Konkurs „zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista” 2008/2009, finał historyczny – cz

ęść

pisemna

Tabela odpowiedzi do zada

ń

1 – 22.

1. Około roku 1000 w pustelni w okolicach Oławy
działał mnich benedykty

ń

ski

A.

ś

w. Anzelm Pokutnik.

B.

ś

w. Antoni Pustelnik.

C.

ś

w. Andrzej

Ś

wierad.

D.

ś

w. Augustyn Włost.

2.…grodzianie wcale nie oszcz

ę

dzali własnych synów i

krewnych wi

ę

cej, ni

ż

Czechów i Niemców, lecz zmusili

ich kamieniami i or

ęż

em do odst

ą

pienia od muru. Tak

Gall Anonim opisywał bohaterstwo obro

ń

ców grodu

A. Głogowa.
B. Niemczy.
C. Wrocławia.
D. Legnicy.

3. Najstarsze lokowane miasto na

Ś

l

ą

sku to

A. Lwówek

Ś

l

ą

ski.

B.

Ś

roda

Ś

l

ą

ska.

C. Wrocław.
D. Złotoryja.

4. Najstarsza cz

ęść

Psałterza floria

ń

skiego

pisanego dla polskiej królowej Jadwigi powstała w

A. Brzegu.
B. Nysie.
C. Kłodzku.
D. Legnicy.

5. Pierwsza drukarnia na

Ś

l

ą

sku powstała w roku

A. 1416.
B. 1450.
C. 1475.
D. 1497.

6. Zakłady k

ą

pielowe w L

ą

dku powstały dzi

ę

ki

staraniom

A. Podiebradowiczów.
B. Hoffmanów.
C. Jagiello

ń

czyków.

D. Habsburgów.

Zaznacz X prawidłow

ą

odpowied

ż

7. Autorem mapy

Ś

l

ą

ska, nazywanej matk

ą

wszystkich map, wydanej w 1561 roku w Nysie był

A. Sebastian Münster.
B. Martin Helwig.
C. Bartłomiej Stein.
D. Walenty Trotzendorf.

8. Przebudow

ę

zamku ksi

ążę

cego w Brzegu w

renesansow

ą

rezydencj

ę

zarz

ą

dził ksi

ążę

A. Ludwik X.
B. Henryk IX.
C. Wacław III.
D. Jerzy II.

9. Z powodu podwójnej elekcji w Polsce o obj

ę

ciu

tronu zadecydowało or

ęż

ne starcie mi

ę

dzy wojskami

austriackimi a armi

ą

polsk

ą

dowodzon

ą

przez Jana

Zamojskiego na

Ś

l

ą

sku w roku 1588 pod

A. Mohaczem.
B. Nys

ą

.

C. Strug

ą

.

D. Byczyn

ą

.

10. Malarz nazywany

ś

l

ą

skim Rafaelem to

A. Jan Urba

ń

ski.

B. Michał Leopold Willman.
C. Jan Krzysztof Liszka.
D. Christian Neunhertz.

11. Maria Kunitz, urodzona w

Ś

widnicy w 1604 roku,

to pierwsza na

Ś

l

ą

sku kobieta

A. Astronom.
B. Lekarz.
C. pastor.
D. Górnik.

12. W 1681 roku zako

ń

czono stawianie najwy

ż

ej

poło

ż

onej budowli na

Ś

l

ą

sku (na

Ś

nie

ż

ce), była to

A. kaplica

ś

w. Krzysztofa.

B. kaplica

ś

w. Wawrzy

ń

ca.

C. kaplica

ś

w. Łukasza.

D. kaplica

ś

w. Jerzego.

zDolny Ślązak Gimnazjalista

VIII Dolnośląski Konkurs Historyczny

DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH

Finał przedmiotowy - część pisemna

III ETAP – WOJEWÓDZKI

06.02.2009 r.

, godz. 10

00

Czas pisania 60 minut

Część A - Zadania za 1 punkt

WPISZ SWÓJ KOD

CZĘŚĆ

A

B

C

D

SUMA

Max. Pkt.

22

8

12

12

54

Zdobyte pkt.

Wypełnia WKK

Zad

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

Odp.

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

Odp.

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

Odp.

C C C C C C C C C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

Odp.

D D D D D D D D D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

Pkt.

Konkurs „zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista” 2008/2009, finał historyczny – cz

ęść

pisemna

Strona

2

WPISZ SWÓJ KOD

13. W wyniku porozumienia władców Austrii
i Szwecji i zawarcia konwencji w Altranstadt w 1707
roku powstały ko

ś

cioły

A. pokoju.
B. Graniczne.
C. Łaski.
D. Pokuty.

14. W 1708 roku powołano na

Ś

l

ą

sku Akademi

ę

Rycersk

ą

, w której kształcili si

ę

równie

ż

Polacy m.in.

Andrzej Zamoyski. Jej siedziba znajdowała si

ę

A. we Wrocławiu.
B. w

Ś

widnicy.

C. w Głogowie.
D. w Legnicy.

15. Autor pi

ę

ciotomowej topografii

Ś

l

ą

ska i Hrabstwa

Kłodzkiego

zawieraj

ą

cej

około

1400

rysunków

widoków i planów miast to

A. Karol Ferdynand Langhans.
B. Fryderyk Bernhard Werner.
C. Johann Gottlieb Schummel.
D. Jerzy Samuel Bandtkie.

16. Próbna jazda parowozu Silesia na trasie
Wrocław-

Ś

wi

ę

ta Katarzyna zainaugurowała now

ą

er

ę

w

ś

l

ą

skiej komunikacji. Było to w roku

A. 1838.
B. 1841.
C. 1842.
D. 1847.

17.

Na

konkursie

sztuki

rozgrywanym

na

Olimpiadzie w Los Angeles br

ą

zowy medal w

kategorii architektury uzyskał Richard Konwiarz.
Nagrodzon

ą

prac

ą

był projekt

A. Stadionu Olimpijskiego we Wrocławiu.
B. Hali Stulecia we Wrocławiu.
C. toru wy

ś

cigów konnych na Partynicach.

D. Miejskich Zakładów K

ą

pielowych w

Ś

widnicy.

18. Władze administracyjne Dolnego

Ś

l

ą

ska w 1945

roku miały swoj

ą

siedzib

ę

kolejno w trzech

miastach:

A. Szklarska Por

ę

ba, Oława, Legnica.

B. Trzebnica, Kłodzko, Legnica.
C. Trzebnica, Legnica, Wrocław.
D. Legnica, Strzelin, Wrocław.

19. O jakim mie

ś

cie Dolnego

Ś

l

ą

ska w latach

50-tych tak pisała Maria D

ą

browska: miasto smutne,

okropne, jak stolica zamieniona w marn

ą

wiosk

ę

?

A. Jeleniej Górze.
B. Wrocławiu.
C. Legnicy.
D.

Ś

widnicy.

20. W jakim mie

ś

cie działał Teatr 13 Rz

ę

dów

Jerzego Grotowskiego?

A. Opolu.
B. Wrocławiu.
C. Wałbrzychu.
D. Trzebnicy.

21. W roku 1989 msza pojednania z udziałem
kanclerza Niemiec Helmuta Kohla i premiera RP
Tadeusza Mazowieckiego odbyła si

ę

A. we Wrocławiu.
B. w Krzy

ż

owej.

C. w

Ś

widnicy.

D. w Jaworze.

22.

Sejmik

samorz

ą

dowy

województwa

dolno

ś

l

ą

skiego

podj

ą

ł

decyzj

ę

wyboru

herbu

Dolnego

Ś

l

ą

ska (czarnego piastowskiego orła na

złotym tle) w roku

A. 1981.
B. 1990.
C. 1999.
D. 2007.

23. W roku 1054 spór polsko-czeski o

Ś

l

ą

sk wymagał mediacji cesarza Henryka III w Kwedlinburgu. Cesarz

rozstrzygn

ą

ł go w sposób kompromisowy. Przedstaw 2 punkty tego werdyktu.

A. ……………………………………………………………………………………………………………….

B. …………………………………………………………………………………………………………........

24. Tytuł ksi

ę

gi, w której znajduje si

ę

pierwsze zdanie zapisane w j

ę

zyku polskim: Day ut ia pobrusa,

a ty poziwai brzmi:

A. ………………………………………………………………………………………………………………..

Ksi

ę

ga ta powstała w wieku:

B. …………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie

23

24

25

26

Punkty

Część B

Część B

Część B

Część B ---- Zadania za 2 punkty

Zadania za 2 punkty

Zadania za 2 punkty

Zadania za 2 punkty

Konkurs „zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista” 2008/2009, finał historyczny – cz

ęść

pisemna

Strona

3

WPISZ SWÓJ KOD

25. W 1800 roku podró

ż

po

Ś

l

ą

sku odbył pierwszy ambasador USA w Prusach. Odwiedził m.in. Kłodzko,

Dzier

ż

oniów, Jeleni

ą

Gór

ę

, Bolesławiec, wszedł nawet na szczyt

Ś

nie

ż

ki. Jak brzmiało jego nazwisko i jak

ą

funkcj

ę

pełnił w latach 1826-29:

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

26. Wyja

ś

nij, czym był Kr

ą

g z Krzy

ż

owej i kto stał na jego czele:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………..

27. „My Jan z bo

ż

ej łaski król Czech i Polski oraz hrabia Luksemburga, przywoławszy na pami

ęć

szczer

ą

i uczciw

ą

wierno

ść

, któr

ą

nam okazał znakomity władca Henryk, ksi

ążę

Ś

l

ą

ska i pan Wrocławia, przed innymi swymi przyjaciółmi,

z powodu

ż

yczliwo

ś

ci i ufno

ś

ci, z któr

ą

do nas z całym sercem odnosił si

ę

i dot

ą

d odnosi si

ę

, tak dalece, i

ż

cał

ą

sw

ą

ziemi

ę

wrocławsk

ą

, z tym prawem, z jakim j

ą

miał i posiadał, w pełni swych sił dobrowolnie oddał w nasze r

ę

ce dla

ogólnego dobra i zaszczytu swej ziemi…”

Jakiego wydarzenia dotyczy tekst:
A.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…..…

W którym roku miało ono miejsce:
B.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……

Co dla

Ś

l

ą

ska oznaczała ta umowa?

C.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………

28. Uzupełnij luki w tek

ś

cie.

W………. r. zagro

ż

enie tureckie spowodowało na

Ś

l

ą

sku gor

ą

czkowe przygotowania wojenne. We Wrocławiu zostało

zburzone słynne opactwo………………………………………………………… (ufundowane w XII wieku przez Piotra
Włosta), poniewa

ż

poło

ż

ony poza murem miasta kompleks mógł da

ć

oparcie naje

ź

d

ź

com. Ze wspaniałego roma

ń

skiego

opactwa pozostały do dzi

ś

tylko nieliczne detale rze

ź

biarskie, m.in. portal wmurowany w południow

ą

ś

cian

ę

ko

ś

cioła

………………………….. …………………….……………………………………………………………………………………..……

29. W 1648 roku cesarz Ferdynand III zapewnił wolno

ść

wyznania ewangelikom i w drodze szczególnej łaski

wyraził zgod

ę

na zbudowanie przez protestantów trzech tzw. ko

ś

ciołów pokoju. Powstały one w:

A.

……………………………………………………………………………….

B.

…………………………………………………………………………….…

C.

……………………………………………………………………… ………

30. Przyporz

ą

dkuj miejscowo

ść

wydarzeniu wpisuj

ą

c odpowiedni

ą

cyfr

ę

:

A. Wojna piwna - ….. 1. Bolesławiec

B. Pierwszy na

Ś

l

ą

sku turniej rycerski - …… 2. Wrocław

C.

Ś

mier

ć

bohatera kampanii rosyjskiej, 3. Lwówek

Ś

l

ą

ski

feldmarszałka Michała Kutuzowa -……

Zadanie

27

28

29

30

Punkty

Część C - Zadania za 3 punkty

Konkurs „zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista” 2008/2009, finał historyczny – cz

ęść

pisemna

Strona

4

WPISZ SWÓJ KOD

31. Aby zapobiec wszelkim konfliktom granicznym i sprosta

ć

wszystkim mo

ż

liwym

żą

daniom, Jej Królewska Mo

ść

Królowa W

ę

gier i Czech, na mocy tych preliminariów zrzeka si

ę

na zawsze (…), w imieniu swoim i swoich dziedziców

i potomków, z Korony Czeskiej – na rzecz Jego Królewskiej Mo

ś

ci Króla Prus, jego potomków obojga płci – na zawsze

Dolnego i Górnego

Ś

l

ą

ska z wyj

ą

tkiem Ksi

ę

stwa Cieszy

ń

skiego, miasta Opawy oraz terenów w wysokich górach

Górnego

Ś

l

ą

ska (…). Tak samo Jej Wysoko

ść

Królowa W

ę

gier i Czech , w imieniu swoim i swoich dziedziców przekazuje

Jego Królewskiej Mo

ś

ci Królowi Prus, jego dziedzicom i nast

ę

pcom obojga płci, z Korony Czeskiej na wieczno

ść

miasto

i twierdz

ę

Kłodzko wraz z całym hrabstwem nosz

ą

cym t

ę

sam

ą

nazw

ę

(…). Natomiast Jego Królewska Mo

ść

Król Prus

(…) na zawsze zrzeka si

ę

wszystkich dawnych i nowych pretensji i praw, na czym by one si

ę

nie opierały, jakie zgłaszał

do tej pory Jej Królewskiej Mo

ś

ci Królowej W

ę

gier i Czech.

Podaj imiona układaj

ą

cych si

ę

ze sob

ą

monarchów:

A.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Z jakiego dokumentu pochodzi przytoczony fragment?

B.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………..

Kiedy został podpisany?

C.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Jaki był skutek tego układu dla

Ś

l

ą

ska?

D.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….….………

32. Przyporz

ą

dkuj dzieło autorowi, wpisuj

ą

c odpowiedni

ą

cyfr

ę

:

A. Witelon …... 1. Roczniki

ś

l

ą

skie

B. Jan Stanko …… 2. Optyka

C. Bartłomiej Stein ….. 3. Opis całego

Ś

l

ą

ska i miasta królewskiego Wrocławia

D. Joachim Cureus….. 4. Antibolomenum

33. Uporz

ą

dkuj elementy rozsypanki. Przyporz

ą

dkuj miastu posta

ć

i obiekt.

miasto

posta

ć

obiekt

Lubi

ąż

, ksi

ęż

na Daisy, Srebrna Góra, Hala Stulecia, zamek, twierdza, Michał Willman, Wrocław, Legnica, Max Berg,

twierdza, opactwo cysterskie, Fryderyk II, Trzebnica, Ksi

ąż

Zadanie

31

32

33

Punkty

Część D - Zadania za 4 punkty