Cel warsztatów
Na pytanie postawione w tytule
artyku³u coraz czêœciej, a raczej pra-
wie zawsze, musi odpowiadaæ sobie
ekspert badañ wypadków drogowych
wykonuj¹cy rekonstrukcjê wypadku.
Ze wzglêdu na specyfikê pracy, czyli
koniecznoϾ oceniania taktyki i tech-
niki jazdy uczestników zdarzeñ dro-
gowych, uzasadnione jest w przy-
padku eksperta praktyczne poznanie
zachowania nie tylko samochodów,
lecz tak¿e kieruj¹cych nimi w ekstre-
malnych warunkach.
Eksperci uczestnicz¹cy
w typowym ruchu drogo-
wym, poruszaj¹cy siê zgod-
nie z zasadami bezpieczeñ-
stwa i
przestrzegaj¹cy
przepisów ruchu drogowe-
go nie maj¹ – i oby nie mie-
li – mo¿liwoœci znalezienia
siê w ekstremalnych, wy-
padkowych sytuacjach na
drodze. Tylko osobiste od-
czucia z jazdy w nietypo-
wych sytuacjach samocho-
dem z napêdem przednim,
tylnym lub na dwie osie mo-
g¹ byæ podstaw¹ do obiek-
tywnej oceny zachowania
kieruj¹cych pojazdami, którzy uczest-
niczyli w zdarzeniach drogowych.
Ekspert, który prowadz¹c samo-
chód, choæ raz nie wpad³ w poœlizg,
nie jecha³ samochodem o znacznej
podsterownoœci lub nadsterownoœci,
jak te¿ na granicy przyczepnoœci z za-
gro¿eniem utraty panowania nad au-
tem, tak¿e z wykorzystaniem elektro-
nicznych uk³adów wspomagaj¹cych
kierowanie, nie mo¿e na podstawie
wiedzy teoretycznej, nawet bardzo
bogatej, prawid³owo oceniæ innych
kierowców. Powy¿sza konkluzja by³a
jednym z powodów, dla których po-
stanowiono zorganizowaæ warsztaty
kryminalistyczne pt. „Ocena taktyki
i techniki jazdy kieruj¹cego”.
Sposób szkolenia
Szkolenie grupy szesnastu eks-
pertów pracuj¹cych w laboratoriach
kryminalistycznych komend woje-
wódzkich Policji oraz w Centralnym
Laboratorium Kryminalistycznym
Komendy G³ównej Policji zosta³o
zorganizowane w dniach 4–5 wrze-
œnia 2007 r. w oœrodku Automobil-
klubu Polski, który na warszawskim
Bemowie posiada autodrom ze spe-
cjaln¹ p³yt¹ poœlizgow¹, przystoso-
wany do przeprowadzania tego typu
zajêæ.
Na potrzeby kursu wykorzystano
samochody marki Opel Astra
z przednim napêdem, a tak¿e – dla
celów porównawczych – Chevrolet
Captiva z napêdem na dwie osie (sa-
mochody te nale¿a³y do tej samej
grupy General Motors) oraz BMW
z klasycznym napêdem na tyln¹ oœ
i napêdem na cztery ko³a. Podczas
jazd testowych wykonywano nastê-
puj¹ce manewry: slalom, hamowanie
awaryjne, omijanie przeszkód, zmia-
nê pasa ruchu, jazdê po ³uku drogi
i po okrêgu.
Pierwszego dnia szkolenia, po
omówieniu manewrów i przeprowa-
dzeniu krótkiego instrukta¿u, odby³y
siê jazdy samochodami marki Opel
i Chevrolet. Podczas wykonywania
kolejnych próbnych przejazdów auta-
mi firmy Opel, w celu po-
równania ich zachowania,
mo¿na by³o od³¹czaæ syste-
my ABS zapobiegaj¹ce blo-
kowaniu kó³ przy hamowa-
niu.
Drugiego dnia warszta-
tów szkolenie prowadzono
na najnowszych samocho-
dach osobowych marki
BMW: dwóch serii 3 ze
skrzyni¹ biegów manualn¹
i z napêdem na tyln¹ oœ
oraz dwóch serii 5, z któ-
rych jeden wyposa¿ony by³
w skrzyniê biegów manual-
n¹ i napêd na cztery ko³a,
zaœ drugi w skrzyniê biegów automa-
tyczn¹ i napêd na ko³a tylne. Przejaz-
dy odbywa³y siê z wykorzystaniem
systemów xDrive (inteligentnego na-
pêdu na cztery ko³a) i DSC (dyna-
micznej kontroli stabilnoœci) – z w³¹-
czonym lub wy³¹czonym systemem
DTC (dynamicznej kontroli trakcji).
Szkolenie w tym dniu przeprowadzo-
no w sposób nowatorski, bowiem kie-
rowcy, podczas jazdy samochodami,
utrzymywali ³¹cznoœæ z instruktorem
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 258/07
68
KONFERENCJE I ZJAZDY
Warsztaty kryminalistyczne dla ekspertów
badañ wypadków drogowych: Jak oceniaæ taktykê
i technikê jazdy kieruj¹cych samochodami?
przez odbiornik krótkofalowy – s³y-
szeli polecenia instruktora i jego uwa-
gi na temat wykonywanego w³aœnie
zadania.
Konferencja prasowa
Pierwszego dnia zajêæ odby³a siê
minikonferencja prasowa, w której
uczestniczyli organizatorzy warszta-
tów z CLK KGP i przedstawiciele
prowadz¹cych szkolenie: Automobil-
klubu Polski, Akademii Jazdy Opel,
BMW Polska oraz Fundacji Krzyszto-
fa Ho³owczyca „Kierowca Bezpiecz-
ny” wraz z jej za³o¿ycielem Krzyszto-
fem Ho³owczycem. Podczas spotka-
nia przedstawiono cel szkolenia,
a tak¿e proces zdobywania wiedzy
i dokszta³cania policyjnych eksper-
tów kryminalistyki w zakresie oceny
taktyki i techniki jazdy kieruj¹cych
pojazdami. Podkreœlano, ¿e jest to
pierwsze w Polsce szkolenie tego ty-
pu zorganizowane dla grupy specja-
listów opiniuj¹cych wypadki drogo-
we.
Specjalny pokaz jazdy
Krzysztof Ho³owczyc udzieli³
uczestnikom spotkania fachowych
porad, a podczas pokazowych jazd
testowych zaprezentowa³, jak reago-
waæ w sytuacjach, w których sposób
i tor ruchu samochodu s¹ niebez-
pieczne. Poinstruowa³ tak¿e s³ucha-
czy, jak unikaæ poœlizgów i przestrze-
ga³ przed doprowadzaniem do sytu-
acji, kiedy to kierowca nie bêdzie
móg³ zapanowaæ nad samochodem,
nawet z pomoc¹ jego „elektroniki”.
Stwarza to bowiem w ruchu drogo-
wym du¿e niebezpieczeñstwo.
Lekcja udzielona uczestnikom
szkolenia przez Krzysztofa Ho³ow-
czyca, który podzieli³ siê z kursanta-
mi bogat¹ wiedz¹ i doœwiadczeniem,
uzmys³owi³a im, jakich trudnoœci
przysparza wyprowadzenie samo-
chodu z niekontrolowanego ruchu
(poœlizgu), i uœwiadomi³a, ¿e za
wszelk¹ cenê nale¿y unikaæ powodo-
wania niebezpiecznych sytuacji do-
prowadzaj¹cych do utraty przyczep-
noœci kó³ do pod³o¿a.
Szkolenie ekspertów w ramach
podnoszenia kwalifikacji
Wed³ug okreœlonej polityki jakoœci
CLK KGP (Wydanie VII z sierpnia
2007 r.) sprawuj¹cego merytoryczny
nadzór nad ekspertami w laborato-
riach kryminalistycznych komend
wojewódzkich Policji jednym z pod-
stawowych za³o¿eñ jest utrzymanie
i doskonalenie kompetencji technicz-
nych zgodnie z wymaganiami normy
PN-EN ISO/IEC 17025:2005, po-
twierdzonych Certyfikatem Akredyta-
cji Laboratorium Badawczego nr AB
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 258/07
69
KONFERENCJE I ZJAZDY
596 wydanym przez Polskie Cen-
trum Akredytacji.
W Ksiêdze Zarz¹dzania Jakoœci¹
zgodnej z wymaganiami norm PN-EN
ISO/IEC 17025:2005 i PN-EN ISO
9001:1, w procedurze nr HJ-10/Ps-
9/04, wyd. VII z dn. 31.08.2007 r. –
„Szkolenie Personelu” opisano pro-
ces podnoszenia kwalifikacji
pracowników.
Wydaje siê zatem uzasadnione
ewentualne wprowadzenie specjali-
stycznego szkolenia praktycznego
dla ekspertów badañ wypadków dro-
gowych umo¿liwiaj¹cego ocenê tak-
tyki i techniki jazdy kieruj¹cych pojaz-
dami, które ju¿ seryjnie wyposa¿ane
s¹ w uk³ady elektronicznie wspoma-
gaj¹ce prowadzenie pojazdu.
Zapis § 6 ust. 1 pkt 1 Zarz¹dzenia
Komendanta G³ównego Policji nr 294
z dn. 28 marca 2007 r. w sprawie
uprawnieñ do samodzielnego wyda-
wania opinii w policyjnych laborato-
riach kryminalistycznych (Dz.Urz.
KGP nr 6 z dn. 5 kwietnia 2007 r.,
poz. 54) obliguje kandydata na eks-
perta do odbycia kursu doskonalenia
zawodowego przed ukoñczeniem
procesu kszta³cenia na ww. stanowi-
sko. Taki kurs móg³by mieæ formê
omawianego szkolenia zorganizowa-
nego przez CLK KGP. Eksperci z LK
KWP, maj¹cy ju¿
uprawnienia do
s a m o d z i e l n e g o
opiniowania wy-
padków drogo-
wych, mogliby od-
bywaæ tego typu
szkolenia w
ra-
mach przed³u¿a-
nia terminu wa¿-
noœci uprawnieñ.
Maj¹c ju¿ pewne
doœwiadczenie, mo¿na wiêc zapro-
ponowaæ, aby na specjalistyczny
kurs dla kandydata na eksperta w za-
kresie badañ wypadków drogowych
sk³ada³y siê tak¿e zajêcia praktycz-
ne, umo¿liwiaj¹ce prawid³ow¹ ocenê
taktyki i techniki jazdy kieruj¹cych,
bior¹cych udzia³ w wypadkach dro-
gowych.
Ocena szkolenia
przez uczestników
Omawiane szkolenie przeprowa-
dzono w pierwszej kolejnoœci dla do-
œwiadczonych ekspertów kryminali-
styki z zakresu badañ wypadków dro-
gowych. Jego celem by³o zebranie
opinii o tego typu zajêciach.
Uczestnicy kur-
su uznali, ¿e orga-
nizowanie takich
warsztatów dla
wszystkich eksper-
tów i kandydatów
na ekspertów jest
zasadne, zatem za-
jêcia powinny zo-
staæ wdro¿one do
cyklu szkoleñ. Tym
bardziej ¿e dziêki
nim eksperci zdo-
byli doœwiadczenie
praktyczne. Nale-
¿eli oni do pierwszej grupy specjali-
stów zajmuj¹cych siê zawodowo ba-
daniem wypadków drogowych, którzy
mieli mo¿liwoœæ sprawdzenia zacho-
wania swojego i pojazdów w ekstre-
malnych sytuacjach na drodze.
Zbigniew ¯elazek
zdj.: W. Nowicki (6)
R. Horosz (2), M. Kêdzia (1)
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 258/07
70
KONFERENCJE I ZJAZDY
Do artyku³u do³¹czono p³ytê DVD
zawieraj¹c¹ materia³ filmowy
ze szkolenia.