TERMINOLOGIA I DEFINICJE WG PN – EN ISO 9000:2006
KOLOKWIUM NR 1
1. ORGANIZACJA – grupa ludzi i infrastruktura, z przypisaniem odpowiedzialności, uprawnień i powiązań
PRZYKŁAD: spółka, korporacja, firma, przedsiębiorstwo, instytucja, organizacja charytatywna, samodzielny handlowiec, stowarzyszenie lub część, albo
kombinacja wymienionych;
UWAGA 1: przypisanie jest zazwyczaj uregulowane;
UWAGA 2: organizacja może być państwowa lub prywatna;
UWAGA 3: niniejsza definicja jest ważna w normach dotyczących systemów zarządzania jakością.
2. INFRASTRUKTURA - <organizacja> system urządzeń, wyposażenia i obsługi niezbędny do działania organizacji
3. ŚRODOWISKO PRACY - warunki w jakich praca jest wykonywana
UWAGA – warunki obejmują czynniki fizyczne, społeczne, psychologiczne
i środowiskowe (takie jak temperatura, programy rozpoznawania, ergonomia i skład atmosfery).
4. PROCES – zbiór działań wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziałujących, które przekształcają wejścia w wyjścia
UWAGA 1: wejścia procesu są zazwyczaj wyjściami innych procesów;
UWAGA 2: procesy w organizacji są zazwyczaj zaplanowane i realizowane w warunkach nadzorowanych w celu dodania wartości;
UWAGA 3: proces, w którym zgodność otrzymanego wyrobu nie może być zweryfikowana łatwo lub ekonomicznie, często jest określany jako „proces specjalny”.
1
TERMINOLOGIA I DEFINICJE WG PN – EN ISO 9000:2006
5. WYRÓB – wynik procesu
UWAGA 1: Są cztery następujące ogólne kategorie wyrobu:
- usługi (np. transport);
- wytwór intelektualny (np. program komputerowy, słownik);
- przedmiot materialny (np. część mechaniczna silnika);
- materiały przetworzone (np. smar).
Wiele wyrobów składa się z elementów należących do różnych ogólnych kategorii wyrobu. Czy wyrób nazywany jest usługą, wytworem intelektualnym, przedmiotem materialnym, czy materiałem przetworzonym, zależy od elementu dominującego. Na przykład wyrób oferowany
„samochód” zawiera przedmiot materialny (np. koła), materiały przetworzone (np. paliwo, płyn do chłodnicy), wytwór intelektualny (np. oprogramowanie sterowania silnikiem, podręcznik kierowcy) oraz usługę (np. objaśnienie działania przez sprzedającego).
UWAGA2: Usługa jest wynikiem przynajmniej jednego działania nieodzownie
przeprowadzonego przy bezpośrednim współdziałaniu dostawcy i klienta, i zazwyczaj jest wyrobem niematerialnym. Dostarczenie usługi może obejmować na przykład:
• działanie przeprowadzone na dostarczonym przez klienta wyrobie materialnym (np. naprawiany samochód);
• działanie przeprowadzone na dostarczonym przez klienta wyrobie niematerialnym (np. oświadczenie dochodowe niezbędne do przygotowania zeznania podatkowego);
• dostarczenie wyrobu niematerialnego (np. przekazanie informacji w kontekście przekazywania wiedzy);
• tworzenie właściwej atmosfery dla klienta (np. w hotelach i restauracjach); Wytwór intelektualny obejmuje informację i jest zazwyczaj wyrobem niematerialnym i może przyjmować formę oferty, sprawozdań i procedur.
Przedmiot materialny jest zazwyczaj wyrobem materialnym i jego ilość jest właściwością policzalną. Materiały przetworzone są na ogół wyrobami materialnymi i ich ilość jest przedstawiana jako cecha ciągła. Przedmiot materialny i materiały przetworzone często są określone jako towary.
UWAGA 3: Zapewnienie jakości jest ukierunkowane przede wszystkim na wyrób zamierzony.
2
TERMINOLOGIA I DEFINICJE WG PN – EN ISO 9000:2006
6. AUDIT – systematyczny, niezależny i udokumentowany proces uzyskiwania dowodu z auditu oraz jego obiektywnej oceny w celu określenia stopnia spełnienia kryteriów auditu.
UWAGA 1: Audity wewnętrzne, nazywane czasami auditami strony pierwszej, są przeprowadzane przez samą organizację lub w jej imieniu dla potrzeb
przeglądu zarządzania oraz do innych celów wewnętrznych i mogą stanowić
dla organizacji podstawę do zadeklarowania przez nią zgodności.
W wielu przypadkach, w szczególności w mniejszych organizacjach,
niezależność może być wykazana przez brak odpowiedzialności za działania
będące przedmiotem auditu.
UWAGA 2: Audity zewnętrzne obejmują audity nazywane ogólnie auditami strony drugiej lub strony trzeciej. Audity strony drugiej są przeprowadzane przez strony zainteresowane organizacją, takie jak klienci, lub przez inne osoby
występujące w ich imieniu. Audity strony trzeciej są przeprowadzane przez niezależne organizacje zewnętrzne, takie jak te, które prowadzą
certyfikację/rejestrację na zgodność z ISO 9001 lub ISO 14001.
UWAGA 3: Jeżeli co najmniej dwa systemy zarządzania są auditowane razem, to audit taki nazywa się auditem połączonym.
UWAGA 4: Jeżeli co najmniej dwie organizacje auditujące współpracują w celu przeprowadzenia auditu jednego auditowanego, to audit taki nazywa się
auditem wspólnym.
3
TERMINOLOGIA I DEFINICJE WG PN – EN ISO 9000:2006
KOLOKWIUM NR 2
1. DOKUMENT – informacja i jej nośnik
PRZYKŁAD: zapis, specyfikacja, dokument procedury, rysunek, raport, norma; UWAGA 1: nośnikiem może być papier, dysk komputerowy magnetyczny, elektroniczny lub optyczny, fotografia lub próbka wzorcowa, albo kombinacja powyższych; UWAGA 2: zbiór dokumentów, na przykład specyfikacje i zapisy, często nazywa się dokumentacją;
UWAGA 3: niektóre wymagania (np. wymagania dotyczące czytelności) dotyczą wszystkich rodzajów dokumentów, jakkolwiek inne mogą być wymagania
dotyczące specyfikacji (np. wymaganie dotyczące nadzorowania nowelizacji) i zapisów (np. wymaganie dotyczące wyszukiwania).
2. ZAPIS – dokument, w którym przedstawiono uzyskanie wyniki lub dowody przeprowadzonych działań
UWAGA 1: zapisy mogą być wykorzystywane, na przykład do dokumentowania
identyfikowalności i do potwierdzenia weryfikacji, działania zapobiegawczego i działania korygującego;
UWAGA 2 : zazwyczaj zapisy nie wymagają nadzorowania nowelizacji.
3. KSIĘGA JAKOŚCI – dokument, w którym określono system zarządzania jakością organizacji
UWAGA: księgi jakości mogą różnić się co do szczegółów i formy, w celu dostosowania ich do wielkości i złożoności poszczególnych organizacji.
4. PROCEDURA – ustalony sposób przeprowadzenia działania lub procesu UWAGA 1: procedury mogą być udokumentowane lub nie;
UWAGA 2: jeżeli procedura jest udokumentowana, to często stosuje się termin” procedura pisemna” lub „procedura udokumentowana”. Dokument, który zawiera
procedurę można nazwać „dokumentem procedury”.
5. ZGODNOŚĆ – spełnienie wymagania.
6. NIEZGODNOŚĆ – niespełnienie wymagania.
4