KURS ŁĄCZNOŚCI – ZAKRES PODSTAWOWY

Etap 1.

Cz.2

1. Podstawowy sprzęt łączności Wojsk Lądowych na szczeblach drużyna, pluton, kompania.

W chwili obecnej należy mied na uwadze podział jednostek WL na dwie kategorie w zależności od
nasycenia nowoczesnym sprzętem łączności: „jednostki cyfryzowane” oraz „jednostki analogowe”.
Jest to podział umowny wprowadzony dla ułatwienia zrozumienia materiału tej części szkolenia.
Jednostki cyfryzowane – to pododdziały i oddziały WL, na których wyposażenie w pierwszej
kolejności trafia nowoczesny sprzęt łączności umożliwiający im aktywnośd w całym spektrum działao
zapewniając niezawodnośd i skrytośd łączności oraz jej wielowątkowośd.

Cyfryzacja tychże jednostek rozpoczęła się z chwilą wprowadzenia do użytkowania radiostacji

z rodziny PR4G umożliwiających pracę zarówno w kanałach odkrytych (niekodowanych) oraz
zakrytych (kodowanych), a także cyfrową transmisję danych. Podstawowym przedstawicielem
rodziny PR4G jest radiostacja plecakowa TRC9200 będąca na wyposażeniu szczebla drużyna, pluton,
kompania.

TRC 9200 (RRC 9200)

Co prawda przed wejściem do użytkowania systemów cyfrowych w Wojsku Polskim rozpoczęto
użytkowanie rodzimych radiostacji cyfrowych produkcji ZR RADMOR czyli R-3501 jednakże
wprowadzenie ich bez ówczesnych możliwości włączenia w architekturę cyfrową mijało się z celem i
znacznie ograniczało ich wykorzystanie. Dopiero wprowadzenie całej gamy nowoczesnych środków
radiowych umożliwiło budowę cyfrowych sieci łączności, do których można było włączyd R-3501.
Radiostacja ta użytkowana jest do dnia dzisiejszego wraz z jej odmianami oraz znacznie
nowocześniejszymi urządzeniami R-35010 jako radiostacją osobistą żołnierza.

R 3501

R 35010

Wprowadzenie cyfrowych środków łączności na poziomie drużyn i plutonów było rozpoczęciem
wymiany starego sprzętu analogowego na szczeblach wyższych, a zarazem budowy nowoczesnych
sieci łączności. Obecnie w jednostkach cyfryzowanych większośd środków radiowych, to urządzenia
cyfrowe np. zautomatyzowane wozy dowodzenia serii ZWD, radiostacje mobilne serii RF, czy
ruchome węzły łączności rodziny RWŁ-10C. Wszystkie te środki łączności montowane są w
konfiguracjach na platformach kołowych i gąsiennicowych w zależności od związków taktycznych w
jakich występują.

ZWD 3 – nadwozie kołowe (Honker)

ZWD 3 – nadwozie gąsiennicowe (MTLB)

ZWD 3 – widok na wnętrze przedziału radiowego

RWŁC-10T

Jednostki analogowe – to oddziały i pododdziały WL w których proces cyfryzacji nie rozpoczął się
bądź znajduje się w fazie początkowej. Z reguły są to jednostki drugiej kategorii użycia lub w
większości swych stanów skadrowane. Z uwagi na przede wszystkim czynniki ekonomiczne
wprowadzanie nowoczesnych urządzeo do tych jednostek jest opóźnione, co mimo wszystko ma
wpływ na gotowośd bojową całych SZ, a także ich współdziałanie na współczesnym polu walki.

Podstawowym sprzętem łączności radiowej na szczeblu drużyna, pluton, kompania są

radiostacje analogowe pracujące w zakresach fal UKF i KF bez możliwości kodowania. Zaliczają się do
nich: R-105, R-107 jako radiostacje przenośne na szczeblu drużyny (radiostacja dowódcy drużyny), R-
123M jako radiostacja przewoźna na szczeblu drużyna – pluton oraz R-123M lub R-173 na szczeblu
pluton – kompania wszystkie pracujące w paśmie częstotliwości UKF. Do łączności na szczeblu

kompania – batalion użytkowane są radiostacje KF typu R-130. Każda z wymienionych radiostacji
może byd montowana na sprzęcie kołowym i gąsiennicowym. Możliwa jest współpraca radiostacji
analogowych z cyfrowymi jednak bez możliwości maskowania pracy i kodowania transmisji, co
zasadniczo obniża odpornośd na środki walki radioelektronicznej.

R-105

R-107

R-123M

R-173

R-130

2. Podstawowy sprzęt łączności organizacji paramilitarnych.

Organizacje paramilitarne z uwagi na ich umieszczenie poza systemem bezpieczeostwa kraju
posiadają ograniczony dostęp do użytkowania profesjonalnego sprzętu łączności, a także z uwagi na
koszty do posiadania własnych częstotliwości. Wymusza to na nich działanie w ramach
obowiązujących przepisów w myśl których nie ma możliwości zbudowania sprawnie działającej i
efektywnej sieci łączności radiowej za pomocą urządzeo wobec których nie wymagane jest
posiadanie stosownych zezwoleo. Obecnie jedynymi takimi urządzeniami są radiotelefony PMR o
maksymalnej mocy nadajnika 0,5W oraz anteną zabudowaną na stałe. Wszelkie inne typy
radiotelefonów nie pracujące w paśmie PMR oraz posiadające moc przekraczającą 0,5W wymagają
posiadania przez użytkownika stosownego pozwolenia na pracę w sieci radiokomunikacyjnej, co
regulują przepisy Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Praca bez pozwoleo karana jest wysokimi
grzywnami.
Pomimo istniejących przepisów dotychczas większośd organizacji użytkujących radiotelefony czyni to
z ich naruszeniem.
Drugą kategorią sprzętu są urządzenia (radiostacje) wojskowe pozyskiwane z demobilu zarówno
krajowego jak też zagranicznego. Zazwyczaj są to urządzenia, których użytkowanie w armiach
zakooczyło się, bądź są sukcesywnie wycofywane. Przykładem na rynku Polskim są radiostacje R-105,
R-107, R-126, R-392, R-123 dostępne na rynku wtórnym. Przykładem radiostacji zagranicznych są w
dużej mierze Czeskie RF-10, Angielskie PRC-77, Niemieckie SEM-35, Francuskie RACAL.

Przykładowe typy radiostacji wojskowych pozyskiwanych z demobilu:

RF-10

PRC-77

SEM-35

RACAL

CLANSMAN

Pamiętad należy, że użytkowanie tych urządzeo obwarowane jest tymi samymi przepisami
radiokomunikacyjnymi, co urządzeo cywilnych natomiast częstotliwości na których pracują o ile nie
zostały przeprogramowane zawierają się w zakresach wykorzystywanych przez wojsko, a tym samym
zastrzeżonych dla innych służb oraz użytkowników cywilnych.

Osobna częśd szkolenia poświęcona zostanie na omówienie przepisów regulujących użytkowanie
urządzeo radiowych oraz uzyskiwanie pozwoleo na ich wykorzystywanie.