nr 18 (306) z dnia 2011-09-20
www.czasopismaksiegowych.pl
wydawca: Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp.
www.gofin.pl sklep internetowy: www.sklep.gofin.pl
Podró
ż
e słu
ż
bowe pracowników - wybrane zagadnienia
1. Diety i inne nale
ż
no
ś
ci przysługuj
ą
ce z tytułu podró
ż
y słu
ż
bowej
Artykuł pochodzi z czasopisma:
Zeszyty Metodyczne Rachunkowości
Pracownik odbył krajow
ą
podró
ż
słu
ż
bow
ą
, która trwała 10 godzin. W jakiej wysoko
ś
ci powinni
ś
my wypłaci
ć
pracownikowi
diet
ę
?
Warunki i zasady rozliczania krajowych podró
ż
y słu
ż
bowych pracowników, w tym zasady ustalania diet i innych nale
ż
no
ś
ci
zwi
ą
zanych z tymi podró
ż
ami, okre
ś
la rozporz
ą
dzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie
wysoko
ś
ci oraz warunków ustalania nale
ż
no
ś
ci przysługuj
ą
cych pracownikowi zatrudnionemu w pa
ń
stwowej lub samorz
ą
dowej
jednostce sfery bud
ż
etowej z tytułu podró
ż
y słu
ż
bowej na obszarze kraju (Dz. U. nr 236, poz. 1990 ze zm.), zwane dalej
rozporz
ą
dzeniem w sprawie podró
ż
y słu
ż
bowej na obszarze kraju.
Przypominamy, i
ż
pracodawcy spoza sfery bud
ż
etowej mog
ą
samodzielnie ustala
ć
warunki wypłacania pracownikowi nale
ż
no
ś
ci
z tytułu podró
ż
y słu
ż
bowych w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie wynagradzania albo umowie o prac
ę
. Przy czym - w my
ś
l
art. 77
5
§ 4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.) - nie mog
ą
ustala
ć
diety za dob
ę
podró
ż
y słu
ż
bowej na obszarze kraju lub poza granicami kraju, w wysoko
ś
ci ni
ż
szej ni
ż
dieta z tytułu podró
ż
y słu
ż
bowej na obszarze
kraju okre
ś
lona dla pracownika sfery bud
ż
etowej. Wysoko
ść
diety zale
ż
y od czasu podró
ż
y słu
ż
bowej. Czas ten liczy si
ę
od momentu
rozpocz
ę
cia podró
ż
y słu
ż
bowej (wyjazdu) do momentu jej zako
ń
czenia (przyjazdu), tj. do powrotu po zako
ń
czeniu zadania. Obecnie
dieta z tytułu podró
ż
y słu
ż
bowej na terenie kraju wynosi 23 zł za dob
ę
podró
ż
y.
Je
ż
eli krajowa podró
ż
słu
ż
bowa trwa nie dłu
ż
ej ni
ż
dob
ę
i wynosi:
od 8 do 12 godzin - przysługuje połowa diety,
ponad 12 godzin - przysługuje dieta w pełnej wysoko
ś
ci.
W sytuacji natomiast, gdy podró
ż
słu
ż
bowa trwa dłu
ż
ej ni
ż
dob
ę
, za ka
ż
d
ą
dob
ę
przysługuje dieta w pełnej wysoko
ś
ci, a za niepełn
ą
,
ale rozpocz
ę
t
ą
dob
ę
:
do 8 godzin - przysługuje połowa diety,
ponad 8 godzin - przysługuje dieta w pełnej wysoko
ś
ci.
Jak ustali
ć
wysoko
ść
diety nale
ż
nej pracownikowi, który odbył zagraniczn
ą
podró
ż
do Francji, w sytuacji gdy miał
zapewnione bezpłatne obiady? Podró
ż
poza granicami kraju trwała 4 doby i 9 godzin.
Warunki i zasady rozliczania zagranicznych podró
ż
y słu
ż
bowych pracowników okre
ś
la rozporz
ą
dzenie Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysoko
ś
ci oraz warunków ustalania nale
ż
no
ś
ci przysługuj
ą
cych pracownikowi
zatrudnionemu w pa
ń
stwowej lub samorz
ą
dowej jednostce sfery bud
ż
etowej z tytułu podró
ż
y słu
ż
bowej poza granicami kraju (Dz. U.
nr 236, poz. 1991 ze zm.), zwane dalej rozporz
ą
dzeniem w sprawie podró
ż
y słu
ż
bowej poza granicami kraju.
Wysoko
ść
diety z tytułu podró
ż
y zagranicznej uzale
ż
niona jest od dwóch czynników, a mianowicie:
1) od pa
ń
stwa, do którego odbywana jest podró
ż
słu
ż
bowa (wysoko
ść
diety za ka
ż
d
ą
dob
ę
podró
ż
y w poszczególnych
Z danych zawartych w pytaniu wynika, i
ż
pracownik odbył podró
ż
słu
ż
bow
ą
na terenie kraju trwaj
ą
c
ą
10 godzin, zatem przysługuje mu połowa diety,
czyli 11,50 zł.
Page 1 of 6
www.czasopismaksiegowych.pl
2011-10-18
http://www.czasopismaksiegowych.pl/11,2609,138436,podroze-sluzbowe-pracownik...
pa
ń
stwach jest okre
ś
lona w zał
ą
czniku do rozporz
ą
dzenia w sprawie podró
ż
y słu
ż
bowej poza granicami kraju),
2) od czasu trwania podró
ż
y słu
ż
bowej, tzn.:
a) za ka
ż
d
ą
dob
ę
podró
ż
y przysługuje dieta w pełnej wysoko
ś
ci,
b) za niepełn
ą
dob
ę
:
do 8 godzin - przysługuje 1/3 diety,
ponad 8 godzin do 12 godzin - przysługuje 1/2 diety,
ponad 12 godzin - przysługuje dieta w pełnej wysoko
ś
ci.
Ponadto przepisy rozporz
ą
dzenia w sprawie podró
ż
y słu
ż
bowej poza granicami kraju przewiduj
ą
w okre
ś
lonych sytuacjach
mo
ż
liwo
ść
zmniejszenia, jak równie
ż
podwy
ż
szenia diety. I tak:
1) zmniejszenie diety nast
ę
puje:
a) w sytuacji gdy pracownikowi zapewniono za granic
ą
bezpłatne całodzienne wy
ż
ywienie lub gdy
wy
ż
ywienie jest opłacone w cenie karty okr
ę
towej (promowej) - przysługuje mu 25% diety ustalonej
według wy
ż
ej omówionych zasad,
b) w sytuacji gdy pracownikowi zapewniono za granic
ą
wy
ż
ywienie cz
ęś
ciowe - przysługuje mu
odpowiednio:
15% diety na
ś
niadanie,
30% diety na obiad,
30% diety na kolacj
ę
,
25% diety na inne wydatki,
2) zwi
ę
kszona dieta przysługuje, gdy pracownik odbywa podró
ż
słu
ż
bow
ą
w charakterze kuriera dyplomatycznego.
Osobie takiej przysługuje dieta podwy
ż
szona o 25%.
Pracownik jedzie w podró
ż
słu
ż
bow
ą
prywatnym samochodem. Czy mog
ę
uj
ąć
w koszty kwoty wynikaj
ą
ce z faktur, a nie
z kilometrówki?
Na wniosek pracownika pracodawca mo
ż
e wyrazi
ć
zgod
ę
na przejazd w podró
ż
y samochodem osobowym nieb
ę
d
ą
cym własno
ś
ci
ą
pracodawcy. Rozporz
ą
dzenie w sprawie podró
ż
y słu
ż
bowej na obszarze kraju przewiduje równie
ż
mo
ż
liwo
ść
przejazdu motocyklem
lub motorowerem nieb
ę
d
ą
cym własno
ś
ci
ą
pracodawcy. Powy
ż
sze wynika z § 5 ust. 3 rozporz
ą
dzenia w sprawie podró
ż
y słu
ż
bowej
na obszarze kraju i § 8 ust. 3 rozporz
ą
dzenia w sprawie podró
ż
y słu
ż
bowej poza granicami kraju.
Przykład
Pracownik firmy "X" odbył zagraniczn
ą
podró
ż
do Francji. Podró
ż
poza granicami kraju trwała 4 doby i 9 godzin. W czasie pobytu miał zapewnione
bezpłatne obiady. Obliczenie diety:
kwota diety za pobyt we Francji: 45 EUR,
pracownikowi przysługuje 70% diety (15%
ś
niadanie + 30% kolacja + 25% inne wydatki),
wysoko
ść
diety nale
ż
nej pracownikowi: (4 doby × 45 EUR) + (1/2 diety × 45 EUR) × 70% = 202,50 EUR × 70% = 141,75 EUR.
W omawianej sytuacji pracownikowi przysługuje dieta w wysoko
ś
ci: 141,75 EUR.
W przypadku odbycia podró
ż
y słu
ż
bowej własnym
ś
rodkiem lokomocji, wysoko
ść
kosztów podlegaj
ą
cych zwrotowi ustalana jest jako iloczyn liczby
Page 2 of 6
www.czasopismaksiegowych.pl
2011-10-18
http://www.czasopismaksiegowych.pl/11,2609,138436,podroze-sluzbowe-pracownik...
2. Dokumentowanie wydatków zwi
ą
zanych z podró
żą
słu
ż
bow
ą
Do ustalenia limitu kosztów przejazdu w podró
ż
y słu
ż
bowej przez pracownika pojazdem nieb
ę
d
ą
cym własno
ś
ci
ą
pracodawcy
zastosowanie znajduj
ą
stawki za kilometr przebiegu pojazdu okre
ś
lone w § 2 rozporz
ą
dzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca
2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów u
ż
ywania do celów słu
ż
bowych samochodów
osobowych, motocykli i motorowerów nieb
ę
d
ą
cych własno
ś
ci
ą
pracodawcy (Dz. U. nr 27, poz. 271 ze zm.).
Stawki za 1 kilometr przebiegu nie mog
ą
by
ć
wy
ż
sze ni
ż
:
1) dla samochodu osobowego:
a) o pojemno
ś
ci skokowej silnika do 900 cm
3
- 0,5214 zł,
b) o pojemno
ś
ci skokowej silnika powy
ż
ej 900 cm
3
- 0,8358 zł,
2) dla motocykla - 0,2302 zł,
3) dla motoroweru - 0,1382 zł.
Ponadto nale
ż
y pami
ę
ta
ć
, i
ż
w razie podró
ż
y słu
ż
bowej odbywanej pojazdem nieb
ę
d
ą
cym własno
ś
ci
ą
pracodawcy na pracowniku
ci
ąż
y obowi
ą
zek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Obowi
ą
zek ten wynika z przepisów prawa podatkowego. Ewidencj
ę
prowadzi si
ę
w celu ustalenia faktycznej liczby przejechanych kilometrów. Pracodawca powinien potwierdzi
ć
przedło
ż
on
ą
przez
pracownika ewidencj
ę
przebiegu pojazdu.
Spółka z o.o. wysłała swoich pracowników w zagraniczn
ą
podró
ż
słu
ż
bow
ą
. Pracownicy w pa
ń
stwie, w którym odbyli
podró
ż
słu
ż
bow
ą
, wynajmowali samochód osobowy. Faktur
ę
za wynajem samochodu wystawiono na spółk
ę
. Spółka
poniosła tak
ż
e koszty zwi
ą
zane z u
ż
ytkowaniem tego pojazdu, m.in. wydatki na zakup paliwa, opłaty za parking i za
autostrad
ę
oraz za myjni
ę
. Czy wydatki te spółka mo
ż
e uj
ąć
w swojej ewidencji i zaliczy
ć
do kosztów podatkowych w pełnej
wysoko
ś
ci?
W omawianej sytuacji do kosztów bilansowych zalicza si
ę
wszystkie poniesione i udokumentowane wydatki zwi
ą
zane z wynajmem
samochodu (tj. opłat
ę
za wynajem, wydatki na zakup paliwa, opłaty za parking i za autostrad
ę
oraz za myjni
ę
).
Jednak ustalaj
ą
c podstaw
ę
opodatkowania podatkiem dochodowym spółka musi uwzgl
ę
dni
ć
przepisy art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy
z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.), dalej zwanej updop,
które stanowi
ą
, i
ż
nie uwa
ż
a si
ę
za koszty uzyskania przychodów wydatków z tytułu kosztów u
ż
ywania, dla potrzeb działalno
ś
ci
gospodarczej, samochodów osobowych niestanowi
ą
cych składników maj
ą
tku podatnika - w cz
ęś
ci przekraczaj
ą
cej kwot
ę
wynikaj
ą
c
ą
z pomno
ż
enia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu dla celów podatnika oraz stawki za jeden kilometr przebiegu,
okre
ś
lonej w odr
ę
bnych przepisach wydanych przez wła
ś
ciwego ministra. W tym przypadku podatnik jest obowi
ą
zany prowadzi
ć
ewidencj
ę
przebiegu pojazdu.
przejechanych kilometrów i stawki za 1 kilometr przebiegu. Z tego wzgl
ę
du pracownikowi nie przysługuje roszczenie o zwrot wydatków faktycznie
poniesionych wynikaj
ą
cych z posiadanych rachunków (faktur), np. za zakup paliwa i naprawy.
Podsumowuj
ą
c: W ksi
ę
gach rachunkowych spółka ujmuje wszystkie poniesione koszty, za
ś
dla celów podatkowych wył
ą
cznie do wysoko
ś
ci limitu,
który stanowi kwota wynikaj
ą
ca z pomno
ż
enia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu (wynikaj
ą
cej z ewidencji przebiegu pojazdu) i stawki
za jeden kilometr przebiegu, okre
ś
lonej w odr
ę
bnych przepisach wydanych przez wła
ś
ciwego ministra.
Na podstawie jakich dokumentów mo
ż
na rozliczy
ć
koszty podró
ż
y słu
ż
bowej?
Pracodawca, wysyłaj
ą
c pracownika w podró
ż
słu
ż
bow
ą
, ma obowi
ą
zek zwróci
ć
mu poniesione koszty tej podró
ż
y. Do obowi
ą
zków
pracownika nale
ż
y natomiast rozliczenie kosztów odbytej podró
ż
y słu
ż
bowej w terminie 14 dni od dnia jej zako
ń
czenia.
Rozliczenie kosztów zwi
ą
zanych z podró
żą
słu
ż
bow
ą
nast
ę
puje na podstawie dokumentów potwierdzaj
ą
cych fakt poniesienia przez
pracownika okre
ś
lonych wydatków. Podstaw
ą
zwrotu kosztów mo
ż
e by
ć
np. faktura VAT lub rachunek wystawiony na firm
ę
, a tak
ż
e
bilet. W sytuacji gdy uzyskanie rachunku nie było mo
ż
liwe, pracownik mo
ż
e zło
ż
y
ć
o
ś
wiadczenie o dokonanym wydatku oraz
przyczynach braku jego udokumentowania i doł
ą
czy
ć
je do rozliczenia. Jednak o
ś
wiadczenia takie powinny dotyczy
ć
tylko
wyj
ą
tkowych, incydentalnych sytuacji i by
ć
dokładnie opisane. Dla celów bilansowych o
ś
wiadczenie pracownika mo
ż
e zosta
ć
uznane
Page 3 of 6
www.czasopismaksiegowych.pl
2011-10-18
http://www.czasopismaksiegowych.pl/11,2609,138436,podroze-sluzbowe-pracownik...
3. Ewidencja ksi
ę
gowa kosztów podró
ż
y słu
ż
bowych i zasady ich przeliczenia na walut
ę
polsk
ą
przy
podró
ż
y zagranicznej
za dowód ksi
ę
gowy pod warunkiem,
ż
e spełnia warunki okre
ś
lone w art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowo
ś
ci.
Z kolei w przypadku kosztów u
ż
ywania przez pracownika w podró
ż
y słu
ż
bowej pojazdu nieb
ę
d
ą
cego własno
ś
ci
ą
pracodawcy
podstaw
ą
ustalenia kwoty zwrotu b
ę
dzie ewidencja przebiegu tego pojazdu. Wzór ewidencji przebiegu pojazdu znajduje si
ę
na
stronie internetowej naszego Wydawnictwa: www.druki.gofin.pl.
Udokumentowania nie wymagaj
ą
nale
ż
no
ś
ci wypłacane w formie zryczałtowanej, do których zaliczaj
ą
si
ę
: diety, ryczałty na dojazdy
ś
rodkami komunikacji miejscowej, ryczałty za noclegi (je
ż
eli nie przedstawiono rachunku za nocleg).
Rozliczenia kosztów podró
ż
y słu
ż
bowej mo
ż
na dokona
ć
na formularzu "Polecenie wyjazdu słu
ż
bowego" lub dowodzie wewn
ę
trznym
"Rozliczenie kosztów podró
ż
y słu
ż
bowej", które mog
ą
stanowi
ć
podstaw
ę
uj
ę
cia tych kosztów w ksi
ę
gach rachunkowych, je
ż
eli b
ę
d
ą
spełniały wymagania dla dowodów ksi
ę
gowych okre
ś
lone w art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowo
ś
ci. Formularze gotowe
do wypełnienia s
ą
zamieszczone na stronie internetowej naszego Wydawnictwa: www.druki.gofin.pl. Do dokumentu "Rozliczenie
kosztów podró
ż
y słu
ż
bowej" lub "Polecenie wyjazdu słu
ż
bowego" pracownik doł
ą
cza faktury, rachunki, o
ś
wiadczenie pracownika,
w niektórych przypadkach paragony fiskalne oraz bilety dokumentuj
ą
ce poniesione wydatki.
Zwracamy uwag
ę
, i
ż
niektóre paragony za płatn
ą
autostrad
ę
, przejazd taksówk
ą
, opłaty za miejsce parkingowe nie zawieraj
ą
wszystkich danych wymienionych w art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowo
ś
ci. Mog
ą
one by
ć
dowodami ksi
ę
gowymi po uzupełnieniu,
poprzez umieszczenie danych nabywcy i podpisu osoby dokonuj
ą
cej opłat oraz opisu operacji gospodarczej.
Jak zaksi
ę
gowa
ć
zaliczk
ę
na poczet podró
ż
y słu
ż
bowej wypłacon
ą
pracownikowi? W ci
ęż
ar jakich kosztów zarachowa
ć
wydatki zwi
ą
zane z podró
ż
ami słu
ż
bowymi pracowników?
W sytuacji gdy podró
ż
odbywa si
ę
na terenie kraju, na pokrycie kosztów podró
ż
y, pracodawca zobowi
ą
zany jest wypłaci
ć
zaliczk
ę
,
je
ż
eli pracownik wyst
ą
pi z wnioskiem o jej przyznanie.
Natomiast w przypadku podró
ż
y poza granicami kraju pracodawca, na pokrycie kosztów podró
ż
y, powinien wypłaci
ć
pracownikowi
zaliczk
ę
nawet w sytuacji, gdy pracownik nie wyst
ą
pi z wnioskiem o jej wypłat
ę
. Zasad
ą
jest wypłata zaliczki w walucie obcej. Za
zgod
ą
pracownika zaliczka mo
ż
e by
ć
wypłacona w walucie polskiej, w wysoko
ś
ci stanowi
ą
cej równowarto
ść
przysługuj
ą
cej zaliczki
w walucie obcej. Rozliczenia kosztów podró
ż
y zagranicznej dokonuje si
ę
w walucie otrzymanej zaliczki, w walucie wymienialnej b
ą
d
ź
w walucie polskiej.
W ewidencji ksi
ę
gowej wypłata pracownikowi z kasy zaliczki na poczet podró
ż
y słu
ż
bowej mo
ż
e przebiega
ć
zapisem:
Koszty podró
ż
y słu
ż
bowych zalicza si
ę
do kosztów działalno
ś
ci operacyjnej i ujmuje w ksi
ę
gach rachunkowych na koncie 40 "Koszty
według rodzajów" lub na odpowiednim koncie zespołu 5.
Nale
ż
y przy tym podkre
ś
li
ć
, i
ż
jednostki nie maj
ą
ustawowego obowi
ą
zku wyodr
ę
bniania w ksi
ę
gach rachunkowych kosztów podró
ż
y
słu
ż
bowych. Koszty te nie s
ą
bowiem wymienione w zał
ą
czniku nr 1 do ustawy o rachunkowo
ś
ci w ramach kosztów działalno
ś
ci
operacyjnej.
W praktyce najcz
ęś
ciej koszty podró
ż
y słu
ż
bowych ujmuje si
ę
na koncie 40-9 "Pozostałe koszty rodzajowe". W razie potrzeby mo
ż
na
w ramach tego konta wyodr
ę
bni
ć
konto analityczne dla tych kosztów z dalszym jego podziałem na podró
ż
e krajowe i podró
ż
e
zagraniczne. Mo
ż
na równie
ż
, je
ż
eli jednostka uzna to za zasadne, utworzy
ć
odr
ę
bne konto kosztów prostych, na przykład 40-8
"Podró
ż
e słu
ż
bowe". Rozliczenie poniesionych kosztów podró
ż
y słu
ż
bowych nast
ę
puje w korespondencji z kontem 23-4
"Rozrachunki z pracownikami".
Zatem przedstawione przez pracownika do rozliczenia "Polecenie wyjazdu słu
ż
bowego" lub "Rozliczenie kosztów podró
ż
y" wraz
z doł
ą
czonymi fakturami, rachunkami, o
ś
wiadczeniem pracownika lub paragonami dokumentuj
ą
cymi poniesione wydatki ujmuje si
ę
w ksi
ę
gach rachunkowych, zapisem:
- Wn konto 23-4 "Rozrachunki z pracownikami",
- Ma konto 10 "Kasa".
Page 4 of 6
www.czasopismaksiegowych.pl
2011-10-18
http://www.czasopismaksiegowych.pl/11,2609,138436,podroze-sluzbowe-pracownik...
oraz równolegle nast
ę
puje zarachowanie na odpowiednie konto zespołu 5, zapisem:
Rozliczenie zobowi
ą
zania wobec pracownika z tytułu podró
ż
y słu
ż
bowej z uwzgl
ę
dnieniem pobranej przez niego zaliczki ksi
ę
guje si
ę
:
Pracownik odbył zagraniczn
ą
podró
ż
słu
ż
bow
ą
. Po jakim kursie przeliczy
ć
diet
ę
oraz koszty wynikaj
ą
ce z przedstawionych
przez pracownika dokumentów?
W przypadku odbycia przez pracownika zagranicznej podró
ż
y słu
ż
bowej poniesione przez niego wydatki wyra
ż
one w walucie obcej
wymagaj
ą
przeliczenia na złotówki. Przy czym nie ma potrzeby przeliczania osobno ka
ż
dego rachunku, faktury, paragonu itp. -
według ich dat.
W praktyce do przeliczenia kosztów zagranicznych podró
ż
y słu
ż
bowych przyjmuje si
ę
: kurs
ś
redni NBP z dnia poprzedzaj
ą
cego
dzie
ń
rozliczenia podró
ż
y lub kurs, po którym wyceniono zaliczk
ę
.
Zwracamy uwag
ę
, i
ż
w sytuacji zastosowania do wyceny kosztów zagranicznej podró
ż
y słu
ż
bowej kursu
ś
redniego NBP z dnia
poprzedzaj
ą
cego dzie
ń
rozliczenia podró
ż
y, powstan
ą
ró
ż
nice kursowe. Kurs z dnia rozliczenia zaliczki mo
ż
e si
ę
bowiem ró
ż
ni
ć
od
kursu z dnia jej wypłaty. Je
ż
eli natomiast do rozliczenia kosztów zagranicznej podró
ż
y słu
ż
bowej jednostka zastosuje kurs, po jakim
wyceniono wypłacon
ą
zaliczk
ę
, nie powstaj
ą
ró
ż
nice kursowe.
Czy nale
ż
no
ś
ci wypłacane pracownikowi z tytułu odbytej podró
ż
y słu
ż
bowej nale
ż
y opodatkowa
ć
i oskładkowa
ć
?
Zarówno diety, jak i pozostałe nale
ż
no
ś
ci z tytułu podró
ż
y słu
ż
bowych pracownika s
ą
wył
ą
czone ze składek na ubezpieczenia
społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, a tak
ż
e zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych do wysoko
ś
ci okre
ś
lonej
w rozporz
ą
dzeniach w sprawie podró
ż
y słu
ż
bowych.
Nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
,
ż
e nale
ż
no
ś
ci z tytułu podró
ż
y słu
ż
bowej wypłacone pracownikowi w wy
ż
szej wysoko
ś
ci ni
ż
okre
ś
lona
przepisami rozporz
ą
dze
ń
w sprawie podró
ż
y słu
ż
bowych podlegaj
ą
opodatkowaniu i oskładkowaniu w cz
ęś
ci przekraczaj
ą
cej
wyznaczone limity.
Jedynie zwrot kosztów za nocleg ponad limit okre
ś
lony rozporz
ą
dzeniem w sprawie podró
ż
y słu
ż
bowej poza granicami kraju nie
b
ę
dzie podlegał opodatkowaniu, je
ż
eli pracodawca uzna szczególne okoliczno
ś
ci podró
ż
y i wyrazi zgod
ę
na zwrot tych kosztów
- Wn konto 40-9 "Pozostałe koszty rodzajowe"
(w analityce: Koszty podró
ż
y słu
ż
bowych) lub 40-8 "Podró
ż
e słu
ż
bowe",
- Ma konto 23-4 "Rozrachunki z pracownikami"
- Wn konto zespołu 5,
- Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".
- Wn/Ma konto 23-4 "Rozrachunki z pracownikami",
- Ma/Wn konto 10 "Kasa" lub 13-0 "Rachunek bie
żą
cy".
Przykład
Pracownikowi wypłacono z kasy walutowej zaliczk
ę
w kwocie: 200 EUR na pokrycie kosztów zagranicznej podró
ż
y słu
ż
bowej.
Ś
rodki na t
ę
zaliczk
ę
jednostka zakupiła w kantorze po kursie: 3,82 zł/EUR. Zaliczka w złotówkach wyniosła wi
ę
c: 200 EUR × 3,82 zł/EUR) = 764 zł. 3 wrze
ś
nia
pracownik przedło
ż
ył dowody dokumentuj
ą
ce wydatki poniesione w czasie podró
ż
y słu
ż
bowej, które opłacił pobran
ą
zaliczk
ą
. Wydatki ogółem wraz
z diet
ą
wynosiły: 200 EUR.
1. Przeliczenie poniesionych wydatków po kursie
ś
rednim NBP z dnia poprzedzaj
ą
cego dzie
ń
rozliczenia zaliczki
Ś
redni kurs euro z 2 wrze
ś
nia wyniósł przykładowo: 3,25 zł/EUR. W zwi
ą
zku z tym koszty podró
ż
y słu
ż
bowej zostan
ą
uj
ę
te na odpowiednim koncie
kosztów działalno
ś
ci operacyjnej w kwocie: 200 EUR × 3,25 zł/EUR = 650 zł, zapisem: Wn konto 40-9 lub konto zespołu 5, Ma konto 23-4.
Pomi
ę
dzy kursem z dnia rozliczenia zaliczki a kursem z dnia jej wypłaty powstanie ujemna ró
ż
nica kursowa w wysoko
ś
ci: 200 EUR × (3,82 zł/EUR -
3,25 zł/EUR) = 114 zł, któr
ą
odnosi si
ę
w ci
ęż
ar kosztów finansowych, zapisem: Wn konto 75-1, Ma konto 23-4.
2. Przeliczenie poniesionych wydatków po kursie, po jakim pierwotnie wyceniono zaliczk
ę
Je
ż
eli do przeliczenia poniesionych wydatków z tytułu podró
ż
y słu
ż
bowej jednostka zastosowała kurs, po jakim wyceniono zaliczk
ę
, tzn.:
3,82 zł/EUR, nie powstan
ą
ró
ż
nice kursowe. Koszty podró
ż
y słu
ż
bowej zostan
ą
uj
ę
te na odpowiednim koncie kosztów działalno
ś
ci operacyjnej
w kwocie: 764 zł.
Page 5 of 6
www.czasopismaksiegowych.pl
2011-10-18
http://www.czasopismaksiegowych.pl/11,2609,138436,podroze-sluzbowe-pracownik...
4. Moment uj
ę
cia kosztów podró
ż
y słu
ż
bowej w ksi
ę
gach rachunkowych
w wysoko
ś
ci stwierdzonej odpowiednim dokumentem.
W którym momencie ujmuje si
ę
w ksi
ę
gach rachunkowych koszty z tytułu podró
ż
y słu
ż
bowej?
W ewidencji ksi
ę
gowej koszty z tytułu podró
ż
y słu
ż
bowej ujmuje si
ę
w okresie, którego dotycz
ą
. Oznacza to,
ż
e nale
ż
y je uj
ąć
w ksi
ę
gach miesi
ą
ca, w którym pracownik odbył podró
ż
słu
ż
bow
ą
. Jest to zgodne z zasad
ą
memoriału okre
ś
lon
ą
w art. 6 ustawy
o rachunkowo
ś
ci.
Pod koniec roku obrotowego pracownik odbył podró
ż
słu
ż
bow
ą
. Wynikaj
ą
ce z rozliczenia kwoty zatwierdzono do wypłaty
i wypłacono na pocz
ą
tku nast
ę
pnego roku obrotowego. W której pozycji bilansu wykaza
ć
saldo konta 23-4 powstałe na
skutek uj
ę
cia kosztów podró
ż
y w ksi
ę
gach roku, którego dotycz
ą
?
Nierozliczone na dzie
ń
bilansowy saldo Ma konta 23-4 "Rozrachunki z pracownikami" - odzwierciedlaj
ą
ce zobowi
ą
zanie jednostki
wobec pracownika z tytułu zwrotu kosztów podró
ż
y słu
ż
bowej - wykazuje si
ę
w pasywach bilansu w pozycji B.III.2 lit. i) "Inne
zobowi
ą
zania krótkoterminowe wobec pozostałych jednostek".
Konto 23-4 wykazywa
ć
b
ę
dzie saldo Ma tylko w przypadku, gdy na poczet podró
ż
y słu
ż
bowej pracownikowi nie wypłacono zaliczki
lub wypłacono j
ą
w ni
ż
szej wysoko
ś
ci ni
ż
koszty wynikaj
ą
ce z rozliczenia delegacji.
W przypadku gdy pracownikowi wypłacono zaliczk
ę
w kwocie wy
ż
szej ni
ż
koszty delegacji, konto 23-4 wykazywa
ć
b
ę
dzie saldo Wn,
stanowi
ą
ce nale
ż
no
ść
od pracownika, które wykazuje si
ę
w aktywach bilansu w pozycji B.II.2 lit. c) "Inne nale
ż
no
ś
ci krótkoterminowe
od pozostałych jednostek".
Page 6 of 6
www.czasopismaksiegowych.pl
2011-10-18
http://www.czasopismaksiegowych.pl/11,2609,138436,podroze-sluzbowe-pracownik...