Przepisy unijne wprowadziły zasadę,
że w przypadku wykrycia przez wła-
ściwe organy w danym państwie
członkowskim naruszenia przepisów,
właściwe organy są upoważnione do
nałożenia kary nawet, gdy narusze-
nie takie miało miejsce na terytorium
innego państwa członkowskiego lub
kraju trzeciego. Nierówne wysokości
kar mogą powodować, że będzie się
„opłacało” uiszczać kary w wybra-
nych państwach. Wszak za dane
wykroczenie można być karanym
tylko raz...

Unijna swoboda

karania

Najważniejszymi regulacjami będą-
cymi podstawą nakładania sankcji są:
Rozporządzenie (WE) nr 561/20062
w sprawie harmonizacji niektórych
przepisów socjalnych odnoszących
się do transportu drogowego, które
zawiera bardzo szczegółowe przepisy
określające maksymalne czasy pro-
wadzenia pojazdu oraz minimalne
okresy odpoczynku i przerwy dla kie-
rowców zawodowo uczestniczących

w transporcie oraz Rozporządzenie
(EWG) nr 3821/853 w sprawie urzą-
dzeń rejestrujących, stosowanych w
transporcie drogowym, które doty-
czy instalacji i zastosowania tacho-
grafu. Wspomniane rozporządzenie
(WE) nr 561/2006 wprowadziło
obowiązek, by państwa członkow-
skie ustanowiły kary, mające na celu
przymuszenie kierujących do stoso-
wania wymaganych norm w zakre-
sie pracy. Państwom członkowskim
pozostawiono swobodę w zakresie
rodzajów stosownych kar oraz ich
wysokości. Przeglądając ustawo-
dawstwo poszczególnych krajów da
się zauważyć, że przyjęte regulacje
nie są jednolite.

Gdzie i za ile?

Za wykroczenia w zakresie czasu
pracy kierowcy są stosowane: kary
pieniężne, przymusowe unierucho-
mienie pojazdu (w przypadku, gdy
kierowca przekroczył wymagany czas
jazdy) czy zakaz prowadzenia pojaz-
dów. Niewiele państw wprowadziło
karę pozbawienia wolności. Różni są

też adresaci kar. Tak też jest w Polsce,
gdzie karany jest przede wszystkim
przedsiębiorca.
W przypadku kar pieniężnych, ich
maksymalna wysokość różni się
znacznie w zależności od państwa
członkowskiego. Najniższe sankcje są
egzekwowane na Malcie, gdzie kieru-
jący otrzymuje stałą karę w wysokości
58,23 euro. Najkosztowniejsze jest
popełnianie wykroczeń w Austrii, na
Cyprze oraz Niemczech i w Irlandii,
gdzie kara może przekroczyć 5 tys.
euro. Do rekordzistów należą też
Hiszpanie i Węgrzy. Różnice mogą
być prawie dziesięciokrotne!
Przeanalizujmy przykłady.

Dzienny czas

prowadzenia

Przekroczenie czasu prowadzenia
o ponad dwie godziny w Polsce
sankcjonowane jest karą w wyso-
kości 200 zł za każda godzinę. W
Hiszpanii grzywna wynosi do 4,6
tys. euro, a w Grecji zapłacimy
„tylko” 400 euro. Różny jest spo-
sób analizowania przekroczeń.
Polska praktyka obejmuje okres
od 15 min. do godziny (150 zł)
oraz każda godzina ponad pierw-
szą (200 zł). W Estonii, Francji i
na Słowacji istnieją też tylko dwa
przedziały, ale są państwa, gdzie
ustala się o wiele większą ilość
przedziałów. Dla przykładu, na
Węgrzech istnieje pięć przedzia-
łów przekroczenia dziennego
czasu prowadzenia pojazdu:
o 5 proc., o 5-10 proc., o 10-15
proc., o 15-20 proc. lub o więcej
niż 20 proc. W Belgii wysokość
kary będzie zależała od najdłuż-
szego okresu odpoczynku wystę-
pującego w okresie dziennego
czasu prowadzenia pojazdu.
Pr zykładowo, pr zekroczenie
dziennego czasu prowadzenia

pojazdu o cztery godziny będzie
karane wyższą grzywną (450
euro), jeżeli kierowca miał cią-
gły okres odpoczynku krótszy niż
trzy godziny, aniżeli w przypadku
ciągłego okresu odpoczynku kie-
rowcy, wynoszącego sześć godzin
(310 euro).

Dwutygodniowy

czas pracy

W Polsce kara nakładana jest za prze-
kroczenie czasu do 2 godzin (100
zł), a za każdą rozpoczętą godzinę
- kolejne 100 zł. Nie ma odmiennych
norm w przekroczeniu czasu tygo-
dniowego i dwutygodniowego.
Odmiennie jest w Hiszpanii. W tym
kraju czas prowadzenia pojazdu
dłuższy niż 110 godzin jest karany
grzywną w wysokości 1.580 euro,
natomiast czas prowadzenia pojazdu
dłuższy niż 111 godzin - grzywną w
wysokości 1.620 euro; w obu przy-
padkach unieruchamiany jest też
pojazd.

Ingerencja

w tachograf

W Polsce kara za manipulacje przy
tachografach wynosi 10 tys. zł (ok.
3 tys. euro). Na Litwie zapłacimy zaś
„tylko” 586 euro, w Hiszpanii ok. 4,6
tys. euro, we Włoszech – do 6.232
euro, a we Francji – do 30 tys. euro (z
możliwością pozbawienia wolności
do jednego roku).
Przykłady można by mnożyć.
Zestawmy jednak najważniejsze róż-
nice w tabeli zawartej w tym artykule
dla państw stosujących różne wysoko-
ści grzywien. Dane przeliczono w euro.

Przewoźnicy odpowiadają za naruszenia przepisów, których do-

puszczają się ich kierowcy, nawet jeżeli naruszenie takie miało miejsce
na terytorium innego państwa członkowskiego lub w kraju trzecim.

Czas pracy

po europejsku

G

DZIE

PŁACIĆ

KARY

ZA

PRZEKROCZENIE

CZASU

PRACY

,

BY

BYŁO

…

TANIEJ

Kierowcy poruszający się po różnych drogach państw Unii
Europejskiej zobowiązani są do stosowania takich samych
przepisów prawnych regulujących ich pracę. Teoretycznie powinni
być zatem traktowani tak samo. Jednak wystarczy, że przyjrzymy
się sieci dróg by wysnuć wniosek, że kierowca w jednym kraju
w tym samym czasie może przejechać odpowiednio dłuższą
drogę oraz spokojniej zaplanować czasy odpoczynku.

The drivers who moves along
European Union ways are
obligated to apply common
law restrictions regulating their
time of work. Theoretically
they should to be treated in
the same way. But sometimes
is enough to look on the
roads infrastructure to draw
a conclusion that the driver
in one country could to drive
in the same time much more
kilometers than in another.
Therefore he (she) could better
plan the rest times.

Working time

in EU way

W Polsce za przekroczenie czasu

pracy oddzielnie jest karany

i kierowca, i przewoźnik.

Truck&Business Polska

30

Zarządzanie

P

RZEPISY

Ciekawym przypadkiem jest
Finlandia, gdzie kary nakładane
są na podstawie „stawek dzien-
nych”, których wysokość zależy od
dziennego dochodu kierowcy oraz
liczby posiadanych przez niego
dzieci. Kara przymusowego zatrzy-
mania (unieruchomienia) pojazdu
została przewidziana w przepi-
sach piętnastu państw (Bułgaria,
Cypr, Dania, Grecja, Hiszpania,
Irlandia, Litwa, Luksemburg,
Niemcy, Polska, Republika Czeska,
Rumunia, Szwecja, Włochy oraz
Wielka Brytania).
Za przekroczenie norm czasu pracy
do więzienia można trafić w siedmiu
państwach członkowskich, choć w
niektórych z nich kara ta jest stoso-
wana tylko w przypadku niezapła-
cenia grzywny (Austria, Cypr, Dania,
Francja, Irlandia, Luksemburg oraz
Wielka Brytania).
Dodatkową sankcją jest też moż-
liwość czasowego pozbawienia
kierowcy prawa jazdy. Kara ta jest
stosowana w Bułgarii, Danii, Grecji,
Włoszech oraz w Anglii. Organy kon-
trolne Słowacji mogą zatrzymać kartę
kierowcy.
Łamiącym przepisy ponownie także
nie będzie łatwiej w niektórych pań-
stwach. W Austrii osoba ukarana
ponownie za to samo wykroczenie
może zostać pozbawiona wolności,
a w niektórych krajach (Bułgaria,
Francja, Słowacja, Włochy oraz
Anglia) stosuje się specjalne zaostrze-
nie kar.

Karany

nie tylko kierowca

Art. 10 ust. 3 rozporządzenia (WE)
nr 561/2006 określa jednoznacznie,
że przedsiębiorstwa odpowiadają za
naruszenia przepisów, których dopusz-
czają się kierowcy tych przedsiębiorstw,
nawet jeżeli naruszenie takie miało
miejsce na terytorium innego państwa
członkowskiego lub w kraju trzecim.
Polska należy do osiemnastu państw,
które wprowadziły oddzielne kary dla
kierowców i przedsiębiorców. Kary
nakładane na przewoźnika są wyraźnie
wyższe. Regulac je takie wprowadzono
w Anglii, Belgii, Bułgarii, Danii, Estonii,
Grecji, Finlandii, Irlandii, Litwie, Łotwie,
Niemczech, Polsce, Rumunii, Słowenii,
Słowacji, Szwecji, Węgrzech, Włoszech.
Teoretycznie, kary mogą być nakładane
także i wobec innych uczestników prze-
wozu (np. spedytorów, nadawców,
organizatorów wycieczek itp.), którzy
w ramach swoich działań nie zapew-
nią, by umownie ustalane harmono-
gramy transportu były zgodne z prze-
pisami w zakresie norm socjalnych.
Możliwość karania tych podmiotów
wprowadzono tylko w sześciu pań-
stwach (Dania, Estonia, Finlandia,
Polska oraz Szwecja).
Wydaje się zatem oczywistym, że
normy w poszczególnych krajach są
na tyle odmienne, że może stanowić
to problem w codziennej praktyce
firm transportowych.

■ Marek Różycki / fot. Fotolia

Truck&Business Polska

31

Kary za przekroczenie czasu pracy nakładane na przewoźnika są
wyraźnie wyższe niż na kierowcę.

AUSTRIA

57. Bundesgesetz, mit dem das

Kraftfahrgesetz 1967 geändert wird (28.

KFG Novelle)

BELGIA

Arrêté royal du 27 Avril 2007, Moniteur

Belge du 7 Mai 2007

BUŁGARIA

Rozdział 8 ustawy o ruchu drogowym

CYPR

Ustawa o monitorowaniu czasu prowadze-

nia pojazdu i odpoczynku kierowców okre-

ślonych pojazdów 2007 (ustawa 86(I)/2007)

REPUBLIKA CZESKA

Ustęp 35 ustawy nr 111/1994 Sb. o trans-

porcie drogowym z późniejszymi zmianami

oraz ustawa nr 200/1990 Sb., Kodeks ds.

wykroczeń z późniejszymi zmianami

NIEMCY

Fahrpersonalgesetz (z późniejszymi

zmianami z dnia 6.7.2007 r.)

DANIA

Rozporządzenie zawierające przepisy

regulujące czas prowadzenia pojazdu i

odpoczynku w transporcie drogowym

ustawa nr 328 z dnia 28.3.2007 r., ustawa

skonsolidowana nr 1100 z dnia 8.11.2006 r.

ESTONIA

Ustawa o ruchu drogowym (zmiana z 20

września 2007 r.)

GRECJA

Ustawa nr 3446/2006 o organizacji i dzia-

łaniu organów kontroli ruchu pojazdów –

zmiany dotyczące transportu pasażerów

i innych przepisów (Dziennik Urzędowy

Rządu Republiki Greckiej nr 49/A)

HISZPANIA

Uchwała z 19 kwietnia 2007 r., [Hiszpański

Dziennik Ustaw (BOE) z 10 maja 2007 r.]

oraz Ley 16/1987 de 30 de Julio, de orde-

nacion de los transportes terrestres

FINLANDIA

Ustawa o ruchu drogowym oraz ustawa

o pojazdach

FRANCJA

Contraventions: Article R48-0 du code de

procédure pénale et le décret n° 86/1130

du 17 octobre modifié Délits: Ordonnance

58/1310 du 23 décembre 1958 modifié

WĘGRY

Ust. 20 pkt. 1 ustawy nr 1/1988 z ostatnimi

zmianami oraz ust. 1 dekretu rządowego

nr 557/2007 (III.31)

IRLANDIA

Rozporządzenia Wspólnoty Europejskiej

(transport drogowy, warunki pracy

i bezpieczeństwo ruchu drogowego)

z 2008 r. (rozporządzenie nr 62 z 2008 r.)

WŁOCHY

Kodeks drogowy i ustawa nr 286/2006

z dnia 29.11.2006 r.

LITWA

Artykuły 142 i 1424 litewskiego kodeksu

wykroczeń administracyjnych

LUKSEMBURG

Règlement grand-ducal du 23 mars 2007

ŁOTWA

Kodeks wykroczeń administracyjnych

MALTA

Rozporządzenia dotyczące pojazdów sil-

nikowych (drogowego przewozu towa-

rów) (65.19)

HOLANDIA

Reguły porządku publicznego w zakresie

nakładania grzywien na mocy ustawy

o godzinach pracy oraz dekretu o godzi-

nach pracy (pracowników transportu

drogowego)

POLSKA

Ustawa z 6 września 2001 r. o transpor-

cie drogowym, Ustawa z 29 lipca 2005 r.

o systemie tachografów cyfrowych

PORTUGALIA

Brak regulacji

RUMUNIA

Ordonanta de govern Nr 37/2007

SŁOWENIA

Ustawa o czasie pracy i obowiązkowych

okresach odpoczynku osób wykonujących

czynności w trasie w zakresie transportu

drogowego oraz o urządzeniach rejestru-

jących w transporcie drogowym

SŁOWACJA

Ustawa o czasie pracy w transporcie

SZWECJA

Rozporządzenie (nr 2004:865) o czasie

prowadzenia pojazdu, okresach odpo-

czynku oraz tachografach itp.

WIELKA BRYTANIA

Część VI ustawy o transporcie z 1968 r.

(ze zmianami)

KARY ZA PRZEKROCZENIE CZASU PRACY W WYBRANYCH KRAJACH UE

Polska

Belgia

Estonia

Grecja

Hiszpania

Francja

Węgry

Holandia

Rumunia

Słowenia

Słowacja

PL

BE

EE

EL

ES

FR

HU

NL

RO

SL

SK

EUR

PRZEKROCZENIE DZIENNEGO CZASU PROWADZENIA PONAD NORMY

- o godzine (do 10 jgodzin dziennie)

46

40-120

383

80

301-305

135

209-419

294-441

150

<991

- do 2 godzin

46+61/godz

80-180

383

200

400

135

838-1258

110

441-588

150

<991

- powyżej 2 godzin

46+61/godz

140-1600

766

400

1501-4600

1500

1677

220-1320

588-1470

150

1652

Przekroczenie tygodniowego czasu prowadzenia
Od 56-60 godz

46

100/godz

383

301-330

135

209-419

110/godz

150

991

Od 60-70 godz

46+61/godz

100/godz

383

330-1580

135-1500

838-1258

110/godz

150

991

Pow. 70 godz

46+61/godz

100/godz

383

1620-4600

1500

1677

110/godz. Max 1100

150

1652

PRZEKROCZENIE CZSU PROWADZENIA / 14 DNI

Od 90-100 godz

brak sankcji

383

301-350

135

209-419

110/godz

294-441

150

991

Od 100 do 112,5 godz

brak sankcji

383

350-1700

135-1500

838-1258

110/godz max

294-441

150

991

Powyżej 112,5 godz

brak sankcji

383

1700-4600

1500

1677

110/godz max

294-441

150

1652

PRZEKROCZENIE CZASU PROWADZENIA BEZ PRZERWY

Do 30 min

46

20-80

383

200

135-1500

209-838

110

294-441

40

991

pierwsza godzina

61

60-400

383

200

301-1501

135-1500

838-1258

110-220

441-588

120-250

991

nastęne godziny

61

120-2000

383

200

1501-3301

1500

1677

220-1980

588-1470

250-600

1652