ŒCIANY

Poradnik Wykonawcy

Klasyfikacje, definicje, parametry

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

n

Ściany zewnętrzne w budynku dzielimy na:

n noœne (konstrukcyjne), przenosz¹ce obci¹¿enia pionowe (od dachów, stropów, balkonów) oraz pozio-
me (od wiatru) i przekazuj¹ce je na ³awy fundamentowe
n nienoœne (os³onowe), przenosz¹ce tylko swój ciê¿ar, mog¹ce te¿ pe³niæ rolê dodatkowego usztywnie-
nia.

n

Ściany wewnętrzne w budynku dzielimy na:

n noœne, przenosz¹ce obci¹¿enia od stropów i przekazuj¹ce je na ³awy fundamentowe

n dzia³owe, dziel¹ce wiêksze pomieszczenia (których wymiary wynikaj¹ z uk³adu œcian konstrukcyjnych
budynku) na mniejsze, przenosz¹ce tylko swój ciê¿ar i ewentualne si³y poziome (np. od gwa³townego
oparcia siê cz³owieka), stanowi¹ce obci¹¿enie dla stropu, na którym stoj¹.

Stosuje siê trzy rodzaje œcian zewnêtrznych:
– trójwarstwowe
– dwuwarstwowe
– jednowarstwowe

n

Ściany zewnętrzne trójwarstwowe

Œciana trójwarstwowa sk³ada siê z:
n wewnêtrznej warstwy noœnej,

n warstwy izolacyjnej,

n zewnêtrznej warstwy os³onowej.
Warstwa wewnêtrzna œciany przejmuje obci¹¿enie od dachów, stropów i balkonów (gdy œciana zewnêtrz-
na jest œcian¹ noœn¹) lub usztywnia konstrukcjê budynku (je¿eli œciana zewnêtrzna nie jest œcian¹ noœn¹).
Zewnêtrzna warstwa os³onowa przenosi swój w³asny ciê¿ar oraz uczestniczy, proporcjonalnie do swojej
sztywnoœci, w przenoszeniu si³ poziomych od wiatru lub od parcia gruntu (w przypadku œcian piwnic).
Chroni te¿ œcianê wewnêtrzn¹ przed dzia³aniem czynników atmosferycznych.
Obie warstwy œciany: zewnêtrzna i wewnêtrzna po³¹czone s¹ kotwami. Kotwy przenosz¹ czêœæ si³ pozio-
mych na œcianê wewnêtrzn¹, co zabezpiecza warstwê elewacyjn¹ przed zniszczeniem. Powinny byæ roz-
mieszczone równomiernie na ca³ej powierzchni œciany. Rozstawy kotew w poziomie i w pionie s¹ okreœlo-
ne szczegó³owo w normach. Warstwa zewnêtrzna nie powinna byæ sztywno powi¹zana z warstw¹ we-
wnêtrzn¹, poniewa¿ ogranicza to jej swobodne ruchy termiczne powstaj¹ce wskutek nagrzewania siê pod
wp³ywem wysokiej temperatury otoczenia, co mo¿e prowadziæ do uszkodzeñ.

n

Warstwy zewnętrzną i wewnętrzną ściany wykonuje się z:

n elementów ceramicznych,

n elementów wapienno– piaskowych (silikatowych),

n betonu komórkowego.

n

Izolację cieplną wykonuje się z:

n p³yt styropianowych,

n p³yt z we³ny mineralnej,

n p³yt z we³ny szklanej,

n pianki poliuretanowej lub krylaminowej

n materia³ów sypkich pochodzenia roœlinnego (wióry drzewne, trociny) lub mineralnego (¿u¿el granulo-
wany, keramzyt).

Materia³y i gruboœci warstw musz¹ byæ tak dobrane, ¿eby budynek spe³nia³ wymagania normy cieplnej. Aby
unikn¹æ mostków termicznych, stropy i œciany wewnêtrzne powinny stykaæ siê tylko z wewnêtrzn¹ warstw¹
œciany zewnêtrznej (wieñce stropowe powinny byæ oparte tylko na warstwie wewnêtrznej). Szczelinê miê-
dzy warstwami muru wype³nia siê materia³em izolacyjnym ca³kowicie lub czêœciowo. Przy wype³nieniu ca³-
kowitym otrzymujemy szczelinê niewentylowan¹. Przy wype³nieniu czêœciowym pozostawia siê pustkê po-

Ściany

n

Konstrukcje ścian zewnętrznych

Ściany

zewnętrzne

noœne
os³onowe

wewnętrzne

noœne
dzia³owe

Ściany

trójwarstwowe
dwuwarstwowe
jednowarstwowe

ŒCIANY

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

wietrzn¹ miêdzy izolacj¹ termiczn¹ i warstw¹ zewnêtrzn¹,przez co umo¿liwia siê wentylacjê szczeliny, któ-
ra pozwala na osuszanie izolacji i muru, nie dopuszczaj¹c do zawilgocenia. Œciany ze szczelin¹ wentylowa-
n¹ charakteryzuj¹ siê bardzo dobr¹ izolacyjnoœci¹ ciepln¹ i odpornoœci¹ na wp³ywy atmosferyczne, s¹ jed-
nak dosyæ trudne do wykonania (wymagaj¹ otworów odpowietrzaj¹cych i odwadniaj¹cych szczelinê).
W nowym budynku obie warstwy muru, wewnêtrzn¹ i zewnêtrzn¹, wznosi siê prawie jednoczeœnie, przy
zachowaniu ró¿nicy poziomów do 50 cm (wy¿sza jest zawsze czêœæ wewnêtrzna œciany). Nie zaleca siê
wznoszenia najpierw ca³ej œciany wewnêtrznej, a nastêpnie dobudowywania œcianki os³onowej, poniewa¿
nierównomierne osiadanie obu warstw mo¿e doprowadziæ do uszkodzenia elewacji. Poza tym trudno jest
wtedy zachowaæ poziome po³o¿enie kotew ³¹cz¹cych obie warstwy muru. Wykonanie najpierw ca³ej war-
stwy os³onowej mo¿e doprowadziæ do jej zawalenia siê wskutek dzia³ania wiatru.

n

Wady ścian trójwarstwowych:

n wysoki koszt,

n du¿a pracoch³onnoœæ wykonania

n du¿a gruboœæ

n du¿y ciê¿ar

n trudnoœæ unikniêcia mostków termicznych (czêsto spowodowanych niestarannym wykonawstwem).

n

Ściany zewnętrzne dwuwarstwowe

Œciany zewnêtrzne dwuwarstwowe sk³adaj¹ siê z:
n konstrukcyjnej warstwy noœnej,

n warstwy izolacyjnej.
Warstwê konstrukcyjn¹ wykonuje siê z:
n elementów ceramicznych,

n elementów wapienno– piaskowych (silikatowych),

n betonu komórkowego.
Izolacjê ciepln¹ wykonuje siê z:
n p³yt styropianowych (metoda lekka mokra)

n p³yt z we³ny mineralnej lub szklanej (metoda lekka mokra lub sucha)

n

Ściany zewnętrzne jednowarstwowe

W œcianach zewnêtrznych jednowarstwowych materia³, z którego wykonana jest œciana pe³ni jednoczeœnie
dwie funkcje: konstrukcyjn¹ i izolacyjn¹. Obecnie œciany jednowarstwowe, spe³niaj¹ce warunki normy
cieplnej dla budynków mieszkalnych, mo¿na budowaæ tylko z pustaków lub bloczków porowatych, albo
elementów specjalnych systemów œciennych gipsowych lub styropianowych.

n

Zalety ścian jednowarstwowych:

n mniejsza pracoch³onnoœæ wykonania w porównaniu ze œcianami dwu– i trójwarstwowymi,

n mniejsze zu¿ycie zaprawy

n skrócenie czasu prac budowlanych

n niewielki ciê¿ar œciany.

Mostek termiczny– miejsce, przez które (wskutek niedostatecznej izolacji lub wadliwego wykonaw-
stwa) ciep³o wydostaje siê z budynku

Beton komórkowy wytwarza siê z piasku, wody i wapna, z dodatkiem ró¿nego rodzaju spoiw. Piasek jest
czasami zastêpowany popio³em lub mieszank¹ popio³u z piaskiem. W budownictwie najczêœciej stosuje siê
beton komórkowy autoklawizowany– poddany w autoklawach dzia³aniu wysokoprê¿nej pary wodnej i pod-
wy¿szonej temperatury (180– 190°C). Beton komórkowy jest charakteryzowany przez markê i odmianê.

Marka oznacza œredni¹ wytrzyma³oœæ na œciskanie w stanie suchym
Odmiana oznacza œredni¹ gêstoœæ objêtoœciow¹ w stanie suchym

Produkowane s¹ bloczki i p³ytki nastêpuj¹cych marek: 1,5; 2,0; 3,0; 4,0; 5,0; 6,0; 7,0. Wyroby produkowa-
ne s¹ w czterech odmianach: M400, M500, M600, M700. Liczba przy literze oznacza œredni¹ gêstoœæ ob-
jêtoœciow¹ mierzon¹ w kg/m

3

. Wyroby o mniejszej gêstoœci objêtoœciowej maj¹ lepsz¹ izolacyjnoœæ ter-

miczn¹, ale ni¿sz¹ wytrzyma³oœæ na œciskanie. Na elementy konstrukcyjne noœne mog¹ byæ stosowane
elementy o marce nie mniejszej ni¿ 4,0 i gêstoœci objêtoœciowej wiêkszej od 550 kg/m

3

. Pozosta³e elementy

n

Ściany z betonu komórkowego

Marki

1,5
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0

ŒCIANY

Poradnik Wykonawcy

Klasyfikacje, definicje, parametry

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

mog¹ byæ stosowane jako materia³ izolacyjny i wype³niaj¹cy w œcianach os³onowych i warstwowych. W
Polsce nie zaleca siê wznoszenia z betonu komórkowego œcian piwnic i œcian poni¿ej 50 cm od poziomu
terenu (producenci niemieccy zezwalaj¹ na to pod warunkiem zastosowania odpowiedniej izolacji prze-
ciwwilgociowej). W budynkach ze œcianami z betonu komórkowego mo¿na stosowaæ p³yty stropowe z be-
tonu komórkowego lub inne typy stropów.
Œciany z betonu komórkowego s¹ lekkie i charakteryzuj¹ siê dobr¹ izolacyjnoœci¹ ciepln¹ i akustyczn¹, ale
z powodu porowatej struktury maj¹ du¿¹ nasi¹kliwoœæ (dochodz¹c¹ do 45%), co w przypadku zawilgoce-
nia w okresie zimowym mo¿e doprowadziæ do przemarzania muru. Pe³ne zawilgocenie powoduje obni¿e-
nie wytrzyma³oœci o 50%.
W Polsce produkuje siê kilka rodzajów betonu komórkowego. Na rynku dostêpne s¹ te¿ wyroby firm nie-
mieckich (Ytong).

n

Zalety ścian z betonu komórkowego:

n dobra izolacyjnoϾ cieplna i akustyczna,

n mo¿liwoœæ wybudowania œciany jednowarstwowej spe³niaj¹cej wymagania normy cieplnej,

n lekkoϾ,

n ³atwoœæ obróbki (beton mo¿na ci¹æ zwyk³ymi narzêdziami ciesielskimi),

n precyzja wymiarów,

n niska pracoch³onnoœæ wykonania (dom mo¿na postawiæ w ci¹gu kilku miesiêcy)

n

Wady ścian z betonu komórkowego:

n du¿a nasi¹kliwoœæ,

n kruchoœæ wyrobów (podczas transportu i roz³adunku obowi¹zuje szczególna ostro¿noœæ)

Asortyment dostêpnych na rynku wyrobów obejmuje: bloczki œcienne o ró¿nych wymiarach przeznaczo-
ne do wznoszenia œcian jednowarstwowych, wielowarstwowych i dzia³owych, bloczki uzupe³niaj¹ce, p³y-
ty stropowe i dachowe, nadpro¿a prefabrykowane, elementy ocieplenia wieñców (prostopad³oœcienne ele-
menty z doklejon¹ warstw¹ we³ny mineralnej), kszta³tki przeznaczone do wylewania nadpro¿y i wieñców,
kszta³tki do formowania s³upów ¿elbetowych w œcianach (system szkieletu ¿elbetowego z wype³nieniem
z betonu komórkowego) z wype³nieniem– kszta³tki pe³ni¹ w tym przypadku rolê szalunku traconego.

Nadpro¿e – belka nad otworem (na ogó³ okiennym lub drzwiowym) przenosz¹ca obci¹¿enie od sto-
j¹cej nad ni¹ œciany

Podczas produkcji do betonu dodaje siê ró¿nego rodzaju wype³niacze, zmieniaj¹ce jego w³aœciwoœci
(przede wszystkim termoizolacyjne), dziêki czemu otrzymane wyroby mog¹ byæ stosowane do budowy
œcian jednowarstwowych, które spe³niaj¹ wymagania normy cieplnej dla budynków mieszkalnych. W³a-
œciwoœci mechaniczne i cieplne betonu zale¿¹ od iloœci wype³niaczy. Przy wiêkszej iloœci wype³niacza
otrzymuje siê wyroby o ni¿szej gêstoœci objêtoœciowej i lepszych parametrach cieplnych, ale mniejszej wy-
trzyma³oœci, które maj¹ zastosowanie przede wszystkim termoizolacyjne. Dodaj¹c do mieszanki wiêcej ce-
mentu otrzymuje siê wyroby o wiêkszej gêstoœci, i wy¿szej wytrzyma³oœci, nadaj¹ce siê tak¿e na elemen-
ty noœne konstrukcji.
Z betonu z wype³niaczami produkuje siê pustaki, p³yty i bloczki. Wiêkszoœæ dostêpnych na rynku syste-
mów bazuje na nastêpuj¹cym asortymencie wyrobów:

n

Podstawowych, do których zalicza się:

n pustaki œcienne podstawowe, wyposa¿one w pionowe kana³y o ró¿nych kszta³tach i wymiarach (w nie-
których systemach wype³nione fabrycznie materia³em termoizolacyjnym), przeznaczone do budowy œcian

n

Ściany z betonu zwykłego z wypełnieniem

Beton komórkowy produkowany w Polsce

Symbol

Nazwa

Kruszywo

Spoiwo

BLB

Beton Lekki Belitowy

piasek kwarcowy

cement portllandzki lub hutniczy,

wapno suchogaszone

PGS

Piano– Gazo– Silikat

piasek kwarcowy

gips, wapno mielone

lub popió³ lotny

SWSilikat W

olnotê¿ejacy

piasek kwarcowy

wapno mielone

lub popió³ lotny

gips i wapno suchogaszone

Unipol

Uniwersalna Polska Technologia

piasek kwarcowy

cement portlandzki

lub popió³ lotny

wapno mielone

Odmiany

M 400
M 500
M 600
M 700

ŒCIANY

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

zewnêtrznych i wewnêtrznych, czêsto dostêpne w wersji z wêgarkiem (do wykañczania œcian w s¹siedz-
twie otworów okiennych lub drzwiowych) lub naro¿nikowej (do wykañczania œcian w naro¿nikach budyn-
ku)
n pustaki œcienne do œcianek dzia³owych

n

Uzupełniających, do których zalicza się

n elementy nadpro¿owe (z ociepleniem lub bez) i wieñcowe, przeznaczone do kszta³towania nadpro¿y i
wieñców
n pustaki szalunkowe, s³u¿¹ce jako szalunek tracony przy budowie fundamentów i œcian.

n pustaki stropowe, s³u¿¹ce jako wype³nienie stropów gêsto¿ebrowych
Œciany zewnêtrzne i wewnêtrzne wykonuje siê z pustaków œciennych. S¹ one wyposa¿one w pionowe ka-
na³y lub otwory. Zale¿nie od systemu i wysokoœci budynku pustaki mog¹ stanowiæ tylko wype³nienie albo
stanowiæ jednoczeœnie elementy noœne œciany (czasami œcianê tak¹ trzeba zbroiæ). W pierwszym przy-
padku kana³y pionowe pustaków wype³nia siê materia³em izolacyjnym (we³n¹ mineraln¹, granulowanym
styropianem lub ekofibrem). W drugim przypadku konstrukcja budynku jest szkieletowa; wybrane otwory
pionowe pustaków zalewa siê betonem, tworz¹c betonowe s³upy przenosz¹ce obci¹¿enia. Pozosta³e otwo-
ry wype³nia siê materia³em izolacyjnym.

n

Ściany z betonu z wypełnieniem z kruszywa

Do betonu dodaje siê wype³nienie z lekkiego porowatego kruszywa, naturalnego lub sztucznego. Jako wy-
pe³nienie stosuje siê: keramzyt, glinoporyt, agloporyt, gruz, ¿u¿le wielkopiecowe i paleniskowe, ³upkopo-
ryt. Otrzymane wyroby, dziêki porowatej strukturze i niskiej gêstoœci objêtoœciowej maj¹ dobre w³asnoœci
cieplne i dŸwiêkowe. Ich wytrzyma³oœæ na œciskanie zale¿y od wype³nienia i jest z regu³y ni¿sza ni¿ wy-
trzyma³oœæ wyrobów ceramicznych. Mo¿na z nich budowaæ œciany noœne (zewnêtrzne i wewnêtrzne) i
dzia³owe.

n

Ściany z betonu z wypełnieniem organicznym

Do betonu dodaje siê wype³niacze organiczne, takie jak: trociny, wióry, zrêbki, które podczas produkcji s¹
poddawane procesowi mineralizacji powierzchniowej lub wg³êbnej. Mineralizacja zapobiega gniciu wype³-
niaczy w gotowym betonie, zwiêksza ich przyczepnoœæ do cementu oraz zapewnia w³aœciwe wi¹zanie i
twardnienie betonu. Trociny, wióry i zrêbki powinny pochodziæ z drewna sosny, œwierka lub jod³y; nie mo-
g¹ byæ zbutwia³e ani zanieczyszczone liœæmi.

Do grupy elementów ceramicznych zalicza siê wszystkie wyroby wypalane z gliny. Wyroby ceramiczne
charakteryzuj¹ siê du¿¹ wytrzyma³oœci¹, niewielk¹ nasi¹kliwoœci¹ i mrozoodpornoœci¹, dziêki czemu na-
daj¹ siê dobrze do budowy œcian. Œcienne wyroby ceramiczne dzielimy na pe³ne i dr¹¿one. Wyroby dr¹-
¿one maj¹ otwory, które mog¹ byæ w œcianie usytuowane pionowo lub poziomo. Elementy o otworach
pionowych maj¹ wiêksz¹ wytrzyma³oœæ i lepsz¹ izolacyjnoœæ termiczn¹; mog¹ byæ stosowane do budowy
œcian noœnych. Wyroby o poziomym usytuowaniu otworów z powodu ni¿szej wytrzyma³oœci i izolacyjno-
œci cieplnej stosuje siê przede wszystkim do wykonywania œcian dzia³owych i os³onowych.
Z wyrobów dr¹¿onych nie wolno wykonywaæ fundamentów, œcian piwnic, œcian do wysokoœci 50 cm po-
wy¿ej powierzchni terenu oraz œcian, w których przebiegaj¹ przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne.
Wymiary dostêpnych na rynku wyrobów ceramicznych s¹ dostosowane do przyjêtych w budownictwie
systemów wymiarowych lub s¹ wymiarami systemowymi producentów.

Systemy wymiarowe:
– tradycyjny – oparty na wymiarach ceg³y pe³nej (25 x 12 x 6,5 cm); wymiary elementów s¹ wielo-
krotnoœci¹ wymiarów podstawowych
– modularny – oparty na module podstawowym 10 cm

n Ceg³a ceramiczna pe³na ma znormalizowane wymiary 25 x 12 x 6.5 cm. Jest produkowana w klasach
5, 7.5, 10, 15, 20. Z ceg³y pe³nej buduje siê œciany noœne zewnêtrzne i wewnêtrzne, œciany piwnic; na-
daje siê te¿ na fundamenty, ale obecnie fundamenty wykonuje siê najczêœciej z betonu.

Klasa ceg³y – liczba okreœlaj¹ca wytrzyma³oœæ ceg³y na œciskanie w MPa

n Ceg³a klinkierowa jest wypalana ze specjalnych gatunków glin ogniotrwa³ych. Ceg³a pe³na ma znorma-
lizowane wymiary 25 x 12 x 6.5 cm lub 24 x 11.5 x 5.2/ 7.1 cm. Charakteryzuje siê bardzo du¿¹ wytrzy-

n

Ściany z elementów ceramicznych zwykłych

Klasy cegły

ceramicznej pełnej

5
7,5
10
15
20

ŒCIANY

Poradnik Wykonawcy

Klasyfikacje, definicje, parametry

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

ma³oœci¹ na œciskanie (ceg³ê produkuje siê w dwóch klasach wytrzyma³oœci: 25 i 35 MPa) oraz ma³¹ na-
si¹kliwoœci¹, (6 – 12%, zwykle oko³o 6%). Wytrzymuje bez uszkodzeñ ponad 100 cykli zamra¿ania i od-
mra¿ania. Ma du¿¹ odpornoœæ na dzia³anie kwasów i zasad, dziêki czemu mo¿na j¹ stosowaæ w œrodowi-
skach o du¿ej agresji chemicznej. Mo¿na z niej budowaæ œciany noœne i os³onowe oraz fundamenty. Ze
wzglêdu na walory estetyczne ceg³ê klinkierow¹ stosuje siê wszêdzie tam, gdzie chce siê uzyskaæ bez tyn-
kowania ³adny wygl¹d muru: do wykonywania warstwy elewacyjnej œcian zewnêtrznych warstwowych, do
zaakcentowania wybranych fragmentów elewacji, na podmurówki, filary, balustrady, kominki i elementy
ma³ej architektury. Produkuje siê ceg³ê klinkierow¹ w ró¿nych kolorach, o fakturze g³adkiej lub ryflowanej,
powierzchni szkliwionej lub nieszkliwionej.
n Ceg³a klinkierowa dr¹¿ona ma wymiary analogiczne jak ceg³a klinkierowa pe³na, ale jest wyposa¿ona
w pionowe kana³y (okr¹g³e lub owalne), rozmieszczone w dwóch lub trzech rzêdach.
n Ceg³a kratówka jest wyposa¿ona w pionowe otwory o przekroju rombowym i powierzchniach bocznych
rowkowanych (co zwiêksza przyczepnoœc zaprawy); ma wymiary w planie analogiczne jak ceg³a pe³na, ale
zró¿nicowan¹ wysokoœæ. Wytwarza siê cztery typy kratówki: K1 (o wysokoœci 6.5 cm), K2 (14 cm), K3–K
(18.8 cm), K3 (22 cm). Ceg³ê kratówkê produkuje siê w klasach: 7.5, 10, 15, 20. Mo¿na z niej wznosiæ
œciany konstrukcyjne i os³onowe.
n Ceg³a dziurawka ma wymiary analogiczne jak ceg³a pe³na, ale jest wyposa¿ona w otwory poziome
(okr¹g³e, prostok¹tne lub owalne), równoleg³e do d³u¿szego (ceg³a W– wozówkowa) lub krótszego (ceg³a
G– g³ówkowa) boku podstawy. Jej wytrzyma³oœæ na œciskanie jest niska; wynosi 3.5 lub 5 MPa. Ceg³a
dziurawka jest stosowana do wykonywania œcian dzia³owych lub zewnêtrznych warstw os³onowych œcian
warstwowych.
n Pustaki ceramiczne dr¹¿one pionowo s¹ to wyroby wiêksze od cegie³, wyposa¿one w otwory, prze-
znaczone do wykonywania œcian konstrukcyjnych i os³onowych. Produkowane s¹ w klasach wytrzyma³o-
œci: 5, 7.5, 10, 15, 20. Podczas murowania œciany uk³ada siê je otworami pionowo. Z pustaków cera-
micznych dr¹¿onych buduje siê œciany wewnêtrzne noœne i wewnêtrzne warstwy noœne œcian zewnêtrz-
nych trójwarstwowych i dwuwarstwowych. Pustaki dr¹¿one (MAX, ZMS, MEGA) maj¹ najczêœciej wy-
miary dostosowane do koordynacji wymiarowej opartej na module podstawowym 10 cm.
n Ceg³a modularna pe³na zosta³a zaprojektowana jako element uzupe³niaj¹cy przy wznoszeniu œcian z pu-
staków dr¹¿onych– w celu uzyskania prawid³owego wi¹zania muru w naro¿nikach i filarach oraz w s¹-
siedztwie otworów. Szerokoœæ ceg³y wynosi 28.8 cm, gruboœæ – 8.8 lub 12 cm. Wysokoœæ jest równa wy-
sokoœci pustaków (22 cm) lub po³owie wysokoœci pomniejszonej o gruboœæ spoiny (10.4 cm). Ceg³a mo-
dularna jest wyposa¿ona w okr¹g³e pionowe otwory, rozmieszczone w taki sposób, aby u³atwiæ dzielenie ce-
g³y na mniejsze elementy. Jest produkowana w wersji zwyk³ej i licowej, które ró¿ni¹ siê wygl¹dem bocznej
powierzchni. Mo¿na z niej budowaæ tak¿e œcianki dzia³owe. Jest dostêpna w klasach: 5, 7.5, 10, 15, 20.
n Ceg³a modularna dr¹¿ona ró¿ni siê od ceg³y modularnej pe³nej objêtoœci¹ otworów (objêtoœæ wiêksza
od 30% objêtoœci ceg³y) i mas¹.
n Pustaki wentylacyjne s³u¿¹ do budowy pionów wentylacyjnych w budynkach mieszkalnych murowa-
nych. S¹ produkowane w dwóch wersjach: bez otworu w œciance bocznej i z otworem na osadzenie krat-
ki wentylacyjnej.
n Pustaki do przewodów dymowych s¹ produkowane w dwóch wersjach: bez bocznego otworu wloto-
wego i z bocznym otworem wlotowym s³u¿¹cym do pod³¹czenia przewodu paleniskowego.
n Ceg³y kominówki s¹ to ceg³y w kszta³cie wycinka pierœcienia ko³owego, przeznaczone do budowy ko-
minów o przekroju pierœcieniowym. S¹ wyposa¿one w pionowe otwory przelotowe (1– 5) o przekroju elip-
tycznym.

Przy murowaniu œciany z pustaków porowatych bardzo wa¿ne jest stosowanie lekkich zapraw o ni-
skim wspó³czynniku przewodnoœci cieplnej. W przeciwnym wypadku du¿a ró¿nica miêdzy przewod-
noœci¹ ciepln¹ zaprawy i pustaków mo¿e znacznie pogorszyæ w³aœciwoœci œciany.

Porowate tworzywo ceramiczne otrzymuje siê przez dodanie do masy ceramicznej ³atwopalnych dodatków
(trociny, granulat styropianowy, m¹czka drzewna), które nie ulegaj¹ zniszczeniu podczas formowania, utle-
niaj¹ siê natomiast w procesie wypalania wyrobów, pozostawiaj¹c mikropory. Dziêki mikroporom uzyska-
ne wyroby maj¹ niski wspó³czynnik przenikania ciep³a (przy jednoczeœnie niskim ciê¿arze), dlatego z pu-
staków porowatych mo¿na budowaæ œciany jednowarstwowe. Wykorzystuje siê je równie¿ do budowy
œcian dwu– i trójwarstwowych oraz œcianek dzia³owych.
Pustaki produkowane s¹ w klasach wytrzyma³oœci 10 i 15. Maj¹ postaæ du¿ych bloków (przyk³adowe wy-
miary: 44 x 25 x 24 cm, 38 x 25 x 24 cm, 30 x 25 x 24 cm, 49.8 x 17.5 x 23.8 cm) lub elementów drob-

n

Ściany z elementów ceramicznych porowatych

Klasy cegły

kratówki

7,5
10
15
20

Klasy cegły

modularnej

5,0
7,5
10
15
20

Klasy pustaków

ceramicznych

5,0
7,5
10
15
20

Klasy cegły

klinkierowej

25
35

Klasy cegły

dziurawki

3,5
5,5

Klasy pustaków

porowatych

10
15

ŒCIANY

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

nowymiarowych (24 x 11.5 x 7.1 cm, 24 x 11.5 x 11.3 cm, 24 x 17.5 x 11.3 cm). Produkuje siê je tak¿e
w wersji wyposa¿onej w pióro i wpust; zu¿ycie zaprawy zmniejsza siê wówczas o 50%, a czas wykonania
muru – o 15%.

Wyroby silikatowe (wapienno –piaskowe) produkuje siê z piasku kwarcowego, wapna i wody. Sk³adniki
miesza siê, poddaje procesowi dojrzewania, formuje w prasach oraz hartuje w wysokiej temperaturze i pod
ciœnieniem (w autoklawach).
Wyroby wapienno– piaskowe charakteryzuj¹ siê dobr¹ przewodnoœci¹ ciepln¹ przy jednoczeœnie du¿ej
masie w³aœciwej, dziêki czemu s¹ w stanie kumulowaæ ciep³o, które nastêpnie oddaj¹ do pomieszczeñ, kie-
dy temperatura wewnêtrzna spada. Dziêki porowatej strukturze wch³aniaj¹ wilgoæ z otoczenia, a nastêpnie
j¹ oddaj¹, co sprzyja korzystnemu mikroklimatowi pomieszczeñ. Maj¹ wysok¹ odpornoœæ na dzia³anie
ognia (w pierwszej fazie po¿aru uwalnia siê zawarta w nich woda, dziêki czemu œciana o gruboœci 12 cm
jest w stanie zatrzymaæ ogieñ przez 2 godziny, a œciana o gruboœci 25 cm– przez 3 godziny; zmiany w
strukturze materia³u zachodz¹ dopiero po przekroczeniu temperatury 600°C). Maj¹ niewielk¹ nasi¹kliwoœæ
i s¹ odporne na dzia³anie mrozu. £atwo jest utrzymaæ je w czystoœci (do mycia mo¿na u¿ywaæ po-
wszechnie stosowane œrodki). S¹ wyrobami ekologicznymi; przy ich produkcji nie stosuje siê szkodliwych
domieszek, a podczas procesów technologicznych nie ma emisji szkodliwych substancji, zanieczyszcza-
j¹cych œrodowisko. S¹ tanie. Charakteryzuj¹ siê wysok¹ precyzj¹ wykonania i ostrymi krawêdziami. Wy-
konane z nich œciany nie wymagaj¹ tynkowania. Wyroby z silikatów maj¹ fakturê g³adk¹ lub ozdobn¹, na
przyk³ad ³upan¹.
Wad¹ wyrobów silikatowych jest du¿y ciê¿ar œcian (konieczne s¹ wiêksze wymiary fundamentów, a w
przypadku œcianek dzia³owych z silikatów– bardziej wytrzyma³e stropy). Je¿eli budujemy dom z elemen-
tów silikatowych o du¿ych wymiarach, musimy u¿yæ ciê¿kiego sprzêtu (¿urawie budowlane).
Wyroby silikatowe pe³ne i dr¹¿one stosuje siê do wznoszenia œcian noœnych wewnêtrznych, warstw we-
wnêtrznych i elewacyjnych w œcianach warstwowych, œcianek dzia³owych, ogrodzeñ.

n Ceg³a silikatowa pe³na 1NF ma wymiary 25 x 12 x 6.5 cm. Produkowana jest w klasach wytrzyma³o-
œci: 7.5, 10, 15 MPa. Ceg³y kolorowe wykorzystuje siê przede wszystkim na elewacje budynków.
n Bloczki silikatowe dr¹¿one (3NFD, 2 NFD, 6NFD) s¹ to prostopad³oœcienne bloczki wyposa¿one w pio-
nowe okr¹g³e otwory, o d³ugoœci 25 cm, szerokoœci 12 lub 25 cm i wysokoœci 22 cm. Produkowane s¹ w
klasach 7.5, 10, 15, 20 MPa . Dostêpne s¹ tylko w kolorze bia³ym.
n Bloki œcienne dr¹¿one (BSD 65, BSD120, BSD180, BSD250) s¹ to du¿e bloki wyposa¿one w pionowe
okr¹g³e lub owalne otwory, o d³ugoœci 50 cm, wysokoœci 22 cm i szerokoœci równej odpowiednio: 6.5, 12,
18, 25 cm. Produkowane s¹ w klasach 10, 15, 20 MPa. Dostêpne s¹ tylko w kolorze bia³ym. Zale¿nie od
typu przeznaczone s¹ do wykonywania œcian noœnych zewnêtrznych i wewnêtrznych, zewnêtrznych
warstw os³onowych œcian warstwowych oraz œcianek dzia³owych i ogrodzeñ.
n Kszta³tki silikatowe pe³ne (BSP, KSP) maj¹ wymiary 25 x 6.5 x 22 cm. Produkowane s¹ w klasach wy-
trzyma³oœci 7.5, 10, 15, 20 MPa. Dostêpne s¹ w ró¿nych kolorach. Wykonuje siê z nich warstwy os³ono-
we œcian warstwowych, œcianki dzia³owe i ogrodzenia.
n Kszta³tki silikatowe dr¹¿one KSD maj¹ wymiary i wytrzyma³oœæ analogiczne jak kszta³tki pe³ne, ale wy-
posa¿one s¹ w poziome dr¹¿enia. Przeznaczone s¹ do wykonywania œcianek dzia³owych i do wykonywa-
nia elewacji.

Elementy budowlane wytwarza siê z gipsu naturalnego lub syntetycznego. Gips jako materia³ do budowy
œcian ma liczne zalety. Jest lekki– ³awy fundamentowe pod œciany mog¹ mieæ mniejsze wymiary, co pro-
wadzi do oszczêdnoœci betonu. Poniewa¿ w wiêkszoœci systemów gipsowych elementy mo¿na uk³adaæ na
sucho, ogranicza siê lub ca³kowicie eliminuje procesy mokre i zmniejsza liczbê szalowañ. Monta¿ jest ³a-
twy i szybki; elementy mo¿na ³atwo przycinaæ. Elementy gipsowe mo¿na traktowaæ jako os³onê ognio-
chronn¹ konstrukcji ¿elbetowej lub stalowej. Dziêki niskiej przewodnoœci cieplnej materia³u budynki o œcia-
nach z gipsu s¹ "ciep³e"; taniej wypada ich ogrzewanie. Gips zapewnia korzystny mikroklimat pomieszczeñ,
poniewa¿ wch³ania wilgoæ z powietrza, a po obni¿eniu siê wilgotnoœci otoczenia z powrotem j¹ oddaje
(œciana "oddycha"). Powierzchnia gipsu jest równa i g³adka, dziêki czemu wykoñczona œciana ³adnie wy-
gl¹da.
Wady gipsu to: niewielka wytrzyma³oœæ i du¿a nasi¹kliwoœæ przy bezpoœrednim kontakcie materia³u z wo-
d¹. Wytrzyma³oœæ gipsu pod wp³ywem wilgoci gwa³townie spada. W czasie transportu i przechowywania

n

Ściany z elementów silikatowych (wapienno– piaskowych)

n

Systemy ścienne gipsowe

Klasy cegły

silikatowej pełnej

7,5
10
15

Klasy bloków

ściennych drążonych

10
15
20

Klasy bloczków

silikatowych

drążonych

7,5
10
15
20

Klasy kształtek

silikatowych pełnych

Zalety

Wady

7,5
10
15
20

ŒCIANY

Poradnik Wykonawcy

Klasyfikacje, definicje, parametry

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

elementy gipsowe musz¹ byæ zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi i zawilgoceniem oraz
zabrudzeniem.
W budynku o œcianach zewnêtrznych z gipsu œciany wewnêtrzne mog¹ byæ wykonane z dowolnych ma-
teria³ów. Równie¿ stropy mog¹ byæ dowolnego typu; najczêœciej stosuje siê stropy gêsto¿ebrowe lub drew-
niane.
W gipsowych systemach œciennych elementy z gipsu pe³ni¹ albo tylko funkcjê os³onow¹ (obci¹¿enia od
stropów przenosi wówczas szkieletowa konstrukcja noœna wykonana z innych materia³ów, np. stalowa,
¿elbetowa lub drewniana), albo os³onow¹ i jednoczeœnie konstrukcyjn¹ (œciany z gipsu przenosz¹ ciê¿ar
stropów). Œcienne elementy gipsowe uk³ada siê na sucho (bez zaprawy w spoinach poziomych) lub na klej
gipsowy.

Ograniczenia w stosowaniu systemów œciennych z gipsu
Z powodu niskiej wytrzyma³oœci z gipsu mo¿na budowaæ œciany budynków najwy¿ej 4– 5 kondygna-
cyjnych. Œcienne systemy gipsowe stosuje siê przede wszystkim w budynkach jednorodzinnych oraz
takich, w których nie stawia siê wysokich wymagañ akustycznych, np. nie mo¿na budowaæ z gipsu
jednowarstwowych œcian oddzielaj¹cych mieszkania. Gipsu nie wolno stosowaæ w pomieszczeniach
mokrych (pralnie, kabiny prysznicowe, sauny), chyba ¿e siê je odpowiednio zabezpieczy przed wod¹.
Œciany z gipsu mo¿na wznosiæ od wysokoœci 50 cm nad poziomem terenu (œciany fundamentowe i
œciany piwnic musz¹ byæ wykonane z innych materia³ów, np. z betonu wylewanego, prefabrykowa-
nych bloczków betonowych lub z ceg³y).
Bardzo istotne jest staranne wykoñczenie wszystkich miejsc, w których mog¹ powstaæ mostki ter-
miczne (np. w s¹siedztwie wbudowanych elementów ¿elbetowych i stalowych).

n

System R

Œciany zewnêtrzne wype³niaj¹ce buduje siê z drobnowymiarowych elementów gipsowych z wk³adkami ter-
moizolacyjnymi ze styropianu. Konstrukcja noœna budynku jest szkieletowa, z³o¿ona z rygli i s³upów. S³u-
py i rygle s¹ ukryte w elementach z gipsu w specjalnie w tym celu ukszta³towanych przestrzeniach, dziê-
ki czemu s¹ niewidoczne z zewn¹trz. S³upy mog¹ byæ stalowe (np. rury prostok¹tne lub okr¹g³e, ceowni-
ki zespawane w przekrój zamkniêty), ¿elbetowe (wylewane na budowie lub prefabrykowane) albo drew-
niane (z drewna zwyk³ego lub klejonego). Oparte na s³upach ¿elbetowe lub stalowe rygle (wieñce) przej-
muj¹ obci¹¿enia ze stropów. Zak³ada siê, ¿e œciany przenosz¹ tylko swój w³asny ciê¿ar w ramach jednej
kondygnacji (chocia¿ ich rzeczywista noœnoœæ jest wiêksza).
System R pozwala na dowolne kszta³towanie konstrukcji noœnej budynku; jedynym ograniczeniem s¹ wy-
miary przekrojów s³upów i rygli, które nie mog¹ przekroczyæ ustalonych, maksymalnych wartoœci, wyni-
kaj¹cych z gruboœci elementów œciennych (16 x 25 cm dla rygli i 16 x 16 cm dla s³upów).

n Elementy œcienne podstawowe, o wymiarach 30 x 30 x 60 cm, s³u¿¹ do budowy œcian (œciana ma gru-
boœæ 30 cm, na któr¹ sk³adaj¹ siê: warstwa styropianu 20 cm oraz dwie warstwy gipsu o gruboœci 5 cm
ka¿da po obu stronach). Dostêpne s¹ te¿ w wersji z wêgarkiem (do wykoñczenia œcian w s¹siedztwie
otworów okiennych) oraz w wersji naro¿nikowej (do ³¹czenia œcian w naro¿niku budynku).
n Elementy s³upowe, o wymiarach 30 x 30 x 60 cm, s³u¿¹ do kszta³towania s³upów (w œrodku maj¹ pu-
ste przestrzenie, w których umieszcza siê s³upy ¿elbetowe, stalowe lub drewniane). S¹ dostêpne te¿ w
wersji z wêgarkiem i w wersji naro¿nikowej. Je¿eli s³upy s¹ stalowe albo drewniane, wokó³ nich pozosta-
je w otworze wolna przestrzeñ, któr¹ wype³nia siê elastyczn¹ piank¹ poliuretanow¹ (przy s³upach stalo-
wych) lub zaczynem gipsowym (przy s³upach drewnianych). Mo¿na te¿ zamówiæ u producenta elementy
z otworami dopasowanymi do wymiarów przekrojów poprzecznych s³upów.
n Elementy wieñcowe przeznaczone s¹ do kszta³towania wieñców stropowych w œcianach wewnêtrz-
nych. Dostêpne s¹ te¿ w wersji z wêgarkiem.
n Elementy nadpro¿owo– wieñcowe (dostêpne w te¿ wersji z wêgarkiem) przeznaczone s¹ do kszta³to-
wania wieñców i nadpro¿y w œcianach zewnêtrznych

n

System EKOGIPS

Œciany zewnêtrzne wype³niaj¹ce wykonuje siê z drobnowymiarowych elementów œciennych z gipsu, wy-
posa¿onych w pionowe kana³y. Konstrukcja noœna budynku jest szkieletowa ¿elbetowa; kana³y w œcianach
noœnych zalewa siê na budowie betonem, tworz¹c w ten sposób betonowe s³upy. Kana³y w elementach
nienoœnych œcian os³onowych wype³nia siê fabrycznie styropianem. Mo¿na je te¿ wykorzystaæ jako wen-
tylacyjne lub instalacyjne.
n Elementy œcienne podstawowe, o wymiarach 49.8 x 34 x 24.8 cm, s³u¿¹ do wznoszenia œcian (œciana
ma gruboœæ 34 cm). S¹ wyposa¿one w pionowe kana³y wype³nione warstw¹ styropianu o gruboœci 80,
100 i 120 mm (im wiêksza gruboœæ kana³u, a wiêc wype³nienia, tym lepsza izolacyjnoœæ cieplna œciany).
S¹ te¿ dostêpne w wersji z wêgarkiem i naro¿nej.

System R

System

EKOGIPS

ŒCIANY

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

n Elementy konstrukcyjne wewnêtrzne s³u¿¹ do kszta³towania s³upów w œcianach wewnêtrznych. Maj¹
wymiary 49.8 x 24.8 x 24.8 cm. S¹ wyposa¿one w pionowe kana³y, które na budowie wype³nia siê beto-
nem.
n Elementy wieñcowe, o wymiarach 49.8 x 34 x 25 cm, s¹ przeznaczone do kszta³towania wieñców stro-
powych
n Elementy nadpro¿owe, o wymiarach 50 x 34 x 40.5 cm, z warstw¹ ocieplenia z jednej strony, s³u¿¹ do
kszta³towania nadpro¿y.
n Elementy izolacyjno– maskuj¹ce s³u¿¹ do izolacji i jednoczeœnie zamaskowania innych materia³ów w
œcianie.

n

Sova– System

W systemie Sova– System kana³y pionowe pustaków wype³nia siê pianogipsem otrzymywanym na budo-
wie.
n Pustaki œcienne podstawowe, o wymiarach 35 x 35 x 35 cm, dostêpne równie¿ w wersji naro¿nikowej
i wêgarkowej, s³u¿¹ do budowy œcian (œciana ma gruboœæ 35 cm).
n Pustaki wieñcowe, o wymiarach 35 x 35 x 35 cm, s¹ przeznaczone do kszta³towania wieñców stropo-
wych.

Styropian jest lekki, ma niski wspó³czynnik przewodnoœci cieplnej (dziêki czemu jest dobrym materia³em
termoizolacyjnym), jest nienasi¹kliwy, przepuszcza powietrze wraz z zawart¹ w nim par¹ wodn¹ (co jed-
nak nie oznacza, ¿e œciana ze styropianu "oddycha", jak to ma miejsce w przypadku œcian z gipsu), jest
trwa³y w temperaturze do +80 – 90°C oraz w temperaturach ujemnych, nieszkodliwy dla zdrowia. W bu-
dynkach mieszkalnych stosuje siê styropian samogasn¹cy, który po zapaleniu siê gaœnie samoistnie, dziê-
ki czemu w przypadku po¿aru ogieñ nie rozprzestrzenia siê. Przy produkcji styropianu nie ma szkodliwych,
zanieczyszczaj¹cych œrodowisko odpadów. Istnieje mo¿liwoœæ recyklingu.
Styropian jest ma³o odporny na dzia³anie promieniowania UV (które mo¿e spowodowaæ ¿ó³kniêcie po-
wierzchni i zwiêkszenie kruchoœci materia³u), jego powierzchnia musi wiêc byæ odpowiednio zabezpie-
czona. Jest wra¿liwy na dzia³anie niektórych zwi¹zków chemicznych: rozpuszczalników organicznych
(aceton, rozcieñczalniki farb, terpentyna), amoniaku, wêglowodorów nasyconych (alkohol), benzyny, ole-
jów, nafty i produktów ropopochodnych (smo³a). Nie nale¿y wiêc budowaæ œcian ze styropianu w œrodo-
wisku nara¿onym na dzia³anie tych czynników. Materia³y budowlane, takie jak cement, wapno, gips, nie
maj¹ szkodliwego wp³ywu na styropian. Œciany ze styropianu wymagaj¹ zapewnienia sprawnej wentylacji
nawiewno– wywiewnej, szczególnie w ³azienkach i kuchniach.

Uwaga!
Wstawienie w budynku ze styropianu okien ze zbyt wysokim wspó³czynnikiem przenikania ciep³a (znacz-
nie wy¿szym od wspó³czynnika dla œcian) zmniejszy lub nawet zniweczy efekt wysokiej izolacyjnoœci ciepl-
nej styropianu. Z tych samych przyczyn wskazane jest stosowanie systemowych elementów nadpro¿o-
wych i wieñcowych (chocia¿ teoretycznie nie jest to konieczne).

Podstaw¹ wszystkich systemów s¹ pustaki ze styropianu, które po ustawieniu i po³¹czeniu za pomoc¹
zamków tworz¹ system kana³ów pionowych i poziomych, wype³nianych na budowie betonem. Pustaki sta-
nowi¹ wiêc tak zwany szalunek tracony; w rzeczywistoœci mamy do czynienia ze œcian¹ betonow¹, ob³o-
¿on¹ obustronnie warstwami styropianu, tworz¹cymi izolacjê termiczn¹. W zale¿noœci od potrzeb (okre-
œlonych w projekcie budynku) œciana mo¿e byæ zbrojona lub nie. Niezale¿nie od projektu zawsze przyjmu-
je siê zbrojenie poziome przynajmniej dwoma prêtami o œrednicy 8 mm w pierwszej i przedostatniej war-
stwie pustaków na ka¿dej kondygnacji. W s¹siedztwie otworów okiennych i drzwiowych umieszcza siê w
œcianie zbrojenie pionowe.

Szalunek tracony – szalunek, którego elementy podczas wznoszenia budynku pe³ni¹ rolê deskowa-
nia, a potem pozostaj¹ w konstrukcji, czêsto stanowi¹c jej izolacjê ciepln¹.

W budynkach o œcianach ze styropianu mo¿na stosowaæ ró¿ne typy stropów. Zaleca siê jednak stropy gê-
sto¿ebrowe prefabrykowane (na przyk³ad typu Teriva lub Fert), które pozwalaj¹ na wyeliminowanie ciê¿-
kiego sprzêtu budowlanego. Do budowy œcian wewnêtrznych i œcianek dzia³owych mo¿na wykorzystaæ
równie¿ pustaki styropianowe lub inne, dowolne materia³y. Œciany piwnic i œciany fundamentowe mo¿na
budowaæ z pustaków styropianowych albo z innego materia³u (na przyk³ad z bloczków betonowych, beto-
nu wylewanego, ceg³y).

n

Systemy ścienne styropianowe

Zalety

i

wady

Szalunek tracony

Stropy

ŒCIANY

Poradnik Wykonawcy

Klasyfikacje, definicje, parametry

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

Ograniczenia w stosowaniu systemów œciennych ze styropianu
Systemy œcienne ze styropianu mog¹ byæ stosowane do wznoszenia budynków jednorodzinnych
(wolnostoj¹cych lub szeregowych) oraz wielorodzinnych do 25 m wysokoœci oraz do budowy obiek-
tów przemys³owych i u¿ytecznoœci publicznej.
Wspó³czynnik izolacyjnoœci akustycznej (oznaczaj¹cy liczbê decybeli, które jest w stanie st³umiæ œcia-
na) dla œciany ze styropianu wynosi 45 dB. Taka izolacyjnoœæ jest wystarczaj¹ca dla budynków jed-
norodzinnych wolnostoj¹cych i szeregowych, o ile poziom ha³asu nie przekracza 70 dB dla œciany z
oknami i 65 dB dla œciany szczytowej. Dla œcian miêdzy mieszkaniami w budynkach wielorodzinnych
i œcian miêdzysegmentowych w budynkach szeregowych obowi¹zuj¹ wy¿sze wymagania; konieczne
jest wówczas zastosowanie dodatkowej izolacji akustycznej.

n Pustaki (kszta³tki) œcienne podstawowe s³u¿¹ do wznoszenia œcian. Ich wymiary, w zale¿noœci od sys-
temu, wynosz¹: 200 x 25 x 25 cm, 100 x 25 x 25 cm, 120 x 25 x 25 cm. W niektórych systemach do-
stêpne s¹ pustaki podstawowe z potrójn¹ lub poczwórn¹ izolacj¹ termiczn¹, które maj¹ jedn¹ œciankê po-
grubion¹. Mo¿na te¿ kupiæ pustaki podstawowe o podwy¿szonej (do 2 godzin) odpornoœci ogniowej. Pio-
nowe œcianki pustaków s¹ po³¹czone ¿eberkami ze styropianu, plastikowymi lub metalowymi (zale¿nie od
systemu). Górne krawêdzie wyposa¿one s¹ w zamki.
n Pustaki zawiasowe s³u¿¹ do budowy œcian za³amanych w rzucie poziomym (pod k¹tem ró¿nym od
k¹ta prostego). Stosuj¹c pustaki zawiasowe unika siê pracoch³onnego przycinania pustaków podsta-
wowych.
n Pustaki uzupe³niaj¹ce, koryguj¹ce wysokoœæ œciany, s¹ to pustaki o kszta³cie, szerokoœci i d³ugoœci
tych samych co pustaki podstawowe, ale o wysokoœci 5 cm. Dostêpne s¹ te¿ w wersji zawiasowej.
n Pustaki do œcianek dzia³owych maj¹ wymiary 100 x 15 x 25 cm.

n Pustaki nadpro¿owe s³u¿¹ do wykonywania ¿elbetowych nadpro¿y (po uprzednim zazbrojeniu). Mo¿na
je te¿ wykorzystaæ jako szalunek tracony do wykonania podci¹gów ¿elbetowych. Maj¹ wymiary 100 x 25
x 25 cm, 50 x 25 x 25 cm. Dostêpne s¹ te¿ w wersji z potrójn¹ i poczwórn¹ izolacj¹.
n Pustaki wieñcowe s¹ przeznaczone do kszta³towania wieñców. Maj¹ wymiary: 100 x 25 x 25 cm, 120
x 25 x 25 cm, 120 x 20 x 20 cm. Dostêpne s¹ te¿ w wersji z potrójn¹ i poczwórn¹ izolacj¹.
n Pustaki stropowe wykorzystuje siê jako szalunek tracony przy wylewaniu stropów gêsto¿ebrowych lub
p³ytowo– ¿ebrowych; stanowi¹ wype³nienie miêdzy ¿ebrami stropu. Maj¹ wymiary: 76 x 25 x 17.5 cm, 67
x 25 x 17.5 cm, 80.5 x 25 x 17.5 cm
n Elementy dachowe s¹ przeznaczone do wykonywania izolacji cieplnej dachów pochy³ych, o konstruk-
cji drewnianej krokwiowej. Na górnej powierzchni mog¹ mieæ wyprofilowane zaczepy, s³u¿¹ce do zawie-
szania dachówek. Mo¿na je wykorzystaæ przy modernizacji dachu (na przyk³ad zamiany dachu p³askiego
na pochy³y dwuspadowy). Przyjêty w systemach styropianowych rozstaw krokwi (60 cm) umo¿liwia wsta-
wienie okien dachowych.

Uwaga!
Budowanie w technologii styropianowej wymaga doœwiadczenia oraz bardzo starannego wykonawstwa.
Konieczny jest oczywiœcie projekt budowlany.

P³yty warstwowe maj¹ rdzeñ z materia³u termoizolacyjnego (we³ny mineralnej, styropianu lub sztywnej
pianki poliuretanowej samogasn¹cej), oklejonego obustronnie lub jednostronnie ocynkowan¹ lub nie-
rdzewn¹ blach¹ stalow¹ (p³ask¹ lub trapezow¹) albo aluminiow¹, pokryt¹ pow³ok¹ ochronn¹ (z poliestru,
plastisolu, poliuretanu, polifluorku winylidenu– PVDF, laminatu PVC). P³yty oklejone blach¹ tylko z jednej
strony mog¹ mieæ drug¹ powierzchniê pokryt¹: tward¹ p³yt¹ pilœniow¹, p³yt¹ wiórow¹ lub gipsowo– kar-
tonow¹ (zale¿nie od ¿¹danego wykoñczenia œciany od wewn¹trz).
P³yty warstwowe stosuje siê jako elementy œcienne (œciany zewnêtrzne i wewnêtrzne dzia³owe) do budo-
wy magazynów, warsztatów, gara¿y, domków letniskowych, kiosków oraz do ocieplania istniej¹cych obiek-
tów. P³yty ³¹czy siê miêdzy sob¹ na pióro i wpust.

Panele polimerowe prefabrykowane produkuje siê z modyfikowanego polimeru wzmocnionego stalowy-
mi ceownikami. Stosuje siê je do budowy domów jedno– i wielorodzinnych, hoteli, sklepów, magazynów,
szkó³, szpitali.

n

Ściany z płyt warstwowych

n

Ściany z paneli polimerowych

STROPY

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

Elementy elewacyjne powinny byæ odporne na dzia³anie czynników atmosferycznych, promieniowania UV,
mrozoodporne, o nasi¹kliwoœci 2– 8%, odporne na dzia³anie zwi¹zków chemicznych.

n

Ceramiczne

n Ceg³y ceramiczne elewacyjne (licowe) s¹ przeznaczone do wykonywania warstwy elewacyjnej œcian.
Ich cech¹ charakterystyczn¹ jest specjalne wykoñczenie (kolor i faktura) dwóch wzajemnie prostopad³ych
powierzchni, które bêd¹ widoczne na elewacji. Maj¹ ró¿ne wymiary. Mog¹ byæ pe³ne lub dr¹¿one.
n Kszta³tki licowe s¹ to elementy pe³ne lub dr¹¿one przeznaczone do wykonywania fragmentów elewacji
w s¹siedztwie okien, drzwi, schodów itp.
n P³ytki elewacyjne ceramiczne maj¹ powierzchniê g³adk¹ lub reliefow¹, szkliwion¹, czêœciowo szkli-
wion¹ lub nieszkliwion¹. Powierzchnia styku p³ytki z pod³o¿em powinna byæ ¿eberkowana.
n P³ytki elewacyjne klinkierowe

n

Wapienno– piaskowe

n Ceg³y ³upane produkowane s¹ na zamówienie, w trzech rozmiarach: 25 x 10 x 6.5 cm, 25 x 6 x 6.5 cm,
23 x 10 x 6.5 cm. Maj¹ jedn¹ p³aszczyznê (tê, która bêdzie widoczna na elewacji) wykoñczon¹ ozdobn¹
³upan¹ faktur¹. Dostêpne s¹ w kolorach: bia³ym, ¿ó³tym, czerwonym, zielonym i czarnym. Przeznaczone
s¹ do wykonywania warstw os³onowych œcian warstwowych, ogrodzeñ i obiektów tak zwanej ma³ej ar-
chitektury.
n P³ytki elewacyjne maj¹ jedn¹ powierzchniê zdobion¹, o fakturze ³upanej produkowane s¹ w dwóch roz-
miarach: 25 x 6.5 x 2 cm, 25 x 12 x 3.25 cm. Dostêpne s¹ w kolorach: bia³ym, ¿ó³tym, czerwonym, zie-
lonym i czarnym. Stosowane s¹ do wyk³adania elewacji zarówno na zewn¹trz, jak i wewn¹trz budynku.
Uk³ada siê je na cement lub zaprawy klejowe.

Podstawow¹ funkcj¹ stropu jest przeniesienie obci¹¿enia na œciany, a za ich poœrednictwem– na funda-
menty budynku. Stropy usztywniaj¹ te¿ œciany budynku, oddzielaj¹ od siebie kondygnacje, pe³ni¹ funkcje
przegród akustycznych i cieplnych miêdzy piêtrami. W razie po¿aru strop powinien zapobiegaæ rozprze-
strzenianiu siê ognia na s¹siednie kondygnacje.

Izolacja cieplna stropu jest wa¿na w przypadku stropów nad piwnicami i poddaszami u¿ytkowymi.
Natomiast izolacja dŸwiêkowa ma znaczenie przede wszystkim w przypadku stropów oddzielaj¹cych
od siebie pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi.

Obci¹¿enie stropu sk³ada siê z:
– obci¹¿enia sta³ego, w sk³ad którego wchodz¹: ciê¿ar konstrukcji stropu, warstw izolacyjnych i pod-
³ogowych, czasami ciê¿ar wiêŸby dachowej– w przypadku, gdy obci¹¿a ona strop nad najwy¿sz¹ kon-
dygnacj¹,
–obci¹¿enia zmiennego, w sk³ad którego wchodz¹: obci¹¿enie u¿ytkowe (ludzie i sprzêty) oraz ciê¿ar
œcianek dzia³owych stoj¹cych na stropie.
Wartoœæ obci¹¿enia u¿ytkowego jest okreœlona w normach budowlanych w zale¿noœci od przezna-
czenia pomieszczenia (pokój, hall, biuro, schody itp.).

n

Stropy gęstożebrowe

Stropy gêsto¿ebrowe to takie, w których elementami noœnymi (przenosz¹cymi obci¹¿enie) s¹ belki (nazy-
wane ¿ebrami) o rozstawie osiowym nie przekraczaj¹cym 90 cm (st¹d nazwa tych stropów– gêsto¿ebro-
we); zwykle rozstaw wynosi od 40 do 60 cm. ¯ebra uk³ada siê najczêœciej w kierunku mniejszej rozpiêto-

n

Elementy elewacyjne

n

Stropy żelbetowe

Stropy

Wróæ

STROPY

Poradnik Wykonawcy

Klasyfikacje, definicje, parametry

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

œci stropu, opieraj¹c je na œcianach budynku i podci¹gach.
Elementy wype³niaj¹ce stropu mog¹ byæ sztywne i trwa³e (pustaki ceramiczne, pustaki z keramzytu, pu-
staki ¿wirobetonowe, z betonu lekkiego, gipsowe, ze styropianu) lub nietrwa³e i niesztywne (skrzynki z
drewna lub tworzyw sztucznych).
Górn¹ czêœæ stropu gêsto¿ebrowego stanowi p³yta betonowa wylewana na budowie (tak zwany nadbeton),
który zabezpiecza elementy wype³niaj¹ce przed uszkodzeniem i stanowi podk³ad pod pod³ogê. Spotyka siê
te¿ stropy gêsto¿ebrowe bez wype³nienia– wylewane na budowie w odpowiednich deskowaniach lub for-
mach.

Ze wzglêdu na sposób wykonania stropy gêsto¿ebrowe dzielimy na:
n monolityczne, betonowane w ca³oœci (³¹cznie z ¿ebrami) na budowie

n monolityczno– prefabrykowane; ¿ebra s¹ prefabrykowane, a na budowie wylewa siê tylko nadbeton
Zale¿nie od typu stropu prefabrykowane ¿ebra maj¹ postaæ:
n belek ¿elbetowych,

n kratownicowych belek stalowych zabetonowanych w stopkach betonowych,

n belek ceramiczno– betonowych (betonowych belek umieszczonych w kszta³tkach ceramicznych).

Dla stropów gêsto¿ebrowych o du¿ej rozpiêtoœci, których ugiêcia mog¹ byæ znaczne, istnieje niebez-
pieczeñstwo tak zwanego "klawiszowania", polegaj¹cego na "wydzielaniu siê" ¿eber ze stropu, co ob-
jawia siê najczêœciej widocznymi na powierzchni sufitu zarysowaniami wzd³u¿ po³¹czeñ ¿eber z pu-
stakami. Zarysowania takie z punktu widzenia bezpieczeñstwa s¹ niegroŸne, ale brzydko wygl¹daj¹.
Aby temu zapobiec, dla stropów o wiêkszych rozpiêtoœciach stosuje siê poprzeczne ¿ebra rozdziel-
cze. Pod œciankami dzia³owymi stoj¹cymi równolegle do belek stropowych stosuje siê ¿ebra wzmoc-
nione. Mo¿na je wykonaæ przez u³o¿enie obok siebie dwóch belek prefabrykowanych lub przez roz-
suniêcie belek, u³o¿enie miêdzy nimi dodatkowego zbrojenia i zabetonowaniu, dziêki czemu otrzymu-
je siê w tym miejscu dodatkow¹ belkê ¿elbetow¹.

n Strop Akermana jest to strop gêsto¿ebrowy monolityczny z wype³nieniem z pustaków ceramicznych.
¯ebra maj¹ rozstaw osiowy 31 cm. Wysokoœæ pustaków zale¿y od rozpiêtoœci stropu (im wiêksza rozpiê-
toœæ i obci¹¿enie stropu, tym wy¿sze pustaki) i wynosi 15, 18, 20 lub 22 cm. ¯ebra betonuje siê na budo-
wie ³¹cznie z górn¹ p³yt¹ o gruboœci 3 cm.
n Stropy typu DZ s¹ to stropy gêsto¿ebrowe monolityczno– prefabrykowane. Prefabrykowane belki s¹ ¿el-
betowe, wype³nienie stanowi¹ pustaki betonowe, górna p³yta betonowa jest powi¹zana z belkami strze-
mionami (co zapewnia wiêksz¹ sztywnoœæ). Belki maj¹ rozstaw osiowy 60 cm. Produkowane s¹ w kilku
odmianach, dostosowanych do obci¹¿enia stropu. Najbardziej rozpowszechniony w budownictwie miesz-
kaniowym jest strop DZ– 3, o wysokoœci belek 20 cm.
n Stropy typu Teriva s¹ to stropy monolityczno– prefabrykowane. Prefabrykowane ¿ebra maj¹ postaæ be-
lek kratownicowych o pasach dolnych zabetonowanych w stopkach betonowych. Belki maj¹ rozpiêtoœci
modularne od 2.4 do 7.8 m ze skokiem co 30 cm. Stropy Teriva produkowane s¹ w kilku odmianach. Stro-
py Teriva– I, o rozstawie osiowym belek 60 cm i wysokoœci ca³kowitej 24 cm, przeznaczone s¹ do prze-
noszenia obci¹¿eñ u¿ytkowych 1.5 kN/m

2

. Stropy Teriva– II, o rozstawie osiowym belek 45 cm i wysoko-

œci ca³kowitej 34 cm, przeznaczone s¹ do przenoszenia obci¹¿eñ u¿ytkowych 3 kN/m

2

. Stropy Teriva– III,

o rozstawie osiowym belek 45 cm i wysokoœci ca³kowitej 34 cm, przeznaczone s¹ do przenoszenia ob-
ci¹¿eñ u¿ytkowych 5 kN/m

2

.

n Stropy typu FERT s¹ to stropy monolityczno– prefabrykowane. Prefabrykowane ¿ebra maj¹ postaæ kra-
townicowych belek zabetonowanych w kszta³tkach ceramicznych. Belki maj¹ rozpiêtoœci modularne od 2.7
do 6 m, ze skokiem co 30 cm. Stropy FERT produkowane s¹ w kilku odmianach. Stropy FERT–40, o roz-
stawie osiowym belek 40 cm i wysokoœci 23 cm, przeznaczone s¹ do przenoszenia obci¹¿eñ u¿ytkowych
1.5 kN/ m

2

. Stropy FERT– 45, o rozstawie osiowym belek 45 cm i wysokoœci 23 cm oraz stropy FERT–

60, o rozstawie osiowym belek 60 cm i wysokoœci 24 cm, przeznaczone s¹ do przenoszenia obci¹¿eñ
u¿ytkowych 3,25 kN/m

2

.

Zalety stropów gêsto¿ebrowych:
– ³atwy transport i sk³adowanie,
– ³atwy monta¿, nie wymagaj¹cy u¿ywania ciê¿kiego specjalistycznego sprzêtu.
Wady stropów gêsto¿ebrowych:
– ograniczenie dopuszczalnego obci¹¿enia do okreœlonej wartoœci (zale¿nej od typu stropu),
– mo¿liwoœæ klawiszowania

n Sk³adowanie elementów
Pustaki uk³ada siê w stosach w taki sposób, aby ich podstawy przylega³y do siebie, a otwory by³y skiero-

Strop Akermana

Strop DZ

Strop Teriva

Strop FERT

STROPY

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

wane pionowo. Przy mo¿liwoœci spadku temperatury poni¿ej zera pustaki trzeba zabezpieczyæ przed opa-
dami atmosferycznymi. Prefabrykowane belki stropowe musz¹ le¿eæ na równym pod³o¿u. Najni¿sza war-
stwa le¿y na dwóch podk³adkach (belki o rozpiêtoœci powy¿ej 6 m– na trzech podk³adkach) u³o¿onych po-
ziomo, w odleg³oœci jednej pi¹tej d³ugoœci od koñca belki, nastêpne warstwy– na przek³adkach umiesz-
czonych nad podk³adkami. Liczba warstw belek w jednym stosie nie powinna przekraczaæ piêciu.

Stropy gêsto¿ebrowe przeznaczone s¹ do monta¿u rêcznego (masa prefabrykowanej belki o d³ugoœci
6 m wynosi 80– 90 kg, masa pustaka 11– 18 kg). W przypadku stropów z ¿ebrami monolitycznymi
konieczne jest czêœciowe deskowanie.

n

Stropy płytowo– żebrowe

Stropy p³ytowo– ¿ebrowe mog¹ byæ wylewane na budowie (monolityczne) lub czêœciowo prefabrykowa-
ne. W domach jednorodzinnych wolnostoj¹cych najczêœciej wylewa siê je na budowie. W przypadku osie-
dla domków (np. w zabudowie szeregowej) mo¿e okazaæ siê op³acalna prefabrykacja niektórych elemen-
tów.
Strop p³ytowo– ¿ebrowy sk³ada z p³yty ¿elbetowej, belek g³ównych (podci¹gów) i belek drugorzêdnych (¿e-
ber). ¯ebra s¹ to belki o stosunkowo niewielkich rozmiarach, na których bezpoœrednio opiera siê p³yta stro-
pu. ¯ebra opieraj¹ siê na œcianach i podci¹gach. Podci¹gi opieraj¹ siê tylko na s³upach (uk³ad szkieletowy)
lub na œcianach i s³upach (uk³ad mieszany). Je¿eli rozstaw œcian budynku nie przekracza 6– 8 m, podci¹gi
nie s¹ potrzebne i ¿ebra opiera siê od razu na œcianach (maj¹ one wówczas najczêœciej wiêksz¹ wysokoœæ).

Mo¿liwe s¹ ró¿ne uk³ady ¿eber i podci¹gów. Je¿eli ¿ebra biegn¹ równolegle do œcian pod³u¿nych, unie-
mo¿liwiaj¹ rozproszenie œwiat³a na suficie i jego prawid³owe oœwietlenie. Podci¹gi s¹ u³o¿one wówczas
prostopadle do œcian pod³u¿nych i opieraj¹ siê na filarach miêdzyokiennych. Taki uk³ad projektuje siê w po-
mieszczeniach nie wymagaj¹cych du¿ej iloœci œwiat³a dziennego (warsztatach, magazynach) albo przy bar-
dzo du¿ych otworach okiennych.

Zalety stropów p³ytowo– ¿ebrowych wylewanych:
–mo¿liwoœæ przenoszenia du¿ych obci¹¿eñ (nie tylko statycznych, ale i dynamicznych),
– du¿a sztywnoœæ,
– odpornoœæ na dzia³anie ognia (nawet kilkugodzinnego po¿aru).
Wady stropów p³ytowo– ¿ebrowych wylewanych:
– du¿a pracoch³onnoœæ wykonania (deskowanie, zbrojenie),
РsezonowoϾ prac,
– d³ugi cykl wykonawczy
– widoczne s¹ ¿ebra i podci¹gi stropu, co niezbyt ³adnie wygl¹da; belki stropu mo¿na przykryæ sufi-
tem podwieszonym
Zalety stropów p³ytowo– ¿ebrowych prefabrykowanych:
– o wiele mniejsza ni¿ w przypadku stropów monolitycznych pracoch³onnoœæ (wyeliminowanie albo
znaczne ograniczenie iloœci deskowañ, rusztowañ itp.),
– zapewnienie lepszej jakoœci wykonania elementów,
– znaczne przyspieszenie prac budowlanych,
– mniejszy koszt,
Wady stropów p³ytowo– ¿ebrowych prefabrykowanych:
Рmniejsza sztywnoϾ stropu,
– koniecznoœæ anga¿owania specjalistycznego sprzêtu do transportu i monta¿u elementów prefabry-
kowanych.

n

Lekkie stropy płytowo– żebrowe z wypełnieniem ze styropianu

S¹ to lekkie stropy o niewielkich (12 x 16,5 cm lub 12 x 22.5 cm), gêsto rozstawionych (ok. 60 cm) ¿e-
brach. ¯elbetowe ¿ebra wylewa siê w deskowaniu traconym z pustaków styropianowych, które tworz¹ wy-
pe³nienie stropu, stanowi¹ dodatkow¹ izolacjê akustyczn¹, a w stropach nad piwnicami i gara¿ami– tak-
¿e izolacjê ciepln¹.

Zalety lekkich stropów p³ytowo– ¿ebrowych:
– mo¿liwoœæ szybkiego monta¿u bez koniecznoœci u¿ywania dŸwigu,
РlekkoϾ,
Рniewielka gruboϾ.
Wady lekkich stropów p³ytowo– ¿ebrowych:

– ograniczenie obci¹¿eñ u¿ytkowych (do 1,5 kN/ m

2

)

– ograniczenie rozpiêtoœci (do ok. 6 m).

STROPY

Poradnik Wykonawcy

Klasyfikacje, definicje, parametry

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

n

Stropy płytowe

n P³yty krzy¿owo– zbrojone i wielokierunkowo– zbrojone monolityczne s¹ to p³yty o zbli¿onych wymia-
rach w obu kierunkach (stosunek d³ugoœci do szerokoœci jest mniejszy od 2), które zbroi siê i wylewa na
budowie. W odró¿nieniu od p³yt jednokierunkowo zbrojonych opieraj¹ siê na czterech lub trzech krawê-
dziach. Podporami p³yt mog¹ byæ œciany lub belki. P³yty wielokierunkowo zbrojone mog¹ mieæ ró¿ne
kszta³ty. Oprócz p³yt prostok¹tnych wykonuje siê p³yty trójk¹tne, trapezowe, koliste.
n P³yty kana³owe niesprê¿one s¹ to prefabrykowane p³yty z otworami (kana³ami) biegn¹cymi wzd³u¿
przekroju (tzw. p³yty ¿erañskie– nazwa pochodzi od systemu budownictwa mieszkaniowego, w którym
by³y powszechnie stosowane). Dziêki otworom zmniejsza siê zu¿ycie materia³u i obni¿a siê ciê¿ar p³yt.
Gruboœæ p³yt wynosi 24 cm, œrednica otworu– 19.4 cm, Szerokoœæ p³yty jest dostosowana do wymia-
rów modularnych 90, 120 i 150 cm. P³yty opiera siê na œcianach lub na belkach, a ich styki (tak zwa-
ne zamki) wype³nia siê zapraw¹ cementow¹. Maksymalna rozpiêtoœæ p³yty wynosi 6 m. Przy wiêkszych
rozpiêtoœciach (jednak nie przekraczaj¹cych 12 m) konieczne jest stosowanie p³yt kana³owych sprê¿o-
nych.

Zalety p³yt kana³owych niesprê¿onych:
– szybki monta¿ stropu,
– mo¿liwoœæ obci¹¿enia od razu po zakoñczeniu monta¿u,
– g³adka powierzchnia sufitu,

Wady p³yt kana³owych niesprê¿onych:
– koniecznoœæ u¿ywania podczas monta¿u ciê¿kiego, specjalistycznego sprzêtu (jedna p³yta o roz-
piêtoœci 6 m wa¿y od 1800 do 2600 kg)
– mo¿liwoœæ powstania zarysowañ tynku na suficie w miejscach po³¹czeñ p³yt

n P³yty wielokana³owe sprê¿one SP s¹ to p³yty kana³owe, w których zwyk³e zbrojenie zast¹pione zosta-
³o sprê¿onymi linami (liny sk³adaj¹ siê z drutów). Stosuje siê je przy wiêkszych rozpiêtoœciach (6– 12 m)
stropu, przy których p³yt kana³owe niesprê¿one s¹ niewystarczaj¹ce. P³yty opiera siê na œcianach lub na
belkach. Styki pod³u¿ne p³yt zbroi siê i wype³nia betonem.

Zalety p³yt SP:
– mo¿liwoœæ przenoszenia du¿ych obci¹¿eñ,
– du¿a rozpiêtoœæ,
– mo¿liwoœæ wykonywania na budowie wyciêæ na przeprowadzenie instalacji pionowych (wyciêcia
pod³u¿ne, biegn¹ce wzd³u¿ kana³ów, wykonuje siê w wytwórni).

Wady s¹ podobne jak w przypadku p³yt kana³owych niesprê¿onych.

n Stropy typu Filigran s¹ to stropy p³ytowe monolityczno– prefabrykowane. Sk³adaj¹ siê z prefabryko-
wanych p³yt ¿elbetowych o gruboœci od 5 do 7 cm oraz warstwy betonu wylewanego na budowie, o gru-
boœci zale¿nej od rozpiêtoœci i obci¹¿enia stropu. W prefabrykowanej p³ycie zabetonowane jest zbrojenie
stropu oraz stalowe belki kratownicowe, które stanowi¹ dodatkowe usztywnienie. P³yta prefabrykowana
stanowi deskowanie dla warstwy betonu wylewanego, która mo¿e byæ zbrojona lub nie– zale¿nie od po-
trzeb. Styki p³yt prefabrykowanych zbroi siê na budowie siatkami, aby unikn¹æ zjawiska "klawiszowania"
stropu. P³yty maj¹ rozpiêtoœæ do 12 m i dowolne kszta³ty (trójk¹tne, trapezowe, pó³koliste– zgodnie z za-
mówieniem).

Zalety stropów typu Filigran:
– dowolne obci¹¿enie,
– mo¿liwoœæ zaprojektowania dowolnego kszta³tu (równie¿ z wyciêciami)
– mo¿liwoœæ zaprojektowania dowolnej (do 12 m) rozpiêtoœci (nie ograniczonej wymiarami modular-
nymi),
– ³atwy monta¿ (konieczne tylko podpory monta¿owe, niepotrzebne deskowanie),
– mo¿liwoœæ zatapiania instalacji w warstwie betonu wylewanego,
– g³adka powierzchnia sufitu, nie wymagaj¹ca tynkowania.
Wady stropów typu Filigran:
– koniecznoœæ stosowania ciê¿kiego sprzêtu podczas monta¿u
– wysoki koszt.

STROPY

INFORMATOR RYNKOWY BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO 2003

STAN SUROWY ZAMKNIĘTY

n

Stropy gęstożebrowe

S¹ to stropy oparte na belkach drewnianych (zwanych ¿ebrami) o niewielkim rozstawie osiowym (nie prze-
kraczaj¹cym 90 cm), dziêki czemu przenosz¹ niewielkie obci¹¿enia i mog¹ mieæ niewielkie wymiary. Bel-
ki opiera siê na œcianach zewnêtrznych i wewnêtrznych budynku za poœrednictwem belek podwalinowych,
do których przybija siê je gwoŸdziami. Naj³atwiejsze do wykonania i z tego powodu najbardziej popularne
s¹ ¿ebra o przekroju prostok¹tnym. Wykonuje siê je najczêœciej z desek o gruboœci 3.2– 5 cm i odpo-
wiednio dobranej wysokoœci. ¯ebra o innych kszta³tach przekroju, np. dwuteowe lub kratownicowe, s¹
bardziej wytrzyma³e, dziêki czemu mog¹ mieæ mniejsze wymiary. W belkach dwuteowych œrodnik mo¿e
byæ wykonany ze sklejki, a pasy z drewna klejonego lub œrodnik z twardych p³yt pilœniowych, a pasy z
drewna.
Zale¿nie od potrzeb stosuje siê stê¿enia usztywniaj¹ce strop, które zapobiegaj¹ nadmiernym ugiêciom i
zwichrowaniu belek. Przy podporach stosuje siê stê¿enia czo³owe (do czo³a ¿eber przybija siê tzw. belkê
czo³ow¹). W œrodkowej czêœci stropu stosuje siê stê¿enia z desek lub ³at przybijanych prostopadle do ¿e-
ber.

n

Stropy belkowo– żebrowe

Je¿eli rozstaw œcian jest na tyle du¿y, ¿e oparte na nich ¿ebra mia³yby zbyt du¿¹ rozpiêtoœæ (co mog³oby
doprowadziæ do nadmiernych ugiêæ stropu), stosuje siê podparcie poœrednie ¿eber na belkach zwanych
podci¹gami. Takie rozwi¹zanie zwiêksza gruboœæ stropu, która jest sum¹ wysokoœci ¿eber i podci¹gów.
¯eby zmniejszyæ gruboœæ stropu, zamiast opieraæ ¿ebra na podci¹gach od góry mo¿na je zamontowaæ
miêdzy podci¹gami (tzn. podwiesiæ do nich przy pomocy stalowych wieszaków). Wymiary i rozstaw pod-
ci¹gów zale¿¹ od obci¹¿enia stropu. Podci¹gi mog¹ byæ drewniane lub stalowe. Podci¹gi drewniane maj¹
przekroje prostok¹tne (z jednej lub kilku zbitych desek) lub dwuteowe (o konstrukcji podobnej jak ¿ebra).
Podci¹gi stalowe wykonuje siê najczêœciej z dwuteowników walcowanych. Mo¿liwe s¹ te¿ inne rozwi¹za-
nia; zale¿y to od projektanta.

n

Stropy belkowe

Przy wiêkszych rozpiêtoœciach i du¿ym rozstawie belek ich wymiary musz¹ byæ znacznie wiêksze ni¿ w
stropach gêsto¿ebrowych. Takie stropy nazywamy belkowymi. Belki stropu maj¹ najczêœciej kszta³t pro-
stok¹tny i s¹ wykonane z drewna litego lub klejonego. Maj¹ przekrój jednolity lub sklejony z kilku elemen-
tów (desek).

n

Poszycie

Na belkach (¿ebrach) uk³ada siê warstwê konstrukcyjn¹ pod³ogi, tzw. poszycie (nazywane czasami œlep¹
pod³og¹). Dopiero na poszyciu uk³ada siê w³aœciw¹ posadzkê (deski pod³ogowe, parkiet, mozaikê, pane-
le). Dlatego musi mieæ ono dostateczn¹ wytrzyma³oœæ, aby przenieœæ ciê¿ar wszystkich warstw pod³ogo-
wych, ludzi, sprzêtów itp. Powinno te¿ tworzyæ równ¹ p³aszczyznê. Poszycie mo¿na wykonaæ z desek,
sklejki lub p³yt wiórowych. W stropach nad pomieszczeniami wilgotnymi, takimi jak kuchnia i ³azienka, nad
piwnic¹ lub parterem w budynku niepodpiwniczonym stosuje siê p³yty wodoodporne.

Konstrukcja stropu Kleina sk³ada siê z dwuteowych belek stalowych (czasami belki s¹ zastêpowane szy-
nami kolejowymi wycofanymi z eksploatacji), na których opiera siê tzw. p³yta Kleina z³o¿ona z u³o¿onych
obok siebie rzêdami cegie³ ceramicznych po³¹czonych zapraw¹ cementow¹. W spoinach p³yty ceglanej
(miêdzy ceg³ami) umieszcza siê zbrojenie z prêtów zbrojeniowych okr¹g³ych lub p³askowników (w ka¿dej
spoinie lub co kilka spoin). Rozró¿nia siê trzy typy p³yt Kleina:
– p³yta ciê¿ka o gruboœci 1/ 2 ceg³y (12 cm); ceg³y s¹ u³o¿one "na r¹b"
– p³yta pó³ciê¿ka– ceglana p³yta ¿eberkowa; w miejscach ¿eberek ceg³y s¹ u³o¿one "na r¹b", a pomiêdzy
nimi– na plask (zbrojenie umieszcza siê tylko w spoinach ¿eberek)
– p³yta lekka o gruboœci 1/ 4 ceg³y (6 cm); ceg³y s¹ u³o¿one na p³ask
Stropy Kleina dawniej by³y powszechnie stosowane; spotyka siê je g³ównie w starych budynkach. Ich wa-
dy to: du¿y ciê¿ar, wysokie zu¿ycie stali, pracoch³onnoœæ wykonania, du¿e ugiêcia (w przypadku stropów
o rozpiêtoœci powy¿ej 5 m). Obecnie wykonuje siê je bardzo rzadko.

n

Stropy ceramiczne na belkach stalowych

n

Stropy drewniane