Dariusz Wiśniewski

„Jak zgubić 15 kg napełniając swoją duszę. Moja

droga miecza do Santiago de Compostella”

Copyright © by Dariusz Wiśniewski, 2015

Copyright © by Wydawnictwo Psychoskok sp. z o.o., 2015

Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część niniejszej publikacji

nie może być reprodukowana, powielana i udostępniana

w jakiejkolwiek formie bez pisemnej zgody wydawcy.

Skład: Jacek Antoniewski

Projekt okładki: Robert Rumak

Korekta: Paweł Markowski

Ilustracje na okładce: @ alphaspirit – Fotolia.com

ISBN: 978‒83‒7900‒427‒0

Wydawnictwo Psychoskok sp. z o.o.

ul. Spółdzielców 3/325, 62‑510 Konin

tel. [phone]

http://wydawnictwo.psychoskok.pl

e‑mail: [e-mail]

Kup książkę

A On rzekł do nich: Pójdźcie wy

sami osobno na miejsce pustynne

i wypocznijcie nieco! Tak wielu bowiem

przychodziło i odchodziło, że nawet na

posiłek nie mieli czasu.

Mk 6,31

Kup książkę

4

Zamiast wstępu

D

rodzy czytelnicy, nie będzie to typowy przewodnik

po drodze francuskiej z Saint Jean Pied de Port do

Santiago de Compostela, choć będą opisane wszyst‑

kie etapy, które przeszedłem pieszo, miejsca noclegowe, po‑

dane ceny i inne przydatne informacje (przynajmniej mam

taką nadzieję), ale przekażę Wam moje przeżycia, gdy pew‑

nego lutowego dnia roku pańskiego 2015, zdecydowałem

się wkroczyć na Drogę Miecza, jak nazywana jest droga do

Santiago de Compostela (w odróżnieniu do Drogi Serca –

Rzym, czy Drogi Duszy – Jerozolima) i stać się peregrino,

czyli pielgrzymem, pokonując 775 kilometrów, docierając po

36 dniach drogą francuską do grobu św. Jakuba. Niemiecki

poeta Goethe stwierdził, że świadomość europejska zrodziła

się w pielgrzymowaniu do grobu apostoła Jakuba. A świę‑

ty Jan Paweł II w swoim kazaniu w dniu 9 listopada 1982 r.

w Santiago de Compostela – pierwszy papież, który przybył

do tej Katedry – powiedział:

Tu przybywali z Francji, z Włoch, z Europy Środkowej,

z krajów nordyckich i z narodów słowiańskich chrześcijanie

wszelkich stanów: od królów, aż po najskromniejszych wie-

śniaków, chrześcijanie wszelkich poziomów duchowych:

od świętych, jak Franciszek z Asyżu czy Brygida Szwedzka

(nie mówiąc o tylu innych świętych hiszpańskich), aż po

publicznych grzeszników czyniących pokutę.

I ja, prawie 50‑letni grzesznik, (bo kto nie grzeszy?), wy‑

ruszyłem w tę drogę.

Kup książkę

5

Czyli postanowione! Zdecydowałem się. Niedługo stuk‑

nie mi 50 lat, dusza przez ostatni rok poraniona przez różne

wydarzenia dziejące się dookoła mnie. Niosę krzyż, ale czuję,

że samą siłą fizyczną go nie udźwignę. Muszę wyruszyć, żeby

walczyć ze swoimi lękami i stawić czoła demonom. To dlate‑

go drogę, którą podejmuję, zwą również Drogą Miecza. Miecz,

od którego zginał pierwszy apostoł Jakub, stał się symbolem

Świętych wojowników, rycerzy i walczących mężczyzn. Dzię‑

kować i błagać. Tyle i aż tyle. Sam, bo tylko wtedy będzie miało

to sens. Mam dziesiątki pytań, jak i dlaczego? Ile razy jeszcze

upadnę i czy sił starczy, żeby kolejny raz wstać? O nic nie ob‑

winiam Boga, tylko chcę się spróbować dowiedzieć, dlaczego?

I prosić Maryję o opiekę i pomoc w szczęśliwym pielgrzymo‑

waniu. Niedawno przeczytałem książkę „Święta Siostra Fausty‑

na i Boże Miłosierdzie”. Roman Kluska w jej posłowiu napisał,

„że przechodząc bardzo trudny okres w swoim życiu, pomogła

mu wyjść zwycięsko z tej próby książka o Bożym Miłosierdziu”.

Wierzę i mam nadzieję, że ta droga, w którą się wybieram, rów‑

nież pomoże w mojej próbie. Otuchy dodaje św. Jakub:

…Za pełną radość poczytujcie to sobie, bracia moi ilekroć

spadają na was różne doświadczenia. Wierzcie, że to, co

wystawia waszą wiarę na próbę, rodzi wytrwałość. Wy-

trwałość zaś winna być dziełem doskonałym, abyście byli

doskonali, nienaganni, w niczym nie wykazując braków…

Martwi mnie tylko to, że tyle spraw niepozałatwianych

i wszystko zostawiam na głowie mojej żony. Ale moja dru‑

ga połowa wspiera mnie i mówi, że wszystko będzie dobrze,

i że mam jechać. Troje moich dzieci też daje mi wsparcie.

Kup książkę

6

Rodzice zaskoczeni, bo skąd nagle u mnie taki pomysł, ale

błogosławieństwo i różańce na drogę dostaję. Siostrę i przyja‑

ciół informuję, że znikam na przeszło dwa miesiące. Ze sobą

oprócz rzeczy osobistych biorę jedynie stary telefon z nume‑

rami do najbliższych i modlitewnik.

Przygotowania

W młodości byłem aktywny sportowo, teraz aktywnie oglą‑

dam sport w telewizji. A z marszów uprawiam spacery na

krótkie dystanse, dookoła miejsca, w którym mieszkam. No

dobra, przed wymarszem poczytałem w Internecie o Drodze.

Znajomy przeszedł dystans ok. 200 km do Santiago de Com‑

postela. Proboszcz podczas kolędy z pomocą Ducha Świę‑

tego otworzył Pismo Święte na fragmencie listu św. Jakuba:

…Prawdziwa mądrość

Kto spośród was jest mądry i rozsądny? Niech wykaże się

w swoim nienagannym postępowaniu uczynkami doko-

nanymi z łagodnością właściwą modrości! Natomiast, je-

żeli żywicie w sercach waszych gorzką zazdrość i skłonność

do kłótni, to nie przechwalajcie się i nie sprzeciwiajcie się

kłamstwem prawdzie!

Nie na tym polega zstępująca z góry mądrość, ale mądrość

ziemska, zmysłowa, szatańska.

Gdzie, bowiem zazdrość i żądza sporu, tam też bezład

i wszelki występek. Mądrość zaś [zstępująca] z góry jest

przede wszystkim czysta, dalej skłonna do zgody, ustępli-

wa, posłuszna, pełna miłosierdzia i dobrych owoców, wolna

Kup książkę

7

od względów ludzkich i obłudy. Owoc zaś sprawiedliwości

sieją w pokoju ci, którzy zaprowadzają pokój…

Młodszy syn kilka dni temu znalazł w domu breloczek

z muszlą i mieczem czerwonym z napisem z tyłu św. Santia‑

go, choć nikt nie wie, skąd się u nas wziął. O – to Znaków

już chyba wystarczy.

Ale jak dotrzeć do miejsca rozpoczynającego pierwszy

etap? Jest luty. Nie tak łatwo wszędzie dolecieć. Decyduję się

na autobus, przecież nigdzie mi się nie spieszy. To czas tylko

się spieszy. Jest, z Poznania do Bayonne (Francja). A stamtąd

pociągiem do Saint Jean Pied de Port. No, to teraz pozosta‑

je tylko potrenować. Śnieg na dworze, to zimowe buty jak

znalazł, pomyślałem, i w drogę. Przeszedłem 17 km ledwo

powłócząc nogami i zaraz narobiłem sobie pęcherzy na no‑

gach, że ho, ho. Nieźle, pomyślałem. Gdzie ty chłopie chcesz

przejść 800 km? – Dobra, rzucam się do netu, ok., już wiem,

jakie mam mieć buty. Idę do znajomego, który prowadzi sklep

ze sprzętem sportowym, nabywam odpowiednie. Kilka dni

pochodzę i się rozejdą. Dalej czytam rady, że waga plecaka

nie powinna przekroczyć 10% wagi ciała. He, he, to dobrze,

myślę. A, że ważę 97 kg, to naładuję, bo tyle jeszcze mam na

stole do wpakowania. Wyszło pewnie ok. 14 kg, bo sam ple‑

cak też trochę waży. Sprawdzę, co i jak. Gdy zarzuciłem na

ramiona, to mnie lekko ścięło, no, ale do odważnych świat

należy, pomyślałem.

Kup książkę

8

Dojazd

Wyjeżdżam w poniedziałek. Podróż autobusem, to jazda

i jazda. Nocka na autobusowym siedzeniu połamała mnie

lekko, choć było kilka przystanków w nocy. Po przekrocze‑

niu granicy czeskiej, po stronie niemieckiej kontrola policji.

Ponad godzina postoju. Sprawdzali te paszporty i sprawdzali.

Ale w końcu okazało się wszystko w porządku. Pojechaliśmy

dalej. Rozpiska, którą miałem, nijak się ma do wydrukowa‑

nego z internetu planu. Przesiadka w Zurichu, a następna

w Genewie. Za oknem słońce i piękne krajobrazy, góry. Czy

ja jadę w góry? Hm… Jezioro Genewskie za oknem. Pięk‑

nie położona jest Genewa. Kolejna przesiadka i w drogę.

Po stronie francuskiej kolejna kontrola, tym razem policja

francuska. Pies wprowadzony do autobusu szczeka, kogoś

proszą o wyjście, czegoś szukają (broni, narkotyków?). Dwoj‑

gu każą wyciągnąć bagaże. Ciekawe, kiedy dojadę do Bay‑

onne? – Wreszcie sygnał, wszystko w porządku, jedziemy.

Do Bayonne mam dojechać o 4.15 nad ranem, a swój następny

transport mam dopiero o 7.45, więc tak sobie myślę, że do‑

brze by było, żeby ten autobus się nie spieszył i najlepiej jak

najpóźniej dojechał. Tak, abym jak najkrócej musiał czekać.

No, to dojechał o 3.30. Mam farta, pomyślałem.

Wysiadam, biorę swój plecak i dodatkowe rzeczy, które

mam ze sobą. Na dworze pusto, mróz i jedynie jakiś człowiek

stoi na przystanku. Pięknie, co dalej? W odległości ok. 200

metrów widzę budynek, to chyba stacja PKP, przynajmniej

miała być w tym miejscu, gdzie wysiądę z autobusu. Kolega

z przystanku zagadał coś do mnie. Po francusku. Tośmy poga‑

dali, pomyślałem. I grzecznie odpowiedziałem po angielsku,

Kup książkę

9

bo coś tam w tym języku znam. Ale okazało się, że i on „coś”

tam zna w tym języku. Poinformował, że pociąg nie kursu‑

je do Saint Jean Pied de Port i jest komunikacja zastępcza,

pokazując, gdzie staje autobus. A, i że stacja jest zamknię‑

ta w nocy, otwierają ją około 6 rano, no i zresztą wszystko

jest teraz zamknięte. Miło mi się zrobiło, bo to oznaczało

czekanie na mrozie ponad 2 godziny. Kolega składał mi ja‑

kieś propozycje, ale o 3.30, to nie bardzo… Podziękowałem

i poszedł. Ironiczny głos w głowie drwił: Co, do łóżeczka

byś poszedł, położyłbyś się? Nic z tego. Dobra, spadaj, dam

radę, odpowiedziałem. Trochę skoków, przysiadów, ubie‑

ram czapkę, rękawiczki. Widzę, że zapaliło się światło w ja‑

kimś biurze przy stacji. Lecę tam, wchodzę. Widzę, że jest

człowiek i ciepło płynie z wewnątrz. Pytam jednym tchem,

czy mogę stać w korytarzu, bo zimno na dworze, aż otworzą

dworzec, że jestem z Polski, pielgrzym i jadę do Saint Jean

Pied de Port. On tak samo jednym tchem kazał mi wyjść.

„No, to mam miłość bliźniego”, pomyślałem. Już sądziłem,

że czeka mnie klęska, ale uratował mnie tej nocy kocyk, któ‑

ry zabrałem z Polski, choć miałem go nie zabierać. Pozwolił

mi przetrwać najgorsze mroźne 2 godziny. Około 6 otworzyli

dworzec i tak, w odrętwieniu na ławce w holu, bo drzwi roz‑

suwane i wiało, doczekałem, aż podjechał autobus. Okazało

się, że u kierowcy biletu nie kupię (a kasy biletowe na stacji

zamknięte), kazał mi iść do automatu. Oczywiście już zaczą‑

łem nosić na sobie i ze sobą to wszystko, co miałem ze sobą

zabrane…I biegiem, bo za chwilę miał odjechać. Ze dwie

próby, trochę nerwów i bilet się wydrukował – 10,10 euro.

Uff, ciepło w autobusie, głowa leci z niewyspania, ale najważ‑

niejsze, że za ok. 1,5 godziny będę w Saint Jean Pied de Port.

Kup książkę

10

Saint Jean Pied de Port

A

utobus jechał biorąc liczne zakręty, góra, dół i tak na

zmianę. Czasami wjeżdżając w ostry zakręt tak wąskiej

drogi, że podziwiałem kierowcę, że o nic nie zahaczył.

W niektórych miejscach droga przecinała się z torami kole‑

jowymi trasy do Saint Jean Pied de Port, gdzie trwały prace

remontowe. I tak sobie jechaliśmy, aż zobaczyłem na bu‑

dynku stacji, przy której zatrzymał się autobus napis Saint

Jean Pied de Port. Czyli jesteśmy na miejscu, pomyślałem.

Bagaże w dłoń, plan miasta rozwieszony przy stacji, szukam

na nim centrum i w drogę. Po około 10 minutach dochodzę

do wysokich murów cytadeli i po raz pierwszy widzę strzał‑

kę i napis refuge (czyli miejsca noclegowe dla pielgrzymów,

inna nazwa alberqua), w którym to kierunku mam zamiar się

udać. Powoli wspinam się wąską uliczką Rue de la Citadelle,

dochodząc do nr 55. Niestety, spotyka mnie rozczarowanie.

Zamknięte, a na drzwiach informacja, że otwarte od 13, tym‑

czasem mamy godzinę 9.30, a ja marzę o wykąpaniu się i od‑

poczynku. Wracam i widzę, że przy numerze 39 są otwarte

drzwi, wchodzę. Dwoje uśmiechniętych starszych ludzi za‑

prasza mnie do środka. Pani pyta, czego się napiję, kawy czy

herbaty, i żebym się częstował ciasteczkami. Ściągam plecak,

starszy pan pomaga mi go położyć, i uśmiechając się pyta,

ile waży, dopowiadając sobie, że zapewne 20 kg. Gwałtownie

zaprzeczam, mówiąc, że nie, że 14. Ale on kręci głową, śmie‑

jąc się. Okazuje się, że trafiłem do biura pielgrzymkowego,

gdzie kupuję paszport pielgrzyma (Credencial del Peregri‑

no) za 2 euro, który będzie towarzyszył mi od tej pory aż do

Santiago de Compostela na każdym miejscu noclegowym.

Kup książkę

11

Do tego dokumentu będą wbijane pieczątki. Pan wpisuje

moje dane, pyta skąd jestem, jak przyjechałem i gdzie chcę

dojść. Na ostatnie odpowiadam, że oczywiście do Santiago

de Compostela. Widzę, że na stole leży mnóstwo muszli, ta‑

kich, jakie noszą pielgrzymi przy swoich plecakach. Pytam,

czy mogę kupić jedną, ale okazuje się, że mogę sobie wziąć

za darmo. Pytają, czy już dzisiaj idę dalej, czy zamierzam się

zatrzymać w Saint Jean Pied de Port. Mówię, że dzisiaj zo‑

staję i że byłem pod nr 55, ale zamknięte, a tak marzę o od‑

poczynku. Radzą, żebym jeszcze raz tam poszedł, że mnie

wpuszczą. Dodatkowo dostaję listę otwartych w lutym nocle‑

gowni na całej trasie, bo w tym okresie większość jest jeszcze

pozamykanych, oraz mapkę pierwszego etapu, z ostrzeże‑

niem i zakazem, żebym przypadkiem nie wpadł na pomysł

wybrania drogi do Roncesvalles przez Honto, d’Orisson, bo

na trasie śnieg po pas, tylko szedł przez Valcarlos. Na koniec

życzą powodzenia. Dziękuję i wracam pod nr 55. Okazuje

się, że rzeczywiście wpuszczają mnie. Starsza pani mówiąca

po francusku zaprasza. Wchodzę, jestem w kuchnio‑jadalni.

Przechodzimy dalej, po prawej toalety i prysznic, a dalej pro‑

sto sala z łóżkami piętrowymi, cieplutko. Pani pokazuje mi,

żebym wybrał sobie łóżko i zostawia mnie samego. Dziękuję

krótką modlitwą za szczęśliwe dotarcie, wysyłam sms‑y do

rodzin i po relaksującym prysznicu wyciągam się szczęśliwy

na moim łóżku. Oprócz mnie jest jakiś gość, silnie kaszlący.

Wnioskuję z rozmowy, jaką prowadził z hosteleros, że się roz‑

chorował i chce tu zostać jeszcze ze dwa dni. Za dużo emo‑

cji we mnie, więc leżenie trwa dość krótko. Idę się przejść po

miasteczku. W oddali widzę szczyty górskie, a tu główna uli‑

ca, wzdłuż której położone są sklepy i restauracja, bar, stara,

Kup książkę

12

zabytkowa część miasteczka, w której się zatrzymałem. Robię

kilka zdjęć, wchodzę do otwartego kościoła i powoli czuję,

że ogarnia mnie spokój, o jakim marzyłem od roku czasu.

Wracam powoli pod górę wąską, brukowaną uliczką do mo‑

jego dzisiejszego miejsca zakwaterowania. Widzę z góry, jak

w restauracji ludzie spożywają posiłek. Zimny wiatr wieje mi

w twarz, ale w tym momencie zupełnie mi to nie przeszkadza.

W kuchni czeka już pani, która prosi o mój credencial, wbi‑

ja mi do niego pieczątkę i kasuje ode mnie 10 euro za spanie

i śniadanie. Robię sobie jedzenie, pani robi mi herbatkę i tak

siedzimy sobie we dwójkę. Powoli noclegownia zapełnia się.

Docierają Koreańczycy, Szwedka, Hiszpanie, Francuz, Czech

– rowerzysta. Mówi mi, że mieszka we Wrocławiu i od po‑

nad pół roku jest już poza domem. Zaczął od Holandii, po‑

tem Belgia, Luxemburg, przejechał całą Francję od lewa do

prawa, gdzieś tam się zatrzymał na tydzień, pracując za wikt

i opierunek. Teraz jedzie do Fatimy, a w Santiago de Com‑

postela już był, podobnie jak w Rzymie, pokazując mi doku‑

ment, że był na audiencji u papieża Franciszka. Teraz trochę

ma jechać szlakiem do Pampeluny, a potem już na skos do

Portugalii. Nie pytam kim jest i co robi, zresztą tak jest i po‑

tem na całej drodze, jak ktoś chce to mówi, jak nie, to nie,

szanuje się prywatność tej osoby. Wieczorem zmienia plany,

chce jechać górą, przez Bilibao, San Sebastian i potem w dół.

Powoli zbliża się godzina 22 i za chwilę zgaśnie światło w sali

gdzie śpimy (tak jest we wszystkich alberquach na całej tra‑

sie i obowiązuje wtedy cisza). A rano, generalnie do godziny

8.00, należy opuścić schronisko.

Kup książkę

13

Etap I. 12 lutego 2015 r.

St. Jean Pied de Port – Roncesvalles – 28 km

T

eraz już wiem, że jak z daleka widać na trasie góry,

wzniesienia, to oznacza, że musisz się z nimi zmie‑

rzyć już, albo w niedalekiej przyszłości. Ale zacznij‑

my od początku.

Noc minęła wyjątkowo szybko, już po 6 rano zaczęły się

kręcić po sali pierwsze osoby, co prawda po ciemku, (bo świa‑

tło wolno zapalić dopiero po godzinie 7), ale i tak szelest pako‑

wania czy światełko małych latareczek wybiły mnie z resztek

snu. Czyli, to już dzisiaj zaczynam prawdziwy pierwszy etap.

Sam na drodze, pomyślałem. Nie to, żebym czuł jakąś oba‑

wę, bardziej była to ciekawość i niepewność. Co mnie cze‑

ka? Ale najpierw śniadanie. A na nim małe spięcie pomiędzy

Czechem a Francuzem, którzy siedzieli przy stole. Dwoje in‑

nych wychodziło już na trasę, życzyliśmy im buen camino,

jak tym powiedzeniem pozdrawia się pielgrzymów. Czech –

rowerzysta przygotowywał sobie picie na drogę i chłodził je,

gotując sobie dodatkowe ilości wody, a tutaj Francuz nie dość,

że mu tę wodę zabrał, to jeszcze resztki gorącej wlał mu do

dzbanka, gdzie była ta schłodzona. Trochę znam język czeski,

to wiem, jaką wiązką słowną Czech go poczęstował, a dodat‑

kowo słowo alkoholik znane jest chyba i w innych językach.



Ale jak szybko doszło do spięcia, tak szybko sytuacja się

uspokoiła. Samo śniadanie, tosty, płatki, mleko, kawa, dżemy,

herbata, upływa dość szybko, bo każdy zajmuje się sobą. Po‑

tem pakowanie, śpiwór i wszystko, co wyciągnięte z plecaka

dzień wcześniej, z powrotem do plecaka. Jak ja tego nie lu‑

bię robić. Spocony, o 8.40 w czwartek opuszczam schronisko,

Kup książkę

14

w którym spałem. Lekko pada, szarawo jeszcze na dworze,

po chwili dochodzę do drogi, gdzie rozchodzą się dwa szlaki.

Ostrzeżony wcześniej wybieram drogę przez Valcalros. Mo‑

dlitwa, w której dziękuję Bogu za otrzymane życie, przepra‑

szam za wszelkie grzechy, świństwa, jakich narobiłem przez

te lata, proszę Maryję o opiekę w drodze i szczęśliwe dotarcie

do miejsca mojego noclegu. To będę powtarzał, każdego dnia

rano. Idę, słońce zaczyna pięknie świecić, śnieg przy drodze

ładnie się skrzy, plecak uwiera, ale pozytywna energia mnie

niesie sama. Generalnie do samego Valcarlos idzie się dobrze.

Tam na ławeczce przed kościołem odpoczywam, soczek za‑

brany jeszcze z kraju plus rogaliki zrobione przez żonę. Py‑

cha. Po chwili ruszam dalej. Idę według wskazówek camino,

wszędzie są znaki lub żółte strzałki. Schodzę z drogi na trakt

leśny, który zaczyna powoli pionowo prowadzić w górę. Sły‑

szę jakieś krzyki w oddali, jakby ostrzegające mnie, ale nikogo

nie widzę, więc idę dalej. Pojawia się śnieg, najpierw trochę,

potem coraz więcej, w cieniu twardy, w słońcu nogi wpadają

do niego, ślizgają się, a stopy wyginają. Boję się szczególnie

o lewą, bo nie tak dawno miałem uszkodzą torebkę skokową,

a droga już tylko w górę i w górę. Bolą mnie ramiona, ple‑

cak zaczyna mi przeszkadzać, pot zalewa oczy, oddech staje

się coraz krótszy. Zaczyna się dla mnie koszmar. Śnieg, ple‑

cak ciąży do ziemi, a ja nie mam sił. Pionowa droga odcina

mi prąd. Zwyczajnie nie mam siły iść pod górę. Pierwszy raz

czuję fizyczną bezsilność. Dookoła nikogo.

Co mam robić? Do głowy wpada nawet taki pomysł, żeby

jamę ze śniegu zrobić, odpocząć przez noc (zapałki mam, to

ognisko sobie zrobię) i rano ruszyć dalej. To chyba z niedo‑

tlenienia mózgu masz takie pomysły, wściekam się sam na

Kup książkę

15

siebie. Bezradny jak dziecko, modlę się. Po chwili słyszę ja‑

kieś kroki i pojawia się mężczyzna. Pyta prostym angielskim,

dokąd idę. Mówię mu, że ciężko. Pyta czy idę do Santiago

de Compostela? Coś tam bąkam w odpowiedzi, wzruszając

ramionami, bo w tej chwili to chce mi się zwyczajnie wyć

z bezsilności i najchętniej to chciałbym, aby ktoś zwyczaj‑

nie mnie stąd zniósł, zabierając ten „kamienny”, ciężki ple‑

cak. Pytam, czy widział kogoś po drodze i czy słyszał krzyki.

Odpowiada, że nie. Mówi, żebym wrócił do miejsca skąd

wszedłem na ten trakt i dalej szedł drogą. Jezu, człowie‑

ku – myślę, to dodatkowe 4–5 km razem. Potem mówi mi,

że jak pokonam najtrudniejszą drogę na Camino, to dojdę

do samego Santiago de Compostela. Życzy mi powodzenia

i odchodzi do góry. Nigdy go więcej nie zobaczyłem, choć

wielu ludzi spotykałem wielokrotnie podczas swojej drogi.

Po chwili znika mi z oczu, choć droga jest prosta, a widocz‑

ność doskonała. Nie wiem, co mam o tym myśleć. Próbuję

jeszcze chwilę do góry, ale bez szans i postanawiam za radą

Opiekuna wracać do drogi. Ten powrót powoduje, że zaczy‑

nam rozumieć alpinistów (albo tylko tak mi się wydaje), re‑

zygnujących z wejścia kilkanaście metrów od szczytu, czy też

brutalne, samotne zejścia na dół, kiedy zostawia się partnera

samego. Bo kiedy nie masz sił, to jesteś w stanie pomóc tyl‑

ko sobie, albo zostajesz w górach na zawsze. Więc wracam,

żaląc się, że dokładam sobie te 4–5 km dodatkowo. Wreszcie

dochodzę do drogi i zaczynam mozolną, tępą wspinaczkę.

Mijają mnie trenujący kolarze. Majka, szacun, pomyślałem

wtedy. Kolarstwo to ciężki sport, a etapy w górach to już

mega wysiłek, a ktoś, kto jeszcze je wygrywa, tak jak Majka

w zeszłym roku na Tour de France, wzbudził na tej drodze

Kup książkę

16

mój podziw. Idę i idę cały czas do góry. Jestem sam ze swo‑

imi słabościami, ale muszę iść. Mówię do siebie, że ten ple‑

cak, który wpija mi się boleśnie w ramiona i przygniata, to

moje całe dotychczasowe życie. Więc muszę je unieść i do‑

nieść, i nikt i nic mi w tym nie przeszkodzi. Proszę Maryję

o pomoc, o to, bym doszedł. Boga pytam, co jest celem dla

mnie? Czuję ból w każdej części ciała, stopy wręcz parzą.

Już wiem, rozumiem, że to próba, walka Dobra ze Złem,

które są we mnie. Gdy zło dochodzi w rozmowie do głosu,

mówię STOP i zaczynam modlitwę do Matki Boskiej. I tak

maszeruję, wspinając się do góry. W oczach staje mi napis

u syna na Facebooku: NSNP, czyli nigdy się nie poddawaj,

zresztą sam moje dzieci tego uczyłem, czy też zawodników

w klubie sportowym. Nigdy się nie poddawaj, bo życie nie

jest usłane różami, ale trzeba pamiętać, że jutro także jest

dzień. Więc warto żyć, bez względu jak ciebie opluto, nisz‑

czono, jak często upadałeś, czy to było raz, czy więcej. Tu,

na ziemi, życie, które otrzymałeś jest największym dobrem

i masz je nieść z godnością do swojego końca. I tak sobie

prowadzę dialog, może wtedy jeszcze monolog, i stopa za

stopą idę drogą. Po drodze mijają mnie samochody. Poku‑

sa jest ogromna, żeby machnąć ręką. Wreszcie o 17.40, po 9

godzinach wędrówki dochodzę do zasypanego całkowicie

śniegiem klasztoru w Roncesvalles. Olbrzymi klasztor, a ja

po nerwowym szukaniu (szybciej, bo nogi pieką) znajduję

miejsce noclegowe. Płacę 6 euro, dostaję pieczątkę do pasz‑

portu i idę do sali, gdzie wybieram swoje łóżko. Jedyny pro‑

blem, że w tym alberque nie ma kuchni, więc sobie nic nie

zrobię do jedzenia i nic ciepłego nie wypiję. Ale w tym mo‑

mencie to jest najmniejszy problem. Razem ze mną doszło

Kup książkę

17

dwoje osób, młody Koreańczyk, który był w poprzednim al‑

berque i nieznana mi Hiszpanka. Buty z nóg i pod prysznic.

Ulga dla ramion. Spoglądam na swoje stopy. Jedna wielka

tragedia. Przy kostce wręcz balon nabrzmiały krwią, pęche‑

rze na obu stopach, a mały paznokieć odpadnie pewnie na

następnym etapie. Ale w ogóle mnie to nie interesuje, czu‑

ję wielką radość z dojścia. I cały czas mam w głowie słowa:

„przejdziesz ten etap, dojdziesz do Santiago de Compostela”.

Te słowa, to jest jak nowa dawka adrenaliny, tłumi ból ra‑

mion, stóp i całego ciała. Leżę, wchodzą następne dwie oso‑

by, Hiszpan i Hiszpanka, to jest już nas pięcioro. Azjata jęczy,

że jest głodny i mówi, żebyśmy poszli do baru w wiosce. Jeść

to mi się ze zmęczenia nie chce, ale pić już tak, szczególnie,

że całe zapasy wody, co do kropelki wypiłem na trasie. Idę,

a raczej kuśtykam, achilesy dodatkowo dają znać. Niestety,

o tej porze w barze jeszcze nie mają nic ciepłego do jedzenia.

Barman mówi Koreańczykowi, żeby przyszedł po godzinie

20, to coś dostanie, ja tymczasem zamawiam piwo (0,2 l),

potem drugie, płacę za te maluszki razem 4 euro, to będzie

moja obiadokolacja tego dnia. Wracamy i z powrotem do

łóżka. Nagle drzwi naszej sypialni się otwierają i wchodzi,

a wręcz wpada do środka Włoch (jak się następnego dnia

dowiedziałem), z wyrazem twarzy, który mówi wszystko. Ból,

oczy zamglone, jedzie na ostatnich rezerwach, pomyślałem.

Patrzy, gdzie jego łóżko, rzuca na nie śpiwór i w ubraniu, tak

jak wszedł, wsuwa się do niego, momentalnie zasypiając. Ani

mycia, nic. Tak, ten etap dał mu się we znaki. To był ostatni

tego dnia pielgrzym, który dotarł do schroniska. Odpoczy‑

wając, przypominam sobie, że jak przyszedłem, to w kance‑

larii było napisane, że o godzinie 20 jest odprawiana msza

Kup książkę

18

za pielgrzymów ze specjalnym błogosławieństwem. Godzina

20 się zbliża, Koreańczyk i Hiszpanka poszli już do baru na

kolację, a ja biję się z myślami: iść na mszę czy nie. Kurczę,

taki jestem zmęczony, nogi bolą, wyziębiony, kościół pew‑

nie zimny, bo mury wszędzie tu grube i wysokie, odpocznę,

mówi jeden głos. Ile razy się modliłeś dzisiaj do Matki Bo‑

skiej, prosząc o dojście tutaj, pyta drugi. No tak, to prawda,

pójdę podziękować. Idę, zimno, śnieg, cisza, szukam kościoła

w klasztorze, a nikogo nie ma, aby zapytać. Wreszcie trafiam,

wchodzę i ku memu zaskoczeniu w środku jest cieplutko.

Widzisz, już masz nagrodę, uśmiecham się do swoich my‑

śli. Są nas trzy osoby, Hiszpan z alberque i jakaś kobieta,

Hiszpanka (potem się dowiem, że to kustosz tego klaszto‑

ru). Trzech starszych księży prowadzi mszę, wymieniając,

że uczestniczy w niej pielgrzym z Polski, a drugi z Katalonii

(ważne dla nich są regiony, z których pochodzą), udzielając

nam na koniec specjalnego błogosławieństwa na dalszą drogę

do Santiago de Compostela. Po mszy pani kustosz uprzejmie

zaprasza nas dwóch do zwiedzenia pomieszczeń. Freski na

ścianach z XIII wieku, grobowiec z leżącym królem Navar‑

ry i inne historyczne zabytki robią wrażenie, podobnie jak

sam ogromny kompleks klasztoru. Przypomina mi się jesz‑

cze „Pieśń o Rolandzie”, gdzie w zasadzce przygotowanej pod

Roncesvalles zginał tytułowy bohater. Na zakończenie pytam

kustoszki ilu księży tutaj mieszka i kto tym zawiaduje. Mówi

mi, że tych trzech, co właśnie mszę odprawiało i że jest jesz‑

cze dwóch pomocników. Kiwam z niedowierzaniem głową.

Dziękujemy z Katalończykiem i wracamy do sypialni. Przed

godziną 22 widzę, że budzi się Włoch, coś pije i idzie się wy‑

kąpać. Oczy mi się kleją. Zasypiam.

Kup książkę