Odpowiedzi Przykladowy arkusz 1 ZP Historia

Grecja – 1 pkt

Rzym – 1 pkt

1 pkt

2 pkt

3 pkt

2 pkt

1 pkt

2 pkt

filozofia grecka – b), j); literatura grecka – d), g); matematyka grecka – h); rzeêba
grecka – e), i); filozofia rzymska – f); literatura rzymska – a), c), f)

przyj´cie chrztu przez Chlodwiga – A

koronacja cesarska Karola Wielkiego – B

mapa A

llu

y g

errm

aƒ

ƒssk

kiie

e: Frankowie, Jutowie, Sasi, Bawarowie

llu

y ss∏∏o

wiia

aƒ

ƒssk

kiie

e: L´dzianie, Obodrzyci, Wieleci, Serbowie

styl romaƒski

www

.operon.pl

■

HISTORIA – ZAKRES

PODSTAWOWY

zadania

Cz´Êç

zadania

Punkty za

poszczególne

cz´Êci zadania

Punkty

za ca∏e zadanie

Czas na

wykonanie

zadania

(w min)

Oczekiwane odpowiedzi

Arkusz I

Zasady oceniania:
– Za rozwiàzanie zadaƒ mo˝na uzyskaç maksymalnie 100 punktów;
– Model odpowiedzi uwzgl´dnia jej zakres merytoryczny, ale nie jest Êcis∏ym wzorcem sformu∏owania (poza odpowiedziami jednowyrazowymi

i do zadaƒ zamkni´tych);

– Za odpowiedzi do poszczególnych zadaƒ przyznaje si´ wy∏àcznie pe∏ne punkty;
– Za zadania otwarte, za które mo˝na przyznaç tylko jeden punkt, przyznaje si´ punkt wy∏àcznie za odpowiedê w pe∏ni poprawnà;
– Za zadania, za które mo˝na przyznaç wi´cej ni˝ jeden punkt, przyznaje si´ tyle punktów, ile prawid∏owych elementów odpowiedzi (zgodnie

z wyszczególnieniem w kluczu) przedstawi∏ zdajàcy;

– JeÊli podano wi´cej odpowiedzi (argumentów, cech itp.) ni˝ wynika z polecenia w zadaniu, ocenie podlega tyle kolejnych (liczonych od pierw-

szej), ile jest w poleceniu;

– Je˝eli podane w odpowiedzi informacje (równie˝ dodatkowe, które nie wynikajà z polecenia w zadaniu) Êwiadczà o zupe∏nym braku zrozumie-

nia omawianego zagadnienia i zaprzeczajà udzielonej prawid∏owej odpowiedzi, odpowiedê takà nale˝y oceniç na zero punktów.

10.

11.

1 pkt

4 pkt

5 pkt

1 pkt

5 pkt

np.: ma∏e okna, grube, kamienne mury, pó∏okràg∏e ∏uki

wykupienie cia∏a Êw. Wojciecha

zjazd gnieênieƒski

wojna z Niemcami zakoƒczona pokojem w Budziszynie

wyprawa Boles∏awa Chrobrego na RuÊ w 1018 r.

pokój w Budziszynie – Chrobry

obrona G∏ogowa – Krzywousty

zjazd gnieênieƒski – Chrobry

utrata ¸u˝yc i Milska – Chrobry

konflikt mi´dzy papie˝em Grzegorzem VII a cesarzem Henrykiem IV – Âmia∏y

do paƒstwa polskiego

do Czech

Formalnie nale˝a∏ do Regnum Poloniae (Królestwo Polskie), faktycznie ksià˝´ta Êlà-
scy uznali si´ lennikami Czech.

www

.operon.pl

ARKUSZ I – MODELE ODPOWIEDZI

■

MIESZKO I

BOLES¸AW CHROBRY

OTTO

MIESZKO II

BEZPRYM

KAZIMIERZ ODNOWICIEL

BOLES¸AW ÂMIA¸Y

W¸ADYS¸AW HERMAN

ZBIGNIEW

BOLES¸AW KRZYWOUSTY

W¸ADYS¸AW II WYGNANIEC

BOLES¸AW IV K¢DZIERZAWY

MIESZKO III STARY

HENRYK SANDOMIERSKI

KAZIMIERZ SPRAWIEDLIWY

▲

12.

13.

14.

15.

16.

1 pkt

3 pkt

1 pkt

5 pkt

1 pkt

4 pkt

do Habsburgów austriackich (Czechy)

do Prus

lokacja miasta

1/6 czynszu ze sklepów, prawo do dziedzicznego posiadania rzeêni i trzech m∏ynów,
przewóz towarów bez ce∏ i op∏at

w okresie wolnizny brak obcià˝eƒ celnych i swoboda handlu

Bazylika Hagia Sophia lub MàdroÊci Bo˝ej

Konstantynopol (Stambu∏)

Justynian Wielki

Êwiàtynia chrzeÊcijaƒska

– Turcja
– 1453
– wie˝yczki zwane minaretami

przyczyny: b)
skutki: a), c), d)

np.:
– koszycki: 2 grosze z ∏anu ch∏opskiego, z pozosta∏ych Êwiadczeƒ szlachta zosta∏a

zwolniona

np.:
– warcki: mo˝liwoÊç wykupu majàtków so∏tysów tzw. krnàbrnych i nieu˝ytecznych

(szlachta mog∏a wyceniaç wartoÊç so∏ectw); ograniczenie wychodêstwa ch∏opów
ze wsi; taksy wojewodziƒskie (wojewodowie ustalali maksymalne ceny na produk-
ty rzemieÊlnicze)

np.:
– piotrkowski: ograniczenie wychodêstwa ch∏opów ze wsi; zwolnienie szlachty
z op∏at celnych, jeÊli sprowadza∏a towary na w∏asne potrzeby; wprowadzenie taks
wojewodziƒskich na towary miejskie; zakaz kupowania ziemi przez mieszczan

np.:
– ustalono wymiar obowiàzkowej paƒszczyzny: 1 dzieƒ w tygodniu z ∏ana ch∏opskie-
go; swoboda ˝eglugi szlachty po WiÊle

www

.operon.pl

■

HISTORIA – ZAKRES

PODSTAWOWY

▲

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

A
B
C

2 pkt

(1 pkt za wady;
1 pkt za zalety)

1 pkt

Zaliczamy ka˝dà

odpowiedê mery-

torycznie popraw-

nà.

1 pkt

3 pkt

4 pkt

1 pkt

3 pkt

2 pkt

wady: pycha; uleganie obcym wzorcom; pró˝noÊç (zami∏owanie do przepychu i bo-
gactwa); ˝ycie ponad stan; brak wstrzemi´êliwoÊci w jedzeniu i piciu; hulaszczy tryb
˝ycia
zalety: t´˝yzna fizyczna; umiej´tnoÊç dostosowania si´ do trudnych warunków eg-
zystencji (znoszenie niewygód); znajomoÊç ∏aciny, nawet wÊród mieszczan

Negatywny; wady Polaków ujawnione przez autora tekstu wp∏ywa∏y, jego zdaniem,
destrukcyjnie na obywateli i paƒstwo. Nast´powa∏a degradacja spo∏eczeƒstwa, któ-
re poch∏oni´te rozrywkowym trybem ˝ycia zapomnia∏o o potrzebie kszta∏cenia
umys∏u i wykorzystania zdobytej wiedzy na rzecz rozwoju w∏asnego paƒstwa. Opi-
sane zachowania Polaków stanà si´ przyczynà upadku Rzeczypospolitej w XVIII w.

wiernoÊç: religii i Koronie oraz obowiàzujàcym prawom i wolnoÊciom nadanym
szlachcie

jednoÊç, pokój i zgoda: król zobowiàzany do zapewnienia poddanym tych powinnoÊci

obrona: król zapewnia poddanym obron´ – najpierw poszukuje dróg dyplomatycz-
nych, nast´pnie walczy

sprawiedliwoÊç: w post´powaniu wzgl´dem poddanych

Jan Karol Chodkiewicz

Jan Sobieski

Stanis∏aw ˚ó∏kiewski

Stanis∏aw Koniecpolski

1 – Bitwa pod Oliwà
2 – Bitwa pod Kircholmem
3 – Bitwa pod Cecorà

Stanis∏aw August Poniatowski

Konstytucja 3 maja

Bierze w obron´ ch∏opów i mieszczaƒstwo, co nawiàzuje do polskiego osiàgni´cia,
jakim by∏a Konstytucja 3 maja.

zakoƒczenie wojny pó∏nocnej – pokój w Nystad – A

www

.operon.pl

ARKUSZ I – MODELE ODPOWIEDZI

■

▲

www

.operon.pl

■

HISTORIA – ZAKRES

PODSTAWOWY

24.

25.

26.

27.

28.

29.

1 pkt

za ka˝dà odpo-

wiedê poprawnà

merytorycznie

1 pkt

za podanie zaboru

i przyczyn

1 pkt

za podanie zaboru

i przyczyn

1 pkt

za ogólne naÊwie-

tlenie sytuacji oraz

wyjaÊnienie przy-

czyn analfabetyzmu

2 pkt

1 pkt

2 pkt

1 pkt

4 pkt

3 pkt

uchwalenie Konstytucji Stanów Zjednoczonych – B

Francja w okresie rewolucji 1789–1794

Polega∏ na dzia∏alnoÊci Trybuna∏u Rewolucyjnego, który wydawa∏ wyroki, nie dajàc
oskar˝onym mo˝liwoÊci obrony; za jego wprowadzenie odpowiada∏ Maksymilian Ro-
bespierre (jakobini).

proces powstawania II RP

apartheid (skrajny rasizm oparty na dyskryminacji)

Burowie

Niemcy i W∏ochy – poniewa˝ d∏ugi czas by∏y podzielone terytorialnie i dopiero w la-
tach siedemdziesiàtych XIX w. zjednoczy∏y si´.

Wielka Brytania

Wielka Brytania, Francja, Niemcy

Bardzo istotny, warunkowa∏ rozwój gospodarczy, poniewa˝ np.:
– umo˝liwia∏ dost´p do bogactw naturalnych i taniej si∏y roboczej,
– by∏ rynkiem zbytu dla towarów z metropolii.

– zabór rosyjski
– przyczyny analfabetyzmu: brak przymusu szkolnego, rusyfikacja szkolnictwa –

„noc apuchtinowska”

– zabór pruski
– przyczyny niskiego odsetka analfabetyzmu: przymus szkolny od XVIII w.,

koniecznoÊç przestrzegania norm prawnych

– zabór austriacki
Galicja posiada∏a od 1867 r. autonomi´:
– j´zykiem urz´dowym by∏ j´zyk polski,
– szkolnictwo by∏o spolonizowane,
– istnia∏y polskie uniwersytety,
– rozwija∏a si´ polska kultura.

▲

www

.operon.pl

ARKUSZ I – MODELE ODPOWIEDZI

■

30.

31.

32.

33.

34.

1 pkt

za odpowiedê po-

prawnà

pod wzgl´dem

merytorycznym

1 pkt

za odpowiedê po-

prawnà meryto-

rycznie

1 pkt

za podanie jedne-

go argumentu

1 pkt

za w∏aÊciwe okre-

Êlenie lat i wyja-

Ênienie przyczyn

poprawne

pod wzgl´dem

merytorycznym

1 pkt

2 pkt

3 pkt

2 pkt

3 pkt

przyczyny analfabetyzmu: przymus szkolny nie by∏ egzekwowany (z∏a sytuacja ma-
terialna zmusza∏a do pracy równie˝ dzieci w wieku szkolnym)

zabór pruski

– W zakresie uprawy ˝yta wydajnoÊç jest taka sama i wynosi 11 q.
– Ró˝nica w wydajnoÊci z upraw pszenicy wynosi 2 q wi´cej na terenie Królestwa
Polskiego.
– Najwi´ksza ró˝nica w wydajnoÊci z 1 ha dotyczy ziemniaków i wynosi 20 q.
Wnioski: Poziom rozwoju rolnictwa w obu zaborach by∏ podobny i wynika∏ z niedo-
inwestowania rolnictwa (brak Êrodków na rozwój) oraz polityki zaborcy, któremu
nie zale˝a∏o na rozwoju ekonomicznym tych ziem.

Stany Zjednoczone

Wielka Brytania, Francja

Ze wzgl´du na przestarza∏y system spo∏eczno-polityczno-ekonomiczny (feudalizm),
który charakteryzowa∏ si´ nieefektywnà gospodarkà rolniczà, zacofaniem ekono-
micznym paƒstwa, przestarza∏ymi metodami sprawowania w∏adzy.

b) – 1939

arrg

ntta

cjja

– komentarz pod karykaturà, jednoznacznie wskazuje na pakt Ribbentrop–Mo∏otow,
– postacie wyst´pujàce na rysunku (Ribbentrop, Mo∏otow, Stalin),
– dokument, który trzyma Ribbentrop, oddajàc pok∏on Stalinowi.

Polska w stosunku do zachodniej Europy mia∏a s∏abo rozwini´ty przemys∏, by∏ to
skutek zaborów. Widoczny jest jednak rozwój polskiej gospodarki, szczególnie
w II po∏. lat trzydziestych.

za∏amania w gospodarce:
– 1920 r. – kryzys b´dàcy skutkiem I wojny Êwiatowej
– 1932 r. – kryzys ekonomiczny w latach 1929–1933 (35), zwany wielkim kryzysem,
polegajàcy na nadprodukcji, objà∏ ca∏y Êwiat na skutek powiàzaƒ rynku amerykaƒ-
skiego z europejskim. Doprowadzi∏y do niego m.in. spekulacje na gie∏dach, utrzymy-
wanie wysokich cen przez monopole, trudnoÊci w Êwiatowym rolnictwie (spadek
popytu na amerykaƒskie produkty).

zarzuty:
– wspó∏praca z okupantem, w tym z gestapo
– skazanie na zag∏ad´ wielu mieszkaƒców Warszawy
– niech´ç wobec „demokratycznego rzàdu” PKWN oraz planów utworzenia Polski
Ludowej

▲

www

.operon.pl

■

HISTORIA – ZAKRES

PODSTAWOWY

35.

36.

37.

38.

39.

40.

1 pkt

za pe∏nà odpo-

wiedê zawierajà-

cà wszystkie ele-

menty

1 pkt

za pe∏nà odpo-

wiedê

1 pkt

po 1 pkt
za map´

1 pkt

2 pkt

1 pkt

2 pkt

3 pkt

4 pkt

– post´powanie dowództwa AK
– kapitulancka postawa rzàdu londyƒskiego

autorzy wyra˝ali poglàdy zgodne z ówczesnà komunistycznà ideologià.
c

ass p

wsstta

niia

a tte

kssttu

u: okres stalinowski

prrz

niie

e tte

kssttu

u: tekst propagandowy

ssy

ysstte

m p

olliitty

y: socjalizm sterowany przez komunistyczny ZSRR

Sowiecka ekspansja terytorialna w Europie 1917–1945

Polacy, ˚ydzi

– zgin´li podczas II wojny Êwiatowej
– zmiana granic

– 1935–1939 – okres tzw. czystki stalinowskiej
– 1941–1945 – okres II wojny Êwiatowej. Szeregi wi´êniów zasili∏a ludnoÊç z terenów
zaj´tych przez ZSRR, jak np. Polacy i Litwini.

Âmierç Stalina, XX Zjazd KPZR – krytyka wypaczeƒ socjalizmu, polityczna „odwil˝”
spowodowa∏y zwolnienia wi´êniów.

strajki i demonstracje w Radomiu i Ursusie, czerwiec 1976 r.

represje, ∏amanie prawa przez w∏adz´, bezczynnoÊç instytucji zobligowanych
do obrony praw pracownika

pomoc o charakterze prawnym, finansowym i medycznym oraz poinformowanie
opinii spo∏ecznej o ra˝àcych nieprawid∏owoÊciach, amnestia dla skazanych i powrót
do pracy

Europa w 2000 r.

Europa w 1939 r.

Europa w 1945 r.

Europa w 1923 r.

▲