Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
PiÄ…tek  niedziela | 30 stycznia  1 lutego 2015
Sędzia amery-
kańskiego sądu
federalnego Alex
Kozinski szczerze
DUŻY
o tym, że bez nawią-
zania dobrych
relacji z właściwy-
mi osobami nie
zaszedłby tak wysoko
PRESTIÅ»
ZAROBKI
ÅšREDNIE
CORBIS/FOTOCHANNELS
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C2 WYWIAD
Kariera w USA
prosto ze Strasburga
Prawo do kontaktów z wnuczką
Dla adwok
odmawiała spotkań z dziadkami. Wyrok
Dominika
Bychawska-Siniarska ten został podtrzymany przez Włoski
SÄ…d Kasacyjny.
koordynatorka projektu
W wyroku z 20 stycznia 2015 r. ETPC
 Europa Praw Człowieka
zauważył, że już we wcześniejszym swo-
Helsińskiej Fundacji Praw
im orzecznictwie określił, iż więzi po-
Człowieka
między wnuczkami i dziadkami miesz-
czą się w pojęciu  więzów rodzinnych
to nagrod
Do Europejskiego Trybunału Praw Czło- chronionych na gruncie art. 8 konwen-
wieka zwróciło się dwoje Włochów, pani cji. Wszelkie ograniczenia w tych rela-
Manuello i pan Nevi, którzy wnieśli cjach są dopuszczalne tylko w wyjątko-
skargę (nr 107/10), powołując się na wych sytuacjach. W sprawach z zakresu
naruszenie prawa do życia rodzinnego ochrony małoletnich trybunał z reguły W Polsce narzeka się na niski poziom koncie pracę urzędnika sądowego (clerk-
(art. 8 konwencji). Chodziło o uniemoż- orzeka w oparciu o rozstrzygnięcia są- kompetencji i zbyt młody wiek kandyda- ship) w Sądzie Najwyższym, co stanowi
liwienie im kontaktów z małoletnią dów krajowych, uznaje bowiem, że to tów na sędziów. Często tłumaczy się, że ogromne wyróżnienie, jeśli wziąć pod
wnuczką i długotrwałe postępowanie one mają lepszą możliwość oceny relacji, brakuje im doświadczenia zawodowego, uwagę, że każdego roku na to stanowi-
włoskich sądów w tej sprawie. mając bezpośredni kontakt ze skarżą- a nawet życiowego, żeby sprawować sko przyjmuje się jedynie 35 40 spośród
Manuello i Nevi utracili możliwość cymi i świadkami. Tym razem doszedł tak odpowiedzialną funkcję. Ścieżka kilkudziesięciu tysięcy absolwentów pra-
spotkań z małą M.C. w momencie, gdy jednak do odmiennych konkluzji niż zawodowa amerykańskich sędziów przy- wa. Prawnicy, którzy mogą się pochwalić,
ich syn (w połowie 2002 r.) i zarazem sądy włoskie. woływana jest jako rozwiązanie idealne. że zajmowali prestiżową posadę w SN,
ojciec dziewczynki został oskarżony Skarżący nie mieli możliwości spo- Na początku muszę zaznaczyć, że proce- tworzą rodzaj ekskluzywnego klubu. Pra-
o jej molestowanie. Matka M.C. wystą- tkania z wnuczką od 2002 r., gdy roz- durę wyboru sędziów federalnych reguluje wie wszyscy jego członkowie prędzej czy
piła do sądu o pozbawienie mężczyzny poczęła się procedura o ustanowienie prawo federalne, natomiast sędziowie sta- póz
niej uzyskujÄ… bowiem nominacje na
praw rodzicielskich. W grudniu 2002 kontaktów. Tak długi okres postępo- nowi są wyłaniani według różnych zasad najwyższe stanowiska władzy sądowniczej
r. dziadkowie zwrócili się z wnio- wania wynikał, zdaniem ETPC, z bra- ustalanych przez poszczególne stany. Ci czy w administracji prezydenta.
skiem o umożliwienie im kontaktów ku staranności ze strony właściwych pierwsi to elitarna grupa licząca zaled-
z wnuczką. Sąd rodzinny i opiekuńczy włoskich instytucji oraz opieszałości wie ok. 3,3 tys. osób, czyli mniej niż jest Ale czy nawet prawnik z idealnym CV ma
przez cztery lata nie wykazał żadnej ak- sądów. Strasburscy sędziowie wskaza- sędziów stanowych w samym tylko Los szanse na stanowisko sędziego federal-
tywności w sprawie, pomimo regular- li na niekonsekwencję w rozumowaniu Angeles. Stanowisko sędziego federalne- nego, jeśli jego sympatie polityczne nie
nych upomnień ze strony skarżących. sądów krajowych. Umożliwiły one kon- go jest niezwykle prestiżowe i pożąda- są po stronie urzędującego prezydenta?
Dopiero w 2006 r. zezwolono parze na takt skarżących z wnuczką, gdy postę- ne, a co za tym idzie  znacznie trudniej I tu przechodzimy do być może kluczo-
kontakt z wnuczką, raz na dwa tygo- powanie karne wobec ojca dziewczynki jest uzyskać na nie nominację. Formalnie wego warunku, od którego zależy uzy-
dnie, w obecności pracownika socjalne- jeszcze się toczyło. A w momencie, kiedy dokonuje jej prezydent za zgodą Senatu, skanie nominacji: należy znalez
ć się we
go. Pomimo decyzji sądu do spotkania mężczyzna został uniewinniony, moż- jednak mniej więcej w połowie lat 50. wy- właściwym miejscu, we właściwym cza-
nigdy nie doszło. Pomoc społeczna nie liwość kontaktu zawieszono. kształciła się praktyka, zgodnie z którą sie. Procedura selekcji i nominacji kan-
zorganizowała go, zasłaniając się pro- ETPC podkreślił, że istnieje obowiązek administracja prezydencka zasięga opinii dydatów jest procesem politycznym, co
blemami organizacyjnymi. specjalnej dbałości i staranności w spra- Amerykańskiego Stowarzyszenia Prawni- oznacza, że aby w ogóle być w nim bra-
W 2007 r. możliwość kontaktów zo- wach, które dotyczą dobra dziecka. ków (ABA) na temat kompetencji kandy- nym pod uwagę, trzeba nawiązać dobre
stała zawieszona w związku z opinią W tym jednak przypadku władze wło- relacje z właściwymi osobami. Innymi
psychologiczną wskazującą, że M.C. ko- skie nie podjęły wystarczającego wysił- słowy, trzeba znalez
ć się w polu zainte-
jarzy z dziadkami krzywdę, jaką wyrzą- ku, by chronić więzy rodzinne. Sądom resowania tych, którzy mają bezpośredni
dzić jej miał ojciec i z cierpieniem, które krajowym zajęło bowiem aż trzy lata wpływ na wybór kandydatów, czyli pre-
towarzyszyło molestowaniu seksualne- wydanie orzeczenia w kwestii kontak- zydenta, prokuratora generalnego, głów-
Bywają też przypadki,
mu. Manuello i Nevi zaskarżyli decyzję, tów, które w praktyce nigdy nie zosta- nego radcy prawnego Białego Domu czy
wskazując, że ich syn został w między- ło zrealizowane. W tym czasie więzi że opozycja udziela zaufanych pracowników administracji.
czasie uniewinniony od zarzutów mo- dziewczynki z dziadkami zdążyły się Najlepszym sposobem, aby zrobić na nich
poparcia jakiemuÅ›
lestowania seksualnego. Sąd jednak nie znacząco osłabić. wrażenie i sprawić, żeby pomyśleli, że je-
uznał ich argumentacji, podtrzymując Trybunał orzekł, że doszło do na- steś kimś, kogo warto uwzględnić przy
kandydatowi prezydenta
zakaz widzeń. Sędziowie podparli się ruszenia art. 8 konwencji i przyznał obsadzaniu stanowisk sędziowskich, jest
raportami pracowników opieki społecz- skarżącym 16 tys. euro zadośćuczy- praca w Departamencie Sprawiedliwości
tylko ze względu na jego
nej, z których wynikało, iż dziewczynka nienia. bądz
w innej agendzie rzÄ…dowej. Oczywi-
zaawansowany wiek,
ście pożądana przez wszystkich prawni-
ków praca w SN, setki wygranych spraw
licząc na to, że umrze
sÄ…dowych oraz pokaz
na lista publikacji
w periodykach prawniczych dajÄ… prze-
on w ciÄ…gu kilku lat
zapowiedz
kongresu
wagÄ™ nad resztÄ… konkurencji. Ale nawet
Spotkanie prawników spółek giełdowych najbardziej idealny kandydat na sędzie-
datów na ten urząd. Wprawdzie nie jest go przepadnie, jeśli prezydent nie nabie-
Fikcyjne Walne Zgromadzenie  Zwy- w obszarze raportowania bieżącego. ona wiążąca, ale niezwykle rzadko zdarza rze do niego zaufania. Wystarczy zresztą
kłej Spółki SA oraz warsztaty poświę- Jedna z planowanych debat zosta- się, aby osoba, której kwalifikacje samo- spojrzeć na osiągnięcia i doświadczenie
cone najważniejszym zagadnieniom nie poświęcona zagadnieniu dobrych rząd adwokacki ocenił nisko, była brana zawodowe członków obecnego składu SN.
z punktu widzenia działów prawnych praktyk. pod uwagę w kolejnym etapie procesu no- Każdy z nich skończył albo Harvard, albo
spółek giełdowych to główne punkty Gospodarzem kongresu jest Stowa- minacji. ABA z kolei przyjęła jako regułę, Yale i prawie wszyscy pracowali dla ad-
VI Kongresu Prawników Spółek Gieł- rzyszenie Emitentów Giełdowych, że kandydat na funkcję sędziowską musi ministracji federalnej, czy to jako radcy
dowych SEG, który odbędzie się 17 18 a partnerami m.in. Giełda Papierów mieć co najmniej 12 lat doświadczenia prawni, czy jako asystenci prokuratora
lutego 2015 r. w Jachrance. Uczestni- Wartościowych w Warszawie i Krajo- pracy w kancelarii prawnej, prokuraturze generalnego. Jest bardziej prawdopodob-
cy wydarzenia będą dyskutować m.in. wy Depozyt Papierów Wartościowych. lub w administracji na stanowisku radcy ne, że sędzią federalnym zostanie ktoś
o nowej architekturze raportowania Dziennik Gazeta Prawna oraz portal prawnego. Jeśli więc minimalny wiek ab- bez wybitnych osiągnięć akademickich
spółek (prezentacja nowych regu- Prawnik.pl są patronami medialny- solwenta szkoły prawa (nie licząc geniu- lub imponującej kariery adwokackiej niż
lacji, harmonogram planowanych mi wydarzenia. Więcej informacji na szy) to 25 lat, na urząd sędziego można być ktoś o orientacji politycznej innej niż ta,
zmian, działania SEG minimalizują- www.seg.org.pl. powołanym po skończeniu co najmniej 37 którą reprezentuje prezydent.
ce ryzyka) i możliwości samoregulacji ESZA lat. Sam zostałem powołany na stanowi-
sko w wieku 35 lat, ale był to jeden z nie- Czy w praktyce jest też górna granica
licznych wyjątków od zasady. Samorząd wieku, powyżej którego prawnik może
prof. Marek Chmaj
prawniczy przyznał mi zresztą najniższą zapomnieć o nominacji na sędziego?
cytat tygodnia
na łamach DGP o tym, że sporządził dla I prezes
z ocen, jakie pozwalały na rekomendo- Nie, nie ma żadnego ograniczenia, ale jeśli
Sądu Najwyższego wniosek konstytucyjny
wanie mojej kandydatury prezydentowi. prezydent bierze pod uwagę dwóch rów-
nie wykwalifikowanych kandydatów, jed-
Co w takim razie zadecydowało, że nego w wieku 38 lat, a drugiego w wieku
Jeśli outsourcing robi
mimo młodego wieku jednak zdobył pan 58, to zdecyduje się na tego pierwszego,
sędziowską nominację? mimo że doświadczenie z pewnością jest
profesjonalista, w zakresie
Na pewno znaczenie miał fakt, że w wie- po stronie tego starszego. W takich sytu-
ku 32 lat zostałem sędzią procesowym acjach prezydent wybiera jednak osobę,
ważnej sprawy publicznej,
w sądzie roszczeń federalnych (ma on która zagwarantuje, że jego dziedzictwo
szczególną właściwość dla roszczeń fi- będzie trwało dłużej. Bywają też przypad-
to nie widzę żadnego problemu
nansowych przeciwko rządowi  red.). ki, że opozycja udziela poparcia jakiemuś
Mówiąc szczerze, byłem w ogóle szcze- kandydatowi prezydenta tylko ze względu
czy kontrowersji. (...) Jestem
gólnym przypadkiem, bo miałem wyjąt- na jego zaawansowany wiek, licząc na to,
kowo bogatą listę osiągnięć i doświadczeń że umrze on w ciągu kilku lat, a wówczas
skromnym człowiekiem,
zawodowych. Ukończyłem elitarną szkołę kolejnego sędziego będzie nominował już
prawa z pierwszym wynikiem na roku, nowy prezydent, pochodzÄ…cy tym razem
ale szczerze: w tym zakresie
byłem adwokatem w dobrej kancelarii z jej partii. Spotkało to ponad 10 lat temu
jestem właściwą osobą prawnej, a przede wszystkim miałem na mojego kolegę, znanego ze swojego kon-
 Prawnik powstaje we współpracy z Krajową Radą Sądownictwa Naczelną Radą Adwokacką Krajową Radą Komorniczą Krajową Radą Notarialną
Krajową Izbą Doradców Podatkowych Krajową Radą Radców Prawnych
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik 30 stycznia  1 lutego 2015 nr 20 (3913) gazetaprawna.pl
wokata urząd sędziego
roda za udanÄ… karierÄ™
W Stanach Zjednoczonych
kandydat na sędziego
federalnego musi mieć co
najmniej 12 lat doświadczenia
pracy w kancelarii
prawnej, prokuraturze
lub w administracji na
stanowisku radcy prawnego.
Ale żeby w ogóle być branym
pod uwagę, trzeba nawiązać
dobre relacje z właściwymi
osobami  mówi Alex
Kozinski, sędzia federalnego
sądu apelacyjnego, który
w wieku 35 lat został jedną
najmłodszych w historii
osób nominowanych na to
stanowisko
Alex Kozinski, sędzia federalnego sądu apelacyjnego dla 9. okręgu (U.S. Court of Appeals for the Ninth Circuit)
serwatyzmu sędziego Carlosa Beę, który zwolnieniem stanowiska. Niektórzy pre- syjnych faktów ze swojego życiorysu, co Czy oprócz splendoru i prestiżu dodat-
zbliżał się wówczas to siedemdziesiątki. zesi sądów rzeczywiście wywierają presję potencjalnie mogłoby zaszkodzić admi- kową zachętą do ubiegania się o urząd
Administracja prezydenta George a W. na zaawansowanych wiekowo sędziów, ale nistracji i reputacji prezydenta. Jeśli do sędziego jest wynagrodzenie?
Busha nie była przekonana do jego kan- akurat ja nie uważam, aby była to moja tego kandydat jest bardzo kompetentnym, Zdecydowanie nie. Jako sędzia sądu ape-
dydatury właśnie z powodu zaawansowa- rola. Oczywiście na poziomie poszczegól- błyskotliwym prawnikiem  świetnie. Na- lacyjnego z prawie 30-letnim doświad-
nego wieku, ale niespodziewanie zaczęli nych stanów kwestia ta wygląda inaczej. wet jednak przeszłość i dorobek osób, któ- czeniem zarabiam rocznie mniej wię-
ją energicznie forsować politycy Partii De- Niektóre ustanowiły np. formalny wiek re przepracowały kilka lat dla rządu, są cej tyle, ile adwokat pracujący drugi rok
mokratycznej. Bea był tym tak zdzwiony, emerytalny, w innych z kolei jeśli sędzia wcześniej dokładnie sprawdzane przez FBI w dużej kancelarii prawnej. Oczywiście
że zadzwonił do jednego z nich, żeby się nie zwolni urzędu, otrzymuje póz
niej niż- i doradców prezydenckich. Kandydat na moje wynagrodzenie byłoby dziś wręcz
dowiedzieć, czym sobie zasłużył na po- szą emeryturę. sędziego musi udostępnić wszystkie swo- nieporównywalnie wyższe, gdybym zde-
parcie opozycji. W odpowiedzi usłyszał, że je adresy zamieszkania, publikacje praw- cydował się na karierę prawniczą w pry-
 zagłosują za nim, bo jedną nogą jest już Oprócz formalnych kwalifikacji i sympa- nicze, prace semestralne ze studiów itp. watnej firmie. Bywają zresztą przypadki,
w grobie . Tymczasem jak na złość demo- tii politycznych jakie jeszcze względy Komisja senacka analizuje sporządzone w których kwestie finansowe nakazują
kratom Bea, obecnie sędzia federalnego wchodzą w grę przy ocenie, czy dany przez niego opinie prawne oraz prowa- porzucenie marzenia o stanowisku sę-
sądu apelacyjnego, w tym roku skończy prawnik jest odpowiednim kandydatem dzone sprawy, aby znalez
ć wypowiedzi, dziego federalnego, mimo że ogromne
81 lat i nic nie zapowiada, aby zdrowie nie- na sędziego? które wskazywałyby na jego poglądy na uznanie społeczne, jakim się ono cieszy,
bawem przestało mu dopisywać. Prezydentowi zależy przede wszystkim na kwestie najbardziej dzielące społeczeń- większości prawników daje wystarcza-
znalezieniu osoby, do której najłatwiej da- stwo, takie jak aborcja, małżeństwa jedno- jącą motywację, aby na nie aspirować.
W systemie federalnym sędziowie łoby się przekonać Senat. Takiej, która pod- płciowe czy kara śmierci. Agenci federalni Znam pewnego adwokata, który po kilku
uzyskują dożywotnią nominację. Czy na czas przesłuchania przed komisją senacką sprawdzają bazy policyjne i sądowe, prze- latach od swojej nominacji sędziowskiej
zaawansowanym etapie kariery pojawia nie będzie miała do ujawnienia żadnych prowadzają wywiady z byłymi i obecnymi w końcu zrezygnował z urzędu na rzecz
się presja na zwolnienie urzędu? kompromitujących czy choćby kontrower- sąsiadami, pracodawcami, współpracow- pracy w kancelarii, gdyż jako głowa i jedy-
Jeśli sędzia zachowuje bystrość i jasność nikami, osobami znających go prywatnie, ny żywiciel dużej, tradycyjnej katolickiej
umysłu, to nie ma takiej siły na ziemi, a nawet małżonkami. Akurat rozmowa FBI rodziny nie był w stanie utrzymać jej na
która mogłaby go zmusić do ustąpienia, z moją byłą żoną była w moim przypadku odpowiednim poziomie, a tym bardziej
choćby nie wiem w jak zaawansowanym powodem do niepokoju, bo od naszego roz- nie mógłby wysłać dzieci do college u.
był wieku. Najlepszym tego przykładem wodu minęło wówczas już 10 lat i mimo że Dlatego dla większości prawników naj-
Jest bardziej prawdopodobne, że sędzią
jest mój kolega, który już dawno przekro- rozstaliśmy się w dobrej atmosferze, nigdy lepszy moment na nominację sędziowską
czył 90. Jako przełożony nie mam wątpli- nie można mieć pewności, co na twój te- nadchodzi po tym, jak już zarobią wy-
federalnym zostanie ktoÅ› bez wybitnych
wości co do jego sprawności umysłowej mat ma do powiedzenia po takim czasie starczająco dużo pieniędzy w sektorze
i nie stosuję wobec niego żadnej taryfy osiągnięć akademickich lub imponującej eksmałżonka. Tymczasem po spotkaniu prywatnym, kupią dom, wyślą dzieci na
ulgowej. Wraz z osiągnięciem określone- z agentami federalnymi moja pierwsza studia itd. Wówczas stanowisko sędziego
kariery adwokackiej niż ktoś o orientacji
go wieku oraz doświadczenia zawodowe- żona, która podobnie jak ja urodziła się jest postrzegane jako nagroda za udaną
go sędzia może co najwyżej przyjąć status w Rumunii, zadzwoniła do mnie zdzi- karierę.
politycznej innej niż ta,
seniora, co wiąże się ze zmniejszeniem wiona, że wypytywali ją o to, czy jestem Rozmawiała
liczby rozpatrywanych spraw i formalnym którą reprezentuje prezydent lojalnym Amerykaninem! Emilia Świętochowska
Cena prenumeraty DZIENNIKA GAZETA PRAWNA: Wersja Standard  miesięczna (styczeń 2015 r.): 100,00 zł, styczeń grudzień 2015 r: 1.146,00 zł. Wersja Premium  miesięczna
PRENUMERATA:
(styczeń 2015 r.): 116,00 zł., styczeń grudzień 2015 r: 1.347,00 zł. Wszystkie ceny brutto (zawierają 8% VAT). Więcej informacji na stronie www.gazetaprawna.pl/oferta2015
FOT. MAT. PRASOWE
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C4 OPINIE
Okiem obywatela
Poradnictwo prawne to
adłużenie, jakże aktualne ganizowanego w 2002 r. w Sejmie przez
Kongres Poradnictwa
wobec dyskusji o franku, Helsińską Fundację Praw Człowieka we
i niespłacanie różnych zobo- współpracy z sejmową komisją sprawie-
Prawnego i Obywatelskiego
wiązań, problemy mieszka- dliwości i praw człowieka kilku paneli-
niowe, eksmisje, problemy W dniach 2 4 lutego spotka się stów obiecało starania o regulację usta-
rodzinne, związane z pracą, w Warszawie ponad 250 przedstawi- wową w swoich środowiskach. Byli to
Zzasiłkami. Wiele jest obsza- cieli organizacji i instytucji porad- Grzegorz Kurczuk reprezentujący Sejm,
rów, gdzie pomoc prawna jest potrzebna, niczych oraz osób zainteresowanych Marek Sadowski z Ministerstwa Spra-
a jej brak bardzo przeszkadza w życiu, poradnictwem. Podczas kongresu wiedliwości i Andrzej Kalwas, prezes Kra-
A
UKASZ
osłabia ludzi, a w konsekwencji pań- odbędą się panele tematyczne, w tym jowej Rady Radców Prawnych. Wszyscy
BOJARSKI
stwo, obniża kapitał społeczny. Z wielu poświęcone projektowi ustawy przy- oni niedługo potem zostali kolejno mi-
trudnych sytuacji dzięki fachowej po- gotowanemu przez Ministerstwo nistrami sprawiedliwości. I rzeczywiście
prezes INPRIS
 Instytutu Prawa
mocy można wyjść, rozwiązać pogma- Sprawiedliwości. Swoją działal- trzeci z nich, minister Kalwas, zajął się
i Społeczeństwa,
twane i nawarstwiające się problemy, ność przedstawią finaliści konkur- tematem, rozpoczynając prace w 2004 r.,
członek Krajowej Rady
stanąć na nogach, zacząć od nowa. Lu- su o nagrodę kongresu w kategorii a kierując do Sejmu w 2005 r. pierwszy
SÄ…downictwa
powołany przez
dzie w trudnej sytuacji materialnej mają  Dobre praktyki poradnicze oraz projekt systemowych rozwiązań. Obecny
prezydenta RP
jednak ograniczony dostęp do takiej po-  Najlepszy model współpracy sa- dokument pojawił się zatem w 10-lecie
mocy. Stąd od lat wołanie o stworzenie morządu terytorialnego z organiza- starań o ustawową regulację.
systemowych rozwiązań dotyczących cją poradniczą . Działać będzie Targ Od czasu projektu ministra Kalwasa
nieodpłatnego poradnictwa prawnego. Poradnictwa, gdzie zaprezentuje się opracowano kilkanaście kolejnych, kilka
Jesteśmy w tej mierze wyspą na mapie kilkadziesiąt instytucji i organizacji. z nich dotarło do Sejmu, jeden zatrzymał
Europy. Od lat podejmowane starania, Odbędzie się 10 praktycznych warsz- się na Radzie Ministrów, pozostałe nie
liczne projekty ustaw, nie zakończyły się tatów na różne tematy oraz wieczór wyszły poza mury Ministerstwa Spra-
powodzeniem. Nie ma systemu. filmów o poradnictwie. Więcej infor- wiedliwości. Mówiąc wprost, próbowano
Nie jest jednak tak, że obywatele są macji o kongresie na stronie www. już niemal wszystkiego, przypomnijmy
zupełnie pozbawieni możliwości uzy- inpris.pl/kongres. kilka najważniejszych projektów. Pierw-
Zbytnie
skania darmowej porady czy informacji szy (ministra Kalwasa) zakładał budowę
prawnej. Wiele instytucji państwowych sieci biur porad na poziomie okręgów
zawężenie kręgu
udziela takiej pomocy w swoim obszarze zresztą opracowana ocena skutków re- sądowych i był pomysłem na budowa-
działania (m.in. rzecznicy: praw obywa- gulacji (OSR). Politycy przyznają, że z ka- ną od podstaw drogą strukturę admini-
odbiorców porad,
telskich, praw dziecka, praw ubezpieczo- lendarza wyborczego wynika konieczność stracyjną. Biura porad z etatowymi pra-
nych, praw pacjenta, praw konsumentów, zakończenia prac i uchwalenia ustawy, cownikami udzielałyby pomocy prawnej
przeszacowanie
Państwowa Inspekcja Pracy, Krajowa In- do końca marca 2015 r. Potem zaczynają podstawowej, a udzielanie pomocy kwa-
formacja Podatkowa), działają uniwersy- się kolejne kampanie wyborcze. Gdyby to lifikowanej zlecałyby zainteresowanym
kosztów, rozwiązania,
teckie poradnie prawne oraz organizacje się udało, cały proces legislacyjny trwałby adwokatom i radcom (docelowo jednolity
obywatelskie (biura porad obywatelskich mniej niż pół roku. system miałby objąć pomoc prawną są-
które doprowadzą
o profilu najczęściej ogólnym oraz wy- Praca nad projektem jest zatem swo- dową i pozasądową). Koordynować sys-
do dublowania pracy specjalizowane organizacje pozarządowe istym wyścigiem z czasem, a argument tem miało Krajowe Centrum Pomocy
zajmujące się m.in. ochroną praw czło- konieczności pośpiechu jest używany Prawnej, a opiniować i doradzać społecz-
różnych struktur,
wieka, uchodz
ców, praw dziecka, praw także wobec krytyków projektu, czy na Rada Koordynacyjna Pomocy Prawnej
kobiet, ofiar przemocy, praw osób z nie- jego poszczególnych rozwiązań:  Czasu przy ministrze sprawiedliwości.
brak mechanizmów
pełnosprawnościami). Pomocy udzielają mamy mało, uchwalmy projekt, stwórz- Drugi projekt (skierowany do Sejmu
prawnicy w ramach coraz częstszych ak- my system, potem będziemy go zmieniać w 2007 r.) ograniczył się do pomocy poza-
kontrolnych.
cji samorządów adwokackiego i radcow- i rozwijać . Nie przeczę, że po latach nie- sądowej i zrezygnował z budowy struktu-
skiego oraz indywidualnej tradycyjnej udanych starań o systemową regulację ry administracyjnej. Organizację pomocy
Przedstawiony
pomocy pro bono. Jest zatem, przynaj- dostępu do nieodpłatnej pozasądowej przeniesiono na poziom powiatów, czyli
mniej teoretycznie, wiele możliwości uzy- pomocy prawnej argument ten jest po- bliżej potrzebujących. Organ centralny
przez Ministerstwo
skania pomocy. Chodzi więc raczej o to, ciągający. Czy jednak warto mu ulegać?  Krajowa Rada Pomocy Prawnej  miał
by wprowadzić rozwiązania systemowe, przeprowadzać przetargi na świadczenie
Sprawiedliwości
Smutny dorobek dziesięciolecia
które spełnią dwa podstawowe warunki. pomocy prawnej w poszczególnych po-
Po pierwsze doprowadzą do sytuacji, że Zanim przedstawimy założenia nowego wiatach, a stawać do nich mogli adwoka-
projekt ustawy
pomoc taka jest dostępna na obszarze projektu, spójrzmy krótko na historię prac ci, radcy, jednostki samorządu terytorial-
całego kraju i w różnych dziedzinach, że nad zagadnieniem, to tło, na którym lepiej nego, osoby z wyższym wykształceniem
o nieodpłatnej
państwo gwarantuje dostęp do niej oby- będzie widać najnowszy pomysł. W Polsce prawniczym, uniwersytety. W osobnym
watelom w potrzebie. Temu ma służyć funkcjonuje (lepiej lub gorzej) system po- trybie do konkursów ofert miały też sta-
pomocy prawnej
opracowany przez Ministerstwo Sprawie- mocy prawnej z urzędu w postępowaniach wać organizacje pozarządowe.
i informacji prawnej dliwości i dyskutowany obecnie projekt sądowych. Nie ma natomiast, i jesteśmy tu Kolejne projekty nie wyszły poza Radę
ustawy. I po drugie spowodują, że istnieją- wyjątkiem na skalę europejską, systemo- Ministrów lub Ministerstwo Sprawiedli-
wciąż można
ce obecnie możliwości uzyskania pomocy wych rozwiązań, jeśli chodzi o dostęp do wości. Założenia z 2009 r. wprowadziły
będą jakoś z sobą współgrały, że będzie nieodpłatnego poradnictwa w sprawach, rozróżnienie na informację prawną, po-
poprawić
istniała informacja, kto za co odpowiada które nie toczą się przed sądem (stąd na- moc podstawową i rozszerzoną, zakła-
oraz system odsyłania wedle kompetencji zwy  pomoc prawna przedsądowa czy dały uwzględnienie sektora społecznego
(nie spychologii). Krokiem dla osiągnięcia  pozasądowa ). Wyjątkiem, który pod- i powołanie Rady Pomocy Prawnej z sze-
tego celu ma być ogólnopolski Kongres kreśla absurdalność sytuacji, jest to, że, rokimi kompetencjami. Założenia z mar-
Poradnictwa Prawnego i Obywatelskiego, przynajmniej teoretycznie, bo zdaje się ca 2010 r. przewidywały m.in. powołanie
który zacznie się w poniedziałek w War- prawie nikt z tego nie korzysta  prawo Centrum Pomocy Prawnej (z ekspozytura-
szawie (informacja w ramce obok). do pomocy prawnej przedsądowej mają mi), które miało udzielać informacji praw-
w Polsce nie obywatele polscy, ale innych nej, Rada Pomocy Prawnej miała usta-
Lex exposé  przyspieszenie
państw Unii Europejskiej, musieliśmy bo- lać i kontrolować standardy świadczenia
Pod koniec zeszłego roku dość niespodzie- wiem uchwalić przepisy implementujące pomocy prawnej oraz oceniać działania
wanie opracowano w Ministerstwie Spra- dyrektywÄ™ 2003/8/WE o pomocy prawnej wprowadzanego systemu. Dokument
wiedliwości projekt ustawy o nieodpłatnej w sporach transgranicznych. zakładał stopniowe wdrażanie, pilotaże
pomocy prawnej i informacji prawnej. Re- Apele o wprowadzenie systemowych i ocenę skuteczności wprowadzanych roz-
sort ogłosił go przed samym Bożym Naro- rozwiązań dotyczących nieodpłatnej wiązań. Projekt ustawy z paz
dziernika
dzeniem, a czas konsultacji publicznych pomocy prawnej i poradnictwa formu- 2010 r. ograniczał się już tylko do udziela-
i międzyresortowych przypadł na okres łowane są w Polsce od lat, od zawsze nia informacji prawnej poprzez Centrum
świąteczny (termin na złożenie opinii towarzyszą im też obietnice polityków Informacji Prawnej. Projekt został przy-
upływał dla organizacji obywatelskich i ludzi władzy rozwiązania tego proble- pomniany także w 2011 r. i dość niespo-
5 stycznia). Mimo to wpłynęło wiele opinii mu. Tytułem anegdoty można przytoczyć dziewanie wniesiony do Sejmu w 2014 r.
co pokazuje skalę zainteresowania po- historię z zamierzchłych czasów, kiedy Równolegle prace zakończone publikacją
mocą prawną. Projekt był zaskoczeniem, to podczas Forum Pomocy Prawnej or- zielonej księgi w 2014 r. toczyły się w Kan-
choć kilkanaście dni wcześniej odbyło się celarii Prezydenta RP, a jeden z projektów
w Ministerstwie Sprawiedliwości spotka- wniosła do Sejmu opozycja (2012 r.).
nie dla wybranych organizacji pozarządo- Choć dotychczasowe projekty były zu-
wych oraz przedstawicieli samorządów pełnie różne, pewne elementy je łączą. Po
prawniczych, na którym pokazano jego pierwsze autorzy projektów zdefiniowali
pierwszą wersję. Zaskakuje także tempo charakter pomocy  od zwykłej informa-
Zdaniem wielu znawców zagadnienia
prac nad dokumentem. W rozmowach cji po poradÄ™ kwalifikowanÄ…. Po drugie
potrzeby prawne i brak środków na
ten proces legislacyjny nazywany jest  lex dostrzegali różne podmioty jako poten-
exposé , jako że poczÄ…tkiem dziaÅ‚aÅ„ byÅ‚a ich zaspokojenie majÄ… w dużej mierze cjalnych usÅ‚ugodawców w dziedzinie po-
obietnica złożona w wystąpieniu premier radnictwa. Zarówno prawników  adwo-
inne osoby niż krąg określony ustawą
Kopacz (1 paz
dziernika 2014 r.)  na takie katów, radców prawnych, aplikantów,
o pomocy społecznej
z
ródło pochodzenia projektu wskazuje czasem absolwentów  jak i podmioty
FOT. WOJTEK GÓRSKI
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik 30 stycznia  1 lutego 2015 nr 20 (3913) gazetaprawna.pl
to także inwestycja
prawne) już przysługuje osobom obję-
tym ustawą o pomocy społecznej.
ZaskakujÄ…ca jest propozycja, by two-
rzono równolegle 16 wojewódzkich sys-
temów dostępu do informacji prawnej.
Prawo mamy jedno w kraju i akurat sys-
tem informacji telefonicznej mógłby być
scentralizowany i tańszy dzięki wykorzy-
staniu efektu skali. Nie jest także jasne,
dlaczego zdaniem autorów projektu to
właśnie organizacje pozarządowe mia-
łyby tworzyć system informacji prawnej.
W tym kontekście wymaga także roz-
ważenia wzajemna relacja informacji
i pomocy prawnej, w projekcie sÄ… to byty
niezależne, tymczasem w rzeczywistości
sÄ… z sobÄ… zwiÄ…zane. Projekt nie odnosi
się także w żaden sposób do istniejące-
go systemu pomocy prawnej sÄ…dowej, co
osłabia jego systemowość.
Z doświadczeń światowych wynika,
że jednym z najważniejszych elemen-
tów systemu jest wprowadzenie rozwią-
zań, które pozwalają na skuteczną i jed-
nocześnie efektywną pomoc klientom
 zaczyna się ona od określenia potrzeb
klienta pomocy. Osoba pierwszego kon-
taktu, opłacana niżej niż adwokat, w ra-
mach tzw. triage część klientów odsyła
lub kieruje do odpowiednich instytucji,
części udziela wystarczającej informacji,
a część klientów kieruje do adwokata/
radcy prawnego (tylko w sprawach wy-
magajÄ…cych kwalifikacji adwokata/radcy
prawnego). Projekt ustawy nie zawiera
takich rozwiązań, porad mają udzielać
wyłączenie adwokaci i radcy (poradą więc
będzie udzielenie informacji o adresie
poszukiwanej instytucji?).
wyspecjalizowane w poradnictwie, jak wcześniejszych propozycji, de facto jest by korzystające z pomocy społecznej Autorzy projektu deklarują jego efek-
organizacje pozarządowe, biura porad nowym, autorskim pomysłem. Trud- (lub spełniający kryterium uzyskiwania tywność (przewidziano wydatki ok. 100
obywatelskich czy uniwersyteckie po- ność w jego omówieniu powoduje fakt, pomocy społecznej). mln zł rocznie), tymczasem szczegółowe
radnie prawne. Po trzecie w projektach że ulega on obecnie zmianom, których wyliczenia przeprowadzone przez eksper-
O co warto zawalczyć
widać chęć stworzenia jakiejś instytucji, zakres nie jest przesądzony (być może tów pokazują, że przy założonej grupie
która jest gospodarzem problematyki po- właśnie podczas Kongresu Poradnic- Wydaje się, że poprawki, które obecnie odbiorców pomocy prawnej wydatki na
radnictwa czy szerzej pomocy prawnej twa, w najbliższy poniedziałek, mini- wprowadzane są do projektu, to wpływ pomoc prawną są znacznie przeszacowa-
w ogóle. Nazwa jest wtórna, ale taka Rada strowie sprawiedliwości i pracy ogłoszą krytyki, z jaką spotkał się dokument ne. Z kolei projektowane rozwiązania do-
Pomocy Prawnej, w zależności od projek- uzgodnione zmiany). Co zatem prze- w ramach konsultacji, oraz efekt dialo- tyczące informacji prawnej na podstawie
tu, zajmuje się m.in. badaniem i ewalu- widywał oficjalny projekt skierowany gu między Ministerstwem Sprawiedli- badań i wyliczeń nie będą wystarczające.
acją systemu, standaryzacją, edukacją. do konsultacji? Podzielenie zagadnie- wości i Ministerstwem Pracy. Zmienić Projekt właściwie nie uwzględnia istnie-
Natomiast wszystkie dotychczasowe nia na informację prawną oraz pomoc się ma sposób definiowania odbiorców jących już struktur poradniczych zarówno
projekty ustaw miały też pewną wyraz
ną prawną pozasądową. Co do dostępu pomocy oraz krąg podmiotów upraw- publicznych, jak i niepublicznych i relacji
słabość. Przede wszystkim była to trud- do informacji prawnej projekt zakła- nionych do jej świadczenia. Otóż na kil- do tych struktur projektowanego systemu
ność w określeniu grupy adresatów porad- da, że od 2017 r. będą tworzone przez ka punktów porad prowadzonych przez pomocy prawnej, który ma działać obok,
nictwa związana z niewiedzą, ilu z nich wojewodów infolinie  wojewódz- adwokatów i radców ma przypadać jeden choć wiemy, że de facto będzie dublował
z pomocy będzie chciało skorzystać i jakie kie centra informacji prawnej (a więc punkt prowadzony przez inne podmioty, niektóre rozwiązania.
to wygeneruje koszty. Przyjmowano róż- 16 niezależnych), a prowadzić je będą jak biura porad obywatelskich czy or- Projekt nie przewiduje procedury kon-
ne kryteria  m.in. minimum egzystencji, organizacje pozarządowe, które wygrają ganizacje pozarządowe, które wygrają troli jakości porad oraz mechanizmu ewa-
minimum z ustawy o pomocy społecz- odnośne konkursy ofert organizowane odnośne konkursy. luacji efektywności systemu udzielania
nej, płaca minimalna  lub odpowiednio przez wojewodów. Jakie inne elementy projektu wyma- porad prawnych. Są to oczywiste elemen-
powiększony procent przyjętego kryte- Co do dostępu do pomocy prawnej po- gają dodatkowej refleksji i ewentualnych ty dla każdego twórcy takiego systemu
rium (np. 150 czy 200 proc.). Autorzy tych zasądowej, projekt przewiduje od 2016 r. korekt? Czy projekt, który najwyraz
niej na świecie. Wszędzie tam istnieje etyka
projektów nie bazowali na szczegółowej powierzenie jej świadczenia wyłącznie podlega głębokim przeobrażeniom na zawodowa i samorządowa odpowiedzial-
wiedzy, faktach, twardych danych, zało- adwokatom i radcom prawnym (nawet przestrzeni kilku tygodni, może ewo- ność dyscyplinarna adwokatury. A jednak
żenia były raczej intuicyjne i ograniczały z wyłączeniem aplikantów). Otóż w ra- luować dalej? Są w nim elementy, które państwo, przeznaczając na pomoc prawną
się do szacunków kosztów, właściwie bez mach powiatów (które zawierają poro- warto docenić (jak zbliżenie poradnic- środki publiczne, powinno wprowadzać
szczegółowych wyliczeń dotyczących za- zumienia z gminami) tworzone mają twa do obywateli, opieranie się na lo- elementy kontroli jakości i oceny efek-
potrzebowania na pomoc. być punkty pomocy prawnej, w których kalnych strukturach samorządowych, tywności (takie, które dają się pogodzić
To się obecnie zmieniło, jako że od kilku mają dyżurować prawnicy. Uprawnio- uwzględnienie wykwalifikowanych z niezależnością zawodów prawniczych).
lat, głównie za sprawą projektu systemo- nymi do uzyskania pomocy byłyby oso- prawników  adwokatów i radców praw- Dokument nie przewiduje stworzenia
wego, którego liderem jest Ministerstwo nych jako doradców). Być może kilka do- systemu zbierania i analizowania danych
Pracy, powstały takie opracowania. Wni- datkowych zmian uczyni go projektem, płynących z poradnictwa dla celów ana-
Badania poradnictwa prawnego
kliwe badania oraz analizy ekonomiczne, który pozwoli stworzyć podwaliny sys- lityki niezbędnej dla racjonalnych poli-
głównie prof. UJ Waldemara Florczaka, temu, z nadzieją, że będzie on oceniany tyk publicznych. Tymczasem tworzenie
i obywatelskiego
dr. Jana Winczorka i dr. Michała Araszkie- i zmieniany w zależności od wyników publicznego systemu udzielania pomocy
wicza, spowodowały, że propozycje zmian Wśród licznych opracowań średniorocznych makro- tej oceny. Byłby to niechybnie sukces, po prawnej jest znakomitą sposobnością do
systemowych formułowane w ostatnim dotyczących poradnictwa, ekonomicznych kosztów latach starań. Ale by zmniejszyć ryzyko stworzenia mechanizmu zbierania takich
czasie zawierają dość szczegółowe wyli- które powstały w ostat- bieżącego i przyszłego niepowodzenia, warto dodatkowo zwró- informacji. Projekt nie zakłada także ist-
czenia (oczywiście uwzględniające margi- nich latach (a są dostępne systemu nieodpłatnego po- cić uwagę na następujące zagadnienia nienia na poziomie centralnym żadnej
nes błędu) dotyczące kosztów poradnictwa na stronie www.inpris.pl), radnictwa prawno-obywa- (poniżej cytuję fragmenty wstępu do jednostki (choćby departamentu w mi-
w zależności od grupy adresatów, metod wymienić można między telskiego w Polsce opinii INPRIS sformułowanej w ramach nisterstwie czy Rady Pomocy Prawnej),
świadczenia i zakresu przedmiotowego innymi:  Poradnictwo (W. Florczak, 2013);  Porady konsultacji publicznych, www.inpris.pl). która zajmowałaby się badaniem działania
udzielanej pomocy. Takie wyliczenia za- prawne i obywatelskie prawne w Polsce: sugestie Jeśli chodzi o adresatów pomocy, pro- systemu, standaryzacją, pracami na rzecz
wiera załącznik do zielonej księgi wydanej  system, koszty, innowa- wynikające z praktyki mię- jekt przewiduje zbytnie zawężenie krę- systemu (jak tworzenie scentralizowane-
przez Kancelarię Prezydenta w 2014 r., cje (praca zbiorowa pod dzynarodowej (M. Baren- gu odbiorców porad, przy braku weryfi- go systemu komputerowego do obsługi
takie wyliczenia zawiera propozycja red. G. Wiaderka, 2014); drecht, M. Gramatikov, kacji, czy rzeczywiście konkretne osoby świadczonej pomocy, który oszczędza pu-
modelu poradnictwa opracowana przez  Technologie informacyj- C. van Zeeland, 2012), tej porady potrzebują. Zdaniem wielu bliczne środki wykorzystując efekt skali).
ekspertów INPRIS w 2014 r. (informacja ne a nieodpłatna pomoc  Dostęp do nieodpłat- znawców zagadnienia potrzeby praw- Takie instytucje istnieją w krajach, które
w ramce obok). prawna (M. Araszkiewicz, nej pozasądowej pomocy ne i brak środków na ich zaspokojenie słyną z najlepszych rozwiązań w dziedzi-
2015);  Przegląd litera- prawnej dla potrzebu- mają w dużej mierze inne osoby niż krąg nie poradnictwa.
Może tym razem?
tury na temat dostępno- jących. Zielona księga określony ustawą o pomocy społecznej. Mam zatem nadzieję, że także te zagad-
Najnowszy projekt ustawy o nieodpłat- ści i korzystania z pomocy (Kancelaria Prezydenta Trzeba także uwzględnić fakt, że infor- nienia zostaną wzięte pod uwagę przez
nej pomocy prawnej i informacji praw- prawnej (J. Winczorek, Rzeczypospolitej Polskiej, mowanie o prawach i uprawnieniach autorów projektu i uwzględnione w pra-
nej tylko momentami odwołuje się do 2012);  Próba wyceny 2014). oraz poradnictwo specjalistyczne (w tym cach nad jego zmianami.
FOT. MICHAL KOA
YGA
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C6 EDUKACJA
Reforma aplikacji prawniczych
KSSiP niczym radzieck
CEZARY KOSIKOWSKI
prof. zw. dr hab., kierownik Katedry
Prawa Gospodarczego Publicznego
Uniwersytetu w Białymstoku
Ślubowanie 300 młodych adwokatów zorganizowane przez Naczelną Radę Adwokacką, Warszawa, 2011 r.
rawnika kojarzy się zwykle prawniczych dyplomów? Praktycznie po wyboru, bo niektóre rodzaje zajęć mogą
Absolwentów
z osobą, która ukończyła skończeniu studiów prawniczych ich ab- być wykonywane bez żadnych uprzednich
wyższe studia prawnicze solwent może (alternatywnie): przygotowań, natomiast inne wymaga-
prawa, którzy
i uzyskała dyplom magi- % %zatrudnić się zarówno tam, gdzie jest ją ukończenia wymaganej aplikacji. Bez
stra prawa, nabywając sta- wymagane posiadanie wykształcenia ukończenia jakiejkolwiek aplikacji magi-
nie odbyli żadnej
tus osoby z wyższym wy- prawniczego, jak i tam, gdzie nie jest ster prawa może zostać:
aplikacji, można Pkształceniem. Szacuję, bo ono konieczne, % %urzędnikiem samorządowym,
polska statystyka publiczna nie podaje ta- % %podjąć własną działalność gospodarczą, % %sędzią sądu administracyjnego, jeśli
porównać
kich danych, iż co roku niemniej niż tysiąc związaną z posiadaniem prawniczego wcześniej przez 10 lat był zatrudniony
osób kończy studia prawnicze. W opinii wykształcenia lub niezwiązaną z nią, na stanowisku urzędnika zajmujące-
z futbolistami
społecznej jest to kierunek, którego ukoń- % %podjąć stosowną aplikację wymaganą go się tworzeniem lub stosowaniem
czenie umożliwia zrobienie kariery i życie przy zatrudnieniu w zawodach praw- prawa, lub gdy posiada dyplom dokto-
grajÄ…cymi
w dobrobycie. Posiadanie wykształcenia niczych lub nieprawniczych, ra habilitowanego lub profesora nauk
prawniczego jest cenione nawet wśród % %wybrać ścieżkę kariery naukowej (aka- prawnych,
w niższych ligach.
polityków, chociaż prawników nie ma demickiej), % %asystentem sędziego administracyj-
zbyt wielu w parlamencie i rządzie oraz % %podjąć działalność polityczną lub spo- nego,
Jednocześnie
w organach partii. Tylko nieliczni nazy- łeczną, w której posiadanie dyplomu % %arbitrem w sądach polubownych lub
wają prawników  papugami lub  kręta- magistra prawa raczej pomaga niż rozjemcą bądz
mediatorem w komi-
często są to
czami za pieniÄ…dze . Tymczasem studia przeszkadza, sjach rozjemczych (pojednawczych),
prawnicze nie mają charakteru studiów % %pozostać bez stałego zatrudnienia, zy- % %funkcjonariuszem policji lub straży
osoby decydujÄ…ce
zawodowych. SÄ… tego co najmniej dwie skujÄ…c czasowo status bezrobotnego miejskiej bÄ…dz
w służbach specjalnych
konsekwencje. bÄ…dz
utrzymującego się z przychodów (CBA, CBŚ, ABW, Agencji Wywiadu),
o naszych losach,
Otóż absolwent prawa powinien sta- wynikających z wykonywania doraz
- a także w służbie celnej oraz w służ-
le aktualizować swoją wiedzę, bowiem nych prac lub zajęć. bie więziennej,
np. jako urzędnicy
prawo rozwija siÄ™ bardzo dynamicznie. Gdy odrzucimy dwie ostatnie opcje, to % %doradcÄ… podatkowym,
państwowi W Polsce obowiązują również regulacje z łatwością dostrzeżemy, że perspektywy % %przedsiębiorcą (własna kancelaria
unijne, których wielu absolwentów pra- absolwentów prawa są liczne i różnorod- prawnicza lub inna działalność go-
i samorzÄ…dowi
wa nie miało okazji dobrze (lub w ogóle) ne. Trzeba jednak dokonać odpowiedniego spodarcza, np. ochrona osób i mienia),
poznać podczas swoich studiów. Wiele % %doktorantem i ewentualnie póz
niej
oraz niektórzy
osób kończyło też studia prawnicze jesz- nauczycielem akademickim.
cze przed 1990 r., a więc prawo obecnego Natomiast inne możliwości są już zwią-
sędziowie sądów
ustroju jest dla nich bardzo często  pra- zane z obowiązkowym zaliczeniem odpo-
wem obcym . Konieczny staje siÄ™ zatem wiedniej aplikacji. Jedne z nich odnoszÄ…
administracyjnych
udział w szkoleniach, kursach czy nawet się do zawodów lub funkcji, których wy-
W 2012 r. na stanowisko sędziego
podjęcie studiów podyplomowych itp. konywanie jest możliwe nie tylko przez
rejonowego nominowano 192
Poza tym, aby zdobyć zawód stricte praw- prawników, a więc aplikacji: dyploma-
osoby. Z kolei w 2014 r. na aplikacjÄ™
niczy (sędzia, prokurator, adwokat, radca tyczno-konsularnej, administracyjnej,
prawny, notariusz, komornik) lub kompe- kontrolerskiej, kuratorskiej, eksperckiej
przeprowadzaną przez KSSiP zgłosił0
tentnie wykonywać zadania legislatora, (w zakresie prawa własności przemysło-
się 1450 osób, przyjęto zaś na aplikację
absolwent prawa musi przejść jeszcze wej), rzecznikowskiej (rzecznicy paten-
długą drogę, prowadzącą do celu przede towi), biegłych rewidentów. Zaliczenie
ogólną 181. Czy to oznacza, że prawidłowo
wszystkim przez ukończenie wymaganej wymienionych aplikacji staje się podsta-
oszacowano przyszłe potrzeby sądów
aplikacji prawniczej, a także przez kolejne wą nabycia uprawnienia do ubiegania się
awanse zawodowe. o wpis na listę odpowiednich zawodów
i prokuratury? Nie, skoro aplikacja ma
Jakie są zatem zawodowe losy absol- lub funkcji. Z wielu względów ukończe-
przygotowywać nie tylko do zawodów
wentów prawa? Czym zajmują się i w ja- nie owych aplikacji jest dla absolwentów
kim zakresie czynią użytek ze swoich sędziego i prokuratora studiów prawniczych łatwiejsze niż dla
FOT. MATERIAÅ‚Y PRASOWE
ADAM ST
PIEC
/REPORTER
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik 30 stycznia  1 lutego 2015 nr 20 (3913) gazetaprawna.pl
ecka akademia nauk
innych, ponieważ aplikacja polega m.in. komunikat o terminie i warunkach nabo- Absolwenci prawa, którzy nie zdecy- Po trzecie, celowe wydaje się powołanie
na poznaniu prawa stosowanego w okre- ru na poszczególne aplikacje prawnicze. dowali się i nie odbyli żadnej aplikacji, aplikacji sądowoadministracyjnej, organi-
ślonym obszarze. Każdy zainteresowany wie zatem o tym, mogą być porównywani z futbolistami zowanej przez NSA i prowadzonej przez
Z kolei drugi rodzaj aplikacji dotyczy kiedy i gdzie może dokonać zgłoszenia na grającymi w niższych ligach. Jednocześnie wojewódzkie sądy administracyjne. Po-
zdobycia uprawnień do wykonywania za- egzamin wstępny. W zasadzie nie można często są to osoby decydujące o naszych winna przygotowywać kadry sędziowskie
wodu stricte prawniczego. Droga do są- odmówić przyjęcia na aplikację osoby, któ- losach (np. jako urzędnicy państwowi i sa- i ich zaplecze (asystenci sędziów, referen-
dów (z pewnymi wyjątkami) i prokuratury, ra pozytywnie zaliczyła egzamin wstępny. morządowi, niektórzy sędziowie sądów darze) w sądach administracyjnych. Nie
a także do adwokatury i radcostwa praw- Nie ustala się obecnie, poza aplikacją administracyjnych). Najbardziej ambitni jest bowiem żadnym dobrym rozwiąza-
nego oraz do notariatu i urzędu komorni- legislacyjną, żadnych limitów przyjęć na z nich czasami odbywają jakieś kursy lub niem problemu powoływanie na urząd
ka, a także do uzyskania statusu legislato- aplikację prawniczą. Co więcej, przepisy szkolenia specjalistyczne. Większość jed- sędziów wojewódzkich sądów admini-
ra prowadzi bowiem przez odpowiednią dotyczące notariuszy i komorników na- nak nie garnie się do doskonalenia swej stracyjnych osób, które przez 8 lat wyko-
aplikację i egzamin końcowy, a potem kazują im wręcz przyjmowanie na apli- pierwotnej (z reguły mocno nieaktualnej) nywały inne zawody prawnicze lub przez
jeszcze przez różne szczeble konkursów kację co najmniej jednego aplikanta raz wiedzy prawniczej. No i teraz już wiado- 10 lat stosowały prawo administracyjne
poprzedzających powołanie na stanowi- na 3,5 roku lub co 3 lata. Polska statystyka mo, dlaczego jest tak, jak jest, czyli z
le, w urzędach administracji publicznej. Są
sko sędziego lub prokuratora. publiczna nie podaje danych dotyczących a wizerunek prawnika schodzi na psy, za to bowiem ludzie, którzy w zdecydowanej
Wokół aplikacji prawniczych od daw- aplikantów zawodów prawniczych (z wy- co przepraszam moje psy. Ale tak wca- większości nie znają teorii i zasad oraz
na jest wiele hałasu, nie zawsze zresztą jątkiem aplikantów adwokackich, których le nie musi być, bowiem niewiele trzeba materialnego i procesowego prawa ad-
zasadnego, skoro doszło do ustawowego jest o połowę mniej niż adwokatów). zmieniać w obowiązującym obecnie sys- ministracyjnego. Szkolono ich w innym
uregulowania spornych zagadnień na- Najbardziej niepokojące jest to, że nie temie aplikacji prawniczych, zwłaszcza zakresie i wiedza potrzebna sędziemu
boru i organizacji aplikacji prawniczych, znamy oficjalnie liczby aplikantów są- tych organizowanych przez samorządy administracyjnemu jest im z reguły obca.
a także wynikających stąd uprawnień dowych i prokuratorskich. Utrudnia to zawodowe prawników. Potrzebne są na- Lepiej będzie zatem, gdy przez 3 lata
dla osób kończących aplikację z wyni- ocenę, czy jest to liczba zasadnie przyjęta. tomiast inne zmiany. osoby kandydujące do piastowania god-
kiem pozytywnym. Dla dokonania oce- Posłużę się więc następującymi danymi. Po pierwsze, należy postulować, aby ności sędziego administracyjnego odbędą
ny wdrożonych zmian przeprowadziłem W 2012 r. (nie ma innych danych) na sta- obowiązkiem ukończenia aplikacji legi- aplikację sądowoadministracyjną, a po-
szczegółową analizę przyjętych rozwiązań nowisko sędziego rejonowego nomino- slacyjnej objąć także wybranych praw- tem przejdą drogę awansu zawodowe-
prawnych. Zasięgnąłem też opinii apli- wano 192 osoby. Natomiast w 2014 r. na ników zatrudnionych w organach sa- go przez stanowiska asystenta sędziego
kantów lub patronów wszystkich rodza- aplikację przeprowadzaną przez KSSiP morządu terytorialnego. Tam bowiem (2 lata) i referendarza (2 lata). Sąd admini-
jów aplikacji (na niektórych sam zresztą zgłosiły się 1450 osoby, przyjęto zaś na tworzy się prawo miejscowe. Trzeba przy stracyjny oraz jego sędziowie, to nie jest
prowadziłem zajęcia). Zapoznałem się też aplikację ogólną 181. Czy to oznacza, że tym poszerzać limity przyjęć na aplikację żaden gorszy rodzaj wymiaru sprawiedli-
z licznymi wypowiedziami publicystycz- Krajowa Rada Sądownictwa oraz KSSiP legislacyjną, jeśli nie chcemy, aby two- wości, do wykonywania którego nie trzeba
nymi na temat aplikacji prawniczych, któ- prawidłowo oszacowały przyszłe potrzeby rzeniem prawa zajmowali się absolwen- się odpowiednio przygotować.
re szczególnie szeroko prezentował DGP. sądów i prokuratury? Nie, skoro aplikacja ci akademii wychowania fizycznego lub Po czwarte, wszystkim pozostałym ab-
Moje spostrzeżenia są następujące. ma przygotowywać nie tylko do objęcia geologii (wystarczy, że są posłami lub mi- solwentom prawa warto stworzyć moż-
Po pierwsze, obecne regulacje praw- zawodów sędziego i prokuratora, lecz tak- nistrami). Uprawnione są dążenia środo- liwość praktycznego poznania funkcjo-
ne nie pozostawiają żadnego marginesu że stanowisk asesora prokuratury oraz wiska do uznania absolwentów aplikacji nowania zawodów prawniczych. W toku
uprawniającego do wysuwania podejrzeń asystenta sędziego lub prokuratora oraz legislacyjnej za osoby wykonujące zawód studiów prawniczych nie było to w za-
i formułowania insynuacji, że aplikacja referendarza sądowego. Są też inne powo- legislatora. sadzie możliwe. Tymczasem absolwen-
jest dostępna tylko dla wtajemniczonych dy. Trudno jest przecież oceniać przyszłe Po drugie, ośmielam się zapropono- ci prawa, którzy nie ukończyli aplikacji
i swoich. Jest to o tyle ważne, że przez lata potrzeby kadrowe jedynie na podstawie wać rezygnację z aplikacji prowadzonej prawniczej i wybrali inny wariant swojej
nad systemem rekrutacji na aplikacje danych dotyczących przewidywanego obecnie przez KSSiP. Mam bowiem nie- zawodowej przyszłości, potrzebują takiej
prawnicze ciążyło podejrzenie o nepotyzm ruchu emerytalnego w tych zawodach odparte wrażenie, że uczyniono z niej coś wiedzy (np. zatrudnieni w urzędach pu-
i kumoterstwo. Być może tak i było, tyle lub stanowiskach. Nie można przecież na wzór  radzieckiej akademii nauk , po blicznych lub w fundacjach i stowarzy-
tylko, że o dziedziczność zawodów dbali wykluczyć wystąpienia różnych zdarzeń skończeniu której nie było już nikogo mą- szeniach, właściciele kancelarii prawni-
również przedstawiciele wszystkich in- losowych, w wyniku których nastąpi więk- drzejszego na świecie, łącznie z Panem czych). To dla nich należałoby uruchomić
nych zawodów, łącznie z dozorcami. sze niż przewidywano uszczuplenie kadr Bogiem. Aplikacja ogólna jest zbędna, sko- i prowadzić 2-letnie odpłatne studia po-
Po drugie, wyłączając odrębności doty- sędziowskich i prokuratorskich. Trzeba ro koncentruje się na nauczaniu tego, co dyplomowe pod nazwą  Funkcjonowanie
czące aplikacji ogólnej, sędziowskiej i pro- mieć także na uwadze możliwość zmia- aplikanci znają już lub powinni znać ze zawodów prawniczych .
kuratorskiej, a także aplikacji legislacyjnej, ny zawodu sędziowskiego lub prokura- Studia powinny być uruchamiane i or-
unormowania prawne odnoszące się do torskiego na inny rodzaj zajęcia bądz
też ganizowane przez uniwersyteckie wydzia-
pozostałych rodzajów aplikacji wykazują przejścia na wcześniejszą emeryturę (ren- ły prawa oraz realizowane we współpra-
więcej podobieństw niż różnic. Czasami tę chorobową), a także wyjazd za grani- cy z organami wymiaru sprawiedliwości
są to wręcz niemalże tożsame regulacje cę bądz
objęcie funkcji publicznych. Nie oraz organami samorządów zawodowych
(np. aplikacji adwokackiej i radcowskiej). można też zakładać, że wszyscy aplikanci adwokatów, radców prawnych, notariuszy
Celowe wydaje się powołanie aplikacji
Podobieństwa dotyczą zasad oraz warun- pomyślnie ukończą aplikację. Dlatego na i komorników. Celem studiów powinno
sÄ…dowoadministracyjnej, organizowanej
ków naboru na aplikację, a także jej or- aplikację realizowaną w systemie KSSiP być poznanie praktyki stosowania oraz
ganizacji i kontroli. Prawie wszystkich należało przyjmować większą liczbę kan- przez NSA i prowadzonej przez wojewódzkie
egzekucji prawa w sÄ…dach i prokuratu-
aplikantów obowiązują takie same za- dydatów, którzy pozytywnie złożyli egza- rze, a także przez adwokatów i radców
sÄ…dy administracyjne. Powinna
sady odpowiedzialności dyscyplinarnej min wstępny. prawnych oraz notariuszy i komorników.
(z wyjątkiem aplikantów Krajowej Szkoły Po czwarte, wszystkie aplikacje prawni- przygotowywać kadry sędziowskie i ich W każdym z tych miejsc uczestnik stu-
Sądownictwa i Prokuratury, dalej: KSSiP). cze są odpłatne, a tymczasem zatrudnie- diów odbywałby praktykę pod opieką pa-
zaplecze (asystenci sędziów, referendarze)
Takie same są też formy zakończenia apli- nie aplikanta u patrona jest obowiązkowe trona, wynagradzanego z opłat za studia
w sÄ…dach administracyjnych
kacji (egzamin końcowy). Wszędzie (z wy- tylko dla komorników. Pozostali patroni podyplomowe. Po odbytej praktyce patron
jątkiem aplikacji ogólnej, sędziowskiej (adwokaci, radcowie prawni, notariusze) wystawiałby praktykantowi ocenę.
i prokuratorskiej) wprowadzono zasadę mogą, lecz nie muszą zatrudniać swoich Na podstawie pozytywnych ocen ab-
odpłatności za aplikację i przeprowadzane podopiecznych. Aplikant nie zawsze ma studiów prawniczych. Niepotrzebnie więc solwent studiów podyplomowych uzy-
w jej toku egzaminy. Natomiast różnice, możliwość osiągania przychodów pozwa- ściąga się ich na zajęcia organizowane skiwałby dyplom ich ukończenia. Nie
poza tym, iż zasadniczo odnoszą się do lających mu na jednoczesne utrzymanie centralnie (w Krakowie). To jest niewy- uprawniałby on co prawda do wykony-
aplikacji prowadzonych przez RzÄ…dowe siebie i ewentualnej rodziny oraz na po- godne i kosztowne. W Krakowie bezkon- wania konkretnego zawodu prawniczego,
Centrum Legislacji (RCL) oraz przez KSSiP, noszenie kosztów nauki (tylko aplikanci kurencyjnymi są jedynie Wawel i hejnał lecz dawałby wiedzę o praktyce prawni-
dotyczą także czasu trwania aplikacji (od KSSiP otrzymują stypendium i mogą li- z wieży Mariackiej. Nie sądzę natomiast, czej, co mogłoby również zwiększać wśród
roku  aplikacja legislacyjna, przez 2 lata czyć na nagrody). W dodatku nie zawsze aby w innych ośrodkach akademickich dyplomantów poczucie ich wartości. In-
 aplikacja komornicza, 3 lata  aplikacja mogą podjąć dowolną pracę, gdyż niektóre i miastach stanowiących siedziby sądów stytucje zatrudniające chętnych na studia
adwokacka i radcowska). Aplikacja nota- zajęcia mogą zostać uznane za niegodne apelacyjnych nie było wykładowców pra- podyplomowe powinny kierować je na te
rialna oraz aplikacja ogólna oraz sędziow- postawy aplikanta. Dlatego dobrze, że wa równie dobrych, jak na krakowskich studia, zapewniając pokrycie kosztów stu-
ska i prokuratorska mają trwać po 3,5 roku, z wyjątkiem aplikacji komorniczej oraz uczelniach. Po ukończeniu aplikacji ogól- diów i udzielanie urlopów szkoleniowych.
co nie ma zresztą żadnego merytoryczne- ogólnej, sędziowskiej i prokuratorskiej ist- nej następuje przecież podział na aplika- Dzięki uruchomieniu proponowanych
go uzasadnienia. nieje możliwość odbywania tzw. aplikacji cję sędziowską i prokuratorską, które są studiów podyplomowych wielu absol-
Po trzecie, co wydaje się najważniej- pozaetatowej, umożliwiającej zarobkowa- realizowane już w sposób zdecentralizo- wentów prawa niemających ukończonej
sze, ubieganie się o przyjęcie na aplikację nie w innych miejscach. wany. Wróćmy więc do tego, co dobrze już aplikacji mogłoby uzyskać wiedzę, której
prawniczą jest dostępne dla wszystkich Po piąte, ukończenie aplikacji prawni- sprawdziło się w wieloletniej praktyce, nie wynieśli ze studiów prawniczych, po-
chętnych, z wyjątkiem ubiegających się czej zapewnia obecnie możliwość wpisu czyli do aplikacji organizowanej i prze- zbawionych praktyk zawodowych. Stu-
o odbycie aplikacji legislacyjnej, gdzie obo- na listę adwokatów lub radców prawnych, prowadzanej odrębnie przez prokuratu- dia podyplomowe wypełniałyby więc tę
wiązuje zasada skierowania przez urząd a także nominację na notariusza lub jego ry i sądy na szczeblu wojewódzkim. Nie lukę. Uniwersyteckie wydziały prawa
państwowy, a przyjęcie jest możliwe je- zastępcę. Po skończeniu aplikacji komor- słyszałem, aby jej ukończenie komuś za- mają możliwość uruchomienia i orga-
dynie w ramach limitu ustalonego przez niczej można zostać asesorem komorni- szkodziło. Część aplikantów znalazła bo- nizacji tych studiów, gdyż zatrudniają
RCL. O przyjęcie na każdą inną aplikację czym, a potem objąć urząd komornika. wiem zatrudnienie zarówno w sądach wielu nauczycieli akademickich, któ-
prawniczą może ubiegać się absolwent Najgorzej jest po ukończeniu aplikacji pro- i prokuraturze, jak i w sądach administra- rzy jednocześnie wykonują zawód praw-
prawa, który posiada zdolność do czyn- wadzonej przez KSSiP . Ustawa niczego nie cyjnych. Inni zasilili szeregi adwokatów niczy. Część nauczycieli akademickich,
ności prawnych i nie jest osobą skaza- gwarantuje, bo po skończeniu tej aplikacji lub radców prawnych bądz
notariuszy lub pełniąc funkcję patronów, mogłaby wy-
ną (podejrzaną) za przestępstwo oraz ma równie dobrze można zostać asystentem komorników. Nikt nie narzekał tak, jak pełnić wtedy wymagane pensum obcią-
obywatelstwo polskie. sędziego lub referendarzem, jak i otrzy- dzisiejsi absolwenci prawa. Większość żeń dydaktycznych. Przychody z opłat za
Dostępność aplikacji prawniczych wy- mać nominację sędziowską, a w proku- z nich chce zostać zawodowymi prawni- studia podyplomowe mogłyby natomiast
nika z tego, że minister sprawiedliwości raturze być asesorem i potem dopiero kami, ale formuła aplikacji w KSSiP im poprawić stan finansów uczelni i jego
ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej prokuratorem. temu nie sprzyja. pracowników.
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C8 FELIETON NA KONIEC
Widziane z dystansu
Witajcie w świecie konfliktów
o sporach ministra dotyczące tych umiejętności? i zachęcamy do stosowania z inwestycją na terenie znalazła się rekomendacja
zdrowia z lekarzami Czy wspieramy i uczymy mediacji sędziów, wspierając lotniska we Frankfurcie nad stworzenia jednolitego
Maciej
i rządu z górnikami uczniów mediacji rówieśni- ich w tym? Czy istnieje Menem pozwoliła znalez
ć europejskiego systemu
Bobrowicz P
czekają nas strajki: czej? Czy piszemy o niej systemowe podejście do rozwiązanie satysfakcjonują- certyfikacji mediatorów.
radca prawny,
innych niezadowolonych w podręcznikach, które rozwiązywania konfliktów ce kilkanaście grup interesów, Na 4.  projekt stworzenia
mediator
górników, pracowników BGŻ wymieniłem? Czy na w lokalnych społecznościach? w tym właścicieli lotniska, unijnej agencji wspierającej
gospodarczy
zagrożonych zwolnieniami, wydziałach prawa istnieje Czy urzędnicy administracji linii lotniczych, mieszkań- i promującej pozasądowe
i sÄ…dowy,
pracowników poczty (z tego tylko jeden sposób postępo- publicznej mają dziś ców, ekologów, kilka metody rozwiązywania
prezes KRRP
samego powodu), nauczycieli, wania z konfliktem  proces narzędzia do tego, by ministerstw, lokalnych sporów. Miejsce 3 ex aequo:
w latach 2007 2013
rolników. Zapewne szykują sądowy, a alternatywne stosować mediację? przedsiębiorców. Nieprawdo- wykreowanie autorytetów
się też kolejarze. Protestują sposoby rozwiązywania Koszty nierozwiązanych podobne? Zwyciężyła wtedy  osób publicznych będących
frankowicze. W badaniach sporów istnieją być może konfliktów w gospodarce zimna kalkulacja: jakie byłyby ambasadorami mediacji
CBOS ( Polskie Konflikty A.D. w nielicznych kołach Ministerstwo Gospodarki koszty protestów społecz- i ,,mediation pledge , czyli
2013 ) trzy czwarte Polaków naukowych? Czy uczymy oceniło na ok. 40 mld. Jeśli nych, blokad i strajków upowszechnienie publicznej
jest przekonanych profesjonalnie rozwiązywać dodamy do nich koszty w przypadku rozpoczęcia deklaracji o stosowaniu
o ,,skonfliktowaniu społe- konflikty menadżerów? Czy konfliktów społecznych, inwestycji. Wydaje się, że dziś mediacji. Miejsce 2. (też ex
czeństwa i odczucie to jest studenci prawa wiedzą, na kwota ulegnie podwojeniu sytuacja w Polsce dojrzała aequo): rozwój programów
silniejsze niż w latach 80. czym polegają negocjacje lub potrojeniu. do rozwiązań systemowych. typu tydzień mediacji,
i 90. ubiegłego wieku. prawnicze? Czy wystarczająco Wyprzedzające działanie - Strategia rozwiązywania promujących pozasądowe
Spory są czymś natural- wiele mówimy o mediacji na interwencja mediatorów konfliktów i ich instytucjona- metody rozwiązywania
nym w demokratycznym aplikacjach? Czy uczymy w konflikt związany lizacja staje się już nie tylko sporów oraz rozwijanie
państwie. Sprawdzianem wyzwaniem, ale konieczno- projektów pilotażowych.
dojrzałości społeczeństw ścią. Teoria konfliktu mówi I najważniejsze: rozwiąza-
jest to, co się z nimi robi. jasno: im wcześniejsza niem, które wskazano jako
Parlament Europejski zwrócił
Rozstrzyga w ulicznych interwencja, tym większe kluczowe, okazał się rozwój
się do ponad 800 ekspertów
protestach czy w najlepszym szanse na zakończenie sporu. nauczania mediacji
przypadku w sądach? Inne ze wszystkich krajów Nierozwiązane konflikty w szkołach prawniczych.
sposoby w zasadzie nie demolują gospodarkę Nic dodać, nic ująć. Ponad
członkowskich o wskazanie
istnieją w świadomości i dewastują więzi społeczne. osiemset najwybitniejszych
najbardziej efektywnych
społecznej. Ale nie dziwmy Parlament Europejski europejskich ekspertów
się. No bo czy uczymy zwrócił się do ponad 800 (!) reprezentujących różne
nielegislacyjnych rozwiązań
młodych Polaków rozwiązy- ekspertów ze wszystkich systemy prawne, kraje
wspierajÄ…cych mediacjÄ™. Ci
wać konflikty w szkołach? krajów członkowskich o różnej kulturze prawnej
Czy w podręcznikach do o wskazanie najbardziej i różnych doświadczeniach
za kluczowy uznali rozwój
nauki i wiedzy o społeczeń- efektywnych nielegislacyj- opracowało ważną rekomen-
nauczania mediacji w szkołach
stwie znajdują się praktyczne nych rozwiązań wspierają- dację. Wierzę, że dostrzeżemy
i użyteczne informacje prawniczych cych mediację. Na 5. miejscu to w Polsce.
AUTOPROMOCJA
PATRZYMY O B IEKTYWNIE. PISZEMY O DPO WIEDZIA LNIE

najbardziej
wpływowych
prawników
prawnik
W piÄ…tek 6 lutego
oraz na
% Redakcja: ul. Okopowa 58/72; 01-042 Warszawa, tel. [phone], faks: 22 530 40 39; e-mail: [e-mail] % Redaktor naczelna: Jadwiga Sztabińska
% Zastępcy redaktor naczelnej: Andrzej Andrysiak, Dominika Sikora, Paweł Nowacki, Marek Tejchman % Sekretarze: A
ukasz Bąk, Rafał Drzewiecki, Anna Godlewska,
Elżbieta Pietrak, Mirosław Mazanec, Mira Suchodolska % Redaguje: Ewa Szadkowska % Szef działu foto: Krzysztof Cieślewicz % Biuro reklamy (tel. [phone]):
Dyrektor Centrum Reklamy: Katarzyna Jasińska-Szulc % Szef studia DTP: Jacek Obrusiewicz % Produkcja: Elżbieta Stamler, tel. [phone]
©  znak zastrzeżenia praw autorskich; !  znak odpÅ‚atnoÅ›ci; ©!  dwa znaki przy artykule oznaczajÄ… możliwość jego dalszego wykorzystania wyÅ‚Ä…cznie po uiszczeniu opÅ‚aty zgodnie z cennikiem (www.gazetaprawna.pl/licencje) i w zgodzie z Regulaminem korzystania z artykułów prasowych