2011-01-10

1

Stycze

ń

2011

Zarządzanie bezpieczeństwem

i higieną pracy – audytowanie

Studia Podyplomowe – Zarz

ą

dzanie bhp – Olsztyn 2011

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

2

Audyt wewn

ę

trzny

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

3

Audyt

Systematyczny, niezale

ż

ny i udokumentowany

proces zbierania dowodu z audytu oraz jego

obiektywnej oceny w celu okre

ś

lenia stopnia

spełnienia kryteriów audytu.

ISO 9000:2000

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

2

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

4

Audytor

“Osoba maj

ą

ca kompetencje

do przeprowadzania audytu.”

ISO 9000:2000

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

5

audyty zewnętrzne

audyty wewnętrzne
- 1-szej strony

przeprowadzane są
przez personel firmy lub
w szczególnych
przypadkach wynajętych
konsultantów (audyt
pierwszej strony).

Certyfikacyjny- III-ciej strony

przeprowadzane są przez
niezależne organy certyfikujące

Klienta - II-giej strony

przeprowadzane są przez klienta lub
jego przedstawiciela

•

planowy

• pozaplanowy

• systemu
• procesu
• wyrobu

Typy audytów

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

6

Zarz

ą

dzanie bhp

Wymaganie norm

Narz

ę

dzie pozwalaj

ą

ce oceni

ć

zgodno

ść

i efektywno

ść

zarz

ą

dzania

Narz

ę

dzie pozwalaj

ą

ce poprawia

ć

system zarz

ą

dzania

Narz

ę

dzie pozwalaj

ą

ce usprawnia

ć

system zarz

ą

dzania

Powody przeprowadzania audytów wewnętrznych - I-szej strony

2011-01-10

3

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

7

Obowi

ą

zki audytora

Przygotowanie si

ę

do audytu (udział w planowaniu audytu, tworzenie

list kontrolnych, etc.)

Przeprowadzenie wywiadów audytowych

Trzymanie si

ę

planu audytu oraz korzystanie z listy kontrolnej

Zbieranie informacji ze wszystkich mo

ż

liwych

ź

ródeł

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

8

Obowi

ą

zki audytora – c.d.

Poszukiwanie faktów, nie opinii

Bycie „partnerem” dla audytowanego, a nie s

ę

dzi

ą

Bycie kulturalnym i opanowanym (emocje odłó

ż

na pó

ź

niej)

Unikanie krytyki

Zapisywanie dowodów obiektywnych

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

9

Obowi

ą

zki dodatkowe audytora wiod

ą

cego

Wybór zespołu audytowego

Przygotowanie si

ę

do audytu (planowanie audytu, tworzenie list

kontrolnych, etc.)

Podział obowi

ą

zków w zespole audytowym

-

przydzielenie zada

ń

Kierowanie zespołem audytorów

Prowadzenie spotkania otwieraj

ą

cego i zamykaj

ą

cego

Opracowanie i dostarczenie raportu z audytu

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

4

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

10

Zadania kierownika obszaru audytowanego

Poinformowanie personelu o zakresie i celu audytu

Uczestniczenie w spotkaniu otwieraj

ą

cym i zamykaj

ą

cym

Zapewnienie przewodnika dla zespołu audytowego (je

ż

eli istnieje taka

potrzeba)

Zapewnienie dost

ę

pu audytorom do personelu, dokumentów i zapisów

Podj

ę

cie ewentualnych działa

ń

koryguj

ą

cych i zapobiegawczych

(je

ż

eli wynika to z procedur)

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

11

Przygotowanie

Wykonanie

Zako

ń

czenie

Proces audytu

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

12

Przygotowanie audytu

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

5

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

13

Przygotowanie

• Powołanie audytora wiodącego i audytorów

• Ustalenie zakresu i podstawy audytu

• Określenie audytowanego obszaru

• Przegląd dokumentacji i przygotowanie list kontrolnych

• Przygotowanie programu audytu

• Przydzielenie zadań audytorom

• Powiadomienie o audicie

Zakończenie

Wykonanie

Proces audytu

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

14

Listy kontrolne - korzy

ś

ci

Prowadzi audytora

Obejmuje cało

ść

zagadnie

ń

Pomaga kontrolowa

ć

czas

Pomaga w raportowaniu

Kierunkuje reakcje audytowanego

Pomaga w uzyskaniu obiektywnych dowodów

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

15

JASNE

PRECYZYJNE

POZBAWIONE SUGESTII

OTWARTE

Listy kontrolne – pytania powinny by

ć

:

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

6

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

16

Listy kontrolne – pytania powinny zaczyna

ć

si

ę

:

CO ?

DLACZEGO ?

KIEDY ?

JAK ?

GDZIE ?

KTO ?

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

17

Listy kontrolne - trzy kroki

Krok pierwszy:

Krok drugi:

Krok trzeci:

Cel (cele) dla procesu

Cel (cele) dla procesu

Wej

Wej

ś

ś

cie do procesu

cie do procesu

Kroki w procesie

Kroki w procesie

Monitorowanie procesu

Monitorowanie procesu

Powi

Powi

ą

ą

zania z innymi procesami

zania z innymi procesami

Wyj

Wyj

ś

ś

cie z procesu

cie z procesu

Wymagania norm

Wymagania norm

Wymagania dokument

Wymagania dokument

ó

ó

w SZJ

w SZJ

Wymagania bran

Wymagania bran

ż

ż

owe

owe

Wymagania prawne

Wymagania prawne

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

18

Krok 1

Zarz

ą

dzanie bhp

Cel procesu

Zagro

ż

enie

ż

ycia lub zdrowia Wpływ na

ś

rodowisko

System zarz

ą

dzania:

- utrzymanie

Powi

ą

zania z innymi

- doskonalenie

procesami

Ś

rodowisko procesu

Przebieg procesu

Krok 1

Krok 1

Krok 2

Krok 2

Krok 3

Krok 3

Krok 4

Krok 4

Wej

ś

cia

Wyj

ś

cia

Monitorowanie procesu

Sterowanie procesem

ZASOBY

2011-01-10

7

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

19

Zarz

ą

dzanie bhp

Krok 2

Normy oparte s

ą

o identyczny model PDCA

(zaplanuj, wdró

ż

, sprawd

ź

, popraw)

Ró

ż

nice dotycz

ą

głównych obszarów „zainteresowania”:

PN-N-18001 – ZNACZ

Ą

CE ZAGRO

Ż

ENIA

OHSAS 18001 – ZAGRO

Ż

ENIA i WYMAGANIA PRAWNE

Normy wymagaj

ą

spełniania prawa

Normy wymagaj

ą

opracowania celów i programów ich realizacji

Normy wymagaj

ą

CI

Ą

GŁEGO DOSKONALENIA

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

20

Zarz

ą

dzanie bhp

Krok 3

Polityki ZSZ

Cele i programy ZSZ

Procedury ZSZ

Instrukcje ZSZ

Regulaminy i zarz

ą

dzania firmowe

Normy zakładowe, bran

ż

owe, polskie, europejskie

Ustawy i rozporz

ą

dzenia

Inne …

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

21

Formularz listy kontrolnej - przykład

STRONA Z

DZIAŁ:

REFERENCJE :

LISTA Nr :

WERSJA

Lp,

WYMAGANIE

Referencje

Zgodność

Obserwacje

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

8

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

22

OSTRZE

Ż

ENIE !!!

Nie pozwól, aby lista

kontrolna ci

ę

“o

ś

lepiła”!

Listy kontrolne

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

23

Przeprowadzenie audytu

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

24

• Spotkanie otwierające

• Badania audytowe

• Spotkanie audytorów

• Spotkanie zamykające

Zakończenie

Przygotowanie

Wykonanie

Proces audytu

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

9

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

25

OBIEKTYWNE

DOWODY

WYWIAD

BADANIE

OBSERWACJE

Przeprowadzenie audytu

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

26

Pami

ę

taj audytujesz system a nie ludzi

Buduj zaufanie

Zapewnij poufno

ść

Zostaw uprzedzenia, b

ą

d

ź

obiektywny

B

ą

d

ź ż

yczliwy i spokojny

Nie szukaj „dziury w całym”

Odrobina poczucia humoru nie zaszkodzi

Sposoby przezwyci

ęż

ania strachu u audytowanego

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

27

Proces wywiadu

pytanie

słuchanie odpowiedzi

jednoczesna obserwacja (procesu, ale i tego, co dzieje si

ę

wokół)

je

ś

li trzeba - pro

ś

ba o powtórzenie lub uzupełnienie

podejmowanie decyzji

notowanie

upewnienie si

ę

,

ż

e audytowany rozumie o czym mówimy

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

10

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

28

Jedne usta

Dwoje uszu

Dwoje oczu

Uzyskiwanie informacji

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

29

Populacja

Próba losowa

Próba reprezentatywna

Próbkowanie

Ty okre

Ty okre

ś

ś

lasz pr

lasz pr

ó

ó

b

b

ę

ę

,

,

ale to

ale to

audytowany

audytowany

Ci j

Ci j

ą

ą

podaje!

podaje!

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

30

J

ę

zyk ciała

Oczy i brwi

Wyraz twarzy

R

ę

ce

Postawa całego ciała

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

11

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

31

Techniki opó

ź

niania

Nieosi

ą

galny personel i kierownictwo

Brak dost

ę

pu do dokumentacji

Cz

ę

ste przerwy

Banalne rozmowy

Telefony

Prezentacje komputerowe

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

32

Niezgodno

ś

ci

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

33

Niezgodno

ść

“Niespełnienie wymagania”

ISO 9000:2000

ISO 9000:2000

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

12

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

34

Wymagania

Norma odniesienia

Dokumenty SZ

Umowy z klientami

Przepisy prawne i inne przepisy

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

35

Dowód audytowy

Zapisy, o

ś

wiadczenia, fakty lub innego rodzaju

informacje które s

ą

istotne z punktu widzenia

kryteriów audytu i które mo

ż

na zweryfikowa

ć

.

Audytor wewnętrzny S

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

36

Kategorie niezgodno

ś

ci

KATEGORIA 1

KATEGORIA 2

POWAŻNA

PUNKT WSTRZYMUJĄCY

DRUGORZĘDNA

MOŻLIWOŚĆ POPRAWY

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

13

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

37

Kategorie niezgodno

ś

ci

KATEGORIA 1

KATEGORIA 1

brak wdro

ż

enia elementu SZBHP

wiele niezgodno

ś

ci kategorii 2 w obr

ę

bie

tego samego wymagania normy

bezpo

ś

rednie zagro

ż

enie

ż

ycia lub zdrowia

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

38

KATEGORIA 2

KATEGORIA 2

Kategorie niezgodno

ś

ci

Odosobniony przypadek niespełnienia
wymagania

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

39

Dokumentowanie niezgodno

ś

ci

WYMAGANIE

(norma, dokument systemu jakości, procedura

werbalna …)

BŁĄD

(sytuacja, wypowiedź, brak zapisu …)

DOWÓD

(wskazanie dowodu obiektywnego)

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

14

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

40

Dokumentowanie niezgodno

ś

ci

Zapisy dotyczące niezgodności powinny być

jasne, precyzyjne, łatwe do zweryfikowania,

zatwierdzone przez audytora i potwierdzone

przez audytowanego.

Audytor wewnętrzny S

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

41

Zasady poszukiwania faktów

Nie wyzbywaj si

ę

w

ą

tpliwo

ś

ci i pytaj o wszystko

Poznaj ró

ż

nice pomi

ę

dzy stwierdzeniami

płyn

ą

cymi z racjonalnych dowodów, a tymi, które

s

ą

jedynie perswazj

ą

B

ą

d

ź

precyzyjny w słowach i oczekuj precyzji od

innych

Spodziewaj si

ę

bł

ę

dów nawet w Pi

ś

mie

Ś

wi

ę

tym

Piotr Abelard (1079-1142)

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

42

Raport z audytu

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

15

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

43

Proces audytu

Przygotowanie

Wykonanie

Zakończenie

•

Opracowanie raportu

•

Przekazanie raportu

•

Działania korygujące/ zapobiegawcze

•

Weryfikacja wdrożenia działań korygujących i
zapobiegawczych oraz ocena ich skuteczności

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

44

Raporty z audytów - zawarto

ść

Nazwa firmy/działu

Data audytu

Kryteria, zakres i cele audytu

Szczegóły dotycz

ą

ce audytowanego systemu

Członkowie zespołu audytuj

ą

cego

Personel, z którym rozmawiano w czasie audytu

Opis dokumentów, w odniesieniu do których audyt został
przeprowadzony

Przedstawienie obserwacji / niezgodno

ś

ci

Ocena stopnia zgodno

ś

ci systemu z wymaganiami

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

45

Działania poaudytowe

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

16

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

46

Niezgodno

ś

ci i działania koryguj

ą

ce

odpowiedzialno

ś

ci

ą

audytora

jest identyfikacja

niezgodno

ś

ci

odpowiedzialno

ś

ci

ą

audytowanego

jest działanie

koryguj

ą

ce

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

47

Działania koryguj

ą

ce

Identyfikacja przyczyn stwierdzonych niezgodno

ś

ci

Decyzja dotycz

ą

ca niezgodno

ś

ci

Okre

ś

lenie niezb

ę

dnych działa

ń

koryguj

ą

cych

Okre

ś

lenie oczekiwanych rezultatów działa

ń

koryguj

ą

cych

Podj

ę

cie działa

ń

koryguj

ą

cych

Ocena skuteczno

ś

ci podj

ę

tych działa

ń

koryguj

ą

cych

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

48

Działania koryguj

ą

ce

Zarz

ą

dzanie bhp

20% przyczyn

to technika

80% przyczyn

to człowiek

20% przyczyn

to operator

80% przyczyn to
bł

ą

d w nadzorze

Wszystkie

niezgodno

ś

ci

64 % 16 % 20 %

2011-01-10

17

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

49

Cel:

osiąganie
wyższych
poziomów

Cel ruchomy

System:

wspiera

doskonalenie

Do

sko

na

len

ie

Do

Check

Act

Plan

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

50

Proces certyfikacji

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

51

Akredytacja a certyfikacja

RZĄD HOLENDERSKI

RZĄD HOLENDERSKI

RvA

RvA

JEDNOSTKI CERTYFIKACYJNE

JEDNOSTKI CERTYFIKACYJNE

ORGANIZACJE

ORGANIZACJE

DZIAŁANIE =
AKREDYTACJA

DZIAŁANIE =
AKREDYTACJA

DZIAŁANIE =
CERTYFIKACJA

DZIAŁANIE =
CERTYFIKACJA

m.in NORMA = EN 45012

m.in NORMA = EN 45012

np. NORMA = ISO 9001

np. NORMA = ISO 9001

Zarz

ą

dzanie bhp

2011-01-10

18

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

52

Warunki przyst

ą

pienia do certyfikacji

co najmniej 3 miesiące

funkcjonowania systemu od

momentu zakończenia procesu wdrażania,

audyty wewnętrzne i przegląd wykonywany przez
kierownictwo zostały przeprowadzone ,

system obsługi niezgodności i inicjowania działań
korygujących wykazuje, że proces ciągłego
doskonalenia przebiega prawidłowo.

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

53

Proces certyfikacji

Działania
korygujące

audyt

certyfikacyjny

Przegląd
dokumentacji
i wizyta
wstępna

CERTYFIKAT

audyty
okresowe

Zarz

ą

dzanie bhp

© Det Norske Veritas Business Assurance Poland sp. z o.o.
. All rights reserved.

Stycze

ń

2011

54

Ochrona życia, mienia
i środowiska

www.dnv.com