1
Zarządzanie procesami
transportowo-logistycznymi
Zarządzanie procesami
transportowo-logistycznymi
Piotr Sawicki
Piotr Sawicki
Wydział Maszyn Roboczych i Transportu
pok. 719, tel. 665 22 30, 665 21 29
e-mail: piotr.sawicki@put.poznan.pl
URL: www.put.poznan.pl/~piotrs
Przebudowa procesu –
Modelowanie stanu docelowego
Przebudowa procesu –
Modelowanie stanu docelowego
....
2
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Plan prezentacji
Plan prezentacji
Æ
Wprowadzenie
•
cel i zakres wykładu
•
z czego wynika potrzeba zmian?
Æ
Sposoby projektowania zmian
•
koncepcja zrównoważonej karty wyników (BSC)
–
istota
–
zasada tworzenia
•
wymagania klienta
–
sposoby identyfikacji wymagań
–
sposoby selekcji wymagań
Æ
Przygotowanie do wdrażania zmian
•
projekt a wdrożenie
•
karta wdrażania zmian
•
harmonogramowanie
Æ
Podsumowanie
2
....
3
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Wprowadzenie
Cel i zakres wykładu
Wprowadzenie
Cel i zakres wykładu
Æ
Przedmiot zainteresowania
•
jakie są sposoby projektowania zmian?
•
jakie czynniki wpływają na modelowanie zmian?
•
na co zwrócić uwagę w procesie modelowania?
•
jak zaplanować wdrożenie?
•
jak monitorować proces wdrażania?
....
4
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Wprowadzenie
Przebudowa procesu – potrzeba zmian
Wprowadzenie
Przebudowa procesu – potrzeba zmian
Æ
Dlaczego konieczne są zmiany w sposobie realizacji procesów?
•
brak widocznego związku pomiędzy strategią działania a realizowanymi
działaniami
•
uzyskanie założonych rezultatów (wyników) jest trudne od osiągnięcia
–
brak dostatecznej wiedzy na temat przyczyn takiego stanu
–
przyczyny takiego stanu są różne i jest ich wiele
•
pojęcie „strategia” jest tak samo mityczne i abstrakcyjne jak „kosmos” czy
„100 tys. lat świetlnych”
Æ
Wyniki badań dotyczących stopnia realizacji strategii
[Harvard Business Review, 2000]
•
5% pracowników zna i rozumie strategię firmy
•
15% pracowników wyższego szczebla poświęca nieco więcej niż godzinę
na ocenę i analizę strategii
•
25% menedżerów wynagradzanych jest w oparciu o systemy motywacyjne
wspierające strategię
•
40% firm planuje budżet w powiązaniu ze strategią
3
....
5
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Wprowadzenie
Cele strategiczne a procesy
Wprowadzenie
Cele strategiczne a procesy
zasoby
Cele strategiczne
Cele strategiczne
Realizowane procesy
oczekiwania
zadania
zamierzenia
wyniki
Proje
kto
w
an
ie
pr
oce
só
w
Proje
kto
w
an
ie
pr
oce
só
w
Realiz
acja
stra
te
gii
Realiz
acja
stra
te
gii
Wspomaganie informatyczne
Wspomaganie informatyczne
Proje
kto
w
an
ie
ro
zw
ią
za
ń
IT
Proje
kto
w
an
ie
ro
zw
ią
za
ń
IT
Realiz
acja
stra
te
gii
Realiz
acja
stra
te
gii
....
6
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników
Æ
Zrównoważona karta wyników
•
z ang. Balanced Scorecard (BSC)
•
R. Kaplan i D. Norton, 1992
•
obserwacja
–
nie ma odosobnionych działań
–
jedna zmian pociąga za sobą inne
•
dlaczego karta wyników?
–
pozwala na wdrażanie i monitorowanie strategii na wszystkich poziomach firmy
–
pozwala na ciągłą ocenę ogólnego wyniku uzyskiwanego przez przedsiębiorstwo
–
łączy: cele, podejmowane działania i uzyskiwane wyniki
•
dlaczego zrównoważona?
–
pozwala wdrażać strategię z uwzględnieniem 4 różnych perspektyw
{
finansowej
{
klienta (rynku, produktu, partnera biznesowego)
{
wewnętrznych procesów biznesowych
{
innowacji, wiedzy i rozwoju
4
....
7
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników
Æ
Zrównoważona karta wyników
•
czym nie jest?
–
narzędziem do pomiaru wyników
•
czym jest?
–
jest narzędziem do przedstawienia (wyjaśnienia) wpływu podejmowanych działań na strategię
–
diagramem przyczynowo-skutkowym
–
pozwala zarządzać działaniami w celu osiągnięcia strategii
....
8
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
PERSPEKTYWA
PERSPEKTYWA
CELE
CELE
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników / Przykład
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników / Przykład
finansowa
klienta
wewnętrznych
procesów
innowacji, wiedzy
i rozwoju
zyskowność
produktywność
5
....
9
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników
Æ
Perspektywa finansowa
•
określa jak sprawnie następuje powiększenie kapitału lub dostępnych
zasobów, np. wzrost wartości firmy
•
stanowi najczęściej wymienianą perspektywę Æ wiele działań ma swoje
uzasadnienie na gruncie finansowym
•
wzrost wyników finansowych można uzyskać dwojako
–
wzrost przychodów / zyskowność
{
wprowadzenie nowego produktu / usługi
{
wejście na nowe rynki
{
pozyskanie nowych klientów
{
zwiększenie wolumenu obrotu lub ceny oferowanych produktów / usług
–
wzrost produktywności
{
redukcja kosztów stałych
{
redukcja zaangażowanego kapitału
....
10
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników
Æ
Perspektywa klienta
•
dotyczy określenia oczekiwań klienta
•
poszukiwana jest odpowiedź na pytania
–
dlaczego klient miałby kupować u nas produkty / usługi?
–
co nas wyróżnia od konkurentów?
•
możliwe drogi poprawy – uzyskania przewagi
–
doskonała realizacja
{
dostarczanie znakomitego produktu
{
oferowanie wyjątkowego serwisu
{
relatywnie niska cena
{
czas i terminowość realizacji
–
indywidualne traktowanie klienta
{
personalizacja działania (nie ma dwóch identycznych klientów)
–
unikatowe produkty / usługi
{
funkcjonalność
{
uniwersalność / specjalizacja
6
....
11
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników
Æ
Perspektywa wewnętrznych procesów
•
dotyczy umiejętności pomiaru rezultatów procesu
•
w ogólności występują 4 rodzaje procesów
–
proces wprowadzania nowego produktu / usługi
{
sprawność wdrożenia
–
proces zarządzania relacją z klientem (CRM)
{
ciągły rozwój (pogłębianie) kontaktów z klientem
–
proces realizacji zamówienia
{
dostarczanie klientowi wartości
{
wykorzystanie dostępnych zasobów
{
redukcja czasu realizacji
{
podniesienie jakości
–
proces kształtowania relacji z innymi uczestnikami rynku
{
kształtowanie wizerunku firmy
....
12
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników
Æ
Perspektywa innowacji, wiedzy i rozwoju
•
dotyczy dodatkowych elementów wspierających (ułatwiających) wdrożenie
strategii
•
rozważa się 3 główne elementy
–
kluczowe kompetencje i umiejętności
{
poziom wykształcenia i wyszkolenia pracowników
{
unikatowe umiejętności
–
technologia
{
poziom zaawansowania technicznego
{
elastyczność na zmiany
–
kultura przedsiębiorstwa
{
związek z firmą
{
samopoczucie
{
tożsamość
7
....
13
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
PERSPEKTYWA
PERSPEKTYWA
CELE
CELE
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników / Przykład
Sposoby projektowania zmian
Koncepcja zrównoważonej karty wyników / Przykład
finansowa
klienta
wewnętrznych
procesów
innowacji, wiedzy
i rozwoju
zyskowność
produktywność
Optymalizacja
poziomu kosztów
Optymalizacja poziomu
zaangażowanego
kapitału
Wzrost ekonomicznej
wartości dodanej
Satysfakcja
klienta
Efektywność
procesów
magazynowych
Efektywność
głównego procesu
produkcyjnego
Efektywność
zarządzania
paliwem
Wzrost
wykorzystania IT
Wzrost
umiejętności
pracowników
....
14
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta
Æ
Kim jest klient?
•
nabywca produktu/usługi
–
indywidualny
–
instytucjonalny
•
źródło dochodu firmy
Æ
Jakie ma prawa?
•
klientowi wolno prawie wszystko
•
dawno przestał być odbiorcą masowym (proces rozpoczął się z
początkiem ery reengineeringu – lata 90.)
–
np.: indywidualny odbiorca może skonfigurować sobie samochód BMW
siedząc w domu przy komputerze
•
oczekuje wyjątkowego traktowania
8
....
15
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta
Æ
Obsługiwanie każdego klienta w równie efektywny i zadawalający go sposób
jest NIEMOŻLIWE
•
ograniczeniem są posiadane zasoby
–
środki techniczne
–
czas
–
kapitał
•
rozwiązaniem jest poszukiwanie niszy rynkowej i dokładne jej rozpoznanie w celu
optymalnego wykorzystania posiadanych zasobów i umiejętności
–
rozpoznanie istotnych cech klienta
–
rozpoznanie jego oczekiwań
Æ
Spełnienie wszystkich oczekiwań jest również NIEMOŻLIWE, a co więcej
NIERACJONALNE
•
dostępne zasoby nie będą wykorzystywane optymalnie
Æ
Zachodzi potrzeba
•
wyselekcjonowania grupy klientów i ścisłe dostosowanie do jej potrzeb
•
wyselekcjonowanie najistotniejszych cech zapewniających satysfakcję klienta
....
16
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta
Æ
Selekcja grupy klientów i jej potrzeby
•
poszukiwanie docelowej grupy klientów prowadzić można na podstawie badań
ankietowych
–
charakter ankiety
{
zamknięta
{
otwarta
{
mieszana
–
sposób przeprowadzenia
{
bezpośredni
{
pośredni
•
reprezentatywność próby
–
badanie szerokiego spektrum cech
•
kluczowe zasady konstrukcji kwestionariusza ankietowego
–
Hayes B.E.: Measuring customers satisfaction. Development and use of questionnaires.
ASQC Quality Press, Milwaukee, 1992
9
....
17
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta
Æ
Selekcja najistotniejszych wymagań / oczekiwań
•
najprostszą i najczęściej stosowaną zasadą selekcji jest analiza Pareto
–
podstawowe założenie: 80% działań przynosi zaledwie 20% efektów
–
analiza Pareto Æ zasada 80/20 – prawo nierównomiernego podziału
–
występuje we wszystkich dziedzinach życia
{
80% czasu obsługi klienta upływa na obsługę zaledwie 20% faktur
{
80% braków jakościowych jest skutkiem 20% przyczyn
0%
50%
100%
80%
0% 20% 50% 80% 100%
20%
....
18
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta / Przykład
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta / Przykład
Æ
Selekcja najistotniejszych wymagań / oczekiwań Æ Przykład
PROBLEM
•
co decyduje o poziomie procesu dydaktycznego na WMRiT?
–
jakie są główne czynniki kształtujące jakość procesu dydaktycznego?
–
co należałoby zmienić, aby poprawić stan aktualny?
SPOSÓB OCENY
•
ankieta
–
przeprowadzona wśród studentów WMRiT
–
rok akademicki 2002/2003
REZULTAT
•
główne czynniki decydujące o jakości procesu dydaktycznego
–
pracownicy naukowo-dydaktyczni
–
materiały pomocnicze
–
techniczne środki przekazu
–
proces dydaktyczny
–
infrastruktura i wyposażenie obiektów dydaktycznych
10
....
19
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta / Przykład
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta / Przykład
Æ
Główne czynniki decydujące o poziomie procesu dydaktycznego
•
pracownicy naukowo-dydaktyczni
–
kompetencje/przygotowanie
–
komunikatywność
–
zrozumiały język
–
umiejętność zainteresowania tematem
–
„tempo” prowadzenia zajęć
–
metoda prowadzenia zajęć – ekspresja
–
zdolność zainteresowania studenta
–
wiek wykładowców
–
uczciwość
–
stosunek do studenta
•
materiały pomocnicze
–
skrypt do przedmiotu
–
dostępność materiałów
–
strony internetowe wspierające dydaktykę
•
techniczne środki przekazu
–
stosowane środki przekazu
–
sprzęt nagłaśniający
....
20
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta / Przykład
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta / Przykład
Æ
Główne czynniki … cd
•
proces dydaktyczny
–
program studiów
–
dogodny plan zajęć
–
„porcje materiału”
–
aktualność zagadnień
–
przebieg sesji egzaminacyjnej/zaliczeń
–
kryteria oceny studentów
•
infrastruktura i wyposażenie obiektów dydaktycznych
–
wyposażenie laboratoriów
–
dostępność sal komputerowych
–
wygodne sale wykładowe
11
....
21
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
....
22
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
0
2
4
6
8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30
32 39 45
52
26
%
100
0
20
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta / Przykład
Sposoby projektowania zmian
Wymagania klienta / Przykład
Przebieg teoretyczny
Przebieg rzeczywisty
Kompetencje / przygotowanie wykładowcy
Ekspresja / metoda prowadzenia zajęć
Zajęcia praktyczne
Dogodny plan zajęć
Zdolność zainteresowania tematem
…
12
....
23
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Przygotowanie do wdrażania zmian
Projekt a wdrożenie
Przygotowanie do wdrażania zmian
Projekt a wdrożenie
Æ
Różnica czasowa pomiędzy projektowanymi zmianami (w fazie koncepcji lub
wstępnej propozycji) jest istotna
•
wdrożenie wymaga przygotowania szczegółowego sposobu przejścia od stanu
aktualnego do poprawnie funkcjonującego rozwiązania docelowego
•
przejście ze stanu „jest” do wdrożenia rozwiązania docelowego powinno być dokładnie
zaplanowane
–
karta wdrożenia zmian
–
harmonogram zmian
Projektowanie
zmian
(stan „będzie”)
Diagnoza
(stan „jest”)
Ocena
możliwości
realizacji
Harmonogram
zmian
Karty
wdrożenia
zmian
Wdrożenie
....
24
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Przygotowanie do wdrażania zmian
Karta wdrożenia zmian / cz.1
Przygotowanie do wdrażania zmian
Karta wdrożenia zmian / cz.1
PROBLEM EFEKTYWNOŚCI:
1) ...
2) ...
PRZYCZYNY ZMIANY:
1) ...
2) ...
GŁÓWNE KORZYŚCI:
1) ...
2) ...
PODSUMOWANIE ANALIZY
1) ...
2) ...
TAK
NIE
niska
średnia
wysoka
niskie
średnie
wysokie
niski
średni
wysoki
niski
średni
wysoki
Uwagi
Korzyści
Wymagane
ZSI
Trudność
wdrożenia
Ryzyko
wdrożeniowe
Stopień
złożoności
zmiany
Priorytet
ważności
Zasięg zmiany:
NAZWA:
001
KARTA WDROŻENIA ZMIANY
13
....
25
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Przygotowanie do wdrażania zmian
Karta wdrożenia zmian / cz.2
Przygotowanie do wdrażania zmian
Karta wdrożenia zmian / cz.2
...
...
Nazwa
Nr zmiany
POWIĄZANIA Z INNYMI ZMIANAM
Czasowe:
- ...
- ...
Ludzkie:
- ...
- ...
Finansowe:
- ...
- ...
Rzeczowe:
- ...
- ...
NIEZBĘDNE ZASOBY
NAJWAŻNIEJSZE ETAPY:
1) ...
2) ...
KLUCZOWE CZYNNIKI SUKCESU:
1) ...
2) ...
KLUCZOWE KROKI WDROŻENIOWE
....
26
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Przygotowanie do wdrażania zmian
Harmonogramowanie / Wykres Gantta
Przygotowanie do wdrażania zmian
Harmonogramowanie / Wykres Gantta
Æ
Przykład harmonogramu dla 16 zmian
Czas wdrażania
Lista zmian
0
10
20
30
40
50
60
70
80
001
002
003
004
005
006
007
008
009
010
011
012
013
014
015
016
14
....
27
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Przygotowanie do wdrażania zmian
Harmonogramowanie / Wykres Gantta
Przygotowanie do wdrażania zmian
Harmonogramowanie / Wykres Gantta
Æ
Analiza stopnia zaawansowania procesu wdrażania
0%
100%
24 %
0
10
20
30
40
50
60
70
80
001
002
003
004
005
006
007
008
009
010
011
012
013
014
015
016
Lista zmian
Czas wdrażania
....
28
Piotr Sawicki / Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi
Podsumowanie
Podsumowanie
Æ
Hasła kluczowe
•
strategia firmy a procesy
•
zrównoważona karta wyników
•
4 główne perspektywy
wdrożeniowe
–
finanse
–
klient
–
wewnętrzne procesy
–
innowacje, wiedza i rozwój
•
klient
–
obsługa klienta
–
spełnianie wymagań
•
identyfikacja wymagań
–
ankieta i kwestionariusz
–
analiza Pareto
–
zasada 80/20
•
karta wdrożenia zmian
•
harmonogramowanie
–
wykres Gantta
–
analiza stopnia
zaawansowania wdrażania
zmian
15
Zarządzanie procesami
transportowo-logistycznymi
Zarządzanie procesami
transportowo-logistycznymi
Piotr Sawicki
Piotr Sawicki
Wydział Maszyn Roboczych i Transportu
pok. 719, tel. 665 22 30, 665 21 29
e-mail: piotr.sawicki@put.poznan.pl
URL: www.put.poznan.pl/~piotrs
Przebudowa procesu –
Modelowanie stanu docelowego
Przebudowa procesu –
Modelowanie stanu docelowego