W przypadku pytań lub wątpliwości skontaktuj
Roboty kolejowe
się z najbliższym specjalistą BHP lub wejdź na:
www.skanska.pl/bhp,
i na torowiskach
one.skanska/bhp
13.3
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas organizowania i prowadzenia robót w pobliżu i na czynnych
• zawiera
wymagania
wynikające z prawa
torach kolejowych oraz na innych torowiskach np. tramwajowych.
i norm polskich
oraz wewnętrznych
uregulowań Skanska S.A.
Roboty w pobliżu i na czynnych torach kolejowych lub innych torowiskach należą do grupy prac szczególnie niebezpiecznych. Wiążą się z dużymi zagrożeniami dla pracowników,
•
jest obligatoryjny dla
którzy mogą zostać potrąceni lub przejechani przez pojazdy szynowe lub szynowe wszystkich jednostek
Skanska S.A.
maszyny do robót torowych będące w ruchu. Pracownicy mogą także doznać porażenia prądem przez sieć trakcyjną lub napowietrzną sieć elektryczną, która dla potrzeb
• pomaga
zapewnić
bezpieczne i skuteczne
nietrakcyjnych jest zasilana prądem stałym 3000 V. Aby zapewnić właściwy poziom praktyki podczas prac.
bezpieczeństwa podczas prowadzenia tego rodzaju robót, czynne tory należy odgrodzić i oznakować zgodnie z przepisami kolejowymi.
A. Wymagania ogólne
• urządzenia zastępcze zastosowane na posterunkach nastawczych i na 1. Wszelkiego rodzaju roboty budowlane szlaku w czasie robót: kontrolne tablice związane z pracą przy czynnych liniach kluczowe, prowizoryczne sygnalizatory, kolejowych i siecią trakcyjną będącą pod wskaźniki itp., jeżeli zakresu napięciem mogą być prowadzone wyłącznie zastosowania tych urządzeń nie regulują na podstawie Instrukcji Bezpiecznego odrębne przepisy i instrukcje
Wykonywania Robot (IBWR), stanowiącej
• obsadę posterunków nastawczych załącznik do Planu Bezpieczeństwa, Ochrony i ewentualne doraźne otwarcie nowych Zdrowia i Środowiska (Plan BOZiŚ).
posterunków z podaniem czasu ich 2. Przygotowując IBWR należy uwzględnić pracy
zagrożenia oraz środki ich likwidacji lub
• obowiązującą organizację ruchu ograniczenia do dopuszczalnego poziomu, pociągów (manewrów) na stacji i szlaku jakie zidentyfi kowano w procesie Oceny
• zmiany w zakresie wydawania ostrzeżeń Ryzyka dla Zadania.
drużynom pociągowym (ze wskazaniem 3. Przed przystąpieniem do prac należy nie stacji, które będą wydawały ostrzeżenia), później niż 60 dni przez planowanym treść ostrzeżeń, która będzie wpisywana terminem rozpoczęcia robót wystąpić do rozkazów, czas rozpoczęcia
do zarządcy infrastruktury kolejowej i zakończenia wydawania ostrzeżeń o powołanie komisji do sporządzenia związanych z robotami itp.
„Tymczasowego regulaminu prowadzenia
• zmiany w systemie łączności na stacji ruchu pociągów w czasie wykonywania (szlaku)
robót”.
• tory odstawcze dla wagonów, składów 4. „Tymczasowy regulamin prowadzenia pociągów i innych pojazdów szynowych ruchu pociągów w czasie wykonywania (pociągów roboczych), sposób ich robót” powinien uwzględniać:
zabezpieczenia i określenie kolejności
• miejsce, wykonawcę i rodzaj robót wyjazdów na szlak
• czas przewidziany na wykonanie robót
• ograniczenia
prędkości
• jedno – lub wielofazowość robót,
• nadzór nad organizacją prowadzenia z wyszczególnieniem prac cząstkowych ruchu z określeniem stanowisk
oraz dni i godzin, w których będą i zakresem obowiązków
realizowane
• imię, nazwisko, stanowisko oraz
• nazwiska osób odpowiedzialnych numer telefonu koordynatora
za terminowe wykonanie prac –
robót wyznaczonego z jednostki kierownika robót oraz pełniącego organizacyjnej, na terenie której nadzór i dokonującego odbioru
prowadzone są roboty
robót terenowego przedstawiciela
• inne postanowienia wynikające Wersja 1.1
zarządzającego infrastrukturą
z warunków miejscowych według oceny Standard 13.3
1
komisji sporządzającej „Tymczasowy oraz w sąsiedztwie sieci trakcyjnej będącej regulamin prowadzenia ruchu pociągów pod napięciem.
w czasie wykonywania robót”.
10. Należy zaprojektować i zastosować jeden 5. Jeżeli prace dźwigowe zbliżą się do sieci z pięciu systemów zabezpieczania miejsca trakcyjnej na odległość mniejszą niż robót:
5 m, a inne prace na odległość mniejszą
• zamknięcie toru sąsiedniego – jest niż 1,5 m, należy wystąpić do Zakładu najbezpieczniejszym systemem
Energetyki Kolejowej o powołanie komisji zabezpieczania na czas prac, możliwym do sporządzenia „Regulaminu wyłączenia do zastosowania na liniach wyłączonych napięcia”. Powinno to nastąpić nie później z ruchu pojazdów szynowych (Rys. 2) niż 30 dni przez planowanym terminem
• wygrodzenie międzytorza stałymi rozpoczęcia robót (Rys. 1).
barierami i z pomocą urządzenia 6. „Regulamin wyłączenia napięcia” jest zabezpieczającego prace związane załącznikiem „Tymczasowego regulaminu z modernizacją i remontem linii prowadzenia ruchu pociągów w czasie kolejowych lub budową obiektów wykonywania robót”.
inżynieryjnych, które składa się Rys. 1 Roboty w sąsiedztwie
7. „Regulamin wyłączenia napięcia” powinien z prostych w montażu części
kolejowych napowietrznych
uwzględniać:
stanowiących jedną całość (Rys. 3).
linii energetycznych
• miejsce pracy i jego granice z podaniem Dzięki temu systemowi dopuszczalna numeru linii kolejowej i kilometraż prędkość dla pociągów osobowych to wykonywanych prac
250 km/h, a dla pociągów towarowych
• rodzaj i sposób wykonania pracy 120 km/h
z uwzględnieniem koniecznego do
• półautomatyczne i automatyczne użycia sprzętu, podziału robót na systemy ostrzegania – sterowane etapy, potrzeby zajmowania skrajni przyciskiem w pulpicie sterowniczym sąsiedniego toru
sygnalisty lub automatycznymi
• wykonawcę robót – nazwa fi rmy, przyciskami szynowymi
nazwisko przypuszczalnego wykonawcy
• systemy ostrzegania na maszynach Rys. 2 Wyłączenie
• przewidziany termin rozpoczęcia roboczych – akustyczne i optyczne i oznakowanie toru
prac, czas ich trwania oraz termin urządzenia instalowane na pulpicie kolejowego
zakończenia
sterowniczym w kabinie operatora
• miejsce postoju pojazdów roboczych
• ostrzeganie zgodnie z warunkami przed i po zakończeniu pracy
technicznymi Id-1 (instrukcja kolejowa)
• zakres niezbędnego wyłączenia napięcia
– gdy zastosowanie wcześniej
• sposób zabezpieczenia miejsca pracy wymienionego systemu jest niemożliwe
• wskazanie miejsc niebezpiecznych lub nieuzasadnione. Pociągi poruszają i zagrożeń
się z prędkością do 40 km/h, a z dwóch
• określenie konieczności sprawowania stron torowiska, w odległości drogi nadzoru
hamowania pociągu, znajduje się dwóch
• miejsce wydania i zwrócenia uprawnionych sygnalistów z przyborami
„Zezwolenia na wykonanie pracy”
sygnałowymi, takimi jak: trąbka,
• jednostkę organizacyjną, do której chorągiewka lub latarka ze światłem Rys. 3 Oznakowanie
należy zgłosić potrzebę wystawienia koloru białego (dzień) lub czerwonego międzytorza kolejowego
pisemnego zezwolenia na wykonywanie (noc). W tym przypadku dopuszcza się pracy
chwilowe wygrodzenie czynnego toru
• zobowiązanie
niekwalifi kowanych
taśmą ostrzegawczą.
wykonawców do zaznajomienia się z postanowieniami instrukcji EBH-1, B. Zasady pracy na czynnych lub w pobliżu dotyczącymi obowiązków osób
czynnych linii kolejowych
kierujących zespołami pracowników
• zakres niezbędnych uzgodnień 1. Każdego pracownika obowiązuje z odpowiednimi jednostkami
znajomość i rozpoznawanie podstawowych
• procedury postępowania wykonawcy sygnałów alarmowych stosowanych robót podczas przerw w realizacji pracy w kolejnictwie:
i po jej wznowieniu
• „Alarm” (— ···) – jeden długi i trzy krótkie
• warunki określające możliwość sygnały, podaje go maszynista w sytuacji załączenia napięcia po zakończeniu zagrożenia bezpieczeństwa ruchu prac.
kolejowego, katastrofy kolejowej oraz 8. W razie potrzeby zbudowania przejazdu wypadku z wagonami przewożącymi technologicznego należy wystąpić do materiały niebezpieczne oznaczone Rys. 4 Alarm
zarządzającego infrastrukturą kolejową tablicami pomarańczowymi na
o sporządzenie „Regulaminu obsługi wagonach, a na cysternach dodatkowo przejazdu”. Powinno to nastąpić nie później oznaczone pomarańczowym pasem
niż 60 dni przez planowanym terminem wokół zbiornika (Rys. 4)
rozpoczęcia robót.
• „Pożar” (— ··) – jeden długi i dwa krótkie 9. Przed przystąpieniem do prac należy sygnały, podaje go maszynista, gdy wystąpić do zarządcy infrastruktury stwierdzi pożar w pociągu lub obok toru o przeszkolenie wszystkich pracowników kolejowego (Rys. 5)
budowy z zagrożeń związanych z pracą
• „Baczność” (—) – jeden długi, przeciągły w pobliżu i na czynnych torach kolejowych sygnał, podaje go maszynista,
Rys. 5 Pożar
2
gdy na torach widzi ludzi, zwierzęta, zbliżać się do nich na odległość mniejszą niż samochody lub nakazują to wskaźniki 10 m.
kolejowe, gdy pociąg wjeżdża
8. O zauważonej awarii sieci należy na tory ładunkowe, rampy oraz
powiadomić dyżurnego ruchu lub innego każdorazowo przed ruszeniem składu pracownika kolei.
z nieplanowanego postoju lub w 9. Podczas przejazdu pociągu należy się przypadku zmiany kierunku jazdy odsunąć od osi toru na odległość minimum pociągu (Rys. 6)
1,5 m i obserwować pojazd.
• „Stój” – sygnał ręczny podawany przez Rys. 6 Baczność
pracownika, gdy trzeba nagle zatrzymać D. Praca na torowiskach tramwajowych pociąg, w przejeżdżającym pociągu zostało dostrzeżone uszkodzenie, które 1. Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie przy dalszej jeździe może zagrozić i ochrona umiejscowionego w pasie bezpieczeństwu ruchu lub spowodować drogowym torowiska tramwajowego wraz straty materialne oraz gdy na torze z urządzeniami i instalacjami należy do znajdują się ludzie, większe zwierzęta, podmiotu zarządzającego torowiskiem maszyny lub materiały do budowy tramwajowym.
nawierzchni kolejowej.
2. Podmiot zarządzający torowiskiem 2. Zasady podawania sygnału „Stój”: tramwajowym uzgadnia z zarządcą drogi
• pracownik stoi na międzytorzu lub warunki wykonania robót na terenie ławie torowiska z twarzą zwróconą torowiska.
w kierunku pociągu, kręci duże koła 3. Aby zapewnić właściwy poziom ręką, w której trzyma żółtą chorągiewkę bezpieczeństwa, miejsce prowadzenia (dzień) lub latarkę ze światłem białym robót na torowisku tramwajowym należy lub czerwonym (noc)
odpowiednio zabezpieczyć i oznakować.
• sygnał podaje się do czasu jego 4. Zasady i sposób oznakowania torowiska potwierdzenia przez pociąg sygnałem tramwajowego określa „Projekt organizacji dźwiękowym „Stój”
ruchu” uwzględniający rodzaj, miejsce
• w przypadku braku chorągiewki i sposób umieszczania znaków drogowych.
dopuszcza się wykorzystanie
5. Niezależnie od „Projektu organizacji ruchu”
jakiegokolwiek przedmiotu lub tylko ręki kierownik budowy jest zobowiązany
• w przypadku braku latarki można użyć każdorazowo dokonać dodatkowej Oceny dowolnego źródła światła.
Ryzyka dla Zadania oraz w oparciu o oba te dokumenty opracować IBWR.
C. Zasady poruszania się po torach 6. W przypadku robót na torowiskach kolejowych
tramwajowych należy stosować się do wytycznych zawartych w standardzie 1. Przed rozpoczęciem pracy na czynnych szczegółowym „5.4 Oznakowanie torach kolejowych należy określić w IBWR
i prowadzenie robót pod ruchem” .
miejsce zejścia pracowników z toru, gdy nadjeżdża pociąg.
E. Podczas robót kolejowych zabrania się: 2. Do przechodzenia przez tory zastawione pojazdami kolejowymi należy korzystać
• Przechodzenia przez tory przed i za z pomostów hamulcowych lub przerw jadącym pociągiem lub pojazdami między stojącymi pojazdami, o ile kolejowymi.
odległość między nimi wynosi co najmniej
• Przechodzenia pod pojazdami kolejowymi 20 m. Można także obejść stojące oraz po ich zderzakach i sprzęgach.
pojazdy kolejowe przechodząc przez tor
• Przebywania na międzytorzu w czasie w odległości co najmniej 10 m od ostatniego przejazdu pociągów po obu torach, z nich.
jeżeli odległość między osiami tych Rys. 7 Wymagana odległość
3. Należy unikać chodzenia po rozjazdach, torów jest mniejsza niż 5 m (Rys. 7).
od osi sąsiadujących ze sobą
a szczególnie w przypadku ich
• Chodzenia po rozjazdach, a szczególnie torów przy pracach pod
czynnym ruchem kolejowym
scentralizowanego nastawiania.
przy ich scentralizowanym nastawianiu; 4. W przypadku koniecznosci przejścia w przypadku konieczności przejścia przez rozjazd, nie należy stawiać stopy na przez rozjazd nie wolno stawiać stopy główkach szyn – pomiędzy iglicą a opornicą, na główkach szyn – pomiędzy iglicą ani na innych ruchomych częściach rozjazdu a opornicą, ani na innych ruchomych i napędu.
częściach rozjazdu i napędu.
5. Podczas poruszania się po torach
• Chodzenia po hamulcach torowych kolejowych należy zachować szczególną i innych urządzeniach będących ostrożność z uwagi na możliwość częścią automatycznego sterowania występowania niezabezpieczonych rozrządzaniem.
wykopów ziemnych.
• Przechodzenia między torem
6. Poruszanie się po zelektryfi kowanych kolejowym, na którym dokonywane torach kolejowych wymaga zachowania są manewry a rampami, magazynami, szczególnej ostrożności.
wagami i innymi obiektami
7. W przypadku zauważenia zerwanych przylegającymi do toru.
przewodów sieci trakcyjnej, linii
• Chodzenia po materiałach znajdujących elektroenergetycznych i połączeń się na międzytorzu, w tym po kopcach elektrycznych sieci powrotnej, nie wolno śniegu, lodu, piasku, żwiru, kamieni itp.
Wersja 1.1
Standard 13.3
3
• Wchodzenia lub przebywania na
• Dotykania elementów sieci trakcyjnej, pojazdach kolejowych lub ładunkach jak również zbliżania się do niej na przewożonych na odkrytych wagonach, odległość mniejszą niż 1,5 m.
jeżeli wysokość ładunku jest większa niż
• Dotykania połączeń elektrycznych (kabli, 1 m licząc od podłogi wagonu, a pojazdy linek, łączników) sieci powrotnej oraz kolejowe znajdują się na torze, nad urządzeń elektrycznego ogrzewania którym zawieszone jest sieć trakcyjna.
pojazdów.
• Przechodzenia przez pomost
• Wchodzenia na konstrukcje wsporcze hamulcowy i przebywania na nim, o ile sieci trakcyjnej (słupy, bramki), na jest on wyniesiony wyżej niż 1 m od których zawieszone są przewody poziomu podłogi pojazdu kolejowego.
trakcyjne i elektroenergetyczne.
• Wchodzenia na drabinki pojazdów kolejowych.
4