ZAOCZNA POLICEALNA SZKOŁA COSINUS WARSZAWIE

W

Kierunek : Technik rachunkowości, semestr I

Przedmiot: Działalność gospodarcza w branży ekonomicznej.


Temat: Wybrane klasyfikacje kosztów produkcji. Koszty i przychody

działalności przedsiębiorstw i ich wpływ na wynik finansowy.

Zagadnienia:

1.Przychody i koszty działalności gospodarczej.
2. Grupowanie kosztów w różnych układach.
3.Próg rentowności.
4.Wynik finansowy.

Podmiot gospodarczy to jednostka organizacyjna prowadząca działalność
gospodarczą. Działalność gospodarcza to zarobkowa działalność wytwórcza,
budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i
wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w
sposób zorganizowany i ciągły. Ustawa z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie
działalności gospodarczej.

Podmiot gospodarczy z tyt. prowadzonej działalności gospodarczej osiąga
wpływy pieniężne zwane przychodami
Na całkowity przychód składają się:
- przychody operacyjne uzyskane ze sprzedaży produktów, towarów i usług

- pozostałe przychody operacyjne uzyskane np. ze sprzedaży składników
majątku trwałego, otrzymane odszkodowania, darowizny, dotacje itp.
- przychody z operacji finansowych, na które składają się:
* przychody ze sprzedaży papierów wartościowych,
* dywidendy,
* odsetki od udzielonych kredytów i pożyczek,
* dyskonto przy zakupie weksli, czeków obcych i papierów wartościowych,
* dodatnie różnice kursowe przy walutach obcych.

Koszty stanowią wartość zużytych do produkcji środków i przedmiotów pracy
oraz wydatków ponoszonych na płace, świadczenia, opłaty itp..

•

koszty operacyjne,

•

pozostałe koszty operacyjne,

•

koszty operacji finansowych.

Jednostki gospodarcze mogą grupować koszty w czterech układach kosztów:

a)

rodzajowym, wg rodzaju ponoszonych kosztów prostych takich jak zużycie
materiałów i energii, usługi obce, niektóre podatki i opłaty, wynagrodzenia,
ubezpieczenie społeczne i inne świadczenia, amortyzacja, pozostałe koszty.
Ta klasyfikacja umożliwia badanie struktury kosztów oraz porównanie jej w
czasie.

b)

funkcjonalnym, wg. miejsca powstawania kosztów, którymi są elementy
procesu gospodarczego.
W przedsiębiorstwie produkcyjnym i usługowym można wyróżnić : koszty
zakupu, koszty produkcji i koszty sprzedaży.
W przedsiębiorstwie handlowym – koszty zakupu towarów,
magazynowania, reklamy, sprzedaży, zarządzania.
Celem takiego grupowania kosztów jest stworzenie warunków do analizy
kosztów i ustalenie osób odpowiedzialnych za ich wysokość.

c)

kalkulacyjnym, tzn. według możliwości przypisania kosztów konkretnemu
wyrobowi. W układzie tym koszty dzieli się na:
- bezpośrednie, czyli takie, które można bezpośrednio przypisać danemu
wyrobowi na podstawie dokumentów np.: materiały bezpośrednie, płace
bezpośrednie itp.
- pośrednie (wspólne), czyli takie, które nie mogą być bezpośrednio
przyporządkowane konkretnemu wyrobowi i są łączone w grupy, np. koszty
wydziałowe, ogólnozakładowe, sprzedaży. Podział tych kosztów wymaga
stosowania kluczy rozliczeniowych.
Układ kalkulacyjny umożliwia ustalenie kosztu jednostkowego wyrobu.

d) analityczno-ekonomicznym grupującym koszty z różnych punktów
widzenia w zależności od potrzeb przedsiębiorstwa, np. koszty proste i
złożone, stałe i zmienne, zależne i niezależne.
Koszty stałe nie zmieniają się pod wpływem zmiany wielkości produkcji
np. czynsz, amortyzacja. Koszty zmienne zmieniają się wraz ze zmianą
wielkości produkcji, np. materiały bezpośrednie, płace bezpośrednie.

Podmiot gospodarczy niezależnie od rodzaju działalności dąży do uzyskania
zysku. Oznacza to, że przychody muszą być wyższe niż ponoszone koszty.
Analiza punktu zwrotnego (krytycznego), zwanego też progiem rentowności
odpowiada na pytanie, przy jakiej wielkości produkcji (sprzedaży) koszty i
przychody są sobie równe? Przekroczenie tego progu przyniesie
przedsiębiorstwu zysk.

Można wyznaczyć próg rentowności (Pr) ze wzoru:

Pr = Ks : (c – kjz) gdzie:

Ks – koszty całkowite stałe
c - cena jednostkowa
kjz – koszty jednostkowe zmienne.


Wynik finansowy to wyrażony w pieniądzu efekt działalności podmiotu
gospodarczego. Jest różnicą pomiędzy przychodami a kosztami ich uzyskania.
Dodatnia różnica to – zysk, ujemna – strata. Ujemny efekt działalności
utrzymujący się przez dłuższy czas, prowadzi do upadłości.

Na wynik finansowy brutto składają się:

a)

wynik działalności operacyjnej, który obejmuje:

- wynik sprzedaży, który jest różnicą pomiędzy przychodami ze sprzedaży
produktów, towarów i innych składników majątku obrotowego a kosztami
uzyskania tych przychodów.
- wynik pozostałej działalności operacyjnej, tzn. różnica pomiędzy
pozostałymi przychodami i kosztami operacyjnymi.
b) wynik operacji finansowych, który jest różnicą pomiędzy przychodami z
operacji finansowych (np. przychody z tytułu udziału w innych firmach,
odsetki od udzielonych kredytów) a kosztami operacji finansowych (np.
odsetki od zaciągniętych pożyczek, kredytów, prowizje bankowe).
c) wynik operacji nadzwyczajnych to różnica pomiędzy zyskami
nadzwyczajnymi a stratami nadzwyczajnymi (występują sporadycznie i są
nieprzewidywalne)

Po zsumowaniu wyniku działalności operacyjnej, wyniku operacji
finansowych oraz wyniku operacji nadzwyczajnych otrzymujemy
wynik finansowy brutto, który ulega pomniejszeniu o obowiązkowe
obciążenia wyniku finansowego. Najważniejszą pozycją zmniejszającą
wynik finansowy brutto jest podatek dochodowy a także obowiązkowe
odliczenia z zysku. Po tych odliczeniach otrzymujemy wynik finansowy
netto – zysk netto (lub stratę).

Zysk netto może być dzielony na różne cele, np. rozwój firmy, na premie i
nagrody, do podziału dla wspólników czy akcjonariuszy. Zależy od formy
organizacyjno-prawnej podmiotu oraz od samodzielnej decyzji organów
jednostki gospodarczej.


Pytania egzaminacyjne:
1.

Co składa się na całkowity przychód podmiotu gospodarczego?

2.

Co to są koszty i jak je można pogrupować?

3.

Jak wyznacza się i interpretuje próg rentowności?

4.

Jak oblicza się wynik finansowy brutto i netto?

5.

Na jakie cele może być przeznaczony zysk netto?

Ć

wiczenie

Opracuj schemat ustalania wyniku finansowego.


Literatura:
Zofia Mielczarczyk – Finanse, WSiP 2011
Maria Wajgner, Renata Tylińska – Podstawy ekonomiczne i prawne, rea
2007
Damian Dębski, Paweł Dębski – Funkcjonowanie przedsiębiorstw cz. 2,
WSiP 2013

Ustawa z dnia 2.07.2004r. o swobodzie działalności gospodarczej.