WYJ

ŚCIE Z EGIPTU

Rzeczownik eksodos znaczy „wyj

ście", a potem „czynność wychodzenia", „odjazd". W Biblii termin ten odnosi

si

ę szczególnie do wyjścia Hebrajczyków z Egiptu, albo w znaczeniu nieco szerszym, do owej długiej, czterdzieści

lat trwaj

ącej wędrówki, która się zaczęła w Egipcie i prowadziła poprzez *pustynię do Ziemi Obiecanej

(Wj 3,7-10)

.

Poszczególne etapy tej w

ędrówki zostały opisane w Pięcioksięgu (Wj, Lb, Pwt). Historyczny fakt wyjścia z Egiptu

sta

ł się tak dla Żydów, jak i dla chrześcijan, typem i rękojmią zarazem wszystkich wyzwoleń, jakich Bóg dokonał na

rzecz swego ludu.

STARY TESTAMENT

1.

Pierwsze wyj

ście.

Wyj

ście z Egiptu oznacza prawdziwe narodziny ludu Bożego, *narodziny dokonane we

*krwi

(Ez 16,4-7)

. To w

łaśnie wtedy zrodził Bóg Izraela

(Pwt 32,5-10)

i w wi

ększym stopniu nawet niż Abraham

sta

ł się dla niego *ojcem pełnym miłości i zatroskania

(Oz 11,1

;

Jr 31,9

;

Iz 63, 16

;

Iz 64,7)

. B

ędąc znakiem miłości

Bo

żej, wyjście z Egiptu jest tym samym rękojmią *zbawienia: wyprowadziwszy swój lud z niewoli egipskiej, Bóg

ocali go ponownie w momencie niebezpiecze

ństw ze strony Asyrii

(Iz 10,25nn)

, czy Babilonii

(Jr 16,14n)

. Na t

ę

mi

łość Bożą, okazywaną tyle razy za pomocą cudów towarzyszących wyjściu z Egiptu, Izrael odpowiadał tylko

niewdzi

ęcznością

(Am 2,10

;

Mi 6,3nn; Jr 2,1-8

;

Pwt 32

;

Ps 106

; por. s

ławne Popule meus podczas adoracji krzyża w

Wielki Pi

ątek), zamiast trwać wiernie przy tych ideałach życia, które pielęgnował podczas pobytu na pustyni

(Oz

2,16

;

Jr 2,2n)

.

2.

Nowe wyj

ście.

Ludowi, który z powodu swych niewierno

ści popadł później w niewolę babilońską, nowe

uwolnienie zosta

ło zapowiedziane jako powtórne wyprowadzenie z Egiptu. Bóg znów *wykupi swój lud

(Iz 63, 16)

.

Wszyscy chromi i s

łabi mają zmobilizować swoje siły przygotowując się do wyjścia

(Iz 35,3-6

;

Iz 40,1n

;

Iz 41,10

;

Iz

42,7-16

;

So 3,18nn)

. Zostanie wytkni

ęta *droga przez pustynię

(Iz 35,8nn

;

Iz 40, 3

;

Iz 43,19

;

Iz 49,11

;

Iz 11,16)

. I

znów sprawi Bóg,

że cudownie wytryśnie woda jak ongiś w Meribie

(Iz 35,6 n

;

Iz 41,18

;

Iz 43,20

;

Iz 44,3

;

Iz 48,21

;

por.

Wj 17,1-7)

, a pustynia zamieni si

ę w zieloną łąkę

(Iz 35,7

;

Iz 41,19)

. Jak kiedy

ś Morze Czerwone, tak teraz

Eufrat rozst

ąpi się umożliwiając przeprawę karawanie nowych repatriantów, których Bóg poniesie jakby na

w

łasnych skrzydłach

(Iz 46,3n

;

Iz 63,9

; por.

Wj 19,4

;

Pwt 32,11)

i dla których sam b

ędzie przewodnikiem

(Iz 52,12

;

por.

Wj 14,19)

.

NOWY TESTAMENT

Przedstawiaj

ąc w osobie *Jana Chrzciciela tego, który „woła na pustyni: «Przygotujcie drogę Panu»"

(Mt 3,3

paral.

;

Iz 40,3)

, tradycja apostolska chcia

ła stwierdzić, że dzieło *odkupienia dokonane przez Chrystusa jest

wype

łnieniem się tajemnicy *zbawienia, którego typem było wyprowadzenie z Egiptu. Zgodnie z tymi samymi

zamiarami tradycja owa widzia

ła w Jezusie nowego *Mojżesza, zapowiedzianego już w

Pwt 18,18

(Dz 3,15

;

Dz

3,22

;

Dz 5,31

;

Dz 7,35nn)

.

1.

Święty Paweł

nie czyni nic innego, jak tylko rozwija ten oto temat: Jezus jest prawdziwym *Barankiem

wielkanocnym, z

łożonym w ofierze za nas

(1Kor 5,7)

, a cuda towarzysz

ące wyjściu z Egiptu (przejście przez

*Morze Czerwone, *manna, woda ze *ska

ły) to *zapowiedzi tych rzeczywistości duchowych, których zaistnienie

zosta

ło spowodowane przez Chrystusa

(1Kor 10,1-6)

.

2.

Święty Piotr

rozpatruje ten sam temat, ale w perspektywach bardziej eklezjologicznych. Odkupieni przez krew

Baranka bez skazy

(1P 1,18n

; por.

Wj 12,5

;

Iz 52,3)

, chrze

ścijanie zostali przywołani

(1P 1,14n

; por.

Oz 11,1)

z

ciemno

ści do *światła

(1P 2,9

; por.

Mdr 17 — 18)

; zostali wyprowadzeni z

życia rozwiązłego, które ongiś wiedli

jako poganie (Mdr 1,14; Mdr 1,18; Mdr 4,3), po to, by sta

ć się nowym *ludem Bożym

(1P 2,9n

; por.

Wj 19,6

;

Iz

43,20n)

, poddanym Prawu *

świętości

(1P 1,15n

; por.

Kp

ł 19,2)

. Oczyszczeni przez pokropienie *krwi

ą Chrystusa,

od tej pory poddali si

ę całkowicie Bogu

(1P 1,2

;

1P 1,14

;

1P 1,22

; por.

Wj 24,6nn)

, darz

ąc Go duchowym *kultem

(1P 2,5

; por.

Wj 4,23)

. Przepasawszy biodra

(1P 1,13

; por.

Wj 12,11)

, gotowi s

ą ruszyć w *drogę, która ma ich

doprowadzi

ć do *ojczyzny w *niebie

(1P 1,17)

.

3.

Święty Jan

zostawia nam teologi

ę bardziej wypracowaną. Wyprowadzeni przez krew Baranka wielkanocnego

z niewoli szata

ńskiej

(J 1,29

;

J 8,34nn

;

1J 3, 8)

, chrze

ścijanie odbywają podróż do Królestwa niebieskiego. Karmią

si

ę Chrystusem, owym *Chlebem żywym, który z nieba zstąpił

(J 6,30-58

; por.

Wj 16)

, i orze

źwiają *Wodą, która

wyp

ływa z Jego boku

(J 7,37n

;

J 19,34

; por.

Wj 17,1-7)

. Gdy im zadano rany, wracali do zdrowia przez samo

spojrzenie na Chrystusa wywy

ższonego na krzyżu

(J 3,14

;

J 19,37

; por.

Lb 21,4-9)

. *Id

ąc za Tym, który jest

*

Światłością świata

(J 8,12

; por.

Wj 13,21n)

, znajd

ą się kiedyś u boku Ojca

(J 12,26

;

J 13,8

;

J 14,3

;

J 17,24)

. W

chwili swego zmartwychwstania Jezus bowiem pierwszy prze

żył własną *Paschę, dokonując „przejścia z tego świata

do Ojca"

(J 13,1)

, gdzie „b

ędąc wywyższonym", pociągnie ku sobie wszystkich ludzi

(J 12,32)

. Ci ostatni za

ś będą

uczestniczy

ć w ostatecznym eksodzie, polegającym na przejściu z tego świata doczesnego do świata, który jest w

górze

(J 5,24)

.

4.

Apokalipsa

ukazuje perspektywy podobne do znanych ju

ż z Pierwszego Listu Piotra. Chrześcijanie przez

*krew *Baranka zostali wykupieni z „ziemi", z tego z

łego, podległego szatanowi *świata

(Ap 14,3)

, po to, by

utworzy

ć królestwo kapłańskie, zapowiedziane przez Boga w

Wj 19,6

(Ap 5,9n)

. Jest to odnowa dawnego

*przymierza

(Ap 11,19

; por.

Wj 19,16)

. Napisana w czasach prze

śladowań, Apokalipsa brzmi jak pieśń zwycięstwa.

Wzmianka o Morzu Czerwonym

(Ap 15,3nn; por. Wj 14 — 15)

kojarzy si

ę z bliską już klęską nieprzyjaciół ludu

Bo

żego, wytępionych przez *Słowo Boże jak kiedyś pierworodni w Egipcie

(Wj 19,11-21

; por.

Mdr 18, 14-18)

. Bóg,

schodz

ąc do ludzi, by wśród nich zamieszkać

(Ap 21,1-3)

, pozwala im *zwyci

ężać, bo nazywa się przecież „Tym.

który jest", podczas gdy ka

żde stworzenie jest wobec Niego niczym

(Ap 11,17

;

Ap 16,5

; por.

Wj 3,14)

.

W noc paschaln

ą jeszcze dziś chrześcijanie nawiązują do owej epopei wyjścia z Egiptu przez śpiew sławnego

Exsultet.