Instrukcja dla ucznia

1. Sprawd

ź

, czy otrzymałe

ś

czytelny egzemplarz testu.

2. Przed Tob

ą

pierwsza cz

ęść

konkursu składaj

ą

ca si

ę

z zada

ń

teoretycznych (70minut)

3. Rozwi

ą

zania zada

ń

otwartych wpisz w wyznaczonych miejscach testu.

4. Rozwi

ą

zania zada

ń

zamkni

ę

tych (wybran

ą

odpowied

ź

, np. C) zaznacz kółkiem przy zadaniu.

śyczymy powodzenia

Zadanie 1. (1 pkt)
Rozporz

ą

dzenie o utworzeniu parku krajobrazowego wydaje

A. Rada Ministrów.

B. Wojewoda.

C. Wojewódzki Konserwator Przyrody.

D. Premier.

Zadanie 2. (1 pkt)
Wska

ż

informacj

ę

bł

ę

dnie przypisan

ą

parkom krajobrazowym.

A. Parki krajobrazowe uwzgl

ę

dniane s

ą

w sieci korytarzy ekologicznych.

B. Parki krajobrazowe s

ą

cz

ęś

ci

ą

sieci EKONET.

C. S

ą

wpisane na list

ę

Ś

wiatowych Rezerwatów Biosfery.

D. W oparciu o parki krajobrazowe tworzona jest sie

ć

NATURA 2000.

Zadanie 3. (1 pkt)
W kilku parkach krajobrazowych Dolnego

Ś

l

ą

ska mo

ż

na spotka

ć

gniewosza plamistego - rzadki i chroniony gatunek,

wska

ż

te parki.

A. Park Przemkowski, Ksi

ąż

a

ń

ski i Park Krajobrazowy Chełmy.

B. Park Krajobrazowy Doliny Bystrzycy, Doliny Bobru i Rudawski Park Krajobrazowy.
C.

Ś

l

ęż

a

ń

ski Park krajobrazowy, Przemkowski i Park Doliny Jezierzycy.

D. Park Krajobrazowy Gór Sowich,

Ś

nie

ż

niki i Ksi

ąż

a

ń

ski.

Zadanie 4. (1 pkt)
Gniewosz plamisty to
A. papro

ć

.

B. storczyk.

C.

ż

aba.

D. w

ąż

Zadanie 5. (1 pkt)
Jest korytarzem ekologicznym ł

ą

cz

ą

cym tereny le

ś

ne Sudetów z dolin

ą

Odry. Lasy zajmuj

ą

40% powierzchni Parku i s

ą

to cenne zbiorowiska ł

ę

gów jesionowo-wi

ą

zowych oraz gr

ą

dy. W Parku mo

ż

na spotka

ć

rzadkie gatunki grzybów:

sromotnika bezwstydnego, flaglowca olbrzymiego i

ż

agwic

ę

listkowat

ą

. Opis dotyczy

A. PK Doliny Bobru.

B. PK Doliny Bystrzycy.

C. PK Doliny Baryczy.

D. PK Doliny Jezierzycy.

Zadanie 6. (2 pkt)
Dobierz w pary park krajobrazowy i charakterystyczne dla niego obiekty przyrodnicze.

I. P K Chełmy

A. Ro

ś

linno

ść

reglowa.

II. P K Sudetów Wałbrzyskich

B. Najwi

ę

ksza w Polsce populacja muflonów.

III. Przemkowski P K

C. Stanowisko lilii złotogłowa (kilka tysi

ę

cy egzemplarzy).

IV.

Ś

nie

ż

nicki P K

D. Najbogatsze gatunkowo stanowisko nietoperzy na Dolnym

Ś

l

ą

sku.

E. Czaple gniazduj

ą

ce w szuwarach.

I. - …..

II. - ….

III. - …..

IV. - …..

zDolny Ślązak Gimnazjalista

FINAŁ BIOLOGICZNY

VIII DOLNO

Ś

L

Ą

SKI KONKURS DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH

III ETAP – WOJEWÓDZKI

10.01.2009 r.

, godz. 10

00

Czas trwania 120 minut

WPISZ SWÓJ KOD

Parki krajobrazowe s

ą

obszarami chronionymi ze wzgl

ę

du na warto

ś

ci przyrodnicze, historyczne i kulturowe, a

celem ich tworzenia jest zachowanie, popularyzacja i upowszechnianie tych warto

ś

ci w warunkach

zrównowa

ż

onego rozwoju. Na terenie Dolnego

Ś

l

ą

ska mamy 12 parków krajobrazowych.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

1

1

1

1

1

2

4

4

2

2

2

3

2

2

3

2

2

2

Konkurs zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista 2008/2009, finał VIII Dolno

ś

l

ą

skiego Konkursu Biologicznego

Strona

2

WPISZ SWÓJ KOD

Zadanie 7. (4.pkt)
Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania.
Ło

ż

ysko jest wspólnym wytworem zarodka i matki. Zaopatruje płód w potrzebne substancje i usuwa zb

ę

dne produkty

przemiany materii. Wyró

ż

nia si

ę

ło

ż

yska

ż

ółtkowe np. u niektórych gadów i torbaczy. W kontakt z drogami rodnymi

wchodzi kosmówka (ale nie wytwarza kosmków) a do niej przylega woreczek

ż

ółtkowy. Ło

ż

ysko omoczniowe od strony

matki buduje błona

ś

luzowa macicy a od stony płodu kosmówka. Naczynia krwiono

ś

ne od strony płodu tworzy omocznia,

co umo

ż

liwia wymian

ę

substancji mi

ę

dzy płodem i matk

ą

. Ło

ż

yska omoczniowe dzieli si

ę

na bezdoczesnowe, tutaj

kosmówka słabo ł

ą

czy si

ę

z błon

ą

ś

luzow

ą

macicy, poniewa

ż

kosmki s

ą

krótkie i nierozgał

ę

zione oraz brak zrastania si

ę

błony. W trakcie porodu kosmki łatwo wysuwaj

ą

si

ę

i jest on bezkrwawy. Ten typ ło

ż

yska wyst

ę

puje u waleni,

nieparzystokopytnych,

ś

wi

ń

i prze

ż

uwaczy. W ło

ż

ysku doczesnowym kosmki rozrastaj

ą

si

ę

i gł

ę

boko rozgał

ę

ziaj

ą

w

błonie

ś

luzowej macicy. Nabłonek kosmówki rozpuszcza nabłonek macicy i zrasta si

ę

z jej błon

ą

ś

luzow

ą

. Poród jest

krwawy. Ten typ ło

ż

ysk wyst

ę

puje u drapie

ż

nych i naczelnych.

A. Skonstruuj schemat ilustruj

ą

cy podział ło

ż

ysk. (1 pkt)

B. Wska

ż

dwie cechy ró

ż

ni

ą

ce ło

ż

yska doczesnowe i

bezdoczesnowe.(1 pkt)……………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………..

C. Wyja

ś

nij, jak

ą

warto

ść

przystosowawcz

ą

ma fakt,

ż

e u antylopy,

zebry itp. wyst

ę

puje ło

ż

ysko bezdoczesnowe. (2 pkt)

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

Zadanie 8. (4 pkt)
Ptaki, ze wzgl

ę

du na dwie strategie wychowu piskl

ą

t, dzielone s

ą

na:

zagniazdowniki i gniazdowniki.
A. Podaj przykład gniazdownika i wyja

ś

nij, na czym polega ta

strategia wychowu piskl

ą

t (uwzgl

ę

dnij dwie cechy). (2 pkt)

Przykład: ..………………………………………………

Wyja

ś

nienie:…………………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………………..

B. Wymie

ń

dwie ró

ż

nice wyst

ę

puj

ą

ce mi

ę

dzy piskl

ę

tami zagniazdowników i gniazdowników. (2 pkt)

I ró

ż

nica………………………………………………………………………………………………………………………

II ró

ż

nica ……………………………………………………………………………………………………………………..

Zadanie 9. (2 pkt)
Organizmy ró

ż

ni

ą

si

ę

liczb

ą

wytwarzanych gamet i potomstwa. Wyja

ś

nij, dlaczego u łososia liczba jednorazowo

produkowanych gamet i liczebno

ść

potomstwa jest bardzo du

ż

a a kondor składa jedno jajo, co dwa lata.

W odpowiedzi u

ż

yj dwóch argumentów.

Argument I ……………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Argument II ………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

Schemat

Konkurs zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista 2008/2009, finał VIII Dolno

ś

l

ą

skiego Konkursu Biologicznego

Strona

3

WPISZ SWÓJ KOD

Zadanie 10. (2 pkt)
Przedstawione na rysunku organizmy przyporz

ą

dkuj do

podanych kategorii.
I. Do rozmna

ż

ania płciowego niezb

ę

dna jest obecno

ść

wody

w

ś

rodowisku zewn

ę

trznym:……………...............................

……………………………………………………………………..

II. Rozmna

ż

anie płciowe odbywa si

ę

bez udziału wody w

ś

rodowisku zewn

ę

trznym: …………………………………….

……………………………………………………………………..

Zadanie 11. (2 pkt)
Wska

ż

, które z podanych informacji dotycz

ą

cych mejozy s

ą

prawdziwe, a które fałszywe umieszczaj

ą

c w

odpowiednim miejscu liter

ę

P lub F.

INFORMACJE

P/F

A

U paprotników i mszaków powstawanie zarodników zwi

ą

zane jest z mejoz

ą

.

B

Przed pierwszym i drugim podziałem mejotycznym zachodzi replikacja.

C

Crossing-over odbywa si

ę

mi

ę

dzy chromatydami chromosomów niehomologicznych.

D

U kobiet, w oocytach podział mejotyczny rozpoczyna si

ę

na etapie

ż

ycia płodowego.

Zadanie 12. (3 pkt)
Mukowiscydoza jest chorob

ą

genetyczn

ą

determinowan

ą

przez recesywny allel niesprz

ęż

ony z płci

ą

. Oblicz

prawdopodobie

ń

stwo urodzenia si

ę

chorego dziecka je

ż

eli oboje rodzice s

ą

nosicielami allelu mukowiscydozy. Wykonaj

odpowiedni

ą

krzy

ż

ówk

ę

genetyczn

ą

.

Zadanie 13. (2 pkt)
W pracowni szkolnej przeprowadzono do

ś

wiadczenie. Przygotowano dwie szalki wyło

ż

one bibuł

ą

, na których

umieszczono jednakow

ą

liczb

ę

nasion ró

ż

nych gatunków ro

ś

lin. Zestawy zwil

ż

ono wod

ą

i umieszczono w identycznych

warunkach, jedn

ą

z szalek przykryto czarnym

cylindrem. W czasie trwania do

ś

wiadczenia

stale uzupełniano wod

ę

w obu szalkach. Wyniki

do

ś

wiadczenia ilustruje rysunek. Zaproponuj

problem

badawczy

i

hipotez

ę

do

przeprowadzonego do

ś

wiadczenia.

Problem:…………………………………………………………………………………………………………………………….

Hipoteza: ……………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 14. (2 pkt)
Diagram przedstawia liczb

ę

rodzin ptaków i ssaków(w tym

endemicznych) wyst

ę

puj

ą

cych w faunie poszczególnych krain

zoogeograficznych. Analizuj

ą

c dane ustal, któr

ą

krain

ę

zoogeograficzn

ą

mo

ż

na uzna

ć

za najbardziej osobliw

ą

(odmienn

ą

),

odpowied

ź

uzasadnij jednym argumentem.

Kraina: …………………………………………………………….

Uzasadnienie: ……………………………………………………………...

……………………………………………………………………………….

Konkurs zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista 2008/2009, finał VIII Dolno

ś

l

ą

skiego Konkursu Biologicznego

Strona

4

WPISZ SWÓJ KOD

Zadanie 15. (3 pkt)
Przyporz

ą

dkuj podane organizmy do odpowiedniej krainy zoogeograficznej.

Kapibara, hipopotam, lotokot, kondor, leniwiec, trzewikodziób, orangutan, mrównik gibon.

Kraina etiopska: ……………………………………………………………………………………………………

Kraina orientalna: ………………………………………………………………………………………………….

Kraina neotropikalna: ……………………………………………………………………………………………..

Zadanie 16. (2 pkt)
Sukcesja ekologiczna to proces powstawania i rozwoju ekosystemów, jest to proces kierunkowy i towarzysz

ą

mu pewne

charakterystyczne etapy. Uporz

ą

dkuj podane etapy sukcesji tak, aby odzwierciedlały prawidłowy jej przebieg.

Wykorzystaj oznaczenia cyfrowe.

I. Stadium współzawodnictwa

II. Klimaks

III. Stadium imigracji

Prawidłowa kolejno

ść

: …………………………………………..

IV. Stadium przedsukcesyjne

V. Stadium kolonizacji

Zadanie 17. (2 pkt)
Z informacji dotycz

ą

cych enzymów restrykcyjnych wybierz t

ę

, która jest nieprawidłowa i uzasadnij swój wybór.

A. Odkrycie enzymów restrykcyjnych umo

ż

liwiło tworzenie organizmów transgenicznych.

B. Restryktazy nacinaj

ą

DNA w charakterystycznych miejscach.

C. W wyniku ich pracy mog

ą

powsta

ć

lepkie lub t

ę

pe ko

ń

ce DNA.

D. Restryktazy wyst

ę

puj

ą

we wszystkich komórkach atakowanych przez wirusy.

Wybór: ……………

Uzasadnienie ……………………………………………………………………………………………………………………...

Zadanie 18. (2 pkt)
Spo

ś

ród podanych informacji wybierz te, które prawidłowo opisuj

ą

ewolucj

ę

rodzaju Homo (człowiek).

A. Spo

ś

ród

ż

yj

ą

cych dzisiaj małp najbli

ż

ej spokrewniony z rodzajem Homo jest orangutan.

B. Orangutan oraz inne małpy człekokształtne (goryl i dwa gatunki szympansów) maj

ą

wiele cech wspólnych

z człowiekiem, nie tylko fizjologicznych, ale tak

ż

e przejawiaj

ą

cych si

ę

w zachowaniu.

C. Ojczyzn

ą

rodzaju Homo jest Afryka.

D. Za bezpo

ś

redniego przodka człowieka rozumnego uwa

ż

a si

ę

neandertalczyka.

E. Człowiek neandertalski zamieszkiwał tereny Europy i Azji w czasie, kiedy panował tam chłodny klimat. Przez pewien

czas współistniał na tym obszarze z człowiekiem rozumnym.

Wybieram informacje:……………………………


Zadanie 19. (2 pkt)
W dwudziestym wieku sformułowano dwie hipotezy wyja

ś

niaj

ą

ce pochodzenie człowieka rozumnego (Homo sapiens):

hipoteza multiregionalna (rys. A) i „po

ż

egnania z Afryk

ą

” [arki Noego] (rys. B). Wykorzystuj

ą

c schemat, przedstaw

ró

ż

nic

ę

mi

ę

dzy tymi hipotezami uwzgl

ę

dniaj

ą

c miejsce powstania H. sapiens i migracje.

A…………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

………………………………………………………..

B…………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………..

Instrukcja dla ucznia

1. Sprawd

ź

, czy otrzymałe

ś

czytelny egzemplarz testu.

2. Przed Tob

ą

druga cz

ęść

konkursu składaj

ą

ca si

ę

z zada

ń

praktycznych (50minut)

3. Rozwi

ą

zania zada

ń

wpisz w wyznaczonych miejscach testu.

śyczymy powodzenia

CZ

ĘŚĆ

PRAKTYCZNA – MATERIAŁY INFORMACYJNE

CHROMATOGRAFIA CIENKOWARSTWOWA
Chromatografia cienkowarstwowa jest metod

ą

rozdziału (i identyfikacji) zwi

ą

zków organicznych. Rozdział nast

ę

puje na

podstawie istniej

ą

cych mi

ę

dzy zwi

ą

zkami ró

ż

nic w tzw. polarno

ś

ci. Polarno

ść

jest to pewna cecha zwi

ą

zku wynikaj

ą

ca z

budowy jego cz

ą

steczek oraz rozkładu ładunków, okre

ś

laj

ą

ca jego zachowanie wzgl

ę

dem innych substancji oraz

rozpuszczalno

ść

. Najpro

ś

ciej substancje podzieli

ć

mo

ż

na na polarne (hydrofilowe) i niepolarne (hydrofobowe).

Substancje polarne rozpuszczaj

ą

si

ę

w rozpuszczalnikach polarnych (np. wodzie), a niepolarne - w rozpuszczalnikach

niepolarnych (np. w benzynie, izopropanolu, benzenie)

Podstaw

ą

funkcjonowania chromatografii cienkowarstwowej jest istnienie dwóch faz no

ś

nikowych o ró

ż

nej polarno

ś

ci.

1.płytka wraz ze zwi

ą

zan

ą

z ni

ą

na stałe wod

ą

stanowi faz

ę

polarn

ą

(podło

ż

e), 2. mieszanina rozpuszczalników

organicznych, w której zanurza si

ę

jeden koniec płytki stanowi faz

ę

niepolarn

ą

(rozwijaj

ą

c

ą

).

Rozpuszczalniki organiczne w

ę

druj

ą

w gór

ę

płytki z okre

ś

lon

ą

szybko

ś

ci

ą

. Je

ś

li na płytce znajduje si

ę

mieszanina

substancji poddawanych rozdziałowi, zaczynaj

ą

one przemieszcza

ć

si

ę

wraz z rozpuszczalnikami. Im bardziej s

ą

hydrofobowe, tym łatwiej rozpuszczaj

ą

si

ę

z fazie rozwijaj

ą

cej i przemieszczaj

ą

si

ę

szybciej. Przewaga wła

ś

ciwo

ś

ci

hydrofilowych sprzyja oddziaływaniom z podło

ż

em i spowalnia w

ę

drówk

ę

.

W danych warunkach, dla ka

ż

dego zwi

ą

zku obliczy

ć

mo

ż

na charakteryzuj

ą

cy go tzw. współczynnik ruchliwo

ś

ci Rf – jest

to iloraz odległo

ś

ci, jak

ą

od linii startu pokonał dany zwi

ą

zek, do odległo

ś

ci, w jakiej od linii startu zatrzymało si

ę

czoło fazy rozwijaj

ą

cej.

OPIS DO

Ś

WIADCZENIA (do zada

ń

1, 2, 3 i 4)

Na płytce chromatograficznej rysujemy lini

ę

startu w odległo

ś

ci ok. 1cm od dolnego brzegu płytki. Na linie startu

nanosimy, w odległo

ś

ci około 1cm od siebie, nast

ę

puj

ą

ce aminokwasy:

1. Arginina
2. Glicyna
3. Walina
4. Izoleucyna
5. Mieszanina aminokwasów do identyfikacji.

Płytk

ę

suszymy, a nast

ę

pnie zanurzamy jej dolny brzeg w hydrofobowym układzie rozwijaj

ą

cym - izopropanol: kwas

octowy : woda (7:2:1). Gdy czoło fazy ruchomej b

ę

dzie ok. 1 cm od górnej kraw

ę

dzi płytki, płytk

ę

wyjmujemy,

zaznaczamy poło

ż

enie czoła fazy ruchomej i suszymy.

Poniewa

ż

zwi

ą

zki naniesione na płytk

ę

s

ą

bezbarwne, nale

ż

y wywoła

ć

je za pomoc

ą

odpowiedniej substancji

pomocniczej. W przypadku aminokwasów b

ę

dzie to ninhydryna, tworz

ą

ca

ż

ółte kompleksy z prolin

ą

i niebieskie z

pozostałymi aminokwasami.

INFORMACJE DO ZADANIA 5
Polarno

ść

zwi

ą

zków wynika z obecno

ś

ci w ich cz

ą

steczkach grup atomów preferuj

ą

cych oddziaływania z wod

ą

(hydrofilowych) oraz grup unikaj

ą

cych takich oddziaływa

ń

(hydrofobowych). Przewaga grup z danego typu czyni zwi

ą

zek

hydrofilowym lub hydrofobowym. Je

ż

eli cz

ą

steczka zawiera grupy obu typów ma mieszane wła

ś

ciwo

ś

ci i nazywana jest

amfifilow

ą

.

Przykłady grup hydrofilowych i hydrofobowych prezentuje tabela.

Grupy oddziałuj

ą

ce z wod

ą

Grupy nieoddziałuj

ą

ce z wod

ą

Hydroksylowa –OH

Metylowa –CH

3

Karboksylowa –COOH

Metylenowa –CH

2

–

Aminowa –NH

2

Pier

ś

cie

ń

aromatyczny –C

6

H

5

-

Sulfhydrylowa –SH

Amidowa –CONH

2

zDolny Ślązak Gimnazjalista

FINAŁ BIOLOGICZNY

VIII DOLNO

Ś

L

Ą

SKI KONKURS DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH

III ETAP – WOJEWÓDZKI

10.01.2009 r.

, godz. 10

00

Czas trwania 120 minut

WPISZ SWÓJ KOD

Konkurs zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista 2008/2009, finał VIII Dolno

ś

l

ą

skiego Konkursu Biologicznego

Strona

2

WPISZ SWÓJ KOD

INFORMACJE DO ZADA

Ń

6 i 7

W praktyce laboratoryjnej bardzo cz

ę

sto konieczne jest oznaczenie st

ęż

enia białka w badanym preparacie.

Najcz

ęś

ciej dokonuje si

ę

tego za pomoc

ą

barwnych reakcji prowadz

ą

cych do uzyskania barwnego produktu i pomiaru

intensywno

ś

ci jego koloru. W tym celu u

ż

ywa si

ę

tzw. odczynnika Bradforda, który w wyniku oddziaływania z białkiem

przyjmuje barw

ę

niebiesk

ą

, tym intensywniejsz

ą

, im wi

ę

ksze było st

ęż

enie białka w roztworze. „Intensywno

ść

” barwy

mierzy si

ę

za pomoc

ą

urz

ą

dzenia zwanego spektrofotometrem. Wynik podaje si

ę

w ustalonych jednostkach zwanych

jednostkami absorpcji (im wy

ż

szy wynik – tym intensywniejsza barwa i wi

ę

cej białka).

W celu wykonania pomiaru wyznacza si

ę

tzw. krzyw

ą

standardow

ą

– wykres prezentuj

ą

cy liniow

ą

zale

ż

no

ść

absorpcji od

st

ęż

enia białka.

Przygotowuje si

ę

seri

ę

roztworów o znanym st

ęż

eniu białka - standardu, miesza si

ę

je z odczynnikiem Bradforda i

odczytuje warto

ść

absorpcji.

Na podstawie uzyskanych wyników nale

ż

y narysowa

ć

wykres. Punkty ł

ą

czy si

ę

lini

ą

prost

ą

, przechodz

ą

c

ą

przez punkt

zero oraz jak najwi

ę

cej punktów pomiarowych. Prost

ą

mo

ż

na przedłu

ż

a

ć

.

Po wykonaniu pomiaru badanej próby o nieznanej zawarto

ś

ci białka, jego st

ęż

enie mo

ż

na odczyta

ć

z krzywej.

St

ęż

enie białka w

próbie (mg/ml)

Warto

ść

absorpcji

1

0,05

2

0,1

4

0,2

6

0,3

8

0,4

10

0,5

Zadanie 1. (1 pkt)
Narysuj schemat wywołanego, rozwini

ę

tego chromatogramu. Zaznacz na nim: lini

ę

startu, czoło fazy ruchomej, pr

ąż

ki

odpowiadaj

ą

ce argininie, izoleucynie, glicynie i walinie.

Zadanie 2. (2 pkt)
Oblicz współczynnik Rf dla waliny i argininy w warunkach, w których czoło fazy rozdzielaj

ą

cej znajduje si

ę

10 cm od linii

startu, walina pokonała odległo

ść

6 cm a arginina 3 cm.

Rf – waliny

Rf – argininy

Zadanie 3. (1 pkt)
Wyja

ś

nij, dlaczego walina po rozdziale chromatograficznym znajduje si

ę

dalej od linii startu od argininy.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………..

Konkurs zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista 2008/2009, finał VIII Dolno

ś

l

ą

skiego Konkursu Biologicznego

Strona

3

WPISZ SWÓJ KOD

Zadanie 4. (3 pkt)
Poza klasycznym wariantem chromatografii cienkowarstwowej, istnieje tzw. chromatografia w fazach odwróconych. W
metodzie tej układ rozwijaj

ą

cy jest faz

ą

polarn

ą

a podło

ż

e ma wła

ś

ciwo

ś

ci bardziej hydrofobowe. Narysuj jak mógłby

wygl

ą

da

ć

chromatograf rozdziału aminokwasów glicyny, argininy i izoleucyny, gdyby wykonano rozdział

w układzie faz odwróconych. Wyja

ś

nij przyczyny zaproponowanego rozmieszczenia aminokwasów.

Wyja

ś

nienie

RYSUNEK

……………………………………………………….

……………………………………………………….

……………………………………………………….

………………………………………………………..

……………………………………………………….

Zadanie 5. (2 pkt)
Poni

ż

ej przedstawiono wzory trzech aminokwasów: seryny, izoleucyny i treoniny.

Uporz

ą

dkuj je według wzrastaj

ą

cej hydrofobowo

ś

ci, odpowied

ź

uzasadnij.

Kolejno

ść

aminokwasów:…………………………………………………………………………………

Uzasadnienie:………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 6. (2 pkt)
W materiałach informacyjnych znajduje si

ę

tabela

zawieraj

ą

ca wyniki pomiarów absorpcji w roztworach białka

o znanym st

ęż

eniu [w miligramach na mililitr : (mg/ml) ].

Na podstawie informacji zawartych w tabeli narysuj
wykres obrazuj

ą

cy krzyw

ą

standardow

ą

Zadanie 7. (2 pkt)
Wykorzystuj

ą

c dane z zadania 6 ustal, jakie było st

ęż

enie białka w badanym roztworze X, je

ś

li absorpcja próbki po

pi

ę

ciokrotnym rozcie

ń

czeniu wynosiła 0,2 oraz oblicz ile białka znajdowało si

ę

w 10 ml roztworu X.

St

ęż

enie białka w roztworze X…………………………………..

Zawarto

ść

białka w 10 ml roztworu X……………………………

seryna

treonina

izoleucyna

Konkurs zDolny

Ś

l

ą

zak Gimnazjalista 2008/2009, finał VIII Dolno

ś

l

ą

skiego Konkursu Biologicznego

Strona

4

WPISZ SWÓJ KOD

Brudnopis (zapisy w brudnopisie nie b

ę

d

ą

sprawdzane)