© Copyright by $taś

V1

- 1 -

N

OS

,

ZATOKI PRZYNOSOWE I

NOSOGARDŁO

Zapalenia

Zapalenie błony śluzowej nosa (Rhinitis)
Zapalenie zatok przynosowych (sinusitis)
Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok (rhinosinusitis)

Vasomotorica
zanikowy (atrophicans)
Polekowe (medicamentosa)
Ciężarnych (gravidarum)
Ziarniniakowe (granulomatosa)
grzybicze
ziarniniak wegenera
inne

Inne zmiany nienowotworowe

Guzowatość nosa (Rhinopharyma)
Krwawienie z nosa (epistaxis)
Polipy z nosa i zatok przynosowych

Nowotwory łagodne

Brodawczak (Papilloma)
Naczyniakowłókniak (angiofibroma)

Nowotwory złośliwe

Rak nosogardła (carcinoma nasopharyngis)

Rak niezróżnicowany (RN)
Rak nierogowaciejący zróżnicowany
Rak płaskonabłonkowy rogowaciejący

Czerniak złośliwy (Melanoma malignum)
Chłoniak nosa i zatok z komórek NK/T
Szpiczak odosobniony
Nerwiak oechowy zarodkowy

(esthesioneuroblastoma)

U

CHO

Otoskleroza
Zapalenia

Zapalenie złośliwe ucha zewnętrznego
Zapalenie ucha środkowego
Perlak (cholestatoma)

Nos, zatoki przynosowe i nosogardło

Z

Z

a

a

p

p

a

a

l

l

e

e

n

n

i

i

a

a

·

Większość ma tło wirusowe

Zapalenie błony śluzowej nosa (Rhinitis)

·

Może być ograniczone do błony śluzowej nosa (rhinitis) lub zatok przynosowych (sinusitis), albo występiwać
w nosie i zatokach (rhinosinusitis)

·

Ze względu na etiologię dzielimy na:

o

Alergiczne

§

Katar sienny

§

Mediatorem zapalenia alergicznego jest Igr

§

Ponad 25% eozynofilów wymazie wspólnie z podwyższonym poziomem IgE w surowicy krwi
przemawia za alergicznym zapaleniem

o

Infekcyjne

§

Najczęściej spowodowane przez wirusy (rinowirusy, grypa, paragrypa, adenowirusy,
syncytialny wirus oddechowy)

§

Morfologia

·

W ostrym zapaleniu początkowo widoczny jet obfity wysięk surowiczy, obrzęk i
zaczerwienieni błony śluzowej i pogrubienie małżowin osowych

·

Wtórna infekcja bakteryjna powoduje pojawienie się wysięku śluzowo-ropnego.
Obrzęk błony śluzowej prowadzi do zaknięcia ujścia do zatok szczękowych co
wywołuje obniżenie ciśnienia tlenu w zatokach, które pociąga za sobą zaburzenie
wzrostu prawidłowej flory bakteryjnej ułatwiając rozwój bakterii patogennych i
zapalenie zatok.

·

Asymetryczne zapalene zatok charakterystycznie wystpeuje w zapaleniach
bakteryjnych, podczas gdy pandinusitis występuje raczej w zapaleniu alergicznym

o

Wazomotoryczne

o

Zanikowe

o

Strukturalne

o

Mechaniczne, nawykowe, zawodowo-środowiskowe

© Copyright by $taś

V1

- 2 -

Zapalenie zatok przynosowych (sinusitis)

·

Występuje w postaci ostrej i przewlekłej

o

Ostre

·

Najczęściej to następstwo pstrego lub przewlekłego zapalenia błonyśluzowej nosa à
zamknięcie ujść à uniemożliwienie upowietrznienia i drenażu zatoki

·

Do zakażenia może też dojść przez ciągłość z ogniska zapalenia okołwierzchołkowego
zęba

·

Do czynników etiologicznych należy m.in. Haemophilus influenzae

o

Przewlekłe

·

Najczęściej jako wywołane bakteriami anaerobowymi jako następstwo niewyleczonego
zapalenia ostrego

·

Grzybicze zapalenia zatok à u chorych na cukrzycę

·

Też zespole Kartagenera

·

objawy chorobowe wywołane są przez nieprawidłową budowę rzęsek
pokrywających nabłonki urzęsione organizmu człowieka

·

triada Kartagenera: zapalenie zatok (sinusitis), rozstrzenie oskrzeli (bronchiectases) i
odwrócenie trzewi (situs inversus).

·

Zapalenie zatok w zwłóknieniu torbielowatym (mukowiscydoza) to najczęstszy objaw tej choroby w obrębie
głowy i szyi

·

A fibrosis cystica manifestuje się najczęściej zmianami patologicznymi w trzustce, które
powodują stolce tłuszczowe, upośledzenie odżywiania i zahamowanie wzrostu; a
najczęstszą przyczyną zgonu są zmiany płucne

·

Powikłania zapalenia zatok przynosowych

o

Mucocoele à nagromadzenie jałowego śluzu w zatoce à może powodować zanik z ucisku ścian
kostnych

o

Empyema – ropniak

o

Osteomyelitis à zapalenie szpiku i kości jako następstwo przejścia ropneg zapalenia z zatoki, zwykle
czołowej, na okostną i kość

o

Thromboplebitis septica à przeniesienie zakażenia poprzez tkankę kostną do zatok opony twardej
à

zakażone zakrzepowe zapalenie

o

Abscessus cerebri et leptomeningitis purulenta

Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok (rhinosinusitis)

V

V

A

A

S

S

O

O

M

M

O

O

T

T

O

O

R

R

I

I

C

C

A

A

·

Przewlekłe zapalenie (niealergiczne i nieinfekcyjne), które jest spowodowane nadmierną stymulacją
układu przywspółczulnego à rozszerzenie naczyń, obrzęk, wzmożone wydzielanie śluzu, niedrożność
przewodów nosowych

·

Do czynników zaostrzających można zaliczyć m.in. ostre perfumy i dezodoranty

Z

Z

A

A

N

N

I

I

K

K

O

O

W

W

Y

Y

(

(

A

A

T

T

R

R

O

O

P

P

H

H

I

I

C

C

A

A

N

N

S

S

)

)

·

Zanik błony śluzowej nosa i poszerzenie przewodów nosowych

·

Obecność strupów w błonie śluzowej nosa

·

Zgniła, nieprzyjemna woń z nosa (oezena)

P

P

O

O

L

L

E

E

K

K

O

O

W

W

E

E

(

(

M

M

E

E

D

D

I

I

C

C

A

A

M

M

E

E

N

N

T

T

O

O

S

S

A

A

)

)

·

W wyniku miejscowego lub ogólnego przewlekłego stosowania lków, głównie zwężających naczynia błony
śluzowej

·

Niekiedy regularne stosowanie leków nart tylko przez tydzień może prowadzić do tachyfilaksji (tolerancji na
lek) z następowym rozszerzeniem naczyń, obrzękiem i pogorszeniem objawów niedrożności

·

Doustne środki antykoncepcyjne, rpopranolol, rezerpina

C

C

I

I

Ę

Ę

Ż

Ż

A

A

R

R

N

N

Y

Y

C

C

H

H

(

(

G

G

R

R

A

A

V

V

I

I

D

D

A

A

R

R

U

U

M

M

)

)

·

W drugim i trzecim trymestrze ciąży (u 30% ciężarnych)à ustępuje do 5 dni po porodzie

© Copyright by $taś

V1

- 3 -

·

Spowodowane działaniem hormonów

Z

Z

I

I

A

A

R

R

N

N

I

I

N

N

I

I

A

A

K

K

O

O

W

W

E

E

(

(

G

G

R

R

A

A

N

N

U

U

L

L

O

O

M

M

A

A

T

T

O

O

S

S

A

A

)

)

·

W przebiegu zapaleń ziarniniakowych

o

Gruźlica

o

Trąd

o

Kiła drugorzędowa, trzeciorzędowa

o

Twardziel nosa

G

G

R

R

Z

Z

Y

Y

B

B

I

I

C

C

Z

Z

E

E

·

Inwazyjne

·

Nieinwazyjne (np. grzybicze alergiczne zapalenie zatok à Aspergillus)

o

U wszystkich chorych stwierdza się polipy nosa, u większości występue astma i eozynofilia.
Najbardziej charakterystyczną cechą makroskopow jest obecność w jamie nosowej gęstego,
biało-żółtawego śluzu o konsystencji „masła z orzeszków ziemnych”, zwanego śluzem alergicznym

Z

Z

I

I

A

A

R

R

N

N

I

I

N

N

I

I

A

A

K

K

W

W

E

E

G

G

E

E

N

N

E

E

R

R

A

A

I

I

N

N

N

N

E

E

·

Przewlekłe narażenie na pyły, pary i dymy

·

Nawykowe dłubanie w nosie może spowodować metaplazję płaskonabłonkową, nadżerki i zakażenia

I

I

n

n

n

n

e

e

z

z

m

m

i

i

a

a

n

n

y

y

n

n

i

i

e

e

n

n

o

o

w

w

o

o

t

t

w

w

o

o

r

r

o

o

w

w

e

e

Guzowatość nosa (Rhinopharyma)

·

Obrzmienie skóry nosa, szczególnie jego skrzydełek, spowodowane znacznym rozrostem gruczołów
łojowych i przewlekłym zapaleniem skóry w trądziku różowatym

Krwawienie z nosa (epistaxis)

·

Często z okolicy zwanej trójkątem Little’a w przedniej części przegrody nosa

Polipy z nosa i zatok przynosowych

·

To ogniskowe nienowotworowe uwypuklenia błony śluzowej spowodowane zmianami zapalnymi

·

Większość wyrasta z górnej bocznej ściany jamy nosowej w przedniej części środkowego przewodu
nosowego

·

Duży jednostronny polip, który wyrasta zwykle ze cny zatoki szczękowej i w kształcie klepsydry wychodzi
przez ujście zatoki dośrodkowego przewodu nosowego i dalej do tylnych nozdrzy (polypus antrochoanalis),
może zablokować całe nosogardło

·

Triada Samtera à oznacza występowanie nietolerancji na aspirynę, polipów nosa najczęściej obustronnych
i astmy

·

Polipy nosa w cukrzycy

o

40% chorych z polipami nosa ma nieprawidłowe wyniku testu tolerancji glukozy

N

N

o

o

w

w

o

o

t

t

w

w

o

o

r

r

y

y

ł

ł

a

a

g

g

o

o

d

d

n

n

e

e

Brodawczak (Papilloma)

·

To tzw brodawczaki Schneiderowskie (bo wywodzą się z nabłonka bł śluzowej nosa i zatok, czyli bł
Schneidera)

·

Trzy podtypy

o

Brodawczak egzofityczny (exophyticum)

§

W przedniej częśći przegrody nosa

§

Nie ulega przemianie złośliwej

© Copyright by $taś

V1

- 4 -

o

Odwrócony (inverted)

§

Najczęściej występuje !!!

§

Pojawia się na bocznej ścianie nosa w okolicy środkowej małżowiny

§

Cechuje je duża skłonnośc do nawrotów

§

W ok. 10% przypadków towarzyszy mu naciekający rak (zwykle płaskonabłonkowy)

o

Wałeczkowokomórkowy (cylindrocellulare)

§

Zwany też onkocytarnym

§

Najrzadziej występuje

§

Na bocznej ścianie nosa lub w zatokach

§

4-17% towarzyszy rak

Naczyniakowłókniak (angiofibroma)

·

Zwany też włókniakiem młodzieńczym nosogardła

·

Nieotorebkowany

·

To nowotwór łagodny, ale miejscowo agresywny

·

Wywodzi się z tylno-bocznej ściany jamy nosowej w pobliżu otworu klinowo-podniebiennego, skąd rośnie
zwykle w kierunku nosogardła

·

Występuje u chłopców i młodych mężczyzn

o

Charakterystyczna triada objawów

§

Niedrożność nosa

§

Guz w nosogardle

§

Okresowe krwawienia z nosa

·

Rzadko ulega przemianie złośliwej

N

N

o

o

w

w

o

o

t

t

w

w

o

o

r

r

y

y

z

z

ł

ł

o

o

ś

ś

l

l

i

i

w

w

e

e

Rak nosogardła (carcinoma nasopharyngis)

·

Dzielimy je na

o

Raki płaskonabłonkowe rogowaciejące

o

Raki nierogowaciejące

§

Rak nierogowaciejący zróżnicowany

§

Rak niezróżnicowany (dawniej nazywany lymphoepithelioma)

·

Punktem wyjścia raka jest najczęściej błona śluzowa bocznej ściany w okolicy zachyłka gardłowego w
pobliżu ujścia trąbki Eustachiusza

·

Klinicznie zmiana ma charakter egzofityczny

Rak niezróżnicowany (RN)

·

Charakteryzują go 4 cechy

o

Etiologicznie – związek z zakażeniem EBV

o

Epidemiologicznie – zależność częstości występowania od regionu geograficznego

o

Biologicznie – tendencja do rozsiewu z ogniska pierwotnego i wrażliwość na radioterapię

o

Histologicznie – obfity naciek z limfocytów w pobliżu komórek rakowych (dlatego rak ten był
nazywany lymphoepithelioma à dlatego przyjęła się nazwa rak niezróżnicowany typu
limfoepitelioma)

·

RN to najczęściej występujący rak nosogardła

·

Występuje u dorosłych (dwa szczyty: 2. a potem 6. dekada) ale także i u dzieci

·

W etiopatogenezie RN odgrywają rolę rasa, podatność uwarunkowana genetycznie, czynniki
środowiskowe (niedobory witamin i niektórych pierwiastków śladowych, napromienianie, długotrwała
ekspozycja na azbest i nikiel, niska higiena jamy ustnej)

·

Wyróżnia się dwa typy architektoniczne RN

o

Typ Regauda à komórki rakowe tworzą lite gniazda ostro odgraniczone od otaczającego nacieku
limfocytarnego

© Copyright by $taś

V1

- 5 -

o

Typ Schminckego à komórki rakowe są rozproszone pomiędzy limfocytami pod postacią drobnych
grup, a nawet pojedynczych komórek

§

Typ ten wymaga różnicowania z chłoniakiem lub chorobą Hodgkina (pojedyncze komórki
rakowe w limfocytarnym nacieku mogą morfologicznie przypominać koórki R-S

·

Klinika

o

Guz najczęściej umiejscowiony jest w pobliżu ujścia trąbki Eustachiusza, dlatego pierwsze objawy
kliniczne związane są z niedrożnością ucha środkowego i utratą słuchu

o

Występują też bóle głowy i utrata słuchu

o

Często przy rozpoznaniu występują już przerzuty do węzłów chłonnych à w typowych
przypadkach są to węxły umiejscowione na poziomie kąta żuchwy od tyłu od mięśnia MOS

·

W większości przypadkw radykalne leczenie chirurgiczne nie jest możliwe, dlatego w leczeniu RN stosuje się
radioterapię (czasem z chemioterapią)

Rak nierogowaciejący zróżnicowany

·

To najrzadziej występująca postać raka nosogardła

·

Ma ścisły związek z infekcją EBV

·

Wykazuje tendencję do rozsiewu z ogniska pierwotnego (do węzłów chłonnych szyjnych oraz do odległych
narządów)

Rak płaskonabłonkowy rogowaciejący

·

Występuje częściej niż nierogowaciejący zróżnicowany ale rzadziej niż niezróżnicowany

·

Raczej niezwiązany z infekcją EBV

·

Ma tendencję do naciekania, miejscowego wzrostu

·

Ma najgorsze rokowanie z wszystkich raków nosogardła !!!

C

C

z

z

e

e

r

r

n

n

i

i

a

a

k

k

z

z

ł

ł

o

o

ś

ś

l

l

i

i

w

w

y

y

(

(

M

M

e

e

l

l

a

a

n

n

o

o

m

m

a

a

m

m

a

a

l

l

i

i

g

g

n

n

u

u

m

m

)

)

·

Czerniaki błon śluzowych okolicy głowy i szyi występują rzadko (do najczęstszych spośród nich należą
czerniaki błony śluzowej jam nosowej i zatok przynosowych

o

Najczęściej zlokalizowany w obrębie przedniej części przegrody nosa oraz małżowin dolnej i
środkowej

o

Występują znacznie częściej w jamie nosowej niż w zatokach

·

Na przekroju rośnie w postaci polipa lub kruchego gza z ogniskami martwiczo-krwotocznymi

·

W diagnostyce różnicowej à intensywny odczyn immunohistochemiczny z przeciwciałem HMB-45

·

Objawy kliniczne są nieswoiste i związane z guzem jamy nosowej

·

Rokowanie niepomyślne à zgony spowodowane są miejscowymi nawrotami choroby, szczególnie z
naciekaniem wewnątrzczaszkowym i rozsianymi przerzutami odległymi

C

C

h

h

ł

ł

o

o

n

n

i

i

a

a

k

k

n

n

o

o

s

s

a

a

i

i

z

z

a

a

t

t

o

o

k

k

z

z

k

k

o

o

m

m

ó

ó

r

r

e

e

k

k

N

N

K

K

/

/

T

T

·

To agresywny typ chłoniaka przebiegający z martwicą górnych dróg oddechowych lub tkanek twarzy w
linii porodowej ciała

·

To nowotwór angiocentryczny, który ma związek z infekcją EBV

·

Komórki nowotworowe mają fenotypowe i genotypowe cechy komórek NK i cytotoksycznych limfocytów T

·

Typowo chłoniakom tym nie towarzyszy obwodowa limfadenopatia

·

Morfologia

o

Cechą charakterystyczną obrazu mikroskopowego jest angioinwazja (angiocentryzm) à
zamknięcie naczyń prowadzą do owrzodzeń, martwicy

·

Klinika

o

Początkowo ujawnia się nieswoisty nieżyt nosa i zatok

o

Stopniowo narastają obrzęk, rumień, krwawienie z nosa, niedrożność przewodów nosowych w
których widoczna jest tkanka guza

o

Zmianom tym towarzyszy rozległa martwica z owrzodzeniami, perforacja przegrody nosa, niekiedy
zapadnięcie się grzbietu nosa

© Copyright by $taś

V1

- 6 -

S

S

z

z

p

p

i

i

c

c

z

z

a

a

k

k

o

o

d

d

o

o

s

s

o

o

b

b

n

n

i

i

o

o

n

n

y

y

·

Myeloma solitara, plasmocytoma solitare; szpiczak odosobniony – myeloma extramedullare

·

Górne drogi oddechowe są miejscem najczęstszego występowania szpiczaka odosobnionego

o

80% tych guzów występuje w okolicy głowy i szyi, w tym ok. 50% w okolicy nosa i zatok

·

Nie stwierdza się zmian w biopsji szpiku kostnego, surowicy krwi i moczu

·

Makroskopowo w jamie nosowej lub zatoce stwierdza się polipowaty guz (1-5cm)

·

Klinika

o

W leczeniu stosuje się radioterapię z bardzo dobrymi wynikami

o

Zwiększone ryzyko progresji do szpiczaka mnogiego występuje u chorych, u których szpiczak
odosobniony spowodował destrukcję kości

N

N

e

e

r

r

w

w

i

i

a

a

k

k

o

o

e

e

c

c

h

h

o

o

w

w

y

y

z

z

a

a

r

r

o

o

d

d

k

k

o

o

w

w

y

y

(

(

e

e

s

s

t

t

h

h

e

e

s

s

i

i

o

o

n

n

e

e

u

u

r

r

o

o

b

b

l

l

a

a

s

s

t

t

o

o

m

m

a

a

)

)

·

To rzadki złośliwy nowotwór neuroendokrynny wywodzący się z nabłonka węchowego i występujący
typowo w postaci polipowatego guza w części szczytowej jamy nosowej, często z zajęciem zatoki sitowej

·

morfologia

o

Makroskopowo typowy guz ma budowę polipa, jest czerwony i dobrze unaczyniony, pokryty
niezmienioną błoną śluzową lub z ogniskowymi owrzodzeniami

o

Guz jest kruchy i łatwo krwawi

o

W obrazie mikroskopowym widoczny jest nowotwór drobnookrągłokomórkowy

o

Do głównych cech diagnostycznych należą

·

Drobnowłókienkowe podścielisko (pilść neuronalna), które odpowiada wypustkom
neuronalnym komórek nowotworowych widocznym w ultrastrukturze

·

Rozetki typu Homera-Wrighta i/lub rzadko spotykane rozetki Flexnera-Wintersteinera

·

Komórki zwojowe, które obserwuje się bardzo rzadko

Ucho

O

O

t

t

o

o

s

s

k

k

l

l

e

e

r

r

o

o

z

z

a

a

·

To choroba o nieznanej etiologii, polegająca na zaburzeniu procesu przebudowy kości błędnika kostnego,
które rozpoczyna się zwykle od przodu od okienka przedsionka (okienka owalnego), a stąd przenosi się na
podstawę strzemiączka (które zamyka to okienko), prowadząc do unieruchomienia strzemiączka i
upośledzenia lub utraty słuchu

·

Dziedziczona AD

·

Zwykle obustronnie

·

Morfologia

o

Zmiany chorobowe są wynikiem rozkojarzenia procesu prawidłowej resorpcji i tworzenia kości

o

Zmiękczanie (otospongiosis) błędnika kostnego, potem odkładanie nowej kości zwykle wokół
naczyń (barwi się dlatego postać tzw. niebieskich kołnierzy) à potem zmiania się to w gęstą, zbitą,
sklerotyczną kość (otosclerosis)

o

Obraz przypomina chorobę Pageta kości (widoczne są np. struktury mozaikowate), jednak w
odróżnieniu od tej choroby, otosclerosis nie występuje poza błędnikiem

Z

Z

a

a

p

p

a

a

l

l

e

e

n

n

i

i

a

a

Zapalenie złośliwe ucha zewnętrznego

·

To agresywne zagrażające życiu zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego spowodowane prawie
wyłącznie przez Pseudomonas aeruginosa

·

Występuje głównie u osób chorych na cukrzycę, z immunosupresją

·

Zwykle jednostronne

·

Klinika

o

Niezwykle silny, nieustanny ból ucha oraz silne bóle głowy okolicy skroniowej i potylicznej

o

Może wystąpić otorrhoea purulenta

·

Morfologia

o

Obraz mikroskopowy jest nieswoisty: cellulitis, osteomyelitis, chondritis wraz z martwakami kostnymi

© Copyright by $taś

V1

- 7 -

Zapalenie ucha środkowego

·

To częsta choroba wieku dziecięcego (szczególnie <3rż)

·

Częściej u chłopców i u dzieci z rozszczepem podniebienia i chorobą Downa

·

Rzadziej u dzieci karmionych piersią

·

Rodzaje zapaleń

o

Ostre surowicze (serosa acuta)

·

Następstwo bakteryjnych lub wirusowych zap górnych dróg oddechowych

o

Ostre ropne (purulenta acuta)

·

Wywołane zwykle przez zakażenia bakteryjne (przez trąbkę Eustachiusza) à streptococcus
pneumoniae

·

Zakażenie wirusowe górnych dróg oddechowych jest czynnikiem zwiększającym
podatność na następowe zakażenie bakteryjne

o

Ostre nekrotyzujące (acuta necroticans)

·

Gwałtownie postępujące zapaleni uszkadzające, które powoduje martwicę błony
bębenkowej i kosteczek słuchowych ucha środkowego

o

Przewlekłe surowicze (serosa chronica)

·

Nabłonek wyścielający bł śluzową ucha środkowego ulega metaplazji -> pojawia się duża
liczba komórek śluzotwórczych (kubkowych)

·

Jedną z tego przyczyn może być rak nosogardła

o

Ziarniniak cholesterolowy (granuloma cholesterolicum)

·

Powstaje w wyniku krwotoku z jednoczesnym utrudnieniem odływu wydzieliny i brakiem
wentylacji (np. przy niedrożności trąbki Eustachiusza, któremu towarzyszy krwawienie do
ucha środkowego

·

Cholesterol z ropzadłych erytrocytów wywołuje powstanie ziarniniaka, który ulegając
powięszeniu może uszkadzać wyrostek sutkowaty i ucho środkowe, a potem może ulec
zwłóknieniu à uszkodzenie nerwów, utrata słuchu, destrukcja kości, wniknięcie do jamy
czaszki

o

Przewlekłe ropne (purulenta chronica)

·

Wywołane zwykle przez Streptococus pneumoniae, Haemophilus influenzae

·

Z przewlekłym zapaleniem mamy do czynienia wówczas gdy dochodzi do pęknięcia
błony bębenkowej z towarzyszącym wypływem wysięku (otorrhoea) i upośledzeniem
słuchu

·

Powikłania

o

Labyrinthitis purulenta – wskutek zakażenia ucha wewnętrznego

o

Petrositis à bo przemieszczenie się zakażenia na część skalistą kości skroniowej

o

Abscessus intracranialis

o

Thrombophlebitis sinus sigmoidei à gdy zakażenie przedostanie się do tylnej jamy czaszki

o

Meningitis purulenta

o

Uszkodzenie nerwu twarzowego

Perlak (cholestatoma)

·

To torbielowata zmiana ucha środkowego lub wyrostka sutkowatego, wyścielona nabłonkiem
wielowarstwowym płaskim rogowaciejącym, zawierającą masy rogowe ze zrogowaciałego nabłonka

·

Teorie powstawania

o

teoria migracji- polega na migracji i wrastaniu nabłonka wielowarstwowego płaskiego
rogowaciejącego skóry przewodu słuchowego zewnętrznego do jamy bębenkowej przez
perforację brzeżną w błonie bębenkowej.

o

teoria metaplazji- mówi, że błona śluzowa wyścielająca jamę bębenkową ulaga metaplzaji do
nabłonka wielowarstwowego płaskiego rogowaciejącego. Teoria ta tłumaczyła by powstawanie
perlaków wrodzonych, nie związanych ze stanem zapalnym ucha i rozwijających się za
niezmienioną błoną bębenkową (bez perforacji).

·

Morfologia

o

Jest to torbiel wścielona nabłonkiem wielowarstwowym płaskim rogowaciejącym

o

W świetle torbieli znajdują się bezpostaciowe masy rogowe

·

Klinika

o

Występuje w każdym wieku, również u dzieci

o

Przebieg kliniczny perlaka cechuje systematyczna progresja

© Copyright by $taś

V1

- 8 -

o

Ucisk na sąsiadujące tkanki, liza tkanek i resorpcja kości spowodowane uwalnianiem kolagenazy i
innych enzymów przez komórki nacieku zapalnego prowadzą do szeregu powikłań, do których
należą: zniszczenie kosteczek słuchowych, labiryntu, ubytki kostne, porażenie nerwu twarzowego,
utrata słuchu, zapalenie opon mózgowych, ropień mózgu