PODSTAWOWE ZASADY

ORGANIZACJI WYCIECZEK

1.

Każda wycieczka w swoim cyklu organizacyjnym powinna składać się
z trzech etapów:

 Okres planowania i przygotowania wycieczki,
 Okres trwania i realizacji programu,



Etap zakończenia - podsumowania realizacji osiągniętych celów wycieczki
oraz rozliczenia finansowego.

2.

Program, skład uczestników oraz kierownika i opiekunów wycieczki
zatwierdza kierownik „placówki” wypoczynku na podstawie karty wycieczki
i listy uczestników.

3.

Na udział uczniów w wycieczce wymagana jest zgoda rodziców lub
prawnych opiekunów.

4. Każda wycieczka lub impreza krajoznawczo turystyczna powinna być dobrze

przygotowana i omówiona ze wszystkimi uczestnikami. Przed wyjściem /
wyjazdem uczestnicy oraz kadra muszą poznać;

 Cel wycieczki,
 Region krajoznawczy i trasę wycieczki,
 Program i harmonogram wycieczki,
 Regulamin wycieczki, prawa i obowiązki uczestników,
 Zasady bezpieczeństwa.

5.

Na wycieczce imprezie w obrębie tej samej miejscowości, bez korzystania ze
środków lokomocji, opiekę sprawuje jedna osoba nad grupą do 30 uczniów.
Gdy wycieczka korzysta ze środków lokomocji lub udaje się poza
miejscowość będącą siedzibą „placówki”, opiekę sprawuje jedna osoba nad
grupą do 15 ucz.

(uwaga !!! - są to propozycje oparte na normach zawartych

w starym rozporządzeniu).

6. Na wycieczce turystyki kwalifikowanej opiekę sprawuje jedna osoba nad

grupą do 10 uczniów, jeżeli przepisy szczegółowe nie stanowią inaczej,

7. Długość dziennych odcinków trasy i tempo należy dostosować do

możliwości najsłabszego uczestnika wycieczki,

8.

Wszyscy uczestnicy wycieczki / imprezy krajoznawczo – turystycznej
powinni być objęci ubezpieczeniem.

Szczegółowe zasady bezpieczeństwa na wycieczkach organizowanych w

okresie trwania stacjonarnych form wypoczynku

1. Wycieczka autokarowa

- liczebność grupy dostosowana do możliwości technicznych autokaru/ liczby
miejsc;
- 1 opiekun na 15 uczniów (nie licząc kierowcy i pilota/ przewodnika);
- każdy opiekun ma przydzieloną sobie grupę 15 uczniów;
- miejsca przy drzwiach zajmują osoby dorosłe (opiekunowie);
- przejścia w autokarze muszą być wolne, nie mogą znajdować się tam
dodatkowe miejsca na siedzenia;
- kierowca posiada świadectwo kwalifikacyjne kierowcy zawodowego oraz
potwierdzenie sprawności technicznej autokaru – ważne przez 6 miesięcy;
- kierowca może jechać maksimum 8 godzin;
- autokar musi być oznakowany – przewóz dzieci;
- nie ma przepisu zabraniającego jazdy nocą;
- postoje mogą odbywać się tylko w miejscach do tego wyznaczonych, tj. na
oznakowanych parkingach;
- po każdej przerwie w podróży należy sprawdzić stan liczebny dzieci;
- obowiązkiem opiekunów jest dopilnowanie dzieci w czasie jazdy ( nie wolno
chodzić po autokarze, siedzieć tyłem, na oparciu, wyrzucać śmieci przez okno,
itd. );
- planując wycieczkę autokarową należy zapoznać się ze stanem zdrowia
uczestników – w przypadku choroby lokomocyjnej należy podać, np. 1
tabletkę Aviomarin na 30 minut przed jazdą;
- należy zabrać apteczkę pierwszej pomocy;

2. Wycieczka piesza, np. do lasu:

- liczebność do 30 uczniów – 2 opiekunów (może to być rodzic lub inna
pełnoletnia osoba);
- w czasie marszu jeden opiekun prowadzi grupę, drugi idzie na końcu;
- uczestnicy posiadają ubiór (a szczególnie buty) odpowiedni do miejsca i
warunków atmosferycznych;
- w mieście poruszamy się po chodnikach, a poza miastem – lewą stroną drogi,
pojedynczo, ustępując z drogi nadjeżdżającym pojazdom. Dwójkami poza
miastem chodzimy wyłącznie po drogach o bardzo małym ruchu;
- w lesie poruszamy się wyłącznie po znakowanych szlakach turystycznych ( na
terenie parków narodowych lub krajobrazowych – wyłącznie) lub
wyznaczonych ścieżkach;
- opiekun powinien posiadać mapę, dobrze gdyby znał teren;
- przed wyruszeniem sprzed szkoły uczestnicy są poinformowani o zasadach
poruszania się po drogach i po lesie;
- należy zabrać apteczkę pierwszej pomocy;

3. Wycieczka w góry:

- liczebność grupy – 1 opiekun na 10 uczestników;
- odpowiedni ubiór – buty sznurowane, kurtka (ze względu na zmienność
pogody w górach oraz spadek temperatury wraz ze wzrostem wysokości),
rzeczy osobiste zabieramy w plecaku;
- wszyscy uczestnicy wycieczki poruszają się wyłącznie po znakowanych
szlakach turystycznych;
- na początku i końcu kolumny idzie osoba dorosła;
- uczestnicy wycieczki ustawieni są w ten sposób, że na początku (za
przewodnikiem) ustawione są osoby słabsze kondycyjnie, a na końcu osoby
najsilniejsze;
- na terenach powyżej 1000 m.n.p.m. wycieczkę prowadzi przewodnik górski
lub przodownik turystyki górskiej;
- na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego wycieczki prowadzą wyłącznie
upoważnieni przewodnicy tatrzańscy;
- wyruszając w góry należy dokładnie zaplanować trasę, uwzględniając wiek,
a także płeć uczestników – dla młodzieży w wieku 13 - 14 lat nie powinna
przekraczać 12 – 13 km, tj. 4 – 5 godz. marszu wraz z odpoczynkami. Dla
młodzieży starszej długość trasy może ulec wydłużeniu;
- na wędrówkę należy wyruszać wcześnie rano, aby przed zmrokiem dojść do
miejsca noclegu;

4. Wycieczka rowerowa:

- liczebność – 2 opiekunów na grupę 10 – 13 uczniów (zgodnie z prawem o
ruchu drogowym w kolumnie rowerów nie może jechać więcej niż 15 osób);
- wszyscy uczniowie muszą posiadać kartę rowerową;
- prowadzący wycieczkę jedzie na początku, za nim najsłabsi w grupie,
następnie pozostali uczniowie, drugi opiekun jedzie na końcu grupy;
- tempo jazdy powinno być dostosowane do możliwości najsłabszego
uczestnika;
- odstępy między jadącymi do 5 m;
- uczestnicy wycieczki jadą jeden za drugim ( nie wolno jechać obok siebie),
jak najbliżej prawej krawędzi drogi, zgodnie z przepisami ruchu drogowego;
- opiekun wycieczki posiada apteczkę pierwszej pomocy oraz narzędzia do
ewentualnej naprawy rowerów, także zapasowe dętki i wentyle oraz pompkę;
- uczestnicy powinni posiadać ubiór odpowiedni do jazdy oraz kask ochronny
na głowę;
- z boku tylnego bagażnika (z lewej strony) powinno być przymocowane tzw.
ramię bezpieczeństwa z światłem odblaskowym na końcu;

BIWAK

Od strony formalnej biwak jest jedną z form działalności drużyny

harcerskiej i starszoharcerskiej w zakresie krajoznawstwa i turystyki,
organizowanym w czasie roku harcerskiego i jako forma NAL/NAZ w czasie
akcji letniej i zimowej. Biwak może trwać do 5 dni (z przejazdami włącznie)
i musi być zatwierdzony w macierzystym hufcu. W praktyce biwaki najczęściej
organizowane są w weekendy.

Biwak jest formą stacjonarną, z noclegami w jednym miejscu. Zwykle

kojarzy się z noclegiem w namiotach, ale w warunkach „polskiej wiosny” trzeba
wziąć pod uwagę zakwaterowanie w budynku (szkoła, schronisko PTSM).

Placówki wypoczynku, które dysponują własnym sprzętem turystycznym

mogą organizować większe imprezy turystyczne, np. jedno- czy dwudniowe
biwaki dla starszych grup poza terenem kolonii oraz całodzienny biwak dla grup
młodszych. pozwala to na pełniejsze przygotowanie turystyczne uczestników.
Jeśli ilość sprzętu nie jest wystarczająca do zorganizowania takiego biwaku dla
całej grupy, warto postarać się przynajmniej o jeden komplet podstawowego
sprzętu turystycznego (namiot, materace, kuchenka lub kocher itp.), który
można wykorzystać jako sprzęt instruktażowy. Istnieje wtedy możliwość
organizowania zajęć mających początkowo charakter pokazowo-instruktażowy,
a następnie praktycznych ćwiczeń. Pomysł, metoda i program tych zajęć to
okazja do wykazania się przez wychowawcę pomysłowością i inicjatywą.

Ćwiczenia praktyczne mogą mieć charakter sportowy, tzn. zawierać

elementy rywalizacji i współzawodnictwa. Np. grupa zostaje podzielona na
kilka zespołów. Każdy ma za zadanie rozbić namiot, urządzić go, a następnie
przygotować biwak:

1) wybrać i przygotować miejsce (okopać) i stos na ognisko,
2) ugotować na kocherze (lub kuchence) nieskomplikowaną

potrawę np. kisiel, a po zjedzeniu jej (co niekiedy samo w sobie
może być formą nagrody lub kary) zmyć naczynia,

3) zwinąć obozowisko i uprzątnąć miejsce biwakowania.

Każde z wykonywanych zadań oceniane jest przez komisję np. za

szybkość, technikę, staranność wykonania i odpowiednio punktowane. Należy
pamiętać, że kryteria oceny powinny być możliwie jak najbardziej precyzyjne, a
dobór ich jest sprawą otwartą. Uczestnicy nie wykonujący zadań turystycznych
obserwują poczynania koleżanek i kolegów i w ten sposób wzbogacają także
swoją wiedzę i umiejętności. Wprowadzony element rywalizacji utrzymuje całą
grupę w napięciu i zainteresowaniu prowadzonymi zajęciami. Ważne jest to, by
wychowawca zadbał o ich odpowiednią „oprawę”, począwszy od momentu np.
losowania kolejności startu poszczególnych zespołów, a skończywszy na
obliczaniu i formą podania do ogólnej wiadomości wyników zawodów oraz
nagrodzeniu zwycięzców.

PLAN FINANSOWY WYCIECZKI

I.

KOSZTY

1. Koszty transportu:
 Autokar: liczba kilometrów x stawka za kilometr,

lub



PKP, PKS, MKS, BUS: ceny biletów x liczba uczestników wycieczki,

2. Koszty noclegów: cena noclegu x uczestnicy wycieczki x ilość noclegów,
3. Koszty wyżywienia: stawka dzienna x liczba dni x uczestnicy wycieczki,
4. Ubezpieczenie,
5. Koszty realizacji programu:
 Bilety wstępu do zwiedzanych obiektów krajoznawczych,
 Opłaty parkingowe,
 Przejazdy i dojazdy,
 Przewodnik,
 Zakup materiałów szkoleniowych: np. mapa turystyczna, przewodnik,
 Zakup materiałów do dokumentowania wycieczki: np. film, zdjęcia, kartki do

kroniki, regulaminy i książeczki zdobywania odznak krajoznawczych i
turystyki kwalifikowanej.

I.

DOCHODY

1.

Środki zabezpieczone przez organizatora „placówki” wypoczynku.

Zebrał i opracował: Jan Barut