Zajęcia techniczne

|

Technika na co dzień

|

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

©

Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015

1

TemaT

8.

Racjonalne koRzysTanie z insTalacji wodno-kanalizacyjnej

czas trwania:

1 x 45 minut.

cele ogólne:

Przygotowanie ucznia do:

•

oszczędnego i bezpiecznego korzystania z instala cji wodno-kanalizacyjnej;

•

umiejętnego korzystania z informacji zawartych w schematach instalacji.

cele szczegółowe:

Uczeń potrafi:

•

prawidłowo zareagować w sytuacji, gdy zostanie uszkodzona instalacja wodociągowa;

•

prawidłowo zareagować w sytuacji, gdy zostanie uszkodzona instalacja kanalizacyjna;

•

wyjaśnić, jakie znaczenie ma oszczędzanie wody;

•

wyjaśnić, jakie znaczenie mają kolanka i syfony w instalacji kanalizacyjnej;

•

podjąć działania mające na celu oszczędzanie zasobów wody;

•

prawidłowo odczytać schemat instalacji wodno-kanalizacyjnej.

metody i formy pracy:

•

metody: pogadanka, praca z podręcznikiem, burza mózgów;

•

formy pracy: praca indywidualna i zespołowa.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik z ćwiczeniami;

•

karta ćwiczeń ucznia.

Przebieg lekcji

i. część wstępna

1.

Próba odpowiedzi (metodą burzy mózgów) na py tanie: Co jest niezbędne człowiekowi do życia?

2.

Rozmowa na temat dostępu do wody pitnej oraz sposobów dostarczania wody do domów (dawniej i obecnie).

3.

Ciekawostki z historii wodociągów.

4.

Podanie tematu lekcji

Pierwsze wodociągi powstały 700 lat p.n.e. w Asyrii. W Rzymie 312 lat p.n.e. powstały akwedukty (agua po łacinie

znaczy woda, ductus – prowadzenie). Doprowadzona do miasta woda była rozprowadzana ołowianymi rurami.

Śruba Archimedesa została wynaleziona ok. 250 r. p.n.e. Zasada jej działania polegała na tym, że śruba szczelnie

dopasowana do rury obracała się w jej wnętrzu. Dolny koniec śruby był zanurzony w wodzie. Obrót śruby sprawiał,

że woda podnosiła się i wypływała z górnego końca rury.

Tam, gdzie żyją ludzie, powstają ścieki, zanieczyszczające środowisko. Pierwsze urządzenia kanalizacyjne powstały

4 tys. lat temu (wcześniej niż wodociągi) w indyjskim mieście Mohendżo-Daro (obecnie Pakistan). Do dziś w Rzymie

czynny jest (zbudowany w starożytności) kanał ściekowy Cloca Maxima szerokości 3,2 m i wysokości 4 m. Po upadku

Rzymu technika wodociągowa i kanalizacyjna została zapomniana, aż do drugiej połowy XIX w.

Zajęcia techniczne

|

Technika na co dzień

|

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

©

Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015

2

ii. część zasadnicza

1.

Omówienie rysunku z podręcznika: przekrój pionowy budynku z zaznaczeniem instalacji wodno-kanalizacyjnej:

•

wyjaśnienie, co to jest przekrój pionowy budynku;

•

omówienie, co składa się na instalację wodociągową, a co na instalację kanalizacyjną.

2.

Analiza rysunku z podręcznika.

3.

Nazywanie elementów instalacji wodno-kanalizacyjnej (podręcznik).

4.

Podział klasy na 5 grup i przydzielenie pracy – każda grupa wykonuje dwa kolejne ćwiczenia (podręcznik; grupa 1. powinna

rozpocząć pracę od ćwiczenia 2).

5.

Omówienie przez uczniów poszczególnych zespołów kolejnych ćwiczeń. Zwrócenie uwagi zarówno na bezpieczne,

jak i oszczędne korzystanie z wody. Uświadomienie uczniom, że w wypadku nieszczelności:

•

instalacji wodociągowej mieszkańcy są narażeni na znaczne straty materialne;

•

instalacji kanalizacyjnej zagrożone jest nie tylko mienie, ale także życie mieszkańców.

W rurach kanalizacyjnych następuje fermentacja ścieków i wydobywają się z nich trujące gazy. Do mieszkań nie przedo-

stają się, gdyż woda stojąca w syfonie lub kolanku stanowi tzw. zamknięcie wodne, uniemożliwiające przedostawanie się

wyziewów na zewnątrz.

W miejscowościach, w których nie ma miejskiej kanalizacji, należy wyjaśnić uczniom, że bez odpowiedniego zabezpiecze-

nia dorośli pod żadnym pozorem nie mogą wchodzić do szamba. Dzieciom nie wolno wchodzić do szamba w żadnym

wypadku! Nawet po jego opróżnieniu człowiek może ulec zatruciu.

Dyskutując na temat oszczędzania wody, bardzo ważne jest uświadomienie, że nawet niewielkie nieszczelności (np. ka-

panie wody z przeciekającego kranu) mogą powodować wielkie marnotrawstwo. Mówiąc o oszczędności wody, należy

podkreślić zarówno wymiar indywidualny, jak i społeczny.

iii. część podsumowująca

1.

Podsumowanie najważniejszych wiadomości:

•

znaczenie oszczędzania wody (w wymiarze indywidualnym i społecznym);

•

postępowanie w razie awarii instalacji wodnej;

•

postępowanie w razie awarii instalacji wodno-kanalizacyjnej.

Zajęcia techniczne

|

Technika na co dzień

|

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

©

Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015

3

kaRTa ćwiczeń

Racjonalne koRzysTanie z insTalacji wodno-kanalizacyjnej

1.

Napisz, jak nazywają się rysunki przedstawione niżej:

a)

......................................................................................

b)

......................................................................................

Zajęcia techniczne

|

Technika na co dzień

|

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

©

Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015

4

2.

W każdej instalacji można wyróżnić podobne elementy. Na zamieszczonych rysunkach zaznacz czerwonym kolorem

sieć centralną, żółtym kolorem – przyłącze, niebieskim kolorem – pion, a zielonym kolorem – instalację wewnętrzną.

a)

b)

Zajęcia techniczne

|

Technika na co dzień

|

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

©

Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015

5

c)

3.

Napisz, które odcinki instalacji powinni konserwować:

a)

specjaliści .........................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................

b)

użytkownicy instalacji .....................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................

4.

Na rysunkach z punktu 2. zaznacz czerwonym kółkiem miejsce, w którym w razie wystąpienia awarii w domowej

instalacji należy:

a)

zakręcić dopływ wody na pierwszym piętrze;

b)

zakręcić dopływ wody do całego budynku;

c)

odłączyć dopływ prądu elektrycznego do całego mieszkania;

d)

odłączyć dopływ prądu elektrycznego do lampy w pokoju;

e)

odłączyć dopływ gazu do całego mieszkania;

f)

odłączyć dopływ gazu do kuchenki gazowej.