wykład 1
5 październik
PRZEDMIOT BADAŃ EKONOMII JAKO NAUKI.
Ekonomia jest to nauka zajmująca się procesami gospodarowania. Zajmuje się problemem, w jaki sposób społeczeństwo dokonuje alokacji stosunkowo rzadkich zasobów w celu produkowania dóbr mających zaspokoić nieustannie rosnące potrzeby ludzkie. Rzadkością nazywamy to czego w danym czasie mamy za mało.
Istota gospodarowania:
1.
wybór celów
2.
dobór niezbędnych środków do realizacji celów
3.
ciągłe dokonywanie zmian i wyrów przez jednostki gospodarujące.
Proces gospodarowania jako:
• proces techniczny – składa się z procesu produkcji i procesu podziału-dystrybucji czyli dostarczania dóbr i usług producenta do konsumenta.
• Proces ekonomiczny – co i jak produkować? Jak dzielić wartość nowo
wytworzoną?
KAśDA DECYZJA GOSPODARCZA POSIADA DWA ASPEKTY
POZYTYWNĄ:
• Jakie cele będziemy realizować
• Jakie zasoby przeznaczamy na osiągnięcie celów
Czyli korzyści płynące z podjętej decyzji gospodarczej.
NEGATYWNĄ:
• Konieczność rezygnacji z innych celów
• Brak zasobów na realizację innych celów
Koszt alternatywny zwany kosztem utraconych możliwości z odmiennych zastosowań posiadanych zasobów.
Koszt alternatywny – koszt zaniechanych i niezrealizowanych możliwości Kto dokonuje wyboru? Ludzie pojedynczo lub w zorganizowanych zespołach. Oni również ponoszą konsekwencję tych wyborów.
Dlaczego istnieje konieczność wyboru ekonomicznego? Wynika ona z dwóch przeciwstawnych zjawisk:
1. ograniczoności zasobów
2. nieograniczoności potrzeb ludzkich
Nazywamy to PROBLEMEM RZADKOŚCI
1
made by : da-ef@o2.pl gg: 6392496
ZAPOTRZEBOWANIE POTENCJALNE [ilość dóbr, które ludzie chcieliby posiadać w danym czasie] zawsze jest większe niż ZDOLNOSCI [ilośc dóbr, które ludzie są zdolni wytworzyć w danym czasie.
Zjawisko rzadkości związane jest z niedoborem malejących czynników produkcji, dóbr gosp., technologii w stosunku do nieustannie rosnących potrzeb. Przyczyna rzadkości, niedoboru jest dysproporcja między tempem wzrostu potrzeb, a tempem wzrostu możliwości ich zaspokojenia.
WNIOSEK: Każdej korzyści podjętej decyzji gospodarczej towarzyszy koszt alternatywny równy utracie korzyści marginalnych z odmiennych zastosowań ograniczonych zasobów.
POTRZEBA to uświadomiony brak, chęć posiadania która powoduje zachwianie wewnętrznej równowagi organizmu i wywołuje zakłócenia procesu życia i rozwoju człowieka. Ma charakter dynamiczny, powoduje że pojawiają się motywacje do działania. Działanie natomiast powoduje zaspokojenie potrzeby. Co następnie powoduję powstanie nowej potrzeby. Koło się zamyka.
PIRAMIDA PORTRZEB MASLOWA:
Na samej górze należałoby jeszcze dodać VI rząd – najwyższy – potrzeby ESTETYCZNE.
Najpierw zaspokajamy potrzeby najniższego rzędu. Gdy zaspokoimy te potrzeby, zaspokajamy potrzeby z wyższego rzędu itd.
Grupę potrzeb niższego rzędu możemy podzielić na dwie podgrupy:
2
made by : da-ef@o2.pl gg: 6392496
Materialne – zaspokajają potrzeby wyżywienia, mieszkania i ochrony zdrowia Kulturalne – zaspokajają potrzeby kształcenia, zapewnienia bytu intelektualnego, zagospodarowania wolnego czasu.
ZASOBY – wszelkie czynniki(nakłady), które uczestniczą w procesie produkcji, niezbędne do wytworzenia dóbr gospodarczych.
RODZAJE ZASOBÓW:
• zasoby ludzkie – człowiek wraz ze swoimi umiejętnościami i doświadczeniami.
Jest innowatorem procesów wytwórczych. Najważniejszy składnik procesów wytwórczych.
• Zasoby naturalne – dary natury nie wytworzone przez człowieka Anie z jego pomocą, dzielimy je na ODNAWIALNE I NIEODNAWIALNE.
• Zasoby kapitałowe – rzeczowe i finansowe składniki procesów wytwórczych. Są wytworem pracy człowieka.
ZASOBY KAPITAŁOWE DZIELIMY NA:
1. kapitał rzeczowy – środki pracy i maszyny, narzędzia itd. Itp. – służą do przekształcania w procesie produkcji przedmiotów pracy* w dobra
gospodarcze.
2. kapitał finansowy – niezbędne środki pieniężne
przedmioty pracy – surowce, półfabrykaty naturalne lub syntetyczne przetwarzanie w procesie produkcji w dobra gospodarcze.
DOBRA GOSPODARCZE – produkty i usługi tworzone przez człowieka, służące do zaspokojenia potrzeb ludzkich.
TECHNOLOGIA – wiedza o produkcji, tworzeniu dóbr gospodarczych.
Ludzie gospodarując wykorzystują rzadkie zasoby. Część zastosowanych w procesie produkcji zasobów gospodarczych zmienia się w rzadkie czynniki produkcji za pomocą których wytwarzamy rzadkie dobra gospodarcze.
3
made by : da-ef@o2.pl gg: 6392496