Spis treļci
Wstýp ................................................................................................................................7
Adresat ....................................................................................................................... ..... 7
Styl pisania ksiûŮki i zwiûzek jej tematu z psychologiû ........................................... 7
Miďdzynarodowe standardy rachunkowoŎci jako idea ..........................................16
Czym jest ksiďgowoŎý? .................................................................................................19
OdpowiedzialnoŎý za prawidķowû ewidencjď ......................................................... 25
MSR-y jako obowiûzujûce w Polsce prawo .............................................................. 25
Czy MSR-y stworzyli typowi ksiďgowi? Czy mam prawo pisaý o MSR-ach? ..... 26
Clou .......................................................................................................................... .....31
Rozdziaĥ 1. řródĥa i intencje prawa w zakresie rachunkowoļci .................................................... 33
ūródķo prawa rachunkowego w Polsce .....................................................................33
Podstawowe zasady rachunkowoŎci bez wzglďdu na Ŭródķo prawa ..................... 42
Przykķady zastosowania zasady memoriaķowej ................................................ 42
Przykķady zastosowania zasady wspóķmiernoŎci ...............................................55
Przykķady zastosowania zasad ostroŮnoŎci i istotnoŎci ....................................61
Przykķady zastosowania zasady wyŮszoŎci treŎci nad formû ........................... 65
Specyfika MSR-ów ...................................................................................................... 67
W tle istnieje jeszcze rachunkowoŎý zarzûdcza ........................................................71
Co jest istotniejsze: wynik czy sytuacja majûtkowa ukazana w bilansie?
US GAAP jako pierwotny przykķad ujednolicenia klasyfikacji ........................ 72
Specyficzny problem GAAP z metodû LIFO ......................................................... 73
GAAP a „sprawa polska” ........................................................................................... 76
MSR-y jako kopia idei GAAP. Zastosowanie MSR-ów w Polsce ......................... 76
Podsumowanie rozdziaķu .......................................................................................... 77
4
Spis treļci
Rozdziaĥ 2. Podstawowe zaĥożenia MSR-ów jako prawa oraz ich przyczyny ...............................79
Ochrona wartoŎci przedsiďbiorstwa dla akcjonariuszy gķównym motywem
postďpowania w legislacji ........................................................................................ 79
ōwiat strachu przed realnû wycenû aktywów ............................................................81
Maķa lekcja podstaw ksiďgowoŎci z rozwiûzaniami wedķug MSR-ów .................. 84
Sposób i tempo wprowadzania zmian oraz szczególne koniki MSR-ów ........... 96
Praktyczne problemy przy wdraŮaniu i stosowaniu MSR-ów .............................. 98
DowolnoŎý ksztaķtowania raportów, ksztaķt rachunków w sprawozdaniach,
ksztaķt powszechnie i ķatwo dostďpnej informacji o spóķkach gieķdowych ..... 98
Czy polska gieķda jest w ogóle przewidywalna? .................................................... 102
Podsumowanie rozdziaķu .........................................................................................105
Rozdziaĥ 3. Wycena aktywów ........................................................................................................ 107
Definicja, warunki uznania i klasyfikacja aktywów ............................................ 107
Skutki przeszacowaĹ aktywów .................................................................................110
Metody wyceny aktywów ..........................................................................................110
O metodzie DCF i o metodzie kapitalizacji prostej ............................................ 124
Inne zastosowania metody DCF ............................................................................ 142
WartoŎý firmy .............................................................................................................153
Postďpowanie wedķug Ustawy o rachunkowoʼnci ....................................................153
Postďpowanie wedķug MSR-ów ..........................................................................156
Inne wartoŎci niematerialne i prawne .....................................................................163
Prawa do zawodników ...............................................................................................166
Inwestycje ................................................................................................................... 1 74
ōrodki trwaķe w budowie, dotacje z nimi zwiûzane, naleŮnoŎci dķugoterminowe,
aktywo z tytuķu odroczonego podatku dochodowego, inne aktywa trwaķe ...181
ōrodki trwaķe w budowie .....................................................................................181
Dotacje do Ŏrodków trwaķych w budowie .........................................................181
NaleŮnoŎci dķugoterminowe ............................................................................. 182
Dķugoterminowe aktywo powstaķe wskutek nabycia certyfikatów
pochodzenia w iloŎci przekraczajûcej rocznû sprzedaŮ
energii elektrycznej ...........................................................................................185
Aktywo z tytuķu odroczonego podatku dochodowego ..................................185
Postďpowanie z aktywami przeznaczonymi do zbycia ........................................ 187
Utrata wartoŎci aktywów .......................................................................................... 190
WartoŎý wynikajûca z dalszego uŮytkowania .................................................. 194
WartoŎý uzyskana ze sprzedaŮy ........................................................................ 194
WartoŎý uzyskana z testu ................................................................................... 194
Zapasy jako szczególnie trudny element klasyfikacji i wyceny, w tym metody
odnoszenia w koszty ...............................................................................................195
Udzielony kredyt kupiecki (naleŮnoŎci) i metody zabezpieczenia kredytu
kupieckiego ..............................................................................................................196
ōrodki pieniďŮne i ich ekwiwalenty ........................................................................ 200
Spis treļci
5
Czy pieniûdze sû „peķnowartoŎciowe”? ................................................................. 200
Kwestia 1: skûd siď biorû pieniûdze? ................................................................. 201
Kwestia 2: do czego sķuŮû pieniûdze? ................................................................ 206
Rozliczenia miďdzyokresowe i inne aktywa obrotowe ........................................ 208
Podsumowanie rozdziaķu ........................................................................................ 209
Rozdziaĥ 4. Ewidencja Śródeĥ finansowania aktywów ................................................................. 211
Zobowiûzania .............................................................................................................211
Rezerwy ....................................................................................................................... 225
Rezerwy aktuarialne ................................................................................................. 227
Rezerwa czy odpis? .................................................................................................... 234
Kapitaķ akcyjny czy zysk? ......................................................................................... 239
Kiedy i czy w ogóle mamy zysk? ....................................................................... 239
Czym w ogóle jest zysk? Czy skutki wyceny aktywów i zobowiûzaĹ
powinny zawsze kreowaý zysk? ...................................................................... 240
Czy zysk danego roku jest czûstkû kapitaķu naleŮûcego do wķaŎcicieli,
czy zobowiûzaniem przedsiďbiorstwa, czy czymŎ pomiďdzy? ................... 241
Ewidencja rachunku wyników ................................................................................ 241
Trochď kontrolingu w rachunkowoŎci — segmenty dziaķalnoŎci ..................... 245
Kapitaķy wķasne, czyli wartoŎý przedsiďbiorstwa .................................................. 246
Agio emisyjne ............................................................................................................ 249
Akcje wķasne ................................................................................................................251
Ewidencja zmian w kapitale wķasnym ................................................................... 252
Podsumowanie rozdziaķu ........................................................................................ 252
Rozdziaĥ 5. Konsolidacja .................................................................................................................261
Pojďcie grupy kapitaķowej .........................................................................................261
Zastosowanie MSR-ów po raz pierwszy ................................................................. 265
Przejďcia ...................................................................................................................... 266
Wycena wartoŎci przedsiďbiorstwa ......................................................................... 269
Kto dokonuje wyceny przedsiďbiorstwa? .............................................................. 274
Wycena uproszczona KGHM-u, Orlenu i JSW .................................................... 277
Okazje na rynku M&A ............................................................................................. 279
Kapitaķ miďdzynarodowy. Opķaty za logo „hitem na rynku” w Polsce ............ 280
Konsolidacja. Ujďcie zasad w legislacji .................................................................. 281
Konsolidacja. Jak to siď robi w praktyce? Przykķady ............................................ 288
Podsumowanie rozdziaķu ........................................................................................ 296
Rozdziaĥ 6. Inne kwestie ................................................................................................................ 299
Ewidencja certyfikatów pochodzenia .................................................................... 299
Leasing ....................................................................................................................... . 305
Ujďcie leasingu u leasingobiorców. Leasing finansowy
— poczûtkowe ujďcie ....................................................................................... 308
Leasing finansowy — póŬniejsza wycena ........................................................ 308
6
Spis treļci
Tķumaczenie na jďzyk polski ............................................................................. 309
Dlaczego powstaķy szczegóķowe przepisy dotyczûce leasingu? ..................... 309
Kontrakty dķugoterminowe ..................................................................................... 311
MoŮliwoŎý 1. Kontrakt koszt plus marŮa .........................................................316
MoŮliwoŎý 2. Kontrakt ze staķû cenû realizacji ................................................317
MoŮliwoŎý 3. Kontrakt, w którym nie da siď ustaliý
stopnia zaawansowania prac ...........................................................................318
Skutki ewidencyjne ..............................................................................................319
Co wliczamy do kosztów kontraktu? ............................................................... 320
Podsumowanie rozdziaķu .........................................................................................321
Rozdziaĥ 7. Zakoħczenie ................................................................................................................ 323
Specyfika polskiego biznesu .................................................................................... 323
Im wiďcej Ŏrodków wķadujesz w dany projekt, tym wiďkszego gniota
otrzymasz w zamian — piķka noŮna, projekty naukowe, inne ....................... 324
DuŮy moŮe wszystko, maķy moŮe godnie umrzeý ................................................ 326
Wysokie bezrobocie i brak wykwalifikowanych pracowników
— pomysķy na walkď z problemem i poziom szkolnictwa w Polsce .............. 328
Polska polem eksperymentów kadrowo-organizacyjnych zachodnich
koncernów .............................................................................................................. 332
NaiwnoŎý i stosowanie krajowych standardów
w kontaktach z przedsiďbiorstwami z innych krajów ........................................335
Szalone pomysķy urzďdu skarbowego .................................................................... 339
Czytaj literaturď, bo warto ....................................................................................... 340
Wûtki poboczne ........................................................................................................ 344
Ekonomia to nie matematyka. Historia biznesu to opowieŎý o bķďdach,
ale i niespodziewanych sukcesach ................................................................. 345
Materiaĥy Śródĥowe — akty prawne i literatura ....................................................... 349
Niestandardowe materiaķy Ŭródķowe ..................................................................... 350
Podziýkowania i proļby o wybaczenie ...................................................................... 353
Informacje dodatkowe ................................................................................................ 355
Spis rysunków ............................................................................................................. 359
Spis tabel ..................................................................................................................... 363
Skorowidz .....................................................................................................................367
174
Rozdziaĥ 3. Wycena aktywów
Inwestycje
PrzebrnďliŎmy juŮ przez aktywa dķugoterminowo sķuŮûce do dziaķalnoŎci produkcyjnej
lub usķugowej przedsiďbiorstwa. Wyceniamy wedķug kosztu historycznego lub wedķug
wartoŎci godziwej. W tym drugim przypadku przeszacowania w górď zasadniczo budujû
nam kapitaķ z aktualizacji wyceny, a w dóķ — rodzû stratď w wyniku. Odwrócenie niwe-
luje juŮ zaewidencjonowane wartoŎci i to, co dalej, znów wraca do generalnej zasady.
Obrazuje to rysunek 3.3.
W jaki sposób natomiast wycenia siď aktywa inwestycyjne, czyli wytworzone lub nabyte
z zamierzeniem uzyskania korzyŎci poprzez wzrost ich wartoŎci w przyszķoŎci?
Jakie to mogû byý aktywa? PrzeróŮne, na przykķad:
1. NieruchomoŎci kupione jako inwestycja (gķówny zamiar).
2. Niekontrolowane akcje i udziaķy spóķek, które nie majû nic wspólnego z procesem
produkcyjnym, w szczególnoŎci nabyte na gieķdzie jako inwestycja.
3. Prawa do zawodnika wypoŮyczonego do innego klubu (kupiliŎmy je w celu uzyskania
wzrostu ich wartoŎci).
4. Inne prawa lub rzeczy ruchome, które traktujemy jak Ŭródķo wzrostu cen
w przyszķoŎci.
Aby znaleŬý Ŭródķo prawne wyceny wszystkich wyŮej wymienionych aktywów, musimy
znów posķuŮyý siď rozumem. Nie ma bowiem dedykowanego standardu. Ale za to jest
MSR
13
, który mówi o postďpowaniu z nieruchomoŎciami inwestycyjnymi. A wszystkie
wyŮej wymienione aktywa sû przecieŮ w swej naturze oraz przede wszystkim przezna-
czeniu podobne do opisywanej podstawy. Zresztû podobnym zabiegiem posķuŮymy
siď w przypadku wyceny kontraktów dķugoterminowych, które to kontrakty bďdziemy
analizowali na podstawie standardu dedykowanego pracom budowlanym.
Dla uproszczenia zaķóŮmy, Ůe MSR 40 (chociaŮ mówi tylko o nieruchomoŎciach)
traktowaý naleŮy jako wytycznû do postďpowania takŮe z innymi dobrami inwesty-
cyjnymi, rozumianymi tutaj jako elementy, które w przyszķoŎci powinny przynieŎý
korzyŎci ekonomiczne w postaci wzrostu wartoŎci. Realizacja tak rozumianych korzyŎci
moŮe nastûpiý przez zbycie nieruchomoŎci w dalszej przyszķoŎci (najbardziej prawdo-
podobne) lub inne jej wykorzystanie (na przykķad wniesienie aportem do innej spóķki).
Co do samej wyceny aktywów inwestycyjnych, nie ma wielkich niespodzianek. Pierwotna
(poczûtkowa) wycena przedstawia siď jak na rysunku 3.35, a wtórnû pokazuje rysunek 3.36
i ķatwo zauwaŮyý tutaj uderzajûce podobieĹstwo do wycen wartoŎci niematerialnych.
13
MSR 40 „NieruchomoŎci inwestycyjne”.
Inwestycje
175
RYSUNEK 3.35. Wycena pierwotna aktywów inwestycyjnych
RYSUNEK 3.36. Wycena wtórna aktywów inwestycyjnych
Mimo uderzajûcego podobieĹstwa samej metodologii wyceny z rysunku moŮna jednak
wyczytaý zasadnicze róŮnice, w tym:
1. Przeszacowanie wartoŎci aktywów inwestycyjnych odnosi siď zawsze (w momencie
dokonania tej czynnoŎci) do wyniku finansowego. Czyli jeŎli uznamy, Ůe nasze
aktywa sû warte wiďcej niŮ w poprzednio analizowanym okresie, wówczas
mamy… zysk (tu i teraz, mimo Ůe jeszcze nie sprzedaliŎmy aktywów), jeŎli
uznamy, Ůe mniej, wówczas mamy stratď (teŮ tu i teraz). Nie ma tu w ogóle
mowy o odniesieniu na kapitaķ z aktualizacji wyceny.
2. Nie dokonuje siď amortyzacji tych aktywów, co jest logiczne, gdyŮ kupiliŎmy
(lub wytworzyliŎmy) je w celu zarobienia na nich, nie byķo zaŎ naszym celem
uŮytkowanie ich do celów produkcyjnych ani do realizacji usķug i byķoby bez
sensu uznaý, Ůe w naturalny sposób stale tracû one wartoŎý.
OczywiŎcie, podobnie jak w przypadku innych aktywów, trzeba badaý, czy nie wystď-
pujû przesķanki utraty wartoŎci.
176
Rozdziaĥ 3. Wycena aktywów
WyŮej przytoczony problem momentu ujawnienia zysku jest w róŮnych kwestiach
(nie tylko aktywów inwestycyjnych) przedmiotem sporu ekonomistów. Czy zysk
mamy wtedy, gdy uzyskamy rzeczywistû korzyŎý z dysponowania danym aktywem (to
jest w momencie sprzedaŮy lub innego uŮycia) , czy juŮ wówczas, gdy wzroŎnie jego
wartoŎý rynkowa? Zasada ostroŮnoŎci kazaķaby raczej skķoniý siď do pierwszej wersji,
lecz twórcy MSR-ów upierajû siď przy aktywach inwestycyjnych nad wersjû drugû. Byý
moŮe pďkniďcie baĹki spekulacyjnej na nieruchomoŎciach w USA (mieszkania), Irlandii
(takŮe mieszkania), Hiszpanii (apartamenty turystyczne) i juŮ trochď w Polsce (znów
gķównie mieszkania) przyczyni siď do zmiany stanowiska rady odpowiedzialnej za two-
rzenie MSR-ów w przyszķoŎci?
Aby zrozumieý wyŮej przytoczonû argumentacjď, wróýmy do naszych wczeŎniej juŮ
analizowanych zakupów nieruchomoŎci w Katowicach oraz Ķodzi. Jak pamiďtamy,
nabyliŎmy je w celu wynajmowania, czyli do realizacji usķug. Dlatego stosowaliŎmy
zapisy MSR 16. No to zmieĹmy to zaķoŮenie i przyjmijmy, Ůe nabycie nastûpiķo w celu
inwestycyjnym, czyli gķównym przeznaczeniem kupionych mieszkaĹ jest uzyskanie
wzrostu wartoŎci w przyszķoŎci. JeŎli chodzi o wycenď pierwotnû, nie mamy wûtpliwoŎci:
dla nieruchomoŎci w Katowicach jest to kwota 270 tys. zķ, a dla ķódzkiej 210 tys. zķ,
gdyŮ za tyle je nabyliŎmy i MSR 40 kaŮe nam te wartoŎci uznaý za godziwe. JeŎli chodzi
o nieruchomoŎý ķódzkû, nie mamy jeszcze ponownej wyceny (wķaŎnie jû kupiliŎmy),
ale nieruchomoŎý katowicka juŮ powinna podlegaý takowej w przeszķoŎci i teraŬniejszoŎci.
Rozpatrzmy dwa warianty: wycenď opartû na koszcie historycznym i wycenď opartû
na wartoŎci godziwej, przy czym za tď ostatniû uznamy ceny rynkowe z tabeli 3.5.
Efekt prezentuje tabela 3.22.
Tak mniej wiďcej wyglûda schemat postďpowania z wszelkimi aktywami inwestycyjnymi.
Nie siď ukryý, Ůe w tym momencie weszliŎmy na bardzo grzûski grunt. WyobraŬmy
sobie bowiem rosnûcû nieznacznie (na przykķad o 5%) cenď rynkowû jakiegoŎ aktywa
w perspektywie kilkuletniej — bez znaczenia, czy to jest metr kwadratowy mieszkania,
miedŬ, wďgiel, zķoto, czy cokolwiek innego — która ksztaķtuje siď jak na rysunku 3.37
przy zaķoŮeniu, Ůe zysk z lokat bankowych w tym samym czasie wynosi raptem 3%.
Do tej pory popyt na aktywo rozwijaķ siď prawdopodobnie zgodnie z naturalnymi
potrzebami ludnoŎci i przemysķu. Co siď stanie w dalszej perspektywie? Istnieje wysokie
prawdopodobieĹstwo, Ůe inwestorzy poszukujûcy przedsiďwziďý przynoszûcych zysk
zainteresujû siď tym dobrem, mimo Ůe w normalnych warunkach nie potrzebujû go
w ogóle. Wzrost wartoŎci dobra jest bowiem stabilny, od lat nie notowano spadków
i wydaje siď w miarď bezpiecznû „lokatû” kapitaķu. Na rynku oprócz naturalnych odbior-
ców dobra pojawiû siď wiďc pierwsi poszukiwacze „dobrych inwestycji” — najczďŎciej
bďdû to róŮnego rodzaju inwestorzy instytucjonalni, czyli róŮnej maŎci fundusze inwe-
stycyjne i emerytalne. Wzrost cen przyspieszy do 8% rocznie w perspektywie nastďp-
nych kilku lat, co prezentuje rysunek 3.38.
Teraz juŮ nie sposób nie dostrzec wyjûtkowej „okazji na rynku”. Dobrem interesujû siď
wszyscy, nie tylko inwestorzy instytucjonalni, takŮe sklepikarze, piekarze, prawnicy,
producenci okien, panie Ŏwiadczûce „usķugi spoķeczne dla panów”, ich „opiekunowie”,
Inwestycje
177
TABELA 3.22. Wycena nieruchomoļci w Katowicach potraktowanej jako aktywo inwestycyjne
Wycena wedĥug kosztu historycznego nieruchomoļci inwestycyjnej w Katowicach
Tytuĥ
Wartoļë ewidencyjna
(odniesiona do bilansu)
Ujawniana w informacji
dodatkowej wartoļë godziwa
Wartoļë poczétkowa
270 000,00 zĥ
270 000,00 zĥ
Wycena po 1 roku
270 000,00 zĥ
260 400,00 zĥ
Wycena po 2 roku
270 000,00 zĥ
248 160,00 zĥ
Wycena po 3 roku
270 000,00 zĥ
254 040,00 zĥ
Wycena po 4 roku
270 000,00 zĥ
243 180,00 zĥ
Wycena po 5 roku
270 000,00 zĥ
237 300,00 zĥ
Wycena po 6 roku (dzisiejsza)
270 000,00 zĥ
234 900,00 zĥ
Wycena wedĥug wartoļci godziwej nieruchomoļci inwestycyjnej w Katowicach
Tytuĥ
Wartoļë godziwa
(odniesiona do bilansu)
Wzrost/spadek wartoļci
Odniesienie
Wartoļë poczétkowa
270 000,00 zĥ
– – –
Wycena po 1 roku
260 400,00 zĥ
–9600,00 zĥ
Wynik finansowy (strata)
Wycena po 2 roku
248 160,00 zĥ
–12 240,00 zĥ
Wynik finansowy (strata)
Wycena po 3 roku
254 040,00 zĥ
5880,00 zĥ
Wynik finansowy (zysk)
Wycena po 4 roku
243 180,00 zĥ
–10 860,00 zĥ
Wynik finansowy (strata)
Wycena po 5 roku
237 300,00 zĥ
–5880,00 zĥ
Wynik finansowy (strata)
Wycena po 6 roku (dzisiejsza)
234 900,00 zĥ
–2400,00 zĥ Wynik finansowy (strata)
RYSUNEK 3.37. Cena rynkowa aktywa kontra zysk z lokat bankowych w stadium przed powstaniem baħki spekulacyjnej
sķowem: wszyscy, którzy sû podejrzani, Ůe mogû mieý pod poduszkû jakieŎ Ŏrodki poszu-
kujûce „bezpiecznej” inwestycji. Cena rynkowa przyspiesza i jej roczny wzrost przez naj-
bliŮsze dwa lata to juŮ nie 8%, lecz odpowiednio 10 i 12%. Prezentuje to rysunek 3.39.
178
Rozdziaĥ 3. Wycena aktywów
RYSUNEK 3.38. Cena rynkowa aktywa kontra zysk z lokat bankowych na poczétku baħki spekulacyjnej
RYSUNEK 3.39. Cena rynkowa aktywa kontra zysk z lokat bankowych w fazie rozkwitu baħki spekulacyjnej
Teraz juŮ nastďpuje okres, w którym pierwsi „inwestorzy” chcû realizowaý swoje zyski.
Powoli zaczynajû wycofywaý „wkķady”. Rynek w nastďpnym roku wyhamowuje, wzrost
to tylko 3%. Zmusza to do refleksji nastďpnych „inwestorów”. W kolejnym roku nastď-
puje spadek ceny o 5%, co wywoķuje lawinď „wycofywania wkķadów”. Cena spada
w dwa lata nawet poniŮej „normalnego wzrostu wynikajûcego z utraty wartoŎci pie-
niûdza w czasie”, po czym po jakimŎ czasie wraca i ksztaķtuje siď na poziomie propor-
cjonalnym do wartoŎci pieniûdza ulokowanego na lokacie bankowej. Prezentuje to
rysunek 3.40. Na rynku znów pozostali juŮ tylko ci, którzy naprawdď potrzebujû
danego dobra. Ale zaufanie inwestorów do danego dobra spada na dķugie lata (czas
dominacji zawodowej jednego pokolenia) poniŮej normalnego poziomu.
Jak czďsto taka baĹka moŮe siď powtarzaý? Standardowo piramidy finansowe pojawiajû
siď w danych krajach co piďtnaŎcie – dwadzieŎcia lat. PoniewaŮ mam na zdarzenia
Inwestycje
179
RYSUNEK 3.40. Szczyt i pýkniýcie baħki spekulacyjnej oraz zachowanie ceny po tych zdarzeniach
ekonomiczne spojrzenie wedķug MPM
14
, dlatego wnioskujď, Ůe jeŎli w zamkniďtym
Ŏrodowisku ktoŎ traci, równolegle musi ktoŎ na tym zarabiaý. Pamiďtamy o piramidach
finansowych w Albanii (tam skala zjawiska wydrenowaķa z oszczďdnoŎci Ůycia niemal
caķy naród), pamiďtamy o bezpiecznej Kasie OszczďdnoŎci w Polsce, o upadku Lehman
Brothers w Stanach Zjednoczonych, o najnowszej aferze Amber Gold w naszym kraju.
Zresztû gdyby siďgnûý pamiďciû jeszcze dalej, to czy nie stanowiķo niezķego „numeru”
wydrenowanie portfeli ludzi w Polsce, którzy latami lokowali oszczďdnoŎci na ksiû-
Ůeczkach mieszkaniowych, by po „transformacji” kupiý sobie za zgromadzone Ŏrodki
kilka pudeķek zapaķek, bo na to mniej wiďcej starczaķo? Nie mam prawie Ůadnych wûtpli-
woŎci, Ůe za szeregiem baniek spekulacyjnych stojû jacyŎ na tyle mûdrzy i na tyle odwaŮni
ludzie, by potrafiý tym procesem sterowaý. Jak czďsto moŮna powtarzaý na danym
obszarze i uŮywajûc danego narzďdzia ten „numer”? To czas wymiany pokoleniowej
w firmach oraz czas zmiany „osób decydujûcych o finansach” w rodzinach — nowi
przecieŮ nie bďdû sķuchali rad i ostrzeŮeĹ swoich rodziców i dziadków, którzy „Ůyli
w innych czasach”.
Taki „numer” przeprowadzono na polskich przedsiďbiorstwach (w duŮej mierze z ich
wķasnej winy) w 2008 roku, w toku tak zwanej sprawy „opcji walutowych”. Zadziaķaķa
tu zasada wyceny tychŮe instrumentów odnoszona do wyniku finansowego. Przedsiď-
biorstwa zawarķy z bankami umowy o wysokim stopniu komplikacji, których do koĹca
nie rozumiaķy, teoretycznie w celu zabezpieczenia siď przed stratami w przypadku
wzrostu wartoŎci zķotówki w relacji do walut rozliczeniowych dla eksportu. Po jakimŎ
14
MPM — Metoda Panny Marple. Panna Marple rozwiûzywaķa zagadki kryminalne wielkiego Ŏwiata, prawie
nigdy nie opuszczajûc swojej wioski. UwaŮaķa, Ůe St. Mary Mead to taki Ŏwiat w piguķce, Ůe na podstawie
tego, co tam siď dzieje, moŮna wyjaŎniý kaŮde zdarzenie. Metodû Ŏwiata w piguķce bďdď siď jeszcze
czďsto posķugiwaķ, uwaŮam bowiem, Ůe dziďki niej moŮna wiele, wydawaķoby siď skomplikowanych
zjawisk ekonomicznych, wytķumaczyý w prosty sposób. Aha! Co do absolwentów obecnych czasów:
nie wiecie, kto to Panna Marple? To bohaterka ksiûŮek kryminalnych Agathy Christie. Ta ostatnia
z kolei to jedna z najsķawniejszych autorek kryminaķów na Ŏwiecie. Angielka. Stworzyķa miďdzy innymi
postaý Herculesa Poirot.
180
Rozdziaĥ 3. Wycena aktywów
czasie okazaķo siď, Ůe przedsiďbiorstwa bez Ůadnego wysiķku notujû zyski w swoich rachun-
kach. KtoŎ wówczas postanowiķ, Ůe trzeba „inwestowaý w opcje”. PoniewaŮ taka umowa
„opcyjna” byķa czymŎ w rodzaju hazardu uprawianego miďdzy bankiem a firmû,
a w kasynie aby ktoŎ mógķ zyskaý, ktoŎ musi straciý, wiďc trudno uciec od domnie-
mania, Ůe tutaj zarzûdy przedsiďbiorstw zaķoŮyķy wygranie tejŮe gry z — trzeba przy-
znaý — zawodowymi szulerami. OczywiŎcie nic takiego siď nie staķo i nagle z papie-
rowych zysków powstaķa papierowa strata i caķkiem juŮ realne Ůûdanie wypķacenia
Ŏrodków wynikajûcych z umowy. Ale przecieŮ nie mamy! To nic nie szkodzi, my to
PaĹstwu zamienimy na wieloletni kredyt z „rozsûdnym” oprocentowaniem.
Znów posķuŮmy siď tutaj niekonwencjonalnû metodû. OtóŮ gdy nie do koĹca rozumiemy
jakieŎ zjawisko, poszukajmy realnych faktów. A te sû nastďpujûce: jedyny realny prze-
pķyw pieniûdza na linii firma – bank nastûpiķ w jednû stronď, a caķa tego otoczka,
w tym papierowe wyniki, oŎwiadczenia o równolegķych stratach banków i tym podobne,
jest tylko grû wokóķ tychŮe faktów zamazujûcû obraz. Tam, gdzie przedsiďbiorstwa nie
byķo staý na spķatď wyŮej wymienionych „kredytów”, moŮliwa byķa konwersja „wie-
rzytelnoŎci” na akcje, czyli w konsekwencji przejďcie firm przemysķowych przez obcy
kapitaķ. DuŮe siď obroniķy, maķe miaķy powaŮny problem.
Co do tego, Ůe pewne zjawiska cyklicznie siď powtarzajû, gdyŮ ekonomia jest jedna, a jej
prawa sû staķe, natomiast zmieniajû siď tylko uŮywane narzďdzia, zamieszczam dowód
w postaci tekstu z kryminaķu Borisa Akunina napisanego w 1999 roku, czyli na dķugo
przed aferû Amber Gold, piramidû Madoffa oraz kilkoma innymi podobnymi „zja-
wiskami”: „Wielce udanie poszķa w pozaprzeszķym roku operacja z Towarzystwem
Kredytowym Butterfly w NiŮnym Nowogrodzie. Pomysķ byķ prosty i genialny, obliczony
na bardzo rozpowszechniony typ ludzi, u których wiara w bezpķatny cud jest silniejsza
niŮ wrodzona ostroŮnoŎý. Towarzystwo przyjmowaķo od mieszczuchów wkķady pie-
niďŮne na niesķychanie wysoki procent. W pierwszym tygodniu wkķady wniosķo zaledwie
dziesiďý osób, w tym dziewiďý podstawionych przez Momusa. Kiedy jednak w nastďpny
poniedziaķek (procenty naliczano codziennie) otrzymali oni wszyscy po dziesiďý kopiejek
od kaŮdego wpķaconego rubla, miasto wprost oszalaķo. Kolejka do kantoru Towarzystwa
ciûgnďķa siď przez trzy przecznice. W nastďpnym tygodniu Momus znowu wypķaciķ po
10%, po czym musiaķ wynajûý jeszcze dwa pomieszczenia i dwunastu nowych kasjerów.
Czwartego poniedziaķku na drzwiach kantoru pojawiķy siď kķódki. Tďczowy Butterfly
na zawsze odpķynûķ znad brzegów Woķgi w sinû dal”
15
.
Tû kwestiû chciaķem przypomnieý o zasadzie ostroŮnoŎci i rozwaŮyý, czy na pewno
w okresie wzrostu danego dobra traktowanego jak inwestycja powinniŎmy ksiďgowaý
zyski? Czy moŮe powinniŎmy z tym poczekaý, aŮ je faktycznie zrealizujemy, jeŎli
oczywiŎcie tak siď stanie? Pojawia siď wûtpliwoŎý, czy model wyceny aktywów inwesty-
cyjnych wedķug ceny rynkowej z przeszacowaniem do wyniku finansowego naprawdď
odzwierciedla wzrost wartoŎci przedsiďbiorstwa dla akcjonariuszy. A przecieŮ o to
chodzi w MSR-ach.
15
Boris Akunin, Walet pikowy, ōwiat KsiûŮki 2012.
Ļrodki trwaĥe w budowie
181
Ļrodki trwaĥe w budowie
Ļrodki trwaĥe w budowie, dotacje z nimi zwiézane,
należnoļci dĥugoterminowe, aktywo z tytuĥu
odroczonego podatku dochodowego, inne aktywa trwaĥe
Oprócz omówionych wyŮej aktywów rzeczowych, wartoŎci niematerialnych, wartoŎci
firmy i aktywów inwestycyjnych moŮna jeszcze wyobraziý sobie szereg innych skķadni-
ków majûtku trwaķego. Siķû rzeczy nie da siď w tej ksiûŮce omówiý wszystkich moŮli-
wych przypadków, nie mam zresztû nawet w ogóle takiej intencji. Ale znów moŮemy
posķuŮyý siď MPM oraz odwoķaý siď do generalnych zasad rachunkowoŎci i wówczas
poradzimy sobie z kaŮdû sytuacjû. PoniŮej spróbujď omówiý jeszcze przynajmniej kilka
najczďŎciej spotykanych elementów oraz nietypowych i trudnych w ewidencji kwestii,
o których warto napisaý.
Ļrodki trwaĥe w budowie
Nie ma nic prostszego. OczywiŎcie Ŏrodki trwaķe w budowie ewidencjonujemy jako
aktywa, jeŎli rzecz jasna speķniajû kryteria kwalifikacji, czyli: jest kontrola, ich wartoŎý
jest mierzalna i spowodujû one w przyszķoŎci napķyw korzyŎci ekonomicznych.
ōrodki trwaķe w budowie ewidencjonujemy w wartoŎci poniesionych nakķadów, przy
czym do nakķadów nie zaliczamy kosztów finansowania (te rozliczamy osobno do
wyniku) oraz kosztów ogólnego zarzûdzania. Natomiast wszelkie koszty bezpoŎrednie
(materiaķy, usķugi, wynagrodzenia osób zaangaŮowanych bezpoŎrednio) mogû stanowiý
element budujûcy nam aktywo.
Z ukoĹczonym natomiast juŮ aktywem postďpujemy wedķug przytoczonych wczeŎniej
standardów.
Dotacje do ļrodków trwaĥych w budowie
Tu na wstďpie muszď przyznaý, Ůe we mnie jako w zawodowym ekonomiŎcie sķowa:
„dotacja”, „dopķata”, „wsparcie”, „projekt wspóķfinansowany”, „certyfikaty pocho-
dzenia” i podobne budzû nieskrywanû niechďý. Obserwujď, Ůe przedsiďbiorstwa przestaķy
siď skupiaý na jakoŎci produktów, poszukiwaniu usprawnieĹ organizacyjnych, pozyski-
waniu nowych rynków i tym podobnych. Wszyscy wokóķ polujû na dotacje. Minďķo
dziesiďý lat od naszej akcesji do Unii Europejskiej. Jak pokazujû sondaŮe, wiďkszoŎý
rodaków ocenia ten czas pozytywnie. Nie da siď ukryý, Ůe w kraju moŮna dostrzec wiele
zmian na lepsze, ja jednak pozwolď sobie zachowaý pewne umiarkowanie w ocenach.
WiďkszoŎý rodaków uwaŮa, Ůe „darowanemu koniowi w zďby siď nie zaglûda”, spotkaķem
siď teŮ z opiniû wyraŮonû przez caķkiem inteligentnego czķowieka, Ůe „to patriotyczne
doiý unijnû kasď”. Kompletnie siď z tym nie zgadzam. OczywiŎcie to moje zdanie,
inni mogû mieý zupeķnie inne. Ale postaram siď uargumentowaý wķasne podejŎcie.
Po pierwsze, wszelkie dotacje, dofinansowania i tym podobne wpķywajû bardzo nega-
tywnie na motywacjď biznesu i jego konkurencyjnoŎý. Nie wytwarza siď rzeczy potrzeb-
nych, jak w normalnej wolnorynkowej gospodarce, tylko rzeczy, na które jest kasa.
182
Rozdziaĥ 3. Wycena aktywów
Ostatecznie jestem sobie w stanie w skrajnym modelu wyobraziý sytuacjď, w któ-
rej sklepy spoŮywcze funkcjonujû bez klientów, bary bez stoķujûcych siď, uczelnie
bez studentów, szkoķy bez uczniów i wszystkie te instytucje bďdû zadowolone ze
swojego statusu finansowego. Bo ktoŎ im dopķaca. Tyle Ůe w generalnej skali wedķug
MPM to wszystko nie ma sensu. Po drugie, czy nie jest przypadkiem tak, Ůe na „inwe-
stycje kosztochķonne” ķatwo jest pozyskaý Ŏrodki, a na budowď konkurencyjnych przed-
siďwziďý i przedsiďbiorstw dla przemysķu niemieckiego, francuskiego i brytyjskiego jakoŎ
dziwnym trafem kasy i programów nie ma? Czy na pewno Hans, dopķacajûc do Janka,
na tym traci? Czy przypadkiem nie robi jednak caķkiem intratnego interesu? Zdaje siď
teŮ, Ůe niegdyŎ redaktor Ziemkiewicz sformuķowaķ tezď, Ůe im wiďcej dopķaci siď do
danego przedsiďwziďcia, projektu artystycznego i innych rzeczy, tym wiďkszego knota
moŮna siď spodziewaý w zamian. Czy przypadkiem aktualna sytuacja polskiego futbolu,
Ŏwiatowego rynku muzycznego i nawet oscarowe produkcje filmowe tego nie potwier-
dzajû? Znów posķuŮmy siď MPM. Czy kiedy Ty, Drogi Czytelniku, dasz kasď swojemu
dziecku, teŎciowi, ziďciowi, komukolwiek z najbliŮszego otoczenia, to jednoczeŎnie
mu powiesz: „Rób z niû, co chcesz”, czy jednak wyznaczysz jakieŎ standardy i metody
kontroli celowoŎci wydawanych Ŏrodków? Czy dobierajûc te metody, bďdziesz siď kie-
rowaķ wķasnym interesem, czy interesem „obdarowanego”? Czy przypadkiem dajûc
kasď, nie masz pokusy odebrania obdarowanemu pewnego zakresu niezaleŮnoŎci?
Rozstrzygnij, proszď, tď kwestiď sam.
JeŎli chodzi o mój punkt widzenia, wynika on ze wspomnianego juŮ wczeŎniej typu
charakterologicznego. Ja tak bardzo kocham niezaleŮnoŎý, moŮliwoŎý podejmowania
samodzielnych decyzji, Ůe najchďtniej bym Unii za jej dobroczynnoŎý podziďkowaķ,
przyjďcia dopķat bym odmówiķ, jednoczeŎnie formuķujûc koniecznoŎý realizacji auto-
nomicznych polskich interesów gospodarczych. Nie wiem, czy przypadkiem nie wyszli-
byŎmy na tym lepiej. Ale to moje zdanie (jak wynika z sondaŮu, niezbyt powszechne).
Ostatnio miaķem okazjď na jednej z renomowanych uczelni usķyszeý bardzo ciekawû
opiniď o planowanych projektach inwestycyjnych w polskû naukď. „Zbudujemy to i to.
Za ile? DwieŎcie milionów. A skûd weŬmiemy kasď? Aha! Unia nam da! WdroŮymy
taki i taki projekt. Ile to bďdzie kosztowaķo? Sto milionów. I skûd kasa? Aha! Unia
nam da!”. I mówiûcy dodaķ podsumowujûcy caķoŎý jakŮe celny komentarz: „Czy ci
wszyscy tak wysoko wyksztaķceni ludzie juŮ tak kompletnie zdurnieli?”.
Co do kwestii ewidencji dotacji: nie ma nic prostszego. Jest ona ewidencjonowana jako
przychód w momencie otrzymania. Nie stanowi aktywa. AŮ tyle i tylko tyle. To po pro-
stu jeden z elementów finansowania inwestycji, coŎ jak z koncertem znanej gwiazdy.
Jaki zanotowaliŎmy wynik na jego organizacji? Póķ miliona zysku! ōwietnie, a bez dotacji?
No, bez dotacji to 5,5 mln straty.
Należnoļci dĥugoterminowe
Ewidencja naleŮnoŎci dķugoterminowych teoretycznie odbywa siď wedķug standardowych
zasad. Ale w praktyce temat wymaga osobnego omówienia. WyobraŬmy sobie, Ůe wķaŎnie
poŮyczyliŎmy innemu podmiotowi 5 mln zķ z zaķoŮeniem spķaty przez cztery lata w czte-
rech równych ratach z kosztem finansowym 10%. Obrazuje to tabela 3.23.
Ļrodki trwaĥe w budowie
183
TABELA 3.23. Obraz udzielonego kredytu dĥugoterminowego
Okres/tytuĥ
Stan zadĥużenia
Spĥata rat
kapitaĥowych
Spĥata odsetek Ĥéczne saldo spĥat Saldo kredytodawcy
Wartoļë
poczétkowa
5 000 000,00 zĥ
– – –
– – –
– – –
–5 000 000,00 zĥ
Po roku 1
3 750 000,00 zĥ
1 250 000,00 zĥ
500 000,00 zĥ
1 750 000,00 zĥ
1 750 000,00 zĥ
Po roku 2
2 500 000,00 zĥ
1 250 000,00 zĥ
375 000,00 zĥ
1 625 000,00 zĥ
1 625 000,00 zĥ
Po roku 3
1 250 000,00 zĥ
1 250 000,00 zĥ
250 000,00 zĥ
1 500 000,00 zĥ
1 500 000,00 zĥ
Po roku 4
0,00 zĥ
1 250 000,00 zĥ
125 000,00 zĥ
1 375 000,00 zĥ
1 375 000,00 zĥ
Razem
5 000 000,00 zĥ
1 250 000,00 zĥ
6 250 000,00 zĥ
1 250 000,00 zĥ
Niewûtpliwie w momencie udzielenia kredytu zamieniamy jedne aktywa (pieniûdze)
na inne, to jest na prawo do otrzymania tych Ŏrodków z powrotem wraz z odsetkami.
I tu pojawia siď pytanie, czy zamiana dotyczy aktywów równowartych? Czy nasza naleŮ-
noŎý dķugoterminowa jest równa 5 mln zķ, czy 5 mln zķ plus odsetki uzyskane w przy-
szķoŎci? JeŎli to drugie, to przecieŮ zwrot rat oraz odsetki uzyskamy w przyszķoŎci,
wiďc czy powinniŎmy uwzglďdniaý koszt pieniûdza w czasie zawierajûcy wszelkie ryzyka?
Sû to pytania zasadne. Jak wiďc powinniŎmy postûpiý? OtóŮ mamy dwie moŮliwoŎci,
co prezentuje rysunek 3.41.
RYSUNEK 3.41. Ewidencja należnoļci dĥugoterminowych
184
Rozdziaĥ 3. Wycena aktywów
PowyŮsze oznacza, Ůe mamy dwie moŮliwoŎci. Pierwsza (przyznam, Ůe znacznie czďŎciej
stosowana w praktyce) sprowadza siď do tego, Ůe jako naleŮnoŎý ewidencjonujemy
czďŎý kapitaķowû kredytu, czyli w momencie udzielenia jest to 5 mln zķ, a kolejne raty
bďdû nam tď naleŮnoŎý zmniejszaý. Z kolei wszelkie uzyskane odsetki zaewidencjonu-
jemy jako przychód w momencie ich uzyskania. Tak postďpuje absolutna wiďkszoŎý
podmiotów zarówno z naleŮnoŎciami dķugoterminowymi, jak i ze zobowiûzaniami
dķugoterminowymi, o czym w nastďpnym rozdziale. Ale nie naleŮy zapominaý o drugiej
moŮliwoŎci. MoŮemy spróbowaý wyznaczyý wartoŎý godziwû naleŮnoŎci, czyli bieŮûcû
wartoŎý wszelkich przyszķych wpķywów, za pomocû metody DCF. W tym konkretnym
przypadku wartoŎý nominalnû ma tylko udzielona kwota, gdyŮ juŮ pierwsza spķata
nastûpi po roku i powinniŎmy jû dyskontowaý. Trochď inny przykķad omówimy przy
zobowiûzaniach dķugoterminowych (raty miesiďczne). Jakû powinniŎmy przyjûý stopď
dyskonta? Tu równieŮ mamy dwie ŎcieŮki. Idûc pierwszû, zakķadamy, Ůe otrzymanie
wpķywów (czyli zwrotu kredytu z odsetkami w terminie) jest pewne (sic!), wówczas jako
stopď moŮemy przyjûý umowny koszt finansowy kredytu (czyli w naszym przypadku
10%). JeŎli natomiast mamy wûtpliwoŎci co do pewnoŎci przyszķych wpķywów, wów-
czas do stopy powinniŎmy dodaý zakķadany koszt ryzyka.
Dla naszego przykķadu zaķóŮmy, Ůe traktujemy wpķywy jako pewne. JeŎli bowiem juŮ
w momencie udzielania kredytu uwaŮalibyŎmy inaczej, wówczas koszt umowny powi-
nien ten fakt przecieŮ uwzglďdniaý. Skutek (dla wyceny pierwotnej) pokazuje tabela 3.24.
Wycenď wtórnû robimy wedķug tych samych zasad, a skutki przeszacowaĹ odnosimy
do rachunku zysków i strat (wartoŎý obecna minus wartoŎý poczûtkowa plus otrzymana
zapķata). W praktyce i tak sprowadza siď to do ewidencji odsetek, chyba Ůe z kredytem
dzieje siď coŎ niepokojûcego i zmieniamy (podnosimy) stopď dyskontowû.
TABELA 3.24. Wycena wartoļci należnoļci dĥugoterminowej metodé DCF
Okres/tytuĥ
Wartoļë przyszĥych
wpĥywów
Wspóĥczynniki
Przyszĥe wpĥywy
po zdyskontowaniu
Skumulowana wartoļë
przyszĥych wpĥywów
Stopa dyskontowa 10%
Wartoļë poczétkowa
– – –
1,000
– – –
– – –
Po 1 roku
1 750 000,00 zĥ
0,909
1 590 909,09 zĥ
0,00 zĥ
Po 2 roku
1 625 000,00 zĥ
0,826
1 342 975,21 zĥ
0,00 zĥ
Po 3 roku
1 500 000,00 zĥ
0,751
1 126 972,20 zĥ
0,00 zĥ
Po 4 roku
1 375 000,00 zĥ
0,683
939 143,50 zĥ
0,00 zĥ
Razem
6 250 000,00 zĥ
5 000 000,00 zĥ
0,00 zĥ
Jak widaý, zastosowanie innej metody przyniosķo… ten sam skutek. MoŮe wķaŎnie dlatego
maķo kto ten wariant stosuje.
Na koniec warto podkreŎliý, Ůe tak jak w przypadku wszelkich innych aktywów powin-
niŎmy badaý, czy nie nastûpiķa utrata ich wartoŎci, i jeŎli stwierdzimy, Ůe tak, wówczas
powinniŎmy zagroŮonû wartoŎý odpisaý (czyli zmniejszyý wartoŎý aktywa z odniesie-
niem bezpoŎrednio do wyniku finansowego).
Skorowidz
A
agio emisyjne, 247, 249
akcja
ceny, 101
skup, 251
wartoŎý ksiďgowa, 101
wķasna, 251
akcjonariusz mniejszoŎciowy, 69
kapitaķ, 160, 161
aktuariusz, 69, 227, 228
aktywa, 19, 21, 107, 108
finansowe, 270
inwestycyjne, 110, 174, 239
amortyzacja, 175
przeszacowanie, 175, 176
netto, 24, 269
skorygowane, 70, 271
obrotowe, 189, 190
przeznaczone do zbycia, 97, 99, 187, 189
test na utratď wartoŎci, 190, 191, 192, 194
trwaķe, 110, 189, 190
wycena, 68, 70
wycena, 110, 117, 118, 162, 181, 182, 185, 190,
191, 192, 194, 196
bilansowa, 110
pierwotna, 110, 239
przeszacowanie, 119
w momencie pozbycia siď, 110
w trakcie uŮytkowania, 110
amortyzacja, 36, 38, 92, 100, 137
degresywna, 40
liniowa, 40
okres, 39, 118
progresywna, 40
wartoŎci firmy, 69
B
badwill, Patrz: wartoŎý firmy ujemna
bankructwo, 24
baĹka spekulacyjna, 178, 179, 238
biegķy rewident, 25, 33, 323
bilans, 33, 72
C
C/WK, 101
C/Z, 101
cena
nabycia, 119
sprzedaŮy, 119
transferowa, 280
certyfikat pochodzenia, 299
czerwony, 299
ewidencja, 301, 303, 305
zielony, 299
Ůóķty, 299
choleryk, 13, 26, 329
czynnoŎý zachowawcza, 91
D
data-room, 273
DCF, 70, 124, 142, 168, 184, 218, 221, 272
debiut gieķdowy, 265
deputat wďglowy, 227, 232
368
Skorowidz
derywat pozagieķdowy, 310
Discounted playback period, Patrz: wskanik DPP
dochód do opodatkowania, 34
dotacja, 245
ewidencja, 182
DPP, Patrz: wskaŬnik DPP
due dilligence, 227, 270
dyktator, Patrz: choleryk
dywidenda, 100, 245, 250, 280
dziaķalnoŎý operacyjna, 57
E
EBIT, 99
EBITDA, 100, 137, 272
ekonomia, 24
ewidencja ksiďgowa, 25
F
firma, 153
wartoŎý, Patrz: wartoŎý firmy
flegmatyk, 10, 13, 329
fuzja, 273, 274, 276, 279
fuzje i przejďcia, 153
G
GAAP, 17, 72
LIFO, 73
w Polsce, 76
goodwill, Patrz: wartoŎý firmy
grupa
kapitaķowa, 97, 261
jednostka, Patrz: jednostka
zdiagnozowana, 263
grupa kapitaķowa, 69
H
hipoteka odwrócona, 232
I
IFRS, Patrz: MSR
inflacja, 137, 141
instrumenty pochodne, 310
inwestycja
dķugoterminowa, 42
koszty amortyzacji, 137
ocena zasadnoŎci, 142
ryzyko
niskie, 136
podwyŮszone, 136, 145
standardowe, 136, 143
IRR, 146
J
jednostka dominujûca, 261
K
kapitalizacja prosta, 136
kapitaķ
akcyjny, 89, 99, 160, 239, 246, 247, 289
mniejszoŎci, 99
miďdzynarodowy, 280
podstawowy, 160, 247, 249
rezerwowy, 160, 247
ŎredniowaŮony koszt pozyskania,
Patrz: WACC
udziaķ wiďkszoŎciowy, 261
wķasny, 101, 246, 290
ewidencja zmian, 252
z aktualizacji wyceny, 160, 161, 232, 247
zakķadowy, 247
zapasowy, 89, 160, 247
kara umowna, 90, 226, 270
potencjalna, 226
kontrakt dķugoterminowy, 162, 166, 174, 299, 311
koszty, 320
przychód, 315
ryzyko, 312, 313
wartoŎý, Patrz: wartoŎý kontraktu
kontroling, 70, 244, 245
koszt
historyczny, 120, 176
nabycia, 195
wytworzenia, 119, 195
koszty, 56, 211, 225
finansowania, 181, 182, 184
finansowe, 245
kontraktu dķugoterminowego, 320
ogólnego zarzûdzania, 181
Skorowidz
369
pieniûdza, 203, 204, 205
w czasie, 144, 183, 198
rodzajowe, 50, 61
sprzedaŮy, 119
kredyt kupiecki, 85, 86, 196, 198, 324
przeterminowany, 196
wydķuŮony, 198
zagroŮony, 196
ksiďga przychodów i rozchodów, 33
ksiďgowoŎý
definicja, 19
ewidencyjna, 98
peķna, 33
podatkowa, 98
podwójna, 33, 36, 98
uproszczona, 33
kwant, 310
L
leasing, 309, Patrz teũ: umowa leasingowa
finansowy, 306
amortyzacja, 308
ewidencja, 308
wycena, 308
operacyjny, 65, 306
leasingobiorca, 306, 308
M
melancholik, 11, 12, 13, 15, 329
ankieta, 11
metoda
aktywów
netto, 24
skorygowanych netto, 24
DCF, Patrz: DCF
dochodowa, 24, 100, 271, 272
kapitalizacji prostej, 136
likwidacyjna, 24, 272
majûtkowa, 271
odtworzeniowa, 24, 272
rynkowa, 272
Miďdzynarodowe Standardy RachunkowoŎci,
Patrz: MSR
Miďdzynarodowe Standardy SprawozdawczoŎci
Finansowej, Patrz: MSSF
modernizacja, 91, 93
MSR, 16, 97
historia, 29
sprawozdanie, 98
w Polsce, 25
wdraŮanie, 98
zasada, 67, 97, Patrz teũ: ksiûgowoŎý zasada
zastosowanie po raz pierwszy, 265
MSSF, 16, 30, 97
N
nagroda jubileuszowa, 227
naleŮnoŎci
dķugoterminowe, 182, 184
krótkoterminowe, 196
Net present value, Patrz: NPV
NPV, 146
O
odpis, 90, 196, 234, 270
aktywów, 89
z tytuķu wartoŎci aktywów, 57
odprawa, 228
emerytalna, 227, 229
odsetki otrzymane, 184, 245
okres zwrotu z zakupu akcji, Patrz: C/Z
osoba fizyczna, 33
P
pasywa, 19, 21
pieniûdze, 201
dodruk, 202
elektroniczne, 205
koszt, 203, 204, 205
Ŭródķa, 202, 203, 204, 205
pķynnoŎý, 101, 272
podatek
dochodowy, 245
grupy kapitaķowej, 264
odroczony, 185, 186, 213
katastralny, 232
obrotowy, 281
odroczony, 97, 186, 245
VAT, 84
polityka rachunkowoŎci, 25, 120, 314
prawa
do emisji CO
2
, 299
majûtkowe, 167
370
Skorowidz
produkt zrestrukturyzowany, 310
program
badawczy, 162, 163, 164
redukcji zatrudnienia, 228
przedsiďbiorstwo, 107
badanie przedsprzedaŮowe,
Patrz: due dilligence
ķûczenie, 264
memorandum informacyjne, 267
nabycie, 68
nazwa, Patrz: firma
wartoŎý, Patrz: wartoŎý przedsiďbiorstwa
wycena metodû skorygowanych aktywów
netto, 157
przejďcie, 153, 266, 268, 269, 272, 273, 274, 276
okazje, 279
przepķywy pieniďŮne zdyskontowane, Patrz: DCF
przychód, 154, 211, 225
z kontraktu dķugoterminowego, 315
R
rachunek
bilansu, Patrz: bilans
przepķywów, 212
wyników, 241
zysków i strat, 33, 72, 294
rachunkowoŎý, 70
polityka, Patrz: polityka rachunkowoŎci
zarzûdcza, 71, 245
zasada, 42
ciûgķoŎci, 66
istotnoŎci, 60, 61, 64, 264, 314
kasowa, 42, 52
kontynuacji, 66
memoriaķowa, 42, 44, 60, 63, 87, 314
o wyŮszoŎci treŎci nad formû, 64, 65, 262
ostroŮnoŎci, 60, 61, 314
wspóķmiernoŎci, 53, 55, 87, 92, 228, 314
rachunkowoŎý
zasada
wspóķmiernoŎci, 92
rada nadzorcza, 25, 261
relacja ceny akcji do ich wartoŎci ksiďgowej,
Patrz: C/WK
remont, 91, 93
rezerwy, 90, 98, 212, 225, 234, 270
aktuarialne, 69, 97, 213, 214, 226, 227, 323
unikanie, 228
wycena, 228, 229, 232
bilansowe, 225, 226
kosztowe, 225
przychodowe, 225
ROA, 101, 309
ROE, 101
ROS, 101
rozliczenia miďdzyokresowe, 208
bierne, 68, 154, 212, 319
czynne, 319
S
sangwinik, 8, 13, 15, 329
skup akcji wķasnych, 88
spóķka
akcyjna, 33, 247
notowana na Gieķdzie Papierów
WartoŎciowych w Warszawie, 33
celowa, 265
gieķdowa, 272
kapitaķowa, 33
z ograniczonû odpowiedzialnoŎciû, 33
sprawozdanie
finansowe, 72, 97
badanie, 34
skonsolidowane, 69, 97, 261, 263, 281, 288,
293, 294
MSR, 98
standard EBITDA x 7, 136
stawka amortyzacyjna, 36
stopa dyskontowa, 124, 137, 144, 151, 184
strata, 211
Ļ
Ŏrodki
pieniďŮne, 200, Patrz: waluta obca
trwaķe, 38, 181
modernizacja, 91, 93
obce, 307
remont, 91, 93
T
test
finansowania, 101
na utratď wartoŎci, 157, 162, 166, 190, 191, 192,
194, 223
pķynnoŎci, 101
Skorowidz
371
U
umowa leasingowa, 162, 299, 305, 306, 309,
Patrz teũ: leasing
upadķoŎý ukķadowa, 200
urlop niewykorzystany, 227
Ustawa o finansach publicznych, 34
Ustawa o gospodarce nieruchomoŎciami, 275
Ustawa o podatku dochodowym od osób
prawnych, 36
Ustawa o rachunkowoŎci, 33, 34, 36, 67, 90, 108,
153, 211
amortyzacja, 38
art. 64, 34
leasing, 307
skonsolidowane sprawozdanie finansowe,
281
wartoŎý firmy, 156
W
WACC, 309
walne zgromadzenie akcjonariuszy, Patrz: WZA
waluta obca, 200
wartoŎci niematerialne i prawne, 68, 162, 163,
164
wartoŎý
dodana, 145
firmy, 68, 153, 155, 156, 167, 266, 272
amortyzacja, 69, 154, 157, 162
test na utratď wartoŎci, 157, 162
ujemna, 68, 153, 154, 155, 157
godziwa, 119, 162, 176, 192, 195, 221
kontraktu, 311, 314, 315, 316, 317, 318
odzyskiwalna, 192
przedsiďbiorstwa, 22, 24, 79, 84, 97, 211, 246
przyrost, 212
wycena, 269, 271, 272, 273, 274, 275, 277
uŮytkowa, 192
wewnďtrzna stopa zwrotu, Patrz: IRR
wskaŬnik
DPP, 145
IRR, Patrz: IRR
NPV, Patrz: NPV
rentownoŎci
majûtku, Patrz: ROA
sprzedaŮy, 101, Patrz: ROS
zainwestowanego kapitaķu, Patrz: ROE
wydatki marketingowe, 96
wynagrodzenia, 59, 87
czķonków rady nadzorczej, 69
czķonków zarzûdu, 69
wynik
finansowy, 44, 57, 68, 70, 72, 73, 79, 99, 212,
266
na sprzedaŮy, 245
WZA, 89
Z
zapasy, 53, 195, 270
likwidacja, 57
wycena, 59, 73, 195
zarzûd, 25
zasada
Pareto, 313
rachunkowoŎci, Patrz: rachunkowoŎý zasada
zdarzenie
pewne, 225
prawdopodobne, 225
zobowiûzania, 84, 212, 225, 226, 235, 270
aktuarialne, 227
dķugoterminowe, 90, 184, 213, 214, 215, 219,
307
krótkoterminowe, 90, 214, 224
podatkowe, 186
pracownicze, 213, 214, 227
wycena, 162
zysk, 211, 239, 240
netto, 241, 247
wypracowany w danym roku, 241
z dziaķalnoŎci operacyjnej, Patrz: EBIT
z okazyjnego nabycia, 157
zatrzymany, 160, 247, 289
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Miedzynarodowe Standardy Rachunkowosci Praktyczne zastosowanie w biznesie mistra
Miedzynarodowe Standardy Rachunkowosci Praktyczne zastosowanie w biznesie
Miedzynarodowe Standardy Rachunkowosci Praktyczne zastosowanie w biznesie
Działalność Rady Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
miedzynarodowy standard rachunk Nieznany
Założenia koncepcyjne Międzynarodowych Standardów Rachunkowości Książka, UEK, FiR II SEMESTR, Standa
miedzynarodowe standarty rachunkowosci
Kto musi stosować Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, RACHUNKOWOŚĆ
międzynarodowe standarty rachunkowości - praca(10 str), Rachununkowość
Zasady wyceny Środków Trwałych po początkowym ujęciu według MSR 16, Międzynarodowe
więcej podobnych podstron