BOGOWIE Celtów
Badb
Irlandzka bogini wojny. Często przyjmowała postać kruka lub padlinożernej wrony,
nazywana była przez to Badb Catha, czyli "Bitewnym Krukiem". Nie tylko sama brała udział
w bitwach, ale też wpływała na walczących, mieszając szyki wojownikom swą magią. Pole
bitewne często było nazywane "ziemią Badb".
Wraz z Macha (Nemain) i
, innymi boginiami wojny tworzyła boską triadę.
Balor
, rasy gigantów. Był synem Buarainech i Cethleen. Miał tylko
jedno oko, które trzymał stale zamknięte, ponieważ na cokolwiek by nie spojrzał, umierało
natychmiast.
Jak mówiły przepowiednie, Balor miał być zabity przez swego wnuka. Zamknął więc swą
jedyna córkę Ethllinn w kryształowej wieży, chowając ją przed światem. Z pomocą druidki
Birog, Cian zdołał dostać się do wieży i przespać się z Ethlinn. Urodziła syna, ale kiedy Balor
dowiedział się o tym, wyrzucił go do oceanu. Jednak Birog ocaliła dziecko i przekazała go do
Manannana Mac Lira, boga morza, który go wychował. Chłopiec nazwany
(Lugh Długoręki) stał się przywódcą
i poprowadził ich w drugiej bitwie
pod Mag Tuireadh.
W bitwie tej Balor zabił spojrzeniem króla
, ale w momencie, kiedy otworzył oko, jego
wnuk, Lugh wybił je strzałem z procy, Balor umarł, a przepowiednia się spełniła.
Banba
Bogini, uosobienie ducha Irlandii, żona króla MacCuilla. Uważa się, że była pierwszą
osadniczką na Zielonej Wyspie. Była częścią trójcy bogiń, córek Fiachna, razem z Fodlą i
Eriu. Amergin, syn Mileda, obiecał jej nazwać wyspę jej imieniem - do dziś uzywa się jej w
poezji jako nazwę Irlandii.
Początkowo mogła być boginią wojny lub żyzności.
Bres
Bóg płodności i rolnictwa. Był synem Elatha, fomoriańskiego księcia i bogini
stracił rękę w pierwszej bitwie pod Mag Tuireadh został wybrany na przywódcę
. Jego żoną została bogini Brigid.
Bres okazał się jednak słabym władcą. Okazał się być tyranem, poza tym podniósł podatki do
olbrzymich rozmiarów, tak, że Tuatha De Danann pracowali jak niewolnicy. Kiedy Nuada
odzyskał swą rękę, zrobioną ze srebra, Bres szybko uciekł z tronu. Udał się na wygnanie i
przyłączył do
. Po bitwie z Tuatha De Danann został pochwycony. Jednak ocalono
mu życie po tym jak obiecał nauczyć Tuatha De Danann sztuki rolnictwa i uczynić irlandzką
ziemię bardziej żyzną.
Dagda
Bóg przymierzy, władca życia i śmierci. Dagda (dosłownie "dobry bóg") był jednym z
najbardziej znaczących bogów i przywódcą
. Mistrz magii, nieustraszony
wojownik i zdolny artysta. Był synem
i ojcem bogini Brigid i Aengusa Mac Oc. Jego
żoną była Morrigan.
Jego atrybutami były: kocioł z niewyczerpywalnym zapasem jedzenia, magiczna harfa, którą
przywoływał nastroje i ogromna maczuga, która potrafiła zarówno człowieka zabić jak i
przywrócić do życia. Jednym z jego przydomków był "Ollathir", czyli "Ojciec wszystkiego".
Identyfikuje się go z walijskim Gwydionem i galijskim Sucellosem.
Danu
Panceltycka bogini ziemi, matka
(czyli dosłownie "ludzi bogini Danu").
Jest matką wielu irlandzkich bogów,
i wielu innych. Jej
walijską odpowiedniczką była bogini Don.
Dian Cecht
. Zrobił swemu bratu
srebrną rękę dla
zastąpienia tej, którą stracił w bitwie. Dian Cecht pobłogosławił studnię Slane, której wody
używali w bitwie Tuatha De Danann do leczenia ran. Woda ta leczyła wszystkie rany, a
wojownicy Tuatha De Danann mogli natychmiast kontynować bitwę. Miał syna, Miacha,
którego zabił z zazdrości o swe umiejęności. Miach bowiem zastąpił srebrną rękę Nuady jego
własną, żywą ręką. Diancecht był też dziadkiem
Eriu
Personifikacja Irlandii, należała do
, była matką
, króla Irlandii. Dzisiejsza
nazwa wyspy pochodzi od jej imienia (Eyre, Eire albo Eiriu).
Firbolg
Firbolgowie należeli do trzeciej fali przybyszów zamieszkujących Irlandię. Podbili ją i
pokonali
. Ich nazwę można przetłumaczyć jako "ludzie z torbami".
Fodla
Jedna z trzech bogiń, jakie rządziły Irlandią przed przybyciem Gaelów. Jej imię było jedną z
nazw Irlandii. Jej mężem był król MacCecht. Patrz także
Fomorianie
Rasa demonicznych gigantów, starożytni mieszkańcy Irlandii (czasem wspominani jako lud,
który najeżdżał i plądrował Irlandię z morza). Pierwszymi osadnikami na wyspie byli
Partholonowie, ale po wielu starciach, Fomorianie sprowadzili na nich zarazę i zniszczyli
doszczętnie. Potem przyszli Nemedowie, ale już w pierwszej bitwie ponieśli sromotną
porażkę i stali się niewolnikami Fomorian. Następni byli
, którym powiodło się
znacznie lepiej, opanowali Fomorian i żyli w pokoju pomiędzy nimi.
Po pewnym czasie przybyli
, rasa bogów. Pokonali Firbolgów, ale obeszli
się łagodniej z Fomorianami, których pokonali w drugiej bitwie pod Mag Tuireadh -
otrzymali oni prowincję Connacht i pozwolono im wiązać się z Tuatha De Danann. Królem
. Innymi ważnymi postaciami byli:
Fomorianie czasem byli wiązani z siłami natury, które zagrażały człowiekowi - mgłą,
sztormem, zimą, chorobą, głodem. Sama ich nazwa pochodzi od słowa "fomo" - "gigant",
"rozbójnik".
Goibniu
. Robił miecze, które zawsze trafiały wroga i posiadał tajemnicę
wiecznego życia. Wytwarzał wraz z Credne i Luchtainelem uzbrojenie dla
. Jak mistrz browarnictwa był niedościgniony - jego piwo dawało pijącemu
nieśmiertelność. Walijczycy nazywali go Govannonem.
Lia Fail
"Kamień Przeznaczenia", często wspominany w irlandzkich opowieściach. Jak powiadają,
kiedy stopna prawowitego króla spocznie na kamieniu, ten wyda z siebie okrzyk radości.
Według legendy do Irlandii przywieźli go
Według tradycji kamień ten przewieziony do Szkocji stał się słynnym Kamieniem ze Scone
(Stone of Scone) na który podczas koronacji wstępowali szkoccy królowie. Został on
skradziony przez angielskiego króla, Edwarda I w roku 1296 i przewieziony do Westminster
Abbey do Londynu i umieszczony pod tronem św. Edwarda. Został z kolei wykradziony w
roku 1950 przez szkockich nacjonalistów, ale powrócił na miejsce w lutym 1952 r.
Ostatecznie w 1994 roku zamień został przekazany Szkotom i obecnie można go oglądać na
zamku Edynburskim (byłem - widziałem, szczerze mówiąc nic ciekawego - taki spory
młyński kamień [komentarz własny - G.I.])
Lugh
Bóg, mistrz sztuk wszelakich. Patron Lugodunum (dzisiejsze Lyons) w Galii. On i jego żeński
odpowiednik Rosmerta byli czczeni podczas święta letniego przesilenia - Lugnasad. Jego
wstawiennictwo miało zapewnić dobre i pomyślne zbiory zbóż. Był zwany "Lamfhada"
(Długoręki) dlatego, że miał wielką włócznię i procę. Jego zwierzęcymi atrybutami był kruk i
lis. Jego odpowiednikami był wedyjski Karttikeya i rzymski Merkury, boski posłaniec. Jego
czyny sa szczegółowo opisane w historii
Milezjanie
ściśle trzymając się nazwy to mieszkańcy Miletu w Azji Mniejszej; jednak to miano zostało
nadane mieszkańcom starożytnej Irlandii od legendarnego króla Hiszpanii - Mileta (Mileda),
którego dwóch synów podbiło Irlandię pokonawszy rasę
Morrigan
Bogini pola bitewnego, walki i płodności. Jej imię tłumaczy się jako "Wielka" albo
"Widmowa" Królowa - oba te epitety dobrze do niej pasują. Morrigan pojawia się zarówno
jako pojedyncza bogini albo jako trójca bogiń. Pozostałymi istotami trójcy są
("Wrona"), Macha (to imię również znaczy "Wrona") lub Nemain ("Szaleństwo"). Morrigan
często pojawia się pod zwierzęcą postacią wrony. Jest jedną z kobiet
pomogła pokonać
podczas pierwszej bitwy pod Mag Tuireadh.
Nuada
Także Nudd lub Ludd. Srebrnoręki. Przywódca
i bóg uzdrowień, słońca,
urodzin, młodości, urody, morza, psów, poezji, pisania, magii, czarnoksięstwa, broni i wojny.
Podobny do rzymskiego Neptuna, Nuada także miał niewidzialny miecz, jeden z wielkich
skarbów Tuatha De Danann, który przecinał wrogów na pół.
Został uznany za bezużytecznego i zastąpiony przez
po stracie ręki w bitwie. Jego brat
, wielki bóg uzdrowień sporządził mu srebrną rękę. Przez ten czas Bres stał się
władcą-tyranem i został wygnany przez Tuatha De Danann a Nuada wrócił na królewski tron.
Został zbity przez boga śmierci
Ogma
Bóg elokwencji i nauki. Syn bogini
jest jednym z najbardziej znaczących ludzi
. Według legendy był wynalazcą pisma ogamicznego, używanego do
najstarszych irlandzkich zapisów.
Podczas drugiej bitwy pod Mag Tuireadh udało mu się wyrwać miecz króla Fomorian, ale
zapłacił za to życiem. Jego panceltyckim odpowiednikiem jest Ogmios.
Tuatha Dé Danann
"Lud bogini Danu" - irlandzka rasa bogów. Pierwotnie mieszkali na "zachodnich wyspach",
do perfekcji opanowali używanie magii. Przybyli na wielkiej chmurze do Irlandii i tam
osiedli.
Krótko po przybyciu pokonali
w pierwszej bitwie pod Mag Tuireadh. W drugiej
walczyli i pokonali
, rasę gigantów, którzy zamieszkiwali Irlandię przed nimi.
Tuatha De Danann zostali potem zmuszeni do przeniesienia się do podziemnego świata przez
Milezjan, ludzi legendarnego króla Mileta. Wciąż tam mieszkają jako niewidzialne dla
zwykłych śmiertelników istoty nazywane Aes Sidhe. W ostatniej bitwie będą walczyć wraz z
ludźmi uzbrojeni w lance z niebieskiego płomienia i śnieżnobiałe tarcze.
Najważniejsi Tuatha De Danann to: