Edukacja seksualna
Zdrowie seksualne. Prawa seksualne.
Normy seksualne.
Rozwój psychoseksualny
mgr Joanna Rogowska
Zdrowie seksualne
Zdrowie reprodukcyjne
Zdrowie reprodukcyjne to stan
pełnego dobrostanu (well-being)
w aspekcie fizycznym, psychicznym i społecznym,
a nie wyłącznie brak choroby lub niedomagań,
we wszystkich sprawach związanych z układem
rozrodczym oraz jego funkcjami i procesami.
Zdrowie reprodukcyjne oznacza zatem, że ludzie
mogą prowadzić satysfakcjonujące i bezpieczne
życie seksualne oraz że mają zdolność do
reprodukcji, jak również swobodę decydowania o
tym, czy, kiedy i ile chcą mieć dzieci.
Prawa seksualne
1. Prawo do wolności seksualnej
2. Prawo do odrębności seksualnej, integralności oraz bezpieczeństwa
seksualnego ciała
3. Prawo do prywatności seksualnej
4. Prawo do równości seksualnej
5. Prawo do przyjemności seksualnej
6. Prawo do emocjonalnego wyrażania seksualności
7. Prawo do swobodnych kontaktów seksualnych
8. Prawo do podejmowania wolnych i odpowiedzialnych decyzji
dotyczÄ…cych posiadania potomstwa
9. Prawo do informacji seksualnej opartej na badaniach naukowych
10. Prawo do wyczerpujÄ…cej edukacji seksualnej
11. Prawo do seksualnej opieki zdrowotnej
Normy seksualne
lðNorma religijna
lðNorma ewolucyjna
lðNorma obyczajowa
lðNorma prawna
lðNorma partnerska
lðNorma statystyczna
lðNorma medyczna
Podstawowe założenia rozwoju
psychospołecznego
1. Człowiek dojrzewa przez całe życie. Każdy kolejny etap
charakteryzuje się różnym tempem zmian
poszczególnych aspektów rozwoju i odmiennymi
zadaniami.
2. Człowiek jest istotą seksualną od początku swojego
istnienia, co wynika z faktu, że każdy z nas przynależy
do jednej z płci od momentu zapłodnienia.
3. Seksualność stanowi jedną z wielu sfer funkcjonowania
człowieka, niemożliwą do wyizolowania, zależną od
pozostałych i z nimi związaną. Takie rozwojowe,
całościowe ujęcie seksualności opiera się na założeniu,
że  niemożliwe jest wyróżnienie części ciała, przeżyć
czy zachowań, które są wyłącznie seksualnej natury
oraz stwierdzenie, że któryś z obszarów
funkcjonowania człowieka nie ma nic wspólnego z jego
seksualnością .
Wyznaczniki rozwoju psychoseksualnego
lðWyznaczniki biologiczne
üðCzynniki genetyczne
üðBudowa ciaÅ‚a
üðCzynniki fizjologiczne
üðKora mózgowa
üðOÅ›rodki podkorowe
üðPopÄ™d seksualny i potrzeba seksualna
Czynniki genetyczne
lð Czynniki genetyczne okreÅ›lajÄ… możliwoÅ›ci
rozwojowe człowieka i podlegają w różnym stopniu
oddziaływaniom środowiska. Od nich zależy
przede wszystkim płeć genetyczna, ale i
hormonalna, anatomiczna, a nawet psychiczna.
Czynniki prenatalne determinują określoną płeć  Y
determinuje rozwój jąder u mężczyzn, a jego brak u
kobiet umożliwia rozwój jajników. Jajniki i jądra
produkują hormony, które decydują o powstaniu
drugo- i trzeciorzędowych cech płciowych.
lð Przewód Mullera i przewód Wolfa (ksztaÅ‚towanie
płci)
Budowa ciała i czynniki fizjologiczne
lð Budowa ciaÅ‚a, w tym narzÄ…dów pÅ‚ciowych, jest
uwarunkowana genetycznie, lecz może podlegać
wpływowi innych czynników. Nieprawidłowy rozwój
struktur nerwowych i gruczołów płciowych wpływa
negatywnie na rozwój psychoseksualny (może go
nawet hamować). Np. objawy przedwczesnego lub
opóz
nionego dojrzewania
lð Czynniki fizjologiczne sÄ… zwiÄ…zane z funkcjonowaniem
kory mózgowej, ośrodków podkorowych,
wewnątrzwydzielniczych gruczołów i narządów
płciowych.
Kora mózgowa
lðKora mózgowa decyduje o powstaniu
reakcji seksualnych pod wpływem
różnorodnych bodz
ców zewnętrznych, o
przebiegu tych reakcji lub ich
wygaszaniu (najważniejszą rolę
przypisuje się okolicom płatów
skroniowych).
Ośrodki podkorowe (układ limbiczny i
międzymózgowie)
lð OÅ›rodki podkorowe kierujÄ… wrodzonymi reakcjami
seksualnymi i scalajÄ… bodz
ce nerwowe z
hormonalnymi. W międzymózgowiu znajdują się także
ośrodki nerwowe wegetatywne, regulujące natężenie
emocji  przekazują one impulsy do nadnerczy, które
wydzielajÄ… adrenalinÄ™; prowadzi to do wegetatywnych
reakcji, takich jak: blednięcie, czerwienienie się,
przyspieszenie bicia serca, pocenie siÄ™ itp..
Podwzgórze pobudza również czynność
wewnątrzwydzielniczą przysadki mózgowej.
Wyznaczniki rozwoju psychoseksualnego
lð Wyznaczniki psychospoÅ‚eczne
a) Åšrodowisko rodzinne
- Otwartość na świat
- Ukierunkowanie moralne
- Komunikowanie uczuć
- Tabu językowe, międzypokoleniowe, odrębnej płci
- Przekaz ról społecznych (w tym ról związanych z
płcią)
b) Środowisko rówieśnicze
- Identyfikacja
- Trening społeczny
- Teren wstępnych doświadczeń seksualnych
Dziękuję za uwagę!