BOGOWIE SUMERU

Życie Sumerów rozwijało się pod przemożnym wpływem religii. Przedmiotem kultu była przede wszystkim stara sumeryjska trójca: Enlil, An i Enki, poza tym bóg słońca Utu, księżyca - Nanna i miłości - Inana.

[A]
ABA - bóg wegetacji niższej rangi
AMANAKI - inaczej Enki
AMAUSZUMGAKANA - inaczej Dunmuzi
AN - król bogów i pan niebios, pierwszy bóg wyłoniony z elemnetów nieba i ziemi, ojciec Enlila. Główne miejsce jego kultu w Sumerze to miasto Uruk
ANSZAR - prabóstwo uosabniające sferę niebios
ANUNNA - ogólne okreslenie "wielkich bogów" zrodoznych za sprawą Ana w początkowym okresie tworzenia wszechświata
ARURU - [inaczej: Nintu, Ninmah, Ninhursaga] - atropomorficzna forma pierwotnej "matki-ziemi", rodzicielka wielu bóstw, jedna z czterech tzw. bogów-stworzycieli
ASZIMBABBAR - inaczej Nanna/Nannara
ASZNAN - bogini ziarna
AZIMUA - bogini niższej rangi urodzona przez Ninhursangę dla uleczenia bólu ramienia boga Enki

[B]

BABA - córka Ana, małżonka Ningirsu lub Zababy w mieście-państwie Lagasz

[D]

DUDUDUH - bogini która pomagała Ninmah przy lepieniu z gliny modelu pierwszego człowieka

DUMUZI - [inaczej: Amauszumgalana, Uszumgalana, Kuliana]; bóg-pasterz, mąż Inany, w późniejszych czasach bóg wegetacji

[E]

ENBILULU - opiekum rzek i kanałów wodnych. Najprawdopodobniej syn Enlila i Ninlil lub też Enkiego i Damgalnuny [Damkiny]

ENKI - [inaczej: Nudimmud]; jeden z czterech bogów-stworzycieli, wałdca oceanu wód słodkich Abzu, opiekum rzemisła, bóg mądrości i magii. Syn Ana i Nammy. Główny twórca i organizator świata

ENKIMDU - opiekun rolnictwa oraz systemów nawadniania. Syn boga Enki

ENLIL - [inaczej: Nunamnir]; jeden z czterech bogów-stworzycieli, pan przestrzeni powietrznej i ziemi. Syn Ana i Ki. Żona jego to Ninlil [Sud]

ENSA'AG, ENSZAG, ENZAG - [inaczej: Ninzaga]; urodzony przez Ninhursangę dla uleczenia bólu boków boga Enki, pan kraju Cilmun. Jego małzonka to Ninsikila.

ENUL - bóg wystepujący czasem jako ojciec Nuski, posła Enlila

ERESZGUNA - [inaczej: Ninguna]; bogini pomocna Ninmah przy lepieniu pierwszego modelu człowieka

ERESZKIGAL - [inaczej: Gaszankigala]; władczyni świata podziemnego zmarłych, siostra Inany, małzonka Gugalany

EZINA - [inaczej: Asznan] - opiekunka zbóż

[G]

GASZANKIGALA - [inaczej: Ereszkigal]; władczyni świata podziemnego zmarłych, siostra Inany, małżonka Gugalany

GASZANA - [inaczej: Inana]

GASZANSZUBURA - [inaczej: Ninszubura]; posłanka i powiernica Inany

GESZTINNANA - pisarz krainy bez powrotu

GIBIL - bóg ognia i światła, syn Ana lub boga Enki

GUGALANA - małżonek Ereszkigal [Gaszankigala], sprawujący wraz z nią władzę w świecie podziemnym zmarłych. Ojciec Ninazu

[H]

HAJA - pierwszy małżonek Nidaby [Nisaby]

[I]

INANA - bogini miłości a zarazem wojny, jedna z siedmiu "roztrzygająca losy". Córka Ana lub też Nannara czy Enkiego. Małżonka boga-pasterza Dumuziego

INNIN - [inaczej: Inana; patrz. do góry]; imię to jest rzadko stosowane

ISIMU(D) - poseł i powiernik boga Enki

ISZKUR - bóg burzy, wiatrów i deszczu; syn Ana lub według innej tradycji - Enlila

[K]

KALKAL - bóg niższej rangi, strażnik bramy w Ekur - świątyni Enlila w Nippur

KULIANA - [inaczej: Dumuzi]; bóg-pasterz, nastepnie bóg wegetacji

KULLA - opiekun wyrobu cegieł

[L]

LAHAMA - grupa 50 bóstw zamieszkująca głębiny oceanu Engur, pozostająca na usługach boga Enki

LAHAREM - bóg trzody

LULAL - bóg opiekunczy

[M]

MESLAMTA-EA - jedno z bóstw świata podziemnego, byc może strażnik jego bram. Syn Enlila i Ninlil

MULLIL - [inaczej: Enlil, patrz Enlil]

MUSZDAMMA - opiekun budownictwa

[N]

NAMMA/NAMMU - prarodzicielka wielu bogów takich jak: Ana i Enkiego, twórczyni pierwszej formy człowieka wraz z ustaleniem jego przeznaczenia i natury

NANIBGAL - [inaczej: Nidaba, Nisaba]; matka Ninlil

NANNA(R) - [inaczej: Suen, Aszimbabbar]; bóg księżyca, jeden z siedmiu "roztrzygający losy", syn Enlila i Ninlil, ojciec boga słońca - Utu

NANSZE - opiekunka mórz i rybołóstwa morskiego, związana z wróżbiarstwem i objaśnieniem snów.

NAZI - bogini niższej rangi, zrodozna przez Ninhursangę dla uleczenia bólu gardła boga Enki

NERGAL -[inaczej: być może: Meslamta-ea ???]; bóg świata podziemnego i jego władca jako małżonek Ereszkigal, syna Enlila i Ninlil

NETI - odźwierny bram świata podziemnego

NIDABA/NISABA - [inaczej: Nunbarszegunu, Nanibgal]; opiekunka Sumerów, bogini mądrości, patronka pisma i pisarzy, bogini ziarna i trzciny, córka Ana i Urasz, małżonka Haji, matka Sud/Ninlil

NINAZU - bóstwo świata podziemnego, syn Enlila i Ninlil, ojciec boga wegetacji Ningiszzidy

NINBARA - bogini niższej rangi pomocna Ninmah przy lepieniu z gliny pierwszego modelu człowieka

NINDARA - małżonek Nansze/Nazi

NINGAL - małżonka Nanny/Nannary, matka Utu

NINGIRIDA - [inaczej: Ninkiri'udu]; bogini niższej rangi zrodzona przez Ninhursangę dla uleczenia bólu nosa boga Enki

NINGISZZIDA - bóg wegetacji, bóstwo świata podziemnego, syn boga Ninazu, wedłu jednej z tradycji traktowany jako ojciec Dumuziego

NINHURSANGA - [inaczej: Nintu]; antropomorficzna forma pierwotnej "matki-ziemi", rodzicielka wielu bóstw, jedna z 4 tzw. "bogów-stworzycieli"

NINIMMA - bogini niższej rangi pomocna Ninmagh przy lepieniu z gliny pierwszego modelu człowieka

NINISINA - pani miasta Isin, być może siostra Inany, niewolnica boga Ana, małżonka Pabilsanga

NINKASI - bogini niższej rangi urodzona przez Ninhursangę dla uleczenia bólu ust boga Enki

NINKIRI'UDU - bogini niższej rangi urodzona przez Ninhursangę dla uleczenia bólu nosa boga Enki

NINKURRA - córka boga Enki i Ninnissy/Ninmu, uwiedzina potem przez boga Enki, matka Uttu lub też Ninimmy

NINLIL - [wcześniej: Sud]; małżonka Enlila, matka boga Nannara

NINMADA - bogini niższej rangi pomocna bogini Ninmah przy lepieniu z gliny modelu pierwszego człowieka

NINMAH - [inaczej: Aruru]; pod imienię Ninmah wystepuje jako twórczyni modelu pierwszego człowieka wraz z ustaleniem jego zadań

NINMUG - bogini niższej rangi pomocna Ninmah przy lepieniu z gliny modelu pierwszego człowieka

NINMUGA - mistrzyni w obróbce kamieni, drzewa i metalu, opiekunka tego rzemiosła, czasem wystepuje jako siostra Inany

NINSIKILA - opiekunka kraju Dilmun, małzonka lub córka boga Enki

NINSZARA - bogini niższej rangi pomocna Ninmah przy lepieniu z gliny modelu pierwszego człowieka

NINSZUBURA - [inaczej: Gaszanszubura]; posłanka i powiernica Inany

NINTI - bogini niższej rangi urodzona przez Ninhursangę dla uleczenia żebra boga Enki, nazywana panią "miesięcy" (ciąży)

NINTINUGGA - bogini miasta Urubil

NINTULLA - bóstwo urodzone przez Ninhusangę dla uleczenia bólu skóry na głowie boga Enki; pan krjau Magan

NINUL - bogini wystepująca czasem jako matka Nuski, posła i powiernika Enlila (patrz też Enul)

NINUNU - bogini z Szurupak

NINURTA - bóg wojny i huraganu, syn Enlila i Ninmah

NUDIMMUD - przydomek, zastępcze imię boga Enki

NUMUSZDA - bóg miasta i krainy Kazallu

NUNAMNIR - przydomek, zastepcze imię boga Enlila

NUNBARSZEGUNU - [inaczej: Nidaba/Nisaba, Nanibgal]; matka Sud/Ninlil

  NUSKA - poseł i powiernik Enlila

P
PABILSANG - opiekun miasta Larak, syn Enlila, małżonek Ninisiny z Isin

S
SUD - opiekunka Szurupak, później małzonka Enlila z nowym imieniem Ninlil, matka Nannara
SUEN - [inaczej: Nanna(r), patrz Nanna(r)]
SUMUGAN / SUMUKAN - opiekun przyrody w kraju wyżynnym i na wysokim stepie, zwłaszcza dzikich zwierząt, syn boga Utu
SZARA - opiekun miasta-państwa Ummy, być może syn Inany
SZARUR - upersonifikowana i podniesiona do rangi bóstwa broń opiekuńcza boga Ninurty
SZERIDA - bogini światła i urodzaju, byc może małżonka Utu
SZUZIANNA  - bogini niższej rangi pomocna Ninmah przy lepieniu z gliny modelu pierwszego człowieka

U
UMUNDARA - [inaczej: Nindara, patrz Nindara]
URASZ - bogini "ziemia", według niektórych tradycji małżonka Ana, matka Ninisiny
USZUMGALANA - [inaczej: Dumuzi, patrz Dumuzi]
UTTU - bogini wegetacji, potem opiekunka tkactwa, córka Enki i Ninkurry
UTU - bóg słońca, syn Nannara i Ningal, brat Inany, małżonek Szeridy, jeden z grupy siedmiu bogów "roztrzygających losy", bóg sprawiedliwości i wróżbiarstwa

---