Problematyka
Problematyka
pami
pami
ę
ę
ci i
ci i
przypominania u
przypominania u
Arystotelesa
Arystotelesa
Wyk
Wyk
ł
ł
ad I
ad I
cd
cd
.
.
Plan wyk
Plan wyk
ł
ł
adu
adu
Okre
Okre
ś
ś
lenie pami
lenie pami
ę
ę
ci i przypominania
ci i przypominania
(terminologia i problematyka)
(terminologia i problematyka)
Rozumienie pami
Rozumienie pami
ę
ę
ci
ci
Przedmiot pami
Przedmiot pami
ę
ę
ci
ci
Zwi
Zwi
ą
ą
zek pami
zek pami
ę
ę
ci z czasem
ci z czasem
Miejsce pami
Miejsce pami
ę
ę
ci w duszy
ci w duszy
Mechanizm pami
Mechanizm pami
ę
ę
tania
tania
Rozumienie przypominania
Rozumienie przypominania
Mechanizm i zasady przypominania
Mechanizm i zasady przypominania
R
R
ó
ó
ż
ż
nice mi
nice mi
ę
ę
dzy pami
dzy pami
ę
ę
ci
ci
ą
ą
a przypominaniem
a przypominaniem
sobie
sobie
Okre
Okre
ś
ś
lenie pami
lenie pami
ę
ę
ci i przypominania
ci i przypominania
pami
pami
ęć
ęć
i pami
i pami
ę
ę
tanie
tanie
(
(
mnh
mnh
/
/
mh
mh
kai
kai
\
\
to
to
mnemoneu
mnemoneu
/
/
ein
ein
)
)
„
„
Konsekwentnie pami
Konsekwentnie pami
ęć
ęć
nie jest ani wra
nie jest ani wra
ż
ż
eniem zmys
eniem zmys
ł
ł
owym, ani
owym, ani
my
my
ś
ś
leniem, lecz
leniem, lecz
nawykiem
nawykiem
lub
lub
modyfikacj
modyfikacj
ą
ą
[trwa
[trwa
ł
ą
ł
ą
] kt
] kt
ó
ó
rego
rego
ś
ś
z
z
tych dwu fakt
tych dwu fakt
ó
ó
w, wprowadzon
w, wprowadzon
ą
ą
po up
po up
ł
ł
ywie pewnego czasu
ywie pewnego czasu
.
.
”
”
(
(
O
O
pami
pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
449b24
449b24
-
-
25)
25)
„
„
Wyja
Wyja
ś
ś
nili
nili
ś
ś
my zatem, czym jest pami
my zatem, czym jest pami
ęć
ęć
i wspomnienie; jest
i wspomnienie; jest
utrwalonym wyobra
utrwalonym wyobra
ż
ż
eniem
eniem
rozpatrywanym jako
rozpatrywanym jako
obraz
obraz
przedmiotu
przedmiotu
, od kt
, od kt
ó
ó
rego ono pochodzi
rego ono pochodzi
”
”
(
(
O pami
O pami
ę
ę
ci i
ci i
przypominaniu
przypominaniu
451a14
451a14
-
-
16)
16)
przypominanie i przypominanie
przypominanie i przypominanie
sobie
sobie
(
(
a)na
a)na
/
/
mnhsij
mnhsij
)
)
„
„
Z drugiej strony,
Z drugiej strony,
gdy si
gdy si
ę
ę
odnajduje
odnajduje
wiedz
wiedz
ę
ę
uprzednio posiadan
uprzednio posiadan
ą
ą
lub wra
lub wra
ż
ż
enia zmys
enia zmys
ł
ł
owe, lub w og
owe, lub w og
ó
ó
le co
le co
ś
ś
,
,
czego trwa
czego trwa
ł
ł
e
e
posiadanie
posiadanie
nazwali
nazwali
ś
ś
my pami
my pami
ę
ę
ci
ci
ą
ą
, wtedy dopiero
, wtedy dopiero
–
–
i tylko wtedy
i tylko wtedy
–
–
mamy do czynienia z przypominaniem
mamy do czynienia z przypominaniem
”
”
(
(
O pami
O pami
ę
ę
ci i
ci i
przypominaniu
przypominaniu
451b2
451b2
-
-
5)
5)
„
„
W rzeczy samej przypominanie sobie polega na
W rzeczy samej przypominanie sobie polega na
zdolno
zdolno
ś
ś
ci
ci
wywo
wywo
ł
ł
ywania ruch
ywania ruch
ó
ó
w
w
[szukanych] w taki spos
[szukanych] w taki spos
ó
ó
b,
b,
ż
ż
e osobnik
e osobnik
czyni to w
czyni to w
ł
ł
asn
asn
ą
ą
moc
moc
ą
ą
dzi
dzi
ę
ę
ki ruchom, kt
ki ruchom, kt
ó
ó
re posiada
re posiada
”
”
. (
. (
O pami
O pami
ę
ę
ci i
ci i
przypominaniu
przypominaniu
452a13
452a13
-
-
15)
15)
Arystotelesa rozumienie pami
Arystotelesa rozumienie pami
ę
ę
ci
ci
Przedmiot pami
Przedmiot pami
ę
ę
ci:
ci:
„
„
Przysz
Przysz
ł
ł
o
o
ść
ść
nie mo
nie mo
ż
ż
e by
e by
ć
ć
przedmiotem pami
przedmiotem pami
ę
ę
ci jest ona raczej
ci jest ona raczej
przedmiotem mniemania i nadziei
przedmiotem mniemania i nadziei
[
[
…
…
] tak
] tak
ż
ż
e tera
e tera
ź
ź
niejszo
niejszo
ść
ść
nie jest
nie jest
przedmiotem pami
przedmiotem pami
ę
ę
ci; jest ona
ci; jest ona
przedmiotem postrze
przedmiotem postrze
ż
ż
enia
enia
zmys
zmys
ł
ł
owego, bo postrze
owego, bo postrze
ż
ż
eniem
eniem
zmys
zmys
ł
ł
owym nie poznajemy ani
owym nie poznajemy ani
przysz
przysz
ł
ł
o
o
ś
ś
ci ani przesz
ci ani przesz
ł
ł
o
o
ś
ś
ci, lecz
ci, lecz
wy
wy
ł
ą
ł
ą
cznie tera
cznie tera
ź
ź
niejszo
niejszo
ść
ść
.
.
Przeciwnie pami
Przeciwnie pami
ęć
ęć
obraca si
obraca si
ę
ę
wok
wok
ó
ó
ł
ł
przesz
przesz
ł
ł
o
o
ś
ś
ci; nikt przecie
ci; nikt przecie
ż
ż
nie powie,
nie powie,
ż
ż
e sobie przypomina rzecz
e sobie przypomina rzecz
tera
tera
ź
ź
niejsz
niejsz
ą
ą
, jak d
, jak d
ł
ł
ugo ona w swej
ugo ona w swej
obecno
obecno
ś
ś
ci trwa [
ci trwa [
…
…
] Ile razy bowiem
] Ile razy bowiem
kto
kto
ś
ś
prze
prze
ż
ż
ywa akt pami
ywa akt pami
ę
ę
ci, tak
ci, tak
w
w
ł
ł
a
a
ś
ś
nie w duszy musi m
nie w duszy musi m
ó
ó
wi
wi
ć
ć
,
,
mianowicie
mianowicie
ż
ż
e przedtem to s
e przedtem to s
ł
ł
ysza
ysza
ł
ł
,
,
postrzeg
postrzeg
ł
ł
lub zrozumia
lub zrozumia
ł
ł
”
”
(O pami
(O pami
ę
ę
ci i
ci i
przypominaniu
przypominaniu
449b10
449b10
-
-
17;22
17;22
-
-
23
23
)
)
Arystotelesa rozumienie pami
Arystotelesa rozumienie pami
ę
ę
ci
ci
Zwi
Zwi
ą
ą
zek pami
zek pami
ę
ę
ci z czasem:
ci z czasem:
„
„
jedynie te zwierz
jedynie te zwierz
ę
ę
ta s
ta s
ą
ą
obdarzone pami
obdarzone pami
ę
ę
ci
ci
ą
ą
, kt
, kt
ó
ó
re postrzegaj
re postrzegaj
ą
ą
czas;
czas;
posiadaj
posiadaj
ą
ą
pami
pami
ęć
ęć
dzi
dzi
ę
ę
ki tej samej w
ki tej samej w
ł
ł
adzy, kt
adzy, kt
ó
ó
r
r
ą
ą
postrzegaj
postrzegaj
ą
ą
czas
czas
”
”
(
(
O
O
pami
pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
449b28
449b28
-
-
30)
30)
„
„
Ot
Ot
ó
ó
ż
ż
pami
pami
ęć
ęć
–
–
nawet ta, kt
nawet ta, kt
ó
ó
rej przedmiotem s
rej przedmiotem s
ą
ą
rzeczy intelektualne
rzeczy intelektualne
–
–
nie mo
nie mo
ż
ż
e si
e si
ę
ę
obej
obej
ść
ść
bez wyobra
bez wyobra
ż
ż
enia; st
enia; st
ą
ą
d jasny jest wniosek,
d jasny jest wniosek,
ż
ż
e
e
[pami
[pami
ęć
ęć
] tylko przypadkowo przynale
] tylko przypadkowo przynale
ż
ż
y do rozumu; ze swej natury jest
y do rozumu; ze swej natury jest
ona w
ona w
ł
ł
a
a
ś
ś
ciwo
ciwo
ś
ś
ci
ci
ą
ą
w
w
ł
ł
adzy zmys
adzy zmys
ł
ł
owej pierwszej. Dla tej to racji znajduje
owej pierwszej. Dla tej to racji znajduje
si
si
ę
ę
tak
tak
ż
ż
e w niekt
e w niekt
ó
ó
rych innych zwierz
rych innych zwierz
ę
ę
tach, a nie tylko w ludziach i
tach, a nie tylko w ludziach i
jestestwach posiadaj
jestestwach posiadaj
ą
ą
cych s
cych s
ą
ą
d i my
d i my
ś
ś
l
l
”
”
. (
. (
O pami
O pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
450a12
450a12
-
-
16)
16)
„
„
Ilekro
Ilekro
ć
ć
w kim
w kim
ś
ś
dzia
dzia
ł
ł
a pami
a pami
ęć
ęć
[przypomina sobie] on,
[przypomina sobie] on,
ż
ż
e to lub owo
e to lub owo
widzia
widzia
ł
ł
lub s
lub s
ł
ł
ysza
ysza
ł
ł
, lub si
, lub si
ę
ę
tego wyuczy
tego wyuczy
ł
ł
; postrzega ponadto,
; postrzega ponadto,
ż
ż
e to mia
e to mia
ł
ł
o
o
miejsce
miejsce
‘
‘
uprzednio
uprzednio
’
’
; ot
; ot
ó
ó
ż
ż
‘
‘
uprzednio
uprzednio
’
’
i
i
‘
‘
p
p
ó
ó
ź
ź
niej
niej
’
’
s
s
ą
ą
w
w
ł
ł
a
a
ś
ś
ciwo
ciwo
ś
ś
ciami
ciami
czasu
czasu
”
”
(
(
O pami
O pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
450a21
450a21
-
-
23)
23)
„
„
Ruch, odpowiadaj
Ruch, odpowiadaj
ą
ą
cy czasowi, jest dwojakiego rodzaju; niekiedy
cy czasowi, jest dwojakiego rodzaju; niekiedy
bowiem a pami
bowiem a pami
ę
ę
ta kto
ta kto
ś
ś
rzecz przesz
rzecz przesz
ł
ą
ł
ą
, cho
, cho
ć
ć
nie mo
nie mo
ż
ż
e okre
e okre
ś
ś
li
li
ć
ć
dok
dok
ł
ł
adnie, kiedy mia
adnie, kiedy mia
ł
ł
a miejsce;
a miejsce;
np
np
. pami
. pami
ę
ę
ta tylko,
ta tylko,
ż
ż
e przed trzema
e przed trzema
dniami co
dniami co
ś
ś
zrobi
zrobi
ł
ł
; kiedy indziej zn
; kiedy indziej zn
ó
ó
w pami
w pami
ę
ę
ta dok
ta dok
ł
ł
adny jej termin. Lecz
adny jej termin. Lecz
gdyby nawet kto
gdyby nawet kto
ś
ś
nie pami
nie pami
ę
ę
ta
ta
ł
ł
dok
dok
ł
ł
adnego czasu, mimo to posiada
adnego czasu, mimo to posiada
ć
ć
mo
mo
ż
ż
e autentyczne wspomnienie. Zwyk
e autentyczne wspomnienie. Zwyk
ł
ł
o si
o si
ę
ę
m
m
ó
ó
wi
wi
ć
ć
,
,
ż
ż
e si
e si
ę
ę
to lub owo
to lub owo
pami
pami
ę
ę
ta, lecz si
ta, lecz si
ę
ę
nie wie, kiedy ono mia
nie wie, kiedy ono mia
ł
ł
o miejsce
o miejsce
-
-
ilekro
ilekro
ć
ć
nie zna si
nie zna si
ę
ę
ś
ś
ci
ci
ś
ś
le rozmiar
le rozmiar
ó
ó
w owego
w owego
‘
‘
kiedy
kiedy
’”
’”
. (
. (
O pami
O pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
453a1
453a1
-
-
5)
5)
Arystotelesa rozumienie pami
Arystotelesa rozumienie pami
ę
ę
ci
ci
Miejsce pami
Miejsce pami
ę
ę
ci w duszy:
ci w duszy:
„
„
Wobec tego jasno wida
Wobec tego jasno wida
ć
ć
, do kt
, do kt
ó
ó
rej [cz
rej [cz
ęś
ęś
ci] duszy
ci] duszy
przynale
przynale
ż
ż
y pami
y pami
ęć
ęć
. Oczywi
. Oczywi
ś
ś
cie do tej, od kt
cie do tej, od kt
ó
ó
rej
rej
zale
zale
ż
ż
y wyobra
y wyobra
ź
ź
nia: tylko rzeczy wyobra
nia: tylko rzeczy wyobra
ż
ż
alne
alne
stanowi
stanowi
ą
ą
z natury swej przedmioty pami
z natury swej przedmioty pami
ę
ę
ci; rzeczy,
ci; rzeczy,
kt
kt
ó
ó
rych [nie my
rych [nie my
ś
ś
limy] bez wyobra
limy] bez wyobra
ź
ź
ni, nale
ni, nale
żą
żą
do
do
pami
pami
ę
ę
ci przypadkowo
ci przypadkowo
”
”
. (
. (
O pami
O pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
450a24
450a24
-
-
26)
26)
Mechanizm pami
Mechanizm pami
ę
ę
tania:
tania:
„
„
Tego rodzaju fakt wywo
Tego rodzaju fakt wywo
ł
ł
any w duszy i cz
any w duszy i cz
ęś
ęś
ci cia
ci cia
ł
ł
a,
a,
kt
kt
ó
ó
rej ma miejsce [zmys
rej ma miejsce [zmys
ł
ł
], nale
], nale
ż
ż
y oczywi
y oczywi
ś
ś
cie
cie
pojmowa
pojmowa
ć
ć
na spos
na spos
ó
ó
b pewnego malowid
b pewnego malowid
ł
ł
a; jego trwa
a; jego trwa
ł
ł
e
e
przebywanie w zwierz
przebywanie w zwierz
ę
ę
ciu nazywamy pami
ciu nazywamy pami
ę
ę
ci
ci
ą
ą
. Ruch
. Ruch
bowiem, kt
bowiem, kt
ó
ó
ry ma miejsce [w osobniku]
ry ma miejsce [w osobniku]
ż
ł
ż
ł
obi rodzaj
obi rodzaj
pewnego odcisku przedmiotu postrze
pewnego odcisku przedmiotu postrze
ż
ż
onego nie
onego nie
inaczej, ni
inaczej, ni
ż
ż
to czyni
to czyni
ą
ą
ci, kt
ci, kt
ó
ó
rzy piecz
rzy piecz
ę
ę
ci
ci
ą
ą
znacz
znacz
ą
ą
”
”
(
(
O
O
pami
pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
450a27
450a27
-
-
29)
29)
Arystotelesa rozumienie
Arystotelesa rozumienie
przypominania
przypominania
Mechanizm i zasady przypominania:
Mechanizm i zasady przypominania:
„
„
Fakty przypominania sobie maj
Fakty przypominania sobie maj
ą
ą
miejsce, gdy po danym ruchu
miejsce, gdy po danym ruchu
nast
nast
ę
ę
puje naturalnie inny
puje naturalnie inny
ś
ś
ci
ci
ś
ś
le okre
le okre
ś
ś
lony ruch. Je
lony ruch. Je
ś
ś
li tym nast
li tym nast
ę
ę
pstwem
pstwem
kieruje konieczno
kieruje konieczno
ść
ść
, to jest oczywiste,
, to jest oczywiste,
ż
ż
e gdy zaistnia
e gdy zaistnia
ł
ł
pierwszy ruch,
pierwszy ruch,
dokona si
dokona si
ę
ę
i drugi. [
i drugi. [
…
…
] Gdy wi
] Gdy wi
ę
ę
c wykonujemy akt przypominania sobie
c wykonujemy akt przypominania sobie
czego
czego
ś
ś
, poruszamy si
, poruszamy si
ę
ę
kt
kt
ó
ó
rym
rym
ś
ś
z poprzednich ruch
z poprzednich ruch
ó
ó
w, dop
w, dop
ó
ó
ki nie
ki nie
natrafimy na ruch, po kt
natrafimy na ruch, po kt
ó
ó
rym zwyk
rym zwyk
ł
ł
nast
nast
ę
ę
powa
powa
ć
ć
ruch szukany
ruch szukany
”
”
. (
. (
O
O
pami
pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
451b11
451b11
-
-
13;15
13;15
-
-
17).
17).
„
„
Dlatego tak
Dlatego tak
ż
ż
e polujemy w my
e polujemy w my
ś
ś
li na nast
li na nast
ę
ę
pstwo [ruch
pstwo [ruch
ó
ó
w],
w],
rozpoczynaj
rozpoczynaj
ą
ą
c od chwili obecnej lub jakiej
c od chwili obecnej lub jakiej
ś
ś
innej, od rzeczy obecnej,
innej, od rzeczy obecnej,
przeciwnej lub z ni
przeciwnej lub z ni
ą
ą
s
s
ą
ą
siaduj
siaduj
ą
ą
cej. Za pomoc
cej. Za pomoc
ą
ą
tych to
tych to
ś
ś
rodk
rodk
ó
ó
w dokonuje
w dokonuje
si
si
ę
ę
przypominanie sobie
przypominanie sobie
”
”
. (
. (
O pami
O pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
451b18
451b18
-
-
19)
19)
„
„
Ł
Ł
atwo si
atwo si
ę
ę
przypomina rzeczy, kt
przypomina rzeczy, kt
ó
ó
re id
re id
ą
ą
w okre
w okre
ś
ś
lonym porz
lonym porz
ą
ą
dku jak to
dku jak to
ma miejsce w matematyce; rzeczy nieuporz
ma miejsce w matematyce; rzeczy nieuporz
ą
ą
dkowane z trudno
dkowane z trudno
ś
ś
ci
ci
ą
ą
[przychodz
[przychodz
ą
ą
na pami
na pami
ęć
ęć
]
]
”
”
(
(
O pami
O pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
452a2
452a2
-
-
4)
4)
„
„
Dla tej to przyczyny niekiedy odzyskuj
Dla tej to przyczyny niekiedy odzyskuj
ą
ą
[ludzie] wspomnienia, gdy
[ludzie] wspomnienia, gdy
zaczynaj
zaczynaj
ą
ą
od tzw.
od tzw.
„
„
miejsc wsp
miejsc wsp
ó
ó
lnych
lnych
”
”
(
(
loci
loci
communes
communes
) w takim bowiem
) w takim bowiem
wypadku szybko przechodz
wypadku szybko przechodz
ą
ą
z jednej rzeczy do drugiej,
z jednej rzeczy do drugiej,
np
np
. z mleka do
. z mleka do
bia
bia
ł
ł
o
o
ś
ś
ci, z bia
ci, z bia
ł
ł
o
o
ś
ś
ci do powietrza, z powietrza do wilgoci; ta ostatnia
ci do powietrza, z powietrza do wilgoci; ta ostatnia
rzecz przywiedzie im na pami
rzecz przywiedzie im na pami
ęć
ęć
jesie
jesie
ń
ń
, je
, je
ś
ś
li tej pory roku poszukiwali
li tej pory roku poszukiwali
”
”
(
(
O pami
O pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
452a12
452a12
-
-
15)
15)
Arystotelesa rozumienie
Arystotelesa rozumienie
przypominania
przypominania
Mechanizm i zasady
Mechanizm i zasady
przypominania:
przypominania:
„
„
Je
Je
ś
ś
li zatem [szukaj
li zatem [szukaj
ą
ą
cy
cy
wspomnienia] nie porusza
wspomnienia] nie porusza
ł
ł
si
si
ę
ę
dan
dan
ą
ą
drog
drog
ą
ą
od d
od d
ł
ł
ugiego czasu,
ugiego czasu,
b
b
ę
ę
dzie si
dzie si
ę
ę
porusza
porusza
ł
ł
w kierunku
w kierunku
rzeczy, do kt
rzeczy, do kt
ó
ó
rej wi
rej wi
ę
ę
cej nawyk
cej nawyk
ł
ł
;
;
nawyk bowiem jest jakby
nawyk bowiem jest jakby
natur
natur
ą
ą
; dla tej to przyczyny
; dla tej to przyczyny
szybko sobie przypominamy
szybko sobie przypominamy
rzeczy, o kt
rzeczy, o kt
ó
ó
rych cz
rych cz
ę
ę
sto
sto
my
my
ś
ś
limy; jak bowiem w naturze
limy; jak bowiem w naturze
ta rzecz nast
ta rzecz nast
ę
ę
puje po tamtej,
puje po tamtej,
tak r
tak r
ó
ó
wnie
wnie
ż
ż
dzieje si
dzieje si
ę
ę
z
z
czynno
czynno
ś
ś
ciami [psychicznymi]:
ciami [psychicznymi]:
cz
cz
ę
ę
ste powtarzanie czyni
ste powtarzanie czyni
natur
natur
ę
ę
”
”
. (
. (
O pami
O pami
ę
ę
ci i
ci i
przypominaniu
przypominaniu
452a25
452a25
-
-
30)
30)
R
R
ó
ó
ż
ż
nice mi
nice mi
ę
ę
dzy pami
dzy pami
ę
ę
ci
ci
ą
ą
a
a
przypominaniem
przypominaniem
„
„
W rzeczy samej dobra pami
W rzeczy samej dobra pami
ęć
ęć
i
i
ł
ł
atwo
atwo
ść
ść
przypominania sobie nie mieszcz
przypominania sobie nie mieszcz
ą
ą
si
si
ę
ę
naraz w tych samych osobnikach. Zazwyczaj odznaczaj
naraz w tych samych osobnikach. Zazwyczaj odznaczaj
ą
ą
si
si
ę
ę
lepsz
lepsz
ą
ą
pami
pami
ę
ę
ci
ci
ą
ą
ci, kt
ci, kt
ó
ó
rzy s
rzy s
ą
ą
usposobienia powolnego;
usposobienia powolnego;
ł
ł
atwiej za
atwiej za
ś
ś
sobie
sobie
przywodz
przywodz
ą
ą
na pami
na pami
ęć
ęć
fakty minione osoby o temperamencie
fakty minione osoby o temperamencie
ż
ż
ywym i
ywym i
obdarzonym zdolno
obdarzonym zdolno
ś
ś
ciami do nauki
ciami do nauki
”
”
. (
. (
O pami
O pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
449b6
449b6
-
-
9)
9)
„
„
Osobniki zbyt m
Osobniki zbyt m
ł
ł
ode i bardzo stare maj
ode i bardzo stare maj
ą
ą
z
z
ł
ą
ł
ą
pami
pami
ęć
ęć
z powodu zmian [,
z powodu zmian [,
kt
kt
ó
ó
re w nich zachodz
re w nich zachodz
ą
ą
]; u tych ostatnich jest sta
]; u tych ostatnich jest sta
ł
ł
y ubytek si
y ubytek si
ł
ł
, u poprzednich
, u poprzednich
za
za
ś
ś
szybko post
szybko post
ę
ę
puje wzrost
puje wzrost
”
”
. (
. (
O pami
O pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
453b4
453b4
-
-
6)
6)
„
„
Pami
Pami
ęć
ęć
r
r
ó
ó
ż
ż
ni si
ni si
ę
ę
od procesu przypominania sobie nie tylko ze wzgl
od procesu przypominania sobie nie tylko ze wzgl
ę
ę
du na
du na
czas [w kt
czas [w kt
ó
ó
rym si
rym si
ę
ę
dokonuj
dokonuj
ą
ą
], lecz tak
], lecz tak
ż
ż
e tym,
e tym,
ż
ż
e wiele zwierz
e wiele zwierz
ą
ą
t r
t r
ó
ó
ż
ż
nych od
nych od
cz
cz
ł
ł
owieka posiada pami
owieka posiada pami
ęć
ęć
, podczas gdy
, podczas gdy
ż
ż
adne
adne
-
-
rzec mo
rzec mo
ż
ż
na
na
-
-
ze znanych
ze znanych
zwierz
zwierz
ą
ą
t nie ma zdolno
t nie ma zdolno
ś
ś
ci przypominania sobie [fakt
ci przypominania sobie [fakt
ó
ó
w przesz
w przesz
ł
ł
ych] pr
ych] pr
ó
ó
cz
cz
jednego cz
jednego cz
ł
ł
owieka
owieka
”
”
. (
. (
O pami
O pami
ę
ę
ci i przypominaniu
ci i przypominaniu
453a6
453a6
-
-
10)
10)
„
„
[
[
…
…
]proces przypominania sobie czego
]proces przypominania sobie czego
ś
ś
jest pewnego rodzaju sylogizmem;
jest pewnego rodzaju sylogizmem;
kto bowiem robi wysi
kto bowiem robi wysi
ł
ł
ek, by sobie co
ek, by sobie co
ś
ś
przypomnie
przypomnie
ć
ć
, wnioskuje na spos
, wnioskuje na spos
ó
ó
b
b
sylogizmu,
sylogizmu,
ż
ż
e to dawniej widzia
e to dawniej widzia
ł
ł
, s
, s
ł
ł
ysza
ysza
ł
ł
lub tego do
lub tego do
ś
ś
wiadczy
wiadczy
ł
ł
; a to jest
; a to jest
specjalny rodzaj planowanego poszukiwania, kt
specjalny rodzaj planowanego poszukiwania, kt
ó
ó
re z natury rzeczy ma
re z natury rzeczy ma
miejsce wy
miejsce wy
ł
ą
ł
ą
cznie w jestestwach zdolnych do zastanawiania si
cznie w jestestwach zdolnych do zastanawiania si
ę
ę
; w rzeczy
; w rzeczy
samej zastanawianie si
samej zastanawianie si
ę
ę
jest pewnego rodzaju sylogizmem
jest pewnego rodzaju sylogizmem
”
”
. (
. (
O pami
O pami
ę
ę
ci i
ci i
przypominaniu
przypominaniu
453a11
453a11
-
-
14)
14)
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
FILOZOFICZNE ROZUMIENIE PAMIECI PLATON I
Historia filozofii starożytnej, O duszy, Arystoteles - „O duszy”
Filozofia5 Arystoteles
Arystoteles(1), Filozofia, Notatki różne
Arystoteles, studia, I rok, filozofia
Arystoteles Zachęta do filozofii
Arystoteles Zacheta do filozofii
Arystoteles, agilka1, Filozofia
Filozofia koniec sokratesa i pocz+tek arystotelesa
Arystoteles Zacheta do Filozofii
ARYSTOTELES, Filozofia
filozofiakultury, 12 Aporie rozumienia i koło herm u Diltheya
2 Filozofia wykład, rozumienie filozofii
Metafizyka Arystotelesa, filologia polska, filozofia
ARYSTOTELES polityka, Filozoficzne Podstawy Pedagogiki
więcej podobnych podstron