RACHUNKOWOŚĆ BUDŻETOWA
AUDYT
WEWNĘTRZNY
W NOWEJ USTAWIE
O FINANSACH
PUBLICZNYCH
POZNAJ NOWE ZASADY
FUNKCJONOWANIA KONTROLI
ZARZĄDCZEJ I AUDYTU
WEWNĘTRZNEGO W JSFP
AUDYT
WEWNĘTRZNY
W NOWEJ USTAWIE
O FINANSACH
PUBLICZNYCH
POZNAJ NOWE ZASADY
FUNKCJONOWANIA KONTROLI
ZARZĄDCZEJ I AUDYTU
WEWNĘTRZNEGO W JSFP
2
AUDYT WEWNĘTRZNY W NOWEJ USTAWIE O FINANSACH PUBLICZNYCH
Spis treści
• Systemkontroliwewnętrznejwjsfp ...................................................................3
• Audytorwewnętrzny–jegopozycjaizadania ........................................................5
• Komitetaudytu...........................................................................................6
• Nowezasadyorganizacjiaudytu........................................................................7
Autor
Miłosz Anczakowski
audytorwewnętrzny
KierownikCentrumWydawniczego
Ewa Marmurska-Karpińska
Wydawca
Dorota Liebchen
Redakcja
Karol Zawadzki
Korekta
Zespół
CBP 361ISBN978-83-269-0044-0
Copyright©byWydawnictwoWiedzaiPraktykasp.zo.o.
Warszawa2010
WydawnictwoWiedzaiPraktykasp.zo.o.
03-918Warszawa,ul.Łotewska9a,
www.wip.pl
tel.0225182929,faks0226176010
Praktycznyraport„Audytwewnętrznywnowejustawieofinansachpublicznych”chroniony
jestprawemautorskim.Przedrukmateriałówopublikowanychwraporcie„Audytwewnętrzny
wnowejustawieofinansachpublicznych”–bezzgodywydawcy–jestzabroniony.Zakaznie
dotyczycytowaniapublikacjizpowołaniemsięnaźródło.Niniejszyraportzostałprzygotowany
zzachowaniemnajwyższejstarannościiwykorzystaniemwysokichkwalifikacji,wiedzyidoświad-
czenia.Zaproponowanewraporcie„Audytwewnętrznywnowejustawieofinansachpublicz-
nych”wskazówki,poradyiinterpretacjedotycząsytuacjitypowych.Ichzastosowaniewkon-
kretnymprzypadkumożewymagaćdodatkowych,pogłębionychkonsultacji.Publikowanerozwią-
zanianiemogąbyćtraktowanejakooficjalnestanowiskoorganówiurzędówpaństwowych.
Wzwiązkuzpowyższymredakcjaniemożeponosićodpowiedzialnościprawnejzazastosowanie
zawartychwraporcie„Audytwewnętrznywnowejustawieofinansachpublicznych”wskazówek,
przykładów,informacjiitp.dokonkretnychprzypadków.
3
AUDYT WEWNĘTRZNY W NOWEJ USTAWIE O FINANSACH PUBLICZNYCH
Nowa ustawa o finansach publicznych z 2009 r. wprowadza instytucję kontroli zarządczej oraz
reguluje instytucję audytu wewnętrznego, wprowadzając znaczące zmiany, które dotyczą za-
równo koncepcji audytu wewnętrznego, jak i jego organizacji.
Przeczytaj e-book i dowiedz się:
•
Jak audyt wewnętrzny wspiera funkcjonowanie kontroli zarządczej w Twojej jednostce?
•
Kto może być audytorem wewnętrznym oraz kiedy i na jakich zasadach prowadzi audyt
usługodawca z zewnątrz?
•
Jakie zadania mają komitety audytu?
•
Jakie są obowiązki kierowników komórek audytu w kwestii sporządzania planu rocznego
audytu i sprawozdania z jego wykonania?
System kontroli wewnętrznej w jsfp
Kontrolazarządczaorazaudytwewnętrznytworząrazemsystemkontroliwewnętrznej.Możnarów-
nieżrozróżnić:
•
kontrolęwewnętrznąinstytucjonalną–wykonywanąprzezwyspecjalizowanypodmiotoraz
•
kontrolęwewnętrznąfunkcjonalną–wykonywanąnakażdymetapiezarządzaniaprzezosobyna
stanowiskachkierowniczych.
Pamiętaj,żekażdyzwyżejwymienionychrodzajówkontrolimaswojemiejscewsystemiekontroli
wewnętrznej.
Audyt wewnętrzny
Najpełniejszaregulacjaustawowaobejmujeaudytwewnętrzny,którywprowadzonodopolskiego
systemu prawnego w drodze nowelizacji ustawy o finansach publicznych. Wprowadzenie audytu
wewnętrznegozostałouwarunkowanezamknięciemprzezPolskęrozdziałunegocjacjiakcesyjnych
dotyczącychkontrolifinansowej.Regulacjedotycząceaudytuwewnętrznegoulegałyzmianie.
W ustawieofinansachpublicznychz1998r.audytwewnętrznyokreślonojakoogółdziałań,przezktóre
kierownikTwojejjednostkimógłuzyskaćobiektywnąiniezależnąocenęfunkcjonowaniagospodarki
finansowej,zuwzględnieniemkryteriówwskazanychprzezustawodawcę.
Ustawaofinansachpublicznychz2005r.ujmowałatoinaczej.Zgodniezart.48tejustawy,audytem
wewnętrznymbyłogółdziałańobejmującychniezależnebadaniesystemówzarządzaniaikontroli
wTwojejjednostce(w tymprocedurkontrolifinansowej),wwynikuktóregokierownikTwojejjed-
nostkiuzyskiwałobiektywnąi niezależnąocenęadekwatności,efektywnościiskutecznościtychsys-
temów. Audyt obejmował także czynności doradcze, w tym składanie wniosków, mające na celu
usprawnieniefunkcjonowaniaTwojejjednostki.
!
Nowaustawaofinansachpublicznychwart.272stanowi,żeaudytwewnętrznyjestnieza-
leżnąiobiektywnądziałalnością,którejcelemjestwspieranieministrakierującegodziałem
lubkierownikaTwojejjednostkiwrealizacjicelówizadań,przezsystematycznąocenękontroli
zarządczejorazczynnościdoradcze.
4
AUDYT WEWNĘTRZNY W NOWEJ USTAWIE O FINANSACH PUBLICZNYCH
Kontrola zarządcza
Wnowejustawieofinansachpublicznychwprowadzononowyterminwadministracjipublicznej–
tzw.kontrolęzarządczą.Wedługart.68tejustawy,kontrolązarządcząwjednostkachsektorafinansów
publicznychjestogółdziałańpodejmowanychdlazapewnieniarealizacjicelówizadańwsposób
zgodnyzprawem,efektywny,oszczędnyiterminowy.
Ustawodawcaokreśliłrównieżkatalogotwartycelów,jakiemarealizowaćkontrolazarządcza.Celem
kontrolizarządczejjestzapewnieniewszczególności:
•
zgodnościdziałalnościzprzepisamiprawaorazproceduramiwewnętrznymi,
•
skutecznościiefektywnościdziałania,
•
wiarygodnościsprawozdań,
•
ochronyzasobów,
•
przestrzeganiaipromowaniazasadetycznegopostępowania,
•
efektywnościiskutecznościprzepływuinformacji,
•
zarządzaniaryzykiem.
Związek audytu wewnętrznego z kontrolą zarządczą
Proponujesięścisłepowiązanieaudytuwewnętrznegozkontrolązarządczą.Ocenadotyczywszcze-
gólności:
•
adekwatności,
•
skutecznościi
•
efektywności
kontrolizarządczejwdzialeadministracjirządowejlubjednostce.
Sformułowaniaużyteprzezustawodawcębudząpewnewątpliwościnaturypraktycznej.Wskazane
wart.272ustawyofinansachpublicznychbadaniesystemukontrolizarządczejniejestmożliwedo
zrealizowania bez spełnienia określonych warunków. Do przeprowadzenia audytu wewnętrznego
zgodnie z brzmieniem ustawowym niezbędne jest przygotowanie optymalnego modelu systemu
kontrolizarządczej,będącegouszczegółowieniemprzepisówustawowych.Abyocenić,czystosowany
wTwojejjednostcesystemkontrolizarządczejjestadekwatny,efektywnyiskuteczny,audytorwewnętrzny
powinienmiećprzedstawionyoptymalnymodeltakiegosystemu.
!
Wart.69ust.3nowejustawyofinansachpublicznychustawodawcanałożyłnaMinistraFinan-
sówobowiązekopublikowaniastandardówkontrolizarządczej(KomunikatNr23Ministra
Finansówz16grudnia2009r.wsprawiestandardówkontrolizarządczejdlasektorafinansów
publicznych).
Związekaudytuwewnętrznegozkontrolązarządcząznajdujeswojeodzwierciedleniewobowiąz-
kachministrakierującegodziałemlubwobowiązkachkierownikajednostki.Zgodniezart.70nowej
ustawyofinansachpublicznych,ministerkierującydziałemdokońcakwietniakażdegoroku:
•
sporządzasprawozdaniezwykonaniaplanudziałalnościoraz
•
składaoświadczenieostaniekontrolizarządczejzapoprzednirokwzakresiekierowanychprzez
niegodziałówadministracjirządowej.
Możeonzobowiązaćkierownikajednostkiwdzialedosporządzaniaplanudziałalnościnarokna-
stępnydlatejjednostkiorazsporządzaniasprawozdaniazwykonaniaplanudziałalnościiskładania
oświadczeniaostaniekontrolizarządczejzapoprzednirokwzakresiekierowanejprzezniegojednostki.
5
AUDYT WEWNĘTRZNY W NOWEJ USTAWIE O FINANSACH PUBLICZNYCH
!
Skutkiwprowadzeniakontrolizarządczejznajdująsięnietylkowustawieofinansachpub-
licznych.Wart.65pkt9przepisówwprowadzającychustawęo finansachpublicznychokreś-
lono,żeużytewustawiez17grudnia2004r.oodpowiedzialnościzanaruszeniedyscyplinyfinan-
sówpublicznychwyrazy„kontrolafinansowa”zastępujesięużytymiwodpowiedniejliczbie
iprzypadkuwyrazami„kontrolazarządcza”.M.in.zgodniezart.5ust2tejustawy,naruszeniem
dyscyplinyfinansówpublicznychjestdopuszczenieprzezkierownikajednostkisektorafinan-
sówpublicznychdouszczupleniawpływównależnychSkarbowiPaństwa,jednostcesamorzą-
duterytorialnegolubinnejjednostcesektorafinansówpublicznychwskutekzaniedbanialub
niewypełnieniaobowiązkówwzakresiekontrolizarządczej.
Audytor wewnętrzny – jego pozycja i zadania
Nowaustawaofinansachpublicznychwsposóbzdecydowanyograniczaniezależnośćorganizacyj-
nąaudytorawewnętrznego.Jednązgwarancjiniezależnościaudytorawewnętrznegobyłaochrona
stosunkupracyorazwarunkówpracyipłacywjednostkachsektorafinansówpublicznych,wktórych
prowadzenieaudytujestobligatoryjne.
Przepisyustawyofinansachpublicznychz2005r.zapewniałyaudytorowiniezależność,gdyżrozwią-
zaniestosunkupracyzaudytoremwymagałozgodyMinistraFinansów,natomiastzmianawarunków
pracyipłacyjegoopinii.Wnowejustawieochroniepodlegatylkokierownikkomórkiaudytu.Obniżono
takżerangętejochrony,gdyżzgodęnarozwiązaniestosunkupracyzaudytoremwydajekomitetaudytu.
Audyt prowadzony z zewnątrz przez usługodawców
Kolejnąnowościąjestmożliwośćprzeprowadzaniaaudytuprzezzewnętrznepodmioty–usługodawców.
Zgodniezart.278nowejustawyofinansachpublicznych,wniektórychjednostkachsektorafinan-
sówpublicznychaudytwewnętrznymożebyćprowadzonyprzezusługodawcę–zazgodąwłaściwego
ministrakierującegodziałem.Jednostki,którychdotyczytaregulacja,sąograniczonewielkościąbud-
żetulubliczbąetatówwjednostce.
Możliwośćprowadzeniaaudytuwewnętrznegoprzezusługodawcędotyczy:
•
państwowychjednostekbudżetowych–jeżelikwotaujętychwplaniefinansowymdochodówlub
kwotawydatkówprzekroczyławysokość40.000tys.zł,alejestniższaniż100.000zł;
•
uczelnipublicznych–jeżelikwotaujętychwplanierzeczowo-finansowymprzychodówlubkosz-
tówprzekroczyławysokość40.000tys.zł,alejestniższaniż100.000zł;
•
samodzielnychpublicznychzakładówopiekizdrowotnej,któreniezostałyutworzoneprzezjed-
nostkisamorząduterytorialnego,agencjiwykonawczychipaństwowychfunduszycelowych–jeżeli
kwotaujętychwplaniefinansowymprzychodówlubkosztówprzekroczyławysokość40.000tys.
złalejestniższaniż100.000zł;
lubjeśliwymienionepodmiotyzatrudniająmniejniż200pracowników.
Wjednostkachsamorząduterytorialnegoaudytwewnętrznymożebyćprowadzonyprzezusługo-
dawcę,jeżeliujętawuchwalebudżetowejjednostkisamorząduterytorialnegokwotadochodówiprzy-
chodóworazkwotawydatkówirozchodówprzekroczyła40.000zł,alejestniższaniż100.000tys.zł.
6
AUDYT WEWNĘTRZNY W NOWEJ USTAWIE O FINANSACH PUBLICZNYCH
Kto może być usługodawcą?
Zgodniezart.279nowejustawyofinansachpublicznych,usługodawcąmożebyćosobafizyczna,
wtymprowadzącadziałalnośćgospodarczą,spółkacywilna,spółkajawna,spółkapartnerska,spółka
komandytowa,spółkakomandytowo-akcyjnalubosobaprawna.Każdyzwymienionychpodmiotów
musispełniaćlubzatrudniaćosobyspełniającewarunkizart.286ustawyofinansachpublicznych.
!
Kwalifikacjeaudytorawewnętrznegomogąuzyskaćm.in.osoby,któreposiadajądwuletnią
praktykęwzakresieaudytuwewnętrznegoilegitymująsiędyplomemukończeniastudiów
podyplomowychwzakresieaudytuwewnętrznego,wydanymprzezjednostkęorganizacyjną,
którawdniuwydaniadyplomubyłauprawnionadonadawaniastopnianaukowegodoktora
naukekonomicznychlubprawnych.
Umowa z usługodawcą
Umowazawartaprzezjednostkęsektorafinansówpublicznychzusługodawcąpowinnazawierać
postanowienia,którezagwarantująprowadzenieaudytuwewnętrznegozgodniezprzepisamiustawy.
Należywniejtakżeokreślićsposóbpostępowaniazdokumentami(takżewformieelektronicznej),
wytworzonymidlacelówprowadzeniaaudytuwewnętrznego,abyzapewnićichdostępnośćoraz
ochronę przed nieupoważnionym rozpowszechnianiem, uszkodzeniem lub zniszczeniem. Umowę
zusługodawcąjednostkasektorafinansówpublicznychzawieranaokresconajmniejroku.
Komitet audytu
Ustawodawcawprowadziłrównieżtzw.
komitet audytu,powoływanyprzezministrakierującego
działemwdrodzezarządzenia(art.288nowejustawyofinansachpublicznych),któregocelemjest
doradztwoświadczonenarzeczministrakierującegodziałemwzakresiezapewnieniafunkcjonowa-
niaadekwatnej,skutecznejiefektywnejkontrolizarządczejorazskutecznegoaudytuwewnętrznego.
Zadania komitetu audytu
Dozadańkomitetuaudytunależywszczególności:
•
sygnalizowanieistotnychryzykorazsłabościkontrolizarządczejiproponowaniejejusprawnień;
•
wyznaczaniepriorytetówdorocznychistrategicznychplanówaudytuwewnętrznego;
•
przeglądistotnychwynikówaudytuwewnętrznego(orazmonitorowanieichwdrożenia),atakże
sprawozdańzwykonaniaplanuaudytuwewnętrznegoizocenykontrolizarządczej;
•
monitorowanie efektywności pracy audytu wewnętrznego, w tym przeglądanie wyników we-
wnętrznychizewnętrznychocenpracyaudytuwewnętrznego;
•
wyrażeniezgodynarozwiązaniestosunkupracyorazzmianęwarunkówpłacyipracykierowni-
kówkomórekaudytuwewnętrznego.
NajlepsiekspercizajmąsięTwoimproblemem,udzielającCiindywidualnejporady
Portalspecjalniedlaksięgowychsferybudżetowej.
7
AUDYT WEWNĘTRZNY W NOWEJ USTAWIE O FINANSACH PUBLICZNYCH
Skład komitetu audytu
Wskładkomitetuaudytuwchodziconajmniej3członków,wtym:
•
osoba w randze sekretarza lub podsekretarza stanu jako przewodniczący komitetu (wskazana
przezministra);
•
co najmniej 2 członkami niezależnych, niebędących pracownikami ministerstwa ani jednostek
wdziale
(art.290nowejustawyofinansachpublicznych).
Nowe zasady organizacji audytu
Zmieniłysięniektórezasadyorganizacjiaudytunapoziomiejednostki.Wprowadzonezostałonowe
stanowisko–
kierownika komórki audytu wewnętrznego,zamiaststanowiskakoordynatorapod
rządamiustawyofinansachpublicznychz2005r.
Plan audytu i sprawozdanie z jego wykonania
Wydłużeniuuległterminprzygotowaniaplanurocznegoaudytuwewnętrznego,natomiastskrócono
terminprzygotowaniarocznegosprawozdania.Zgodniezart.283nowejustawyofinansachpub-
licznych,kierownikkomórkiaudytuwewnętrznego:
•
przygotowujenapodstawieanalizyryzykaplanaudytunanastępnyrok(wporozumieniuzkie-
rownikiemjednostki)–dokońcaroku;
•
sporządzasprawozdaniezwykonaniaplanuaudytuzarokpoprzedni–dokońcastyczniakażdego
roku.
NapodstawieprzepisówrozporządzeniaMinistraFinansówz1lutego2010r.wsprawieprzeprowa-
dzaniaidokumentowaniaaudytuwewnętrznegozostałyponowniewprowadzonezasadyszczegó-
łowegoopisupracykomórkiaudytuwewnętrznego(audytorawewnętrznego)poprzezzastosowa-
niekategorii„osobodni”.
!
Wprowadzononowepojęciecykluaudytu,tzn.okresu,którypozwalaprzeprowadzićzada-
niazapewniającewewszystkichobszarachryzyka.Cyklaudytuwyliczanyjestjakoilorazliczby
wszystkichobszarówryzykaorazliczbyobszarówryzykawyznaczonychdoprzeprowadzenia
zadańzapewniającychwrokunastępnym.
Popodpisaniuplanuaudytukierownikkomórkiaudytu(lubaudytorusługodawca)maobowiązek
powiadomićwszystkichkierownikówkomórekaudytowanychwramachtegoplanu(nieokreślono
terminu,wjakimtomasięodbyć),anastępnieprzesłać:
•
kopięrocznegoplanuaudytu(wterminiedo15stycznia)oraz
•
kopięsprawozdaniazrealizacjirocznegoplanu(wterminiedo15lutego)
dokomórkiaudytuwewnętrznegowministerstwiewłaściwymdladziałuadministracjirządowej.
ZniesionoobowiązekprzesyłaniarocznegoplanuorazsprawozdaniadoMinistraFinansów,alewzamian
Ministermożeżądaćodkierownikajednostkiprzedłożeniawszelkichmateriałówidokumentów–
zzachowaniemprzepisówotajemnicyustawowochronionej–atakżeudzielaniainformacjiiwyjaśnień.
Ponadtojednostkisektorafinansówpublicznych(zwyłączeniemjednosteksamorządowych)mają
obowiązekprzekazywaćinformacjęorealizacjizadańzzakresuaudytuwewnętrznegowrokupoprzed-
8
AUDYT WEWNĘTRZNY W NOWEJ USTAWIE O FINANSACH PUBLICZNYCH
nim.Wpraktycejesttouprawnienie,któredajeszerszemożliwościpozyskiwaniainformacjizjedno-
steksektorafinansówpublicznych(MinisterFinansówokreśliłszczegółowywzórtakiejinformacji).
Zadanie audytowe
Pojawiłysięnoweelementywprogramie
zadania audytowego,amianowiciedodanokryteriaoceny
ustaleństanufaktycznegoorazsposobuklasyfikowaniawynikówwtychkryteriach.Zniesionoobo-
wiązekobligatoryjnegoprzeprowadzanianaradyotwierającejizamykającejzadanieaudytowe.
Audyt zlecony
Wprzepisachnowejustawywprowadzonoinstytucję
audytu zleconego,któryjestprzeprowadzanyna
zlecenieMinistraFinansów.KierownikjednostkiprzekazujewynikitakiegoaudytudoMinistraFinansów.
Podstawa prawna:
•
Ustawaz27sierpnia2009r.ofinansachpublicznych(Dz.U.nr157,poz.1240).
•
Ustawaz27sierpnia2009r.–Przepisywprowadzająceustawęofinansachpublicznych(Dz.U.
nr157,poz.1241).
•
Ustawaz17grudnia2004r.oodpowiedzialnościzanaruszeniedyscyplinyfinansówpublicznych
(Dz.U.z2005r.nr14,poz.114zpóźn.zm.).
•
RozporządzenieMinistraFinansówz1lutego2010r.wsprawieprzeprowadzaniaidokumento-
waniaaudytuwewnętrznego(Dz.U.nr21,poz.108).
Jako użytkownik portalu Serwis RB:
•
będziesz mógł zadawać pytania ekspertom i otrzymasz indywidualną, fachową
odpowiedź,
•
zyskaszbłyskawicznydostępdocodziennieaktualizowanejbazyporadiwskazówek,
•
będzieszzawszenabieżącozezmianamiwprawie,
•
będzieszmógłkorzystaćzbazynarzędzidlaksięgowychjsfp,
•
będzieszmógłkorzystaćzkalendarzaksięgowegosferybudżetowejiprzydatnych
bazadresowychorazotrzymywaćserwisemailowy.
Zyskajpewnośćpodejmowanychdecyzji,dziękiznajomościprzepisówiichinterpretacji!
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Finanse Publiczne barabara szlabowska, Wykład pierwszy, zmiany w nowej ustawie o finansach publiczny
Główne założenia nowej ustawy o finansach publicznych
– wewnętrzna kontrola finansowa i audyt wewnętrzny
opracowane pytania na audyt, Kontrola i Audyt w Sektorze Finansów Publicznych
z testowych, Kontrola i Audyt w Sektorze Finansów Publicznych
– wewnętrzna kontrola finansowa i audyt wewnętrzny
Pytania otwarte - PIASZCZYK, Kontrola i Audyt w Sektorze Finansów Publicznych
Kontrola wewnetrzna a audyt wewnetrzny w administracji publicznej
Audyt wewnętrzny i kontrola finansowa (praca dyplomowa)
sprawozdanie audyt wewnetrzny i kontrola finansowa w 2007 roku
Kontrola wewnetrzna a audyt wewnetrzny w administracji publicznej
finanse publiczne Podatki (173 okna)
5a Finanse publiczne
więcej podobnych podstron