operator obrabiarek skrawajacych 722[02] z1 02 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Marceli Konfederak

Obróbka powierzchni płaskich i kształtowych narzędziami
ręcznymi 722[02].Z1.02

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Andrzej Zych
mgr inż. Marek Olsza

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Paweł Krawczak

Konsultacja:
mgr Małgorzata Sienna

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 722[02].Z1.02
„Obróbka powierzchni płaskich i kształtowych narzędziami ręcznymi”, zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu operator obrabiarek skrawających.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Organizacja stanowiska pracy do obróbki ręcznej

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Cięcie, ścinanie i wycinanie metali

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Gięcie i prostowanie prętów oraz blach

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Piłowanie. Klasyfikacja i dobór pilników. Technika piłowania

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Skrobanie

5.5.1. Ćwiczenia

5.6. Docieranie. Polerowanie

5.6.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie operator obrabiarek skrawających
722[02].

Poradnik dla nauczyciela zawiera informacje i wskazówki niezbędne dla efektywnego

zorganizowania procesu kształcenia w jednostce modułowej. Zamieszczono w nim:
–

wymagania wstępne,

–

szczegółowe cele kształcenia,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

wiczenia,

–

ewaluację osiągnięć ucznia,

–

literaturę.
Wymagania wstępne określają umiejętności, jakie uczeń powinien mieć ukształtowane

przed rozpoczęciem pracy z poradnikiem. Należy zachęcić uczniów, aby zapoznali się
z wymaganiami i ocenili, czy je spełniają. Dotyczą one umiejętności, które uczniowie
ukształtowali podczas dotychczasowej nauki. Spełnienie wymagań wstępnych pozwoli
uczniom na skoncentrowanie się na kształtowaniu nowych umiejętności potrzebnych do
zaliczenia jednostki modułowej.

Szczegółowe cele kształcenia określają umiejętności, jakie uczeń powinien ukształtować

w wyniku procesu kształcenia w tej jednostce modułowej. Przed rozpoczęciem zajęć należy
zapoznać uczniów z celami kształcenia, aby dowiedzieli się, czego się nauczą.

W poradniku zamieszczono także dwa przykładowe scenariusze zajęć. Wskazują one

sposób prowadzenia zajęć dydaktycznych z wykorzystaniem metod zalecanych w programie
jednostki modułowej.

wiczenia (tożsame z tymi, które znajdują się w poradniku dla ucznia), zawierają

polecenie, wskazówki do realizacji, zalecane metody nauczania – uczenia się oraz środki
dydaktyczne. Wykonując poszczególne ćwiczenia uczeń powinien ukształtować umiejętności
niezbędne do zaliczenia jednostki modułowej,

Ewaluacja osiągnięć ucznia powinna zostać przeprowadzona z pomocą testu pisemnego

z zadaniami wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego z zadaniem typu próby pracy.
W poradniku dla nauczyciela zamieszczono dwa przykładowe narzędzia pomiaru
dydaktycznego. Wszystkie zadania zamieszczone w testach obejmują treści objęte programem
nauczania oraz sprawdzają, czy uczeń osiągnął założone w jednostce modułowej cele.

Ostatnim elementem poradnika dla nauczyciela jest wykaz literatury. Zawiera on

zarówno pozycje przydatne uczniowi dla pogłębienia wiedzy z zakresu programu jednostki
modułowej, jak i pozycje metodyczne.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne w jednostce modułowe prowadzone były

różnymi metodami uwzględniającymi wszystkie strategie kształcenia wielostronnego.
Należy stosować metody z zakresu strategii problemowej (metody problemowe) i operacyjnej
(metody praktyczne). Formy organizacyjne pracy powinny być zróżnicowane począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

722[02].Z1.02

Obróbka powierzchni płaskich

i kształtowych narzędziami

ręcznymi

722[02].Z1.03

Wykonywanie otworów okrągłych

722[02].Z1

Trasowanie i obróbka ręczna

722[02].Z1.01

Wykonywanie trasowania

722[02].Z1.04

Wykonywanie połączeń

rozłącznych i nierozłącznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

stosować zasady bezpiecznej pracy podczas eksploatacji maszyn i urządzeń,

−

dobierać sprzęt ochrony indywidualnej w zależności od prowadzonych prac,

−

posługiwać się PN i dokumentacją techniczną,

−

wykonywać pomiary warsztatowe,

−

wykonywać trasowanie na płaszczyźnie i trasowanie przestrzenne,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

korzystać z poradników i norm,

−

analizować treść zadania, dobierać metody i plan rozwiązania,

−

komunikować się i pracować w zespole.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy,

−

scharakteryzować podstawowe prace z zakresu obróbki ręcznej,

−

rozpoznać narzędzia do obróbki ręcznej skrawaniem oraz określić ich przeznaczenie,

−

posłużyć się narzędziami ręcznymi z napędem elektrycznym i pneumatycznym
stosowanymi do obróbki skrawaniem,

−

dobrać narzędzia i przyrządy do ścinania, przecinania i wycinania,

−

wykonać przecinanie, ścinanie i wycinanie,

−

wykonać cięcie piłką ręczną oraz nożycami,

−

dobrać narzędzia, przyrządy i urządzenia do gięcia oraz prostowania,

−

wykonać gięcie i prostowanie prętów oraz elementów wykonanych z blachy,

−

dobrać pilniki do obróbki w zależności od: rodzaju materiału obrabianego, wymiarów,
kształtów i wymaganej chropowatości obrabianej powierzchni,

−

zamocować obrabiany przedmiot do piłowania,

−

wykonać piłowanie powierzchni płaskich i kształtowych,

−

scharakteryzować skrobanie,

−

wykonać skrobanie powierzchni płaskich,

−

scharakteryzować docieranie,

−

wykonać docieranie powierzchni płaskich, wałków i otworów,

−

wypolerować powierzchnie,

−

zakonserwować i przechować pilniki i skrobaki,

−

sprawdzić jakość wykonanej pracy,

−

skorzystać z dokumentacji technicznej, norm i poradników,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska podczas wykonywania pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

……………………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Operator obrabiarek skrawających 722[02]

Moduł:

Trasowanie i obróbka ręczna722[02].Z1

Jednostka modułowa:

Obróbka

powierzchni

płaskich

kształtowych

narzędziami ręcznymi 722[02].Z1.02

Temat: Piłowanie powierzchni płaskich.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności piłowania powierzchni płaskich.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko do wykonania piłowania zgodnie z zasadami bezpieczeństwa
i higieny pracy,

−

dobrać materiały i narzędzia do piłowania,

−

wykonać piłowanie powierzchni płaskich,

−

ocenić jakość wykonanej pracy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:
–

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

–

płytka stalowa,

–

pilniki różnego rodzaju,

–

imadło ślusarskie,

–

liniał krawędziowy,

–

suwmiarka,

–

kątownik.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia
Wykonaj piłowanie powierzchni płaskiej zgodnie z dokumentacją zadania.

FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu zajęć, zaznajomienie uczniów z pracą
metodą tekstu przewodniego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA WŁAŚCIWA

INFORMACJE
Pytania prowadzące:
1. Jakie narzędzia służą do piłowania powierzchni płaskich?
2. Czym należy się kierować przy wyborze narzędzi do piłowania?
3. Jaka jest prawidłowa technika piłowanie płaszczyzn?
4. W jaki sposób prowadzi się pilnik podczas piłowania dużych powierzchni płaszczyzn?
5. W jakie środki ochrony osobistej należy zabezpieczyć się podczas piłowania?

PLANOWANIE
Sporządź plan pracy z uwzględnieniem następujących czynności:
1. Zaplanuj kolejność czynności do wykonania piłowania.
2. Ustal, jakimi narzędziami dokonasz piłowania.
3. Ustal, w jaki sposób zamocujesz przedmiot obrabiany.
4. Zaplanuj czynności końcowe po wykonaniu piłowania.

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE
1. Dobierz narzędzia do wykonania ćwiczenia.
2. Sprawdzić stan techniczny narzędzi.
3. Zamocuj przedmiot obrabiany.
4. Wykonaj piłowanie zgrubne.
5. Wykonaj piłowanie wykańczające.
6. Zwróć uwagę na prawidłowość i dokładność wykonanej pracy.
7. Utrzymuj ład i porządek na stanowisku pracy.
8. Uporządkuj stanowisko po wykonaniu ćwiczenia.
9. Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy.

SPRAWDZANIE
1. Czy prawidłowo zostały dobrane narzędzia?
2. Czy prawidłowo zamocowano przedmiot obrabiany?
3. Czy wykonano piłowanie płaszczyzn zgodnie z dokumentacją zadania?
4. Czy prawidłowo posługiwano się narzędziami?
5. Czy utrzymywano ład i porządek na stanowisku pracy?
6. Czy uporządkowano stanowisko po wykonaniu ćwiczenia?

ANALIZA
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej
trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje, jakie nowe i ważne
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości oraz jak ich unikać
w przyszłości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Piłowanie powierzchni kształtowych.
Na podstawie zgromadzonych informacji na następnych zajęciach przygotuj się do
wypowiedzi na temat: jakich narzędzi używa się do piłowania powierzchni kształtowych?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

……………………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Operator obrabiarek skrawających 722[02].

Moduł:

Trasowanie i obróbka ręczna722[02].Z1

Jednostka modułowa:

Obróbka

powierzchni

płaskich

kształtowych

narzędziami ręcznymi 722[02].Z1.02

Temat: Cięcie metali piłką ręczną.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności cięcia metali piłką ręczną.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

zorganizować stanowisko do wykonywania cięcia zgodnie z zasadami bezpieczeństwa
i higieny pracy,

–

dobrać materiały i narzędzia do cięcia metali piłką ręczną,

–

wykonać cięcie piłką ręczną,

–

ocenić jakość wykonanej pracy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas: 1 godzina dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:
–

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

–

piłka ręczna do metali,

–

płaskownik,

–

stół ślusarski z imadłem,

–

narzędzia traserskie,

–

kątownik ze stopą,

–

suwmiarka.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia
Wykonaj przecinanie metali piłką ręczną zgodnie z dokumentacją zadania.

FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu zajęć, zaznajomienie uczniów z pracą
metodą tekstu przewodniego.

FAZA WŁAŚCIWA

INFORMACJE
Pytania prowadzące:
1. Jakie narzędzia służą do przecinania metali?
2. Czym należy się kierować przy wyborze narzędzi do przecinania?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Jaka jest prawidłowa technika przecinania metali piłką ręczną?
4. W jakie środki ochrony osobistej należy zabezpieczyć się podczas przecinania?

PLANOWANIE
Sporządź plan pracy z uwzględnieniem następujących czynności:
1. Zaplanuj kolejność czynności do wykonania przecinania.
2. Ustal, jakim brzeszczotem wykonasz przecinanie.
3. Ustal, w jaki sposób zamocujesz przedmiot obrabiany.
4. Zaplanuj czynności końcowe po wykonaniu przecinania.

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE
1. Dobierz narzędzia do wykonania ćwiczenia.
2. Sprawdzić stan techniczny narzędzi.
3. Wytrasuj przedmiot obrabiany.
4. Zamocuj przedmiot obrabiany.
5. Wykonaj cięcie piłką ręczną.
6. Zwróć uwagę na prawidłowość i dokładność wykonanej pracy.
7. Utrzymuj ład i porządek na stanowisku pracy.
8. Uporządkuj stanowisko po wykonaniu ćwiczenia.
9. Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy.

SPRAWDZANIE

1. Czy prawidłowo zostały dobrane narzędzia?
2. Czy prawidłowo wytrasowano przedmiot?
3. Czy prawidłowo zamocowano przedmiot obrabiany?
4. Czy wykonano cięcie piłką zgodnie z instrukcją wykonania ćwiczenia?
5. Czy prawidłowo posługiwano się narzędziami?
6. Czy utrzymywano ład i porządek na stanowisku pracy?
7. Czy uporządkowano stanowisko po wykonaniu ćwiczenia?

ANALIZA
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej
trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje, jakie nowe i ważne
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości oraz jak ich unikać
w przyszłości.

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat cięcia blach. Na podstawie zgromadzonych
informacji na następnych zajęciach przygotuj się do wypowiedzi na temat: jakich narzędzi
używa się do cięcia blach.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Organizacja stanowiska pracy do obróbki ręcznej

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ czynności związane z przestrzeganiem przepisów bhp powinieneś podjąć podczas

piłowania.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić, jakie czynności związane z przestrzeganiem przepisów bhp powinieneś podjąć

podczas piłowania,

2) zapisać wszystkie pomysły na kartce (burza mózgów – nie krytykując żadnego

z pomysłów koleżanek/kolegów),

3) uporządkować zapisane pomysły – odrzucić ewentualnie nierealne lub budzące

wątpliwości członków grupy,

4) zaprezentować efekty pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

wiczenia.

rodki dydaktyczne:

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flipchart.

Ćwiczenie 2

Dokonaj przeglądu pracowni obróbki ręcznej znajdującej się w Twojej szkole. Określ,

w jakie narzędzia i przyrządy powinno być wyposażone stanowisko pracy ślusarza.
Zorganizuj stanowisko pracy ślusarza.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz przygotować narzędzia ślusarskie. Uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać przeglądu wyposażenia pracowni,
2) zapoznać się ze stanowiskiem pracy ślusarza,
3) rozpoznać narzędzia i przyrządy wchodzące w skład wyposażenia stanowiska ślusarskiego,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4) pobrać i rozmieścić na stanowisku pracy narzędzia i przyrządy niezbędne do wykonania

operacji piłowania,

5) przedstawić nauczycielowi swoje spostrzeżenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

stanowiska ślusarskie,

−

narzędzia ślusarskie,

−

arkusze papieru,

−

mazaki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Cięcie, ścinanie i wycinanie metali

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj cięcie płaskownika stalowego na odcinki zgodnie z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien przygotować instrukcje do ćwiczeń lub tekst przewodni do wykonania
ć

wiczenia wraz z rysunkiem oraz przygotować narzędzia i płaskowniki do cięcia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z zasadami cięcia płaskowników,
2) dobrać narzędzie do cięcia płaskowników,
3) sprawdzić stan techniczny narzędzia do cięcia,
4) wytrasować linie cięcia,
5) wykonać cięcie płaskownika na odcinki o długości wskazanej w instrukcji do ćwiczenia,
6) uporządkować stanowisko pracy,
7) zagospodarować odpady,
8) dokonać oceny wykonanej pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego,

−

pokaz z objaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

–

piłka ręczna do metali,

–

płaskownik,

–

stół ślusarski z imadłem,

–

narzędzia traserskie,

–

kątownik ze stopą,

–

suwmiarka.

Ćwiczenie 2

Wykonaj wycinanie blachy zgodnie z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien przygotować instrukcje do ćwiczeń lub tekst przewodni do wykonania
ć

wiczenia wraz z rysunkiem oraz przygotować narzędzia i materiały do wycinania – blachy

o różnej grubości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z zasadami cięcia blach,
2) dobrać narzędzie do cięcia blachy,
3) sprawdzić stan techniczny narzędzia do cięcia,
4) wytrasować blachę,
5) wykonać cięcie blachy,
6) uporządkować stanowisko pracy,
7) zagospodarować odpady,
8) dokonać oceny wykonanej pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

wiczenia praktyczne,

−

pokaz z objaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

–

nożyce ręczne różnego typu,

–

nożyce dźwigniowe,

–

wycinaki,

–

młotki ślusarskie,

–

narzędzia traserskie,

–

blacha stalowa o rożnej grubości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Gięcie i prostowanie prętów oraz blach

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj gięcie pręta stalowego zgodnie z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien przygotować instrukcje do ćwiczeń lub tekst przewodni do wykonania
ć

wiczenia wraz z rysunkiem oraz przygotować narzędzia i pręty stalowe do gięcia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z techniką gięcia prętów,
2) obliczyć długość materiału potrzebną na element gięty,
3) dobrać narzędzia do gięcia,
4) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
5) wykonać gięcie pręta,
6) uporządkować stanowisko pracy,
7) zagospodarować odpady,
8) dokonać oceny wykonanej pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

wiczenia praktyczne,

−

pokaz z objaśnieniem.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

–

imadło ślusarskie,

–

przyrząd do gięcia prętów,

–

szczypce,

–

suwmiarka,

–

przymiar kreskowy.

Ćwiczenie 2

Wykonaj gięcie blachy stalowej zgodnie z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien przygotować instrukcje do ćwiczeń lub tekst przewodni do wykonania
ć

wiczenia wraz z rysunkiem oraz przygotować narzędzia i blachę do gięcia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z techniką gięcia blach,
2) dobrać narzędzia do gięcia,
3) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
4) wykonać gięcie blachy,
5) uporządkować stanowisko pracy,
6) zagospodarować odpady,
7) dokonać oceny wykonanej pracy,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego,

−

pokaz z objaśnieniem.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

–

imadło ślusarskie,

–

szczypce,

–

suwmiarka,

–

przymiar kreskowy.

Ćwiczenie 3

Wykonaj prostowanie elementu wykonanego z blachy zgodnie z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien przygotować instrukcje do ćwiczeń lub tekst przewodni do wykonania
ć

wiczenia wraz z rysunkiem oraz przygotować narzędzia i blachy do prostowania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z techniką prostowania blach,
2) dobrać narzędzia do prostowania,
3) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
4) wykonać prostowanie blachy,
5) uporządkować stanowisko pracy,
6) dokonać oceny wykonanej pracy,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego,

−

pokaz z objaśnieniem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne:

– instrukcja do wykonania ćwiczenia,
– płyta stalowa,
– klocki drewniane,
– wygięty element blaszany,
– młotki,
– kreda,

−

pisaki,

−

kartki papieru.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Piłowanie. Klasyfikacja i dobór pilników. Technika piłowania

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj piłowanie powierzchni równoległych stalowej płytki zgodnie z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien przygotować instrukcje do ćwiczeń lub tekst przewodni do wykonania
ć

wiczenia wraz z rysunkiem oraz przygotować narzędzia i płytkę stalową do piłowania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z technika piłowania powierzchni płaskich,
2) dobrać narzędzia do piłowania,
3) dobrać przyrządy pomiarowe,
4) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
5) wykonać piłowanie powierzchni płaskiej,
6) uporządkować stanowisko pracy,
7) zagospodarować odpady,
8) dokonać oceny wykonanej pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego,

−

pokaz z objaśnieniem.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

–

płytka stalowa,

–

pilniki różnego rodzaju,

–

imadło ślusarskie,

–

liniał krawędziowy,

–

suwmiarka,

–

kątownik.

Ćwiczenie 2

Wykonaj piłowanie powierzchni kształtowej płytki stalowej zgodnie z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien przygotować instrukcje do ćwiczeń lub tekst przewodni do wykonania
ć

wiczenia wraz z rysunkiem oraz przygotować narzędzia i materiały stalowe do piłowania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z technika piłowania powierzchni kształtowych,
2) dobrać narzędzia do piłowania,
3) dobrać przyrządy pomiarowe,
4) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
5) wytrasować kształt przedmiotu obrabianego,
6) wykonać piłowanie powierzchni,
7) uporządkować stanowisko pracy,
8) zagospodarować odpady,
9) dokonać oceny wykonanej pacy,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego,

−

pokaz z objaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

–

płytka stalowa,

–

pilniki różnego typu,

–

przyrządy traserskie,

–

wzornik,

–

suwmiarka,

–

kątownik,

–

pisaki,

–

kartki papieru.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Skrobanie

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj skrobanie powierzchni płaskiej płyty żeliwnej zgodnie z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien przygotować instrukcje do ćwiczeń lub tekst przewodni do wykonania
ć

wiczenia wraz z rysunkiem oraz przygotować narzędzia i materiał do skrobania w postaci

płyty żeliwnej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z techniką skrobania powierzchni płaskich,
2) dobrać narzędzia i przyrządy do skrobania,
3) sprawdzić stan techniczny narzędzi i przyrządów,
4) przygotować powierzchnie do skrobania,
5) wykonać skrobanie powierzchni płaskiej,
6) uporządkować stanowisko pracy,
7) zagospodarować odpady,
8) dokonać oceny wykonanej pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego,

−

pokaz z objaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

–

materiał skrobany – płyta żeliwna,

–

imadło uniwersalne,

–

skrobaki,

–

płyta kontrolna,

–

liniał trójkątny,

–

tusz,

–

czyściwo.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj skrobanie powierzchni wklęsłej zgodnie z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien przygotować instrukcje do ćwiczeń lub tekst przewodni do wykonania
ć

wiczenia wraz z rysunkiem oraz przygotować narzędzia i panewki do skrobania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z techniką skrobania powierzchni wklęsłych,
2) dobrać narzędzia i przyrządy do skrobania,
3) sprawdzić stan techniczny narzędzi i przyrządów,
4) przygotować powierzchnie do skrobania,
5) wykonać skrobanie powierzchni wklęsłej,
6) uporządkować stanowisko pracy,
7) zagospodarować odpady,
8) dokonać oceny wykonanej pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

wiczenia praktyczne,

–

metoda tekstu przewodniego,

–

pokaz z objaśnieniem

Ś

rodki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

–

materiał skrobany – panewka,

–

imadło uniwersalne,

–

skrobaki,

–

wałek kontrolny,

–

tusz,

–

czyściwo.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Docieranie. Polerowanie

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj docieranie wałka zgodnie z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien przygotować instrukcje do ćwiczeń lub tekst przewodni do wykonania
ć

wiczenia wraz z rysunkiem oraz przygotować narzędzia i materiały stalowe do docierania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z techniką docierania wałków,
2) dobrać narzędzia do docierania,
3) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
4) przygotować docierak,
5) wykonać docieranie wałka,
6) uporządkować stanowisko pracy,
7) zagospodarować odpady,
8) dokonać oceny wykonanej pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego,

−

pokaz z objaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

–

materiał do docierania – wałek stalowy,

–

imadło uniwersalne,

–

docieraki,

–

materiał ścierny.

Ćwiczenie 2

Wykonaj polerowanie powierzchni płytki stalowej zgodnie z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien przygotować instrukcje do ćwiczeń lub tekst przewodni do wykonania
ć

wiczenia wraz z rysunkiem oraz przygotować narzędzia i materiały stalowe do polerowania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z techniką polerowania,
2) dobrać narzędzia do polerowania,
3) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
4) wykonać polerowanie powierzchni,
5) uporządkować stanowisko pracy,
6) zagospodarować odpady,
7) dokonać oceny wykonanej pracy,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego,

−

pokaz z objaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

–

materiał do polerowania – płytka stalowa,

–

imadło ślusarskie,

–

tarcza polerska,

–

pasta polerska,

–

polerka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Obróbka powierzchni
płaskich i kształtowych narzędziami ręcznymi”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 15, 17, 18 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 5, 13, 16, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie co najmniej 15 zadań w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. a, 4. c, 5. c, 6. a, 7. a, 8. b, 9. b, 10. a, 11. c,

12. c, 13. a, 14. c, 15. b, 16. c, 17. a, 18. a, 19. a, 20. b.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Zamocować brzeszczot w oprawce

Dobrać brzeszczot do przecinania
metali miękkich

Dobrać narzędzia do cięcia metali
o małej grubości

Rozpoznać rodzaje nożyc

Rozpoznać operację ścinania

Dobrać narzędzia do piłowania
powierzchni kształtowych

Określić czynności wykonywane
podczas operacji piłowania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Dobrać narzędzia do piłowania
powierzchni płaskich

Dobrać sposób mocowania
przedmiotów do operacji gięcia

10 Rozpoznać skrobanie

11 Zdefiniować pojecie: polerowanie

12 Rozpoznać narzędzia do piłowania

Określić, w jaki sposób sprawdzana
jest dokładność skrobania

Dobrać sposób mocowania
przedmiotów do przecinania

Określić podstawowe parametry
pilnika

16 Rozpoznać wycinanie

Określić czynności wykonywane
podczas operacji przecinania piłką

18 Zdefiniować pojęcie: skrobanie

19 Rozpoznać narzędzia mechaniczne

Określić ustawienie narzędzia do
operacji skrobania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Przed rozpoczęciem sprawdzianu przedstaw uczniom zasady przebiegu testowania.
3. Podkreśl wagę samodzielnego rozwiązania zadań testowych.
4. Rozdaj uczniom przygotowane dla nich materiały (instrukcję, zestaw zadań testowych,

kartę odpowiedzi).

5. Udzielaj odpowiedzi na pytania formalne uczniów.
6. Przypomnij o upływającym czasie po upływie połowy czasu i 5 minut przed końcem

sprawdzianu.

7. Zbierz od uczniów karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj dokładnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Odpowiedzi udzielaj wyłącznie na karcie odpowiedzi.
4. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
5. Test zawiera 20 zadań.
6. Do każdego zadania podane są cztery odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa.
7. Zaznacz prawidłową według Ciebie odpowiedź wstawiając literę X w odpowiednim

miejscu na karcie odpowiedzi.

8. W przypadku pomyłki zaznacz błędną odpowiedź kółkiem, a następnie literą X zaznacz

odpowiedź prawidłową.

9. Za każde poprawne rozwiązanie zadania otrzymujesz jeden punkt.
10. Za udzielenie błędnej odpowiedzi, jej brak lub zakreślenie więcej niż jednej odpowiedzi –

otrzymujesz zero punktów.

11. Uważnie czytaj treść zadań i proponowane warianty odpowiedzi.
12. Nie odpowiadaj bez zastanowienia; jeśli któreś z zadań sprawi Ci trudność – przejdź do

następnego. Do zadań, na które nie udzieliłeś odpowiedzi możesz wrócić później.

13. Pamiętaj, że odpowiedzi masz udzielać samodzielnie.
14. Na rozwiązanie testu masz 40 minut.

Powodzenia !

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Brzeszczot mocuje się w oprawce

a) tak, aby ząbki piłki miały kierunek nachylenia ku przedniemu uchwytowi.
b) tak, aby ząbki piłki miały kierunek nachylenia ku rękojeści.
c) w zależności od rodzaju przecinanego materiału: materiał twardy – ząbki ku

uchwytowi, materiał miękki – ku rękojeści.

d) w zależności od sposobu zamocowania przedmiotu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Brzeszczoty o uzębieniu grubym stosuje się do przecinania

a) metali twardych.
b) metali miękkich.
c) żeliwa.
d) tworzyw sztucznych.

3. Do cięcia blach o grubości do 1 mm służą nożyce

a) ręczne.
b) gilotynowe mechaniczne.
c) gilotynowe stołowe.
d) elektryczne.

4. Rysunek przedstawia nożyce

a) ręczne.
b) gilotynowe.
c) dźwigniowe.
d) kształtowe.

5. Rysunek przedstawia

a) wycinanie.
b) przecinanie.
c) ścinanie.
d) skrobanie.

6. Do piłowania powierzchni kształtowych wypukłych stosuje się pilniki

a) płaskie.
b) okrągłe.
c) soczewkowe.
d) nożowe.

7. Podczas piłowania powierzchni płaskich nacisk prawej ręki na pilnik podczas ruchu do

przodu powinien
a) zwiększać się, a lewej zmniejszać.
b) zmniejszać się, a lewej zwiększać.
c) być równomierny.
d) stopniowo się zmniejszać.

8. Do piłowania zgrubnego powierzchni płaskich stosuje się

a) równiak.
b) zdzierak.
c) jedwabnik.
d) gładzik.

9. W przypadku gięcia blach znacznej szerokości lub długości należy je mocować

a) w imadle stosując wkładki chroniące szczęki imadła przed uszkodzeniem.
b) w dwóch kątownikach osadzonych w imadle.
c) bezpośrednio w szczękach imadła.
d) w specjalnym przyrządzie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10. Rysunek przedstawia

skrobanie.

b) piłowanie krzyżowe.
c) docieranie.
d) polerowanie.

11. Operacja, która zmniejsza chropowatość i nadaje połysk powierzchniom to

a) szlifowanie.
b) docieranie.
c) polerowanie.
d) skrobanie.

12. Rysunek przedstawia

a) docierak do płaszczyzn.
b) skrobak płaski.
c) pilnik igiełkowy.
d) pilnik zdzierak.

13. Dokładność skrobania określa się według liczby plamek występujących na powierzchni

o wymiarach
a) 25x25 mm.
b) 20x20 mm.
c) 15x15 mm.
d) 10x10 mm.

14. Cienką blachę podczas przecinania piłką mocuje się

a) w imadle.
b) w specjalnym przyrządzie.
c) w imadle między dwiema drewnianymi nakładkami.
d) na stole ślusarskim.

15. Podstawowym parametrem pilnika jest

a) rodzaj nacięć.
b) podziałka.
c) wymiar.
d) kształt.

16. Rysunek przedstawia

a) ścinanie.
b) przecinanie.
c) wycinanie.
d) odcinanie.

17. Podczas przecinania nacisk na piłkę wywiera się

a) w trakcie ruchu piłki w kierunku imadła.
b) w trakcie ruchu powrotnego piłki.
c) w obu kierunkach ruchu.
d) przy przecinaniu twardych materiałów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18. Skrobanie polega na

a) ręcznym usuwaniu nierówności i śladów poprzedniej obróbki.
b) usuwaniu mikronierówności powierzchni przez ziarna proszku ściernego.
c) usuwaniu nierówności za pomocą tarcz filcowych.
d) wygładzeniu powierzchni.

19. Rysunek przedstawia

a) pilnikarkę.
b) skrobak mechaniczny.
c) polerkę.
d) przecinarkę.

20. W czasie pracy skrobak powinien być pochylony w stosunku do powierzchni roboczej

pod kątem
a) 20°.
b) 30°.
c) 40°.
d) 50°.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ..................................................................................................

Obróbka powierzchni płaskich i kształtowych narzędziami ręcznymi

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr zadania

Odpowiedzi

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2
Test typu „próba pracy” do jednostki modułowej „Obróbka powierzchni
płaskich i kształtowych narzędziami ręcznymi”

Próba pracy ma w zamierzeniu spełnić dwa zadania:

1) sprawdzić stopień opanowania jednej z umiejętności praktycznych, jakie uczniowie

powinni zdobyć przy realizacji tej jednostki modułowej,

2) przygotować uczniów do zdawania części praktycznej egzaminu zewnętrznego,

potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie operator obrabiarek skrawających.
W tym celu zadanie praktyczne musi być przygotowane w takiej formie, z jaką uczniowie

spotkają się na egzaminie. Oznacza to konieczność opracowania zadania w sposób
umożliwiający kryterialne ocenianie wykonywanych przez ucznia czynności w czterech
obszarach: planowania, organizowania, wykonywania i prezentowania. Nauczyciel powinien
przygotować dokumentację zadania wraz z rysunkiem przedmiotu do piłowania.

Ocenianie:
niedostateczny

do 9 pkt.

dopuszczający

10–11 pkt.

dostateczny

12–13 pkt.

dobry

14–15 pkt.

bardzo dobry 16 pkt.

Wyposażenie stanowiska do przeprowadzenia próby pracy:

Wyposażenie stanowiska

1 Stanowisko ślusarskie

2 Pilniki różnego typu

Przyrządy pomiarowe i kontrolne: suwmiarka, kątomierz uniwersalny,
kątownik, liniał krawędziowy.

4 Narzędzia traserskie

5 Czyściwo, szczotki zmiotki, szufelka

Informacja dla ucznia
1. Sprawdź, czy otrzymałeś kompletny arkusz do wykonania zadania. Ewentualne braki

stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.

2. Na arkuszu PLAN DZIAŁANIA wpisz swój numer ewidencyjny PESEL, datę urodzenia

i numer stanowiska.

3. Zapoznaj się z treścią zadania praktycznego, instrukcją do jego wykonania, stanowiskiem

roboczym i jego wyposażeniem. Masz na to 15 minut.

4. Czas rozpoczęcia i zakończenia zadania nauczyciel zapisze w widocznym dla Ciebie

miejscu (czas wykonania zadania wynosi 90 minut).

Pamiętaj, że podczas wykonywania zadania jesteś oceniany przez nauczyciela, który
obserwuje wykonywane przez Ciebie czynności i nie będzie udzielać Ci żadnych wskazówek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Nauczyciel interweniuje tylko w przypadku naruszenia przez Ciebie przepisów bhp, ochrony
przeciwpożarowej i może w takim przypadku przerwać wykonywanie zadania.

Powodzenia!

Zadanie

Wykonaj piłowanie powierzchni kształtowej zgodnie z dokumentacją. Ułóż plan

działania niezbędny do wykonania zadania. Dobierz odpowiednie narzędzia skrawające,
przyrządy pomiarowe i przyrządy potrzebne do wykonania pracy. Powierzone zadanie
wykonaj dokładnie z zachowaniem zasad bhp. Na wykonanie zadania masz 90 minut.

Instrukcja wykonania zadania
Aby bezpiecznie i poprawnie wykonać zadanie:
1. Przeanalizuj dokładnie treść zadania.
2. Zapisz w formularzu PLAN DZIAŁANIA:

a) czynności związane z wykonaniem zadania, w kolejności ich wykonywania,
b) wykaz narzędzi i przyrządów niezbędnych do wykonania zadania,
c) wykaz przyrządów pomiarowych.

3. Przystąp do zorganizowania stanowiska pracy:

a) zgromadź i rozmieść na stanowisku pracy narzędzia, sprzęt kontrolno-pomiarowy,

i instrukcje niezbędne do wykonania zadania,

b) sprawdź stan techniczny imadła i narzędzi,
c) dobierz środki ochrony indywidualnej wymagane do bezpiecznego wykonania

zadania.

4. Wykonaj zaplanowane czynności zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy

i ochrony przeciwpożarowej.

5. Sprawdź jakość wykonanych czynności w odniesieniu do rysunku z dokumentacji

zadania.

6. Po zakończeniu pracy uporządkuj stanowisko pracy, oczyść narzędzia i odłóż je na

miejsce składowania, odpady złóż w wyznaczonym miejscu.

7. Zgłoś gotowość do prezentacji wykonanego zadania.
8. Zaprezentuj sposób wykonania zadania: omów czynności prowadzące do wykonania

zadania, uzasadnij dobór narzędzi, oceń jakość wykonywanej pracy w odniesieniu do
dokumentacji zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zawód: operator obrabiarek skrawających
Symbol cyfrowy zawodu 722[02]
Oznaczenie tematu: …….
Oznaczenia zadania: ………

PESEL

Data urodzenia

Numer stanowiska

dzień miesiąc

rok

PLAN DZIAŁANIA

1. Zapisz czynności związane z wykonaniem zadania, w kolejności ich wykonywania

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

2. Wykaz narzędzi i przyrządów niezbędnych do wykonania zadania:

3. Wykaz przyrządów pomiarowych:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

CZYNNOŚCI OCENIANE I KRYTERIA WYKONANIA

Liczba

pkt

0–1

Czynność 1: zapisanie kolejnych czynności związanych z wykonaniem

zadania

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli uczeń uwzględnił w wykazie, co
najmniej 4 z następujących czynności:
– dobieranie narzędzi obróbkowych,
– dobieranie przyrządów pomiarowych,
– dobieranie sposobu zamocowania przedmiotu obrabianego,
– wykonanie trasowania przedmiotu obrabianego,
– zamocowanie przedmiotu obrabianego,
– wykonanie piłowania powierzchni kształtowych,
– sprawdzenie jakości wykonanych operacji,
– porządkowanie stanowiska pracy,
– prezentacja wykonanego zadania.

Czynność 2: sporządzenie wykazu niezbędnych narzędzi skrawających
i przyrządów
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń zapisał, co najmniej:

– pilnik,
– imadło ślusarskie,
– przyrządy traserskie.

Czynność 3: sporządzenie wykazu niezbędnych przyrządów pomiarowych

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli uczeń zapisał co najmniej:
– suwmiarka,
– kątownik,
– liniał krawędziowy.

Suma punktów w obszarze – I. Planowanie

Czynność 4: zgromadzenie na stanowisku pracy niezbędnych narzędzi,
przyrządów pomiarowych i instrukcji niezbędnych do wykonania zadania
Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli uczeń zgromadził i rozmieścił na
stanowisku pracy:

– narzędzia obróbkowe,
– przyrządy pomiarowe,
– rysunek do wykonania zadania,
– materiał obrabiany.

Czynność 5: sprawdzenie stanu technicznego imadła i narzędzi
obróbkowych
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń ocenił stan techniczny imadła
i narzędzi obróbkowych dokonując oględzin

Czynność 6: dobieranie środków ochrony indywidualnej wymaganych do
bezpiecznego wykonania zadania

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli uczeń założył ubranie robocze jedno- lub
dwuczęściowe i nakrycie głowy

Suma punktów w obszarze II. Organizowanie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Czynność 7: trasowanie przedmiotu obrabianego
Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli uczeń wytrasował przedmiot obrabiany
zgodnie z rysunkiem

Czynność 8:npunktowanie

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli czeń napunktował wytrasowane rysy na
przedmiocie obrabianym

Czynność 9: mocowanie przedmiotu obrabianego

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli uczeń prawidłowo zamocował

przedmiot obrabiany w imadle używając miękkich wkładek

Czynność 10: wykonanie piłowania powierzchni kształtowych

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli uczeń wykonał piłowanie powierzchni

kształtowych zgodnie z dokumentacją i zasadami bezpieczeństwa i higieny
pracy

Czynność 11: sprawdzenie jakości pracy

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli uczeń po wykonaniu zadania sprawdził

wypiłowany kształt na podstawie pomiaru

Czynność 12: sprawdzenie płaskości powierzchni

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli uczeń po wykonaniu zadania sprawdził

płaskość powierzchni piłowanej za pomocą liniału krawędziowego

Czynność 13: porządkowanie stanowiska pracy

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli uczeń po zakończeniu zadania

uporządkował i oczyści stanowisko pracy, odłożył narzędzia na miejsce
przechowywania, zagospodarował odpady

Suma punktów w obszarze III. Wykonywanie

Czynność 14: omówienie czynności wykonywanych podczas piłowania
powierzchni kształtowych
Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli zdający omówił czynności wykonywane
podczas piłowania powierzchni kształtowych

Czynność 15. uzasadnienie doboru narzędzia obróbkowego

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli zdający uzasadnił wybór narzędzia
obróbkowego

Czynność 16. ocena jakości piłowania powierzchni kształtowych

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli uczeń ocenił jakość wykonanej pracy
odnosząc się do rysunku wykonawczego

Suma punktów w obszarze IV. Prezentowanie

RAZEM

Czynność wykonana – 1 pkt., niewykonana – 0 pkt.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

LITERATURA

1. Górecki A.: Technologia ogólna. Podstawy technologii mechanicznych. WSiP,

Warszawa 2006

2. Mac S.: Obróbka metali. WSiP, Warszawa 1999
3. www.ebhp.pl
4. www.elektrometal.pl
5. www.bosch.com
6. www.elektrometal.pl
7. www.befana.com
8. www.biax.com
9. www.tarczepolerskie.info
10. www.dwtsys.de

Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK, Warszawa 1997
3. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2001