www.centrumego.com
EGO
EGO -- Centrum Edukacji i Doradztwa
Centrum Edukacji i Doradztwa
prowadząca: Marta
prowadząca: Marta Znajmiecka
Znajmiecka--Sikora
Sikora
Dydaktyka szkolenia BHP.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne
i szkoleniowe.
www.centrumego.com
MODUŁ 2
MODUŁ 2
Moduł II
Analiza procesu szkoleń
Badanie potrzeb szkoleniowych
Projektowanie szkoleń
Program szkolenia
Ewaluacja i walidacja procesu szkoleń
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
2
?
?
?
www.centrumego.com
Projektowanie szkoleń
Projektowanie szkoleń –
– cykl szkoleniowy
cykl szkoleniowy
Analiza potrzeb szkoleniowych
Analiza potrzeb szkoleniowych
Dobór uczestników szkolenia
Dobór uczestników szkolenia
Projektowanie szkolenia
Projektowanie szkolenia
Przeprowadzenie szkolenia
Przeprowadzenie szkolenia
Ocena szkolenia
Ocena szkolenia
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
3
www.centrumego.com
Rodzaje szkoleń
Rodzaje szkoleń
Otwarte
Otwarte
Zamknięte
Zamknięte
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
4
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym
Analiza potrzeb szkoleniowych
Planowanie i projektowanie szkolenia
Przygotowanie materiałów i pomocy
Przeprowadzenie szkolenia
Ocena i działania poszkoleniowe
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
5
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym
Analiza potrzeb szkoleniowych
Kto powinien być szkolony
Kto powinien być szkolony
Na jakie kompetencja należy zwrócić szczególną uwagę, aby
Na jakie kompetencja należy zwrócić szczególną uwagę, aby
Na jakie kompetencja należy zwrócić szczególną uwagę, aby
Na jakie kompetencja należy zwrócić szczególną uwagę, aby
uczestnicy szkolenia mogli lepiej sobie radzić z problemami
uczestnicy szkolenia mogli lepiej sobie radzić z problemami
związanymi z zajmowanymi stanowiskami pracy
związanymi z zajmowanymi stanowiskami pracy
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
6
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym
Planowanie i projektowanie szkolenia
Określenie celów szkolenia.
Określenie celów szkolenia.
Dobranie odpowiednich metod do realizacji celów szkolenia ( w
Dobranie odpowiednich metod do realizacji celów szkolenia ( w
tym m.in.: dobór treści nauczania, dobór pomocy
tym m.in.: dobór treści nauczania, dobór pomocy
tym m.in.: dobór treści nauczania, dobór pomocy
tym m.in.: dobór treści nauczania, dobór pomocy
dydaktycznych, określenie składu zespołu trenerów, określenie
dydaktycznych, określenie składu zespołu trenerów, określenie
ram czasowych szkolenia, sposobu jego oceny, wybór miejsca
ram czasowych szkolenia, sposobu jego oceny, wybór miejsca
szkolenia).
szkolenia).
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
7
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym
Przygotowanie materiałów i pomocy
Opracowanie materiałów szkoleniowych, w tym: materiałów
Opracowanie materiałów szkoleniowych, w tym: materiałów
dla uczestników, pomoce audiowizualne, materiały dla
dla uczestników, pomoce audiowizualne, materiały dla
trenerów, w tym plan poszczególnych sesji oraz arkusze oceny
trenerów, w tym plan poszczególnych sesji oraz arkusze oceny
trenerów, w tym plan poszczególnych sesji oraz arkusze oceny
trenerów, w tym plan poszczególnych sesji oraz arkusze oceny
szklenia.
szklenia.
Etap ten wymaga śledzenia aktualnej literatury związanej z
Etap ten wymaga śledzenia aktualnej literatury związanej z
tematem szkolenia.
tematem szkolenia.
Przygotowanie to również troska o sprawy organizacyjne
Przygotowanie to również troska o sprawy organizacyjne
szkolenia: rezerwacja sal, noclegów, przygotowanie planu
szkolenia: rezerwacja sal, noclegów, przygotowanie planu
dojazdu dla uczestników.
dojazdu dla uczestników.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
8
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym
Przeprowadzenie szkolenia
Jeśli szkolenie wykorzystuje metody aktywizująco
Jeśli szkolenie wykorzystuje metody aktywizująco –
–
stymulujące do analizy własnych doświadczeń
stymulujące do analizy własnych doświadczeń –
– rola trenera
rola trenera
stymulujące do analizy własnych doświadczeń
stymulujące do analizy własnych doświadczeń –
– rola trenera
rola trenera
wychodzi znacznie poza samo przeprowadzenie wykładu
wychodzi znacznie poza samo przeprowadzenie wykładu
Trener jest osobą motywującą i inspirującą grupę do
Trener jest osobą motywującą i inspirującą grupę do
podejmowania aktywności.
podejmowania aktywności.
Kieruje pracą grupy uwzględniając etapy procesu grupowego.
Kieruje pracą grupy uwzględniając etapy procesu grupowego.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
9
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym
Ocena i działanie poszkoleniowe
Ocena może dotyczyć wszystkich etapów cyklu szkoleniowego:
Ocena może dotyczyć wszystkich etapów cyklu szkoleniowego:
planu szkolenia, jego przebiegu, postawy trenera, organizacji,
planu szkolenia, jego przebiegu, postawy trenera, organizacji,
materiałów i pomocy.
materiałów i pomocy.
Ocena to przede wszystkim próba określenia korzyści jakie
Ocena to przede wszystkim próba określenia korzyści jakie
Ocena to przede wszystkim próba określenia korzyści jakie
Ocena to przede wszystkim próba określenia korzyści jakie
szkolenie przyniosło swoim uczestnikom (czy nastąpiło
szkolenie przyniosło swoim uczestnikom (czy nastąpiło
podniesienie poziomu kompetencji) i firmie, która ich
podniesienie poziomu kompetencji) i firmie, która ich
delegowała na szkolenia.
delegowała na szkolenia.
Wzmocnieniu i utrwaleniu tych efektów służą różne działania
Wzmocnieniu i utrwaleniu tych efektów służą różne działania
poszkoleniowe.
poszkoleniowe.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
10
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Analiza marketingowa
Planowanie i projektowanie szkolenia
Rekrutacja i dobór uczestników
Przygotowanie materiałów i pomocy
Przeprowadzenie szkolenia
Ocena szkolenia
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
11
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Analiza marketingowa
Szkolenie otwarte winna poprzedzić analiza rynku, podczas
Szkolenie otwarte winna poprzedzić analiza rynku, podczas
której dokonuje
której dokonuje si
si oceny jaki rodzaj szkoleń może się spotkać
oceny jaki rodzaj szkoleń może się spotkać
aktualnie z zainteresowaniem potencjalnych odbiorców.
aktualnie z zainteresowaniem potencjalnych odbiorców.
Rozpoznanie potrzeb jest impulsem uruchamiającym cały
Rozpoznanie potrzeb jest impulsem uruchamiającym cały
Rozpoznanie potrzeb jest impulsem uruchamiającym cały
Rozpoznanie potrzeb jest impulsem uruchamiającym cały
proces szkoleniowy.
proces szkoleniowy.
Analiza marketingowa jest poza cyklem szkolenia
Analiza marketingowa jest poza cyklem szkolenia –
– pozytywna
pozytywna
analiza uruchamia proces szkolenia.
analiza uruchamia proces szkolenia.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
12
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Planowanie i projektowanie szkolenia
Jeśli wyniki badań marketingowych są pozytywne można
Jeśli wyniki badań marketingowych są pozytywne można
przystąpić do projektowania szkolenia.
przystąpić do projektowania szkolenia.
Na tym etapie należy zaprojektować program szkolenia,
Na tym etapie należy zaprojektować program szkolenia,
określić cele, treści, metody, czas trwania szkolenia. Etap ten
określić cele, treści, metody, czas trwania szkolenia. Etap ten
określić cele, treści, metody, czas trwania szkolenia. Etap ten
określić cele, treści, metody, czas trwania szkolenia. Etap ten
przebieg podobnie jak w szkoleniu zamkniętym.
przebieg podobnie jak w szkoleniu zamkniętym.
Etap ten nabiera szczególnego znaczenia, kiedy formułuje się
Etap ten nabiera szczególnego znaczenia, kiedy formułuje się
nowy program, który nigdy nie był wcześniej przeprowadzany.
nowy program, który nigdy nie był wcześniej przeprowadzany.
Projekt szkolenia stanowi podstawę opracowania oferty
Projekt szkolenia stanowi podstawę opracowania oferty
adresowanej do potencjalnych odbiorców.
adresowanej do potencjalnych odbiorców.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
13
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Rekrutacja i dobór uczestników
Jeśli na szkolenie zgłaszają się różne osoby potrzebne może
być ustalenie kryteriów, które powinny one spełniać, aby w
pełni skorzystać z danego kursu, np. określa się minimalny
pełni skorzystać z danego kursu, np. określa się minimalny
poziom wykształcenia.
Może być również konieczne opracowanie jakiejś procedury
selekcji kandydatów.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
14
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Przygotowanie materiałów szkoleniowych
Przystępujemy do tego etapu, w sytuacji, kiedy mamy
pewność, że została skompletowana grupa szkoleniowa.
Przebieg etapu jest analogiczny jak w szkoleniu zamkniętym.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
15
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Przeprowadzenie szkolenia
Sposób prowadzenia zajęć nie różni się niczym w szkoleniu
Sposób prowadzenia zajęć nie różni się niczym w szkoleniu
otwartym i zamkniętym.
Jedyna różnica polega na uczestnikach szkolenia – w szkoleniu
zamkniętym – znają się, zaś w otwartym – nie.
Dlatego na początku warto poświęcić trochę czasu na poznanie
się członków grupy.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
16
www.centrumego.com
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Cykl szkoleniowy w szkoleniu otwartym
Ocena szkolenia
Etap ten może obejmować poznanie opinii uczestników o
szkoleniu i o sposobie jego prowadzenia, jak również ocenę
efektów, ale tylko w odniesieniu do konkretnych osób.
Nie jest zwykle możliwe, ani celowe odnoszenie efektów
szkolenia do sposobu funkcjonowania firm, w których pracują
szkolenia do sposobu funkcjonowania firm, w których pracują
uczestnicy.
Raczej po szkoleniu otwartym nie dokonuje się oceny
długoterminowej (po upływie jakiegoś czasu).
Ocena przebiegu konkretnego cyklu szkoleniowego jest
źródłem informacji zwrotnych dla osób projektujących to
szkolenie. Może stanowić podstawę do modyfikacji następnej
edycji szkolenia, jeśli istnieje popyt na tego rodzaju szkolenie.
Dlatego też ocena zamykając jeden cykl szkoleniowy może być
punktem wyjścia w drugim cyklu.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
17
www.centrumego.com
Identyfikacja potrzeb szkoleniowych
Identyfikacja potrzeb szkoleniowych
Analiza potrzeb szkoleniowych pozwala ustalić, czy
Analiza potrzeb szkoleniowych pozwala ustalić, czy
wdanej firmie (sektorze) szkolenia są potrzebne
wdanej firmie (sektorze) szkolenia są potrzebne
(jeśli tak , to jakie) oraz czy dzięki nim firm lepiej
(jeśli tak , to jakie) oraz czy dzięki nim firm lepiej
(jeśli tak , to jakie) oraz czy dzięki nim firm lepiej
(jeśli tak , to jakie) oraz czy dzięki nim firm lepiej
będzie sobie radziła z realizacją swoich bieżących
będzie sobie radziła z realizacją swoich bieżących
i przyszłych zadań.
i przyszłych zadań.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
18
www.centrumego.com
Identyfikacja potrzeb szkoleniowych
Identyfikacja potrzeb szkoleniowych
Różne przyczyny planowania szkoleń:
••
pomoc w rozwiązywaniu aktualnych problemów, np. problem w
pomoc w rozwiązywaniu aktualnych problemów, np. problem w
funkcjonowaniu firmy
funkcjonowaniu firmy –
– szkolenie jest próbą uporania się z
szkolenie jest próbą uporania się z
nim;
nim;
••
chęć przygotowania się do zmian czekających firmę w
chęć przygotowania się do zmian czekających firmę w
••
chęć przygotowania się do zmian czekających firmę w
chęć przygotowania się do zmian czekających firmę w
przyszłości np. wprowadzenie nowych produktów, usług,
przyszłości np. wprowadzenie nowych produktów, usług,
zmiana przepisów, procedur
zmiana przepisów, procedur –
– w takiej sytuacji szkolenie ma
w takiej sytuacji szkolenie ma
wyprzedzać proces planowanych zmian, dać ludziom narzędzia
wyprzedzać proces planowanych zmian, dać ludziom narzędzia
do skutecznego zarządzania zmianą;
do skutecznego zarządzania zmianą;
••
element motywujący pracowników
element motywujący pracowników –
– uczestnictwo w szkoleniu
uczestnictwo w szkoleniu
jest formą nagrody dla pracownika;
jest formą nagrody dla pracownika;
••
inne, przypadkowe przyczyny.
inne, przypadkowe przyczyny.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
19
www.centrumego.com
Identyfikacja potrzeb szkoleniowych
Identyfikacja potrzeb szkoleniowych
Dlaczego warto przeprowadzać analizę
potrzeb:
••
Brak rzetelnej analizy potrzeb może doprowadzić do straty
Brak rzetelnej analizy potrzeb może doprowadzić do straty
pieniędzy i czasu pracowników i nie wnosić żadnych
pieniędzy i czasu pracowników i nie wnosić żadnych
mierzalnych efektów.
mierzalnych efektów.
Analiza potrzeb pozwala ustalić jakie się pojawiają rzeczywiste
Analiza potrzeb pozwala ustalić jakie się pojawiają rzeczywiste
••
Analiza potrzeb pozwala ustalić jakie się pojawiają rzeczywiste
Analiza potrzeb pozwala ustalić jakie się pojawiają rzeczywiste
problemy podczas wykonywania pracy, w jakich obszarach
problemy podczas wykonywania pracy, w jakich obszarach
działalności firmy, jak rozległ są te problemy i czy szkolenie
działalności firmy, jak rozległ są te problemy i czy szkolenie
może pomóc w ich rozwiązaniu.
może pomóc w ich rozwiązaniu.
••
Szkolenie nie zastąpi zmian w sposobie zarządzania firmą ani
Szkolenie nie zastąpi zmian w sposobie zarządzania firmą ani
innych koniecznych działań.
innych koniecznych działań.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
20
www.centrumego.com
Identyfikacja potrzeb szkoleniowych
Identyfikacja potrzeb szkoleniowych
Dlaczego warto przeprowadzać analizę
potrzeb
c.d:
••
Analiza potrzeb pozwala na precyzyjne określenie, jaki rodzaj
Analiza potrzeb pozwala na precyzyjne określenie, jaki rodzaj
zmiany jest potrzebny, pozwala trafnie zaprojektować nie tylko
zmiany jest potrzebny, pozwala trafnie zaprojektować nie tylko
szkolenie, ale również inne niezbędne działania służące
szkolenie, ale również inne niezbędne działania służące
rozwiązaniu istniejących problemów.
rozwiązaniu istniejących problemów.
rozwiązaniu istniejących problemów.
rozwiązaniu istniejących problemów.
••
W analizie potrzeb szkoleniowych należy uwzględnić poziom
W analizie potrzeb szkoleniowych należy uwzględnić poziom
posiadanych przez pracowników umiejętności, opracować
posiadanych przez pracowników umiejętności, opracować
narzędzia do ich pomiaru, a po zrealizowanym szkoleniu
narzędzia do ich pomiaru, a po zrealizowanym szkoleniu
zweryfikować proces zmiany w zakresie diagnozowanych
zweryfikować proces zmiany w zakresie diagnozowanych
kompetencji.
kompetencji.
••
Przeprowadzenie pełniej analizy potrzeb umożliwia ocenę
Przeprowadzenie pełniej analizy potrzeb umożliwia ocenę
rzeczywistych efektów szkolenia.
rzeczywistych efektów szkolenia.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
21
www.centrumego.com
Identyfikacja potrzeb szkoleniowych
Identyfikacja potrzeb szkoleniowych
Problemy z pełną analizą potrzeb
••
Przed rozpoczęciem procesu szkoleniowego wskazana jest
Przed rozpoczęciem procesu szkoleniowego wskazana jest
pełna analiza potrzeb szkoleniowych
pełna analiza potrzeb szkoleniowych
– stan idealny.
••
Zwykle decyzje podejmowane są po wstępnym rozpoznaniu
Zwykle decyzje podejmowane są po wstępnym rozpoznaniu
potrzeb
potrzeb
– standard w polskich firmach,
zwłaszcza w małych i średnich przedsiębiorstwach, np.
zwłaszcza w małych i średnich przedsiębiorstwach, np.
-
W firmach stanowiących zaplecze sektora energetycznego tylko
1% firm ustala kierunki szkoleń na podstawie pełnej oceny potrzeb
szkoleniowych (2001r),
-
Częściej w bankach – ale wynik i tak nie jest zadawalający.
Istotnym kłopotem w analizie potrzeb szkoleniowych jest
m.in.: brak odpowiednich narządzi diagnostycznych, wysokie
koszty.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
22
www.centrumego.com
Identyfikacja / analiza potrzeb szkoleniowych
Identyfikacja / analiza potrzeb szkoleniowych
Badanie potrzeb szkoleniowych w zakresie
Badanie potrzeb szkoleniowych w zakresie
bhp:
bhp:
Analiza akt osobowych i innych dokumentów wskazujących na
realizację szkoleń w zakresie bhp.
Analiza wypadkowości w zakładzie pracy.
Analiza wypadkowości w zakładzie pracy.
Badanie potrzeb szkoleniowych z zakresu bhp za pomocą
ankiet.
Analiza informacji z przeprowadzanych audytów w zakresie
poziomu przestrzegania zasad bhp wśród pracowników.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
23
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Ankieta składa się z następujących
Ankieta składa się z następujących
elementów:
elementów:
-
Instrukcja
-
Metryczka
-
Kafeteria
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
24
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Instrukcja:
Instrukcja:
To informacja dla badanego o :
celu przeprowadzonej ankiety (do czego posłużą wyniki
ankiety, np. w celu naukowym, w celu sformułowania raportu),
informacji o ilości pytań,
anonimowości,
sposobie zaznaczania wybranych odpowiedzi, ewentualnie
sposobie zaznaczania wybranych odpowiedzi, ewentualnie
korygowaniu źle zaznaczonych,
w przypadku pytań wkraczających w sferę osobistą i intymną –
uzasadnienie dlaczego takie pytania się pojawiają i do czego
służą,
w przypadku skalowania – informacji, co oznaczają
poszczególne punkty skali.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
25
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Metryczka:
Informacja o danych demograficznych istotnych z punktów widzenia
celu ankiety, między innymi takich jak:
-
płeć,
-
wiek
-
wykształcenie,
-
wykształcenie,
-
zawód,
-
zajmowane stanowisko,
-
miejsce zamieszkania,
-
wyznanie,
-
rasa.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
26
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Kafeteria
Kafeteria
To zestaw pytań właściwych.
Rozróżniamy pytania:
zamknięte,
otarte
półotwarte.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
27
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Etapy konstruowania ankiety
Etapy konstruowania ankiety
1. Sformułuj listę zagadnień ogólnych.
2. Sformułuj listę zagadnień szczegółowych.
3. Sformułuj listę pytań.
4. Ustal kolejność pytań.
4. Ustal kolejność pytań.
5. Ustal charakter pytania i skoryguj jego treść.
6. Dodaj jednoznaczną instrukcję do każdego pytania.
7. Dodaj wprowadzenie.
8. Dobierz skalę odpowiedzi.
9. Opracuj graficznie kolejne pytania i cały kwestionariusz.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
28
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta –
– etapy konstruowania
etapy konstruowania
Sformułuj listę zagadnień ogólnych
Sformułuj listę zagadnień ogólnych
Lista zagadnień powinna obejmować nie więcej niż 3
Lista zagadnień powinna obejmować nie więcej niż 3--4
4
zagadnienia składające się badany problem.
zagadnienia składające się badany problem.
Np. Jeżeli głównym celem jest badania opinii uczestników nt.
Np. Jeżeli głównym celem jest badania opinii uczestników nt.
Np. Jeżeli głównym celem jest badania opinii uczestników nt.
Np. Jeżeli głównym celem jest badania opinii uczestników nt.
szkolenia, będzie potrzebna opinia o:
szkolenia, będzie potrzebna opinia o:
zawartości merytorycznej,
zawartości merytorycznej,
sposobie prowadzenia szkolenia,
sposobie prowadzenia szkolenia,
kwestiach organizacyjnych.
kwestiach organizacyjnych.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
29
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta –
– etapy konstruowania
etapy konstruowania
Sformułuj listę zagadnień szczegółowych
Sformułuj listę zagadnień szczegółowych
Każde z zagadnień ogólnych należy rozbić na kilka zagadnień
szczegółowych, np..
Jeżeli interesuje nas przełożenie szkolenia na pracę zawodową,
Jeżeli interesuje nas przełożenie szkolenia na pracę zawodową,
można zbadać opinię na temat:
przydatności poszczególnych części szkolenia w codziennej
pracy;
wyszczególnienia zagadnień, które powinny być rozwinięte
w następnych szkoleniach.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
30
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Sformułuj listę pytań
Sformułuj listę pytań
Każde z zagadnień szczegółowych odpowiada zasadniczo jednemu
pytaniu, choć niekiedy kilka zagadnień można zawrzeć w
podpunktach do jednego pytania.
Aby uczestnicy z równym zaangażowaniem odpowiedzieli na
Aby uczestnicy z równym zaangażowaniem odpowiedzieli na
wszystkie pytania, liczba pytań w kwestionariuszu ankiety nie
powinna przekraczać 8.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
31
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Sformułuj listę pytań
Sformułuj listę pytań –
– cd
cd..
Pytanie powinno być:
jak najkrótsze (z zachowaniem klarowności tego, o co
pytamy);
niezbędne (nawet jeśli jest ciekawe, ale niezbyt ściśle się
wiąże z analizowanym problemem – należy je
wyeliminować);
uwzględniające poziom respondenta;
uwzględniające poziom respondenta;
uwzględniające chęć respondenta do udzielenia odpowiedzi
(należy wyeliminować wszystkie pytania budzące
nieufność lub niepewność – brak możliwości otrzymania
wiarygodnej odpowiedzi, modyfikacja nastawienia
respondenta do reszty pytań);
Pozbawiane sugestywności i emocjonalności (np. jak
dalece pozytywny jest Twój stosunek do firmy, która Cię
szkoli).
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
32
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Sformułuj listę pytań
Sformułuj listę pytań –
– cd.
cd.
Ciekawe zastosowania mają pytania
filtrujące
filtrujące
i
kontrolne
kontrolne
.
Jeżeli chcemy sprawdzić np. które z umiejętności w opinii
poszczególnych uczestników byłyby im potrzebne do
skuteczniejszej pracy, możemy zacząć od pytania ogólnego:
Jaki jest Twój stosunek do szkoleń?
Jaki jest Twój stosunek do szkoleń?
Przy zdeklarowanym, korzystnym stosunku do szkoleń zaznaczenie
niskich ocen na skali przydatności mówiłoby o tym, że dany
uczestnik rzeczywiście nie widzi zastosowania tych umiejętności w
swojej pracy.
Przy nastawieniu negatywnym wiedzielibyśmy tylko tyle, że ta osoba
może próbować deprecjonować wszystko to, co niosą ze sobą
szkolenia.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
33
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Ustal kolejność pytań
Ustal kolejność pytań
Badaj stosunek do danej kwestii, zanim zbadasz sprawy
zasadnicze, np. najpierw pytanie o to czy respondent lubi
szkolenia, a później – czy podobał mu się ostatni trening.
Przechodź od pytań ogólnych do szczegółowych, a więc
najpierw badaj ogólną ocenę sposobu prowadzenia szkolenia,
a później pytaj o to co szczególnie odpowiadało lub nie
odpowiadało w tym sposobie.
Rozpoczynanie od pytania „Co Ci się szczególnie podobało w
sposobie prowadzenia szkolenia?” jest manipulacją.
sposobie prowadzenia szkolenia?” jest manipulacją.
Staraj się wzbudzić zainteresowanie respondenta i nie
przestraszyć go na samym początku; zaczynaj od pytań
łatwych, refleksyjne zostawiając na koniec.
Ankieta powinna być spójna – należy unikać skoków
tematycznych, pomiędzy poszczególnymi pytaniami.
Jeśli to możliwe, nie należy męczyć respondenta skokami po
pytaniach, np. Jeśli odpowiedziałeś nie, to przejdź do pytania
6.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
34
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Ustal charakter pytania i skoryguj jego treść
Ustal charakter pytania i skoryguj jego treść
Jest to etap, w którym decydujemy, na ile poszczególne kwestie
można wyrazić w postaci pytań zamkniętych (ograniczonych do
wskazanych alternatyw), a na ile niezbędne jest pytanie otwarte,
które daje szerszy obraz, jednak trudniej podlega kodowaniu i
które daje szerszy obraz, jednak trudniej podlega kodowaniu i
może zniechęcić respondenta.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
35
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Dodaj jednoznaczną instrukcję do każdego
Dodaj jednoznaczną instrukcję do każdego
pytania
pytania
W szczególności dotyczy to pytań zamkniętych, które mogą być:
alternatywne (wybór tylko jednej spośród podanych
możliwości),
koniunktywne (gdy można wybrać określoną liczbę lub
dowolną liczbę wskazań).
Jednoznaczna instrukcja jest niezbędna, aby otrzymać taką liczbę
wskazań, jakiej sobie życzysz. W tym celu warto wyróżnić ten
fragment instrukcji, który określa liczbę odpowiedzi.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
36
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Dodaj jednoznaczną instrukcję do każdego
Dodaj jednoznaczną instrukcję do każdego
pytania c.d.
pytania c.d.
Instrukcja służy również określaniu formy udzielania odpowiedzi –
często zdarza się, że badający nie wie, czy respondent
podkreślając słowo TAK chciał wskazać właśnie na ten punkt, czy
też na alternatywę.
też na alternatywę.
Przykłady instrukcji mogą być następujące:
dla pytań alternatywnych: „Proszę zaznaczyć krzykiem tylko
jedną (najbliższą prawdy) spośród poniższych odpowiedzi.”
dla pytań koniunktywnych: „Proszę postawić krzyżyk przy
wszystkich tematach szkoleń, w których chce Pan/ Pani wziąć
udział.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
37
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Dodaj
Dodaj wprowadzenie
wprowadzenie
Wprowadzenie powinno otwierać ankietę, być krótkie i wzbudzać
zaufanie do ankiety. Powinno zawierać następujące elementy:
wprowadzenie formy TY lub PAN/PANI (ta forma wymaga
umieszczenia odpowiednich form czasowników i przymiotników
dla obu płci we wszystkich pytaniach, gdzie zwracasz się
dla obu płci we wszystkich pytaniach, gdzie zwracasz się
bezpośrednio do respondenta);
cel badania (najlepiej z punktu widzenia korzyści dla
uczestników, np. aby w maksymalnym stopniu wykorzystać
czas szkolenia i żeby szkolenia dotyczyły wyłącznie tych
kwestii, które są niezbędne w Pani/ Pana pracy”);
zmotywowanie do wypełnienia („Pastwa odpowiedzi będą
służyły .......
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
38
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Dobierz skalę odpowiedzi
Dobierz skalę odpowiedzi
•
Dobierając skalę należy starać się, by była ona zrównoważona, tj
aby tyle samo wartości opisywało postawy negatywne co
pozytywne.
•
W innej sytuacji możemy mieć do czynienia z możliwością
manipulowania ankietą, np. w sytuacji, kiedy badanemu dajemy
pięć wariantów wyboru, gdzie jeden jest negatywny, a trzy
pięć wariantów wyboru, gdzie jeden jest negatywny, a trzy
pozytywne:
•
bardzo chętnie,
•
chętnie,
•
dość chętnie,
•
przeciętnie,
•
niechętnie.
•
Skale zrównoważone mogą posiadać zero – gdy nie zależy nam na
jednoznacznym ustosunkowaniu się każdego respondenta do
danej kwestii.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
39
www.centrumego.com
Ankieta
Ankieta
Oszacuj graficznie kolejne pytania i cały
Oszacuj graficznie kolejne pytania i cały
kwestionariusz
kwestionariusz
•
Każe pytanie powinno składać się z pracuj graficznie kolejne
pytania i cały kwestionariusz.
•
Kwestionariusz powinien się mieścić najwyżej na dwóch stronach.
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
40
www.centrumego.com
Dziękuję za uwagę ….
Dziękuję za uwagę ….
Wybrane zagadnienia edukacyjne, metodyczne i szkoleniowe
41