Ztech SP 4 6 Technika na co dzien Scenariusze lekcji

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Moduł I. Informacja, bezpieczeństwo, technologia

Temat 1. Poznanie sposobów oznakowania niebezpieczeństw

Temat 2. Poznanie zasad bezpiecznej turystyki i rekreacji

Temat 3. Udzielanie pierwszej pomocy poszkodowanym

Temat 4. Staranne planowanie to dobra organizacja pracy

Temat 5. Język techniczny – zrozumiały i użyteczny

Temat 6. Wynalazek Chińczyków, który ułatwia nam życie

Temat 7. Włókna – modne i przydatne w życiu

Temat 8. Wykorzystanie zalet drewna

Temat 9. Metale wokół nas

Temat 10. Piasek i glina, czyli o szkle i ceramice

Temat 11. Z tworzywami sztucznymi na co dzień

Temat 12. Kiedy dbamy o środowisko, dbamy o siebie

Moduł II. Mój do przytulny i bezpieczny

Temat 1. Wpływ umeblowania i wystroju mieszkania na samopoczucie człowieka

Temat 2. Projektowanie umeblowania mieszkania

Temat 3. Zasady racjonalnego urządzenia kuchni

Temat 4. Zasady prawidłowego przechowywania produktów spożywczych

Temat 5. Savoir-vivre przy stole

Temat 6. Wykonywanie elementów wystroju stołu

Temat 7. Realizacja projektu – Wykonanie świecznika

Temat 8. Racjonalne korzystanie z instalacji wodno-kanalizacyjnej

Temat 9. Bezpieczne i ekonomiczne korzystanie z systemów grzewczych

Temat 10. Wyjaśnienie istoty prądu elektrycznego

Temat 11. Bezpieczne korzystanie z energii elektrycznej

Temat 12. Koszty związane z korzystaniem z energii elektrycznej

Temat 13. Bezpieczne korzystanie z urządzeń gazowych

Temat 14. Realizacja projektu – Oszczędność w domu

Moduł III. Urządzenia AGD

Temat 1. Klasyfikacja urządzeń technicznych

Temat 2. Budowa urządzeń technicznych

Temat 3. Schematy blokowe urządzeń technicznych

Temat 4. Regulacje stosowane w urządzeniach technicznych

Temat 5. Bezpieczne korzystanie z urządzeń

Temat 6. Urządzenia grzewcze

Temat 7. Nowoczesne urządzenia w domu

Literatura

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Moduł I. Informacja, bezpieczeństwo, technologia

TemaT

Poznanie sPosobów oznakowania niebezPieczeńsTw

Dział 1. Zachowanie zasad bezpieczeństwa w życiu codziennym

czas trwania:

2 x 45 minut.

cele ogólne:

czytanie informacji zawartych w znakach, piktogramach i tablicach informacyjnych dotyczących oznakowań zagrożeń

bezpieczeństwa, poznanie zasad bezpiecznych zachowań.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: bezpieczeństwo, katastrofa, wypadek, uraz; atest, homologacja, BHP, Państwowa Inspekcja Pracy, park

narodowy, rezerwat przyrody, środowisko, piktogram;

•

znaki bezpieczeństwa, tablice ewakuacyjne, znaki ochrony przeciwpożarowej, znaki z grupy ochrony i higieny pracy,

znaki informacyjno-turystyczne i przyrodnicze, znaki bezpieczeństwa w górach i nad wodą;

•

zasady bezpiecznego i odpowiedzialnego zachowania się w określonych sytuacjach niosących zagrożenie życia

i zdrowia;

•

zasady kompletowania ekwipunku i sposobu oznakowania się podczas wycieczek.

Uczeń stosuje w praktyce:

•

posługuje się właściwą terminologią w zakresie opisywania treści i znaczenia znaków, piktogramów i zjawisk zwią-

zanych z bezpieczeństwem;

•

identyfikuje i nazywa grupy znaków, odszukuje je na planach obiektów budowlanych, odczytuje informacje z tablic

turystycznych;

•

stosuje się do poleceń bezpieczeństwa zawartych w informacji graficznej i procedury postępowania w określonych

sytuacjach;

•

kompletuje, oznakowuje i pakuje wyposażenie turysty.

cele wychowawcze:

Nabycie nawyków bezpiecznego i odpowiedzialnego postępowania w życiu codziennym.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada świadomości i doniosłości oraz zasada wzorca;

•

pogadanka wstępna, dyskusja dydaktyczna, opis, instruktaż, pogadanka podsumowująca;

•

praca indywidualna i grupowa, ćwiczenia praktyczne, praca z tekstem i kartami ćwiczeń.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

tablice ze znakami;

•

karta ćwiczeń;

•

ilustracje.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie do tematyki bezpieczeństwa w życiu codziennym. Oddziaływanie zachowań na stan zdrowia i życia

człowieka.

Odszukanie w podręczniku zagadnień związanych z tematem.

ii. część zasadnicza

Wprowadzenie nowych pojęć, objaśnienie ich znaczenia.

Zidentyfikowanie kategorii znaków ewakuacyjnych, opis graficzny znaków.

Wyjaśnienie znaczenia poszczególnych grup znaków.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 1.1, 1.2, 1.3 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, omówienie poprawności wykona-

nia zadań, ocena zadań.

Omówienie zagadnień związanych z BHP. Nadzór i kontrola nad przestrzeganiem przepisów. Znaczenie znaków

z grupy ochrony i higieny pracy (informacyjne i uzupełniające).

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 1.5, 1.6 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, omówienie poprawności wykonania

zadań, ocena zadań.

Omówienie zasad kompletowania ekwipunku wycieczkowego. Zasadność oznakowania ubioru elementami odblas-

kowymi. Pakowanie plecaka (pokaz i instruktaż).

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie1.7 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, dyskusja dotycząca rozwiązania zadania

przez uczniów, ustalenie poprawności rozwiązania problemu.

Objaśnienie oznakowań i tablic turystycznych.

Podanie sposobu obliczania długości szlaków turystycznych na podstawie tablic informacyjnych.

Czas potrzebny do przebycia szlaku na tablicy informacyjnej jest podawany w godzinach.

Obliczeń dokonuje się w następujący sposób:

4 km odpowiadają 1 godz marszu + 20 min na każde 100 m wzniesienia

lub

+ 5 min na każde 100 m zejścia

Dyskusja dotycząca rozumienia zasad przestrzeganych na szlakach turystycznych (po zapoznaniu się z zapisami

w podręczniku).

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 1.9, 1.10 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, omówienie poprawności wykonania

zadań, ocena zadań.

iii. część podsumowująca

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji. Karta ćwiczenia utrwalającego wiedzę.

Ocena pracy uczniów.

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

Poznanie zasad bezPiecznej TurysTyki i rekreacji

(wycieczki rowerowe, korzysTanie z kąPielisk, wyPoczynek zimowy)

Dział 1. Zachowanie zasad bezpieczeństwa w życiu codziennym

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

zachowanie zasad bezpieczeństwa w trakcie wycieczek rowerowych i wypoczynku rekreacyjnego.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: rowerzysta, ścieżka dla rowerów, wycieczka, wycieczka turystyki kwalifikowanej, impreza turystyczna;

WOPR; orczyk, GOPR, TOPR;

•

zasady przygotowania się do wycieczki rowerowej, ruchu rowerowego, jazdy w kolumnie rowerowej, korzystania ze

ścieżek rowerowych;

•

zasady korzystania z basenów i kąpielisk, ze sprzętu i urządzeń turystycznych;

•

zna oznakowania stosowane w ruchu drogowym, na akwenach wodnych, szlakach narciarskich;

Uczeń stosuje w praktyce:

•

posługuje się właściwą terminologią w zakresie opisywania treści i znaczenia znaków, piktogramów i zasad związa-

nych z bezpieczeństwem w turystyce i rekreacji;

•

identyfikuje i nazywa grupy znaków, rozpoznaje je na szlakach i obiektach turystyczno-rekreacyjnych, odczytuje

polecenia zawarte w ich grafice;

•

stosuje się do zasad bezpieczeństwa zawartych w regulaminach i procedur postępowania w określonych sytuacjach;

•

kompletuje stosowny ubiór, wyposażenie i dokumenty.

cele wychowawcze:

Nabycie nawyków bezpiecznego i odpowiedzialnego postępowania w turystyce i rekreacji.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada świadomości i doniosłości oraz zasada wzorca;

•

pogadanka wstępna, dyskusja dydaktyczna, opis, instruktaż, pogadanka podsumowująca;

•

praca indywidualna i grupowa, ćwiczenia praktyczne, praca z tekstem i kartami ćwiczeń.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

tablice ze znakami;

•

Kodeks drogowy;

•

karty ćwiczeń;

•

ilustracje.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie do tematyki bezpieczeństwa w turystyce i rekreacji. Dyskusja na temat sposobu spędzania wolnego

czasu. Rola rekreacji w życiu człowieka.

Odszukanie w podręczniku zagadnień związanych z tematem.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

ii. część zasadnicza

Wprowadzenie nowych pojęć dotyczących ruchu rowerów, objaśnienie ich znaczenia.

Przypomnienie znaków drogowych obowiązujących rowerzystów.

Wyjaśnienie znaczenia poszczególnych grup znaków, oznaczenia szlaków rowerowych.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 2.1, 2.2 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, omówienie poprawności wykonania

zadań, ocena zadań.

Wprowadzenie nowych pojęć dotyczących oznakowania kąpielisk i innych akwenów wodnych, objaśnienie ich zna-

czenia.

Omówienie zasad korzystania z kąpielisk, karta pływacka.

Omówienie zasad kompletowania ekwipunku na wyjazd w góry. Zasadność doboru elementów garderoby.

Zachowanie zasad bezpieczeństwa podczas zabaw zimowych.

Oznakowanie tras narciarskich.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadanie 4.1, 4.2, 4.3 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, dyskusja dotycząca rozwiązania

zadania przez uczniów, ustalenie poprawności rozwiązania problemu.

iii. część podsumowująca

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji. Karty ćwiczeń utrwalających i porządkujących wiedzę.

Ocena pracy uczniów.

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

udzielanie Pierwszej Pomocy Poszkodowanym

Dział 1. Zachowanie zasad bezpieczeństwa w życiu codziennym.

czas trwania:

2 x 45 minut.

cele ogólne:

Nabycie umiejętności postępowania ratowniczego – samoochrona ratownika.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: pierwsza pomoc, pomoc doraźna, zagrożenie życia;

•

zasady oceny sytuacji na miejscu zdarzenia;

•

numery alarmowe służb ratowniczych;

•

zasady złożenia meldunku z miejsca wypadku;

•

skład apteczki pierwszej pomocy;

•

zasady udzielania pierwszej pomocy w podstawowych urazach;

•

zasady doboru środków opatrunkowych do urazu.

Uczeń stosuje w praktyce:

•

posługuje się właściwą terminologią w zakresie pierwszej pomocy;

•

ocenia sytuację na miejscu zdarzenia, diagnozuje potrzeby poszkodowanych;

•

powiadamia służby ratownicze, prawidłowo składa meldunek z miejsca wypadku;

•

kompletuje apteczkę pierwszej pomocy;

•

udziela pierwszej pomocy w przypadku krwotoku z nosa, zwichnięcia kostki, skurczu mięśni, dobiera odpowiednie

środki opatrunkowe.

cele wychowawcze:

Uwrażliwienie na zagrożenie życia i zdrowia oraz wyrobienie nawyku niesienia pomocy osobom poszkodowanym.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada świadomości i doniosłości, zasada wzorca, zasada podwójnego adresowania profilaktyki;

•

metoda przypadków, pogadanka wstępna, inscenizacja, dyskusja dydaktyczna, opis, instruktaż, pogadanka podsu-

mowująca;

•

praca indywidualna i grupowa, ćwiczenia praktyczne, praca z tekstem, kartami ćwiczeń, kartą projektu i kartą oceny

projektu.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

apteczka pierwszej pomocy;

•

karty ćwiczeń;

•

ilustracje instruktażowe (plansze dydaktyczne);

•

film edukacyjny pt. 4 i pół minuty;

•

aparaty telefoniczne.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie do tematyki udzielania pierwszej pomocy. Omówienie zdarzeń z odwołaniem się do przeżyć uczniów.

Dyskusja, wymiana poglądów. Omówienie znaczenia ratownictwa w życiu człowieka.

Odszukanie w podręczniku zagadnień związanych z tematem.

ii. część zasadnicza

Wprowadzenie nowych pojęć dotyczących pierwszej pomocy, pomocy doraźnej, zagrożenia życia. Objaśnienie zna-

czenia pojęć.

Ćwiczenie dla uczniów:

Praca z kartą ćwiczenia: słownik pojęć.

Omówienie zasad oceny sytuacji na miejscu zdarzenia, kolejność postępowania.

Powiadomienie służb ratowniczych o zdarzeniu (zapamiętanie numerów alarmowych), procedura składania mel-

dunku.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 5.1 z podręcznika – objaśnienie polecenia, kontrola uczniów w trakcie pracy, omówienie poprawności wyko-

nania zadania, ocena zadania.

Omówienie sytuacji bezwzględnie wymagających interwencji lekarza.

Omówienie zasad postępowania przy wybranych urazach. Instruktaż czynności ratowniczych.

Omówienie podstawowego zestawu środków opatrunkowych w apteczce pierwszej pomocy.

Omówienie zasad samoochrony ratownika, demonstracja zachowań i użycia środków ochronnych.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadanie 5.2 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, dyskusja dotycząca rozwiązania zadania

przez uczniów, ustalenie poprawności wykonania czynności ratowniczych. Ćwiczenie praktyczne (wzajemne opatry-

wanie urazów pozorowanych).

Analiza poleceń zawartych w karcie projektu, podział uczniów na trzyosobowe zespoły ratownicze.

realizacja projektu:

Jak udzielić pierwszej pomocy poszkodowanemu? według Karty projektu.

Ocena projektu według Karty oceny projektu.

iii. część podsumowująca

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów.

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

sTaranne Planowanie To dobra organizacja Pracy

Dział 2. Wytwarzanie materiałów i produkcja wyrobów

czas trwania:

2 x 45 minut.

cele ogólne:

Sprawne, bezpieczne oraz poprawne wykonanie pracy, dzięki znajomości zasad ergonomii i właściwej organizacji.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: organizacja pracy, stanowisko pracy, ergonomia, Międzynarodowa Organizacja pracy, narzędzia,

przyrządy, przybory, surowiec, materiał, proces technologiczny;

•

zasady organizacji czasu pracy;

•

zasady bezpiecznego dojazdu do szkoły;

•

piktogramy porządkujące zachowanie się w środkach komunikacji publicznej;

•

zasady poprawnego zagospodarowania miejsca pracy;

•

zasady planowania pracy własnej;

•

różnice między surowcem a materiałem;

•

zasady bezpiecznego zachowania się w pracowni technicznej i podczas prac wytwórczych.

Uczeń stosuje w praktyce:

•

używa poprawnie pojęć technicznych;

•

opracowuje harmonogram bezpiecznego dojścia lub dojazdu do szkoły;

•

poprawnie odczytuje informacje z piktogramów komunikacyjnych;

•

planuje pracę własną;

•

organizuje swoje stanowisko pracy w domu i szkole;

•

poprawnie nazywa narzędzia, przyrządy i przybory, określa ich zastosowanie;

•

współtworzy zasady zawarte w Regulaminie pracowni i przepisy BHP.

cele wychowawcze:

Utrzymanie ładu i porządku na stanowisku pracy i w pracowni technicznej.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada świadomości i doniosłości, wykorzystywania doświadczeń, zasada wzorca;

•

metoda problemowa, pogadanka wstępna, dyskusja dydaktyczna, opis, instruktaż, pogadanka podsumowująca;

•

praca indywidualna i grupowa, praca z tekstem,

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

piktogramy opisowe z pojazdów komunikacyjnych;

•

opracowania popularnonaukowe;

•

katalogi reklamowe;

•

techniczne środki pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie do tematyki organizacji pracy. Omówienie zachowań uczniów w określonych sytuacjach i odwołanie

się do obserwacji życiowych uczniów. Dyskusja, wymiana poglądów, wyciagnięcie wniosków.

Omówienie dziedzin życia, w których planowanie jest niezbędne.

ii. część zasadnicza

Rola i zadania Międzynarodowej Organizacji Pracy. Objaśnienie znaczenia pojęć: organizacja pracy, stanowisko

pracy, ergonomia.

Zasady planowania czasu pracy.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 1.1, 1.2 z podręcznika – objaśnienie zadania problemowego, kontrola uczniów podczas jego wykonania,

skonfrontowanie wyników pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

Powtórzenie zasad dojścia na przystanki komunikacji publicznej i zasad korzystania ze środków transportu publicz-

nego. Znaczenie piktogramów umieszczonych w środkach transportu pasażerskiego.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 1.3, 1.4, 1.5 z podręcznika – objaśnienie poleceń zawartych w zadaniach, kontrola uczniów w trakcie pracy,

omówienie poprawności wykonania zadań, ocena zadań.

Omówienie zasad organizacji stanowiska pracy, dobór sprzętu, rozmieszczenie narzędzi i przyborów do pracy,

zachowanie ładu i porządku na stanowisku.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 1.6, 1.7, 1.8, 1.9 z podręcznika – objaśnienie poleceń zawartych w zadaniach, kontrola uczniów w trakcie

pracy, omówienie poprawności wykonania zadań, ocena zadań.

Omówienie zasad zachowania się w pracowni technicznej, zwrócenie uwagi na zagrożenia, dyskusja kierowana,

odwołanie się do obserwacji i spostrzeżeń uczniów.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 1.10 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, dyskusja dotycząca rozwiązania zadania

przez uczniów, ustalenie ostatecznej wersji zapisu regulaminu pracowni, przyjęcie jej do realizacji.

iii. część podsumowująca

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów.

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

język Techniczny – zrozumiały i użyTeczny

Dział 2. Wytwarzanie materiałów i produkcja wyrobów

czas trwania:

3 x 45 minut.

cele ogólne:

Poznanie zasad sporządzania dokumentacji technicznej. Czytanie rysunków technicznych.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: normalizacja, norma, norma ISO i EU, rysunek poglądowy, rzut prostokątny, skala, rysunek techniczny;

•

zasady zastosowania i znaczenia rysunku technicznego w świecie techniki;

•

znaczenie reguł normalizacji i stosowania norm w dziedzinie wytwarzania dóbr technicznych;

•

zasady przedstawiania przedmiotów sposób poglądowy i za pomocą rzutów prostokątnych;

•

zasady sporządzania rysunków technicznych w skali i ich wymiarowania;

•

rodzaje rysunków technicznych (budowlany, elektryczny, mechaniczny), symbole i schematy stosowane w poszcze-

gólnych rodzajach rysunku;

Uczeń stosuje w praktyce:

•

używa poprawnie pojęć technicznych;

•

sporządza rysunki poglądowe przedmiotów, stosuje je w projektowaniu wyrobów;

•

projektuje przedmioty, stosując skalę;

•

stosuje rzuty prostokątne w opracowaniach dokumentacji technicznej;

•

wymiaruje rysunki;

•

odczytuje poziome plany mieszkań (rysunek budowlany);

•

przelicza jednostki długości i powierzchni.

cele wychowawcze:

Posługiwanie się informacją techniczną w życiu codziennym. Czytanie informacji technicznych w dokumentach

technicznych.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada świadomości i doniosłości, gospodarności i nowości, przyjemności, wykorzystywania doświadczeń;

•

metoda problemowa, pogadanka wstępna, dyskusja dydaktyczna, opis, instruktaż, pogadanka podsumowująca;

•

praca z tekstem, ćwiczenia konstrukcyjne, praktyczne, projektowe, praca indywidualna i w zespole projektowym.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

plansze, foliogramy, fazogramy, tablica interaktywna, plastelina;

•

blok techniczny;

•

przybory kreślarskie;

•

karta projektu i karta oceny projektu.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie do tematyki informacji technicznej. Odszukanie wskazanej tematyki w podręczniku.

Omówienie dziedzin życia, w których normalizacja i stosowanie norm są niezbędne.

ii. część zasadnicza

Rola i zadania Polskiego Komitetu Normalizacyjnego i Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej. Objaśnienie

znaczenia pojęć: normalizacja, norma, normy ISO i EU.

Omówienie struktury norm.

Omówienie zasad sporządzania rysunków poglądowych, ich zastosowanie w procesie projektowania, analiza ry-

sunków w podręczniku.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 2.1, 2.2, 2.3 z podręcznika – objaśnienie zadań problemowych, kontrola uczniów podczas ich wykonania,

skonfrontowanie wyników pracy uczniów, ocena ćwiczeń.

Omówienie zasad powstawania i konstruowania rzutów prostokątnych.

Odczytywanie kształtów przedmiotów na podstawie rzutów prostokątnych.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 2.4, 2.5 z podręcznika – objaśnienie poleceń zawartych w zadaniach, kontrola uczniów w trakcie pracy, omó-

wienie poprawności wykonania zadań, ocena zadań.

Omówienie zasad sporządzania rzutów prostokątnych na podstawie rysunków poglądowych przedmiotów.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 2.6 z podręcznika – objaśnienie polecenia zawartego w zadaniu, kontrola uczniów w trakcie pracy, omówienie

poprawności wykonania zadania, ocena zadania.

Omówienie zasad wymiarowania rysunków technicznych, analiza rysunków umieszczonych w podręczniku, zwró-

cenie uwagi na poprawność wykonania wymiarowania.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 2.7 z podręcznika – objaśnienie poleceń zawartych w zadaniu, kontrola pracy uczniów w trakcie jej wykony-

wania, omówienie poprawności wykonania zadania, ocena zadania.

Odczytywanie wymiarów z rysunku sporządzonego w skali. Umieszczanie wymiarów rzeczywistych na rzutach

prostokątnych.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 2.8 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, omówienie poprawności wykonania zada-

nia, ocena zadania.

Omówienie realizacji projektu, wyjaśnienie kwestii niezrozumiałych dla ucznia. Podział na zespoły projektowe.

realizacja projektu:

Jak wytapetować pokój? według Karty projektu.

Ocena projektu według Karty oceny projektu.

iii. część podsumowująca

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów.

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

wynalazek chińczyków, kTóry ułaTwia nam życie

Dział 2. Wytwarzanie materiałów i produkcja wyrobów

czas trwania:

3 x 45 minut.

cele ogólne:

Poznanie zasad sporządzania dokumentacji technicznej. Czytanie rysunków technicznych.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: papirus, pergamin, papier, makulatura, cykl produkcyjny, masa papiernicza, tektura, karton, bibuła, format,

szereg, orgiami, introligator;

•

cykl produkcyjny papieru i surowce do jego wyrobu;

•

właściwości i zastosowanie poszczególnych wyrobów papierniczych oraz warunki ich sprzedaży;

•

nazwy szeregów i wielkości formatów arkuszy papierniczych;

•

podstawowe narzędzia, przyrządy i przybory do ręcznej obróbki papieru;

•

podstawowe operacje technologiczne przy obróbce papieru i materiałów papierniczych.

Uczeń stosuje w praktyce:

•

poprawne nazewnictwo;

•

rozpoznaje kierunki ułożenia włókien w papierze;

•

dobiera materiały papiernicze do konstrukcji wyrobu;

•

określa wielkości wyrobów papierniczych, biorąc pod uwagę ich formaty;

•

projektuje wyroby z papieru, ustala harmonogram pracy;

•

dobiera właściwe narzędzia i przybory do operacji technologicznych;

•

bezpiecznie posługuje się narzędziami i przyborami.

cele wychowawcze:

Oszczędne gospodarowanie materiałami papierniczymi, używanie sprawnych narzędzi i przyborów.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada świadomości i doniosłości, gospodarności i nowości, przyjemności, wykorzystywania doświadczeń;

•

metoda problemowa, pogadanka wstępna, dyskusja dydaktyczna, opis, instruktaż, pogadanka podsumowująca;

•

praca z tekstem, ćwiczenia badawcze, rozwiązywanie problemu technicznego, ćwiczenia praktyczne, ćwiczenia

konstrukcyjne, projektowe, praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

ulotki reklamowe;

•

katalogi wyrobów;

•

próbki wyrobów papierniczy do badań;

•

wzorniki prac;

•

techniczne środki pracy.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie do tematyki wytworów papierniczych. Odszukanie wskazanej tematyki w podręczniku.

Omówienie dziedzin życia, w których papier jest niezbędny.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

ii. część zasadnicza

Historia papieru i materiałów pisarskich.

Omówienie surowców do wyrobu papieru i cyklu produkcyjnego.

Charakterystyka wyrobów papierniczych.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 3.1, 3.2 z podręcznika – objaśnienie zadań, kontrola uczniów podczas wykonania zadań, skonfrontowanie

wyników pracy uczniów, ocena ćwiczeń.

Omówienie klasyfikacji szeregów wyrobów papierniczych, wielkości formatów.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 3.3 z podręcznika – objaśnienie polecenia zawartego w zadaniu, kontrola uczniów w trakcie pracy, omówienie

poprawności wykonania zadania, ocena zadania.

Omówienie budowy papieru i znaczenia ułożenia włókien przy wykonaniu prac introligatorskich.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 3.4 z podręcznika – objaśnienie poleceń zawartych w zadaniu, kontrola pracy badawczej uczniów, omówienie

poprawności wykonania zadania, ocena zadania.

Rodzaje, właściwości i zastosowanie podstawowych przyborów i narzędzi do obróbki papieru.

Instruktaż ich zastosowania, dobrania do operacji technologicznej, pokaz posługiwania się nimi.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 3.5 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, dyskusja dotycząca rozwiązania zadania

przez uczniów, ocena zadania.

Sztuka origami w obróbce papieru. Zasady wykonywania składanek. Analiza instrukcji rysunkowej zginania papieru

i wybranych operacji obróbczych.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 3.6, 3.7 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, dyskusja dotycząca rozwiązania za-

dania przez uczniów, ocena zadania.

Omówienie realizaci projektu, wyjaśnienie kwestii niezrozumiałych dla ucznia.

Podział na zespoły projektowe.

realizacja projektu:

Witraż z materiałów papierniczych według Karty projektu.

Ocena projektu według Karty oceny projektu.

Jeżeli uczniom sprawia radość obróbka papieru i wytwarzanie wyrobów papierniczych, można zrealizować poniższy

projekt:

Jak wykonać witraż z papieru?

W momencie podjęcia takiej decyzji, wydłużamy czas przeznaczony na prace papiernicze o 1 godzinę.

iii. część podsumowująca

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

włókna – modne i PrzydaTne w życiu

Dział 2. Wytwarzanie materiałów i produkcja wyrobów

czas trwania:

4 x 45 minut.

cele ogólne:

Poznanie zasad sporządzania dokumentacji technicznej. Czytanie rysunków technicznych.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: odzież, moda, tkanina, dzianina, splot, osnowa, wątek, oczko, kolumienka, higroskopijność, sprężystość,

piktogram, rozmiar, fason, ścieg, haft, aplikacja, forma;

•

historię ubioru i funkcję odzieży;

•

klasyfikowanie surowców i materiałów włókienniczych;

•

właściwości materiałów włókienniczych;

•

budowę tkanin i dzianin oraz sposoby ich wytwarzania;

•

sposoby klasyfikowania odzieży pod względem wielkości;

•

zasady konserwacji odzieży, odczytywanie informacji z wszywek odzieżowych;

•

podstawowe ściegi ręczne i ozdobne, techniki ich wykonywania i zastosowanie;

•

podstawowe operacje technologiczne stosowane przy obróbce tkanin i dzianin;

•

budowę, działanie i zastosowanie urządzeń, narzędzi, przyrządów i przyborów stosowanych w krawiectwie.

Uczeń stosuje w praktyce:

•

poprawne nazewnictwo;

•

właściwie określa funkcje odzieży;

•

poprawnie klasyfikuje surowce i materiały włókiennicze, czyta metki handlowe;

•

odczytuje informacje dotyczące sposobów konserwacji wyrobu z wszywek informacyjnych, konserwuje odzież

zgodnie z zaleceniami;

•

dobiera rozmiar odzieży do własnych potrzeb;

•

wykonuje wzorniki z podstawowymi i ozdobnymi ściegami ręcznymi;

•

bezpiecznie użytkuje i dobiera do odpowiednich operacji technologicznych podstawowe narzędzia, przyrządy

i przybory krawieckie;

•

projektuje wyroby użytkowe;

•

wykonuje podstawowe operacje technologiczne występujące przy obróbce tkanin i dzianin.

cele wychowawcze:

Dbałość o schludny wygląd i czystość odzieży. Bezpieczne posługiwanie się narzędziami i przyborami krawieckimi.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada wykorzystywania doświadczeń i zasada przyjemności;

•

metody eksponujące, dyskusja dydaktyczna, pokaz, instruktaż;

•

praca z tekstem, praca indywidualna i w zespole projektowym, ćwiczenia badawcze, praktyczne, pogadanka pod-

sumowująca;

•

wycieczka do krawieckiego punktu usługowego.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

plansze;

•

foliogramy;

•

film dydaktyczny;

•

karty ćwiczeń i przedmioty pomocnicze do badań;

•

metki handlowe i wszywki informacyjne;

•

wzorniki prac wytwórczych;

•

techniczne środki pracy;

•

karta projektu i karta oceny projektu.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie do tematyki włókiennictwa odzieżownictwa i dodatków pasmanteryjnych. Odszukanie wskazanej

tematyki w podręczniku.

Omówienie roli odzieży w życiu człowieka, dyskusja, odwołanie się do doświadczeń uczniów.

ii. część zasadnicza

Funkcje odzieży. Moda na przestrzeni epok, zasady projektowania ubiorów.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 4.1 z podręcznika – objaśnienie zadania projektowego, kontrola uczniów podczas jego wykonania, prezenta-

cja wyników pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

Klasyfikacja surowców i materiałów włókienniczych. Powstawanie i budowa tkanin.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 4.2, 4.3, 4.4 z podręcznika – objaśnienie zadania problemowego i zadań praktycznych, kontrola uczniów

podczas ich wykonania, skonfrontowanie wyników pracy uczniów, ocena ćwiczeń.

Omówienie zasad powstawania dzianin. Właściwości dzianin.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 4.5 z podręcznika – objaśnienie zadania wytwórczego (dobór materiałów, narzędzi, plan pracy), kontrola

uczniów podczas wykonania, omówienie efektów pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

Właściwości materiałów włókienniczych.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 4.6 z podręcznika – objaśnienie poleceń i sposobu przeprowadzenia zadania badawczego. Kontrola uczniów

w trakcie pracy, omówienie poprawności wykonania zadania, opracowanie wniosków, ocena zadania.

Rola informacji zawartej we wszywkach i na metkach handlowych dołączonych do gotowych wyrobów. Wielkości

odzieżowe.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 4.7 z podręcznika – objaśnienie polecenia zawartego w zadaniu, kontrola uczniów w trakcie pracy, omówienie

poprawności wykonania zadania, ocena zadania.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Omówienie budowy, zastosowania i bezpieczeństwa przy posługiwaniu się urządzeniami, narzędziami, przyborami

krawieckimi.

Ćwiczenie dla uczniów:

Karta ćwiczeń „Narzędzia i przybory krawieckie”. Praca z tekstem, ocena poprawności wykonania.

Omówienie rodzajów podstawowych i ozdobnych ściegów ręcznych, sposobu ich powstawania i zastosowania.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 4.8 z podręcznika – objaśnienie i omówienie wykonania zadania domowego. Dyskusja dotycząca wykonania

zadania i zaprezentowania go w klasie. Podanie kryteriów oceny zadania (według Karty oceny pracy wytwórczej.

Omówienie realizacji projektu (zadanie 4.9), wyjaśnienie kwestii niezrozumiałych dla ucznia. Podział na zespoły

projektowe.

realizacja projektu:

Jak wykonać obrazek techniką aplikacji? według Karty projektu.

Ocena projektu według Karty oceny projektu.

iii. część podsumowująca

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów podczas lekcji, wykonania zadania domowego, wytwórczego, Projektu.

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

wykorzysTanie zaleT drewna

Dział 2. Wytwarzanie materiałów i produkcja wyrobów

czas trwania:

2 x 45 minut.

cele ogólne:

Poznanie zalet i wad drewna oraz zastosowania go jako materiału produkcyjnego w przemyśle i życiu codziennym.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: drzewo, drewno, tartak, trak, produkty tartaczne, ekosystem;

•

budowę drewna, rodzaje, właściwości i cechy charakterystyczne wybranych gatunków drewna;

•

asortyment wyrobów tartacznych i ich zastosowanie;

•

asortyment i cechy materiałów drewnopochodnych;

•

sposoby łączenia elementów drewnianych;

•

narzędzia, przyrządy i przybory stolarskie oraz zasady ich użytkowania;

•

praktyczne operacje technologiczne stosowane podczas obróbki drewna i materiałów drewnopochodnych.

Uczeń stosuje w praktyce:

•

poprawne nazewnictwo;

•

rozpoznaje wybrane gatunki drewna i wyrobów drewnopochodnych oraz dobiera je do konstrukcji projektowanego

wyrobu;

•

umiejętnie i bezpiecznie wykonuje operacje technologiczne;

•

właściwie i bezpiecznie używa poznanych narzędzi i przyborów;

•

odpowiednio dobiera sposoby łączenia elementów drewnianych.

cele wychowawcze:

Bezpieczne posługiwanie się narzędziami i przyborami stolarskimi. Przestrzeganie zasad ekologii w środowisku.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada samodzielności, przyjemności, gospodarności i nowości;

•

metoda eksponująca, pogadanka, opis, instruktaż;

•

wycieczka do lasu lub parku, lub wycieczka do zakładu stolarskiego;

•

ćwiczenia praktyczne, praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

dokumentacja wycieczki;

•

film dydaktyczny;

•

techniczne środki pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie do tematyki, informacje o przemyśle meblarskim i meblarstwie artystycznym. Odszukanie wskazanej

tematyki w podręczniku.

Omówienie roli lasów, parków, terenów zielonych w życiu człowieka, dyskusja, odwołanie się do doświadczeń

uczniów.

ii. część zasadnicza

Budowa i rodzaje drewna, gatunki, właściwości i zastosowanie. Przerób drewna.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 5.1, 5.2, 5.3, 5.4 z podręcznika – objaśnienie zadania projektowego, kontrola uczniów podczas jego wykona-

nia, prezentacja wyników pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

Produkcja materiałów drewnopochodnych.

Narzędzia i przybory stolarskie.

Omówienie budowy, zastosowania i demonstracja bezpiecznego użycia.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 5.5 z podręcznika – objaśnienie zadania, pokaz narzędzi i przyborów, instruktaż ich użycia i zastosowania.

Kontrola wykonania ćwiczenia, skonfrontowanie wyników pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

Omówienie wycieczki do lasu lub zakładu stolarskiego. Przydział zadań do obserwacji i opracowania. Omówienie

i przyjęcie regulaminu wycieczki.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 5.6, 5.7 z podręcznika – objaśnienie zasad wykonania zadania uzupełniającego wiedzę i wytwórczego (dobór

materiałów, narzędzi, plan pracy), kontrola uczniów podczas wykonania, omówienie efektów pracy uczniów, ocena

ćwiczenia.

iii. część podsumowująca

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów podczas lekcji, wykonania zadania domowego, wytwórczego.

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

meTale wokół nas

Dział 2. Wytwarzanie materiałów i produkcja wyrobów

czas trwania:

3 x 45 minut.

cele ogólne:

Zastosowanie metali w przemyśle i życiu codziennym. Bezpieczne i właściwe użytkowanie sprzętu metalowego.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: metal, ruda, dymarka, huta, stop, patyna, rdza, trasowanie, suwmiarka, ślusarstwo;

•

historię hutnictwa metali;

•

właściwości wybranych metali i ich stopów;

•

narzędzia, przyrządy i przybory oraz zasady ich użycia przy obróbce metali;

•

wybrane operacje technologiczne i bezpieczne zasady pracy przy ich użyciu;

•

sposób łączenia metali na zakładkę.

Uczeń stosuje w praktyce:

•

poprawne nazewnictwo;

•

poznane nowe zagadnienia z historii techniki;

•

wykonuje podstawowe operacje technologiczne;

•

bezpieczne metody obróbki metali;

•

dobiera odpowiednie materiały metalowe do projektowanych i wykonywanych wyrobów użytkowych;

•

dostosowuje narzędzia i przybory do operacji technologicznych;

•

prawidłowo łączy elementy blach na zakładkę.

cele wychowawcze:

Dbałość o środowisko, pozyskiwanie surowców wtórnych (nieużyteczne przedmioty metalowe i opakowania oddaje

do skupu surowców wtórnych).

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada poglądowości, samodzielności, przyjemności, gospodarności i nowości, wiązania teorii z praktyką, opty-

malizacji;

•

metoda eksponująca, pogadanka, opis, instruktaż;

•

wycieczka do sklepu z artykułami metalowymi;

•

ćwiczenia praktyczne i konstrukcyjne;

•

praca indywidualna i projekty grupowe.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

film dydaktyczny;

•

encyklopedie;

•

albumy tematyczne;

•

tablice technologiczne próbek metali i stopów;

•

użytkowe odpady metalowe;

•

techniczne środki pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie do tematyki, dyskusja nad rolą metali w życiu człowieka, odwołanie się do obserwacji i doświadczeń

uczniów. Odszukanie wskazanej tematyki w podręczniku.

ii. część zasadnicza

Poznanie procesu wytopu metali dawniej i dziś.

Omówienie właściwości użytkowych metali szlachetnych i nieżelaznych.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 6.1 z podręcznika – objaśnienie zasad wykonania zadania, kontrola uczniów podczas jego wykonania, pre-

zentacja wyników pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

Omówienia zasad łączenia metali w stopy, właściwości stopów i ich zastosowanie.

Omówienie budowy, działania i bezpiecznego użycia podstawowych narzędzi ślusarskich.

Omówienie przyrządów pomiarowych stosowanych przy obróbce metali.

Omówienie i zademonstrowanie wykonywania ręcznie podstawowych operacji technologicznych metali.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 6.2, 6.3 z podręcznika – objaśnienie poleceń w zadaniach, kontrola wykonania, skonfrontowanie wyników

pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

Omówienie realizacji projektu (zadanie 6.4), wyjaśnienie kwestii niezrozumiałych dla ucznia. Podział na zespoły

projektowe.

realizacja projektu:

Metalowe pojemniki na drobiazgi według Karty projektu.

Ocena projektu według Karty oceny projektu.

iii. część podsumowująca

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów podczas lekcji, wykonania zadania domowego, wytwórczego, Projektu.

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

10.

Piasek i glina, czyli o szkle i ceramice

Dział 2. Wytwarzanie materiałów i produkcja wyrobów

czas trwania:

3 x 45 minut.

cele ogólne:

Bezpieczne i zgodne z przeznaczeniem użytkowanie wyrobów szklanych i ceramicznych.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: piec, piec donicowy i wannowy, tygiel, piszczel szklarski, szkło, witraż, ceramika, porcelana, fajans, szkliwo,

cegła, pustak, cegielnia;

•

historię wytopu szkła i porcelany;

•

właściwości wybranych wyrobów szklanych i ceramicznych;

•

zasady barwienia szkła i wyrobów ceramicznych;

•

procesy produkcyjne tych wyrobów;

•

właściwości i zastosowanie wyrobów szklanych i ceramicznych;

•

zasady przygotowania masy solnej i gliny do wykonania użytkowych przedmiotów ceramicznych;

•

narzędzia, przyrządy i przybory stosowane przy obróbce mas plastycznych;

•

wybrane operacje technologiczne i bezpieczne zasady pracy;

•

sposób łączenia metali na zakładkę.

Uczeń stosuje w praktyce:

•

poprawne nazewnictwo;

•

poszerza i zapamiętuje nowe zagadnienia z historii techniki (ceramika i szkło);

•

rozpoznaje i właściwie dobiera sposoby użytkowania asortymentu wyrobów szklanych i ceramicznych;

•

projektuje wyroby, dobiera narzędzia do obróbki, planuje pracę;

•

właściwie dobiera farby zdobiące, poprawnie przeprowadza proces dekoracji przedmiotu, zwraca uwagę na toksycz-

ność farb, czyta ostrzeżenia na opakowaniu.

cel wychowawczy:

Bezpieczne i zgodne z przeznaczeniem użytkowanie wyrobów szklanych i ceramicznych.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada samodzielności, przyjemności, wzorca, wiązania teorii z praktyką, optymalizacji;

•

rozmowa kierowana, pokaz, instruktaż, opis;

•

wycieczka do sklepu z wyrobami ceramicznymi;

•

ćwiczenia projektowe i praktyczne;

•

praca indywidualna

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

karta ćwiczeń;

•

albumy tematyczne, ulotki i katalogi reklamowe;

•

wyroby szklane i ceramiczne;

•

techniczne środki pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie do tematyki, dyskusja nad rolą stosowania wyrobów ceramicznych w życiu człowieka, odwołanie się

do obserwacji i doświadczeń uczniów. Odszukanie wskazanej tematyki w podręczniku.

ii. część zasadnicza

Technologia wyrobu przedmiotów szklanych i ceramicznych.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 7.1 z podręcznika – objaśnienie zasad wykonania zadania, kontrola uczniów podczas jego wykonania,

prezentacja wyników pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

Barwienie szkła.

Rodzaje szkła i ich zastosowanie.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 7.2 z podręcznika – objaśnienie zasad wykonania zadania, kontrola uczniów podczas jego wykonania,

prezentacja wyników pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

Zastosowanie szkła i włókien szklanych w wyrobie produktów ornamentalnych i we współczesnych technologiach.

Klasyfikacja wyrobów ceramicznych.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 7.3 z podręcznika – objaśnienie zasad wykonania zadania, kontrola uczniów podczas jego wykonania,

prezentacja wyników pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

Zasady pracy z masami plastycznymi (glina, masa solna).

Bezpieczeństwo podczas pracy.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadania 7.4, 7.5 z podręcznika – objaśnienie poleceń w zadaniu (projektowanie przedmiotu, dobór narzędzi

i przyborów, ustalenie planu pracy). Kontrola wykonania, skonfrontowanie wyników pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

iii. część podsumowująca

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów podczas lekcji, wykonania zadania domowego, wytwórczego.

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

11.

z Tworzywami szTucznymi na co dzień

Dział 2. Wytwarzanie materiałów i produkcja wyrobów

czas trwania:

2 x 45 minut.

cele ogólne:

Właściwe użytkowanie wyrobów z tworzyw sztucznych w życiu codziennym.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: tworzywa sztuczne, tworzywa termoutwardzalne, termoplastyczne, chemoutwardzalne, polietylen,

polichlorek winylu;

•

historię powstawania tworzyw sztucznych;

•

technologię wytwarzania tworzyw, ich właściwości i zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu;

•

zasady użytkowania wyrobów z tworzyw sztucznych zgodnie z ich przeznaczeniem;

•

zasady bezpiecznej obróbki tworzyw;

•

właściwe dostosowanie narzędzi do wybranej operacji technologicznej.

Uczeń stosuje w praktyce:

•

poprawne nazewnictwo;

•

zapamiętuje nowe zagadnienia z historii techniki (tworzywa sztuczne);

•

rozróżnia tworzywa sztuczne;

•

zna właściwości tworzyw i dobiera je do projektowanych konstrukcji i wyrobów użytkowych;

•

właściwie użytkuje wyroby z tworzyw sztucznych;

•

nabywa proste umiejętności obróbcze tworzyw;

•

bezpieczne stosuje różnego rodzaju kleje łączące;

•

segreguje odpady z tworzyw sztucznych;

•

oszczędnie gospodaruje materiałem, ekonomicznie wykorzystuje czas pracy.

cele wychowawcze:

Dbałość o środowisko, pozyskiwanie surowców wtórnych.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada samodzielności, poglądowości przyjemności, gospodarności i nowości, wiązania teorii z praktyką, optyma-

lizacji;

•

metoda eksponująca, pogadanka, opis, instruktaż;

•

wycieczka do sklepu z artykułami z tworzyw sztucznych;

•

ćwiczenia praktyczne i konstrukcyjne;

•

praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

encyklopedie;

•

albumy tematyczne;

•

tablice technologiczne próbek tworzyw;

•

odpady użytkowe;

•

modelina;

•

techniczne środki pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie do tematyki, dyskusja nad rolą tworzyw sztucznych w życiu człowieka, odwołanie się do obserwacji

i doświadczeń uczniów. Odszukanie wskazanej tematyki w podręczniku.

ii. część zasadnicza

Poznanie historii produkcji tworzyw sztucznych.

Omówienie cyklu technologicznego tworzyw i klasyfikacji tworzyw.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 8.1, 8.2 z podręcznika – objaśnienie zasad wykonania zadań, kontrola pracy uczniów, prezentacja wyników

pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

Nowe technologie zastosowania tworzyw sztucznych.

Wykonanie przedmiotów użytkowych z surowców wtórnych, korzystanie z wzorników prac, zasady cięcia tworzywa

i łączenia.

Bezpieczne posługiwanie się urządzeniami (zszywacz biurowy) i narzędziami.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 8.3 z podręcznika – objaśnienie poleceń w zadaniu, kontrola wykonania przedmiotu w toku pracy, ocena

ćwiczenia (karta oceny zadania wytwórczego z Poradnika).

Omówienie zasad obróbki mas plastycznych (modelina).

Omówienie zastosowanych przy obróbce narzędzi i przyborów.

Ustalenie kolejności wykonania przedmiotu i zachowania bezpieczeństwa podczas pracy.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 8.4 z podręcznika – objaśnienie poleceń w zadaniu, kontrola wykonania przedmiotu w toku pracy, ocena

ćwiczenia (karta oceny zadania wytwórczego z Poradnika.

iii. część podsumowująca

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów podczas lekcji, wykonania zadań wytwórczych.

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

12.

kiedy dbamy o Środowisko, dbamy o siebie

Dział 2. Wytwarzanie materiałów i produkcja wyrobów

czas trwania:

3 x 45 minut.

cele ogólne:

Dokonywanie selektywnej zbiórki surowców wtórnych. Odczytywanie informacji na wyrobach i opakowaniach.

Wybieranie produktów ekologicznych.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: recykling, biodegradacja, utylizacja;

•

znaki graficzne znajdujące się na wyrobach i opakowaniach;

•

zasady selektywnej zbiórki surowców wtórnych;

•

zasady przetwórstwa odpadów i śmieci;

•

wykorzystanie odpadów i opakowań do wykonania przedmiotów ozdobnych i użytkowych;

•

narzędzia i przybory przydatne do obróbki materiałów z recyklingu;

•

zasady bezpieczeństwa podczas obróbki łączenia elementów.

Uczeń stosuje w praktyce:

•

poprawne nazewnictwo;

•

nowe zagadnienia z dziedziny przetwarzania odpadów;

•

odczytuje informacje ze znaków graficznych umieszczonych na opakowaniach produktów;

•

segreguje śmieci, wrzucając je do właściwych pojemników;

•

właściwe użytkuje wyroby z tworzyw sztucznych;

•

wykorzystuje surowce wtórne przy wykonywaniu różnych przedmiotów ozdobnych i użytkowych;

•

nabywa proste umiejętności obróbcze różnych materiałów odpadowych;

•

różnego rodzaju łączenia elementów konstrukcyjnych i klejów łączących;

•

oszczędnie gospodaruje materiałem, ekonomicznie wykorzystuje czas pracy.

cele wychowawcze:

Dbałość o środowisko przyrodnicze i własne zdrowie.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada świadomości i doniosłości, samodzielności, poglądowości, przyjemności, gospodarności i nowości, wiązania

teorii z praktyką, optymalizacji;

•

metody problemowe, pogadanka, opis, instruktaż;

•

ćwiczenia projektowe i konstrukcyjne, ćwiczenia praktyczne;

•

praca indywidualna i w zespołach problemowo-projektowych.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

encyklopedie;

•

albumy tematyczne;

•

opracowania popularnonaukowe;

•

sieć internet, karta projektu i karta oceny projektu;

•

odpady użytkowe;

•

techniczne środki pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie do tematyki, dyskusja dotycząca ochrony środowiska naturalnego, odwołanie się do obserwacji

i doświadczeń uczniów. Odszukanie wskazanej tematyki w podręczniku.

ii. część zasadnicza

Poznanie nowych pojęć i działań człowieka na rzecz ochrony środowiska naturalnego.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 9.1, 9.2 z podręcznika – objaśnienie zasad wykonania zadań, kontrola pracy uczniów, prezentacja wyników

pracy uczniów, ocena ćwiczenia.

Poznanie piktogramów i informacji, które są zawarte w rysunkach.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 9.3 z podręcznika – objaśnienie zasad wykonania zadania, kontrola pracy uczniów, prezentacja wyników

uczniów, ocena ćwiczenia.

Wykonanie przedmiotów użytkowych z surowców wtórnych, zasady cięcia materiałów oraz ich łączenia i zdobienia.

Projektowanie przedmiotów, dobór materiałów i konstrukcji do przeznaczenia.

Bezpieczne posługiwanie się narzędziami i przyborami.

Stosowanie bezpiecznych środków do połączeń elementów. Czytanie informacji na opakowaniach farb i klejów.

Omówienie zasad obróbki mas plastycznych (modelina).

Omówienie zastosowanych przy obróbce narzędzi i przyborów.

Ustalenie kolejności wykonania przedmiotu i zachowania bezpieczeństwa podczas pracy.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 9.4 z podręcznika – objaśnienie poleceń w zadaniu, kontrola wykonania przedmiotu w toku pracy, ocena

ćwiczenia (Karta oceny zadania wytwórczego z Poradnika).

10.

Omówienie realizacji projektu (zadanie 9.5), wyjaśnienie kwestii niezrozumiałych dla ucznia. Podział na zespoły

projektowe.

realizacja projektu:

Jak zbudować ekologiczny pojazd przyszłości? według Karty projektu.

Ocena projektu według Karty oceny projektu.

iii. część podsumowująca

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów podczas lekcji, wykonania zadania domowego, wytwórczego, Projektu.

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Moduł II. Mój dom przytulny i bezpieczny

TemaT

wPływ umeblowania i wysTroju mieszkania na samoPoczucie człowieka

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

Przygotowanie ucznia do świadomego organizowania przestrzeni mieszkalnej.

cele szczegółowe:

Uczeń potrafi:

•

wyjaśnić pojęcia: ciąg komunikacyjny, rzut poziomy mieszkania, ściana nośna, ściana działowa, trzon kominowy;

•

wyjaśnić, jaki wpływ na samopoczucie człowieka mają: kształt i ustawienie mebli, kolory, oświetlenie itp.;

•

wyjaśnić, jak powinno być oświetlone miejsce do pracy dla osób praworęcznych, a jak dla osób leworęcznych;

•

właściwie odczytać rzut poziomy mieszkania;

•

racjonalnie rozplanować rozmieszczenie pomieszczeń dla poszczególnych członków rodziny.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem;

•

formy pracy: praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Rozmowa na temat samopoczucia podczas przebywania w różnych pomieszczeniach – odwołanie się do przeżyć

uczniów:

•

przykłady pomieszczeń, w których uczniowie czują się dobrze (miło, przytulnie, czują przypływ energii);

•

przykłady pomieszczeń, w których czują się źle (są skrępowani, zniechęceni itp.).

Zapisanie na tablicy tematu lekcji.

ii. część zasadnicza

Ćwiczenie dla uczniów: elementy mające wpływ na nasze samopoczucie (podręcznik).

Rozmowa na temat wpływu kolorów na nasze samopoczucie:

•

chwila refleksji nad wpływem pogody i pór roku (słońce – deszcz, lato – jesień) na nasze samopoczucie;

•

porównanie barw występujących w przyrodzie z barwami w naszym otoczeniu.

Nie bez znaczenia dla naszego samopoczucia są zastosowane w pomieszczeniu (i w naszym ubiorze) kolory:

•

zielony ma działanie uspokajające, łagodzące; jest to kolor przyrody i wzrostu, sprzyja odpoczynkowi;

•

czerwony (kolor miłości) przyspiesza rytm serca, budzi energię, w nadmiarze wywołuje agresję;

•

purpurowy – ciemny odcień tworzy atmosferę uroczystą, doskonały do medytacji; powściąga zachowania aspołecz-

ne; jasny odcień zaś, ma właściwości podobne do czerwonego;

•

różowy jest ciepły, pełen miłości, rozprasza gniew, tworzy przyjazne dla człowieka otoczenie;

•

żółty sprzyja pogodzie ducha i skupieniu;

•

brązowy, zależnie od procentowego dodatku żółtego, może być pełen życia albo przytłaczać mrocznością;

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

•

biały to symbol niewinności i czystości; sprawia, że inne kolory są bardziej wyraziste;

•

szary ma właściwości zarówno bieli, jak i czerni; może być kolorem kompromisu i harmonii, ale także przygnębienia

i depresji – to zależy od okoliczności i osobowości człowieka;

•

czarny jest kolorem intrygującym, może być wyrazem elegancji lub zniechęcenia i depresji;

•

niebieski sprzyja spokojowi i pogodzie ducha, redukuje napięcia i stres; niewskazany dla osób z niedoborem energii.

Ćwiczenie dla uczniów: dopasowanie koloru do opisanego oddziaływania (podręcznik).

Rola światła w życiu człowieka – próba odpowiedzi na pytania:

•

Kiedy chętniej pracujemy, jesteśmy radośniejsi – latem czy jesienią?

•

Jak powinno być oświetlone pomieszczenie, w którym przebywamy (gdy pragniemy odpocząć, gdy brak nam energii

do pracy itp.)?

•

Jak powinno być oświetlone miejsce pracy?

•

Kiedy źródło światła powinno być ustawione z lewej, a kiedy z prawej strony stanowiska pracy?

W czasie pracy ważne jest, aby miejsce pracy było dobrze oświetlone. Osoby praworęczne powinny mieć źródło

światła z lewej strony, osoby leworęczne – z prawej strony.

Rozmowa na temat meblowania mieszkania – szukanie odpowiedzi na pytanie: Czy wystarczy iść do sklepu i wybrać

meble, które nam się podobają?

Trzeba znać wymiary mieszkania, wiedzieć, gdzie są umieszczone okna i drzwi, a także zastanowić się, jaką funkcję

meble te mają pełnić.

Wyjaśnienie pojęć: rzut poziomy mieszkania, ścia na nośna, ściana działowa, trzon kominowy, ciąg komunikacyjny.

Plan poziomy mieszkania to jego widok z góry. Na planie tym mogą być zaznaczone stałe elementy wyposażenia.

Czytanie rzutu poziomego mieszkania, przydział poszczególnych pomieszczeń członkom rodziny (podręcznik).

Zainteresowanie uczniów starożytną nauką o wyborze przestrzeni życiowej feng shui.

Przy urządzaniu mieszkań ludzie coraz częściej kierują się zasadami feng shui. Jest to starożytna nauka zakorzeniona

w chińskim sposobie postrzegania wszechświata; nauka o ruchu energii, o tym, jak się porusza według pewnych wzo-

rów, wpływając na każdy aspekt naszego życia, jak środowisko, w którym mieszkamy i pracujemy, wpływa na nasze

samopoczucie fizyczne, emocjonalne i duchowe.

W dosłownym tłumaczeniu feng shui to wiatr i woda, nauka o wyborze przestrzeni życiowej, której żywioły i energie

istnieją w harmonijnej równowadze, zapewniając pomyślne życie przebywającym w niej ludziom. Jest to sztuka zro-

dzona z doświadczenia i zdrowego rozsądku; polega na umiejętności aranżowania najbliższego otoczenia, w którym

żyje i pracuje człowiek, w taki sposób, aby wzmocnić tę równowagę i harmonię.

iii. część podsumowująca

Podsumowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

ProjekTowanie umeblowania mieszkania

czas trwania:

2 x 45 minut.

cele ogólne:

Przygotowanie ucznia do:

•

świadomego organizowania przestrzeni mieszkalnej, zgodnie z potrzebami własnymi ucznia i współmieszkańców;

•

właściwego, bezpiecznego posługiwania się narzędziami do obróbki papieru.

cele szczegółowe:

Uczeń potrafi:

•

wyjaśnić, co to jest plan poziomy mieszkania i jakie informacje można z niego wyczytać, w jaki sposób można pro-

jektować umeblowanie mieszkania;

•

zaprojektować umeblowanie mieszkania zaspokajające potrzeby jego mieszkańców;

•

zaplanować kolorystykę wyposażenia mieszkania zgodnie z potrzebami jego mieszkańców;

•

we właściwy, bezpieczny sposób posługiwać się podstawowymi narzędziami do obróbki papieru;

•

poprawnie ciąć, zaginać i kleić karton.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem, problemowa, dyskusja, ćwiczenia praktyczne;

•

formy pracy: praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami;

•

wkładka z podręcznika cz. 2;

•

kartka z bloku technicznego formatu A4;

•

przybory do rysowania;

•

nożyczki;

•

nóż introligatorski;

•

klej;

•

ścinki materiałów włókienniczych.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Przypomnienie wiadomości z poprzedniej lekcji:

•

Jakie elementy mają wpływ na samopoczucie człowieka?

•

Co to jest rzut poziomy mieszkania?

Zapisanie na tablicy tematu lekcji.

ii. część zasadnicza

Dyskusja na temat: W jaki sposób można projekto wać umeblowanie mieszkania (rysunek prze strzenny, widok z góry,

makieta)? Wyjaśnienie, jaką przewagę ma sporządzenie makiety nad po zostałymi sposobami pracy.

Makieta umożliwia sprawdzenie, czy wysokości mebli są właściwie dobrane, gdzie powiesić półki, obrazy itp.

Zapoznanie uczniów z kryteriami, według których będzie oceniana praca:

•

dokładność wykonania modeli mebelków (wycinanie, zginanie, sklejanie);

•

estetyka wykonania (czyste, niepogniecione, odpowiednio dobrana kolorystyka);

•

umiejętność uzasadnienia wyboru kolorystyki;

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

•

rozmieszczenie mebli zgodnie z wcześniej przyjętymi ustaleniami (odpowiednie rozmieszczenie miejsca dla człon-

ków rodziny, zachowanie ciągów komunikacyjnych, stworzenie możliwości odpoczynku i wykonywania pracy itp.).

Wykonanie modeli mebelków (podręcznik):

•

wycięcie z wkładki załączonej do podręcznika elementów, z których można posklejać mebelki (wycinać można

nożyczkami, ale lepiej zrobić to nożem introligatorskim; w tym przypadku należy zwrócić uwagę na to, aby odpo-

wiednio zabezpieczyć stoły przed zniszczeniem i zachować odpowiednie środki bezpieczeństwa);

•

w miejscach zaznaczonych przerywanymi liniami wykonanie wgłębienia z jednej strony mebelka, w miejscach za-

znaczonych punktowymi liniami – z drugiej strony mebelka;

•

odpowiednie powyginanie wyciętych mebelków i ich staranne posklejanie (wgłębienie powinno się znajdować po

wewnętrznej stronie zagięcia);

•

na kartonie lub tekturce formatu A3 narysowanie rzutu poziomego mieszkania.

Aby plan mieszkania pasował do zamieszczonych na końcu książki mebelków, należy narysować go w skali 1:30.

Określenie warunków, jakie powinno spełniać zaprojektowane umeblowanie, np. w mieszkaniu zajmowanym przez

rodziców z małym dzieckiem musi być miejsce zarówno do pracy, jak i do odpoczynku, a także dla dziecka.

Pokoje dzieci powinny być, w miarę możliwości, umieszczane z daleka od pokoju gościnnego. Wiąże się to z potrze-

bą zapewnienia dziecku spokojnego snu, nawet wtedy, gdy rodzice przyjmują gości.

Wykonanie makiety umeblowania mieszkania i zaproponowanie odpowiedniej kolorystyki (podręcznik).

Malowanie mebelków nie jest najlepszym rozwiązaniem; uczniowie często robią to bardzo niestarannie. Lepszym

rozwiązaniem jest zgromadzenie w pracowni resztek materiałów włókienniczych i dobieranie z nich odpowiednich

elementów wystroju mieszkania.

Przegląd wszystkich projektów i wybór najlepszego na podstawie wcześniej podanych kryteriów.

Najlepszy projekt i najlepszą pracę powinni wybrać uczniowie. Bardzo ważne jest umożliwienie uczniom rzeczowej

dyskusji. Pytania, które warto zadawać uczniom w czasie dyskusji na temat jakości ocenianych prac:

•

Jakie trudności napotkałeś (napotkałaś) w czasie pracy?

•

Co miało wpływ na to, że praca nie spełnia Twoich oczekiwań?

•

Co wpłynęło na to, że tak dobrze oceniasz tę pracę?

iii. część podsumowująca

Ocena prac z uwzględnieniem wysiłku włożonego w ich wykonanie przez poszczególnych uczniów.

Uporządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

zasady racjonalnego urządzenia kuchni

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

Przygotowanie ucznia do:

•

świadomego organizowania miejsca pracy.

cele szczegółowe:

Uczeń potrafi:

•

zaprojektować rozmieszczenie sprzętu w kuchni z uwzględnieniem ergonomii i zasad bhp.

•

wyjaśnić znaczenie pojęć: ciąg roboczy i ergonomia.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem, pro blemowa, dyskusja, ćwiczenia praktyczne; opis, pokaz;

•

formy pracy: praca indywidualna; ćwiczenia konstrukcyjne i praktyczne.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Nawiązanie do poprzednich tematów. Odpowiedzi na pytania:

•

Co w domu ma wpływ na nasze samopoczucie?

•

Jakie czynności są wykonywane w domu?

W czasie rozmowy z uczniami należy doprowadzić do stwierdzenia, że jedną z form aktywności jest przygotowywanie

posiłków.

Podanie i zapisanie tematu.

ii. część zasadnicza

Rozmowa z uczniami na temat uciążliwości związanych z przygotowaniem posiłków.

Zwrócenie uwagi na niewygody związane ze zbyt małą lub zbyt dużą kuchnią oraz na potrzeby związane ze wzro-

stem osób pracujących w kuchni.

Wyciągnięcie wniosku, że aby wyeliminować zbędne czynności w kuchni (schylanie się, sięganie do góry, przemie-

rzanie dużych odległości w kuchni), należy ją odpowiednio zaprojektować, czyli właściwie ustawić szafki kuchenne

i sprzęt AGD.

Wyjaśnienie pojęcia ciągu roboczego i tzw. trójkąta pracy.

W celu zrozumienia pojęcia ciągu roboczego należy zwrócić uwagę uczniów na etapy przygotowania posiłków

w kuchni (zgromadzenie produktów, obróbka wstępna: płukanie, obieranie i obróbka termiczna: gotowanie, sma-

żenie itp.) oraz miejsca, w którym czynności te są wykonywane (tzw. trójkąt pracy).

Dyskusja na temat tego, co decyduje o usytuowaniu poszczególnych sprzętów w konkretny ciąg roboczy.

O usytuowaniu poszczególnych sprzętów decyduje w dużej mierze kształt i rozmiar pomieszczenia kuchni, ale

także usytuowanie instalacji wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej i szybu wentylacyjnego oraz usytuowanie okien

i drzwi.

Wyjaśnienie pojęcia ergonomia i podanie zalecanych parametrów kuchni.

Omówienie błędów, jakie można popełnić podczas projektowania ciągu roboczego kuchni.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Do błędów tych można zaliczyć m.in.: ustawienie kuchenki gazowej pod oknem, ustawienie kuchenki w rogu ciągu

roboczego, ustawienie kuchenki lub zlewozmywaka na końcu ciągu roboczego, ustawienie chłodziarki bezpośrednio

przy kuchence.

Analiza skutków błędnego zaprojektowania ciągu roboczego kuchni w zakresie bezpieczeństwa, funkcjonalności

i oszczędności.

W zakresie bezpieczeństwa:

•

przy ustawieniu kuchenki pod oknem istnieje niebezpieczeństwo podpalenia zawieszonych zasłon czy firanki lub

zdmuchnięcie płomienia.

W zakresie funkcjonalności:

•

przy ustawieniu kuchenki pod oknem istnieje możliwość zabrudzenia szyby okiennej np. tłuszczem;

•

ustawienie kuchenki w rogu ciągu roboczego ogranicza swobodę ruchów;

•

przy ustawieniu kuchenki lub umieszczeniu zlewozmywaka na końcu ciągu roboczego brak miejsca na odstawienie

używanych naczyń bądź produktów;

•

przy ustawieniu kuchenki z dala od szybu wentylacyjnego może wystąpić brak możliwości montażu wyciągu.

W zakresie oszczędności

•

chłodziarka ustawiona przy kuchence lub w pobliżu okna z południowej strony pobiera więcej energii elektrycznej.

iii. część podsumowująca

Podsumowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów.

Zadanie pracy domowej – ćwiczenie 2.3.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

zasady Prawidłowego Przechowywania ProdukTów sPożywczych

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

Przygotowanie ucznia do świadomego i racjonalnego postępowania z produktami spożywczymi.

cele szczegółowe:

Uczeń wie:

•

gdzie należy szukać źródła informacji o sposobie przechowywania produktów spożywczych.

Uczeń potrafi:

•

prawidłowo przygotować produkty do przechowywania w chłodziarce,

•

prawidłowo rozmieścić produkty żywnościowe w chłodziarce,

•

odczytać z opakowania produktu spożywczego informacje na temat prawidłowego przechowywania żywności.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem, problemowa, dyskusja, ćwiczenia praktyczne;

•

formy pracy: praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wprowadzenie uczniów w tematykę lekcji – sposoby przechowywania produktów spożywczych.

Zarówno otoczenie, jak i sposób odżywiania ma wpływ na zdrowie człowieka. Jednym z warunków dbania o zdrowie

jest odpowiednie przechowywanie żywności. Są różne sposoby utrwalania produktów spożywczych, ale najpowszech-

niejszym jest ich schładzanie.

Zapisanie tematu.

ii. część zasadnicza

Omówienie sposobu przygotowania potraw do przechowywania w chłodziarce.

Omówienie sposobu rozmieszczenia produktów w chłodziarce.

Wykonanie ćwiczenia z podręcznika.

iii. część podsumowująca

Podsumowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

savoir-vivre Przy sTole

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

•

przyswojenie przez uczniów zasad kulturalnego zachowania;

•

przekonanie uczniów, że mają wpływ na otoczenie, w którym żyją, a zgodna współpraca w zespole przynosi pożą-

dane efekty.

cele szczegółowe

Uczeń potrafi:

•

poprawnie nakryć do stołu;

•

obsłużyć biesiadników zgodnie z zasadami dobre go wychowania;

•

kulturalnie zachować się przy stole;

•

zgodnie współpracować w zespole.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem, drama;

•

formy pracy: praca w grupach i praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami;

•

zastawa stołowa;

•

karta ćwiczeń ucznia.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Podanie tematu lekcji.

Wyjaśnienie, co oznacza pojęcie savoir-vivre.

ii. część zasadnicza

Rozmowa z uczniami na temat sposobu przyjmowania gości.

Rozmowa na temat zasad, jakie obowiązują przy nakrywaniu do stołu.

Podanie kryteriów oceny pracy:

•

zgodność ułożenia zastawy z obowiązującymi zasadami;

•

estetyka nakrycia;

•

organizacja pracy;

•

współpraca uczniów w zespole.

Oceniając współpracę w zespole, należy zwrócić uwagę zarówno na umiejętność porozumienia, jak i na równomierne

obciążenie pracą. Proponuję obniżenie oceny zarówno tym uczniom, którzy robili niewiele, jak i tym, którzy w swojej

nadgorliwości nie dopuszczali do pracy innych.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Ćwiczenia w nakrywaniu do stołu:

•

podział uczniów na cztery zespoły;

•

każdy zespół nakrywa swój stół.

Uwaga! Jeżeli w szkole nie ma zastawy stołowej, uczniowie wykonują rysunek nakrycia stołu z odpowiednio ułożo-

nymi naczyniami i sztućcami. Stół i zastawa stołowa powinny być narysowane w skali z zachowaniem odpowiednich

proporcji.

Oglądanie pracy koleżanek i kolegów, wyrażenie swoich opinii. Wybór najlepiej nakrytego stołu.

Przedstawienie przyjęcia imieninowego metodą dramy:

•

wybór uczniów do roli: rodziców, dziadków, rodzeństwa, solenizanta; pozostali uczniowie będą obserwatorami;

•

zaproszenie przez solenizanta gości do stołu – wskazanie im odpowiednich miejsc.

•

obsługiwanie gości.

Dobrze byłoby, gdyby każda grupa mogła przedstawić swoją scenkę. Jeżeli jednak nauczyciel zorientuje się, że ma zbyt

mało czasu, to należy ograniczyć się do jednej. Najważniejsza jest dyskusja po obejrzeniu scenki.

Dyskusja z uczniami na temat przedstawionej scenki – kiedy solenizant postąpił właściwie, a kiedy popełnił nietakt.

iii. część podsumowująca

Ocena pracy uczniów (uwzględniająca wcześniej wyrażane przez nich opinie) z podaniem uzasadnienia.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

wykonywanie elemenTów wysTroju sTołu

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

Uzmysłowienie uczniom, że ładnie nakryty stół ma wpływ na nasze samopoczucie i zdrowie.

cele szczegółowe:

Uczeń potrafi:

•

wyjaśnić, dlaczego należy dbać o ładny wystrój stołu;

•

zaprojektować wystrój stołu w zależności od okoliczności;

•

składać serwetki w różny sposób.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem;

•

formy pracy: praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Zdefiniowanie odczuć, które towarzyszą człowiekowi w podanych sytuacjach:

•

na stole stoją brudne naczynia, leżą na nich resztki jedzenia z poprzedniego dnia;

•

na stole jest czysto, znajdują się na nim tylko niezbędne nakrycia;

•

stół jest elegancko nakryty, jego dekoracja jest dostosowana do aktualnej sytuacji.

ii. część zasadnicza

Pogadanka na temat wpływu wystroju stołu na samopoczucie biesiadników.

Wystrój miejsca, w którym spożywa się posiłki ma wpływ na to, jak je przyswajamy. Z jednej strony prosty wystrój

mniej rozprasza biesiadników i pozwala skupić się na przyjemności jedzenia i przebywania w miłym towarzystwie,

sprzyja lepszemu trawieniu. Z drugiej strony zaś, odpowiednio dobrane elementy ozdobne mają wpływ na tworzenie

niepowtarzalnej atmosfery, pozwalają również na kultywowanie istniejących w tym zakresie tradycji.

Składanie serwetek zarówno papierowych, jak i z tkaniny.

Sposób złożenia serwetki musi być dostosowany do materiału, z jakiego jest wykonana. Od tego zależy też sposób

postępowania po jej wykorzystaniu. Papierowe serwetki należy zgnieść i położyć po skończonym posiłku na talerzu.

Serwetki z tkanin kładziemy obok talerza.

iii. część podsumowująca

Odpowiedzi na pytania:

•

W jaki sposób, dzięki ułożeniu odpowiednich serwetek, można podkreślić charakter organizowanego spotkania?

•

Dzięki zastosowaniu jakich elementów można podkreślić uroczysty charakter spotkania?

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

realizacja ProjekTu – wykonanie Świecznika

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

•

uwrażliwienie uczniów na porządek i piękno w swoim otoczeniu;

•

uzmysłowienie uczniom, że oni też mogą mieć wpływ na otoczenie, w którym żyją.

cele szczegółowe:

Uczeń potrafi:

•

zaplanować tok pracy;

•

dobierać odpowiednie materiały potrzebne do wykonania elementów wystroju stołu i narzędzia właściwe do ich

obróbki;

•

prawidłowo wykonać potrzebne operacje technologiczne;

•

wykonać elementy zdobnicze stołu;

•

wyjaśnić, jaki wpływ na wynik pracy zespołu ma każdy jego członek.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem;

•

formy pracy: praca indywidualna i praca zespołowa.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami;

•

wstążki;

•

igły;

•

nici;

•

modelina itp.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Przypomnienie tematu poprzedniej lekcji i znaczenia ładnego wystroju stołu.

Wyjaśnienie, czym uczniowie będą się zajmować na bieżącej lekcji.

Z uczniami można uzgodnić, czy chcą wykonać całą pracę indywidualnie (będą mogli zabrać do domu), czy w gru-

pach (może nastąpić konflikt, co zrobić z nią po skończeniu). Jeżeli zdecydują, że każdy wykonuje całą pracę, to aby

uniknąć zarzutu, że oceniamy pracę wykonaną przez osoby trzecie, należy ocenić głównie tę część, którą uczeń wyko-

nał w szkole w naszej obecności. Jeżeli zdecydują się wykonać pracę w grupach, to należy się zastanowić, aby uniknąć

późniejszych nieporozumień, co zrobią z nią po skończeniu.

Z punktu widzenia szkoły bardziej wartościowa byłaby praca zespołowa. Pozwoliłaby na rozwijanie cennej umiejęt-

ności – współpracy w zespole, a ponadto pozwoliłaby uświadomić uczniom, jaki wpływ na wynik pracy zespołu ma

każdy jego członek. Z doświadczenia jednak wiem, że tę pracę uczniowie wolą wykonywać indywidualnie.

Czasami warto zrezygnować z narzucania klasie swojego zdania, aby udowodnić uczniom, że liczymy się również

z ich zdaniem. W przyszłości będzie to procentować większym zaufaniem do tego, co będziemy mówili. Łatwiej nam

będzie zatem osiągać następne cele.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

ii. część zasadnicza

Podanie kryteriów oceny:

•

estetyka wykonania poszczególnych elementów świecznika;

•

stabilność świecznika;

•

wykorzystanie czasu pracy na lekcji;

•

racjonalne wykorzystanie materiału;

•

ewentualnie – współpraca w zespole.

Wykonanie kwiatków, które zostaną wykorzystane do ozdobienia świecznika.

iii. część podsumowująca

Przegląd wykonanych prac.

Ustalenie z uczniami, jak powinna wyglądać dalsza praca przy wykonaniu świeczników. Ustalenie między innymi

terminów konsultacji z nauczycielem.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

racjonalne korzysTanie z insTalacji wodno-kanalizacyjnej

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

Przygotowanie ucznia do:

•

oszczędnego i bezpiecznego korzystania z instala cji wodno-kanalizacyjnej;

•

umiejętnego korzystania z informacji zawartych w schematach instalacji.

cele szczegółowe:

Uczeń potrafi:

•

prawidłowo zareagować w sytuacji, gdy zostanie uszkodzona instalacja wodociągowa;

•

prawidłowo zareagować w sytuacji, gdy zostanie uszkodzona instalacja kanalizacyjna;

•

wyjaśnić, jakie znaczenie ma oszczędzanie wody;

•

wyjaśnić, jakie znaczenie mają kolanka i syfony w instalacji kanalizacyjnej;

•

podjąć działania mające na celu oszczędzanie zasobów wody;

•

prawidłowo odczytać schemat instalacji wodno-kanalizacyjnej.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem, burza mózgów;

•

formy pracy: praca indywidualna i zespołowa.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami;

•

karta ćwiczeń ucznia.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Próba odpowiedzi (metodą burzy mózgów) na py tanie: Co jest niezbędne człowiekowi do życia?

Rozmowa na temat dostępu do wody pitnej oraz sposobów dostarczania wody do domów (dawniej i obecnie).

Ciekawostki z historii wodociągów.

Podanie tematu lekcji

Pierwsze wodociągi powstały 700 lat p.n.e. w Asyrii. W Rzymie 312 lat p.n.e. powstały akwedukty (agua po łacinie

znaczy woda, ductus – prowadzenie). Doprowadzona do miasta woda była rozprowadzana ołowianymi rurami.

Śruba Archimedesa została wynaleziona ok. 250 r. p.n.e. Zasada jej działania polegała na tym, że śruba szczelnie

dopasowana do rury obracała się w jej wnętrzu. Dolny koniec śruby był zanurzony w wodzie. Obrót śruby sprawiał,

że woda podnosiła się i wypływała z górnego końca rury.

Tam, gdzie żyją ludzie, powstają ścieki, zanieczyszczające środowisko. Pierwsze urządzenia kanalizacyjne powstały

4 tys. lat temu (wcześniej niż wodociągi) w indyjskim mieście Mohendżo-Daro (obecnie Pakistan). Do dziś w Rzymie

czynny jest (zbudowany w starożytności) kanał ściekowy Cloca Maxima szerokości 3,2 m i wysokości 4 m. Po upadku

Rzymu technika wodociągowa i kanalizacyjna została zapomniana, aż do drugiej połowy XIX w.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

ii. część zasadnicza

Omówienie rysunku z podręcznika: przekrój pionowy budynku z zaznaczeniem instalacji wodno-kanalizacyjnej:

•

wyjaśnienie, co to jest przekrój pionowy budynku;

•

omówienie, co składa się na instalację wodociągową, a co na instalację kanalizacyjną.

Analiza rysunku z podręcznika.

Nazywanie elementów instalacji wodno-kanalizacyjnej (podręcznik).

Podział klasy na 5 grup i przydzielenie pracy – każda grupa wykonuje dwa kolejne ćwiczenia (podręcznik; grupa 1. powinna

rozpocząć pracę od ćwiczenia 2).

Omówienie przez uczniów poszczególnych zespołów kolejnych ćwiczeń. Zwrócenie uwagi zarówno na bezpieczne,

jak i oszczędne korzystanie z wody. Uświadomienie uczniom, że w wypadku nieszczelności:

•

instalacji wodociągowej mieszkańcy są narażeni na znaczne straty materialne;

•

instalacji kanalizacyjnej zagrożone jest nie tylko mienie, ale także życie mieszkańców.

W rurach kanalizacyjnych następuje fermentacja ścieków i wydobywają się z nich trujące gazy. Do mieszkań nie przedo-

stają się, gdyż woda stojąca w syfonie lub kolanku stanowi tzw. zamknięcie wodne, uniemożliwiające przedostawanie się

wyziewów na zewnątrz.

W miejscowościach, w których nie ma miejskiej kanalizacji, należy wyjaśnić uczniom, że bez odpowiedniego zabezpiecze-

nia dorośli pod żadnym pozorem nie mogą wchodzić do szamba. Dzieciom nie wolno wchodzić do szamba w żadnym

wypadku! Nawet po jego opróżnieniu człowiek może ulec zatruciu.

Dyskutując na temat oszczędzania wody, bardzo ważne jest uświadomienie, że nawet niewielkie nieszczelności (np. ka-

panie wody z przeciekającego kranu) mogą powodować wielkie marnotrawstwo. Mówiąc o oszczędności wody, należy

podkreślić zarówno wymiar indywidualny, jak i społeczny.

iii. część podsumowująca

Podsumowanie najważniejszych wiadomości:

•

znaczenie oszczędzania wody (w wymiarze indywidualnym i społecznym);

•

postępowanie w razie awarii instalacji wodnej;

•

postępowanie w razie awarii instalacji wodno-kanalizacyjnej.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

bezPieczne i ekonomiczne korzysTanie z sysTemów grzewczych

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

Przygotowanie ucznia do:

•

oszczędnego i bezpiecznego korzystania z systemów grzewczych;

•

poprawnego odczytywania informacji tekstowej.

cele szczegółowe

Uczeń potrafi:

•

wyjaśnić, o czym należy pamiętać, aby bezpiecz nie korzystać z systemów grzewczych;

•

wyjaśnić, jakie czynniki mają wpływ na koszty ogrzewania mieszkania;

•

wyjaśnić, jak można zmniejszyć koszty ogrzewania mieszkania;

•

wyjaśnić, jak rozchodzi się ciepło w powietrzu;

•

narysować spiralę za pomocą cyrkla;

•

ciąć papier po okręgu;

•

przeprowadzać proste doświadczenia i wyciągać z nich poprawne wnioski.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem, metoda kuli śnieżnej, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami;

•

kartka papieru formatu A4;

•

cyrkiel;

•

nożyczki;

•

nitka;

•

załącznik.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Rozmowa z uczniami na tematy w formie pytań:

•

Czym charakteryzuje się klimat, w którym żyjemy?

•

W jaki sposób kiedyś były ogrzewane nasze mieszkania, a w jak teraz są ogrzewane?

•

Co jest źródłem ciepła w Twoim mieszkaniu?

Zwrócenie uwagi uczniów na zagrożenia związane z niewłaściwym eksploatowaniem systemów grzewczych

i sposoby zapobiegania zagrożeniom.

ii. część zasadnicza

Ćwiczenie dla uczniów: wady i zalety różnych ro dzajów ogrzewania pomieszczeń (ćwiczenie 5.1 z podręcznika).

Wykonanie doświadczenia wyjaśniającego sposób rozchodzenia się ciepła w powietrzu:

•

wykonanie przyrządu według instrukcji podanej w podręczniku;

•

dyskusja na temat przyczyn kręcenia się spirali.

Wyciągnięcie wniosków z przeprowadzonego doświadczenia na temat rozchodzenia się ciepła w powietrzu.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Ćwiczenie dla uczniów: wybór miejsca umieszczenia źródła ciepła.

Jeżeli można decydować o miejscu zainstalowania grzejników, to trzeba pamiętać, że umieszczenie ich pod oknem

nie jest najlepszym rozwiązaniem. Gorące powietrze miesza się z zimnym nawiewającym od okna i dużo chłodniejsze

rozchodzi po mieszkaniu. Jeżeli grzejnik zostanie umieszczony z dala od okna, to gorące powietrze wymiesza się

z tym, które jest dalej i dużo chłodniejsze dotrze do okna – straty ciepła będą mniejsze.

Ćwiczenie dla uczniów: Czym należy się kierować przy wyborze rodzaju ogrzewania (ćwiczenie 5.3 z podręcznika).

Odpowiedzi na pytania:

•

Jakie podstawowe działania należy podjąć przed sezonem grzewczym?

•

O czym należy pamiętać, ogrzewając mieszkanie piecem węglowym?

Sposoby zmniejszenia kosztów eksploatacji systemów grzewczych (załącznik na następnej stronie) – praca metodą

kuli śnieżnej.

iii. część podsumowująca

Podsumowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

10.

wyjaŚnienie isToTy Prądu elekTrycznego

czas trwania:

2 x 45 minut.

cele ogólne:

Przygotowanie ucznia do:

•

bezpiecznego korzystania z instalacji elektrycznej i odbiorników elektrycznych;

•

umiejętnego korzystania z informacji tekstowej.

cele szczegółowe

Uczeń potrafi:

•

wyjaśnić, na czym polega zjawisko elektryzowania się ciał;

•

wyjaśnić, co to jest prąd elektryczny;

•

wyjaśnić, co to jest obwód elektryczny i odbiornik elektryczny;

•

wyjaśnić, jaka jest różnica między obwodem sze regowym i równoległym;

•

zmontować (narysować) obwody: szeregowy, równoległy i szeregowo-równoległy;

•

wytłumaczyć, dlaczego w obwodzie nie płynie prąd elektryczny.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem, inscenizacji, ćwiczenia praktyczne;

•

formy pracy: praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami;

•

balon;

•

torebki foliowe;

•

magnesy;

•

baterie płaskie;

•

elementy do montażu obwodów elektrycznych.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Pogadanka na temat energii mięśni, wody, wiatru.

ii. część zasadnicza

Ćwiczenie dla uczniów: potarcie balonu i przyczepienie go do sufitu, potarcie plastikowych toreb i uniesienie ich bez

trzymania itp.

Odwołanie się do doświadczeń dzieci – elektryzowanie się włosów, przeskakiwanie iskier podczas ubierania się,

dotykania ekranu telewizora itp.

Wyjaśnienie (w bardzo uproszczony sposób), jak zbudowane jest wszystko to, co znajduje się na Ziemi; przedsta-

wienie pojęć: proton i elektron.

Ćwiczenie z magnesami: sprawdzenie, jak zachowują się magnesy, gdy zbliżamy je do siebie takimi samymi bieguna-

mi, a jak, gdy zbliżamy przeciwnie namagnesowanymi biegunami.

Ładunki jednoimienne odpychają się, różnoimienne przyciągają. Elektrony wewnątrz atomu są w ciągłym ruchu.

W określonych warunkach elektrony mogą przemieszczać się także między atomami.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Ćwiczenie dla uczniów: wprowadzenie pojęć przewodnik elektryczny i izolator (ćwiczenie z podręcznika).

Wyjaśnienie, co to jest prąd elektryczny.

Próba zdefiniowania prądu stałego i prądu zmiennego.

Podział uczniów na dwie grupy. Uczniowie jednej grupy ustawiają się trójkami; nauczyciel poleca im, aby przeszli do

końca klasy i zadaje pytanie: Czy był to ruch uporządkowany?

Narysowanie na podłodze linii. Uczniowie drugiej grupy ustawiają się za nią w kształt rombu. Nauczyciel poleca,

aby w takim ustawieniu przeszli przez linię, odwrócili się i wrócili na swoje poprzednie miejsce. Zadaje pytania, które

pomogą wyciągnąć odpowiednie wnioski: Czy byt to ruch uporządkowany? Czy jeśli w ten sposób będą się poruszać elek-

trony, to będziemy mieli do czynienia z prądem elektrycznym? Czym różnią się od siebie oba te przepływy?

Łączenie odbiorników (żaróweczek) szeregowo i równolegle.

W zależności od wyposażenia pracowni: uczniowie mogą łączyć obwody w 3–4-osobowych grupach lub łączyć może

nauczyciel, a uczniowie powinni obserwować i wyciągać wnioski. W obu przypadkach łączyć powinno się 2 żarówecz-

ki, wyłącznik i źródło prądu.

W przypadku, gdy uczniowie wykonują połączenia samodzielnie, nie trzeba narzucać im sposobu połączeń.

Wyciągnięcie wniosków z przeprowadzonego ćwiczenia.

Po wykonaniu łączenia można polecić uczniom, aby sprawdzili, co się stanie, gdy:

•

rozłączymy wyłącznik?

•

wykręcimy jedną żaróweczkę?

•

wykręcimy drugą żaróweczkę?

Odpowiedzi będą różne, tak jak różne połączenia uzyskają uczniowie. Porównując różne połączenia, wprowadzamy

pojęcie obwodu szeregowego i równoległego.

10.

Wyjaśnienie, dlaczego niektóre żarówki świecą słabiej, a inne jaśniej – porównanie napisów na cokołach żarówek

i na baterii; wyjaśnienie, co oznaczają umieszczone tam napisy.

11.

Wyjaśnienie, czym jest napięcie, a czym natężenie prądu.

12.

Ćwiczenie dla uczniów: symbole stosowane w rysunku elektrycznym (ćwiczenie 1. z podręcznika).

iii. część podsumowująca

Podsumowanie – ćwiczenie 6.2 z podręcznika i odpowiedź na pytanie: Jakie warunki muszą być spełnione, aby w ob-

wodzie elektrycznym płynął prąd i aby właściwie działały odbiorniki prądu elektrycznego?

Uporządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

11.

bezPieczne korzysTanie z energii elekTrycznej

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

Przygotowanie ucznia do:

•

oszczędnego i bezpiecznego korzystania z instalacji elektrycznej;

•

umiejętnego korzystania z informacji zawartych w schematach instalacji.

cele szczegółowe

Uczeń potrafi:

•

wyjaśnić pojęcia: bezpiecznik, natężenie i napięcie prądu elektrycznego, tablica rozdzielcza, pion energetyczny, puszki rozgałęźne;

•

wyjaśnić, jak należy postąpić w razie porażenia prądem elektrycznym;

•

odczytać schemat instalacji elektrycznej;

•

określić przypuszczalny przebieg przewodów elektrycznych w mieszkaniu.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem, wykonanie plakatu;

•

formy pracy: praca indywidualna i zespołowa.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami;

•

karteczki samoprzylepne.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Przypomnienie:

•

Jakie warunki powinny być spełnione, aby popłynął prąd elektryczny?

•

Co to jest natężenie, a co napięcie prądu elektrycznego?

•

Jaka jest różnica między prądem stałym a prądem zmiennym?

ii. część zasadnicza

Wyjaśnienie, skąd czerpiemy prąd elektryczny i w jaki sposób przesyłamy go do naszych mieszkań – analiza rysunku

z podręcznika (s. 190–191).

Ćwiczenie dla uczniów, analiza rysunku domowej instalacji elektrycznej (ćwiczenie 6.8 z pod ręcznika).

Omówienie roli bezpiecznika w domowej instalacji elektrycznej i w odbiornikach elektrycznych.

Ćwiczenie dla uczniów: sposób prowadzenia przewodów w budynku (ćwiczenie 6.9 z podręcznika).

Ćwiczenie dla uczniów: skutki przeciążenia linii elektrycznych i sposób postępowania w takiej sytuacji (podręcznik).

Ćwiczenie dla uczniów: bezpieczny sposób korzystania z urządzeń elektrycznych:

•

każdy uczeń wpisuje na kartce dwie rady;

•

uczniowie podchodzą do tablicy i przyklejają na niej swoje rady;

•

nauczyciel porządkuje wypowiedzi uczniów;

•

uczniowie wykonują plakat.

iii. część podsumowująca

Zadanie pracy domowej: Sprawdź, gdzie znajduje się licznik energii elektrycznej i wykonaj ćwiczenie (podręcznik).

Uporządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

12.

koszTy związane z korzysTaniem z energii elekTrycznej

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

Przekonanie uczniów, że energię elektryczną należy oszczędzać nie tylko z powodu racjonalnego gospodarowania

budżetem domowym, ale także przyczyn społecznych.

cele szczegółowe:

Uczeń potrafi:

•

wyjaśnić pojęcie moc urządzeń elektrycznych;

•

wyjaśnić, od czego zależy ilość zużytej energii elektrycznej;

•

wyjaśnić, w jaki sposób można i należy oszczędzać energię elektryczną.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem, grup zadaniowych;

•

formy pracy: praca indywidualna i zespołowa.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Wyjaśnienie, czym się będziemy zajmować na lekcji.

Podanie tematu lekcji.

ii. część zasadnicza

Omówienie roli licznika w domowej instalacji elektrycznej.

Objaśnienie pojęcia moc elektryczna.

Omówienie wpływu mocy urządzenia na koszty jego eksploatacji.

Ćwiczenie dla uczniów: sposoby oszczędzania energii elektrycznej:

•

podział uczniów klasy na 5 grup; każda grupa opracowuje rady na temat: Jak oszczędzać energię elektryczną podczas

korzystania z jednego z wymienionych urządzeń: pralki automatycznej, chłodziarki, zmywarki automatycznej, kuchenki

elektrycznej, podgrzewacza wody?

•

omówienie zasad opracowanych przez uczniów poszczególnych grup i uzupełnienie tych zasad przez pozostałych

uczniów i nauczyciela (załącznik na następnej stronie).

Namawiając uczniów do oszczędzania energii elektrycznej, należy zwrócić uwagę na to, że przy włączaniu i wyłącza-

niu urządzeń elektrycznych następuje zwiększone zużycie energii. Oszczędzanie energii elektrycznej następuje dopiero

wtedy, gdy przerwy w pracy odbiorników wynoszą co najmniej 6 minut.

Dyskusja na temat znaczenia oszczędzania energii elektrycznej.

Uczniowie powinni zrozumieć, że oszczędzanie energii elektrycznej to nie tylko ich prywatna sprawa. Zwiększone

zużycie to większe zanieczyszczenie środowiska: wody, powietrza, ziemi, związane z produkcją energii elektrycznej,

a także większe zużycie surowców naturalnych, takich jak np. węgiel kamienny.

iii. część podsumowująca

Zadanie pracy domowej: wykonanie ćwiczenia 6.10 z podręcznika: oszczędzanie energii elektrycznej.

Ocena pracy uczniów.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Eksploatacja urządzeń gospodarstwa domowego

chłodziarko-zamrażarka

•

należy ustawiać ją z dala od źródeł ciepła;

•

należy zapewnić obieg powietrza wokół niej;

•

przed włożeniem do lodówki potraw, powinny być one oziębione do temperatury pokojowej;

•

potrawy ustawiane wewnątrz należy odsunąć od ścianek komory chłodzącej;

•

należy unikać niepotrzebnego otwierania drzwi i pozostawiania ich otwartych przez dłuższy czas.

Pralka automatyczna

•

najlepiej włączać ją z pełnym ładunkiem;

•

pranie wstępne stosować tylko w wypadku bardzo brudnej bielizny;

•

unikać prania w wysokich temperaturach (środki piorące usuwają brud już w temperaturze 30–40°C).

zmywarka automatyczna

•

najlepiej włączać ją z pełnym załadunkiem.

kuchenka elektryczna

•

stosować garnki z płaskim dnem, dopasowane wielkością do wielkości płyty grzewczej;

•

gotować w garnkach przykrytych pokrywkami.

Podgrzewacz wody

•

zakręcać wodę każdorazowo, gdy nie ma potrzeby korzystania z bieżącej wody, np. w czasie szczotkowania zębów.

Uwaga!

Przy włączaniu i wyłączaniu urządzeń elektrycznych następuje zwiększone zużycie energii elektrycznej. Oszczędzanie

energii elektrycznej następuje dopiero wtedy, gdy przerwy w pracy odbiorników wynoszą co najmniej 6 minut.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

13.

bezPieczne korzysTanie z urządzeń gazowych

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

Przygotowanie uczniów do bezpiecznego i oszczęd nego korzystania z urządzeń gazowych.

cele szczegółowe:

Uczeń potrafi:

•

odczytać schemat instalacji gazowej;

•

wskazać miejsca, które może samodzielnie obsłu giwać użytkownik urządzeń gazowych;

•

wyjaśnić, jakie zagrożenia istnieją przy nieprze strzeganiu zasad bhp;

•

wyjaśnić, jak należy postąpić, gdy w pomieszcze niu jest wyczuwalny zapach gazu.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem, gru py zadaniowe;

•

formy pracy: praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami;

•

załącznik.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Rozmowa na temat źródeł ciepła w naszych domach.

Uświadomienie uczniom, że do źródeł ciepła zalicza się m.in. gaz spalany w różnego rodzaju piecach i kuchniach gazowych.

Podanie tematu lekcji.

ii. część zasadnicza

Analiza rysunku domowej instalacji gazowej z podręcznika.

Wykonanie ćwiczeń z podręcznika.

Podział uczniów na 4 grupy. Podanie uczniom tematów do opracowania (dwie grupy dostają ten sam temat):

•

Jakie środki ostrożności należy zachować podczas korzystania z urządzeń gazowych?

•

Jak należy postąpić, gdy w pomieszczeniu wyczuwalny jest zapach gazu?

Porównanie opracowań w obrębie każdej grupy zajmującej się tym samym tematem i uzgodnienie wspólnego zapisu.

Zapisanie na tablicy wskazówek opracowanych przez pierwszy zespół.

Uzupełnienie zapisanych wskazówek przez uczniów drugiego zespołu (załącznik na następnej stronie).

Podanie kilku ciekawostek dotyczących początków wykorzystania gazu.

W końcu XII wieku Szkot Wiliam Murdock wynalazł oświetlenie gazowe. Źródłem światła był płomień palącego się

gazu, otrzymanego w wyniku prażenia węgla w specjalnych piecach. Oświetlenie gazowe wywołało wiele sprzeciwów.

Twierdzono, że rozjaśniając mrok nocy, będzie ono wpływało szkodliwie na zdrowie człowieka, nieprzyzwyczajonego

do przebywania po zachodzie słońca w tak jasnym świetle. Mimo to w Anglii w roku 1805 zaczęto stosować oświetle-

nie gazowe zarówno w domach, jak i na ulicach.

W Polsce pierwsze gazownie zaczęto uruchamiać w latach 1856–1857 w Warszawie, Krakowie i Poznaniu. W 1857 r.

w Warszawie na ulicach paliło się 718 lamp gazowych. Do dziś istnieje oświetlenie gazowe na Agrykoli.

iii. część podsumowująca

Podsumowanie wiedzy nabytej na lekcji.

Ocena pracy uczniów.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Środki ostrożności, jakie należy zachować podczas

korzystania z urządzeń gazowych

•

Urządzeń gazowych używać tylko w pomieszczeniach dobrze wietrzonych.

•

Nie dokonywać samodzielnie żadnych napraw instalacji gazowych czy też urządzeń gazowych.

•

Obsługiwać tylko te zawory, które znajdują się przy odbiornikach gazu bądź przy liczniku gazowym.

•

W czasie gotowania ustawiać płomień palnika gazu tak, aby nie wystawał poza obrys garnka.

•

Przy zakupie nowych urządzeń sprawdzić, czy są oznakowane znakiem bezpieczeństwa.

Uwaga!

Czując gaz, należy natychmiast:

•

otworzyć okna i drzwi, aby zmniejszyć stężenie gazu w pomieszczeniu;

•

zamknąć zawór przy gazomierzu (liczniku);

•

zawiadomić pogotowie gazowe lub policję bądź straż pożarną;

•

zawiadomić sąsiadów o nieszczelności instalacji gazowej;

•

opuścić budynek razem z innymi domownikami.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

14.

realizacja ProjekTu – oszczędnoŚĆ w domu

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

Przygotowanie ucznia do:

•

ekonomicznego korzystania z mediów;

•

współpracy z innymi przy realizacji wspólnych celów.

cele szczegółowe:

Uczeń potrafi:

•

współpracować z innymi przy realizacji projektu;

•

wyszukiwać potrzebne informacje;

•

opracować plan pracy i dokonać jej podziału między członków grupy;

•

w sposób uporządkowany, interesujący przeprowadzić prezentację.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem, problemowa, dyskusja;

•

formy pracy: praca w zespole.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami;

•

sieć internet;

•

instrukcje obsługi itp.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Rozmowa na temat kosztów, jakie ponoszą rodzice na utrzymanie domu, głównie podkreślenie kosztów korzystania

z mediów.

Podanie zakresu tematycznego projektu, którym będą się zajmować uczniowie.

Podział klasy na 3–4-osobowe grupy.

ii. część zasadnicza

Wybór tematu, jakim zajmą się poszczególne zespoły.

Każda grupa zajmie się jednym z mediów. Należy zadbać o to, aby wszystkie media zostały omówione. Jeżeli grup jest

więcej, to odpowiednio 2, 3 grupy powinny się zająć tym samym tematem.

Ustalenie, na co należy zwrócić uwagę przy opracowywaniu projektu.

Podanie kryteriów oceny.

iii. część podsumowująca

Ustalenie harmonogramu konsultacji z nauczycielem.

Prezentacja wyników pracy i jej podsumowanie powinna się odbywać na osobnej lekcji.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Moduł III. Urządzenia AGD

TemaT

klasyfikacja urządzeń Technicznych

czas trwania:

1 x 45 minut.

cel ogólny (osiągnięcia ucznia):

Poznanie podstawowych kryteriów podziału sprzętu technicznego AGD. Znajomość kierunków rozwojowych zmian

w technice.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: urządzenie techniczne, niezawodność działania, bezpieczeństwo użytkowania, parametry użytkowe, roz-

drabnianie, mieszanie, pranie, prasowanie;

•

kierunki i trendy występujące w rozwoju konstrukcji i technologii urządzeń technicznych;

•

podział urządzeń technicznych w zakresie AGD;

•

zasadę bezpiecznego użytkowania urządzeń AGD.

Uczeń w praktyce:

•

potrafi wyjaśnić zasady bezpiecznego korzystania z omawianych urządzeń AGD;

•

poprawnie klasyfikuje urządzenia techniczne;

•

właściwie stosuje fachowe nazewnictwo;

•

potrafi wyjaśnić cel stosowania poszczególnych urządzeń;

•

potrafi wskazać nowoczesne urządzenia techniczne, które ułatwiają utrzymanie czystości w domu.

cele wychowawcze:

Uczeń rozwija swój poziom świadomości technicznej, staje się odpowiedzialny użytkownikiem dóbr technicznych.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasady: wykorzystania doświadczeń oraz świadomości;

•

metody: problemowa, aktywizująca, poszukująca;

•

formy pracy: praca w grupach, praca indywidualna, w miarę możliwości wycieczka do Muzeum Techniki.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

internet;

•

literatura fachowa;

•

foldery reklamowe;

•

filmy reklamowe;

•

wystawy sprzętu.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Podanie tematyki zajęć, polecenie odszukania jej w podręczniku.

Wprowadzenie w omawiane zagadnienia: klasyfikacja urządzeń technicznych ze względu na funkcje i działanie.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

nowoczesne urządzenia w domu

czas trwania:

2 x 45 minut.

cel ogólny (osiągnięcia ucznia):

Poznanie budowy i zasady działania podstawowych urządzeń AGD – zmywarki, żelazka i odkurzacza. Znajomość

tendencji rozwojowych i kierunków zmian w technice.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: cykl zmywania, zmywanie wstępne, nabłyszczanie naczyń, bezpieczeństwo użytkowania, sprawność ener-

getyczna;

•

budowę zmywarki do naczyń,

•

zasadę działania podzespołów zmywarki;

•

zasadę bezpiecznego użytkowania urządzeń AGD (zmywarki, żelazka).

Uczeń w praktyce:

•

potrafi wyjaśnić zasady bezpiecznego korzystania z odkurzacza i suszarki;

•

poprawnie nazywa podzespoły występujące w zmywarce do naczyń;

•

właściwie stosuje fachowe nazewnictwo;

•

potrafi wyjaśnić zasadę działania zmywarki do naczyń;

•

potrafi wskazać nowoczesne urządzenia techniczne, które ułatwiają utrzymanie czystości w domu.

cele wychowawcze:

Uczeń dba o czystość własną i otoczenia, bezpiecznie użytkuje sprzęt AGD.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasady: świadomości oraz wykorzystania doświadczeń;

•

metody: projektów, problemowa, eksponująca, poszukująca;

•

formy pracy: praca z tekstem, praca w grupach, praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

instrukcje obsługi;

•

internet;

•

literatura fachowa.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Podanie tematyki zajęć, polecenie odszukania jej w podręczniku.

Wprowadzenie w omawiane zagadnienia: najnowsze idee w budowie, funkcji i działaniu urządzeń technicznych

w zakresie AGD, pogadanka wstępna.

ii. część zasadnicza

Omówienie tendencji występujących w konstrukcji i technologii wytwarzania sprzętu AGD na przekładzie zmywarki

do naczyń.

Zapoznanie uczniów z podstawowymi parametrami technicznymi zmywarki do naczyń.

Wskazanie na różne cykle zmywania w zależności od stopnia zabrudzenia czyszczonych naczyń.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Analiza etapów pracy (cyklu) pracy zmywarki.

Wskazówki dotyczące klasy efektywności energetycznej (etykieta energetyczna UE), klasy efektywności zmywania,

klasy efektywności suszenia i poziom hałasu podczas pracy (zmywania naczyń).

Ćwiczenie dla uczniów: opis urządzenia ułatwiającego utrzymanie czystości w domu – podręcznik.

Przedstawienie tematyki projektu edukacyjnego, zasad jego realizacji i oceny – (metoda projektu edukacyjnego

opisana w Poradniku nauczyciela).

Temat projekt: Walka z kurzem – Karta projektu – podręcznik.

Omówienie założeń projektowych, ustalenie grup projektowych.

iii. część podsumowująca

Prezentacja zrealizowanych projektów edukacyjnych.

Uzupełnienie Karty oceny projektu.

Ocena za realizację projektu.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

ii. część zasadnicza

Omówienie kryteriów podziału urządzeń technicznych.

Wskazanie urządzeń do obróbki termicznej potraw, ułatwiających pracę fizyczną oraz przekazywanie informacji.

Omówienie tendencji (kierunków) występujących konstrukcji i technologii wytwarzania sprzętu.

Ćwiczenie dla uczniów: charakterystyka tendencji rozwojowych w konstrukcji i technologii urządzeń technicznych

(automatyzacja funkcji, komputeryzacja sterowania, nowoczesne materiały stosowane do wytwarzania urządzeń

technicznych, scalanie kilku rządzeń w jednym, np.: kuchenka mikrofalowa – podgrzewanie potraw, zegar, waga).

Wprowadzenie pojęć: urządzenie techniczne, niezawodność działania, bezpieczeństwo użytkowania, parametry

użytkowe.

Przedstawienie i omówienie podziału urządzeń technicznych ułatwiających pracę fizyczną.

Ćwiczenie dla uczniów: podział urządzeń technicznych ułatwiających wykonywanie pracy fizycznej w zakresie: przy-

rządzania posiłków, czyszczenia, konserwacji odzieży.

iii. część podsumowująca

Podsumowanie lekcji, uporządkowanie nabytej wiedzy.

Ocena aktywności uczniów na lekcji. Ocena ćwiczeń.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

budowa urządzeń Technicznych

czas trwania:

2 x 45 minut.

cel ogólny (osiągnięcia ucznia):

Poznanie budowy i zasady działania podstawowych podzespołów urządzeń elektromechanicznych.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: energia mechaniczna, zespół napędowy, wał napędowy, przekładnia, przełożenie, zespół roboczy;

•

pojęcie zespołu napędowego, prędkości obrotowej;

•

funkcje przekładni mechanicznej;

•

zasadę działania przekładni mechanicznej.

Uczeń w praktyce:

•

potrafi wyjaśnić pojęcie przełożenia;

•

poprawnie nazywa podzespoły występujące w przekładni mechanicznej;

•

właściwie stosuje fachowe nazewnictwo;

•

potrafi obliczyć przełożenie przekładni mechanicznej;

•

potrafi nazwać rodzaje przekładni i opisać części składowe;

•

umie wskazać zastosowanie przekładni mechanicznych w najbliższym otoczeniu.

cele wychowawcze:

Uczeń jest świadomym użytkownikiem urządzeń technicznych.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasady: świadomości i wykorzystania doświadczeń;

•

metody: eksponująca, problemowa, pokaz, dyskusja dydaktyczna;

•

formy pracy: film, pokaz, pogadanka, praca z tekstem;

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

literatura fachowa.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

n+u

– czynności organizacyjne nauczyciela (N) i uczniów (U);

– podaje temat lekcji, charakteryzuje (ogólnie) zakres tematyczny;

ii. część zasadnicza

– inicjuje dyskusje na temat sposobów zasilania urządzeń technicznych;

– podejmują dyskusję, wskazują na różne źródła energii mechanicznej i elektrycznej;

– wskazuje na konsekwencje podziału urządzeń technicznych ze względu na źródło zasilania (mechaniczne

i elektromechaniczne);

– przedstawia elementy zespołu napędowego rozpatrywanych urządzeń technicznych;

– analizują poszczególne podzespoły i je nazywają, wyszczególniając przekładnię mechaniczną;

n+u

– nauczyciel pyta o przykłady urządzeń technicznych, w których jest wykorzystywana przekładnia mechaniczna;

wspólnie wymieniają typy urządzeń i ich zastosowanie;

– omawia i wyjaśnia funkcje, jakie pełni przekładnia mechaniczna w urządzeniach technicznych (zamiana pręd-

kości obrotowej, kierunku ruchu, wielkości siły napędzającej);

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

– zaznaczają kierunki obrotów poszczególnych kół przekładni – ćwiczenie podręcznik;

n+u

– analizują i wykonują ćwiczenie zawarte w podręczniku;

– wprowadza i omawia pojęcie wał napędzający i wał napędzany, jak również przełożenie przekładni mecha-

nicznej (analizy dokonuje, posługując się rysunkiem przekładni mechanicznej zębatej);

– wykonują ćwiczenie polegające na obliczeniu przełożenia przekładni z podanymi parametrami – podręcznik;

– dokonują analizy, przedstawiają wyniki obliczeń, jak również wykonują rysunek obrazujący kierunek obrotów

obliczanej przekładni – podręcznik;

– wskazuje i wyjaśnia pojęcie zespołu roboczego;

– podają przykłady urządzeń technicznych, gdzie zespół roboczy ma zastosowanie;

iii. część podsumowująca

n+u

– podsumowują lekcję, wskazują na podobieństwa i różnice w budowie urządzeń mechanicznych i elektro-

mechanicznych, funkcje zespołu napędowego oraz przekładni mechanicznych, podają przykłady urządzeń

technicznych, w których ruch jest przenoszony za pomocą przekładni mechanicznych, notują informacje;

– biorą udział w podsumowaniu, dokonują samooceny, porządkują stanowiska pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

schemaTy blokowe urządzeń Technicznych

czas trwania:

1 x 45 minut.

cel ogólny (osiągnięcia ucznia):

Poznanie budowy i zasady działania bloków funkcjonalnych wybranych urządzeń technicznych.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: blok: napędowy, roboczy, regulacyjny; programator, hydrostat, termostat;

•

zależności i powiązania między poszczególnymi blokami funkcjonalnymi;

•

podobieństwa i różnice w budowie i działaniu bloków funkcjonalnych wybranych urządzeń technicznych AGD;

•

funkcje poszczególnych bloków technicznych;

•

zasadę działania podzespołów pralki bębnowej (automatycznej).

Uczeń w praktyce:

•

poprawnie stosuje fachowe nazewnictwo;

•

wskazuje poszczególne bloki funkcjonalne w urządzeniach AGD;

•

potrafi wyjaśnić funkcje poszczególnych bloków urządzeń technicznych;

•

potrafi wyjaśnić rolę programatora, hydrostatu, termostatu w urządzeniach technicznych;

•

właściwie stosuje fachowe nazewnictwo;

cele wychowawcze:

Poznanie funkcji i zastosowania poszczególnych zespołów w wybranych urządzeniach technicznych.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasady: wzorca i przyjemności;

•

metody: problemowa, eksponująca, dyskusja dydaktyczna, stolik zadaniowy;

•

formy pracy: pogadanka, pokaz, praca z tekstem, praca w grupach, praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik, instrukcje obsługi;

•

internet;

•

literatura fachowa.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

Podanie tematyki zajęć, polecenie odszukania jej w podręczniku.

Wprowadzenie pojęcia schemat blokowy, zespół napędowy, przekładnia, zespół roboczy, zespół regulacyjny.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

ii. część zasadnicza

Pokazanie sposobu zapisu graficznego za pomocą schematu blokowego zależności między poszczególnymi pod-

zespołami urządzenia technicznego.

Omówienie funkcji zależności poszczególnych bloków schematu.

ZESPÓŁ NAPĘDOWY

↓

PRZEKŁADNIA

↓

ZESPÓŁ ROBOCZY

Wskazanie na dodatkowy blok funkcjonalny współczesnych urządzeń technicznych, którym jest blok regulacyjny.

Przedstawienie zadań i funkcji zespołu regulacyjnego (przykłady urządzeń technicznych wykorzystujących w swojej

pracy ten zespół).

REGULACJA

↔

ZESPÓŁ NAPĘDOWY

↓

PRZEKŁADNIA

↓

ZESPÓŁ ROBOCZY

Ćwiczenie dla uczniów: rozpoznawanie poszczególnych podzespołów funkcjonalnych w wybranych urządzeniach

technicznych – podręcznik.

Omówienie podzespołów roboczych zastosowanych w pralce automatycznej.

Ćwiczenie dla uczniów: rozpoznawanie poszczególnych podzespołów funkcjonalnych zastosowanych

w pralce automatycznej – podręcznik.

Zdefiniowanie i wyjaśnienie nowych pojęć: programator, hydrostat, termostat.

Omówienie funkcji pełnionych przez ww. urządzenia – podręcznik.

iii. część podsumowująca

Podsumowanie lekcji, uporządkowanie nabytej przez uczniów wiedzy.

Ocena aktywności uczniów na lekcji.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

regulacje sTosowane w urządzeniach Technicznych

czas trwania:

2 x 45 minut.

cel ogólny (osiągnięcia ucznia):

Znajomość czujników i sposobów regulacji stosowanych w urządzeniach technicznych.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: czujnik, regulator, termoregulator, rozszerzalność cieplna;

•

budowę różnych typów czujników w urządzeniach technicznych;

•

zasadę działania układów czujnik–regulator;

•

funkcje czujników i regulatorów;

•

budowę i zastosowanie czujników w żelazku.

Uczeń w praktyce:

•

potrafi wyjaśnić zasady działania i wskazać zastosowanie czujników temperatur (termostatów);

•

potrafi wyjaśnić zasady działania i wskazać zastosowanie czujników poziomu wody (hydrostatów);

•

wskazać zastosowanie poszczególnych czujników i regulatorów;

•

właściwie stosuje fachowe nazewnictwo;

•

potrafi wyjaśnić zasadę działania regulatorów i czujników w żelazku;

•

potrafi wskazać nowoczesne urządzenia techniczne, które mają podzespoły regulacyjne.

cele wychowawcze:

Uczeń bezpiecznie i świadomie korzysta z urządzeń technicznych.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasady: świadomości oraz wykorzystania doświadczeń;

•

metody: projektów, problemowa, eksponująca, poszukująca;

•

formy pracy: praca z tekstem, praca w grupach, praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

instrukcje obsługi;

•

karta projektu;

•

internet;

•

literatura fachowa.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

n+u

– czynności organizacyjne nauczyciela (N) i uczniów (U).

– podaje temat lekcji, charakteryzuje (ogólnie) zakres tematyczny.

ii. część zasadnicza

– inicjuje dyskusję na temat pożądanych cech współczesnych urządzeń technicznych.

– podejmują dyskusję, wskazują na niezawodność, małe gabaryty (miniaturyzacja), energooszczędność, wielo-

funkcyjność (zastosowanie zaawansowanych funkcji realizowanych przez układy elektroniczne i mikrokom-

puterowe).

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

– uzupełnia odpowiedzi i wskazuje, że wraz z miniaturyzacją, standardem staje się sterowanie elektroniczne

urządzeń realizowane przez mikrokontroler (scalony układ elektroniczny sterujący urządzeniem technicz-

nym). Wraz z zastosowaniem elektronicznego sterowania istnieje możliwość podłączenia wielu czujników

zewnętrznych do urządzenia (temperatury, ciśnienia, oświetlenia, pola magnetycznego itp.).

– podają przykłady urządzeń technicznych, gdzie jest realizowana funkcja elektronicznego sterowania wraz

z podłączonymi czujnikami (pralka, kuchenka mikrofalowa, robot odkurzający, TV-LED, telefon komórkowy,

notebook, tablet).

– ćwiczenie dla uczniów – podręcznik.

– omawia przykłady urządzeń kontrolujących i utrzymujących wartości na określonym (zadanym) poziomie.

– podają przykłady urządzeń z omawianymi funkcjami.

n+u

– wspólnie analizują budowę i zasadę działania urządzeń z czujnikami i regulatorami zamieszczonymi w pod-

ręczniku.

– wyjaśnia funkcję mechanizmu samoregulacyjnego.

n+u

– podają przykłady (termoregulator – termostat), omawiają zasadę działania i wykorzystywane zjawiska fizycz-

ne (rozszerzalności cieplna).

– omawiają wewnętrzną budowę żelazka, wskazują elementy regulacyjne i czujniki (termostat).

– ćwiczenia dla uczniów: na podstawie analizy budowy wewnętrznej żelazka rysują jego schemat blokowy – pod-

ręcznik.

– sprawdza i omawia ćwiczenie.

– przedstawia tematykę projektu edukacyjnego, zasad jego realizacji i oceny (metoda projektu edukacyjnego

opisana w Poradniku nauczyciela).

– Temat projektu: Sygnalizator niebezpieczeństwa – Karta projektu – podręcznik.

n+u

– omówienie założeń projektowych, ustalenie grup projektowych.

iii. część podsumowująca

– prezentacja zrealizowanych projektów edukacyjnych (np. na forum klasy, szkoły).

n+u

– uzupełnienie karty oceny projektu.

n+u

– ocena za realizację projektu.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

bezPieczne korzysTanie z urządzeń

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne (osiągnięcia ucznia):

Wyszukiwanie, analizowanie i interpretowanie informacji zawartych w instrukcji obsługi i karcie gwarancyjnej urzą-

dzenia.

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: cykl, instrukcja obsługi, karta gwarancyjna, dane techniczne urządzenia, Polska Norma, Norma Europejska,

etykieta energetyczna urządzenia;

•

informacje zawarte w dokumentach dotyczących użytkowania urządzeń;

•

na jakie dane techniczne należy zwracać uwagę przy zakupie sprzętu;

•

budowę i zasady obsługi urządzeń;

Uczeń w praktyce:

•

potrafi wyszukać potrzebne informacje w instrukcji obsługi i karcie gwarancyjnej danego urządzenia;

•

określa energochłonność urządzeń na podstawie etykiety energetycznej;

•

korzysta z dostępnych informacji na temat obsługi urządzenia;

•

potrafi obsługiwać i konserwować urządzenia AGD zgodnie ze wskazówkami zawartymi w instrukcji i karcie gwa-

rancyjnej.

cele wychowawcze:

Uczeń jest świadomym użytkownikiem i konsumen tem dóbr materialnych.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasady: świadomości i doniosłości, gospodarności i nowości;

•

metody: problemowa, pogadanka, dyskusja dy daktyczna;

•

formy pracy: praca z tekstem, praca w grupach problemowych, praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik, instrukcje obsługi;

•

karty gwarancyjne;

•

etykiety energetyczne.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

n+u

– czynności organizacyjne nauczyciela i uczniów.

– podaje temat lekcji, charakteryzuje (ogólnie) zakres tematyczny.

ii. część zasadnicza

– odwołuje się do doświadczeń uczniów, rozpoczynając dyskusję na temat: Jakie dokumenty jest zobowiązany

dostarczyć producent dowolne go sprzętu AGD i RTV?

– uczestniczą w dyskusji, wskazując na instrukcję obsługi i kartę gwarancyjną.

– aktywizuje uczniów, pytając o informacje, jakie są zawarte w instrukcji obsługi; wskazuje na cel dołączania

tego typu dokumentacji przy sprzedaży urządzeń.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

– dyskutują, wyciągają wnioski, odczytują informacje dotyczące: danych technicznych, nazwy producenta, roku

produkcji urządzenia, zasad obsługi, regulacji i konserwacji zakupionego sprzętu.

– wskazuje na obowiązek umieszczenia w instrukcji obsługi znaków bezpieczeństwa (certyfikatu) zgodnego z PN

i Normą Europejską.

– omawia ćwiczenie i kryteria jego oceny.

– na podstawie instrukcji dowolnego urządzenia AGD lub RTV odczytują informacje na temat zasad właściwego

i bezpiecznego korzystania z urządzenia.

n+u

– przedstawiają odszukane informacje, dyskutują, wyciągają wnioski.

– sporządzają notatkę w podręczniku.

– informuje uczniów, że przed uruchomieniem dowolnego urządzenia należy:

ZAPOZNAĆ SIĘ Z ZASADAMI BHP PODCZAS UżYTKOWANIA

↓

ZNAĆ ZASADY EKSPLOATACJI

↓

UMIEĆ WYKONAĆ OKRESOWO PODSTAWOWą KONSERWACJĘ

– przedstawia instrukcję obsługi pralki automatycznej, a następnie pyta o czynności, jakie należy wykonać przed

jej uruchomieniem oraz jakie informacje i sygnały może uzyskać użytkownik, patrząc na panel sterujący pralki

automatycznej w czasie prania.

– analizują instrukcję obsługi pralki, odnajdują informacje, wnioski zapisują.

– koryguje wypowiedzi uczniów, podsumowuje, wyciąga końcowe wnioski.

– wyjaśnia znaczenie karty gwarancyjnej, dołączonej do kupowanego sprzętu.

n+u

– podają, jakie informacje powinny być zawarte w karcie gwarancyjnej, jakie usterki i uszkodzenia w działaniu

urządzenia podlegają reklamacji i bezpłatnej naprawie.

– sporządzają notatkę.

– charakteryzuje etykietę energetyczną – podaje, gdzie jest ona umieszczona, jakie informacje są w niej zawarte.

– zapoznają się z przykładową etykietą energetyczną, odczytują z niej informacje dotyczące efektywności ener-

getycznej urządzenia.

iii. część podsumowująca

n+u

– w czasie pogadanki podsumowującej wymieniają uwagi, podają wnioski kończące lekcję.

– porządkują stano wiska pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

TemaT

urządzenia grzewcze

czas trwania:

2 x 45 minut.

cele ogólne (osiągnięcia ucznia):

Świadome i odpowiedzialne posługiwanie się urządzeniami grzewczymi AGD (kuchenką mikrofalową, płytą induk-

cyjną i parowarem) z uwzględnieniem budowy i zasady działania

cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: element grzejny, element ferromagnetyczny, magnetron, mikrofale, przewodnictwo cieplne, płyta induk-

cyjna;

•

zasadę działania kuchenki mikrofalowej;

•

sposób podgrzewania, rozmrażania i gotowania potraw w kuchence mikrofalowej;

•

podzespoły kuchenki i zasady ich współdziałania;

•

zasady doboru naczyń do kuchenki mikrofalowej i płyty indukcyjnej;

•

zasadę dziania płyty indukcyjnej i parowaru;

•

budowę zmywarki do naczyń;

•

zagrożenia związane z użytkowaniem urządzeń grzewczych AGD.

Uczeń w praktyce:

•

poprawnie nazywa poszczególne podzespoły kuchenki mikrofalowej;

•

stosuje fachowe nazewnictwo;

•

właściwie określa funkcje poszczególnych podze społów kuchenki mikrofalowej i płyty grzewczej;

•

bezpiecznie obsługuje urządzenia grzewcze AGD;

•

właściwie dobiera naczynia, które można umie ścić w kuchence mikrofalowej i na płycie grzewczej;

•

wskazuje różnice między tradycyjnym procesem obróbki termicznej żywności (kuchenka gazowa) a występującym

w kuchence mikrofalowej, płycie grzewczej i parowarze;

•

przewiduje zagrożenia, jakie mogą wystąpić podczas korzystania z urządzeń grzewczych AGD.

cele wychowawcze:

Uczeń świadomie użytkuje urządzenia grzewcze AGD (kuchenkę mikrofalową, płytę indukcyjną i parowar), korzysta

z osiągnięć techniki.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasady: świadomości i nowości, optymalizacji;

•

metody: problemowa, pokaz, pogadanka, instruktaż;

•

formy pracy: praca z tekstem, praca w zespołach problemowych, praca grupowa i indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik, film dydaktyczny;

•

katalogi reklamowe;

•

instrukcje obsługi;

•

plansze.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Przebieg lekcji

i. część wstępna

n+u

– czynności organizacyjne nauczyciela i uczniów.

– podaje temat lekcji, charakteryzuje (ogólnie) zakres tematyczny.

– inicjuje dyskusję na temat nowoczesnego sprzętu AGD stosowanego w gospodarstwie domowym, wskazując

na przygotowywanie potraw przy użyciu kuchenki mikrofalowej.

ii. część zasadnicza

– podejmują dyskusję, wskazują na oszczędność czasu w przygotowaniu potraw w kuchence mikrofalowej.

– zapoznaje uczniów z zasadą działania kuchenki mikrofalowej i nowymi pojęciami.

– analizują opisy pojęć w podręczniku i rysunek, proszą o wyjaśnienia.

– prosi uczniów o przejrzenie przyniesionych na lekcję katalogów reklamowych i instrukcji obsługi, a następnie

o zapoznanie się z oznaczeniami umieszczanymi na obudowie kuchenki mikrofalowej.

– czytają zapisy z podręcznika, odczytują oznaczenia pokazane w instrukcji obsługi.

– omawia sposób wykonania ćwiczenia w podręczniku.

– wykonują ćwiczenie dotyczące funkcji kuchenki.

– zwraca uwagę uczniów na bezpieczne użytkowanie kuchenki mikrofalowej zgodne z zasadami bezpieczeństwa.

– poznają zasady bhp dotyczące obsługi kuchenki mikrofalowej.

– informuje uczniów o szkodliwym działaniu i zasadach bezpiecznego użytkowania kuchenki.

– wykonują ćwiczenie 3. z podręcznika – praca indywidualna.

– omawia budowę i zasadę działania kuchenki indukcyjnej, wyjaśnia pojęcie ferromagnetyku.

n+u

– omawiają wady i zalety rozwiania technicznego w postaci płyty indukcyjnej.

– analizują i opisują budowę i zasadę działania parowaru.

– uzupełnia odpowiedzi.

iii. część podsumowująca

– podsumowuje lekcję, ocenia wykonanie ćwiczenia, ocenia aktywność pracy na lekcji.

– biorą udział w podsumowaniu, dokonują samooceny pracy, porządkują stanowiska pracy.

Zajęcia techniczne

Technika na co dzień

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

Literatura

1. Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego, Kraków 2001.
2. Brudnik E., Moszyńska A., Owczarska B., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie, Kielce 2000.
3. Buehl D., Strategie aktywnego nauczania, czyli jak efektywnie nauczać i skutecznie uczyć się, Kraków 2004.
4. Denek K., Metody dydaktyczne a aktywność i kreatywność uczniów, „Kwartalnik Edukacyjny” 2007, nr 1.
5. Glasser W., Każdy uczeń może osiągnąć sukces, Łódź 2005.
6. Głowacki S., Metoda projektów jako narzędzie integracji, Kielce 1999.
7. Kujawiński J., Szkoła dialogu i samodzielnego uczenia się uczniów, Poznań 2006.
8. Kupisiewicz C., Dydaktyka ogólna, Warszawa 2000.
9. Kupisiewicz C., Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa 2001.
10. Kraszewski K. (red.), Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, PWN 1994.
11. Nalaskowski A., Metody nauczania, Toruń 2000.
12. Półturzycki J., Dydaktyka dla nauczycieli, Toruń 2000.
13. Rau K., Ziętkiewicz E., Jak aktywizować uczniów – Burza mózgów i inne techniki w edukacji, Poznań 2000.
14. Serdyński A., Podstawy dydaktyki techniki i informatyki, Szczecin 2003.
15. Taraszkiewicz M., Jak uczyć lepiej? Warszawa 2000.
16. Wenta K., Kształcenie pedagogiczne w dobie przemian edukacyjnych w Polsce, Szczecin 2000.