1
BANKOWOŚĆ WYKŁAD 6
12.01.2013
DZIAŁALNOŚĆ KREDYTOWA W BANKU
Alokacja kredytów
1. Większość umów w banku ma charakter cywilno-prawny
2. nie cena decyduje kto może dostać kredyt, podstawą racjonowania kredytów są tzw. procedury
kredytowe, obejmują one następujące elementy:
Wniosek kredytowy – rozpoczyna cała procedurę obiegania się o kredyt, który zawiera kto jest
kredytobiorcą, wysokość walutę, przeznaczenie, czas i okres. Nie ma jednego wniosku NBP nie
opracował.
Załączniki do wniosku – bilans, rachunek zysków i strat, zaświadczenie o nie zaleganiu płatności do
ZUS i US, informacje o prowadzonej działalności gospodarczej, oświadczenie o obecnej wysokości
zadłużenia
Dokumentacja – przygotowana przez analityka kredytowego – wyliczenie zgodności kredytowej,
protokół z posiedzenia komisji kredytowej
Umowa kredytowa
Plan spłaty kredytu
Sprawozdania z monitoringu kredytowego
Weryfikacja otrzymywanych dokumentów
Formalna – czy są kompletne / Merytoryczne – czy sumy się zgadzają, czy nie ma błędów
Wykorzystywanie informacji od instytucji zewnętrznych – BIK( Biuro Informacji Kredytowej), BIG
(Biuro Informacji Gospodarczej)
Uwzględnienie czynnika czasu, z tego punktu widzenia mamy dwa problemy. Wykorzystanie czynnika czasu
realizuje się poprzez:
a. wybór metody spłaty kredytu
równe raty spłaty
raty malejące
b. efektywnego kosztu kredytu
Zadanie 1
Klient zaciągnął kredyt w wysokości 200 000 zł na 4 lata i spłacamy jest w 5 płatnościach na koniec każdego
roku. Oprocentowanie wynosi 15%. Opracuj harmonogram spłaty dla dwóch metod.
Metoda równych rat kapitałowych
Terminy
płatności
Kwota kredytu
na początku
roku
Spłata kredytu
Kwota kredytu
na koniec roku
Rata kapitału
odsetki
Łączna
płatność
31 XII 2014
200 000,00
50 000,00
30 000,00
80 000,00
150 000,00
31 XII 2015
150 000,00
50 000,00
22 500,00
72 500,00
100 000,00
31 XII 2016
1000 000,00
50 000,00
15 000,00
65 000,00
50 000,00
31 XII 2017
50 000,00
50 000,00
7 500,00
57 500,00
0
OGÓŁEM
200 000,00
75 000,00
275 000,00
Metoda annuitetowa / równych rat płatności
Terminy
płatności
Kwota kredytu
na początku
roku
Spłata kredytu
Kwota kredytu
na koniec roku
Rata kapitału
odsetki
Łączna
płatność
31 XII 2014
200 000,00
40 053,00
30 000,00
70 053,00
159 947,00
31 XII 2015
159 947,00
46 061,00
23 992,00
70 053,00
113 886,00
31 XII 2016
113 886,00
52 970,00
17 083,00
70 053,00
60 916,00
31 XII 2017
60 916,00
60 916,00
9 137,00
70 053,00
0
OGÓŁEM
200 000,00
80 212,00
280 212,00
2
Wybór metody jest uzależniony od płynności finansowej kredytobiorcy
Karencja – zawieszenie spłaty kapitału, ale oczywiście w tym terminie płacimy odsetki, dla banku ma
znaczenie neutralne, jest istotnym wsparciem dla przedsiębiorcy w chwilach braku środków, ale jest on bardziej
kosztowny, płacimy więcej odsetek.
∑
( )
∑
( )
Współczynniki dyskonta dające 2,855
( )
( )
( )
( )
Efektywny koszt kredytu – uwzględnia częstotliwość (kapitalizacji) płaconych odsetek. Późniejsze płacenie
odsetek zmniejsza koszt alternatywny. Obliczmy efektywny koszt według wzoru
ERSP=(1 + i)
t
– 1
i – oprocentowanie kredytu dla tego okresu odsetkowego dla którego płacimy odsetki
t –liczba okresów odsetkowych w ciągu roku
Zadanie 2
Zaciągamy kredyt finansowy na rynku finansowym, mamy oferty trzech banków:
I.
26,5% - odsetki płacone po roku razem z kapitałem
II.
26% - odsetki płatne po pół roku i na koniec roku
III.
24% - odsetki co miesiąc płatne
I.
ERSP = (1 + 0,265)
1
– 1 = 1,265 – 1 = 0,265 = 26,5 %
II.
ERSP = (1 + 0,26)
2
– 1 = 1,277 – 1 = 0,277 = 27,7 %
III.
ERSP = (1 + 0,02)
12
– 1 = 1,268 – 1 = 0,268 = 26,8 %
Odsetki od 100 000,00 zł
I.
26 500,00 zł
II.
26 000,00 zł
III.
24 000,00 zł
Charakterystyka podstawowych kredytów ze względu na kryteria klasyfikacji
a. okres
krótkoterminowe do 1 roku
średnioterminowe 1-3 lat
długoterminowe powyżej 3 lat
3
b. walutowe
złotowe
walutowe
o denominowane
o bezpośrednio w walucie
c. ze względu na przeznaczenie
gospodarcze – przedsiębiorstwa, jednostki samorządu terytorialnego
o
działalność bieżącą – obrotowe
o
działalność rozwojową – inwestycyjne: rzeczowe, finansowe
konsumpcyjne
Kredyty konsumpcyjne – nie ma jednoznaczności określenia. Mamy, np.
Kredyty dla gospodarstw domowych – są szerszym pojęciem
kredyty dla osób fizycznych o charakterze inwestycyjnym – kredyt na zakup akcji – nie ma charakteru
kredytu konsumpcyjnego
kredyty konsumenckie – najwęższe ujęcie kredytu konsumpcyjnego, wyłącznie dla osób fizycznych i
zgodnie z nową ustawą od grudnia 2011 roku maksymalna wysokość tego kredytu wynosi 255 tysięcy.
Regulowane ustawą 19.09.20.. znowelizowaną 18.12. 2011.
Funkcje kredytów konsumpcyjnych
regulowanie bieżącej płynności
są narzędziem alokacji konsumpcji w czasie - finansowana jest konsumpcja antycyponowanymi
przyszłymi dochodami
Korzystanie z kredytów w finansowaniu konsumpcji jest uzasadnione wtedy, gdy przyrost użyteczności z
jej alokacji (przesunięcia) jest większy od utraty konsumpcji przyszłej.
Skłonność do korzystania z kredytów – zależy od zamożności, im bardziej będziemy, tym bardziej
jesteśmy zadłużeni.
d. sposobu kredytowania
rachunku bieżącym
– odnawialnym, krótkoterminowym kredytem o odnawialnym limitem wysokości.
Wiąże się z funkcjonowaniem rachunku bieżącego, który pełni trzy funkcje:
o rozliczeniowa – do rozliczeń bezgotówkowych,
o do utrzymywania wolnych środków finansowych
o kredytowa
Zasady ewidencjonowania na rachunku
Wpływy na rachunek księgujemy po stronie MA (Ct) uznajemy, wydatki ewidencjonowanie są po stronie WN
(Dt) w ciężar rachunku. Saldo Ct oznacza środki pieniężna na rachunku, saldo Dt oznacza że mamy zadłużenie.
Powstanie salda debetowego - > istota kredytu w rachunku bieżącym
rachunku kredytowym
o Kredyt dyskontowy – ciążę się z operacją dyskontowania weksla(dla firm które mają w swych
aktywach weksle) sami są kredytodawcami, przekształcenie kredytu kupieckiego w kredyt
dyskontowy.
Weksel – dłużny papier wartościowy na którym jego wystawca trasant zobowiązuje się zapłacić określoną
kwotą, wierzycielowi remitentowi.
Funkcje weksla
kredytowa – jest instrumentem kredytu kupieckiego
płatnicza – weksel może być surogatem pieniądza, poprzez jego indosowanie czyli przeniesienie
wierzytelności wekslowe
gwarancyjna – zabezpieczenie wekslowe jako zabezpieczenie wierzytelności, weksel inblanco weź
wpisanej kwoty
4
Rodzaje weksli
prosty – sola – wystawca i remitent
trasowany – trata – ciągniony – jest poleceniem ciągnionym w którym trasant zleca trasatowi –
nowemu podmiotowi – aby zapłacił remitentowi kwotą wymienioną w tracie
Factoring – jest to umowa zawierana między bankiem – faktorem a wierzycielem korzystającym z jego usług.
Jest to zamiana należności na środki pieniężne, narzędzie zarządzania płynności.
Czy zmiana struktury aktywów zastępujemy środkami płatniczym.
Kredyt lombardowy – krótkoterminowy, jego cechą jest posiadanie przez bank przedmiotu zastawy. Pod
zastaw majątku ruchomego.
Kredyty hipoteczne – nie mają jednoznacznej definicji, prawidłowe określenie opiera się na dwóch kryteriach:
jest długoterminowym zabezpieczonym hipoteka, jest przeznaczony na zakup mieszkań
Hipoteka – ograniczenie powody dysponowania nieruchomością poprzez wpis w 4 dziale w księdze wieczystej
Rodzaje hipoteki
zwykła – umowna inaczej do udzielania kredytów
kaucyjna – dotyczy kredytów o nieustalonej wysokości
przymusowa – głownie wykorzystywana w rozliczeniach publiczno – prawnych
Od czego zależy skłonność do korzystania z kredytu
zamożności – im jesteśmy bardziej zamożni tym mamy więcej zadłużenia, zwiększa się skłonność do
korzystania z kredytu
koszt kredytu – oprocentowanie, marża, prowizja, ubezpieczenie
preferencje jednostek
Znaczenie kredytów konsumpcyjnych dla banku
Uważa się, że te kredyty stają się dźwignią rozwoju banków, ponieważ:
rośnie popyt na kredyty – zadłużenie gospodarstw domowych powyżej 61% wszystkich popyt
rentowność – wyżej oprocentowane niż dla przedsiębiorstw
lepsza jakość – kredyty zagrożone dla domowych 2009 – 6%, 2010 -7,2%, 2011 – 7,4% ( duża
wstrzemięźliwość w zaciąganiu kredytów)dla przedsiębiorstw wynoszą w 2009- 12,5%. 2010 – 10%,
2011 – 12,5%
możliwości pakietowania kredytów
Makroekonomiczne znaczenie kredytów – brak jednoznacznej odpowiedzi
1) wzrost zadłużenia powoduje nakręcanie gospodarki – keynsistowskie podejście
2) Wzrost zadłużenia może prowadzić do destabilizacji gospodarki – monetarystyczne podejście
Kredyty komercyjne – oprocentowanie zgodnie z zasadami rynkowymi
Kredyty preferencyjne - na korzystniejszych warunkach (mogą dotyczyć oprocentowania, restrykcyjności,
zdolności kredytowej) wykorzystywane są w rolnictwie, ekologii, budownictwie mieszkaniowym, edukacja dla
sektora MSP