Światła na Marsie

W fantastycznej powieści H.G. Wellsa "Wojna światów" mowa o potężnym wybuchu gazów
na Marsie, dokładnie o północy. Czysta fantazja...

Jakież było zdziwienie astronomów, gdy okazało się, że wybuchy i światła na Czerwonej
Planecie pojawiają się naprawdę. Text ten jest zestawem obserwacji niezwykłych zjawisk
obserwowanych przez astronomów na powierzchni tej planety. Moją małą próbę
wytłumaczenia tych anomalii potraktujcie z przymrużeniem oka, jeśli ktoś z Was jest wstanie
zaproponować inne wytłumaczenie, z chęcią zamieszczę jego teorię na łamach Czasu Bogów.

A teraz pora na omówienie najciekawszych obserwacji dokonanych na przestrzeni ostatniego
wieku:

11 grudnia 1896 roku angielski astronom Illing obserwował jasno migocący punkt na Marsie,
który szybko zgasł.

W sierpniu 1924 roku radziecki naukowiec prof. N.P. Barabaszow spostrzegł wyjątkowo jasną
białą smugę, widoczną przez kilka minut.

We wrześniu zaś 1956 roku astronomowie z Ałama Aty zarejestrowali jasny punkt na
powierzchni planety, który od czasu do czasu migotał niebieskawo-białym światłem i wówczas
jego jasność nie ustępowała południowej czapie polarnej planety.

4 czerwca 1937 roku świat obiegła wstrząsająca wieść o odkryciu japońskiego astronoma
Sidsue Madea. W regionie Sithonius Lacus zaobserwował on silnie pulsującą jaskrawym
światłem plamę migoczącą jak gwiazda. Jej jasność przewyższała świecenie czapy polarnej.
Plama znikła po około pięciu minutach.

Na temat tych i podobnych obserwacji snuto wiele przypuszczeń i hipotez. Oficjalnie przyjęto,
iż były to słoneczne odblaski w wodzie [jak wiemy dziś na powierzchni Marsa
najprawdopodobniej nie ma wody w stanie płynnym], lub na zboczach gór pokrytych lodem
[są one zlokalizowane w rejonach biegunowych]. Pierwszym zgrzytem w tej teorii był artykuł
astronoma W. Dawidowa, który badając dziwne świecące zjawiska na Marsie doszedł do
wniosku, iż taki odblask mogła spowodować idealnie gładka, lustrzana powierzchnia. Co
więcej obliczył, że w przypadku zjawiska zarejestrowanego 4 VI 1937 powierzchnia
odbijająca światło musiała stać prostopadle do horyzontu Marsa.

Lata 50-te przyniosły nasilenie częstotliwości obserwowania tajemniczych zjawisk w postaci
bądź to migoczących, świetlnych punktów, bądź to jasnych, pojawiających się na krótko
chmur. Obserwacje te stały się tematem książki Cienie na gwiazdach Petera Kolosimo, który
cytuje wypowiedź amerykańskiego profesora Rossa Mitchella: Marsjańskie obłoki składają
się, o ile możemy stwierdzić, z pyłu i pary wodnej, co każe przypuszczać, że są produktem
jakiegoś procesu odbywającego się we wnętrzu planety. W grę może wchodzić wybuch lub
gigantyczna cyrkulacja tektoniczna. Ponieważ obłoki utworzyły się nieprawdopodobnie
szybko, dosłownie z dnia na dzień, oznacza to, że zjawisko musiało się dokonywać z
niewiarygodną gwałtownością.

Co do obserwacji 'chmur', najciekawszą zdaje się być obserwacja Wernera Sandera z
obserwatorium w Monachium, który na początku lat 50-tych uchwycił moment, gdy około 30

kilometrów na północ od tropikalnej strefy Marsa pojawiła się biała chmura w kształcie
grzyba, której rozmiary sięgały 500 kilometrów. Obserwacji dokonał za pomocą 20-
centymetrowego refraktora [teleskop soczewkowy]. Oto fragmenty jego zapisków z
obserwacji:

3 kwietnia 1952, 23.05: Niezwykły szczegół na tarczy Marsa, widoczny na pierwszy rzut oka
bardzo wyraźnie. Na południowej półkuli w pobliżu południka bardzo ciemny, rozległy
obiekt, który ciągnie się daleko na południe aż do okolic równika i jest przecięty jasnym
mostem...

8 kwietnia 1952, 22.25: Wyjątkowo godny uwagi, mały, podobny do gwiazdy, zadziwiająco
jasny twór na prawej wschodniej krawędzi. Przypomina niewielką plamę biegunową, trochę
na północ od równika. Ma zaskakującą jasność... Ogromne rozjaśnienie na zachodniej
krawędzi ponad Isidis Regio. Niespodziewanie jasny twór nad okolicą Chryse...

17 kwietnia 1952, 21.50: Mała jasna plama na biegunie północnym. Rozległa jasna
powierzchnia na południe od południowego pasa "mórz". Silne rozjaśnienie na wschodniej
krawędzi na południe od równika...

19 kwietnia 1952, 02.20: Na południowo-zachodniej krawędzi jasna plama, podobna do plamy
biegunowej... W kwadrancie południowo-wschodnim trójkątny, ciemny twór, trochę mniejszy
od obiektu w kwadrancie południowo-zachodnim... Słabe, rozległe rozjaśnienie na zachodniej
krawędzi widocznej części tarczy w rejonie równika i niewielka, wyjątkowo jasna
powierzchnia w okolicy równika na wschodniej krawędzi widocznej części tarczy...

W 1969 roku dr Holger Heusler z berlińskiego Obserwatorium Wilhelma Foerstera opracował
jako pierwszy systematykę 'chmur'. Podzielił je w zależności od koloru na białe, szare i
niebieskawe, Opisał też dokładnie zadziwiający 'efekt słupa dymu' w rozmieszczeniu warstwy
szarych chmur o wysokości średnio 30 kilometrów - zjawisko nieporównywalne z żadnym
innym naturalnym zjawiskiem atmosferycznym na Marsie. G.N. Katterfeld określił dwie
strefy szczególnego nasilenia tego typu zjawisk: na równiku i na 35o długości południowej
[proszę zwrócić uwagę, iż rozmija się to z lokalizacją stref lodowych pól na planecie, które to
powszechnie uznaje się za źródło obserwowanych niezwykłości].

Praca dr Heuslera zawiera kolejne opisy podobnych obserwacji:

8 grudnia 1951: T. Sayeki, zachodnie obszary Tihonius Lacus: jaśniejsze od północnych czap
polarnych, pulsujące przez około 5 minut, wreszcie powstanie dużej szarej chmury o średnicy
ok. 300 kilometrów, czas trwania zjawiska ponad 40 minut.

1 lipca 1954: T. Sayeki, Edom: trwanie 'flary' ok. 5 sekund, barwa zmienna - od doskonałej
bieli po żółto-białą.

6 listopada 1958: S. Tanabe, południowy skraj Tihonius Lacus: znacznie jaśniejsze od czapy
polarnej, trwanie zjawiska ok. 4 minut.

10 listopada 1958: S. Fukui, północno-wschodnie obszary Solis Lacus: jasność taka jak czap
polarnych, trwanie 'flary' ok. 5 minut, wielkość 250 kilometrów.
21 listopada 1958: T. Sayeki i I. Tasaba, północny obszar Hellas i Edom: dwie jasne plamy,
widoczność 5 minut, delikatnie pulsujące.

5 grudnia 1958: S. Murayama, południowo-zachodni obszar Mare Acidalium: mała, bardzo

jasna, barwa biała, czas ok. 5 minut; od 23 lipca do 2 sierpnia T. Sayeki w tym właśnie
regionie obserwował plamę określoną jako jasna wąska chmura.

20 marca 1967: S. Miyamoto, Arcadia i Neith Regio: dwie krótkotrwałe białe plamy.

21 kwietnia 1967: S. Miyamoto, Hellas: wyjątkowo jasne i krótkotrwałe.

5 maja 1967: S. Miyamoto, Nix Olympica: trzy biała i krótkotrwałe plamy.

Jak właściwie należy rozumieć te zadziwiające zjawiska?

Obecnie uważa się [w przeciwieństwie do lat 50-60-tych], że Mars nie jest aktywny sejsmicznie
i wulkanicznie. Za jedyny wyjątek uważa się dolinę Vallis Marineris, co udowadniała Barbara
Lucchitta. Właściwa aktywność wulkaniczna wygasła na Marsie ponad miliard lat temu. W
większości wskazanych powyżej regionów wulkanów nigdy nie było, bądź też wygasły one w
zamierzchłej przeszłości, tu wyjątkiem jest Nix Olympica - wygasła stosunkowo niedawno.
Czyżby nie były to zjawiska naturalne, skoro mocno wątpliwymi są wytłumaczenia uciekające
się do teorii odbłysków światła w marsjańskich lodowcach? Owe słupy dymu, chmury w
kształcie grzyba, nagłe rozbłyski - czyż nie przypominają one ziemskich prób z bronią
jądrową? Co najciekawsze: odkąd wysyłamy sondy marsjańskie wszelkie zjawiska świetlne
nagle przestały mieć miejsce! Czyżby ktoś chciał się przed nami ukryć? I likwiduje swoją
działalność na Czerwonej Planecie, tak byśmy nie odkryli jego istnienia? Teza ta, w
zestawieniu z zagadkowymi niepowodzeniami ostatnich misji marsjańskich, tajemnicami,
jakie kryją w sobie księżyce Marsa: Phobos i Nerida, a także w zestawieniu ze starożytnymi
tekstami, które bazy wypadowe bogów lokowały właśnie na najbliższych Ziemi planetach,
brzmi bardzo intrygująco.

alex AltaR