VI lek

REHABILITCJA

Seminarium 14.06.2012

Integracja i reintegracja osób
niepełnosprawnych

Pełne i aktywne uczestnictwo w życiu społecznym jeden z głównych celów rehabilitacji
Oznacza to, że osoba niepełnosprawna ma zostać równorzędnym partnerem dla innych
członków społeczeństwa, a także pełnić w nim uznaną, pożyteczną rolę.

 Integracja – całkowite włączenie do społeczeństwa jednostek upośledzonych, odchylonych

od normy fizycznej bądź psychicznej

 Reintegracja społeczna:

Odnosi się do osób, które stały się niepełnosprawne w późniejszym

okresie życia i wymagają ponownego włączenia się do struktur społecznych

Integracja służy umacnianiu podmiotowości oraz budowaniu relacji partnerskich

 Od strony niepełnosprawnego integracja polega na kontakcie z otaczającą go

rzeczywistością, której może i powinien stawać się istotną cząstką

 Od strony otoczenia – polega na wejściu w pojmowanie i przeżywania świata przez

niepełnosprawnego

REWALIDACJA

- Długotrwała działalność terapeutyczno - pedagogiczna czyli wychowanie i nauczanie

specjalne dostosowane do wieku i sprawności fizycznej i umysłowej rewalidowanego oraz
zapotrzebowania społecznego

Zadania:

 zapobieganie pogłębianiu się istniejącego już niedorozwoju lub powstaniu innych

dodatkowych upośledzeń

 leczenie i usprawnianie elementów chorych lub zaburzonych oraz wzmacnianie osłabionych
 stymulowanie i dynamizowanie ogólnego rozwoju przy wykorzystaniu sił organizmu oraz

korzystnych czynników środowiskowych

Integracja społeczna

 Wytworzenie więzi integrujących jednostki musi być poprzedzone okresem ich

wzajemnego poznawania się

 Stopień integracji jednostek zależy od częstości i charakteru kontaktów społecznych między

nimi

Postawy otoczenia wobec osób niepełnosprawnychZachowania dyskryminacyjne

 Dystansowanie
 Dewaluowanie
 Delegitymizacja
 Segregacja

 Dystansowanie - unikanie nawiązywania bliskich i nieformalnych kontaktów z osobami

niepełnosprawnymi

2

 Dewaluowanie – wyrażanie własnych negatywnych przekonań o cechach ludzi

niepełnosprawnych

 Delegitymizacja – wyrażanie przez określoną grupę społeczną negatywnego stosunku do

innej grupy społecznej w postaci ustalonych przez siebie aktów prawnych

 Segregacja– fizyczne izolowanie spośród środowiska społecznego

Integracja i reintegracja osób niepełnosprawnych
Płaszczyzny życia społecznego:

 Życie rodzinne
 Formy kształcenia
 Rodzaj wykonywanej pracy
 Sposoby wykorzystania wolnego czasu
 Aktywność społeczna

 Warunki integracj i reintegracji osób niepełnosprawnychPozytywna samoocena
 Odporność na stres
 Motywacja jednostki do działania
 Odpowiednie reakcje i postawy dotyczące np. nauki czy pracy

Emocje osoby niepełnosprawnej utrudniające
adaptację do środowiska i nowych sytuacji

- Lęki
- Depresje
- Drażliwość
- Wyrażanie różnych form agresji

Warunki integracj i reintegracji osób niepełnosprawnych

 Integracja neuropsychologiczna (niwelowanie zaburzeń emocjonalnych u osoby

niepełnosprawnej)

 Opanowanie lęków, podnoszenie nastroju, łagodzenie zachowań agresywnych
 Cel: adaptacja do środowiska i nowych sytuacji, łatwiejsze znoszenie ograniczeń

wynikających z niepełnosprawności

Społeczny kontekst przebiegu integracji

Wsparcie społeczne (czynnik ułatwiający rehabilitację społeczną) jest tworzony przez 3
kręgi:

 Małżonkowie, bliska rodzina, przyjaciele
 Dalsza rodzina, koledzy
 Sąsiedzi, znajomi z pracy, dalecy krewni, specjaliści zatrudnieni w różnych instytucjach

medycznych, opiekuńczych i rehabilitacyjnych, grupy samopomocowe

Organizacje pozarządowe

Nowoczesne państwa demokratyczne dzielą aktywność społeczno - gospodarczą na trzy sektory:

 pierwszy sektor to administracja publiczna, określana też niekiedy jako sektor państwowy.
 drugi sektor to sfera biznesu, czyli wszelkie instytucje i organizacje, których działalność jest

nastawiona na zysk, nazywany też sektorem prywatnym.

 trzeci sektor to ogół prywatnych organizacji, działających społecznie i nie dla zysku, czyli

organizacje pozarządowe (non – profit).

3

 Działają poza administracją państwową
 Nie są przez administrację państwową dotowane

Ustawa z 7 kwietnia 1989
O stowarzyszeniach

 Prawo do zrzeszania się
 Około 20 tysięcy organizacji i 7 tys. stowarzyszeń osób niepełnosprawnych lub działających

na rzecz tych osób

 Bank Informacji o Organizacjach Pozarządowych
 Stowarzyszenie Klon/Jawor, Bank Informacji o Organizacjach Pozarządowych Warszawa,

ul. Szpitalna 5/5 www.klon.org.pl

 Ministerstwo Zdrowia www.mz.gov.pl
 Internetowa baza danych organizacji pozarządowych

www.ngo.pl

Organizacje pozarządowe – zakres działań

 Działalność charytatywna, pomoc społeczna
 Przeciwdziałanie patologiom społecznym
 Ochrona zdrowia, profilaktyki i rehabilitacji
 Pomoc rodzinom w trudnej sytuacji życiowej
 Nauka, edukacja, oświata
 Upowszechnianie dostępu do Internetu (edukacja), wyrównanie szans edukacyjnych
 Kultura fizyczna i sport
 Kultura, sztuka
 Ochrona środowiska przyrodniczego
 Porządek i bezpieczeństwo publiczne
 Prawa mniejszości narodowych
 Zaniedbane wspólnoty i społeczności lokalne
 Ochrona praw konsumenta
 Działalność humanitarna
 Promocja wolontariatu

Organizacje pozarządowe – korzyści

• Kształtują nowe demokratyczne postawy (współpraca, kompromis, szanowanie odmiennych

opinii)

• Wyzwalają twórcze i nowatorskie sposoby rozwiązywania problemów
• Integrują środowisko niepełnosprawnych

Podstawowe formy działalności organizacji pozarządowych

Identyfikowanie i nagłaśnianie problemów społecznych,

Tworzenie koalicji na rzecz rozwiązywania problemów,

Opracowywanie i wdrażanie konkretnych programów pomocy dla osób niepełnosprawnych,

Działalność interwencyjna (rzecznictwo)

 Społeczny kontekst przebiegu integracjiGrupy samopomocowe
 Osoby z określoną chorobą (np.. cukrzyca, choroby mięśni, choroby serca, choroba

Parkinsona, SM itp.)

 Instytucje lecznicze, parafie, organizacje osób niepełnosprawnych

Grupy samopomocowe należą do trzeciego kręgu wsparcia społecznego

 W ciągu ostatnich kilku lat nastąpił rozkwit aktywności społecznej osób leczonych lub

rewalidowanych w związku z określoną chorobą

4

 http://samisobie.clan.pl

(Stowarzyszenie Internetowej Społeczności Osób Niepełnosprawnych)

www.pzn.org.pl

ul.Piłsudskiego 37 Szczecin



www.pzg.org.pl

ul.Woj. Polskiego 91/93 Szczecin

 Polskie Stowarzyszenie Diabetyków

www.diabetyk.org.pl



Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym ul. Rostocka 125

Szczecin
www.psouu.org.pl

 Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego. ul.Zawadzkiego 27/3 Szczecin
 Polskie Towarzystwo do Walki z Kalectwem. ul.Wielkopolska 32/1 Szczecin
 Krajowe Towarzystwo Autyzmu

ul.Zygmunta Starego 1 Szczecin.

 Fundacja Pomocy Chorym na Zanik Mięśni

Al.Woj. Polskiego 69 Szczecin

 Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży Niepełnosprawnej Ruchowo „Tęcza”

ul.Bohaterów Warszawy 27b Szczecin

 Stowarzyszenie Reumatyków i ich Sympatyków

ul.Królowej Jadwigi 23 Szczecin



Stowarzyszenie Rodziców Dzieci chorych na Białaczkę i inne Choroby Rozrostowe Krwi

ul.Unii Lubelskiej 1 Szczecin



Stowarzyszenie Kobiet po Mastektomii „AGATA”. ul.Kopernika 7 Szczecin



Polskie Stowarzyszenie Chorych na Hemofilię. ul.Śląska 44/2 Szczecin



Towarzystwo Zwalczania Chorób Mięśni ul.Dworcowa 19 Szczecin.



Stowarzyszenie Osób Chorych na Celiakię i inne Zespoły Złego Wchłaniania Oddział w

Szczecinie ul.Unii Lubelskiej 1 Szczecin



Szczecińskie Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą Parkinsona ul.Wojska Polskiego

69 Szczecin



Stowarzyszenie Diabetyków ul.5-go Lipca 66b Szczecin



Fundacja Aktywnej Rehabilitacji



Hospicjum Domowe dla Dzieci



Stowarzyszenie Rodzin i Opiekunów Osób Chorych Psychicznie „RODZINA” ul.Tartaczna

14 Szczecin



Fundacja „SAMARYTANIN” ul.Rapackiego 6 Szczecin.



Szczecińskie Stowarzyszenie „Złoty wiek” ul.Potulicka 40 Szczecin



Szczecińskie Stowarzyszenie Pomocy Autystom ul.Lutyków 24 Szczecin



Fundacja Pomocy Niepełnosprawnym p.w. Św. Rodziny ul.Metalowa 23/5 Szczecin



Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Specjalnej Troski „SERCE” ul.Łucznicza 64 Szczecin



Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów Al.Jedności Narodowej 42 Szczecin.



Klub Sportowy Inwalidów „START” ul.Litewska 20 Szczecin



Stowarzyszenie Pomocy w Rozwoju Społecznym i Zawodowym Osób Niepełnosprawnych

ul.Przyszłości 21 Szczecin

5

Inicjatywy

Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL nakierowana m.in. na:

 ułatwienie wchodzenia na rynek pracy osobom niepełnosprawnym, czyli osobom mającym

trudności z integracją;

 powrót na rynek pracy opiekunów osób niepełnosprawnych, czyli osób mającym trudności

w reintegracji;

 promowanie rynku pracy otwartego dla wszystkich.

PROJEKT "WINDA DO PRACY"

 Partnerstwo na Rzecz Rozwoju "Winda do pracy" to związek między 5 różnymi

instytucjami, które do tej pory nigdy ze sobą nie współpracowały, mający na celu działania
prowadzące do rozwiązania problemu barier w dostępie do rynku pracy przez osoby
niepełnosprawne ruchowo

 Głównym celem Partnerstwa na rzecz Rozwoju jest zwiększenie udziału osób

niepełnosprawnych ruchowo w stopniu znacznym w życiu zawodowym poprzez
zidentyfikowanie i likwidację barier w ich dostępie na rynek pracy.

SKŁAD PARTNERSTWA:

 Fundacja Pomocy Chorym na Zanik Mięśni w Szczecinie - Administrator Partnerstwa
 Wyższa Szkoła Humanistyczna TWP w Szczecinie
 Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niepełnosprawnych Ruchowo nr 1 w

Policach

 Segel Sp. z o. o. w Szczecinie
 Nordis s.c. w Szczecinie

PROJEKT "WINDA DO PRACY„ skierowany jest do trzech grup:

 Projekt osoby dotknięte schorzeniami nerwowo-mięśniowymi.
 osoby pełniące rolę asystentów osobistych osób niepełnosprawnych
 pracodawcy, do których będą kierowane działania w celu zmiany ich świadomości w

stosunku do osób niepełnosprawnych.

Telepraca

 Telepraca - praca wykonywana z dala od siedziby firmy, biura, przy użyciu technik

informatycznych i przekazu elektronicznego, najogólniej: praca zdalna, praca na odległość,
w dowolnych warunkach, w dowolnym miejscu, w dowolnym czasie

Idea Projektu

 przeniesienie pracowników zagrożonych utratą pracy z podmiotów, w których są

zatrudnieni do telecentrum lub telechatek

 zmiana miejsca świadczenia pracy, nie zaś sam stosunek pracy
 system podnoszenia kwalifikacji i zdobywania nowych umiejętności (Ośrodek Szkoleniowo –

Doradczy)

 podniesienie zdolności adaptacyjnych tych pracowników

Równie istotnym elementem jak kształcenie pracowników jest objęcie szkoleniami i
doradztwem pracodawców, zainteresowanych wdrożeniem elastycznej formy zatrudnienia

 Do najczęściej wymienianych zawodów telepracowników należą:

- tłumacz,

6

- projektant stron internetowych,
- inne prace informatyczne, np. grafik komputerowy, przepisywanie, redagowanie tekstów,
- obsługa klienta, sprzedaż przez telefon,
- analityk finansowy,
- księgowy,
- architekt, projektant,
- telemarketer,
- doradztwo przez Internet, help-line,
- biura podróży, sprzedaż biletów.

 Korzyści dla pracodawcy:

· ograniczenie kosztów stałych (wynajem pomieszczeń biurowych, parkingów),
· redukcja kosztów związana z adaptacją pracowników i szkoleniami,
· wzrost efektywności i wydajności pracy (pracownicy sami organizują swoją pracę, lepiej
koncentrują się na tym, co robią),
· możliwość zatrudniania pracowników z regionów o niższym poziomie płac,
· ograniczenie absencji chorobowych,
· redukcja godzin nadliczbowych,
· poprawa wizerunku firmy (postrzeganie jako firmy nowoczesnej, społecznie zaangażowanej).

 Korzyści dla pracownika telecentrum/telechatki:

· dostęp do najnowszych technologii teleinformatycznych,
· dostęp do specjalistycznego wyposażenia stanowiska pracy,
· zwiększenie zdolności adaptacyjnej pracownika
· minimalizacja barier społecznych,
· wyciągnięcie z izolacji społecznej,
· elastyczność czasu pracy,
· ograniczenie czasu i kosztów dojazdu do pracy,
· większa swoboda w pracy i samodzielność,
· możliwość pracy dla kilku pracodawców jednocześnie.

 Korzyści makroekonomiczne:

· wyrównywanie poziomów w dostępnie do infrastruktury teleinformatycznej i ośrodków
szkoleniowych i doradczych pomiędzy małymi, średnimi, regionami zagrożonymi dużym
strukturalnym bezrobociem, a dużymi, wiodącymi miastami,
· walka z wykluczeniem społecznym wynikającym z niepełnosprawności, zamieszkania na
obszarach wysokiego bezrobocia i in.
· w aspekcie prawnym regulacje dotyczące zatrudnienia z wykorzystaniem elastycznych
form pracy,
· zmniejszenie migracji do dużych miast,
· korzyści ekologiczne,
· wzrost popytu na usługi telekomunikacyjne i nowości teleinformatyczne.

 Telecentrum - miejsca wyposażone w niezbędny sprzęt oraz łącza elektroniczne
 Telechatka - rodzaj telecentrum skierowany do społeczności lokalnej, mający na celu

zmniejszenie dysproporcji pomiędzy społecznościami bardziej i mniej zinformatyzowanymi

Zadaniem telecentrum i telechatek jest:

 umożliwienie korzystania ze sprzętu komputerowego i łącza internetowego,
 organizowanie kursów i szkoleń, w tym kursów z obsługi komputera,
 upowszechnienie najnowszych technologii informatycznych.

Telepraca w Unii Europejskiej
Rozbudowana sieć telefonii komórkowej a także duże odległości pomiędzy miejscem
zamieszkania telepracownika a siedzibą firmy decydują o tym, że na pierwsze miejsca pod
względem ilości telepracowników wysuwa się Finlandia i Szwecja.

7

Finlandia 16,8% Szwecja 15,2%
Holandia 14,5% Dania 10,5%
Wielka Brytania 7,6% Niemcy 6,0%
Irlandia 4,4% Włochy 3,6%
Francja 2,9% Hiszpania 2,8%


ZORON

 Związkowa Promocja i Ochrona Równouprawnienia Osób Niepełnosprawnych w

Zatrudnieniu

 Równe szanse na zatrudnienie, otwarcie osobom niepełnosprawnym drzwi do zakładu

pracy, zaakceptowanie przez sprawnych kolegów, umożliwienie normalnego życia

 Zniesienie dyskryminacji osób niepełnosprawnych w zatrudnieniu
 Jednakowe zakładowe procedury rekrutacji, awansu płacowego i zawodowego
 Promowanie ustawodawstwa zakazującego dyskryminację i ustanawiającego zasady

równości szans

 STOWARZYSZENIE PRZYJACIÓŁ INTEGRACJI www.integracja.org

Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych
www.popon.pl


Pomoc udzielana niepełnosprawnym przez odpowiednie organizacje:

 Funkcje informacyjne
 Wsparcie emocjonalne
 Wsparcie materialne
 Mobilizacja do pracy
 Likwidacja frustracji
 Poprawa samooceny

Standardowe Zasady Wyrównywania szans Osób z Niesprawnościami (Rezolucja ONZ 1993):

 Ewolucja od systemu, w którym lekarz był osobą decydującą o kształcie otrzymywanych

świadczeń przez zespół specjalistów, decydujący o tym, komu i ile udziela się pomocy, do
sytuacji, w której OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA DECYDUJE O TYM, KIEDY I ILE
WSPARCIA POTRZEBUJE W SWOIM ŻYCIU SPOŁECZNYM

Społeczny kontekst przebiegu integracji MODEL INSTYTUCJONALNY

 Zakłada obowiązek i przymus w jego realizacji
 Kładzie nacisk na patologię
 Akcentuje walkę z chorobą

zakłada to

 SYSTEM CENTRALISTYCZNY

którego wynikiem jest

 SEGREGACJA (IZOLACJA)
 OPIEKA INSTYTUCJONALNA

w której akcent w działaniu pada na „ONI”

Społeczny kontekst przebiegu integracji MODEL SPOŁECZNEJ INTEGRACJI:

 Zakłada zgodę i przyzwolenie osoby na jego realizację
 Kładzie nacisk na prawidłowość i normę

8

 Akcentuje ochronę zdrowia

zakłada to

 SYSTEM ZDCENTRALIZOWANY

którego wynikiem jest

 INTEGRACJA (WŁĄCZENIE)
 SAMOPOMOC I POMOC ŚRODOWISKOWA

w której akcent w działaniu pada na „MY”

Społeczny kontekst przebiegu integracji CAŁOŚCIOWE PLANOWANIE ŻYCIA (CPŻ):

 Przezwyciężanie bierności, podniesienie jakości życia osób niepełnosprawnych
 Proces wspierania osoby w tworzeniu wizji tego, kim chciałby być i co chciałby robić
 Spis potrzeb, które powinny być zaspokojone, aby pomóc osobie samodzielnie żyć
 Podkreśla się wagą osobistych wyborów, talentów i marzeń, na dalszy plan schodzą

problemy/ograniczenia

 Osoba zainteresowana ma pełną kontrolę nad procesem
 Nie zastępuje tradycyjnych form pomocy i rehabilitacji
 Daje możliwość realizowania tego, co jest dla osoby ważne

Mimo Wszystko (Anna Dymna)








Literatura:

1. Dega W., Milanowska K.: Rehabilitacja medyczna. PZWL Warszawa 2001.
2. Kiwerski J.: Rehabilitacja medyczna, Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2005
3. Kwolek A.: Rehabilitacja medyczna. T1-2. Wydaw. Medyczne Urban i Partner Wrocław

2003

4. Rutkowska E.: Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo

Czelej, Lublin 2002.

5. Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia z elementami klinicznymi. T1, T2,

Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008

http://www.olimpiadyspecjalne.pl/

•

http://www.paralympic.org.pl/

•

http://konferencja.edu.pl/ref8/pdf/pl/KAczmarek-Warszawa.pdf