OSOBOWOŚĆ I ROLA
NAUCZYCIELA
Tradycyjny obraz nauczyciela:
Osoba, która przekazuje wiedzę studentom
(w formie wykładu).
 OSOBOWOŚĆ nauczyciela wg. M. Kreutza
Nauczyciel winien mieć 3 dyspozycje:
" miłość ludzi
" skłonność do społecznego oddziaływania
" zdolność sugestywną
Wzór dobrego nauczyciela
- Mądrość
- Moralność
3 x M
- Maniery
Wg. oczekiwań studentów nauczyciel
mieści się między:
 kolegą
 wyrozumiałym
rodzicem
 ekspertem
POś
DANE CECHY NAUCZYCIELA
" Lubi studentów Wymagający
" Kompetentny Bezpośredni
" Sprawiedliwy Opiekuńczy
" Uprzejmy Elegancki
" śyczliwy Dobrze zorganizowany
" Odpowiadający na pytania Wyrozumiały
POś
DANE CECHY NAUCZYCIELA
Umiejący:
" Zainteresować przedmiotem
" Objaśnić zagadnienie
" Odpowiada na pytania
" Utrzymać dystans
" Stworzyć pogodną atmosferę
" Przygotować materiały
" Wykorzystać czas zajęć
" Być wzorcem osobowym
Nauczyciel powołany jest do tego aby:
- przekazać określony obraz świata
- umo\
liwić zrozumienie
- pozwolić na doznanie i prze\
ycie wartości
- ukształtować określoną sprawność
Alicja A. Kotusiewicz
Uczenie się osób dorosłych:
1. W miarę dojrzewania stają się bardziej
ukierunkowani na siebie
2. Gromadzą doświadczenie, które mo\
e być
z
ródłem uczenia się
3. Gotowi są uczyć się gdy odczują brak wiedzy w
określonej dziedzinie
4. W mniejszym stopniu skupiają się na dziedzinie /
przedmiocie, a bardziej na problemie
5. Kierują się głównie motywacją wewnętrzną
Celem kształcenia jest nabycie:
- wiedzy
- umiejętności
- zachowań
- wartości etycznych
CECHY NAUCZYCIELA WPA
YWAJ
CE NA
WYNIKI NAUCZANIA
1. Kompetencje merytoryczne
 zakres wiedzy
 aktualność wiedzy
2. Zdolności organizacyjne
3. Sposób przekazywania informacji
 aktywizowanie słuchaczy
 dostosowywanie się do zmiennych wymagań
słuchaczy
 jasność wywodu
 właściwości mowy (sugestywność)
CECHY NAUCZYCIELA WPA
YWAJ
CEGO
NA WYNIKI NAUCZANIA
4. Cechy osobowości:
 właściwości umysłu
 postawy, motywacje, wartości
 reakcje emocjonalne
CECHY NAUCZYCIELA WARUNKUJ
CE
POWODZENIE W PRACY
WYCHOWAWCZEJ
1. Umiejętność pracy z młodzie\
ą
2. Sympatia do młodzie\
y
3. Poszanowanie godności ka\
dego z młodych
ludzi
4. Kredyt zaufania w stosunku do młodzie\
y
5. Zgodność pomiędzy słowami a czynami
6. Niezawodność
7. Sprawiedliwość (równość kryteriów ocen)
8. Wymagalność i surowość
ZADANIA NAUCZYCIELA W UCZELNI
MEDYCZNEJ
ogólnej
Pomoc w nabywaniu: wiedzy kształcenie
zawodowej
umiejętności
Kształceniu: zachowań
wychowanie
systemu wartości
Kształcenie + wychowanie = koncepcja ról społecznych
ZADANIA NAUCZYCIELA
1. Być dostępnym
2. Słu\
yć twórczym krytycyzmem
3. Analizować i oceniać problemy
zdrowotne
4. Określać cele kształcenia
5. Oceniać pracę studentów
6. Przygotowywać pomoce naukowe
7. Dobierać sytuacje dydaktyczne
8. Ukazywać uczącym się nowe problemy
ZADANIA NAUCZYCIELA cd.
9. Rozwijać umiejętności rozwiązywania
problemów
10. Pomagać w zrozumieniu podstawowych zasad
naukowych
11. Kontrolować postępy w uczeniu się
12. Wykrywać czynniki le\
ące u podstaw problemów
zdrowotnych
13. Zachęcać do dyscypliny intelektualnej
14. Dawać przykład
Role nauczycieli w zawodach medycznych
Jako tutor
Jako mistrz
Jako przedstawiciel
Studentów
określonej profesji
Opiekun
medycznej
Oceniający Wzorzec
Jako
Programy
postępowania nauczyciel
Jako
Dostarczyciel
Zajęć
Organizator wykładowca
informacji
Jako nauczyciel
Twórca
umiejętności
Studiów
materiałów
praktycznych
dydaktycznych
Informatory Podręczniki tekstowe
(dla studiów, CD, video, materiały w
przedmiotów) sieci
ROLA PEA
NIONA PRZEZ
NAUCZYCIELA ZALEśY OD:
1. Celu kursu
2. Poziomu studenta
3. Rodzaju programu studiów
4. Kultury środowiska
Odmienne funkcje nauczyciela
" w sali wykładowej
" w sali seminaryjnej
" w laboratorium
" przy łó\
ku chorego
" przy pracy z  małą grupą
( case studies , Problem Based Learning)
" przy pracy z indywidualnym studentem
Po\
ądane cechy nauczycieli medycyny
nauczających w salach wykładowych/
ćwiczeniowych (wg studentów i nauczycieli akademickich
Uniwersytet Al Ain, Zjednoczone Emiraty Arabskie)
A. Cechy związane z nauczaniem:
1. Doświadczenie dydaktyczne
2. Wiedza w zakresie nauczanego przedmiotu
3. Wiedza ogólna
4. Umiejętność przekazywania informacji w
sposób zrozumiały
5. Pewność siebie
6. Przestrzeganie norm etycznych
Po\
ądane cechy nauczycieli medycyny
nauczających w salach wykładowych/
ćwiczeniowych
cd.
A. Cechy związane z nauczaniem:
" Zdolność do wyra\
ania własnej opinii
" Chęć słu\
enia pomocą studentom
" Brak egoizmu
" Oddanie w stosunku do obowiązków
" Szacunek dla poglądów studentów
" Pomaganie studentom w nabywaniu
umiejętności samodzielnego uczenia się
Po\
ądane cechy nauczycieli medycyny
nauczających w salach wykładowych/
ćwiczeniowych
cd.
B. Cechy zawodowe:
" Nauczanie prostym językiem
" Prezentowanie materiału w logicznej kolejności
" Zwracanie uwagi na informacje najbardziej
istotne
" Tworzenie atmosfery sprzyjającej dyskusji
" Dostarczanie materiałów dydaktycznych
(streszczenia)
" Stosowanie pomocy audio-wizualnych
Po\
ądane cechy nauczycieli medycyny
nauczających w salach wykładowych/
ćwiczeniowych
cd.
B. Cechy zawodowe:
" U\
ywanie tablicy podczas nauczania
" Dostępność dla studentów chcących podyskutować
" Nakłanianie studentów do samodzielnego studiowania
" Dobre kontakty ze studentami
" Korelowanie nauczanego materiału z praktyką
lekarską
" Umiejętność zorientowania się, kiedy studenci nie
rozumieją materiału
Po\
ądane cechy nauczycieli medycyny
nauczających w salach wykładowych/
ćwiczeniowych
cd.
C. Cechy osobowe:
" Skuteczność
" Kreatywność
" Samokrytycyzm
" Pilność
" Umiejętność szybkiego reagowania
" Dokładność
Po\
ądane cechy nauczycieli medycyny
nauczających w salach wykładowych/
ćwiczeniowych
cd.
C. Cechy osobowe:
" Poczucie odpowiedzialności
" Właściwe zachowanie zawodowe
" Działanie sprawiedliwe
" Wdzięk i osobista atrakcyjność
" Świadomość oczekiwań odnośnie zachowań
społecznych
" Poczucie humoru
Po\
ądane cechy nauczyciela jako osoby
ułatwiającej uczenie się (w sesjach PBL)
" Zdolność komunikowania się ze studentami w
sposób nieformalny
" Umiejętność stworzenia atmosfery
sprzyjającej dyskusji
" Posiadanie wiedzy w danej dziedzinie
Cechy po\
ądane u nauczyciela słu\
ącego jako
wzór
" entuzjazm dla reprezentowanej dyscypliny
" demonstrowanie znakomitego klinicznego
rozumowania
" ustalanie dobrego kontaktu z pacjentem
" dostrzeganie pacjenta jako całości
" zgodność postępowania z głoszoną ideologią
Na doskonałego nauczyciela składają się dwa
elementy:
" to co posiadł i ma do rozdania
" sposób rozdawania
Co nauczyciel powinien wiedzieć
W odniesieniu do komunikacji ustnej
1. Jak wykładać
2. Jak dawać informację zwrotną
3. Jak kontrolować sposób mówienia i  mowę
ciała
4. Jak pozyskiwać informację zwrotną
5. Jak przygotowywać materiały pomocnicze
Co nauczyciel powinien wiedzieć
W odniesieniu do ogólnej funkcji nauczyciela
1. Jak tworzyć program
2. Na czym polegają metody dydaktyczne
takie jak PBL, TBL,paper cases
3. Jak przygotowywać materiały
4. Jakie są ró\
ne formy oceny studentów
5. Jak korzystać z technologii informatycznej
6. Na czym polega opieka nad studentami
indywidualnymi, kołem naukowym, magistrantami ...
Na autorytet nauczyciela składają się:
" prawość i stałość charakteru
" sprawiedliwość w postępowaniu wobec innych
" konsekwencja
" wytrwałość
" poziom intelektualno-kulturalny
" postawa twórcza
" praca naukowa
Wartość dokonań uczonego mierzy się
podwójnie:
1. tym co sam wniósł w rozwój własnej
dyscypliny
2. tym co dzięki jego inspiracji mogli wnieść w
rozwój wiedzy jego uczniowie
Alicja A. Kotusiewicz
FRUSTRACJE NAUCZYCIELA
AKADEMICKIEGO
" za du\
o studentów
" zbyt mało godzin dla realizacji programu
" konflikt pomiędzy ró\
nymi obowiązkami
(świadczenie usług medycznych, praca naukowa,
nauczanie)
" rozwój środków audiowizualnych
" potrzeba dostosowania się do nowych koncepcji i
metod dydaktycznych
" nie dość jasne sprecyzowanie zadań dydaktycznych
FRUSTRACJE NAUCZYCIELA
AKADEMICKIEGO cd.
" konieczność poddawania się ocenie
(przez studentów, innych nauczycieli)
" brak uznania dla pracy dydaktycznej
" brak autonomii w kreowaniu programu
zajęć
" brak wsparcia w odniesieniu do zadań
dydaktycznych
Jak zredukować stres nauczycieli?
1. Wprowadzić gratyfikację za jakość nauczania
2. Wyraz
nie określić wyznaczone zadania i
oczekiwania
3. Zapewnić równomierny podział obowiązków
4. Zapewnić fachowe szkolenie oraz pomoc
administracyjną
5. Zatrudnić zespół przeznaczony wyłącznie do
zadań dydaktycznych
Jak zredukować stres nauczycieli? Cd.
6. Maksymalnie zdecentralizować organizację
(autonomia)
7. Zapewnić udział wszystkich nauczycieli w
programach rozwoju zawodowego