ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU

Rodzaje współczesnych mediów

dzienniki

wysokonakładowa

prasa

czasopisma

ŚRODKI

MASOWEGO
PRZEKAZU

filmy

telewizja

radio

fonografia

płyty

kasety

publikacje
książkowe

serwisy

agencyjne

Internet

wideokasety

ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU

Funkcje mediów

FUNKCJE MEDIÓW

INTEGRACYJNA

TWORZĄ WIĘZI SPOŁECZNE

I POSTAWY MORALNE

EKONOMICZNA

EDUKACYJNA

DYDAKTYCZNA

DOSTARCZAJĄ

ROZRYWKI

INTERWENCYJNA

OPINIOTWÓRCZA

KONTROLNA

UŁATWIAJĄ

KOMUNIKACJĘ

SPOŁECZNĄ

INFORMACYJNA

ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU

Funkcje mediów

Ø INFORMACYJNA – środki masowego przekazu zajmują się zbieraniem

i upowszechnianiem informacji na temat ważnych wydarzeń politycznych,
kulturalnych, ekonomicznych. Przekazywane wiadomości mają wielki wpływ na
stan nastrojów społecznych, dlatego niezwykle istotny jest tu dziennikarski
obiektywizm oraz poziom profesjonalny przekazywanych komunikatów.

Ø UŁATWIAJĄ KOMUNIKACJĘ SPOŁECZNĄ – media uczestniczą w procesie

przekształcania i przekazywania informacji między jednostkami, grupami oraz
organizacjami społecznymi. Oddziałując na odbiorców mogą modyfikować ich
wiedzę, postawy i zachowania.

Ø KONTROLNA – dziennikarze mają prawo i moralny obowiązek śledzić uważnie

poczynania władz, instytucji i osób publicznych pełniących odpowiedzialne
funkcje. Śledząc ich poczynania mogą zapobiegać nadużyciom, a w przypadku ich
odkrycia – doprowadzić do ukarania osób winnych.

Ø OPINIOTWÓRCZA – wpływając na swoich widzów, czytelników i słuchaczy

media kształtują szeroko pojętą opinię publiczną. Dotyczy to zarówno tych
instytucji medialnych, które przejawiają swego rodzaju ambicje intelektualne (np.
dzienniki i czasopisma prestiżowe, publiczna radiofonia i telewizja), jak i gazet
popularnych i komercyjnych stacji radiowych oraz telewizyjnych.

Ø INTERWENCYJNA – dziennikarstwo śledcze uprawiają dziennikarze opisujący

i wyjaśniający sprawy, które najczęściej powinny być przedmiotem dochodzenia
odpowiednich organów, np. policji, prokuratury lub sądu. Często dają początek
śledztwu i wymuszają zdecydowaną reakcję polityczną. Do bardziej znanych należą
tutaj między innymi cykle.

•

„Łowcy skór” - opublikowany w Gazecie Wyborczej i opisujący korupcję

w łódzkim pogotowiu ratunkowym (2002 r.)

•

„Leki za miliony dolarów” - opublikowany w Rzeczypospolitej i opisujący

głośną aferę korupcyjną w Ministerstwie Zdrowia

(2003 r.)

Ø DOSTARCZANIE ROZRYWKI – wszystkie media (a zwłaszcza elektroniczne

media komercyjne) starają się realizować tę funkcję w możliwie najszerszym
zakresie, bowiem to przede wszystkim decyduje o ich atrakcyjności dla odbiorcy.

ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU

Funkcje mediów

Ø DYDAKTYCZNA – zajęcia, na przykład kursy nauki języka obcego, prowadzone

są za pomocą elektronicznych środków przekazu. Takie działanie mediów dało się
szczególnie zauważyć przy okazji wprowadzania nowych form szkolenia
i nauczania, zwłaszcza tzw. nauczania na odległość.

Ø EDUKACYJNA – efekty jej realizacji są widoczne na łamach niektórych kategorii

prasy

drukowanej

–

przede

wszystkim

czasopism

naukowych

i popularnonaukowych. Są one przeznaczone dla stosunkowo wąskiego kręgu
czytelników. Również duży wkład mają tutaj stacje telewizji kablowej lub
satelitarnej, np. kilka kanałów Discovery.

Ø INTEGRACYJNA – w historycznym procesie jednoczenia się nie tylko małych

społeczności lokalnych, mniejszości narodowych a nawet całych narodów media
odegrały istotną rolę (np. podczas walk o niepodległość Stanów Zjednoczonych
w XVIII wieku). Także obecnie środki masowego przekazu pełnią rolę integrującą
zróżnicowane religijnie, etnicznie czy też językowo społeczeństwa. Przykładem
może tu być działalność mediów w Kanadzie.

Ø TWORZĄ WIĘZI SPOŁECZNE I POSTAWY MORALNE – przez lata media

kreowały obowiązujące do dziś standardy etyczne i moralne, charakterystyczne dla
wielu społeczeństw. Najpierw prasa, potem radiofonia i telewizja, mnie lub bardziej
konsekwentnie, tworzyły takie wzorce moralne i etyczne, jak np. etos pracy,
wizerunek rodziny jako podstawowej komórki społecznej, czy też model kariery
„od pucybuta do milionera”. Stały się nośnikiem wielu uniwersalnych haseł:
wolność jednostki, demokracja, równość ras, czy też sprawiedliwość. Należy
jednak pamiętać, że media również odgrywają tutaj negatywną rolę – oferta
programowa licznych stacji telewizyjnych nasycona coraz bardziej seksem oraz
aktami przemocy, nie pozostaje bez wpływu na stan szeroko pojmowanej
moralności.

Ø EKONOMICZNA – media są bardzo skuteczną formą upowszechniania

informacji o towarach i usługach, ich zaletach, wartości, miejscach i możliwościach
ich nabycia. W związku z dążeniem do pozyskiwania osób fizycznych lub
prawnych gotowych umieścić swoje reklamy i ogłoszenia w programie
telewizyjnym prowadzone są liczne badania określające jego atrakcyjność oraz
oglądalność. Także inne środki masowego przekazu uzależnione są od
reklamodawców, co w dużej mierze może wpłynąć na ich poziom oraz ofertę..

ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU

Media jako czwarta władza

OCENIAJA

(KONTROLUJĄ)

FUNKCJONOWANIE

INSTYTUCJI

RZADOWYCH

AKTYWIZUJĄ

SPOŁECZNOŚCI

WPŁYWAJĄ NA

ZMIANY NA

STANOWISKACH

POLITYCZNYCH

I GOSPODARCZYCH

NARZUCAJĄ

STYL ŻYCIA

POLITYCZNEGO

M
E
D
I
A

UKIERUNKOWUJĄ

ZAINTERESOWANIA

MOGĄ

ODDZIAŁYWAĆ NA

LUDZKĄ

PODŚWIADOMOŚĆ

PRZEKAZUJĄ

INFORMACJE

SPRZYJAJĄ

UTRWALANIU SIĘ

PRAWORZĄDNOŚCI

ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU

Formy przekazu

FORMY PRZEKAZU

UŻYWANE WE WSPÓŁCZESNYCH MEDIACH

MATERIAŁY

DRUKOWANE

INTERNET

MATERIAŁY

AUDIOWIZUALNE

DZIENNIKI

CZASOPISMA

PŁYTY CD

MULTIMEDIA

PROGRAMY

AUDYCJE

FILMY

STAŁE

PRZEKAZY

TELEKSOWE

KSIĄŻKI

BIULETYNY