1. Zakres opracowania
1) Ukształtowanie obiektu – wyznaczenie podstawowych gabarytów
konstrukcji.
2) Obliczenie ci
ęż
arów i poło
ż
enia
ś
rodka ci
ęż
ko
ś
ci układu urz
ą
dzenia +
fundament.
3) Wyznaczenie momentów bezwładno
ś
ci mas układu wzgl
ę
dem płaszczyzn i
osi głównych.
4) Okre
ś
lenie sztywno
ś
ci podło
ż
a gruntowego.
5) Okre
ś
lenie cz
ę
stotliwo
ś
ci drga
ń
własnych układu.
6) Wyznaczenie amplitud drga
ń
obiektu.
2. Dane maszyny i podło
ż
a
Silnik :
– średnica silnika [mm] d
1
= 1200
– długość silnika [mm] l
1
= 1500
– masa silnika [Mg] m
1
= 6,5
Urządzenie :
– średnica urządzenia d
2
= 1000
– długość urządzenia l
2
= 1250
– masa urządzenia m
2
= 2,75
Pozostałe dane :
– odstęp między silnikem a urządzeniem [mm] lx = 400
– prędkość obrotowa urządzenia [obr./min] n
m
= 800
– przyjęto ciężar betonu [Mg/m
3
] γ
bet
= 2,5
3. Ukształtowanie obiektu – wyznaczenie podstawowych gabarytów
konstrukcji
Wyznaczenie niezb
ę
dnych gabarytów fundamentu:
1) Cokół pod urz
ą
dzenie.
a) długo
ść
cokołu : l
3
= 100 + l
2
+ 100 = 100 + 1250 + 100 = 1450 [mm]
b) szeroko
ść
cokołu : b
3
= 100 + d
2
+ 100 = 100 + 1000 + 100 = 1200 [mm]
c) wysoko
ść
cokołu : h
3
= 0,5d
1
- 0,5 d
2
= 0,5*1200 – 0,5*1000 = 100 [mm]
d) masa cokołu : m
3
=
γ
bet
* l
3
* b
3
*
h
3
= 2,5*1,45*1,2*0,10 = 0,543[Mg]
2)Blok fundamentowy
Wyznaczenie
ś
rodka ci
ęż
ko
ś
ci zespołu maszyn :
Z
0
=
m
2
∗0+m
3
∗0+m
1
∗(0,5∗l
1
+l
x
+0,5∗l
2
)
m
1
+m
2
+m
3
=
2,5
∗0+0,543∗0+6,5∗(
150
2
+40+
125
2
)
6,5
+2,75+0,543
=
= 1,17 [m]
Wyznaczenie wymiarów bloku fundamentowego :
Warunek 1:
(m
1
+m
2
)∗(4÷5)≈m
4
m
1
+ m
2
= 6,5 + 2,75 = 9,25 [Mg]
9,25* 4 = 37,0 [Mg] 9,25*5 = 46,25 [Mg]
zatem m
4
= (37,0;46,25) [Mg]
Warunek 2:
h
4
=(0,60 ;1,50)[m]
- wysoko
ść
bloku fundamentowego
przyj
ę
to : h
4
= 1,0 [m]
Warunek 3:
b
4
h
4
>2 → b
4
>2∗h
4
= 2*1,0 = 2,0 [m]
przyj
ę
to : b
4
= 3,0 [m]
m
4
=
γ
bet
∗l
4
∗b
4
∗h
4
=2,5∗l
4
∗3,0∗1,1=7,5∗l
4
[Mg ]
(37,0 ; 46,25)=7,5∗l
4
→ l
4
=(4,99 ;6,16)[m]
przyj
ę
to : l
4
= 5,5 [m]
Warunek 4 :
l
4
>l
1
+l
x
+l
2
+0,50
= 1,5 + 0,4 + 1,25 + 0,5 = 3,65 [m] < l
4
= 5,5 [m]
Gabaryty bloku fundamentowego wynosz
ą
:
a) długo
ść
bloku : l
4
= 5500 [mm]
b) szeroko
ść
bloku : b
4
= 3000 [mm]
c) wysoko
ść
bloku : h
4
= 1000 [mm]
d) masa bloku : m
4
=
γ
bet
* l
4
* b
4
*
h
4
= 2,5*5,5*3,0*1,0 = 41,25 [Mg]
4. Obliczenie ci
ęż
arów i poło
ż
enia
ś
rodka ci
ęż
ko
ś
ci układu
Wyznaczenie ci
ęż
arów elementu układu :
a) silnik :
q
1
=m
1
∗g=6,5[ Mg ]∗10,0[m/ s
2
]=65,0 [kN ]
b) urz
ą
dzenie :
q
2
=m
2
∗g =2,75[ Mg ]∗10,0[m/ s
2
]=27,5[kN ]
c) cokół :
q
3
=m
3
∗g=0,543 [Mg]∗10,0 [m/s
2
]=5,43 [kN ]
d) blok fundamentowy :
q
4
=m
4
∗g =41,25[Mg ]∗10,0 [m/s
2
]=412,5[ kN ]
Q
=q
1
+q
2
+q
3
+q
4
=65,0+27,5+5,43+412,5=510,4 [kN ]
Wyznaczenie
ś
rodka ci
ęż
ko
ś
ci całego układu :
O
ś
główna ''Z'' układu pokrywa si
ę
z osi
ą
'z0' (o
ś
główna zespołu maszyn) oraz z
osi
ą
'z4' (o
ś
główna bloku fundamentowego).
Poło
ż
enie płaszczyzny XY okre
ś
lam z nast
ę
puj
ą
cej zale
ż
no
ś
ci (wzgl
ę
dem
'x1y1'='x2y2'):
XY
=
m
1
∗0+m
2
∗0+m
3
∗(0,5∗h
3
+0,05+0,5∗d
2
)+m
4
∗(0,5∗h
4
+0,05+0,5∗d
1
)
m
1
+m
2
+m
3
+m
4
=
XY
=
0,543
∗(0,5∗0,1+0,05+0,5∗1,0)+41,25∗(0,5∗1,0+0,05+0,5∗1,2)
6,5
+2,75+0,543+41,25
= 0,935[m]
5. Charakterystyka warto
ś
ci sił wzbudzaj
ą
cych
Silnik :
P
d ,s
=0,2 G
w
=0,2∗6,5∗10=13,0[kN ]
Urz
ą
dzenie :
P
d , p
=0,2 G
w
=0,2∗2,75∗10=5,5[kN ]
6.Sprawdzenie nacisku na podło
ż
e gruntowe
Podło
ż
em pod fundament jest nast
ę
puj
ą
cy grunt :
•
grunt : Gp
•
stan wilgotno
ś
ci : wn
•
stopie
ń
plastyczno
ś
ci : I
L
= 0,3
Dla przyj
ę
tego podło
ż
a ustalono nast
ę
puj
ą
ce parametry geotechniczne :
•
w
n
= 17
• ρ
d
= 21,0 [kN/m
3
]
ρ
d
(r)
= 0,9 * 21,0 = 18,9 [kN/m
3
]
• ρ
b
= 21,5 [kN/m
3
]
ρ
b
(r)
= 0,9 * 21,5 = 19,35 [kN/m
3
]
• ф
= 18
0
•
Cu = 36
0
Cu
(r)
= 0,9 * 36 = 32,4
•
N
B
= 1,04
•
N
C
= 13,1
•
N
D
= 5,26
•
D
min
= 1,0 m
p
=
1,2
∗(65,0+27,5)+1,1∗(5,43+412,5)
5,5
∗3,0
=34,5[kPa ]
Q
f
=(1+0,3
B
L
)∗N
c
∗c
u
(r )
+(1+1,5∗
B
L
)∗N
d
∗
ρ
D
(r )
∗g∗D
min
+(1 0,25∗
B
L
)∗N
B
∗
ρ
B
(r )
∗g∗L
(1+0,3∗
3,0
5,5
)∗13,1∗32,4+(1+1,5∗
3,0
5,5
)∗5,26∗18,9∗10∗1,0+(1 0,25∗
3,0
5,5
)
*
1,04
∗19,35∗10∗3,0
= (493,89+ 1807,52+521,39) = 2822,8 [kPa]
p
<0,81 Q
f
=2258,24 [kPa]
34,5 [kPa]< 2258,24 [kPa] warunek spełniony
7. Wyznaczenie momentów bezwładno
ś
ci mas
układu wzgl
ę
dem
płaszczyzn i osi głównych
Momenty bezwładno
ś
ci mas wzgl
ę
dem płaszczyzn głównych wyznaczono ze
wzorów :
a) dla prostopadło
ś
cianu b) dla walca
θ
xy
(i)
=M ∗(
h
(i)
2
12
+z
(i)
2
)
θ
xy
(i)
=M ∗(
d
(i)
2
16
+z
(i)
2
)
θ
xz
(i)
=M ∗(
b
(i)
2
12
+ y
(i)
2
)
θ
xz
(i)
=M ∗(
d
(i)
2
16
+ y
(i)
2
)
θ
yz
(i)
=M ∗(
l
(i )
2
16
+x
(i)
2
)
θ
yz
(i)
=M ∗(
l
(i )
2
12
+x
(i )
2
)
m
1
=(x
1,
y
1,
z
1
)=(0,605 ;0 ;0,935)
m
2
=(x
2,
y
2,
z
2
)=(1,17 ;0 ;0,935)
m
3
=(x
3,
y
3,
z
3
)=(1,17 ; 0 ;0,335)
m
4
=( x
4,
y
4,
z
4
)=(0 ;0 ;0,215)
Eleme
nt
θ
xy
[ Mg∗m
2
]
θ
xz
[Mg∗m
2
]
θ
yz
[ Mg∗m
2
]
Silnik
6,5
∗(
1,2
2
16
+0,935
2
)=6,26
6,5
∗(
1,2
2
16
+0
2
)=0,585
6,5
∗(
1,5
2
12
+0,585
2
)=3,59
Pompa
2,75
∗(
1,0
2
16
+0,935
2
)=2,57
2,75
∗(
1,0
2
16
+0
2
)=0,17
2,75
∗(
1,25
2
12
+1,17
2
)=4,12
Cokół
0,54
∗(
0,10
2
12
+0,335
2
)=0,06
0,54
∗(
1,2
2
12
+0
2
)=0,065
0,54
∗(
1,45
2
12
+1,17
2
)=0,84
Funda
m-ent
41,25
∗(
1,0
2
12
+0,215
2
)=5,34
41,25
∗(
3,0
2
12
+0
2
)=30,93
41,25
∗(
5,5
2
12
+0
2
)=103,98
Σ
θ
x
,
y
=14,23[Mg∗m
2
]
Σ
θ
x
,
z
=31,75[Mg∗m
2
]
Σ
θ
y
,
z
=112,55[ Mg∗m
2
]
θ
x
=θ
xy
+θ
xz
=14,23+31,75=45,98[ Mg∗m
2
]
θ
y
=θ
xy
+θ
yz
=14,23+112,55=126,78[ Mg∗m
2
]
θ
z
=θ
xz
+θ
yz
=31,75+112,55=144,3[ Mg∗m
2
]
8. Dynamiczne współczynniki podatno
ś
ci podło
ż
a gruntowego
8.1 Współczynnik spr
ęż
ystego równomiernego pionowego ugi
ę
cia
C
0
=18,4 [MPa /m]
C
z
=C
0
∗[1,0+
2
∗(a+b)
∆∗F
]∗
√
p
0,02
=18,4∗[1,0+
2
∗(5,5+3,0)
1,0
∗5,5∗3,0
]∗
√
0,03045
0,02
=49,0[MPa / m]
8.2 Współczynnik spr
ęż
ystego równomiernego poziomego przesuwu
C
x
=0,70∗C
z
=0,70∗49,0=34,34 [Mpa / m]
8.3Współczynnik spr
ęż
ystego nierównomiernego pionowego ugi
ę
cia
w płaszczy
ź
nie podłu
ż
nej
C
ϕ
xz
=C
0
∗[1,0+
2
∗(a+3b)
∆∗F
]∗
√
p
0,02
=18,4∗[1,0+
2
∗(5,5+3∗3,0)
1,0
∗5,5∗3,0
]∗
√
0,03093
0,02
=66,57[ MPa /m]
w płaszczy
ź
nie poprzecznej
C
ϕ
yx
=C
0
∗[1,0+
2
∗(3a+b)
∆∗F
]∗
√
p
0,02
=18,4∗[1,0+
2
∗(3∗5,5+3,0)
1,0
∗5,5∗3,0
]∗
√
0,03093
0,02
=81,21[MPa / m]
8.4Współczynnik spr
ęż
ystego nierównomiernego poziomego przesuwu
C
ψ
=1,1∗C
z
=1,1∗49,0=53,966[MPa / m]
9.Dynamiczna sztywno
ść
podło
ż
a gruntowego
9.1 Sztywno
ść
pionowa
K
z
=C
z
∗F=49,0∗5,5∗3,0=809,49[ MN /m]=809490 [kN / m]
9.2 Sztywno
ść
pozioma
K
y
=K
x
=C
x
∗F =34,34∗5,5∗3,0=566,61[MN /m]=566610[ kN /m]
9.3 Sztywno
ść
wahadłowa
K
ϕ
xz
=C
ϕ
xz
∗I
y
=66,64∗
3,0
∗5,5
3
12
=2771,807[MN /m]=2771807 [kNm]
K
ϕ
yz
=C
ϕ
yz
∗I
x
=81,21∗
5,5
∗3,0
3
12
=1012,522 [MN / m]=1012522[kNm]
9.4 Sztywno
ść
skr
ę
tna
K
ψ
=C
ψ
∗I
0
=53,966∗(
3,0
∗5,5
3
12
+
5,5
∗3,0
3
12
)=2912,477 [MNm]=2912477 [kNm]
10. Okre
ś
lenie cz
ę
sto
ś
ci drga
ń
własnych układu
10.1 Pr
ę
dko
ść
k
ą
towa drga
ń
własnych pionowych
λ
z
=
√
K
z
m
=
√
809490
51,04
=126,08[
rad
s
]
n
z
=
30
∗λ
z
π
=
30
∗126,08
3,14
=1204,58[
drgań
min
]
f
z
=
n
z
60
=
1204,58
60
=20,07[ Hz ]
10.2 Drgania własne skr
ę
tne
λ
ψ
,
z
=
√
K
ψ
θ
z
=
√
2912477
144,3
=142,06 [
rad
s
]
n
ψ
,
z
=
30
∗λ
ψ
,
z
π
=
30
∗142,06
3,14
=1357,3 4 [
drgań
min
]
f
ψ
,
z
=
n
ψ
,
z
60
=
1357,34
60
=22,62[ Hz]
10.3 Drgania w płaszczy
ź
nie podłu
ż
nej
λ
1,2
2
=
1
2
∗δ
y
∗(λ
x
2
+λ
ϕ
2
,
xz
±
√
(λ
x
2
+λ
ϕ
2
,
xz
)
2
4
δ
y
∗λ
x
2
∗λ
ϕ
2
,
xz
)
λ
x
2
=
k
x
m
=
566610
51,04
=11127,45[
rad
s
]
2
θ
Y
=θ
y
+m∗h
2
=126,78+51,04∗0,715
2
=152,877[Mgm
2
]
λ
ϕ
2
,
xz
=
K
ϕ
xz
m
∗g∗h
θ
Y
=
2771807 51,04
∗10∗0,715
152,87
=18140,08[
rad
s
]
2
δ
y
=
θ
y
θ
Y
=
126,78
152,87
=0,83
λ
1,2
2
=
1
2
∗0,83
∗(11127,45+18140,08±
√
(11127,45+18140,08)
2
4
∗0,83∗11127,45∗18140,08)
λ
1
2
=
1
1,66
∗(29267,53+15843,92)=27175,57 ⇒λ
1
=164,85[
rad
s
]
n
1
=
30
∗λ
1
π
=
30
∗164,85
3,14
=1575,0 [
drgań
min
]
f
1
=
n
1
60
=
1575,0
60
=26,25[ Hz ]
λ
2
2
=
1
1,66
∗(29267,53 15843,92)=8086,51⇒ λ
2
=89,92[
rad
s
]
n
2
=
30
∗λ
2
π
=
30
∗89,92
3,14
=859,15[
drgań
min
]
f
2
=
n
2
60
=
864,85
60
=14,31[ Hz]
10.4 Drgania w płaszczy
ź
nie poprzecznej
λ
3,4
2
=
1
2
∗δ
x
∗(λ
y
2
+λ
ϕ
2
,
yz
±
√
(λ
y
2
+λ
ϕ
2
,
yz
)
2
4
δ
x
∗λ
y
2
∗λ
ϕ
2
,
yz
)
λ
y
2
=
k
y
m
=
566610
51,04
=11127,45[
rad
s
]
2
θ
X
=θ
x
+m∗h
2
=45,98+51,04∗0,715
2
=71,97[ Mgm
2
]
λ
ϕ
2
,
yz
=
K
ϕ
yz
m
∗g∗h
θ
X
=
1012522 51,04
∗10∗0,715
71,97
=14063,59[
rad
s
]
2
δ
x
=
θ
x
θ
X
=
45,98
71,97
=0,63
λ
3,4
2
=
1
1,26
∗(11127,45+14063,59±
√
(11127,45+14063,59)
2
4
∗0,63∗11127,45∗14063,59)
λ
3
2
=
1
1,26
∗(25191,04+15499,32)=32293,93⇒ λ
3
=179,70[
rad
s
]
n
3
=
30
∗λ
3
π
=
30
∗179,70
3,14
=1717,09[
drgań
min
]
f
3
=
n
3
60
=
1717,09
60
=28,61[ Hz ]
λ
4
2
=
1
1,26
∗(25195,61 15502,61)=7691,84⇒ λ
4
=87,7 [
rad
s
]
n
4
=
30
∗λ
4
π
=
30
∗87,7
3,14
=837,98 [
drgań
min
]
f
4
=
n
4
60
=
837,98
60
=13,96[ Hz ]
n
1
1575,0
[
drgań
min
]
f
1
26,25
[Hz ]
n
2
859,15
[
drgań
min
]
f
2
14,31
[ Hz ]
n
3
1717,09
[
drgań
min
]
f
3
28,61
[Hz ]
n
4
837,98
[
drgań
min
]
f
4
13,96
[ Hz ]
n
ψ
752,10
[
drgań
min
]
f
ψ
12,53
[ Hz ]
n
z
1204,58
[
drgań
min
]
f
z
20,07
[Hz ]
11. Obliczanie amplitudy drga
ń
Obroty maszyn w zakresie n = 200 ÷ 3000
w zwi
ą
zku z tym dla ka
ż
dej cz
ę
stotliwo
ś
ci istnieje mo
ż
liwo
ść
wyst
ą
pienia
rezonansu.
Dopuszczalne amplitudy drga
ń
wyznaczono na podstawie wykresu:
[
obr
min
]
11.1 Przypadek 1: siły wzbudzaj
ą
ce działaj
ą
pionowo (zwroty zgodne)
P
z
=P
d , s
+P
d , p
=6,5+2,75=9,25[ kN ]
M
y
= P
d , s
∗e
s
+P
d , p
∗e
p
= 6,5∗0,605+2,75∗1,17= 0,715 [kNm]
Siły działaj
ą
ce z cz
ę
sto
ś
ci
ą
równ
ą
pr
ę
dko
ś
ci obrotowej maszyny n
m
= 800
η
z
=
ω
1
λ
z
=
83,77
126,08
=0,66
A
z
=
P
z
K
z
∗(1 η
z
2
)
=
9,25
809490
∗(1 0,66
2
)
=2,02∗10
5
[m]=20,2[µ m]
φ
y
=
M
y
∗B
x
∆
φ
y
B
x
=K
x
m
∗ω
2
=566610 51,04∗83,77
2
=208441,24[kNm]
∆
ϕ y
=m θ
y
∗(λ
1
2
ω
2
)∗(λ
2
2
ω
2
)=51,04∗126,78∗(27175,57 83,77
2
)∗(8086,51 83,77
2
)=1,4∗10
11
φ
y
=
0,715
∗208441,24
1,4
∗10
11
= 1,06∗10
6
[rad ]
A '
z
= A
z
+φ
y
∗x=20,2 1,06∗10
6
∗2,75=20,2 [µ m]<A
z
, dop
=83,0[µ m]
[
obr
min
]
11.2 Przypadek 2: siły wzbudzaj
ą
ce działaj
ą
pionowo (zwroty przeciwne)
P
z
= P
d , s
+P
d , p
= 6,5+2,75= 3,25[ kN ]
M
y
= P
d , s
∗e
s
+P
d , p
∗e
p
=6,5∗0,605+2,75∗1,17=7,15[ kNm]
Siły działaj
ą
ce z cz
ę
sto
ś
ci
ą
równ
ą
pr
ę
dko
ś
ci obrotowej maszyny n
m
= 800
η
z
=
ω
1
λ
z
=
83,77
126,08
=0,66
A
z
=
P
z
K
z
∗(1 η
z
2
)
=
3,25
809490
∗(1 0,66
2
)
=7,11∗10
6
[m]=7,11[µ m]
φ
y
=
M
y
∗B
x
∆
φ
y
B
x
=K
x
m
∗ω
2
=566610 51,04∗83,77
2
=208441,24[kNm]
∆
ϕ y
=m θ
y
∗(λ
1
2
ω
2
)∗(λ
2
2
∗
Φ
∗ω)=51,04∗126,78
*
(27175,57 83,77
2
)∗(8086,51∗0,003∗83,77)=2,65∗10
11
φ
y
=
7,15
∗208441,24
2,65
∗10
11
=5,62∗10
6
[rad ]
A '
z
= A
z
+φ
y
∗x=7,11+5,62∗10
6
∗( 2,75)=7,11 [µ m]<A
z
, dop
=83,0 [µ m]
[
obr
min
]
11.3 Przypadek 3: siły wzbudzaj
ą
ce działaj
ą
poziomo (zwroty zgodne)
P
z
=P
d , s
+P
d , p
=6,5+2,75=9,25[ kN ]
M
z
= P
d ,s
∗e
s
+P
d , p
∗e
p
= 6,5∗0,605+2,75∗1,17= 0,715[kNm]
M
x
=P
d , s
∗e
s
+ P
d , p
∗e
p
=6,5∗0,935+2,75∗0,935=8,64 [kNm]
Siły działaj
ą
ce z cz
ę
sto
ś
ci
ą
równ
ą
pr
ę
dko
ś
ci obrotowej maszyny n
m
= 800
A
y
=
P
y
∗B
φ x
+M
x
∗K
y
∗h
∆
φ x
B
φ x
=K
φ
yz
+K
y
∗h
2
θ
x
∗ω
2
=1012522+566610∗0,715
2
45,98
∗83,77
2
=979772,16[ kNm]
φ
x
=
M
x
∗(k
y
m
∗ω
2
)+P
y
∗K
y
∗h
∆
φ
x
∆
ϕ x
=mθ
x
∗(λ
3
2
ω
2
)∗(λ
4
2
∗
Φ
∗ω)=51,04∗45,98∗(32293,93 83,77
2
)
*
(7691,84∗0,003∗83,77)=1,14∗10
11
A
y
=
9,25
∗979772,16+8,64∗566610∗0,715
1,14
∗10
11
=1,10∗10
4
[ m]=110[µ m]
φ
x
=
8,64
∗(566610 51,04∗83,77
2
)+9,25∗566610∗0,715
1,14
∗10
11
=4,86∗10
5
[rad ]
A '
y
= A
y
+φ
x
∗z=110+(5,46∗10
5
∗0,5)=110[µ m]< A
y , dop
=125,0[µ m]
[
obr
min
]