Kalendarium historii średniowiecza

1

Kalendarium historii średniowiecza

Historia średniowiecza – część historii obejmująca okres w dziejach Europy i Bliskiego Wschodu pomiędzy

starożytnością a czasami nowożytnymi. Okres ten zwany jest średniowieczem.

Granice czasowe średniowiecza nie są ściśle ustalone. Tradycyjnie przyjmuje się, że rozpoczyna się upadkiem

imperium rzymskiego w 476 r.n.e., a kończy zdobyciem Konstantynopola przez Turków i upadkiem Cesarstwa

Bizantyjskiego w 1453 r. lub odkryciem Ameryki przez Krzysztofa Kolumba w 1492. Kwestia granic czasowych

średniowiecza omówiona jest dokładniej w głównym artykule Średniowiecze.

Ważniejsze daty w historii średniowiecza:

• 313 – Edykt tolerancyjny Konstantyna I Wielkiego, tzw. edykt mediolański, dający swobodę wyznania

chrześcijanom.

• 378, 9 sierpnia – Bitwa pod Adrianopolem, w której wojska cesarza wschodniorzymskiego Walensa zostały

rozgromione przez Wizygotów pod wodzą Fritigerna.

• 406, 31 grudnia – wkroczenie poprzez zamarznięty Ren na terytorium cesarstwa Swebów, Wandalów i Alanów.

Ostateczne załamanie się obrony rzymskiej na wzdłuż limesu.

• 451 – Sobór chalcedoński

• 476 – Zamach Odoakra – zdetronizowanie ostatniego cesarza zachodniorzymskiego panującego w Rzymie

Romulusa Augustulusa.

• 496 – Chlodwig I z dynastii Merowingów przyjął chrzest z Rzymu.

• 507 – Pierwsza wersja prawa salickiego, spisanego w państwie Franków za czasów króla Chlodwiga I.

• 511 – Śmierć Chlodwiga I. Podział państwa Franków pomiędzy synów Chlodwiga.

• 527–565 – Panowanie cesarza Justyniana I Wielkiego – kodyfikacja wszystkich rzymskich praw.

• 529 – Benedykt z Nursji założył klasztor na Monte Cassino.

• 529 – Zamknięcie przez Justyniana I Wielkiego Akademii Platońskiej w Atenach.

• 550 – Początek ekspansji Słowian na Bałkanach.

• 570 – Narodziny Mahometa.

• 622 – Ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny (Hidżra).

• 632 – Śmierć Mahometa.

• 600–900 – Rozkwit cywilizacji Majów w Ameryce Środkowej.

• 630 – Początek osiedlania się Serbów i Chorwatów w Illiricum.

• 732, 25 października – Bitwa pod Poitiers, znana także jako bitwa pod Tours – bitwa stoczona między armią

arabską pod wodzą Abd ar-Rahmana a wojskami frankijskimi majordoma królestwa Karola Młota i księcia

Akwitanii Odona Wielkiego.

• 751 – Zamach stanu Pepina Krótkiego, majordoma króla Franków Childeryka III, który zdetronizował Childeryka

III, ostatniego króla Franków z dynastii Merowingów.

• 751 – Układ między papieżem Zachariaszem a Pepinem Krótkim. Papież Zachariasz wydał formalne

rozporządzenie, aby tytuły królewskie nadawano tym, którzy formalnie sprawują władzę, czym faktycznie poparł

odebranie włądzy królowi Childerykowi III przez Pepina Krótkiego.

• 756 – Założenie Państwa Kościelnego przez Pepina Krótkiego.

• 768 – Śmierć Pepina Krótkiego. Rządy w państwie Franków objęli jego dwaj synowie Karloman i Karol.
• 771 – Śmierć Karlomana. Karol objął rządy królewskie w całym państwie Franków.

• 793 – Najazd wikingów na Klasztor Lindisfarne. Data ta otwiera erę ekspansji wikingów.

• 800, 25 grudnia – Koronacja na cesarza rzymskiego króla Franków Karola Wielkiego. Odnowienie cesarstwa

rzymskiego na Zachodzie.

• 800–950 – Początek państwa Polan.

Kalendarium historii średniowiecza

2

• 814 – Śmierć cesarza Karola Wielkiego. Cesarzem państwa Franków został Ludwik Pobożny, najmłodszy syn

Karola Wielkiego.

• 830 – Powstanie państwa wielkomorawskiego.

• 843 – Traktat w Verdun. Po śmierci Ludwika Pobożnego państwo Franków podzielone zostało pomiędzy jego

synów: Lotara, Karola Łysego i Ludwika Niemieckiego. Podział ten zainicjował proces tworzenia się państw

Francji, Niemiec i Włoch.

• 850 – Początek państwa Wiślan.

• 864 – Chrzest Bułgarii.

• 882 – Zjednoczenie Kijowa i Nowogrodu.

• 911 – Śmierć Ludwika Dziecię, koniec dynastii Karolingów.

• 919 – Początek dynastii Saskiej na tronie niemieckim – elekcja Henryka Ptasznika na króla Niemiec.

• 928 – Wyprawa Henryka Ptasznika przeciwko Słowianom.

• 929 – Hołd czeski Henrykowi Ptasznikowi.

• 955, 10 sierpnia – Bitwa na Lechowym Polu koło Augsburga, stoczona pomiędzy rycerstwem niemieckim pod

wodzą króla niemieckiego Ottona I, posiłkowanym przez Czechów, a wojskami Madziarów (Węgrów). Bitwa

zakończona klęską Węgrów.

• 960–992 – Panowanie Mieszka I.

• 962, 2 lutego – Koronacja cesarska Ottona I.

• 966 – Chrzest Mieszka I .

• 968 – Utworzono pierwsze biskupstwo misyjne w Poznaniu.

• 969 – Zamordowanie Nicefora Fokasa, cesarzem Bizancjum został Jan Tzimiskes.

• 972, 24 czerwca – Bitwa pod Cedynią pomiędzy wojskami księcia Polan – Mieszka I a wojskami margrabiego

Marchii Wschodniej – Hodona. Bitwa zakończona klęską wojsk niemieckich.

• 981 – Utrata przez Polskę Grodów Czerwieńskich.

• 988 – Chrzest Włodzimierza Kijowskiego w Chersoniu przyjęty z Bizancjum.

• 991 lub 992 – Sporządzenie dokumentu Dagome iudex, będącego prawdopodobnie regestem dokumentu, którego

wystawcą był Mieszko I. W dokumencie tym Mieszko oddał swoje państwo pod papieską opiekę.

• 993 – Założenie Delhi w Indiach.

• 997 – Śmierć św. Wojciecha nad jeziorem Drużno w trakcie misji chrystianizacyjnej Prusów.

• 999 – Kanonizacja św. Wojciecha.

• 1000 – Zjazd Gnieźnieński.

• 1000 – Wyprawa wikingów do Ameryki Północnej.

• 1018, 30 stycznia – Pokój w Budziszynie zawarty między Świętym Cesarstwem Rzymskim a Polską. Na jego

mocy Polska zatrzymała Milsko, Łużyce i Morawy, a cesarz przyrzekł pomóc w planowanej przez Bolesława

Chrobrego wyprawie na Kijów.

• 1025 – Koronacja Bolesława Chrobrego.

• 1025 – Koronacja Mieszka II Lamberta.

• 1054 – schizma wschodnia – rozłam chrześcijaństwa na wschodnie i zachodnie.

• 1066 – Najazd wojsk normandzkich Wilhelma Zdobywcy na Anglię.

• 1066, 14 października – Bitwa pod Hastings w południowo-wschodniej Anglii.

• 1075 – Dictatus Papae.
• 1077 – Cesarz Henryk IV pod murami Kanossy.

• 1080, 25 czerwca – Synod biskupów niemieckich uznał Grzegorza VII za antypapieża

• 1085 – Wilhelm Zdobywca, król Anglii, wydał kataster podatkowy Domesday Book.

• 1095, 18 listopada – Synod w Clermont. Papież Urban II ogłosił hasło wojny świętej, czym zapoczątkował

wyprawy krzyżowe.

• 1096 – Pierwsza wyprawa ludowa do Ziemi Świętej.

Kalendarium historii średniowiecza

3

• 1096–1099 – I wyprawa krzyżowa.

• 1113 – Uznanie przez papieża Paschalisa II zakonu Rycerzy Szpitala Jerozolimskiego św. Jana Chrzciciela,

znanych później jako joannici (później szpitalnicy).

• 1122 – Konkordat w Wormacji – koniec sporu o inwestyturę, ale nie o dominum mundi.

• 1138 – Bolesław Krzywousty wydał tzw. statut Bolesława Krzywoustego – akt polityczny ustalający zasady

następstwa tronu i wprowadzający podział terytorialny Polski między synów Krzywoustego.

• 1147 – Druga wyprawa ludowa do Ziemi Świętej.

• 1147–1149 – II wyprawa krzyżowa.

• 1147 – Założenie Moskwy.

• 1152, 4 marca – Koronacja Fryderyka I Rudobrodego (Barbarossa) na króla niemieckiego.

• 1155, 18 czerwca – Koronacja Fryderyka I Rudobrodego cesarzem Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu

Niemieckiego.

• 1161 – Powstała I Hanza.

• 1164 – Konstytucje z Clarendon

• 1167 – Sobór Katarski w Saint-Felix-de Caraman.

• 1170, 29 grudnia – Zamordowanie Tomasza Becketa, arcybiskupa Canterbury.

• 1189–1192 – III wyprawa krzyżowa.

• 1190, 10 czerwca – Śmierć cesarza niemieckiego Fryderyka I Rudobrodego (Barbarossa).

• 1200 – Upadek cywilizacji Tolteków w Ameryce Środkowej.

• 1202–1204 – IV wyprawa krzyżowa.

• 1204, 12 kwietnia – Zdobycie Konstantynopola przez krzyżowców.

• 1206 – Powstanie państwa Czyngis-chana.

• 1210 – Rycerze krzyżowi opanowali Inflanty.

• 1212 – Krucjata dziecięca.

• 1213 – Rozbicie albigensów przez krzyżowców.

• 1214, 27 lipca – Bitwa pod Bouvines pomiędzy siłami cesarza niemieckiego Ottona IV i króla angielskiego Jana

bez Ziemi a wojskami króla Francji Filipa II Augusta. Zwyciężyły wojska francuskie.

• 1215 – Sobór laterański.

• 1215 – Wielka Karta Swobód – akt wydany przez króla Anglii Jana bez Ziemi pod naciskiem możnowładztwa,

ograniczający władzę monarszą w dziedzinie skarbowej i sądowniczej.

• 1215 – Zdobycie Pekinu przez Czyngis-Chana.

• 1217–1221 – V wyprawa krzyżowa.

• 1220 – Powstanie "Kroniki" Wincentego Kadłubka.

• 1228-1229 – Prywatna krucjata cesarza Fryderyka II

• 1241 – Pierwszy najazd Tatarów na Polskę, bitwa pod Legnicą.

• 1243, 26 czerwca – Bitwa pod Köse Dağ. Armia mongolska pod dowództwem Bajdżu pobiła armię seldżucką

sułtana Kaj Chusrau II.

• 1244 – Rzeź Albigensów pod Montségur.

• 1248–1250 – VI wyprawa krzyżowa.

• 1258 – Prowizje oksfordzkie.

• 1258, 10 lutego – zdobycie Bagdadu przez Mongołów. Koniec kalifatu Abbasydów.
• 1265 – Początek angielskiego parlamentaryzmu.

• 1270 – VII wyprawa krzyżowa.

• 1271–1295 – Podróż Marco Polo z Wenecji do Chin.

• 1291 – Upadek Akki, ostatniej twierdzy krzyżowców w Palestynie.

• 1300 – Założenie miasta Warszawy.

• 1302 – Po raz pierwszy zwołano Stany Generalne we Francji.

Kalendarium historii średniowiecza

4

• 1309–1377 – Niewola Awiniońska (dwóch papieży awinioński i rzymski).

• 1320 – Koronacja Władysława I Łokietka.

• 1337–1453 – Wojna stuletnia między Anglią a Francją.

• 1330 – Wprowadzenie w Europie podziału doby na 24 godziny.

• 1347–1350 – Wielka epidemia dżumy w Europie.

• 1364 – Założenie Akademii Krakowskiej.

• 1368–1644 – Dynastia Ming w Chinach.

• 1377 – Jagiełło wstąpił na tron Litwy.

• 1378–1417 – Wielka schizma zachodnia.

• 1382 – Zdobycie Moskwy przez Tatarów.

• 1385, 14 sierpnia – Unia w Krewie – unia personalna Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim.

• 1386 – Koronacja Władysława II Jagiełły na króla Polski.

• 1410, 15 lipca – Bitwa pod Grunwaldem.

• 1415, 6 lipca – Spalenie Jana Husa.

• 1419 – Powstanie husyckie w Czechach.

• 1429 – Pierwsze wystąpienie Joanny d'Arc.

• 1439, 6 lipca – Unia florencka – próba zażegnania schizmy wschodniej.

• 1440–1444 – Unia polsko-węgierska.

• 1444, 10 listopada – Bitwa pod Warną między wojskami polsko-węgierskimi pod dowództwem króla polskiego i

węgierskiego Władysława III Warneńczyka a wojskami tureckimi pod dowództwem sułtana Murada II. Bitwa

wygrana przez Turków, poległ król Władysław III.

• 1453 – Koniec wojny stuletniej między Anglią a Francją.

• 1453 – Zdobycie Konstantynopola przez Turków. Upadek cesarstwa Bizantyjskiego.

• 1455 – Ukazała się drukiem tzw. Biblia Gutenberga.

• 1457 – Wydanie Psałterza mogunckiego przez Gutenberga.

• 1474 – Pierwszy druk na ziemiach polskich (Calendarium anni Domini 1474 currentis).

• 1489 – Wit Stwosz ukończył ołtarz mariacki w Krakowie.

• 1492 – Śmierć Kazimierza Jagiellończyka.

• 1492 – Odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba.

• 1492 – Zdobycie (rekonkwista) przez królową Izabelę Kastylijską ostatniego państwa muzułmańskiego na

Półwyspie Iberyjskim, Grenady.

Zobacz też

• Średniowiecze

• Kalendarium historii Polski

Źródła i autorzy artykułu

5

Źródła i autorzy artykułu

Kalendarium historii średniowiecza  Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=24908344  Autorzy: A., Adoomer, Agewa79, Amber, Aotearoa, BatiX, Beno, Bonio, Buldożer, Casimir,
Cojan, Dartys, Don Wasyl, Fynn, Gbylski, Herr Kriss, Jersz, Joymaster, Kpjas, Krzys, Lukas3, M-i, M4rcinek, Marcin Suwalczan, Masur, Mathiasrex, Meteor2017, Micpol, Monika, Mzopw,
Niki K, Nikky, Nous, PMG, PawełMM, Pchoinsk, Radmic, Simek, Skotos, Szoltys, Tar Lócesilion, Tilia, Tomekpe, WM, Wames, Wiktoryn, Xywek, 39 anonimowych edycji

Licencja

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/

/

creativecommons.

org/

licenses/

by-sa/

3.

0/