„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
i NAUKI

Ewa Figura

Wykonywanie szwów technologicznych
311[34].Z3.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2005

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Anetta Smolec
mgr Joanna Żaworonek


Opracowanie redakcyjne:
Katarzyna Maćkowska


Konsultacja:
dr inż. Janusz Figurski


Korekta:
Joanna Fundowicz, Marta Pobereszko

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[34].Z3.01
wykonanie szwów technologicznych zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu technik technologii odzieży.

Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2005

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie ..........................................................................................................

3

2. Wymagania wstępne ................................................................................................

4

3. Cele kształcenia ........................................................................................................

5

4. Przykładowe scenariusze zajęć ...............................................................................

6

5. Ćwiczenia ..................................................................................................................

10

5.1. Zasady organizacji stanowiska pracy..............................................................

5.1.1. Ćwiczenia .................................................................................................

5.1.2. Sprawdzian postępów...............................................................................

10
10
12

5.2. Klasyfikacja ściegów ręcznych..........................................................................
5.2.1. Ćwiczenia ..................................................................................................

5.2.2. Sprawdzian postępów................................................................................

13
13
15

5.3. Budowa i zasada działania maszyny do szycia ................................................
5.3.1. Ćwiczenia ...................................................................................................
5.3.2. Sprawdzian postępów.................................................................................

16
16
19

5.4. Rodzaje szwów technologicznych .....................................................................
5.4.1. Ćwiczenia ..................................................................................................
5.4.2. Sprawdzian postępów................................................................................

20
20
22

5.5. Rodzaje węzłów technologicznych ...................................................................
5.5.1. Ćwiczenia ...................................................................................................
5.5.2. Sprawdzian postępów.................................................................................

22
22
24

5.6. Narzędzia i przybory do obróbki termicznej ..................................................
5.4.1. Ćwiczenia ....................................................................................................
5.4.2. Sprawdzian postępów .................................................................................

24
24
25

5.7. Techniki obróbki klejowej, zgrzewanej, parowo- cieplnej ............................
5.5.1. Ćwiczenia .....................................................................................................
5.5.2. Sprawdzian postępów ..................................................................................

26
26
27

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów .................................................................................

28

7. Literatura .................................................................................................................

38

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik technologii odzieży 311[34].

W poradniku zamieszczono:

− Wymagania wstępne czyli, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas zajęć,

− przykładowe scenariusze,

− propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności

praktycznych,

− ewaluacje osiągnięć uczniów,

− wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem:
− pokazu z instruktażem,
− tekstu przewodniego,

− ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia nauczyciel może

posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań tekstowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.

W rozdziale 6 podano również:

− plan testu w formie tabelarycznej,
− punktacje zadań i uczenia się,

− propozycję norm wymagań,

− instrukcję dla nauczyciela,
− instrukcję dla ucznia,

− kartę odpowiedzi,

− zestaw zadań testowych.

Schemat układu jednostek modułowych

Moduł 311[34].Z3

Technologia wytwarzania wyrobów

odzieżowych

311[34].Z3.01

Wykonywanie szwów technologicznych

311[34].Z3.02

Konfekcjonowanie wyrobów odzieżowych

311[34].Z3.03

Wykonywanie odzieży według projektu

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej „Wykonywanie szwów

technologicznych” uczeń powinien umieć:
− organizować stanowisko do wytwarzania odzieży,

− przestrzegać przepisów BHP i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony

środowiska,

− stosować procedury udzielania pierwszej pomocy w stanach zagrożenia zdrowia i życia,

− klasyfikować surowce włókiennicze,

− rozpoznawać techniki rysunkowe,
− stosować pismo techniczne,

− posługiwać się graficznymi programami komputerowymi,

− czytać rysunki techniczne,
− dobrać materiały do asortymentów odzieży,

− dobrać dodatki krawieckie do wyrobów odzieżowych.

Pracowania przedmiotowa powinna być wyposażona w:

− teksty przewodnie do ćwiczeń,
− katalogi, wzorniki ściegów ręcznych,

− tablice z graficznymi oznaczeniami ściegów,

− katalogi, wzorniki szwów maszynowych,
− tablice z graficznymi oznaczeniami szwów,

− przybory do szycia ręcznego,

− maszyny szwalnicze – stębnówka płaska, owerlok,
− narzędzia i przybory do prasowania,

− zestaw Polskich Norm,

− dokumentacja techniczno-technologiczna,
− instrukcje bezpieczeństwa i higiena pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony

środowiska,

− techniczne środki kształcenia.

Uwaga

Przed przystąpieniem do realizacji tego modułu młodzież powinna być przeszkolona

według Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie
szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z dnia 18 sierpnia 2004).
Rozporządzenie obowiązuje od 1 lipca 2005 r.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

− zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz wymaganiami ergonomii,

− scharakteryzować zasadnicze i ozdobne ściegi ręczne,

− rozróżniać narzędzia, przyrządy i przybory krawieckie,

− posłużyć się narzędziami oraz przyborami do szycia ręcznego,
− dobrać igły oraz nici do szycia ręcznego,

− zastosować normy ściegów i szwów,

− dobrać ściegi i szwy do określonej operacji technologicznej,
− wykonać ściegi ręczne,

− zastosować ściegi ręczne w operacjach technologicznych,

− przygotować maszynę do szycia,
− zastosować szwy maszynowe objęte normą,

− posłużyć się stębnówką płaską,

− posłużyć się maszyną owerlok,
− przeprowadzić konserwację maszyn do wykonywania szwów technologicznych,

− rozróżnić rodzaje węzłów technologicznych,

− dokonać interpretacji graficznego zapisu węzłów technologicznych,
− scharakteryzować etapy obróbki prostych węzłów technologicznych,

− posłużyć się graficznym zapisem węzłów technologicznych podczas wykonywania szwów,

− wykonać proste węzły technologiczne,
− wykonać węzły technologiczne o złożonej budowie,

− zabezpieczyć brzegi tkanin przed strzępieniem,

− dobrać narzędzia oraz przyrządy do obróbki termicznej,
− dobrać parametry obróbki termicznej szwów technologicznych,

− zastosować techniki obróbki termicznej.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz 1

Temat zajęć: Wykonywanie szwów maszynowych łączących objętych normą
Klasa: pierwsza
Liczba godzin: 6
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności wykonywania szwów maszynowych objętych normą
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
− zorganizować stanowisko pracy maszynowej,
− posłużyć się stębnówką płaską,
− posłużyć się maszyną overlock,
− dokonać interpretacji graficznego zapisu szwów,
− wykonać szwy łączące maszynowe objęte normą,
− dobrać narzędzia oraz przyrządy do obróbki termicznej.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe
− organizowanie i planowanie pracy,
− przestrzeganie przepisów bhp i ergonomii pracy.
Metody nauczania:
− metoda przewodniego tekstu.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
− indywidualna.
Strategia: uczenie się przez doświadczenie

Środki dydaktyczne
− tablice z graficznymi oznaczeniami szwów, zestaw Polskich Norm, katalogi i wzorniki

szwów maszynowych, maszyny szwalnicze – stębnówka i overlock, narzędzia i przybory
do prasowania, instrukcje bhp.

Przebieg zajęć
Zadanie dla ucznia
Przedmiotem zadania jest wykonanie 7 rodzajów szwów łączących maszynowych:
− szew zwykły rozprasowany,
− szew zwykły zaprasowany,

− szew bieliźniany,

− szew francuski,
− szew nakładany,

− szew wpuszczany,

− szew stykowy.


FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów

z pracą metodą przewodniego tekstu.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

FAZA WŁAŚCIWA

INFORMACJE
1) Jak wygląda właściwa postawa na stanowisku pracy maszynowej?
2) Czy potrafisz obsługiwać maszynę stębnową i overlock?
3) Czym kierujesz się przy wyborze igły i nici do materiału?
4) Czy znasz dobór temperatury prasowania do rodzaju materiału?
5) Czy potrafisz zdefiniować szwy łączące?
6) Czy potrafisz czytać graficzne zapisy szwów łączących?
PLANOWANIE
1) Ustal ilość i wielkość próbników potrzebnych do wykonania ćwiczenia.
2) Dobierz igłę i nici do materiału.
3) Ustal kolejność wykonywania szwów.
4) Zaplanuj kolejność czynności do każdego ze szwów.
UZGODNIENIE
1) Omów wszystkie podpunkty z fazy planowanie z nauczycielem.
2) Odnieś się do uwag i proporcji nauczyciela
WYKONANIE
1) Wykonaj zgodnie z zaplanowaną kolejnością szwy maszynowe,
2) Wykończ estetycznie próbniki (obrzuć wszystkie krawędzie próbnika na overlocku)
3) Dołącz karteczki z rysunkami graficznych zapisów.
4) Przygotuj się do zaprezentowania przez siebie ćwiczenia.
SPRAWDZANIE
1) Czy bezbłędnie zostały wykonane próbniki ze szwami łączącymi?
2) Czy estetycznie i prawidłowo zostały wykończone próbniki?
3) Czy bezbłędnie wykonano graficzne zapisy?
ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiały im trudności.

Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać jakie ważne umiejętności zostały
ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości.

FAZA KOŃCOWA

Zadanie pracy domowej
Odszukaj w „Słowniku odzieżowym” Zbigniewa Parafianowicza, jakie jeszcze szwy należą
do grupy szwów łączących. Zapisz je w zeszycie.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach:
Anonimowe wypowiedzi pisemne uczniów w postaci „mówiącej ściany” dotyczące oceny
zajęć i trudności podczas realizowania zadania.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Scenariusz 2

Temat zajęć: Zastosowanie ściegów ozdobnych – wykonanie serwetki
Klasa: pierwsza
Liczba godzin: 8
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności stosowania ściegów ręcznych ozdobnych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− scharakteryzować zasadnicze i ozdobne ściegi ręczne,.
− posłużyć się przyborami do szycia ręcznego,

− dobrać igły i nici do szycia ręcznego,

− zastosować ściegi ręczne ozdobne w operacjach technologicznych,
− wykonać ściegi ręczne ozdobne.
Metody nauczania:

− metoda przewodniego tekstu.
Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe

− organizowanie i planowanie pracy,
− przestrzeganie przepisów bhp i ergonomii pracy,
Strategia: uczenie się przez doświadczenie.
Środki dydaktyczne

− wzorniki ze ściegami ozdobnymi, różnego rodzaju wyroby odzieżowe z zastosowanymi

zdobieniami, płótno białe, nici bawełniane (różne kolory muliny), karnet igieł, naparstek,
linijka, miara krawiecka, nożyce.

Przebieg zajęć
Zadanie dla ucznia

Przedmiotem zadania jest wykonanie serwetki o rozmiarach 40 na 40 cm z tkaniny

bawełnianej i zaprojektowanie na niej zdobienia poznanymi ściegami ozdobnymi. Brzegi
serwetki wykończ odpowiednim ściegiem brzeżnym.

FAZA WSTĘPNA

Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów

z pracą metodą przewodniego tekstu.

FAZA WŁAŚCIWA

INFORMACJE
1) Jak powinno być zorganizowane stanowisko do pracy ręcznej?
2) Podaj klasyfikację ściegów ręcznych.
3) Jakie znasz ściegi ozdobne?
4) Gdzie można zastosować ściegi ręczne ozdobne?
PLANOWANIE
1) Zaprojektuj na kartce papieru wzór na serwetkę.
2) Zaplanuj kolorystykę wzoru.
3) Dobierz igłę i kolory mulin potrzebnych do wykonania wzoru.
4) Ustal kolejność wykonywania wzoru
5) Zaplanuj kolejność czynności wykonania serwetki

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

UZGODNIENIE
1) Omów wszystkie podpunkty z fazy planowanie z nauczycielem.
2) Odnieś się do uwag i proporcji nauczyciela
WYKONANIE
1) Wykonaj zgodnie z zaplanowaną kolejnością i kolorystyką wzór na serwetce
2) Wykończ ściegiem dzierganym brzegi serwetki.
3) Przygotuj się do zaprezentowania przez siebie ćwiczenia.
SPRAWDZANIE
1) Czy bezbłędnie zostały wykonane ściegi ozdobne na serwetce?
2) Czy estetycznie i ciekawie zostały zaprojektowane wzory na serwetce?
3) Czy estetycznie i prawidłowo została wykończona serwetka?
ANALIZA
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiały im trudności.
Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie ważne umiejętności zostały
ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości.

FAZA KOŃCOWA
Zadanie pracy domowej
Zaprojektuj zdobienie na kołnierzyku sukieneczki dziecięcej. Pracę wykonaj na arkuszu A4.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach:
Anonimowe wypowiedzi pisemne uczniów w postaci ankiety ewaluacyjnej dotyczące oceny
zajęć i trudności podczas realizowania zadania.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

5. ĆWICZENIA

5.1. Zasady organizacji stanowiska pracy

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Z magazynku wybierz i prawidłowo poukładaj na swoim stole do prac ręcznych przybory

i narzędzia potrzebne do szycia ręcznego.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) dokonać selekcji narzędzi i przyborów potrzebnych do pracy ręcznej,
2) nożyczki, igły, szpilki, miara krawiecka, nici, linijka, mydełko krawieckie, naparstek

powinien położyć po prawej stronie stołu,

3) pudełko na drobiazgi (haftki, agrafki, guziki) po lewej stronie,
4) zorganizować stanowisko pracy ręcznej zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
5) zaprezentować stanowisko i wyjaśnić zasadę ułożenia rzeczy,
6) nazwać wszystkie narzędzia i przybory do pracy ręcznej,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,

− ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− wzory instrukcji bhp, ppoż. i ochrony środowiska, literatura z rozdziału 7,
− stół do pracy ręcznej, narzędzia i przybory do szycia ręcznego.

Ćwiczenie 2

Usiądź prawidłowo przy maszynie i opisz swoją postawę. Powiedz na jakie czynniki

należy zwrócić uwagę.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) usiąść na krześle przy maszynie szwalniczej,
2) przyjąć postawę wyprostowaną – odchylenie od pionu nie powinno przekraczać 20 cm,

odległość oczu od stopki powinna wynosić 40 cm,

3) usiąść w miejscu dobrze oświetlonym,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

4) zwrócić uwagę na prawidłowe ogrzewanie w pomieszczeniu, wentylację i zabezpieczeniem

przed hałasem,

5) zwrócić uwagę na obecność urządzenia ochraniającego palce przed przeszyciem,

6) zapoznać się z informacjami technicznymi maszyny,

7) dokonać prezentacji ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,

− ćwiczenia praktyczne,

− drama

Środki dydaktyczne:

− instrukcje bhp, ppoż i ochrony środowiska, literatura z rozdziału 7,

− maszyna szwalnicza z zabezpieczeniami, ergonomiczne krzesło,

− prawidłowo wyposażona sala warsztatowa pod względem bhp i ergonomii pracy.

Ćwiczenie 3

Ćwiczenie wykonaj w grupach 4-osobowych.

Dobrze przyjrzyjcie się swojej pracowni wytwarzania odzieży i wyszukajcie wszystkie

czynniki, które mogą stanowić zagrożenia. Napiszcie, jaki wypadek może to zagrożenie

spowodować. Swoje obserwacje zanotujcie na arkuszu papieru.

Zaproponujcie jedno ostrzegawcze hasło bhp i zapiszcie dużymi literami na arkuszu.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) przejść się po pracowni i wyszukać czynniki zagrożeń,

2) skojarzyć rodzaj wypadku z zagrożeniem,

3) zapisać obserwacje na arkuszu papieru,

4) zaprojektować hasło ostrzegawcze bhp i zapisać go dużymi literami na arkuszu papieru,

5) dokonać prezentacji ćwiczenia przez lidera grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,

− metoda plakatu

Środki dydaktyczne:

− instrukcje bhp, ppoż. i ochrony środowiska,

− maszyny odzieżowe szwalnicze i prasowalnicze,

− duży arkusz szarego papieru, kolorowe mazaki, tablica do przypięcia arkusza papieru.

Ćwiczenie 4

Opracuj regulamin bhp dla stanowiska prasowalniczego (ćwiczenie wykonaj w grupach

4-osobowych)

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

− wypisać wszystkie czynniki zagrożeń na stanowisku prasowalniczym,

− skojarzyć rodzaj wypadku z zagrożeniem,

− zapoznać się z instrukcją techniczną żelazka,
− opracować regulamin bhp,

− zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,
− praca w grupie, burza mózgów.

Środki dydaktyczne:

− instrukcje bhp, ppoż. i ochrony środowiska, instrukcja techniczna obsługi żelazka,

− stanowisko prasowalnicze,
− arkusz papieru, mazaki, tablica do prezentacji.

5.1.2. Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

TAK NIE

1) prawidłowo zorganizować stanowisko pracy ręcznej

 

2) usiąść przy maszynie zgodnie z zaleceniami ergonomii pracy

 

3) wyjaśnić pojęcie ergonomia pracy

 

4) wymienić wszystkie czynniki stanowiące zagrożenie w zakładzie

odzieżowym

 

5) zapobiec wypadkom na różnego typu stanowiskach pracy technika

technologii odzieży

 

6) wymienić czynniki wpływające negatywnie na środowisko związane

z rozwojem przemysłu odzieżowego

 

7) w jaki sposób można chronić środowisko w przemyśle odzieżowym.

 

8) wyposażyć apteczkę pierwszej pomocy

 

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2. Klasyfikacja ściegów ręcznych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Ćwiczenie wykonajcie w 4-osobowych grupach.
Na stole w kopercie znajdują się ilustracje przedstawiające ściegi ręczne. Uszereguj je

zgonie z klasyfikacją ściegów ręcznych, przyklej na arkuszu papieru i wykonaj podpisy.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) rozpakować kopertę i zapoznać się z jej zawartością,
4) zaprojektować wygląd końcowy ćwiczenia,
5) przykleić ilustracje zgodnie z podziałem ściegów,
6) wykonać napisy pod ilustracjami,
7) zaprezentować ćwiczenie przez lidera grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− operacyjna: pokaz z instruktażem,

− praca w grupach

Środki dydaktyczne:

− katalogi, wzorniki ściegów, Polskie Normy, literatura z rozdziału 7,

− koperta z ilustracjami,

− arkusze papieru, mazaki.

Ćwiczenie 2

Wykonaj próbnik ze ściegami ręcznymi: wewnętrznymi, ozdobnymi i brzeżnymi według

klasyfikacji.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) wykroić z płótna próbnik o wymiarach 25 x 30 cm,
4) dobrać odpowiednie igły i nici do zadania,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5) wykonać ściegi wewnętrzne: przed igłą, fastrygowy, stębnowy, za igłą, pętelkowy, kryty,

pikowy,

6) wykonać ściegi brzeżne: obrzucany, dziergany,
7) wykonać ściegi ozdobne: sznureczkowy, łańcuszkowy, gałązkowy, krzyżykowy,

mereżkowy, zakopiański, zygzakowy,

8) dokonać analizy ćwiczenia,
9) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− operacyjna: pokaz z instruktażem,
− tekstu przewodniego

Środki dydaktyczne:

− katalogi, wzorniki ściegów, PN-83/P-84502, literatura z rozdziału 7,

− białe płótno, nici bawełniane (mulina), karnet igieł, naparstek, linijka, miara krawiecka,

nożyce.

Ćwiczenie 3

Zaprojektuj i wykonaj zdobienie serwetki o wymiarach 40 x 40 cm dowolnymi ściegami

ozdobnymi.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory.
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) wykonać projekt zdobienia serwetki.
4) wykroić serwetkę zgodnie z wymiarami.
5) dobrać odpowiednie nici i igły.
6) przenieść wzór na tkaninę.
7) wykonać zdobienie kołnierzyka.
8) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− operacyjna: pokaz z instruktażem,

− tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

− katalogi, wzornik ściegów, Polskie Normy, literatura z rozdziału 7,

−

płótno białe, nici bawełniane (różne kolory muliny), karnet igieł, naparstek, linijka, miara
krawiecka, nożyce.

Ćwiczenie 4

Zastosuj ścieg fastrygowy do połączenia zaszewki w tyle spódnicy.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) wykroić według formy jeden tył spódnicy o długość do linii bioder,
4) zaznaczyć za pomocą kredy krawieckiej kształt zaszewki,
5) złożyć zaszewkę na pół i sfastrygować po wyznaczonej linii,
6) sprawdzić ułożenie zaszewki,
7) zaprezentować wykonaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

- operacyjna: pokaz z instruktażem,
- ćwiczenia praktycze

Środki dydaktyczne

- katalogi, wzornik ściegów, Polskie Normy, literatura z rozdziału 7,
- płótno białe, forma tyłu spódnicy podstawowej, nici bawełniane, karnet igieł, naparstek,

linijka, miara krawiecka, nożyce.

5.2.2. Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

TAK NIE

1) zorganizować stanowisko do pracy ręcznej





2) podać definicję ściegu ręcznego





3) dokonać podziału ściegów





4) wykonać ściegi wewnętrzne





5) wykonać ściegi brzeżne





6) wykonać ściegi ozdobne





7) nazwać wszystkie narzędzia i przybory krawieckie





8) umieć posługiwać się wszystkimi narzędziami i przyborami krawieckimi





„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.3. Budowa i zasada działania maszyny do szycia

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj próbę szycia na papierze po liniach prostych, łamanych i falistych. Podczas

wykonywania tego ćwiczenia nie zakładaj nici na maszynę.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zorganizować przybory i materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) sprawdzić maszynę szwalniczą pod względem bezpieczeństwa,
4) przygotować arkusz papieru o wymiarach A4,
5) wyrysować na papierze linie proste, łamane i faliste,
6) wykonać próbę szycia,
7) zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− operacyjna: pokaz z instruktażem,

− ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− maszyna stębnówka, arkusz papieru A4, wkrętak,

− instrukcje techniczne maszyny, instrukcje bhp, literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Twoim zadaniem jest prawidłowe przygotowanie maszyny stębnowej do wykonywania

operacji technologicznych. Wykonaj próbę szycia.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić przybory i materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) sprawdzić maszynę pod względem bezpieczeństwa,
4) wprowadzić nić górną,
5) wprowadzić nić dolną,
6) założyć igłę,
7) wykonać próbę przeszycia

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

8) w razie złego wiązania nici wyregulować maszynę,
9) zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− operacyjna: pokaz z instruktażem,

− ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− instrukcje techniczne maszyny, instrukcje bhp,
− literatura z rozdziału 7,

− maszyna stębnówka, nici, igły maszynowe, wkrętak, nożyczki.

Ćwiczenie 3

Przygotuj maszynę overlock 3-nitkowy do wykonania operacji obrzucania brzegu

materiału. Wprowadź nici do chwytaczy i igły, wyreguluj ścieg i wykonaj próbę szycia. Dla
lepszego zobrazowania wiązania ściegu zastosuj trzy różne kolory nici.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien

1) zgromadzić przybory i materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) sprawdzić maszynę pod względem bezpieczeństwa,
4) założyć igłę,
5) doprowadzić nić przez prowadniki i naprężacz do chwytacza prawego, zgodnie

z instrukcją obsługi,

6) doprowadzić nić przez prowadniki i naprężacz do chwytacza lewego, zgodnie

z instrukcją obsługi,

7) wprowadzić nić przez prowadniki i naprężacz do igły zgodnie z instrukcją obsługi.
8) wykonać próbę przeszycia,
9) w razie złego wiązania nici wyregulować maszynę,
10) zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− operacyjna: pokaz z objaśnieniem,

− ćwiczenie przedmiotowe.

Środki dydaktyczne:

− instrukcje techniczne maszyny, instrukcje bhp, literatura z rozdziału 7,

− maszyna overlock,

− nici 3 szpulki różnego koloru, igły do overlocka, wkrętak, nożyczki.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Ćwiczenie 4

Otrzymałeś trzy próbki materiałów odzieżowych: bawełniany teksas, wiskozową

podszewkę i bawełniane płótno. Dobierz odpowiednią igłę i nici do przeszycia tych
materiałów. Wykonaj próbę szycia na maszynie stębnowej.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić przybory i materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) sprawdzić maszynę pod względem bezpieczeństwa,
4) dobrać igłę i nici do teksasu (igła nr 110–120 i bardzo mocne nici do szycia

maszynowego),

5) założyć nici i igłę,
6) dokonać próby przeszycia (w razie złego wiązania ustawić),
7) dobrać igłę i nici do podszewki wiskozowej (igła nr 70–80 i mocne nici do szycia

maszynowego),

8) założyć nici i igłę,
9) dokonać próby przeszycia (w razie złego wiązania poprawić),
10) dobrać igłę i nici do płótna (igła nr 90 i nici do szycia maszynowego),
11) założyć nici i igłę,
12) dokonać próby przeszycia (w razie złego wiązania ustawić),
13) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− giełda pomysłów,

− ćwiczenie przedmiotowe.

Środki dydaktyczne:

− instrukcje techniczne maszyny, instrukcje bhp, literatura z rozdziału 7,

− maszyna stębnówka,

− ścinki jeansu, podszewki i płótna, rodzaje różnej wytrzymałości nici maszynowe,
− wkrętak, nożyczki.

Ćwiczenie 5

Otrzymałeś próbkę materiału z nieprawidłowo związanym ściegiem. Rozpoznaj błąd

i ustaw maszynę stębnową.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić przybory i materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) sprawdzić maszynę pod względem bezpieczeństwa,
4) rozpoznać rodzaj błędu,
5) wyregulować maszynę,
6) dokonać próby szycia maszyny,
7) zaprezentować zadanie i powiedzieć o przyczynie usterki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pogadanka problemowa,

− ćwiczenia przedmiotowe.

Środki dydaktyczne:

− instrukcje techniczne maszyny, instrukcje bhp, literatura z rozdziału 6,

− maszyna stębnówka,
− ścinki materiałów, nici,

− wkrętak, nożyczki, igły.

5.3.2. Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

TAK

NIE

1) dokonać podziału maszyn w zależności od ich zastosowania





2) dokonać podziału maszyn szwalniczych ze względu na różne kryteria





3) wymienić mechanizmy maszyny szwalniczej





4) opisać proces tworzenia ściegu stębnowego





5) dobrać igłę do materiału





6) wymienić igłę w maszynie





7) założyć nić górną w maszynie stębnowej





8) założyć nić dolną w maszynie stębnowej





9) wyregulować maszynę stębnową





10) szyć na maszynie stębnowej





11) obsłużyć maszynę overlock





12) szyć na maszynie overlock





„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

5.4. Rodzaje szwów technologicznych

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na próbnikach wykonaj szwy łączące i brzegowe poznane w materiale nauczania. Do

każdego próbnika dołącz kartkę z nazwą szwu i opisem graficznym szwu.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) założyć nici dobrane do materiału i wykonać próbę przeszycia na maszynie,
4) wykroić 17 próbników o wymiarach 15 x 10,
5) wykonać szwy łączące (bieliźniany, francuski, nakładany, stykowy, wpuszczany, zwykły

rozprasowany i zaprasowany, zakładkowy, szczypankowy,

6) wykonać szwy brzegowe: obrębiający i lamujący,
7) uprasować próbniki,
8) dołączyć kartę z opisem,
9) zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,

− tekstu przewodniego

Środki dydaktyczne:

− zestaw Polskich Norm, katalogi i wzorniki szwów maszynowych

− maszyna stębnowa i overlock,

− narzędzia i przybory do prasowania

Ćwiczenie 2

Wykonaj szew maszynowy według podanego zapisu graficznego

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

3) założyć nici dobrane do materiału i wykonać próbę przeszycia na maszynie,
4) wykroić dwa próbniki 15 x 10 cm,
5) obrzucić na overlocku,
6) wykonać szew zwykły rozprasowany,
7) rozprasować szew,
8) zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,

− ćwiczenia praktyczne

−

Środki dydaktyczne:

− zestaw Polskich Norm, katalogi i wzorniki szwów maszynowych,
− maszyny: stebnówka, overlock, stanowisko prasowalnicze,

− narzędzia i przybory do szycia maszynowego i ręcznego.

Ćwiczenie 3

Wskaż zastosowanie lamówek w wyrobach odzieżowych. Wyszukaj w żurnalach

ilustracje i wklej do zeszytu przedmiotowego.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) wskazać gdzie lamówka znajduje zastosowania,
4) wyszukać w żurnalach ilustracje przedstawiające zastosowanie lamówki w wyrobach

odzieżowych i wkleić je do zeszytu,

5) zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− aktywne czytanie,
− mapa mentalna.

Środki dydaktyczne:

− żurnale, czasopisma lub inne broszurki przedstawiające wyroby odzieżowe (dziecięce,

damskie, bieliznę stołową i pościelową),

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

5.4.2. Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

TAK

NIE

1) zdefiniować pojęcie szwu odzieżowego





2) wymienić szwy łączące





3) wymienić szwy brzeżne





4) podać nazwy szwu ze względu na ich umiejscowienie w wyrobie





5) wykonać szwy łączące





6) wykonać szwy brzeżne





7) narysować symbole graficzne szwów





8) czytać symbole graficzne szwów





9) zastosować szwy odzieżowe





5.5. Rodzaje węzłów technologicznych

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

W kopercie znajdują się karteczki z graficznym zapisem węzłów technologicznych

różnych wyrobów odzieżowych. Rozpoznaj dane węzły technologiczne na podstawie
rysunków i nazwij je.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) wyjąć z koperty ilustracje i dokładnie się im przyjrzeć,
4) nazwać węzeł wszycia paska, wszycia rękawa, wszycia kołnierza, naszycia kieszeni

nakładanej,

5) podpisać węzły,
6) zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,

− rozsypanka.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Środki dydaktyczne:

− Katalogi i wzorniki szwów, zestaw Polskich Norm, literatura z rozdziału 7

− koperty z ilustracjami węzłów

Ćwiczenie 2

Uszyj spódnicę damską podstawową na własne wymiary według graficznego schematu

połączeń elementów wyrobów odzieżowych.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) zaplanować kolejność czynności,
4) przeczytać graficzny zapis dyspozycji produkcyjnych,
5) uszyć spódnicę,
6) zaprezentować wyrób.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− opis,

− tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja techniczno-technologiczna spódnicy podstawowej, PN,

− maszyna stębnówka, overlock, stanowisko prasowalnicze,

− narzędzia i przybory do szycia ręcznego i maszynowego, materiał i dodatki.

Ćwiczenie 3

Uszyj bluzkę damską koszulową na własne wymiary według graficznego schematu

połączeń elementów wyrobów odzieżowych.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) zaplanować kolejność czynności,
4) przeczytać graficzny zapis dyspozycji produkcyjnych,
5) uszyć bluzkę,
6) zaprezentować wyrób.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− opis,

− tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja techniczno-technologiczna spódnicy podstawowej, PN,
− maszyna stębnówka, overlock, stanowisko prasowalnicze,

− materiał i dodatki,

− narzędzia i przybory do szycia ręcznego i maszynowego,

5.5.2. Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

TAK

NIE

1) podać definicje węzła technologicznego





2) wymienić sześć przykładowych węzłów technologicznych





3) podać kolejność czynności przy wszyciu paska do spódnicy dwa razy





4) czytać graficzne symbole stosowane na rysunkach technologicznych

odzieży





5) rysować przekroje węzłów





5.6. Narzędzia i przybory do obróbki termicznej

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz temperaturę prasowania i wykonaj próby rozprasowania szwów z poszczególnych

tkanin:
− lnianej,

− bawełnianej,

− wełnianej,
− wiskozowej.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
3) przygotować próbniki z podanych tkanin o wymiarach 30 x 15 cm,
4) przeszyć na maszynie stębnowej próbniki szwem zwykłym rozprasowanym,
5) obrzucić szwy na overlocku,
6) rozprasować poszczególne próbniki dobierając odpowiednią temperaturę żelazka,

7) zastosować do tkaniny wiskozowej temp. żelazka 120–150°C,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

8) zastosować do tkaniny wełniane temp. żelazka 180–220°C,

9) zastosować do tkaniny bawełnianej temp. żelazka 250–270°C,

10) zastosować do tkaniny lnianej temp. żelazka 270–300°C,

11) zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,

− ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

− instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej,

− stanowisko prasowalnicze – stół prasowalniczy i żelazko elektryczno-parowe,

− próbki tkanin wiskozowych, wełnianych, bawełnianych, lnianych.

Ćwiczenie 2

Uprasuj prawidłowo koszulę męską

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,

2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,

3) dostosować temperaturę żelazka do rodzaju materiału,

4) uprasować koszulę według kolejności: kołnierz, mankiety, rękawy, tył, przód, ponownie

kołnierz,

5) zaprezentować wykonane zadanie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,

− ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

− instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej,

− stanowisko prasowalnicze – stół prasowalniczy i żelazko elektryczno-parowe,

− koszula męska.

5.6.2. Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

TAK

NIE

1) powiedzieć co to jest prasowanie





2) wymienić rodzaje prasowania





3) dokonać podziału maszyn i urządzeń służących do prasowania





4) zorganizować stanowisko do prasowania ręcznego





5) dobrać temperatury żelazka do różnych włókien





6) wymienić parametry prasowania





7) zastosować prawidłową kolejność prasowania bluzki





„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

5.7. Techniki obróbki klejowej, zgrzewanej, parowo-cieplnej

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyszukaj ze zbioru materiałów próbki różnych wkładów klejowych i dopasuj do jakiego

elementu odzieży przykleić można dany wkład

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zebrać różnego rodzaju włóknitexy (do tkanin, do dzianin), cienkie płótna z klejem, paski

papieru podklejone klejem,

3) uszeregować wkłady pod kątem zastosowania.
4) przykleić wkład klejowy do zeszytu i obok napisać, do jakiego elementu można

zastosować,

5) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,
− mapa mentalna.

Środki dydaktyczne:

− katalogi klejowych wkładów konstrukcyjnych, literatura, czasopisma odzieżowe,

− różnego rodzaju próbki włóknitexów, płótna z klejem, paski papieru z klejem.

Ćwiczenie 2

Zastosuj technikę klejenia z różnymi materiałami wierzchnimi.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zebrać różnego rodzaju włóknitexy i różnego rodzaju materiały (po pięć),
3) dobrać odpowiednią temperaturę do danego materiału,
4) podkleić próbniki,
5) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,

− ćwiczenia praktyczne

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Środki dydaktyczne:

− katalogi klejowych wkładów konstrukcyjnych,

− klejarka płytowa lub stanowisko prasowalnicze (żelazko elektryczno-parowe),

− próbki różnych materiałów wierzchnich i wkładów klejowych.

Ćwiczenie 3

Podaj przykłady wyrobów, w których powinny być zastosowane wkłady klejowe.

Możesz wykonać rysunek lub wykorzystać ilustrację żurnalową, na której strzałkami

wskażesz elementy podklejone.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia:

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

technologię wykonania i warunki bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,

2) wybrać z żurnala ilustracje lub narysować rysunek modelowy, np.: żakietu damskiego,

3) marynarki męskiej, płaszcza, bluzki koszulowej, spodni, kamizelki,

4) zaznaczyć strzałkami miejsca, w których zostały zastosowane wkłady klejowe: mankiety,

kołnierz, przodu marynarki i żakietu,

5) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,

− mapa mentalna

Środki dydaktyczne:

− żurnale „z modą”, ulotki – broszurki z odzieżą,

5.7.2. Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

TAK NIE

1) wymienić rodzaje obróbki klejowej

 

2) wyjaśnić, na czym polega technika małych wklejek

 

3) wyjaśnić, na czym polega technika klejowych wkładów konstrukcyjnych

 

4) rozróżniać różnego rodzaju wkłady klejowe

 

5) obsługiwać klejarkę płytową

 

6) dobrać temperaturę klejenia do materiałów

 

7) wymienić elementy odzieży, w których można zastosować technikę

małych wklejek

 

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Test (nr 1) dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie szwów
technologicznych”

Test nr 1 składa się z 21 zadań, z których:

− zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 są z poziomu podstawowego,

− zadania 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

− dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

− dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
− dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego

− bardzo dobry za rozwiązanie 22 zadań, w tym co najmniej 7 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi:

1b, 2c, 3a, 4c, 5c, 6b, 7c, 8c, 9a, 10a, 11a, 12c, 13a, 14 ,15a, 16 (wewnętrzny), 17
(przeciąganie nici dolnej), 18a, 19b, 20 (

),

21 (połączenie kilku wykrojów

elementów odzieżowych za pomocą szwów), 22c, 23d, 24b, 25d

Plan testu

Nr zad.

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Zdefiniować stanowisko pracy zgodnie z zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz
wymaganiami ergonomii

A P

b

2

Zdefiniować stanowisko pracy zgodnie z zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz
wymaganiami ergonomii

A

P

c

3

Rozróżniać narzędzia, przyrządy i przybory
krawieckie

B P

a

4 Rozróżnić zasadnicze i ozdobne ściegi ręczne

B P

c

5 Rozróżnić igły i nici do szycia ręcznego

B P

c

6 Zdefiniować zasadnicze i ozdobne ściegi ręczne

A P

b

7 Wymienić zasadnicze i ozdobne ściegi ręczne

B P

c

8 Rozróżniać ściegi i szwy

B P

c

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Nr zad.

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

9 Zdefiniować normy ściegów i szwów

A P

a

10 Zdefiniować szwy maszynowe objęte normą

A P

a

11 Zidentyfikować szwy maszynowe objęte normą

A P

a

12 Nazwać szwy maszynowe objęte normą

A P

c

13 Rozróżnić normy ściegów i szwów

B P

a

14

Rozróżnić parametry obróbki termicznej szwów
technologicznych

B P

c

15 Zdefiniować techniki obróbki termicznej

A P

a

16 Zastosować normy ściegów i szwów

C PP

wewnętrzny

17 Zastosować stebnówkę płaską

C PP

przeciąganie

nici dolnej

18 Zastosować stebnówkę płaską

C PP

a

19 Zastosować maszynę owerlock.

C PP

b

20 Zastosować normy ściegów i szwów.

C

PP

21

Scharakteryzować etapy obróbki prostych węzłów
technologicznych

C PP

połączenie kilku
wykrojów
elementów
odzieżowych za
pomocą szwów

22

Scharakteryzować graficzny zapis węzłów
technologicznych

C PP

c

23

Porównać graficzne zapisy węzłów
technologicznych

C PP

d

24

Porównać parametry obróbki termicznej szwów
technologicznych

C PP

b

25 Zastosować techniki obróbki termicznej

C PP

d

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielenie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielanej odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 pytań dotyczących wykonywania szwów technologicznych. Pytania 1, 2,

4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 18, 19, 22, 23, 24, 25 to pytania wielokrotnego
wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa, w pytaniu 20 należy wykonać rysunek,
pytanie 21 to zadanie z luką, a w pytaniach 16, 17 należy odczytać rysunek.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi.

− w pytaniach wielokrotnego wyboru – zaznacz X prawidłową odpowiedź (w przypadku

pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić
odpowiedź prawidłową),

− w pytaniach, w których należy wykonać rysunek narysuj go w wyznaczonym miejscu

karty odpowiedzi (przy pomocy linijki i ołówka),

− w zdaniach do uzupełnienia wpisz brakujące wyrazy.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą Ci przysporzyć
pytania są one na trudniejszym poziomie niż pozostałe.

Na rozwiązanie testu masz 60 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

− instrukcja,
− zestaw zadań testowych,

− karta odpowiedzi.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

Zadania testowe

Pytania z poziomu podstawowego

1) Ergonomia to:

a) czynniki stanowiące zagrożenie w pracy,
b) nauka zajmująca się badaniem warunków pracy,
c) działanie ludzkie cechujące dbałość o środowisko i odpowiedzialność za nie,
d) udzielanie pierwszej pomocy.

2) Na stanowisku pracy ręcznej powinny znajdować się:

a) wszystkie podstawowe narzędzia, jak: maszyna stębnówka, overlock, igły, nożyce,

szpilki, miarki,

b) narzędzia i przybory do pracy ręcznej, stanowisko maszynowe, stanowisko

prasowalnicze,

c) wszystkie podstawowe narzędzia, jak: igły, nożyce, naparstek, szpilki, miarki, kreda

itp. oraz pudełko na drobiazgi, poduszeczka na szpilki,

d) maszyna, apteczka, igły, nożyce, szpilki, miarki, kreda oraz pudełko na drobiazgi

i poduszeczka na szpilki.

3) Który rysunek przedstawia taśmę centymetrową?

a)

b)

c)

d)

4) Poniższy rysunek przedstawia ścieg

a) pętelkowy,
b) przed igłą,
c) fastrygowy,
d) sznureczkowy.

5) Najlepsze do szycia ręcznego są nici:

a) Poliestrowe,
b) jedwab teksturowany,
c) bawełniane i jedwabne,
d) przędza rdzeniowa.

6) Igłę wkłuwa się w miejsce, gdzie kończy się ścieg poprzedni, a wyciąga w odległości

dwóch ściegów. Między ściegami nie ma odstępów. Stosuje się do zszycia dwu warstw
tkaniny w miejscu, gdzie nie można zrobić tego na maszynie.
Opisany ścieg to:

a) przed igłą,
b) stębnowy,
c) za igłą,
d) fastrygowy.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

7) Do ściegów ozdobnych należą:

a) łańcuszkowy, dziergany, fastrygowy,
b) krzyżykowy, stębnowy, obrzucany,
c) sznureczkowy, zakopiański, krzyżykowy,
d) zygzakowy, gałązkowy, kryty.

8) Który ze ściegów służy do chwilowego złączenia dwu warstw tkaniny:

a) przed igłą,
b) pikowy,
c) fastrygowy,
d) pętelkowy.

9) Klasyfikację szwów znajdziemy w:

a) PN-83/P-84501,
b) BN-83/P-84501,
c) ZN-83/P-84501,
d) PN-BN-83/P-84501.

10) Ze względu na technikę łączenia szwy dzielimy na:

a) nitkowe, klejone, zgrzewane,
b) nitkowe, łączące, zewnętrzne,
c) nitkowe, zszywane, klejone,
d) ozdobne, brzeżne, wewnętrzne.

11) Ze względu na zastosowanie szwy dzielimy na:

a) łączące i brzegowe,
b) brzegowe i ozdobne,
c) łączące i sklejane,
d) ozdobne i łączące.

12) Które z wymienionych szwów należą do szwów łączących:

a) obrębiający i nakładany,
b) francuski i obrębiający,
c) bieliźniany i wpuszczany,
d) sznureczkowy i zwykły rozprasowany.

13) Szew to:

a) miejsce połączenia dwóch oddzielnych elementów odzieży za pomocą ściegów

ręcznych lub maszynowych,

b) miejsce połączenia dwóch oddzielnych elementów odzieży za pomocą nitów,
c) miejsce połączenia dwóch oddzielnych elementów odzieży za pomocą kleju i nici,
d) miejsce połączenia kilku wykrojów elementów odzieżowych za pomocą szwów.

14) Prasowanie jest to:

a) rozprasowanie zgniecionych elementów odzieży,
b) działanie wody i żelazka na materiał w celu utrwalenia jego kształtu,
c) działanie temperatury, ciężaru żelazka i wilgoci na materiał w celu wygładzenia

i utrwalenia kształtu wyrobu odzieżowego,

d) trwałe łączenie elementów odzieży.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

15) Technika małych wklejek dotyczy:

a) pasków, patek, kołnierzy, mankietów, krawędzi przodów, wyłogów, obsadzeń,
b) wzmocnienia przodów, wyłogów, obłożeń,
c) klejenia wielkopowierzchniowego
d) szwów klejonych

Pytania z poziomu ponadpodstawowego

16) Do jakie grupy ściegów należy ten ścieg?

17) Jaką operację przedstawia rysunek?

18) Wskazane części bębenka to:

a) 1 – sprężynka bębenka, 2 – śruba regulująca,
b) 1 – zaciskacz nici, 2 – śruba regulująca,
c) 1 – sprężynka bębenka, 2 – nawijacz,
d) 1 – regulator zwoju, 2 – śruba regulująca.

19) Rysunek przedstawia

a) ścieg stębnowy,
b) ścieg obrzucający 1-igłowy, 3-nitkowy,
c) ścieg obrzucający 1-igłowy, 1-nitkowy,
d) szew zwykły rozprasowany.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

20) Przedstaw w graficzny sposób szew zwykły rozprasowany

21) Dokończ zdanie: Węzeł technologiczny to: ..........................................

22) Przedstawiony węzeł dotyczy:

a) wszycia zamka symetrycznie,
b) wszycia paska do spódnicy,
c) wszycia zamka asymetrycznie,
d) wszycia mankietu do rękawa.

23) Dobierz węzeł do przekroju

a)

b)

c)

d)

24. Tkaninę z włókien syntetycznych poliamidowych uprasujesz żelazkiem o temperaturze

a) 150–160 ºC,
b) 115–140 ºC,
c) 250–270 ºC,
d) 180–220 ºC.

25. Jaki rodzaj obróbki klejowej przedstawiają rysunki:

a) technikę klejowych wkładów konstrukcyjnych,
b) klejenie wielkopowierzchniowe,
c) wzmacnianie dołu rękawa,
d) technikę małych wklejek.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ..............................................................................

Wykonywanie szwów technologicznych 311[34].Z3.01

Nr

zad.

Odpowiedź

Punktacja

(0 lub 1)

1

a b c d

2

a b c d

3

a b c d

4

a b c d

5

a b c d

6

a b c d

7

a b c d

8

a b c d

9

a b c d

10

a b c d

11

a b c d

12

a b c d

13

a b c d

14

a b c d

15

a b c d

16

..........................................................................

17

.................................................................................................................................
....

18

a b c d

19

a b c d

20

21 Węzeł technologiczny to:

.............................................................................................................................................
....
.............................................................................................................................................
....

22

a b c d

23

a b c d

24

a b c d

25

a b c d

RAZEM

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

Przykład zadania praktycznego

Opracuj projekt realizacji prac z zakresu wytwarzania spódnicy damskiej podstawowej

o rozmiarze 168/70/94 na sezon wiosenny.

Spódnica o długości do linii kolan, dopasowana czterema zaszewkami i szwami

bocznymi. Zapinana na zamek błyskawiczny, wszyty w lewym boku. W talii pasek
usztywniony włóknitexem, zapięty na jeden guzik. Dół lekko poszerzony, podszyty podszyty
ręcznie – ściegiem krytym.

Projekt realizacji powinien zawierać:

− wykaz materiału odzieżowego i dodatków krawieckich do wytworzenia spódnicy,

− opis obróbki technologicznej w porządku chronologicznym, uwzględniając kolejność

połączeń elementów, parametry szwów i rodzaj dziurki,

− graficzny schemat połączeń, wykonanie rysunku strukturalnego, przekrój A-A wykonany

w pionie przechodzący przez pasek i obręb w dole, przekrój B-B wykonany w poziomie
i przechodzący przez boki i zamek błyskawiczny,

− wykaz maszyn i urządzeń potrzebnych do wykonania spódnicy,

− parametry obróbki termicznej i klejowej.

Do opracowania projektu wykorzystaj:

− rysunek modelowy spódnicy – załącznik 1,
− tkaninę zasadniczą – załącznik 2

− klejonkę – załącznik 3.

Projekt lub jego elementy możesz opracować z wykorzystaniem komputera.

Czas wykonywania zadania wynosi: 180 min.

Rysunek modelowy spódnicy damskiej podstawowej – załącznik 1

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

Forma spódnicy – załącznik 2

Klejonka – załącznik nr 3

Kryteria oceniania

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za źle wykonaną lub jej
brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Kryteria

Zadanie Punktacja

1. Poprawność sformułowanych założeń do projektu.

2. Poprawność doboru materiału odzieżowego i dodatków krawieckich.

3. Poprawność opisu obróbki technologicznej w porządku chronologicznym,
uwzględniając kolejność połączeń elementów, parametry szwów i rodzaj
dziurki,

4. Poprawność wykonania graficznego schematu połączenia, poprawność
przekroju A-A i B-B.

5. Dobór maszyn i urządzeń.
6. Dobór parametrów obróbki termicznej i klejowej.

7. Przejrzystość struktury projektu.

8. Logikę układu przedstawionych treści.
9. Poprawność terminologiczną i merytoryczną.
10. Formę i sposób przedstawienia treści w projekcie.

Uczeń zalicza zadanie, jeśli wykonał 75% kryterium. (zdobył 7 punktów), a tym samym
zalicza pozytywnie moduł 311[34].Z3.01 na poziomie ponadpodstawowym realizując cele
operacyjne założone w module.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

7. LITERATURA

1. Białczak B.: Maszyny i urządzenia w przemyśle odzieżowym. WSiP, Warszawa 1999
2. Czyżewski H.: Krawiectwo, WSiP, Warszawa 1999
3. Kazik R., Krawczyk J.: Technologia odzieży. WSiP, Warszawa 1998
4. Krawiectwo Technologia. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna,

Warszawa 1999

5. Krysińska Stanisława: Szycie i konserwacja odzieży. Wydawnictwa Szkolne

i Pedagogiczne. Warszawa 1995

6. Lewandowska E, Modelowanie form odzieży damskiej, Zeszyt ćwiczeń nr 1 i 2. Wyd.

SOP, Toruń 1994

7. Lewandowska-Stark E., Lipke-Skrawek Z.: Techniki szycia odzieży. SOP, Toruń 1995
8. Nieszyn J.: Technologia odzieży damskiej. Wydawnictwo ZETDEZET Sp. Z o.o.,

Warszawa 1992

9. Parafianowicz Z.: Szkolny słownik odzieżowy. WSiP, Warszawa 1999
10. Polskie Normy 83/P-84501.Wyroby konfekcyjne. Szwy. Klasyfikacja i oznaczenia
11. Polskie Normy 83/P-84502.Wyroby konfekcyjne. Ściegi. Klasyfikacja i oznaczenia
12. Tymolewska Barbara: Maszynoznawstwo odzieżowe. Stowarzyszenie Oświatowców

Polskich w Toruniu, Toruń 1998