1

N_W1_II_Gleba_Systemy rolnicze

Produkcja surowców żywnościowych realizacja 3 zadań:

dobór technologii produkcji
dobór środków technicznych
sterowanie wykorzystaniem tych środków

Specyficzne cechy produkcji surowców żywnościowych - procesy biologiczne, stała zmienność
czynników zewnętrznych, czas zabiegu ściśle określony terminem agrotechnicznym

Podstawowa jednostka do realizacji prac w rolnictwie - AGREGAT CIĄGNIKOWY ciągnik + maszyna.

W praktyce rolniczej zdecydowanie przeważają ciągniki kołowe, ze względu na swoja uniwersalność, czyli
zastosowanie do wszystkich prac polowych oraz do transportu

Systemy gospodarowania

System rolniczy albo system gospodarowania - sposób zagospodarowania przestrzeni rolniczej.

Konieczność rozwoju zrównoważonego; rolnictwo zrównoważone jest zdolne do trwałej produkcji
żywności, nie degradując innych ekosystemów (woda, powietrze).

1) rolnictwo konwencjonalne

a)ekstensywne (tradycyjne z tendencją malejąca)
b) intensywne (uprzemysłowione z tendencją rosnąca),

2) rolnictwo proekologiczne (z tendencja rosnąca)

a) integrowane (rolnictwo organiczno-chemiczne),
b) precyzyjne

3) rolnictwo ekologiczne

Rolnictwo konwencjonalne

Ad 1a) niskie koszty produkcji, względnie niskimi plonami, bez nowoczesnych technologii wynikających z

postępu. Różne powody – uboga infrastruktura techniczna, mała wydolność ekonomiczna,
ograniczenia prawne, niski poziom wiedzy, tradycja.

Ad 1b) znaczne koszty, nowe technologie sprzyjające wzrostowi plonów, maksymalizacja zysku, Duże

wydajności oparte na dużym zużyciu przemysłowych środków produkcji i małych nakładach
robocizny.

Duża energochłonność systemu, domaganie się przez konsumentów nieszkodliwej żywności, ujemny
wpływ na środowisko.

Ad 2 a) Rolnictwo integrowane (produkcja integrowana) – artykuł w załączeniu

Ad 3) Rolnictwo ekologiczne (artykuł w załączeniu)

2

Wyklucza się stosowanie syntetycznych nawozów mineralnych pestycydów, regulatorów wzrostu i

syntetycznych dodatków do pasz. Produkcja w zamkniętym cyklu gleba- roślina-zwierze. Łączy
produkcje roślinną i zwierzęcą.

Zwierzęta są żywione paszami wyprodukowanymi w gospodarstwie, a rośliny nawożone są nawozami

naturalnymi spod zwierząt

Dokładne przeanalizowanie stanu gospodarstwa rolnego i jego możliwości w spełnieniu kryteriów
rolnictwa ekologicznego.

-m.in. stworzenie planu przestrzenno-funkcjonalnego gospodarstwa,
-dobór roślin i wypracowanie odpowiedniego płodozmianu,
-dostosowanie warunków żywienia i bytowania zwierząt,
-stworzenie parku maszyn i narzędzi.
- rozpoznanie potencjalnych możliwości zbytu produktów rolnictwa ekologicznego pozwala na określenie
kierunku produkcji.

Wykazy:



środków ochrony roślin dopuszczonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym



nawozów i środków poprawiających właściwości gleby zakwalifikowanych do stosowania w
rolnictwie ekologicznym



producentów i dostawców ekologicznego materiału siewnego i wegetatywnego materiału
rozmnożeniowego

Zgłoszenie działalności w rolnictwie ekologicznym - Jednostki Certyfikujące

Informacje na stronach internetowych Ministerstwa Rolnictwa.

Kraków - COBICO na ul.Grzegórzeckiej, BIOCERT MAŁOPOLSKA na ul. Lubicz

Udostępnienie gospodarstwa do kontroli przez inspektorów Jednostki Certyfikującej.

Producent rolny może ubiegać się o dotację do hektara

produkcji ekologicznej

, przystępując do programu

rolno środowiskowego.

Przystąpienie do programu jest dobrowolne, oznacza to że rolnik może posiadać certyfikat i nie
przystępować do programu (wtedy nie otrzymuje dotacji). Płatności są przyznawane rolnikom w zależności
od wybranych opcji pakietu w przeliczeniu na powierzchnię gruntów (w hektarach).

Rolnictwo precyzyjne

Dostosowanie ilości nawozów, ś.o.r., nasion, wody oraz zabiegów agrotechnicznych do warunków
glebowych i potrzeb roślin w danym czasie i miejscu na polu

RP bazuje na rozpoznaniu zmienności na danym polu

Obszary zastosowań systemów rolnictwa precyzyjnego:
Nawożenie, siew, ochrona, uprawa, nawadnianie

Bardzo zróżnicowane pod względem: dokładności wykonania, poziomu złożoności oferowanych
systemów technicznych

3

Korzysta z kilku spójnych technologii: GPS, GIS, maszyn i urządzeń wyposażonych w zaawansowane
układy pomiarowe oraz/lub wykonawcze.

Dążenie do uzyskiwania informacji nt. poszczególnych zabiegów: jaki zabieg się wykonuje, gdzie jest
wykonywany, kto jest w to zaangażowany, jakie środki produkcji zaangażowano

Trudności ze stosowaniem informatycznych technologii w małych gospodarstwach rolnych.

Fizyko-mechaniczne właściwości gleby

Gleba zasobem w zasadzie nieodnawialnym, jej niszczenie następuje b. szybko procesy glebotwórcze i
naprawcze przebiegają b. wolno.

Profil glebowy

Opracowanie: Ochrona gleby w projekcie
nowych przepisów Unii Europejskiej

Gleba - ośrodek 3-fazowy, na który składa się faza stała, ciekłą i gazowa.

Skład granulometryczny - podstawowa właściwość gleby. Na podstawie różnej zawartości procentowej
frakcji piasku, pyłu i iłu można wyróżnić gatunki gleb. Ponad 20 gatunków gleb.

Wiedza o glebach jest niezbędna w wyborze sposobów uprawy roli, nawożenia, w ustalaniu rejonizacji
roślin uprawnych, w układaniu płodozmianów, w planowaniu ew. zabiegów melioracyjnych

Podział gleb wg oporu stawianego podczas orki - wyróżnia się 5 kategorii agronomicznych. Gleby b.
lekkie to takie, które stawiają najmniejszy opór i na odwrót.

Wszystkie właściwości fizyczne gleby zależą od STRUKTURY -

4

Podstawowe właściwości fizyczne (zmienne) - GĘSTOŚĆ OBJĘTOŚCIOWA, masa jednego 1 m

3

suchej gleby, nienaruszonej strukturalnie
Stan fizyczny: Porowatość ogólna (powietrzna, wodna) Przepuszczalność wodna (infiltracja), Zwięzłość

Na podstawie: Fizyczne właściwości gleb_4_wyklad o glebie-ppt.pdf

ZASOBNOŚĆ
Sumaryczna zawartość w glebie składników mineralnych (makro- i mikro-) i organicznych.

ŻYZNOŚĆ
Zdolność przekazywania roślinom niezbędnych składników pokarmowych, wody i powietrza
Zależy od właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych gleby, mikroklimatu (oraz zasobności)