„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Ewa Zajączkowska
Wykonywanie montażu i justowanie sprzętu
optoelektronicznego 731[04].Z2.05
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr Aleksander Jażdżejewski
mgr Jan Lewandowski
Opracowanie redakcyjne:
inż. Teresa Piotrowska
Konsultacja:
dr inż. Anna Kordowicz-Sot
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 731[04].Z2.05
„Wykonywanie montażu i justowanie sprzętu optoelektronicznego”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu optyk-mechanik.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
6
3. Cele kształcenia
7
4. Przykładowe scenariusze zajęć
8
5. Ćwiczenia
12
5.1. Montaż prostych układów elektrycznych i elektronicznych
12
5.1.1. Ćwiczenia
12
5.2. Mikroskopy pracujące podczerwieni
15
5.2.1. Ćwiczenia
15
5.3. Fotodetektory
16
5.3.1. Ćwiczenia
16
5.4. Diody elektroluminescsencyjne
18
5.4.1. Ćwiczenia
18
5.5. Lasery i holografia
20
5.5.1. Ćwiczenia
20
5.6. Zespoły z optyką włóknistą
23
5.6.1. Ćwiczenia
23
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
25
7. Literatura
42
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie optyk mechanik.
W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
−
cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
−
ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,
−
literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla
ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do
nich adresowanego.
Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają
podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie uwagi
na następujące elementy:
−
materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować samodzielnie.
Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej umiejętności, jaką
uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu technicznego ze
zrozumieniem,
−
pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest
przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić uczniom
samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów, w formie
dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, ponieważ
nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji
usuwać wszelkie wątpliwości,
−
dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ćwiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając różne
możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły.
Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,
−
sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie
odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając
zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego
zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień
wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia przez
ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania. W tym
miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela, sposobu
prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń nie
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
zainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy
może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,
−
testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę
możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa uzależniona jest od
ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu
oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:
−
pokaz,
−
ćwiczenie (laboratoryjne lub inne),
−
projektów,
−
przewodniego tekstu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
Schemat układu jednostek modułowych
731[04].Z2.01
Wykonywanie montażu zespołów
mechanicznych sprzętu optycznego
731[04].Z2.02
Mocowanie elementów
optycznych
731[04].Z2
Montaż i justowanie urządzeń
optycznych
731[04].Z2.03
Wykonywanie montażu i justowanie
zespołów sprzętu optycznego
731[04].Z2.04
Wykonywanie montażu końcowego
i justowanie kompletnego sprzętu
optycznego
731[04].Z2.05
Wykonywanie montażu i justowanie
sprzętu optoelektronicznego
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:
–
stosować jednostki układu SI,
–
przeliczać jednostki,
–
posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu fizyki, optyki, mechanizmów drobnych
i precyzyjnych, mocowania elementów optycznych,
–
posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu charakteryzowania elementów
optycznych i dobierania przyrządów optycznych,
–
posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu montażu elementów optycznych,
zespołów optycznych i montażu sprzętu optycznego,
–
określać właściwości materiałów stosowanych w przemyśle optycznym i precyzyjnym,
–
czytać rysunki wykonawcze,
–
czytać schematy optyczne,
–
korzystać z różnych źródeł informacji,
–
obsługiwać komputer,
–
współpracować w grupie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:
–
dobrać narzędzia i przyrządy do montażu sprzętu optoelektronicznego,
–
zorganizować stanowisko do montażu zespołów sprzętu optoelektronicznego,
–
sklasyfikować sprzęt optoelektroniczny,
–
zmontować i wyjustować sprzęt optoelektroniczny,
–
zmontować głowicę laserową,
–
zastosować przyrządy pomiarowe,
–
zastosować przyrządy justerskie,
–
określić budowę sprzętu optoelektronicznego,
–
ocenić jakość wykonanego montażu,
–
zabezpieczyć sprzęt optoelektroniczny zgodnie z dokumentacją techniczną,
–
odczytać dokumentację techniczną i montażową,
–
zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowe i ochrony
środowiska podczas montażu i justowania sprzętu optoelektronicznego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca
…………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Optyk-mechanik 731[04]
Moduł:
Montaż i justowanie urządzeń optycznych 731[04].Z2
Jednostka modułowa:
Wykonywanie montażu i justowanie sprzętu
optoelektronicznego 731[04].Z2.05
Temat: Montowanie oświetlacza mikroskopowego.
Cel ogólny: Montować zespoły elektryczne.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
scharakteryzować rodzaje przewodów,
−
sklasyfikować przewody,
−
zmontować przewody do sprzętu optycznego,
−
zmontować oświetlacze.
Metody nauczania–uczenia się:
−
miniwykład,
−
pokaz,
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja w grupie.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca samodzielna.
Czas: 4 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
komplet narzędzi do montażu,
−
stanowisko do montażu elektrycznego,
−
komplet elementów do montażu oświetlacza,
−
schemat montażowy połączeń elektrycznych,
−
instrukcja technologiczna montażu oświetlacza.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Uświadomienie celów zajęć.
3. Plan zajęć:
A. Montaż oświetlacza mikroskopowego:
−
wstęp – nauczyciel omawia budowę oświetlacza demonstrując części, rodzaje
przewodów elektrycznych, zasady montażu oświetlacza,
−
uczniowie otrzymują narzędzia i przyrządy do montażu,
−
uczniowie otrzymują przygotowane elementy do montażu,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
−
uczniowie pracując samodzielnie montują oświetlacz,
−
uczniowie wymieniają spostrzeżenia dotyczące montażu oświetlacza.
4. Podsumowanie zajęć:
−
nauczyciel zwraca uwagę na zachowanie bezpieczeństwa przy montażu, wskazuje
na dokładne wykonanie połączeń elektrycznych.
−
uczniowie podczas dyskusji wypracowują wnioski dotyczące dokładności
wykonywanych zadań.
Zakończenie zajęć:
Uczniowie porządkują stanowiska pracy.
Praca domowa
Uczniowie mają opisać w punktach czynności jakie wykonali montażu oświetlacza.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
Nauczyciel na podstawie obserwacji aktywności uczniów, poprawności wykonania
zadania oraz wypowiedzi uczniów podczas podsumowania zajęć, uzyskuje informacje i może
ocenić, czy cele zajęć zostały zrealizowane.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca
…………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Optyk-mechanik 731[04]
Moduł:
Montaż i justowanie urządzeń optycznych 731[04].Z2
Jednostka modułowa:
Wykonywanie montażu i justowanie sprzętu
optoelektronicznego 731[04].Z2.05
Temat: Budowa przetworników podczerwieni.
Cel ogólny: Charakteryzowanie przetworników podczerwieni.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
sklasyfikować przyrządy do podczerwieni,
−
scharakteryzować budowę przetworników podczerwieni,
−
scharakteryzować zastosowanie przyrządów do podczerwieni,
−
scharakteryzować wzmacniacz optyczny,
Metody nauczania–uczenia się:
−
wykład,
−
pokaz,
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja w grupie.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca samodzielna uczniów.
Czas: 2 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
przyrządy do podczerwieni,
−
katalogi sprzętu pracującego w podczerwieni,
−
filmy o zastosowaniu przyrządów do podczerwieni,
−
stanowisko komputerowe z podłączonym Internetem.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Uświadomienie celów zajęć.
3. Plan zajęć:
A. Budowa przyrządów do podczerwieni:
−
wstęp – nauczyciel omawia klasyfikację okularów, charakteryzuje ich budowę
i zasadę działania,
−
uczniowie samodzielnego zapoznają się z dokumentacją techniczną przyrządów do
podczerwieni,
−
uczniowie samodzielnie szukają w Internecie rodzajów urządzeń pracujących
w podczerwieni oraz ich zastosowanie, sporządzają notatkę ze poszukiwań,
−
uczniowie klasyfikują otrzymane urządzenia,
−
uczniowie dyskutując porównują odnalezione prze siebie materiały.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
4. Podsumowanie zajęć:
−
nauczyciel zwraca uwagę na różnorodność tych urządzeń,
−
uczniowie podczas dyskusji wypracowują wnioski dotyczące budowy przetworników.
Zakończenie zajęć
Uczniowie porządkują stanowiska pracy.
Praca domowa
Uczniowie mają wykonać na podstawie wykonanego zadania sporządzić notatkę
o zasadach działania wzmacniacza optycznego
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
5. ĆWICZENIA
5.1. Montaż prostych układów elektrycznych i elektronicznych
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dobierz końcówki zaciskowe do zamocowania przewodów elektrycznych we wskazanych
oświetlaczach mikroskopowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowy rodzaj i rozmiar
końcówek.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące końcówek zaciskowych
i sposobów ich montażu,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
oświetlaczy mikroskopowych,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad montażu oświetlaczy
mikroskopowych,
4) zapoznać się ze schematami oświetlaczy mikroskopowych,
5) dobrać końcówki zaciskowe do przewodów elektrycznych,
6) zanotować spostrzeżenia z przeprowadzonych pomiarów.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
katalogi końcówek zaciskowych do przewodów elektrycznych,
−
schematy oświetlaczy mikroskopowych,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 2
Zmontuj oświetlacz mikroskopowy według otrzymanego rysunku.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
mikroskopów,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
oświetlaczy mikroskopowych,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad montażu oświetlaczy
mikroskopowych,
4) zorganizować stanowisko demontażu oświetlaczy mikroskopowych,
5) przygotować elementy do montażu,
6) skompletować narzędzia do montażu,
7) zamontować oświetlacz mikroskopowy,
8) zanotować spostrzeżenia z przeprowadzonych pomiarów.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
komplet narzędzi do montażu,
−
stanowisko do montażu elektrycznego,
−
komplet elementów do montażu oświetlacza,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 3
Zmontuj oświetlacz mikroskopu stereoskopowego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową kolejność montażu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
mikroskopów,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
oświetlaczy mikroskopowych,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad montażu oświetlaczy
mikroskopowych,
4) zorganizować stanowisko demontażu oświetlaczy mikroskopowych,
5) przygotować elementy do montażu,
6) skompletować narzędzia do montażu,
7) zamontować oświetlacz mikroskopowy,
8) zanotować spostrzeżenia z przeprowadzonych pomiarów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
komplet narzędzi do montażu,
−
stanowisko do montażu elektrycznego,
−
komplet elementów do montażu oświetlacza,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
5.2. Mikroskopy pracujące w podczerwieni
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zamontuj przetwornik podczerwieni do mikroskopu IR.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy przetwornika
obrazu podczerwieni na widzialny,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad montażu
przetwornika obrazu podczerwieni na widzialny,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące narzędzi, przyrządów
kontrolnych i justerskich potrzebnych do montażu,
4) odczytać schemat budowy przetwornika obrazu podczerwieni na widzialny,
5) odczytać schemat mikroskopu z wbudowanym przetwornikiem obrazu podczerwieni,
6) zapoznać się z instrukcją montażową,
7) dobrać narzędzia do montażu,
8) dobrać urządzenia kontrolne i pomiarowe,
9) przeanalizować kolejność operacji w zamontowania przetwornika do mikroskopu,
10) zamocować przetwornik do mikroskopu,
11) sporządzić notatkę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
narzędzia do montażu,
−
przyrządy kontrolne i pomiarowe potrzebne do montażu,
−
mikroskop pracujący w podczerwieni i przetwornik obrazu,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
5.3. Fotodetektory
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Posegreguj otrzymane fotoelementy według ich budowy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe korzystanie z katalogów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące rodzajów fotoelementów,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad klasyfikacji
fotoelementów,
3) posegreguj fotoelementy,
4) zanotować spostrzeżenia z wykonanego zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
katalogi fotoelementów,
−
elementy do przeprowadzenia segregacji,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 2
Dobierz element zastępczy dla:
a) otrzymanego fotorezystora,
b) otrzymanej fotodiody,
c) otrzymanego fotorezystora,
d) otrzymanego transoptora.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe korzystanie z katalogów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące rodzajów fotoelementów,
2) wyszukać w katalogach zamienniki otrzymanych fotoelementów,
3) fotoelementy,
4) zanotować spostrzeżenia z wykonanego zadania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
katalogi fotoelementów,
−
elementy do wykonania zadania,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
5.4. Diody elektroluminescencyjne
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Posegreguj otrzymane diody elektroluminescencyjne według ich wysyłającej barwy
światła.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową klasyfikację diod
elektroluminescencyjnych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać
w
materiałach
dydaktycznych
informacje
dotyczące
diod
elektroluminescencyjnych,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad klasyfikacji diod
elektroluminescencyjnych,
3) posegregować diody elektroluminescencyjne,
4) zanotować spostrzeżenia z wykonanego zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
katalogi diod elektroluminescencyjnych,
−
elementy do przeprowadzenia segregacji,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 2
Sprawdź barwę światła jaką wysyłają otrzymane diody.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe połączenie układu
kontrolnego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące rodzajów diod
elektroluminescencyjnej,
2) wyszukać w katalogach informacje dotyczące sposobu montażu otrzymanej diody
elektroluminescencyjne i zanotować,
3) przygotować stanowisko do kontroli diod elektroluminescencyjnych,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
4) przygotować
5) zapoznać się z układem montażowym do sprawdzenia diod,
6) diody elektroluminescencyjne do sprawdzenia,
7) zanotować spostrzeżenia z wykonanego zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
katalogi diod elektroluminescencyjnych,
−
schemat elektryczny do sprawdzenia diod,
−
lutownica,
−
miernik uniwersalny,
−
bateria,
−
przewody elektryczne,
−
elementy do wykonania zadania,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
5.5. Lasery i holografia
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Napisz proces technologiczny montażu lasera rubinowego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową kolejność operacji
i czynności w procesie montażu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy laserów na ciele
stałym,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad montażu laserów
rubinowych,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące narzędzi, przyrządów
kontrolnych i justerskich potrzebnych do montażu,
4) odczytać schemat budowy lasera rubinowego,
5) zapoznać się z instrukcją montażową,
6) dobrać narzędzia do montażu,
7) dobrać urządzenia kontrolne i pomiarowe,
8) przeanalizować kolejność operacji w celu wykonania lasera,
9) przygotować arkusz technologiczny,
10) wykonać proces technologiczny.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
katalogi narzędzi monterskich,
−
katalogi urządzeń pomiarowych i kontrolnych,
−
katalogi przyrządów justerskich,
−
arkusze kart technologicznych.
Ćwiczenie 2
Wyjustuj wiązkę światła wychodzącą z lasera rubinowego małej mocy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na przestrzeganie przepisów pracy
z laserami.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy laserów na ciele
stałym,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad montażu laserów
rubinowych,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące narzędzi, przyrządów
kontrolnych i justerskich potrzebnych do montażu,
4) odczytać schemat budowy lasera rubinowego,
5) zapoznać się z instrukcją montażową,
6) przygotować stanowisko do justowania lasera,
7) zapoznaj się z przepisami bezpieczeństwa pracy z laserami,
8) dobrać narzędzia do montażu,
9) dobrać urządzenia kontrolne i pomiarowe,
10) wyjustować wiązkę światła wychodzącą z lasera,
11) zanotować spostrzeżenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
narzędzia do justowania,
−
instrukcja obsługi lasera,
−
schemat lasera,
−
instrukcja bezpieczeństwa pracy z laserami,
−
okulary ochronne,
−
przyrządy justerskie,
−
laser rubinowy do justowania,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 3
Zamontuj diodę laserową we wskaźniku laserowym.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na przestrzeganie przepisów pracy
z laserami.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy diod laserowych,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad diod laserowych,
3) odczytać schemat budowy wskaźnika laserowego,
4) zapoznać się z instrukcją montażową,
5) przygotować stanowisko do montażu diody laserowej,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
6) zapoznać się z przepisami bezpieczeństwa pracy z laserami,
7) dobrać narzędzia do montażu,
8) dobrać urządzenia kontrolne i pomiarowe,
9) zamontować diodę laserową we wskaźniku,
10) zanotować spostrzeżenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
narzędzia do justowania,
−
instrukcja montażu diody laserowej,
−
schemat wskaźnika laserowego,
−
instrukcja bezpieczeństwa pracy z laserami,
−
okulary ochronne,
−
przyrządy justerskie,
−
wskaźnik laserowy do montażu,
−
dioda laserowa do montażu
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
5.6. Zespoły z optyką włóknistą
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zakończ kable światłowodowe do oświetlenia w mikroskopie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na dobranie odpowiednich końcówek do
kabli światłowodowych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad stosowania
światłowodów,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące narzędzi potrzebnych do
montażu światłowodów,
3) zorganizować stanowisko montażowe,
4) odczytać schemat połączenia światłowodowego,
5) zapoznać się z instrukcją montażową,
6) dobrać narzędzia do montażu,
7) dobrać przewody do montażu,
8) dobrać zakończenia do światłowodów,
9) dokonać montażu zakończeń światłowodów,
10) sprawdzić wykonana pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
stanowisko do montażu światłowodów,
−
komplet narzędzi do montażu,
−
kable światłowodowe do montażu,
−
zakończenia do kabli światłowodowych,
−
instrukcja montażowa.
Ćwiczenie 2
Zamontuj kable światłowodowe do mikroskopu stereoskopowego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na przestrzeganie zasad montażu kabli
światłowodowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy mikroskopu
streoskopowego,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad stosowania
światłowodów,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące narzędzi potrzebnych do
montażu światłowodów,
4) zorganizować stanowisko montażowe,
5) odczytać schemat mikroskopu,
6) zapoznać się z instrukcją montażową,
7) dobrać narzędzia do montażu,
8) dobrać przewody do montażu,
9) dokonać montażu przewodów,
10) sprawdzić wykonana pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
stanowisko do montażu światłowodów,
−
komplet narzędzi do montażu,
−
przewody do montażu,
−
mikroskop stereoskopowy do montażu,
−
instrukcja montażowa.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie montażu
i justowanie sprzętu optycznego”
Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25 są
z poziomu podstawowego,
−
zadania 3, 8, 12 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 22 zadań, w tym 2 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. d, 4. d, 5. b, 6. b, 7. a, 8. a, 9. a, 10. d, 11. b,
12. a, 13. c , 14. a, 15. d, 16. a, 17. b, 18. a, 19. a, 20. b, 21. b, 22. c, 23. a, 24. b,
25. a
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Scharakteryzować zasady montażu przewodów
B
P
d
2
Scharakteryzować zasady montażu przewodów
B
P
a
3
Określić części do montażu
C
PP
d
4
Sklasyfikować oprawy żarówek
A
P
d
5
Scharakteryzować zasady montażu przewodów
C
P
b
6
Scharakteryzować zespoły laserów
B
P
b
7
Scharakteryzować zasady działania
B
P
a
8
Określić zasady montażu przewodów
C
PP
a
9
Scharakteryzować zasady budowy
B
P
a
10 Scharakteryzować zasady montażu
B
P
d
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
11 Scharakteryzować zasady montażu przewodów
B
P
b
12 Określić wartości elementów
C
PP
a
13 Charakteryzowanie zasad budowy
B
P
c
14 Określić elementy budowy
B
P
a
15 Określić zasady działania
A
P
d
16 Określić sposoby montażu przewodów
B
P
a
17 Rozróżnić narzędzia
C
P
b
18 Scharakteryzować elementy
A
P
a
19 Określić zasady działania urządzenia
C
P
a
20 Scharakteryzować zasady działania urządzenia
B
P
b
21 Scharakteryzować zasady działania urządzenia
B
P
b
22 Scharakteryzować materiały na elementy
B
P
c
23 Określić zasady działania urządzenia
C
P
a
24 Rozróżnić przewody
C
P
b
25 Zastosować laser
B
P
a
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem
poprawnego wyniku.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Przy montażu układów elektrycznych i elektronicznych przewody
a) mogą mieć uszkodzoną izolację.
b) leżeć na ostrych krawędziach.
c) dotykać nieizolowanych elementów.
d) nie mogą być narażone na działanie sił mechanicznych.
2. Montaż elektryczny wykonujemy
a) po montażu mechanicznym.
b) przed montażem mechanicznym.
c) podczas montażu mechanicznego.
d) niezależnie od wykonywanych czynności.
3. Na rysunku część numer „1” to
a) izolator.
b) korpus.
c) odpychacz.
d) żarówka.
4. W urządzeniach optycznych stosuje się oprawy żarówek
a) E 10.
b) bocznostykowe.
c) E 14.
d) bagnetowe.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
5. Operacja która nie obejmuje montażu oświetlacza to
a) zawalcowanie oprawy.
b) przylutowanie żarówki.
c) włożenie do odpychacza sprężyny.
d) montaż sprężyny.
6. Pręty laserowe wykonujemy z
a) polerowanego kryształu chlorku sodu.
b) kryształu rubinu.
c) kryształu diamentu.
d) kryształu kwarcu.
7. Do chłodzenia głowicy laserowej na ciele stałym używamy
a) mieszanki woda – spirytus.
b) 25% roztworu chlorku sodu.
c) wody z dodatkami uszlachetniająco – zmiękczającymi.
d) chłodziwa jak do samochodów.
8. Przy montażu głowic laserowych szczególną uwagę należy zwrócić
a) na staranne oczyszczenie pręta laserowego.
b) czy czołowe powierzchnie pręta są dokładnie zmatowione.
c) czy czołowe powierzchnie pręta laserowego są dokładnie zalakierowane.
d) czy wszystkie powierzchnie pręta laserowego są dokładnie zabezpieczone smarem
przed wpływem środka chłodzącego.
9. Jako ośrodki czynne w laserach gazowych stosuje się
a) azot.
b) powietrze.
c) butan.
d) chlor.
10. Justowanie lasera gazowego polega na ustawieniu zwierciadeł
a) równolegle do osi promieniowania.
b) dokładnie pod kątem 45
0
do osi promieniowania.
c) pod dowolnym kątem.
d) prostopadle do osi promieniowania.
11. Do justowania lasera gazowego używamy
a) lupy.
b) lunetki autokolimacyjnej.
c) kolimatora.
d) mikroskopu pomiarowego.
12. Najczęściej stosowane średnice mikroprzysłon to
a)
m
µ
10
.
b)
m
µ
30
.
c)
m
µ
40
.
d)
m
µ
80
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
13. Do zmiany średnicy wiązki laserowej stosujemy
a) obiektywy mikroskopowe.
b) lupy.
c) obiektywy lunetowe.
d) okulary mikroskopowe.
14. Na rysunku element oznaczony numerem „1” to
a) rezonator.
b) lampa pompująca.
c) źródło prądu.
d) kndensator.
15. Światłowodów nie stosuje są do
a) oglądania miejsc niedostępnych.
b) przesyłania wiadomości.
c) przesyłania światła.
d) przesyłania prądu.
16. Na rysunku pokazano
a) opaski zaciskowe do przewodów z szyldem.
b) opaski zaciskowe do przewodów.
c) opaski mocujące przez przynitowanie opaski do konstrukcji.
d) opaski do mocowania zespołów optycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
17. Szczypce przedstawione na rysunku maja zastosowanie do
a) zaciskania przewodów.
b) zaciągania opasek.
c) odizolowywania przewodów.
d) cięcia światłowodów.
18. Z diodą laserową we wspólnej obudowie znajduje się
a) fotodioda.
b) fotorezystor.
c) fototranzystor.
d) transoptor.
19. Czujnik dymu działa na zasadzie
a) odbicia promienia od cząsteczek dymu.
b) pochłaniania promieni świetlnych przez cząsteczki dymu.
c) zmiany zabarwienia przez cząsteczki dymu.
d) zaniku promienia w dymie.
20. Zasada działania dalmierza laserowego oparta jest na pomiarze
a) różnicy dróg optycznych.
b) czasu przebiegu światła.
c) różnicy jasności.
d) różnicy rozstawu źrenic.
21. Laserowe czujniki pomiarowe opierają się zasadzie pomiaru
a) dotykowej.
b) bezdotykowej.
c) kontaktowej.
d) napięcia.
22. Niebieskie światło emitują diody wykonane z
a) arsenofosforku galu.
b) fosforku galu.
c) azotku galu
d) fosforku krzemu.
23. W nagrywarce DWD promień diody laserowej jest skupiony za pomocą soczewki na
a) płycie DWD.
b) ekranie.
c) pryzmacie.
d) soczewce.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
24. Na rysunku pokazano wielożyłowy kabel
a) elektryczny.
b) światłowodowy.
c) gazowy.
d) wentylacyjny.
25. W oświetlaczach stosujemy
a) diody elektroluminescencyjne.
b) fotodiody.
c) diody Zenera.
d) fototranzystory.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ...............................................................................
Wykonywanie montażu i justowanie sprzętu optoelektronicznego
Zakreśl poprawną odpowiedź
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1.
a
b
c
d
2.
a
b
c
d
3.
a
b
c
d
4.
a
b
c
d
5.
a
b
c
d
6.
a
b
c
d
7.
a
b
c
d
8.
a
b
c
d
9.
a
b
c
d
10.
a
b
c
d
11.
a
b
c
d
12.
a
b
c
d
13.
a
b
c
d
14.
a
b
c
d
15.
a
b
c
d
16.
a
b
c
d
17.
a
b
c
d
18.
a
b
c
d
19.
a
b
c
d
20.
a
b
c
d
21.
a
b
c
d
22.
a
b
c
d
23.
a
b
c
d
24.
a
b
c
d
25.
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonanie montażu
i justowanie sprzętu optoelektronicznego”
Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25 są
z poziomu podstawowego,
−
zadania 3, 12, 15 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym 2 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. a, 4. d, 5. c, 6. c, 7. a, 8. b, 9. b, 10. a, 11. a,
12. c, 13. c , 14. a, 15. a, 16. a, 17. b, 18. b, 19. a, 20. a, 21. b, 22. a, 23. a, 24. b,
25. a.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Określić materiały na zaciski
B
P
a
2
Scharakteryzować zasady montażu przewodów
B
P
b
3
Określić części do montażu
C
PP
a
4
Sklasyfikować rodzaje oświetlenia
A
P
d
5
Scharakteryzować zasady montażu przewodów
C
P
c
6
Scharakteryzować zespoły laserów
B
P
c
7
Określić zasady działania
B
P
a
8
Określić zasady działania
C
P
b
9
Scharakteryzować zasady budowy
B
P
b
10 Scharakteryzować zasady budowy
B
P
a
11 Scharakteryzować budowę
B
P
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
12 Określić wartości elementów
C
PP
c
13 Charakteryzowanie zasad budowy
B
P
c
14 Określić elementy budowy
B
P
a
15 Określić zasady działania
A
PP
a
16 Określić sposoby montażu przewodów
B
P
a
17 Rozróżnić narzędzia
C
P
b
18 Określić zasady montażu
A
P
b
19 Określić zasady działania urządzenia
C
P
a
20 Scharakteryzować zasady działania urządzenia
B
P
a
21 Scharakteryzować zasady działania urządzenia
B
P
b
22 Scharakteryzować materiały na elementy
B
P
a
23 Określić zasady działania urządzenia
C
P
a
24 Rozróżnić przewody
C
P
b
25 Zastosować laser
B
P
a
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.
6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem
poprawnego wyniku.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie na
później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Opaski zaciskowe wykonane są z
a) poliamidu.
b) polietylenu.
c) acetatu.
d) polichlorku winylu.
2. Końcówki z miedzi przed zamontowaniem należy
a) pocynować na zimno.
b) pocynować na gorąco.
c) polakierować.
d) zabezpieczyć wazeliną.
3. Na rysunku część numer „15” to
a) przewód.
b) tulejka.
c) odpychacz.
d) końcówka mocowania.
4. W nowoczesnych oświetlaczach mikroskopów stereoskopowych używamy
a) diod laserowych.
b) żarówek halogenowych.
c) diod fluorescencyjnych.
d) światłowodów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
5. Montaż oświetlacza nie obejmuje operacji
a) odizolowania przewodów.
b) zamocowanie żarówki w oprawie.
c) przylutowanie przewodów do żarówki.
d) montaż sprężyny.
6. Materiały stosowane na pręty laserowe to
a) kryształ chlorku sodu.
b) bursztyn.
c) neodym.
d) szkło kryształowe.
7. Mechanizm fotodetekcyjny to
a) absorpcja termiczna.
b) absorpcja światła.
c) dyspersja.
d) polaryzacja.
8. Fotodiody pracują w kierunku
a) przewodzenia.
b) zaporowym.
c) równoległym.
d) prostopadłym.
9. Jako ośrodków czynnych w laserach gazowych nie stosuje się
a) azotu.
b) dwutlenku węgla.
c) mieszaniny neonu i helu.
d) chloru.
10. Zaletą diody LED nie jest
a) krótki czas życia.
b) energooszczędność.
c) duża wytrzymałość mechaniczna.
d) szeroki zakres wartości strumienia świetlnego.
11. Układ optyczny diody LED zawiera
a) kolimator.
b) lunetę.
c) lupę.
d) pryzmaty.
12. Elipsometr spektroskopowy nie służy do określania
a) grubości warstw.
b) współczynników optycznych.
c) pierścieni Newtona.
d) zmian stanu polaryzacji promieniowania
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
13. Wadą znakowania laserowego jest
a) duża precyzja.
b) bezdotykowość.
c) brak możliwości znakowania w kolorach.
d) możliwość znakowania różnych powierzchni.
14. Na rysunku element oznaczony numerem „2” , to
a) płytka Brewestera.
b) elektroda.
c) zwierciadło.
d) rura wyładowcza.
15. Rysunek przedstawia budowę wewnętrzną
a) diody laserowej.
b) diody luminescencyjnej.
c) fotodiody.
d) fotodetektora.
16. Na rysunku pokazano
a) opaski zaciskowe do przewodów.
b) opaski zaciskowe do przewodów z szyldem.
c) opaski mocujące przez przynitowanie opaski do konstrukcji.
d) opaski do mocowania zespołów optycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
17. Szczypce przedstawione na rysunku maja zastosowanie do
a)
odizolowywania przewodów.
b)
zaciągania opasek.
c)
zaciskania przewodów.
d)
cięcia światłowodów.
18. Podczas montażu diod laserowych nie należy
a)
stosować radiatorów do chłodzenia.
b)
dotykać wprowadzeń diody ręką.
c)
lutować szybko.
d)
przestrzegać zasad montażu.
19. Zerodur to
a)
ceramika szklana.
b)
kryształ kwarcu.
c)
ceramika gliniana.
d)
specjalna stal.
20. Do precyzyjnego spawania używamy napawania
a)
laserowego.
b)
elektrycznego.
c)
gazowego.
d)
migomatem.
21. Zasad działania czytnika kodów opierają się zasadzie pomiaru
a)
dotykowej.
b)
bezdotykowej.
c)
kontaktowej.
d)
napięcia.
22. Zielone światło emitują diody wykonane z
a) arsenek galu.
b) fosforku galu
c) azotku galu
d) fosforku krzemu.
23. Mikroskopy przeznaczone do badań w podczerwieni nazywane są
a) IR.
b) AR.
c) UV.
d) AV.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
24. Na rysunku pokazano wielożyłowy kabel
a) elektryczny.
b) światłowodowy.
c) gazowy.
d) wentylacyjny.
25. Jako lampki sygnalizacyjne stosujemy
a) diody elektroluminescencyjne.
b) fotodiody.
c) diody Zenera.
d) fototranzystory.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ...............................................................................
Wykonywanie montażu i justowanie sprzętu optoelektronicznego
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1.
a
b
c
d
2.
a
b
c
d
3.
a
b
c
d
4.
a
b
c
d
5.
a
b
c
d
6.
a
b
c
d
7.
a
b
c
d
8.
a
b
c
d
9.
a
b
c
d
10.
a
b
c
d
11.
a
b
c
d
12.
a
b
c
d
13.
a
b
c
d
14.
a
b
c
d
15.
a
b
c
d
16.
a
b
c
d
17.
a
b
c
d
18.
a
b
c
d
19.
a
b
c
d
20.
a
b
c
d
21.
a
b
c
d
22.
a
b
c
d
23.
a
b
c
d
24.
a
b
c
d
25.
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
7. LITERATURA
1. Bartkowska J.: Optyka i korekcja wad wzroku. Wydawnictwo Lekarskie, PZWL
Warszawa 1996
2. Chalecki J.: Przyrządy optyczne. WNT, Warszawa 1979
3. Hein A., Sidorowicz A., Wagnerowski T.: Oko i okulary. Wydawnictwo Przemysłu
Lekkiego i Spożywczego, Warszawa 1966
4. Jóźwicki R.: Optyka Instrumentalna. WNT, Warszawa 1970
5. Krawcow J. A., Orłow J. I.: Optyka geometryczna ośrodków jednorodnych. WNT,
Warszawa 1993
6. Krajowy standard kwalifikacji zawodowych dla zawodu: Optyk mechanik (731103).
MPiPS, Warszawa 2006
7. Legun Z.: Technologia elementów optycznych. WNT, Warszawa 1982
8. Booth K., Hill S.: Optoelektronika. WKŁ, Warszawa 2001
9. Meyer – Arendt J. R.: Wstęp do optyki. PWN, Warszawa 1977
10. Nowak J., Zając M.: Optyka – kurs elementarny. Oficyna Wydawnicza Politechniki
Wrocławskiej, Wrocław 1998
11. Pluta M.: Mikroskopia optyczna. PWN Warszawa 1982
12. Sojecki A.: Optyka. WSiP, Warszawa 1997
13. Szymański J.: Budowa i montaż aparatury optycznej. WSiP, Warszawa 1978
14. Tryliński W. (red.): Konstrukcja przyrządów i urządzeń precyzyjnych. WNT, Warszawa
1996
15. Ziętek B., Piątkowski D.: Światłowody Aktywne Zakład Optoelektroniki Toruń 2005
Czasopisma:
–
Elektronika Praktyczna 5/98
–
Elektronika dla wszystkich 4/97
Strony internetowe:
–
http://www.matmic.neostrada.pl/optoelektronika.html
–
zaciskarki - www.elektro.info.pl; www.biall.com.pl; www.kleentek.cz
–
–
[http://upload.wikimedia.org/wikipedia]
–
[www.optoelect ronics.perkinelmer .com]
–
Elementy optoelektroniczne w opracowaniu p. Witolda Skowrońskiego z Internetu
plik.pdf]
–
[http://www.lediko.com/file.php?nazwa=art_3].
–
–
–
[AIE74_systemy_fiskalne.pdf.]
–
–
http://www.termowizja.biz/viewpage.php?page_id=38]
–
[mat. reklamowe SUMARIS Sp. z o.o.]
–
[SPRZĘT pdf- w opracowaniu p. Marii Pietruszka]
–
[http://1bti.ovh.org/s/30/index.htm]
–
[http://technologialaserowa.republika.pl/znakowanie.html]
–
–
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
–
[Współrzędnościowa technika pomiarowa – prof. Eugeniusz Ratajczak]
–
http://www.fuw.edu.pl/~msadow/hologram/]
–
http://www.semicon.home.pl/download/Oferta/Diody/diody.doc]
–
[http://www.bartekt0.siemce.pl ; www.teleoptics.com.pl]
–
http://www.cezarint.pl/pl/photonic/sondamed.htm
–
–