Reasekuracja – wykład 4
jest umową, na mocy której jeden zakład ubezpieczeń (cedent) odstępuje całość lub część
ubezpieczonego ryzyka bądź grupy ubezpieczonych ryzyk określonego rodzaju, wraz z odpowiednią
częścią składek innemu zakładowi ubezpieczeń (reasekuratorowi), który zobowiązuje się do wypłaty
cedentowi odpowiedniej części świadczeń wypłaconych ubezpieczonym. (Montalbetti, 1970)
Cedent, czyli zakład ubezpieczeniowy, który odstępuje ryzyko, prowadzi reasekurację bierną,
natomiast cesjonariusz, który przyjmuje ryzyko prowadzi reasekurację czynną.
Cedowanie ryzyka może nastąpić ponownie, wówczas dotychczasowy reasekurator staje się
retrocedentem, reasekurator przyjmujący ryzyko retrocesjonariuszem, natomiast operacja
kolejnego podziału ryzyka nosi nazwę retrocesji.
Reasekuracja bierna odstępowanie przyjętego przez ubezpieczyciela ryzyka reasekuratorowi.
Reasekuracja czynna przyjmowanie ryzyka do reasekuracji od bezpośredniego
ubezpieczyciela.
Na świecie reasekurację oferują:
wyspecjalizowane w tym towarzystwa reasekuracyjne (do trzech największych towarzystw
reasekuracyjnych zalicza się obecnie Münich Re. (Niemcy), Swiss Re. (Szwajcaria) oraz
General Reinsurance Corp. (Stany Zjednoczone).
zwykłe towarzystwa ubezpieczeniowe, które mogą prowadzić również działalność
reasekuracyjną. Reasekuracja jest dla nich uzupełnieniem bezpośrednio przyjmowanych
ubezpieczeń i może służyć np. do wyrównywania portfela.
Funkcje reasekuracji:
1. zapewnienie wzrostu pojemności ubezpieczeniowej towarzystwa,
2. zagwarantowanie ochrony przed szkodami katastroficznymi,
3. pomoc w stabilizacji wyników na działalności ubezpieczeniowej - redukcja wahań
szkodowości
Stabilizacja wyników finansowych francuskich zakładów ubezpieczeń majątkowych w latach 1990-
2003
Źródło: Baur P., Breutel-O’Donoghoue „Understanding reinsurance. How reinsurers create value and
manage risk” Swissre 2004, www.swissre.com
4. podniesienie finansowej siły ubezpieczyciela, a w szczególności gwarancji jego
wypłacalności.
– spełnienie wymogów ustawowych:
– obowiązek posiadania środków własnych w wysokości nie niższej niż margines
wypłacalności
– suma ubezpieczenia pojedynczego ryzyka na udziale własnym nie może przekroczyć
25% łącznej wysokości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych brutto i kapitałów
własnych
– ograniczenia co do wielkości przekazywanej za granicę składki przypisanej
5. dywersyfikacja portfela
6. bezpieczna lokata wolnych środków (reasekuracja finansowa)
7. czasowe finansowanie ubezpieczyciela przez reasekuratora (reasekuracja finansowa)
8. wprowadzenie na dany rynek know-how (tak stało się m.in. w Polsce, gdzie dwaj niemieccy
reasekuratorzy wprowadzili warunki ubezpieczenia sprzętu elektronicznego oraz nośników
danych od uszkodzeń, dostarczyli wiarygodne dane konieczne do budowy taryf)
9. dochody (reasekuracja czynna)
Umowy reasekuracji można pogrupować ze względu na formę zobowiązania wynikającego z umowy
na:
fakultatywne - są zawierane i negocjowane odrębnie dla konkretnej umowy ubezpieczenia.
Zakład ubezpieczeń sam podejmuje decyzję, czy i w jakiej proporcji oddać ryzyko
reasekuratorowi, ten z kolei ma prawo je przyjąć lub nie.
obligatoryjne - zobowiązania są również określane w drodze negocjacji, ale dotyczą całej puli
ryzyk, w tym także zawieranych w przyszłości,
fakultatywno-obligatoryjne - określają zobowiązania reasekuratora odnośnie przyszłych
umów reasekuracji, ale nie określają jakiego rodzaju ryzyk te umowy będą dotyczyć.
Ze względu na metodę podziału ryzyka oraz składki pomiędzy ubezpieczyciela i reasekuratora,
umowy reasekuracji można podzielić na:
Reasekuracja kwotowa
reasekurator przejmuje na siebie określoną część ryzyka (wyrażoną najczęściej poprzez sumę
ubezpieczenia) i w takiej samej części pokrywa ewentualne roszczenie (odszkodowanie)
Niezależnie od sumy ubezpieczenia reasekurator może otrzymać np. 30% ryzyka, 30% składki
jednocześnie zobowiązanym do wypłaty 30% ewentualnego odszkodowania.
Reasekuracja kwotowa
(quora share reinsurance)
Zalety:
prostota w rozliczaniu zarówno składki, jak i należnych odszkodowań
nadają się do wzajemnego przekazywania ryzyk pomiędzy ubezpieczycielami np. w celu jakościowego
lub terytorialnego wyrównania portfeli.
Wady:
nie pozwalają na ścisłe ograniczenie maksymalnej sumy ub. pozostającej na własnym zachowku z.u.
Reasekuracja ekscedentowa
reasekurator przejmuje na siebie nie określony procent z każdego ryzyka, a jedynie pewien
procent z ryzyk ponad ustalonym przez zakład ubezpieczeń limitem.
ubezpieczyciel przekazuje do reasekuracji jedynie te ryzyka, które przekraczają jego
możliwości, a przy tym zawsze zachowuje dla siebie taką ich część jaką może bezpiecznie
przyjąć na własne ryzyko. Z tego powodu umowy te - mimo dużo większego skomplikowania
przy rozliczaniu zarówno należnych reasekuratorowi składek, jak i spoczywających na nim
odszkodowań - są częściej stosowane niż umowy kwotowe.
Reasekuracja nieproporcjonalna
Przy tego typu umowach reasekurator nie odpowiada za szkody w tym samym stosunku w jakim
przejmuje na siebie sumę ubezpieczenia, jego odpowiedzialność jest zależna od wysokości
pojedynczej szkody lub od łącznej wysokości szkód w cedowanej grupie.
Ponieważ udział reasekuratora w odszkodowaniach nie jest z góry określony, nie pobiera on też
procentu składki, ale wyznacza niezależną od składki cenę za przyjęcie ryzyka.
reasekuracja proporcjonalna kwotowa
s
u
m
a
u
b
.
re
te
n
c
ja
klasa 1
100
80%
klasa 2
200
80%
klasa 3
300
80%
klasa 4
400
80%
szkody
klasa 1
U
R
klasa 2
U
R
klasa 3
U
R
klasa 4
U
R
100
80
20
200
160
40
300
240
60
400
320
80
80
64
16
100
80
20
200
160
40
300
240
60
50
40
10
80
64
16
100
80
20
200
160
40
50
40
10
80
64
16
100
80
20
50
40
10
80
64
16
50
40
10
reasekuracja kwotowa
suma ub.
400
300
200
100
klasa 1
klasa 2
klasa 3
klasa 4
reasekuracja proporcjonalna ekscedentowa
s
u
m
a
u
b
.
re
te
n
c
ja
re
te
n
c
ja
klasa 1
100
200
100%
klasa 2
200
200
100%
klasa 3
300
200
67%
klasa 4
400
200
50%
szkody
klasa 1
U
R
klasa 2
U
R
klasa 3
U
R
klasa 4
U
R
100
100
0
200
200
0
300
200 100
400
200
200
80
80
0
100
100
0
200
133
67
300
150
150
50
50
0
80
80
0
100
67
33
200
100
100
50
50
0
80
53
27
100
50
50
50
33
17
80
40
40
50
25
25
reasekuracja ekscedentowa
suma ub.
400
300
200
100
klasa 1
klasa 2
klasa 3
klasa 4
Reasekuracja nadwyżki szkody
Reasekurator odpowiada za każdą szkodę, która przekroczy ustaloną wielkość tzw. priorytet.
Zazwyczaj odpowiedzialność reasekuratora jest ograniczona z góry poprzez tzw. limit pokrycia
reasekuracyjnego.
Umowy nadwyżki szkody mogą spełniać funkcję ochrony zakładu ubezpieczeń przed szkodami
katastroficznymi, dla których umowy proporcjonalne są zwykle nieopłacalne ze względu na
konieczność pozostawienia na własnym zachowku jedynie bezpiecznej części ryzyka.
Pozwala chronić się ubezpieczycielowi przed zbyt wielkim dla niego ryzykiem przy zachowaniu
maksymalnej części ryzyka i składki dla siebie.
Reasekuracja nadwyżki szkodowości
Nie rozpatruje się tutaj pojedynczych szkód, ale ich łączną wartość w całym portfelu ryzyk danego
rodzaju.
Reasekurator zobowiązuje się do pokrycia wszystkich szkód jeśli szkodowość (tj. stosunek
wypłaconych odszkodowań do zebranych
składek) przekroczy np. 100% lub gdy suma
wypłaconych odszkodowań przekroczy
ustalony limit
Zwykle stosuje się kilka kolejnych,
określanych procentowo limitów.
Umowy nadwyżki szkodowości mogą chronić
ubezpieczyciela nie tylko przed szkodami o
znacznej wartości, ale też przed kumulacją
drobnych szkód, które mogą w swej masie
zagrozić jego stabilności.
reasekuracja nieproporcjonalna
nadwyżki szkody
limit (retencja)= 150
szkody
klasa 1
U
R
klasa 2
U
R
klasa 3
U
R
klasa 4
U
R
100
100
0
200
150
50
300
150 150
400
150
250
80
80
0
100
100
0
200
150
50
300
150
150
50
50
0
80
80
0
100
100
0
200
150
50
50
50
0
80
80
0
100
100
0
50
50
0
80
80
0
50
50
0
wysokość szkody
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
kolejne szkody
k3 k1 k3 k2 k4 k2 k2 k4 k3 k3 k2 k4 k1 k4 k1 k4 k4 k3
400
300
200
100
150
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
140%
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18
kolejne szkody
w
s
k
a
źn
ik
s
zk
o
d
o
w
o
ś
c
i
REASEKURACJA FINANSOWA
Reasekuracja finansowa może być wykorzystywana zarówno jako uzupełnienie tradycyjnych form
reasekuracji, jak również jako odrębna forma transferu ryzyka.
Wszystkie umowy reasekuracji finansowej charakteryzują się tym, że:
są najczęściej umowami długoterminowymi, zawieranymi często na okres od trzech do pięciu
lat,
odpowiedzialność reasekuratora jest zazwyczaj ograniczona określoną maksymalną kwotą,
ponieważ nie zachodzi tutaj proces przekazywania typowego ryzyka ubezpieczeniowego.
Podział reasekuracji finansowej
Umowy reasekuracji finansowej
Umowy
Umowy prospektywne
Transfer
portfela
szkód
pokrycie
niekorzystnego
rozwoju
szkodowości
Finansowa
reasekuracja
kwotowa
umowa
rozproszenia
strat