Podstawy wychowania do mediów
2013-04-12
Do postawy wyciszenia prowadzi wysiłek fizyczny, ale również psychiczny.
SUCHY JĘZYK- przeciwieństwo biegunki słownej
Rodin – rzeźbiarz francuski zasłynął
Nurt ciszy- postawa wyciszenia jest potrzebna człowiekowi w jego rozwoju
Mamy dominację obrazu
Utrwalony w jednostce przed refleksyjny odbiór reklamy; najpierw ktoś kupuje a potem się zastanawia czy dobrze wybrał
Tolerowana bezmyślność w korzystaniu z mediów
Obojętność- obniżenie poziomu życia duchowego i religijnego
Kult gwiazd silniejszy im płytsze życie młodego człowieka
4 składniki nieprzeciętnej indywidualności:
Wyobraźnia
Selekcja
Koncentracja
Cierpliwość
Cisza- cecha konstytutywna człowieka.
Nie można eliminować ciszy!
Fascynacja wiarą – potrzeba ciszy; płytka wiara- nie potrzeba ciszy!
Czynniki niesprzyjające ciszy:
Odbiór mediów- głośny
Tendencja do rozmów, paplania( ple, ple)
Środowisko ciszy- galenosfera
ZASADY:
1.Należy przekonać do znanego poglądu, że wielkie dzieła powstają w ciszy i twórczym myśleniu.
2. Ćwiczenie medytacji i skupienia.
3. wypracować w sobie rodzaj naturalnego filtra chroniącego przed hałasem, a nawet przed presją wspomnień i
dyktaturą uczuć.
4. czytanie na głos tekstów drukowanych.
5. podziwianie mądrości człowieka antycznego, czytającego teksty na głos.
6. tworzyć atmosferę ciszy w domu, aby zobaczyć cisze i być pod jej urokiem.
7. należy stosować chwilę ciszy po obejrzanym filmem, refleksja nad treścią.
Mit- propaganda szeptania.
Wiek XX – stulecie propagandy! bo propaganda okłamuje.
Propaganda-jest to planowe działanie perswazyjne, które poprzez urobienie odpowiedniej opinii ma doprowadzić
człowieka lub grupę ludzi do wywołania oczekiwanych decyzji lub zachowań. Dogodnym narzędziem jest
manipulacja. Opiera się na niej.
Propaganda szeptana- indywidualne i bezpośrednie oddziaływanie perswazyjne na jednostkę lub niewielką grupę
osób w celu przekonania jej do pewnych opinii lub poglądów, a także oczekiwanych decyzji lub zachowań. Podkreśla
się bezpośredniość działań propagandowych; nie ma pośrednictwa mediów.
PYTANIE NA EGZAMIN:
Działania perswazyjne
- ma miejsce w propagandzie. Opierają się nie tylko na zwykłym przekonywaniu ale też
namawianiu do czegoś. Od finezyjnej treści komunikatu agencyjnego poprzez różne techniki manipulacji aż po
brutalne pranie mózgu.
Pranie mózgu- pod wpływem tego nieodwracalne skutki w osobowości człowieka; specjalizują się w tym SEKTY!
Rodzaje propagandy:
interaktywna,
intuicyjna,
demaskująca,
szeptana,
inspirująca,
informująca.
Demagogia- działanie nastawione na łatwy efekt, np. obietnica, kokieteria, komplement, operowanie groźbą,
zastraszaniem; osoby posługują się spreparowanymi danymi statystycznymi; miażdżąca krytyka jakiejś osoby czy
instytucji.
Zręczne operowanie plotką- przekazywana ze specyficzną otoczką psychologiczną pomagającą przekonać
rozmówcę; np. „powszechnie wiadomo…., nie mów nikomu”
PLOTKA – potajemne przekazywanie niesprawdzonej wiadomości na niekorzyść osoby trzeciej. Nie da się jej cofnąć.
Jest zasadą czarnego PR: przedstaw wroga w złym swietle i spraw by w nim pozostał.
WNIOSKI:
- trzeba uwrażliwić nauczycieli na propagandę szeptaną
- należy pogłębiać wiedzę
„Jeżeli ugrupowanie lewicowe i liberalne w Polsce uda się wprowadzić istotne zmiany zarówno w ustawodawstwie jak i
mentalności społeczeństwa w odniesieniu do: aborcji, eutanazji, pornografii, narkomanii, homoseksualizmu i Religi w
szkole to niewątpliwie dojdzie do tego przy udziale propagandy szeptanej. Stanie się to tym łatwiejsze jeśli będzie ona
wzmocniona środkami audiowizualnymi”.
Działanie podprogowe:
1. Technika I klatki – wzrok
2. Technika skutecznego
Wpływ mediów na osobowość:
- podświadomy
-bezpośredni
- kompulsywny- wykonywany pod wpływem niedającego się opanować wewnętrznego przymusu; ulegający takiemu
przymusowi)
„Manipulacja, media, edukacja” – wyd. Uniwersytet Toruński, pod red. prof. Bronisław
Siemieniecki – o propagandzie szeptanej
2013-04-26
Wpływ mediów na człowieka
Postawy i opinie- badane, kiedy bierze się pod uwagę wpływ mediów
4 kierunki zmian:
Wpływ niektórych treści jest taki, że człowiek rezygnuje z niektórych treści
Tworzą się nowe postawy i opinie pod wpływem mediów
Wzmocnienie istniejących już postaw i opinii
Osłabienie dotychczasowych postaw i opinii
Teorie na temat skuteczności mediów:
1. Istnieje wyłącznie wpływ bezpośredni( czytamy gazetę- odkładamy gazetę)
2. Jest wyłącznie wpływ pośredni( zaczyna się od bezpośredniego, a potem zachodzą zmiany wpływ pośredni)-
najwięcej zwolenników
3. Wpływa katharsis – pod wpływem mediów człowiek przezywa oddziaływanie psychiczne nieraz moralne
4. Głosi, że nie ma żadnego wpływy- najmniej popularny
!!!!W
pływ pośredni- są tzw. czynniki pośredniczące
Odkrył je Joseph Clapper –medioznawcza
Czynniki pośredniczące – decydują w jakim zakresie występuje wpływ mediów na człowieka; w jakiejś mierze
uzależniona jest skuteczność oddziaływania
1. Cechy osobowe odbiorcy(uległość, naiwność, nieporadność w dokonywaniu selekcji, skłonność do
naśladownictwa, odporność na wpływy, krytycyzm, niezależność myślenia, dociekliwość intelektualna,
aktywność)
2. Postawy odbiorcy- wobec mediów:
Życzliwość
Zaufanie, szukanie sensu życia
Nieufność
Lekceważenie
Nienawiść
Obojętność( niedocenianie mediów), uprzedzenie
3. Grupa odniesienia- człowiekowi zależy na opinii ze strony jednostki, np. rodzina, znajomi. Ma to do siebie,
że jednostka się identyfikuje z ta grupą.
4. Przeżywamy interakcje- równoczesna aktywność dwóch albo więcej osób, uczestniczy osoba znacząca, np.
rodzice.
5. Przywódcy opinii- wiążę się z hipotezą o dwustronnym przepływie informacji( I etap obejmuje
przywódców opinii
6. Kultura- JP II określał kulturę jako coś, przez co człowiek staje się bardziej człowiekiem, jeśli człowiek tkwi
w kulturze nie ulega wpływowi mediów
7. Wychowanie- najważniejszy czynnik
8. Miłość pedagogiczna
9. Środowisko wychowawcze
10. Czas- jak długo czytamy, słuchamy muzyki
Duchem kultury jest kultura ducha!
Struktura komunikowania masowego
Procesy związane z oddziaływaniem mediów
1. Dysponent- cenzor, decydował o wszystkim, w mediach tą funkcję obecnie spełnia redaktor, najważniejszy głos
ma właściciel, któremu podlega redakcja; właściciel - dysponent
2. Nadawca( komunikator, źródło informacji)- prezenter, scenograf, scenarzysta, kompozytor( muzyki filmowej-
Wojciech Kilar- najwybitniejszy)
3. Przekaz- treść ułożona wcześniej, poprawiona, skorygowana. Przekaz staje się komunikatem, gdy jest
ogłoszony, wchodzi w kanał medialny.
Nie ma przekazu masowego- bo przekaz jest zindywidualizowany!
publiczność jest masowa!
4. Środek przekazu- medium W cyklu masowego przekazywania nie treść jest ważna, ale ważne jest medium.
Sam środek przekazu jest przekazem!
5. Forma- felieton, recenzja, film fabularny, dydaktyczny;
6. Odbiorca(adresat)- na skuteczność oddziaływania mają wpływ: efekt pierwszeństwa- I argument!; efekt
świeżości- najnowsze doniesienia, a nie przestarzałe. Liczy się stopień rozbieżności osób, z którymi
rozmawiamy.
7. Rezultat- efekt oddziaływania, są różne typy, np. skutek niezamierzony, efekt bumerangowy, przeciwny do tego
którego zamierzaliśmy.
Efekt niezgodny z oczekiwaniami- odbierane są odwrotnie niż intencja dziennikarza. Gdy sposób prezentowania
pewnych myśli irytuje odbiorcę.
System oligarchiczny- od nadawcy do odbiorcy; jeden kierunek nie było w PRL mediów interaktywnych.
Przeciwieństwem jest
Prawda w mediach
Czy prawda mediach, może wygrać z kłamstwem?
JP II : „ najważniejsza jest służba prawdzie”.
I wywiad z Janem Pawłem II przeprowadził: Andre Frossar. Urodził się w rodzinie ateistycznej, syn sekretarza
komunistycznej Francji. Napisał książkę : „bóg jest ja go spotkałem’.
W wywiadzie z JP II; najważniejszy fragmentów .z ewangelii „ poznacie prawdę a ona was wyzwoli.
4 bloki motywów dlaczego dziennikarze kłamią:
1. Chęć zysku :„Gdzie mówią pieniądze, tam milczy prawda”.
2. Indolencja- nieporadność
3. Poprawność polityczna
4. Poczucie bezkarności
5. Mechanizmy psychologiczne ( społeczeństwo postkolonialne)
6. Hasła i slogany; „ róbta co chceta”!
7. Należy uczyć sztuki dawania świadectwa prawdzie
8. Nauczyć siebie czerpania wiedzy z wielu źródeł
9. Właściwe reagowanie na kłamstwo
Opinia publiczna
Casus Stan’a Tymińskiego – kandydat na prezydenta, prawie pokonał Wałęsę.
Miał poparcie karteli narkotykowych. Postanowiono go wysłać do Polski, aby kontakty rozszerzyć narkotykowe.
Hasła: miał zapewnić bogactwo wszystkim Polakom.
Wniosek: Manipulowanie opinią publiczną doprowadza do fatalnych skutków.
grec. feme- pogłoska
Rzymianie wydawali biuletyny na glinianych tabliczkach, wypisywano rylcem!
„Vox populi, vox dei”- głos ludzi głosem bogów.
Opinia publiczna – ogół dominujących w danej społeczności opinii wyrażanych w sprawach dla niej ważnych i
mierzonych za pomocą sondaży.
Czynniki wpływające na opinię publiczną:
Propaganda polityczna, szeptana
Przywódcy opinii
Spirala milczenia- są obywatele, którzy boją się wyrażać swoje opinie
Poprawność polityczna- ona ustala stosunek jednostki do spraw politycznych, społecznych i moralnych, które są
ważne dla danej społeczności
sondaże
Wpływ sondaży na opinie publiczną;
1. Fakty medialne
Funkcje uzurpowane- nie wiążą się z istotą i celem, są antytezą celów mediów. Tych funkcji jest wiele.
Funkcja instrumentalnego traktowania prawdy do osiągana innych spraw
Funkcja destabilizacyjna mediów
Funkcja współtworzenia układów oligarchicznych- media w rękac małej grupy
Na egzamin!!!
1. Koncepcje wychowania do mediów- z książki o logo sferze!
2. Rozdział 2- struktura i funkcjonowanie mediów
3. Rozdział 4- podstawy wychowania do mediów
4. Rozdział 5- wychowanie i propaganda
5. Rozdział 9 – mass media jako przedmiot badań pedagogicznych
Ład w mediach
Sektory, na których opiera się ład:
1. Globalna struktura mediów w państwie
2. Ustrojowe zasady funkcjonowania mediów
3. Ustawodawstwo w dziedzinie mediów- regulacje gwarancje bezpieczeństwa państwa
4. Udział obcego kapitału
5. Ochrona obywateli przede natywnym wpływem mediów
6. Praktyczny stosunek ludzi mediów do norm etycznych
Podstawą każdego ładu jest ład moralny!
1.Globalna struktura mediów- całość mediów w Polsce( pisane, telewizyjne, społeczne).
Jakość używanego sprzętu,; poziom cyfryzacji; dostępność w sieci;
Media publiczne mają
Media komercyjne dominują w Polsce
Proporcje mediów w Polsce
2.Ustrojowe zasady funkcjonowania mediów- oligarchia a demokracja( wolność słowa, możliwość tworzenia mediów
alternatywnych)!
3.Bezpieczeństwo państwa- mechanizmy, które mają zapobiec odpartyjnieniu mediów. Nie możemy żądać, aby media
były apolityczne. Media publiczne powinny być apartyjne.
KRRiT i UKE(Urząd Komunikacji Elektronicznej). Kto ma informację ten ma władzę.
4.Udział obcego kapitału- konflikt interesów
5. ochrona obywateli przed negatywnym wpływem mediów- państwo jest zobowiązane do ochrony; prawidłowy
odbiór mediów powoduje, że człowiek staje się wrażliwy na zagrożenia ładu medialnego. Najskuteczniejsza ochrona to
edukacja medialna.
Metoda mediów- zdolność do najskuteczniejszego formowania w dziedzinie mediów.
6.Normy etyczne - jak nie ma ich to mamy do czynienia z chaosem.(manipulacje, przekazywanie kłamstw, propaganda;
naruszenie prawa prywatnego)W polityce kłamstwo stało się metodą!
Symptomem chaosu medialnego, który zaistniał po ’89 roku są następstwa nieprawidłowego podziału mediów. Po
likwidacji RSW. Cała spuścizna po RSW stała się własnością spółdzielni liberalnych i lewicowych.
Zdaniem znanych obserwatorów z polityki medialnej w Polsce ukształtował się model mediów oligarchicznych.(
liberalno- lewicowej)!!!
Niekorzystna koncentracja mediów.
Po ’89 zmieniają się rządy i parlamenty, a największe centra opiniotwórcze powstają w tych samych rękach.
Monopolizacja mediów- ułatwia działanie manipulatorskie.
Złe ustawodawstwo prowadzi do chaosu medialnego. Np. ustawa o radiofonii i telewizji, nowa ustawa o pornografii
Amerykanizacja TV- najtańsze filmy są najbardziej negatywne.
Latynoamerykanizacja mediów- poza centra sterujące tymi pisemkami
Chaos medialny to niezrównoważony udział obcego kapitału, co przyczynia się do destabilizacji ładu medialnego,
zachwianie równowagi w obrębie mediów; ma to miejsce na polu informowania obywateli, którzy są niedoinformowani
co niekorzystanie wpływa na funkcjonowanie państwa.
1995 rok- aż 80% tytułów wysokonakładowej prasy było w rękach kapitału zagranicznego, a w tym 90% reprezentowało
opcje liberalno-lewicowe.
Negatywny stosunek ludzi mediów do zasad etycznych- symptom; wypierane są przez wartości rynkowe(piekno,
oglądalność; poczytność).
Tabloidyzacja informacji- burzy porządek społeczny.
Istniały idealne warunki, aby w ogłupiałych młodych ludziach uformować postawę konfor\mizmu i oportunizmu- co
prowadzi do serwilizmu.
Serwilizm, bezkrytyczne i bezwarunkowe podporządkowanie się komuś albo czemuś, np. zaborcy lub
okupantowi, połączone ze służalczością i uniżonością.
WNIOSKI:
1. Należy więcej mówić o ładzie medialnym; przerwać zmowę milczenia
2. Mówić o społecznych skutkach chaosu medialnego
3. Należy podjąć szerzej zakrojone badania nad ładem medialnym i chaosem w Polsce
4. Zwracać uwagę na skutki chaosu medialnego
5. Zwracać uwagę na warstwę etyczną; pozwoli unikać działań nieodpowiedzialnym i bezmyślnego unikania
niepoprawności politycznej
6. Media katolickie powinny twórczo uczestniczyć w budowaniu ładu medialnego i etycznego
KATOLICKA KONCEPCJA WYCHOWANIA DO MEDIÓW
Rodzice powinni zdobyć minimalną wiedzę o mediach
Wiedza o filmach
Kształtowanie postaw; bez kształtowania postaw nie ma wychowania
Najpierw eliminujemy postawy negatywne, które kształtują media
Kształtowanie postaw pozytywnych
Pedagogiczny wymiar mediów podstawowych
1. Prasa
2. Film
3. Radio
4. Telewizja
Pedagogia prasy- tylko 44% Polaków sięgnęło po 1 książkę
Klasyfikacja prasy:
1. Naukową, religijną, sportową, satyryczną, sensacyjna, - dotycząca tematyki
2. Bulwarowa, brukowa, plotkarska, rynsztokowa
Ze względu na zasięg:
Sublokalna( przestrzeń gmin, parafii),
lokalna(województwo, diecezja),
regionalna;
centralna,
międzynarodowa
Dzienniki – przynajmniej 2 razy w tygodniu
Czasopisma- od tygodnika do kwartalnika
periodyki- Półrocznik i rocznik
Seria- rzadziej niż raz na rok
Ze względu na stosunek do prawa:
1. Oficjalna
2. Nielegalna(podziemna)
3. Konspiracyjna
4. Gadzinowa
5. Subkultur
o La Cruz- i pismo katolickie na świecie 1883 roku
„Merkuriusz Polski dzieje wszystkiego świata w sobie zamykający dla informacji pospolitej” – najstarsza,
polska, periodyczna gazeta, drukowana szwabachą, wydana po raz pierwszy w Krakowie 3 stycznia 1661.
Maksymilian Kolbe- Rycerz niepokalanej- I numer w Sali dworskiej; stworzył „ Mały dizennik”na prośbę Piusa
XII
1938- radio zbudował
Franciszek Salezy – patron dziennikarzy
Prasa katolicka przed wojną- pierwsze kroki; wiele trudności
Pedagogiczny wymiar prasy
Najbardziej pedagogiczne medium
Ulotność mediów- tylko prasę można zatrzymać, wywiady w pełnym wydaniu
Skuteczność poinformowania;
1. TV
2. Prasa( a jeśli chodzi o szczegóły to ma 1 miejsce)
Środki wyrazu:
1.Słowa
2.Obraz statyczny
Metody prasy:
1. Selekcja
2. Ekspozycja
3. Treści
4. Argumentacja racjonalna
Prasa jest najbardziej dostępna, nie jest narażona na zniszczenia. Ograniczana jest obecnie ceną oraz niewiedzą.
Apostolstwo dobrej prasy, nie tylko katolickiej.
Walory duchowe może mieć również prasa laicka.
Interaktywność- listy do redakcji
Zwroty
Pedagogia filmu
Pojawienie się filmu- liczne reperkusje
Znaczenia kina i filmu- oddzielne pojęcia
Prof. Bolesław Lewicki- autor definicji filmu; ojciec filmologii polskiej – „wprowadzenie do wiedzy o filmie” 1964
Filmologia, filmoznawstwo – wiedza o filmie
Działy:
1. Teoria filmu
2. Historia filmu
3. Krytyka filmowa
Rodzaje i gatunki filmu.
Film dokumentalny: reportaże, felieton filmowy, kronika filmowa.
Film poetycki, abstrakcyjny
Film aktorski i animowany( rysunkowy, lalkowy, makietowy).
Cinerama- jest 9 ekranów, są dookoła
Kino – 1895 rok w Paryżu; bracia Lumiere
1838- fotografia
1879- żarówka
1893- projektor
Pierwsze filmy w Polsce –„Antoś po raz pierwszy w Warszawie”
Został zaktualizowany dogmat- ze tylko słowa są kulturą słowa.