego sprężarki układu klimatyzacji.

Uchwyt do wyjmowania bezpieczników oznaczono symbolem K.

1. Skrzynka bezpieczników w komorze silnika

Bezpiecznik

Obwód zabezpieczany

Wartość bezpiecz-

nika

Ef1

Bezpiecznik główny, moduł ABS

50A

Ef2

Zasilanie wyłącznika zapłonu (IGN1)

40A

EI3

Bezpiecznik zapasowy, zasilanie włącznika zapłonu (IGN2)

15A

Ef4

ECM, EBCM, alternator, czujnik prędkości silnika,

przekaźnik rozrusznika, przekaźnik główny, cewka zapłonowa

10A

Ef5

Bezpiecznik zapasowy, elektrycznie podnoszone szyby

30A

Ef6

Silnik dmuchawy

20A

Ef7

Ogrzewanie tylnej szyby

15A

Ef8

Światła drogowe (prawe)

10A

Ef9

Światła drogowe (lewe)

10A

Ef10

Światła mijania (prawe)

10A

Ef11

Światła mijania (lewe)

10A

Ef12

Światła pozycyjne (przednie prawe + tylne lewe), zegar

10A

Ef13

Światła pozycyjne (przednie lewe + tylne prawe),

oświetlenie tablicy rejestracyjnej

10A

Ef14

Sprzęgło elektromagnetyczne sprężarki klimatyzacji

10A

Ef15

Wentylator chłodnicy

25A

EI16

Bezpiecznik zapasowy

10A

Ef17

Sygnał dźwiękowy

10A

Ef18

Przekaźnik świateł

20A

Ef19

ECM, przekaźnik główny, złącze ALDL

15A

Ef20

Bezpiecznik zapasowy

10A

Ef21

Bezpiecznik zapasowy

30A

Wartość bezpiecznika

(prąd znamionowy)

Kolor

10 A

czerwony

15 A

niebieski

20 A

żółty

30 A

zielony

2. Skrzynka bezpieczników w kabinie pasażerskiej

Bezpiecznik

Obwód zabezpieczany

Wartość

bezpiecznika

F1

Oświetlenie zestawu wskaźników, zegar cyfrowy,

sygnalizator dźwiękowy

10A

F2

Moduł sterowania poduszki powietrznej (SDM)

10A

F3

Elektrycznie sterowane szyby

20A

F4

Kierunkowskazy

10A

F5

Radio

10A

F6

Zapalniczka

20A

F7

-

-

F8

Wycieraczki przedniej szyby

15A

F9

Wycieraczka tylnej szyby, światło cofania

15A

F10

Immobilizer, radio, oświetlenie wnętrza

10A

F11

Światła awaryjne, światła hamowania, zegar

15 A

F12

Zamek centralny

20A

F13

Przekaźnik rozrusznika, rozrusznik

20A

F14

-

-