1

Papież nadziei, miłości i pojednania

Niestrudzony pielgrzym

O poprzednikach Jana Pawła II na Stolicy Piotrowej zwykło się często mówić

„więźniowie Watykanu”. Istotnie. Papież, jako głowa Kościoła urzędował w
Watykanie i to głównie do niego przybywali duchowni z całego świata. Podróże
najwyższego dostojnika były krótkie i dotyczyły wyłącznie kwestii
wewnętrznych Kościoła. Nikt nie śmiał nawet przypuszczać, że papież może
pojechać w świat, aby spotykać się z wiernymi.

Jan Paweł II diametralnie zmienił ten zwyczaj. Już w styczniu 1979 roku, dwa

miesiące po inauguracji pontyfikatu, udał się w pierwszą podróż
ewangelizacyjną na Dominikanę, do Meksyku oraz na wyspy Bahama. W
czerwcu tego samego roku odbył pierwszą, niezwykle ważną pielgrzymkę do
ojczyzny. To wówczas padły znamienne słowa: – Niech zstąpi Duch Twój! I
odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi!. Dziś słusznie mówi się, że były to słowa
prorocze.

Polskę, co czasami starano się Janowi Pawłowi II wytknąć, odwiedzał

najchętniej. Był z nami dziewięciokrotnie, ale podróżował też do innych krajów.
Do USA i Francji jeździł jako pielgrzym po siedem razy. Odwiedzał Egipt,
Rumunię, Izrael, Palestynę, a nawet komunistyczną Kubę. W sumie w czasie
swojej posługi duszpasterskiej pielgrzymował niestrudzenie sto cztery razy. Był
wszędzie. Od Europy po Afrykę, Azję, Australię i obie Ameryki. Zawsze witały
Go miliony wiernych. Ludzie z nadzieją wyczekiwali Jego przyjazdu, a w czasie
mszy i modlitw z radością i pokorą wsłuchiwali się w Jego słowa. Ogromnym
atutem w spotkaniach z ludźmi różnych narodowości był fakt, że Jan Paweł II
doskonale władał wieloma językami. Dzięki temu w naturalny sposób
przełamywał bariery, które pojawiają się, jeśli ktoś mówi w obcym języku.

2

Zbliżenie między wiarami

Nikt inny na świecie nie potrafił tak zabiegać o zgodę między wyznawcami

różnych religii. Przedstawiciele wielu wyznań doceniali starania Ojca Świętego
w tym zakresie, czego pierwszym objawem mogło być spotkanie w Indiach w
1986 roku. Jeden z kapłanów bogini Kali nałożył wówczas Papieżowi na szyję
wieniec z kwiatów. Kilka miesięcy potem Jan Paweł II jako pierwszy papież w
historii modlił się w synagodze żydowskiej. – Jesteście naszymi braćmi
umiłowanymi i w pewien sposób można by powiedzieć: naszymi starszymi
braćmi w wierze. W tym samym roku, podczas Światowego Dnia Modlitw o
Pokój z Papieżem spotkali się wyznawcy innych religii (muzułmanie, hinduiści,
buddyści, przedstawiciele tradycyjnych religii afrykańskich i ameroindiańskich).

W 1993 roku doszło do przełomowego momentu. Papież przyjął zaproszenie

do Ziemi Świętej. Do pielgrzymki doszło w marcu 2000 roku. W czasie wizyty
w Betlejem miała miejsce scena, którą Jan Paweł II zaskarbił sobie serca
muzułmanów. Po kazaniu Ojciec Święty wstrzymał się z wypowiedzią, aż
ucichła pieśń muezzina w pobliskim meczecie.

W czasie pobytu w Izraelu Papież odwiedził Instytut Yad Vashem, aby złożyć

hołd ofiarom Szoah. Wówczas padły przełomowe słowa, których do tego
momentu nikt nie był nawet w stanie przewidzieć. – Jako biskup Rzymu i
następca apostoła Piotra zapewniam naród żydowski, że Kościół katolicki (…)
jest głęboko zasmucony z powodu nienawiści, aktów prześladowania i
okazywaniu antysemityzmu skierowanego przeciw Żydom przez chrześcijan w
jakimkolwiek miejscu i czasie.

Uśmiechnięty pontyfikat

Pierwszy Papież, który wyszedł z „rodu Polaków” słynął aktorskimi

zdolnościami, które umiał wspaniale wykorzystywać w kontaktach z tłumami
wiernych i wszechobecnymi mediami. Znał siłę słowa i siłę milczenia. Był także
mistrzem riposty. Nigdy w historii papiestwa nie było Ojca Świętego o tak
wielkim poczuciu humoru. Gdy w niecały rok po zamachu, w lutym 1982 r.,
pojechał do Gabonu w Afryce, przemieszczał się otwartym samochodem.
Wymógł to na ludziach odpowiedzialnych za ochronę. Irytował się słysząc, że
powinien jeździć bezpiecznym papamobile. Ochrona tłumaczyła: – To dlatego,
że bardzo lękamy się o Waszą Świątobliwość. – Tak – odpowiedział Ojciec
Święty – ja też się niepokoję o swoją świątobliwość.

Poczucie humoru nie opuszczało Ojca Świętego nawet w czasie pełnej

politycznych napięć pielgrzymki na Kubę w styczniu 1998 r. Homilię wierni
często przerywali okrzykami i oklaskami. Jan Paweł II tak to skomentował: –

3

Papież nie jest przeciwny aplauzom. Papież je lubi, bo może sobie wtedy trochę
odpocząć.

Do najsłynniejszych należą żartobliwe zdania wypowiadane w ojczyźnie.

Wadowice 1999 rok. Najpierw opowieść o kremówkach, a potem w odpowiedzi
na gromkie „Sto lat” Ojciec Święty mówi: – To jest łatwiej wyśpiewać, niż
wykonać. Kraków 2002 rok. Przemówienie Papieża na Błoniach, przerywa Mu
okrzyk tłumu: – Zostań z nami! Ojciec Święty uśmiecha się i ripostuje. –
Ładnie, ładnie. Namawiają mnie, żebym zdezerterował z Rzymu.

Do końca pozostał u boku świętego Piotra.

Poeta, dramaturg, filozof

Karol Wojtyła w młodości studiował polonistykę na Uniwersytecie

Jagiellońskim. Nic więc dziwnego, że pisywał wiersze i inne utwory literackie.
Wiosną 1945 roku w miesięczniku „Głos Karmelu” debiutował poematem
„Pieśń o Bogu ukrytym”. Był też autorem kilku dramatów m.in.: „Dawid”, „Brat
naszego Boga”. Prapremiera drugiej z wymienionych sztuk miała miejsce na
deskach Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie 13 grudnia 1980 roku.
Karol Wojtyła był także autorem wierszy, które drukowane były w „Tygodniku
Powszechnym” i „Znaku”. Już jako biskup opublikował książki: „Miłość i
odpowiedzialność”, „Osoba i czyn”, „U podstaw odnowy”. Jako Jan Paweł II
wydał „Przekroczyć próg nadziei” (1994), poemat „Tryptyk rzymski” (2003), a
ostatnią książką, która trafiła do rąk czytelników była „Pamięć i tożsamość,
Rozmowy na przełomie tysiącleci” (2005). Jest to zapis rozmów, jakie przez 12
lat prowadzili z Ojcem Świętym Krzysztof Michalski i ks. Józef Tischner.

Jan Paweł II pozostawił po sobie wprost niewiarygodną ilość pism.

Watykaniści oceniają, że jest autorem ponad 85 tysięcy zapisanych stron (!).
Bliscy z otoczenia Ojca Świętego potwierdzają, że był człowiekiem, który
bezustannie pracował i pisał. Wśród dokumentów kościelnych znajduje się
m.in.: czternaście encyklik, czternaście adhortacji apostolskich (adhortacji to
nauki dotyczące problemów katechezy, rodziny chrześcijańskiej, życia
konsekrowanego, nawrócenia i pojednania), niezliczone listy apostolskie i teksty
konstytucji apostolskich (w tym ostatniej: Universi Dominici Gregis z 1996
roku, która dotyczy spraw wakatu na Stolicy Piotrowej).