Konkurs „zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista” 2009/2010, finał historyczny – cz

ęść

pisemna

1. Pierwsza wzmianka o górnictwie na

Ś

l

ą

sku,

pochodz

ą

ca z 1138 roku, jest jednocze

ś

nie pierwsz

ą

tak

ą

informacj

ą

z ziem polskich. Dotyczyła ona

wydobywania
A. srebra.
B. złota.
C. w

ę

gla.

D. miedzi.

2. Pierwszy wodoci

ą

g powstał we Wrocławiu w

A. XIII wieku.
B. XIV wieku.
C. XV wieku.
D. XVI wieku.

3. Od 1262 roku Wrocław otrzymał prawo na
posiadanie samorz

ą

du w postaci rady miejskiej. Za

rz

ą

dów którego ksi

ę

cia miało to miejsce?

A. Henryka Brodatego.
B. Henryka Pobo

ż

nego.

C. Henryka III Białego.
D. Henryka IV Probusa.

4. W dobie reformacji głównym o

ś

rodkiem

ż

ycia

religijnego ludno

ś

ci polskiej we Wrocławiu był

A. Ko

ś

ciół

ś

w. Marii Magdaleny.

B. Ko

ś

ciół

ś

w. El

ż

biety.

C. Ko

ś

ciół

ś

w. Piotra i Pawła.

D. Ko

ś

ciół

ś

w. Krzysztofa.

Wypełnia WKK

Podpis sprawdzaj

ą

cego ………………………

5. Popiersie której ksi

ęż

nej piastowskiej znajduje

si

ę

w katedrze

ś

w. Wita w Pradze?

A. Karoliny Brzesko-Legnickiej.
B. Anny

Ś

widnickiej.

C. Agnieszki

Ś

widnicko-Jaworskiej.

D. Eufemii Zi

ę

bickiej.

6. Przy jakiej ulicy we Wrocławiu mie

ś

cił si

ę

słynny

pałac Hatzfeldów?
A. Szewskiej.
B. Szajnochy.
C. Kazimierza Wielkiego.
D. Wita Stwosza.

7. Które z miast zwane jest

ś

l

ą

skim Carcassonne?

A. Paczków.
B. Niemcza.
C. Z

ą

bkowice

Ś

l

ą

skie.

D. Kłodzko.

8. Gdzie we Wrocławiu mie

ś

ci si

ę

nagrobek

słynnego XVI-wiecznego mo

ż

nowładcy Heinricha

Rybischa?
A. W ko

ś

ciele

ś

w. El

ż

biety.

B W Muzeum Narodowym.
C. W Ratuszu.
D. W ko

ś

ciele

ś

w. Krzy

ż

a.

Cz

ęść

A

B

C

D

Max. Ilo

ść

pkt.

22

8

12

12

Pkt. uzyskane

Suma

zDolny Ślązak Gimnazjalista

IX Dolnośląski Konkurs Historyczny

DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH

Finał przedmiotowy - część pisemna

III ETAP – WOJEWÓDZKI

15.01.2010 r.

, godz. 10

00

Czas pisania 60 minut

Część A - Zadania za 1 punkt

WPISZ SWÓJ KOD

Zad

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

Odp.

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

Odp.

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

Odp.

C C C C C C C C C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

Odp.

D D D D D D D D D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

Pkt.

Konkurs „zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista” 2009/2010, finał historyczny – cz

ęść

pisemna

Strona

2

WPISZ SWÓJ KOD

9.

Ś

mier

ć

Ludwika Jagiello

ń

czyka w bitwie pod

Mohaczem doprowadziła do przej

ę

cia

Ś

l

ą

ska przez

Habsburgów. W którym roku miała miejsce ta bitwa?
A. 1466.
B. 1526.
C. 1620.
D. 1740.

10. Cmentarz

ż

ydowski we Wrocławiu przy ulicy

Ś

l

ęż

nej powstał w 1865 roku. Pochowano tam wielu

słynnych wrocławian, m.in. twórc

ę

pierwszej partii

robotniczej w historii, czyli
A. Bartłomieja Steina.
B. Ferdynanda Lasalla.
C Gerharta Hauptmanna.
D Otto Sterna.

11. Dokument wydany przez Rudolfa II Habsburga w
1609 roku, pozwolił na stworzenie w ksi

ę

stwach

Legnicy, Brzegu, Wołowa, Ole

ś

nicy oraz mie

ś

cie

Wrocławiu

namiastki

ewangelickich

Ko

ś

ciołów

krajowych. O jakim dokumencie mowa?
A. Edykt tolerancyjny.
B. Pokój bo

ż

y.

C. Prawo dla protestantów.
D. List Majestatyczny.

12. Pierwsza maszyna parowa na kontynencie
europejskim została uruchomiona w 1788 roku.
Miało to miejsce w
A. kopalni rud ołowiu pod Tarnowskimi Górami.
B. kopalni rud

ż

elaza w Kowarach.

C. kopalni złota w Złotym Stoku.
D. kopalni miedzi w Lubinie.

13. Pierwsze na

ś

wiecie sanatorium przeciwgru

ź

licze

stworzył dr Hermann Bermehr w
A. L

ą

dku Zdroju.

B. Wałbrzychu.
C. Obornikach

Ś

l

ą

skich.

D. Sokołowsku.

14. Bitwa pod Małujowicami sko

ń

czyła si

ę

kl

ę

sk

ą

dla

Austriaków,

którzy

ostatecznie

utracili

Ś

l

ą

sk.

W którym roku miała miejsce?
A. 1720 r.
B. 1741 r.
C. 1745 r.
D 1758 r.

15. Jego charakterystyczny dziedziniec arkadowy
wskazuje

na

wyra

ź

ne

podobie

ń

stwo

do

królewskiego Wawelu. O którym dolno

ś

l

ą

skim

zamku mowa?
A. Zamek w Brzegu.
B. Zamek Ksi

ąż

.

C. Zamek w Kliczkowie.
D. Zamek w Z

ą

bkowicach

Ś

l

ą

skich.

16. Ostatnim

m

ę

skim

przedstawicielem

linii

piastowskiej był ksi

ążę

Jerzy Wilhelm. Jego bogato

zdobiony sarkofag mie

ś

ci si

ę

A. w ko

ś

ciele

ś

w. Jana w Legnicy.

B. w ko

ś

ciele

ś

w. El

ż

biety we Wrocławiu.

C. w ko

ś

ciele cystersów w Henrykowie.

D. w kolegiacie Naj

ś

wi

ę

tszej Marii Panny w Głogowie.

17.

Ś

redniowieczne freski przedstawiaj

ą

ce sceny

z legendy o Lancelocie zostały odkryte w
A. zamku w Chojnowie.
B. wie

ż

y Bramy Wrocławskiej w Nysie.

C. wie

ż

y mieszkalnej w Siedl

ę

cinie.

D. zamku w Wojnowicach.

18. W II poł. XVII wieku ród von Schaffgotsch
przeniósł swoj

ą

siedzib

ę

do Cieplic Zdroju. Ich

poprzednia siedziba mie

ś

ciła si

ę

A. na zamku Chojnik.
B. na zamku w Nysie.
C. na zamku Ksi

ąż

.

D. na zamku w Ole

ś

nicy.

19. Jeden

z

najwa

ż

niejszych

o

ś

rodków

pielgrzymkowych w Europie

Ś

rodkowo-Wschodniej

na pocz

ą

tku XVIII wieku, zwany niemieck

ą

(

ś

l

ą

sk

ą

)

Jerozolim

ą

to

A. Liche

ń

.

B. Wambierzyce.
C. Trzebnica.
D. Bardo

Ś

l

ą

skie.

20. Najwi

ę

kszy poeta

ś

l

ą

skiego baroku, którego

poezj

ę

tłumaczył

m.in.

Adam

Mickiewicz

to

Johannes Scheffler. Znany jest on jednak jako
A. Georg von Logau.
B. Angelus Silesius.
C. Martin Opitz.
D. Adam Gdacjusz.

21. Niemiecki

humanista,

lekarz

zwi

ą

zany

z Wrocławiem, nadworny medyk trzech cesarzy
z rodu Habsburgów to
A. Filip Melanchton.
B. Krzysztof Winter.
C. Joachim Cureus.
D. Johann Crato von Crafftheim.

22. Po II wojnie

ś

wiatowej na Dolnym

Ś

l

ą

sku istniało

du

ż

e skupisko

ś

ydów. Najwi

ę

cej z nich zamieszkało

w
A. Dzier

ż

oniowie.

B. Legnicy.
C. Z

ą

bkowicach

Ś

l

ą

skich.

D. Bolesławcu.

Konkurs „zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista” 2009/2010, finał historyczny – cz

ęść

pisemna

Strona

3

WPISZ SWÓJ KOD

23. Napisz, jakie nazwy nosiły poni

ż

sze prawa.

Stosowany w

ś

redniowieczu przywilej handlowy, zgodnie z którym na terenie o wyznaczonej szeroko

ś

ci wokół miasta

wszystkie znajduj

ą

ce si

ę

tam targi, kramy, składy (np. sukna), jatki, piekarnie i karczmy musiały by

ć

własno

ś

ci

ą

miasta.

………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................

Obowi

ą

zek zatrzymania si

ę

w mie

ś

cie i wystawienia na sprzeda

ż

przewo

ż

onych towarów, który egzekwowano od

kupców od XIII do XVIII wieku.

………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................

24. W sierpniu 1980r. Wrocław był miastem protestu przeciwko niedemokratycznemu ustrojowi socjalistycznemu
i jednym z ognisk rodz

ą

cej si

ę

„Solidarno

ś

ci”. Gdzie mie

ś

cił si

ę

sztab strajkowy i kto stał na jego czele?

………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................

25. Kogo przedstawia pomnik, który został sprowadzony do Wrocławia w 1956 r. dzi

ę

ki staraniom hr. Wojciecha

Dzieduszyckiego? Z którego miasta go przeniesiono?

………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................

26. Czyje wojska toczyły boje o Wrocław i

Ś

l

ą

sk podczas wojny zwanej siedmioletni

ą

?

W jakich latach toczyła si

ę

ta wojna?

………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................

27. Uzupełnij luki w tek

ś

cie

Zamek w Kamie

ń

cu Z

ą

bkowickim został wybudowany w

…………..

wieku z polecenia

……………………………………….…

……………………………………

Neogotyck

ą

brył

ę

zamku zaprojektował

………………………………………………………………………….

28. Z perspektywy Dolnego

Ś

l

ą

ska wa

ż

ne było podpisanie układu granicznego z Republik

ą

Federaln

ą

Niemiec

w

…………….…..

roku, który zamykał ostatecznie stan tymczasowo

ś

ci nad Odr

ą

i Nys

ą

Łu

ż

yck

ą

.

Rok wcze

ś

niej odbyła si

ę

w

………………………………………………………………….

msza pojednania, w której udział wzi

ę

li

premier Tadeusz Mazowiecki i kanclerz

……………………………………………………………………………………………………………...

(podaj kraj, imi

ę

i nazwisko).

29. W XII wieku powstało na Ołbinie ogromne opactwo. Napisz, kto był jego fundatorem, z jakim zakonem było
zwi

ą

zane i relikwie którego

ś

wi

ę

tego były tam przechowywane?

………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................

30. Kiedy odbył si

ę

I Festiwal Muzyki Oratoryjno-Kantatowej „Wratislavia Cantans”? Kto był jego inicjatorem?

Podaj dwa miasta, w których odbywaj

ą

si

ę

koncerty festiwalu.

………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................

Zadanie

23

24

25

26

Punkty

Zadanie

27

28

29

30

Punkty

Część B - Zadania za 2 punkty

Część C - Zadania za 3 punkty

Konkurs „zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista” 2009/2010, finał historyczny – cz

ęść

pisemna

Strona

4

WPISZ SWÓJ KOD

31. Dopasuj miejsca, daty i wydarzenia.

Data

Miejsce

Wydarzenie

1211, 1741, 1838, 1945

Legnica, Złotoryja, Wrocław, Mysłakowice

hołd stanów

ś

l

ą

skich, lokacja miasta, pierwsza siedziba województwa dolno

ś

l

ą

skiego, powstanie kolonii

tyrolskiej

32. Do ka

ż

dego dzieła przyporz

ą

dkuj wła

ś

ciwego twórc

ę

.

A. Kaplica Elektorska przy katedrze wrocławskiej ………….…

B. Teatr Miejski w Legnicy ………..……

C. Tkacze …….……..

D. Studia Mathematica ……..…..

1. Gerhard Hauptmann, 2. Hugo Steinhaus, 3. Karl Ferdynand Langhans Młodszy,
4. Johann Bernhard Fisher von Erlach, 5. Andreas Gryphius.

33. Przeczytaj uwa

ż

nie tekst

ź

ródłowy i odpowiedz na pytania.

W tych czasach [1339] wybuchło zarzewie sporów mi

ę

dzy królem czeskim a biskupem wrocławskim. A gdy król trzymał

gród w swym posiadaniu i mimo

żą

da

ń

nie chciał zwróci

ć

go biskupowi, ów z tego powodu rzucił kl

ą

tw

ę

ko

ś

cieln

ą

na cał

ą

ziemi

ę

wrocławsk

ą

i udał si

ę

pieszo do klasztoru braci mniejszych we Wrocławiu. Król wi

ę

c zobaczywszy stanowczo

ść

biskupa zaj

ą

ł wszystkie dobra Ko

ś

cioła i osób duchownych, tak zakonnych, jak i

ś

wieckich, oraz zach

ę

cał Bolesława,

ksi

ę

cia brzeskiego, aby z tego powodu udzielił mu pomocy przeciw biskupowi i duchowie

ń

stwu.

Jak nazywał si

ę

król czeski, o którym mowa?

…………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................

Jak nazywał si

ę

biskup wrocławski, o którym mowa?

…………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................

Jaki gród stał si

ę

przedmiotem sporu?

…………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................

Jakie konsekwencje miał konflikt dla Ko

ś

cioła i biskupa?

…………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................

Zadanie

31

32

33

Punkty

Część D - Zadania za 4 punkty