Page 1 of 3

DRUKUJ

Dotacja w księgach rachunkowych

Piotr Przemysław Żak 04-01-2007, ostatnia aktualizacja 04-01-2007 00:00

Jak zaksięgować dotację na zakup środka trwałego? Nie możemy od razu zaliczyć jej do

przychodów, tylko stopniowo rozliczamy w czasie, proporcjonalnie do amortyzacji

Rachunek przepływów

Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej wielu przedsiębiorców

pieniężnych.pdf

korzysta ze środków pomocowych m.in. na modernizację i rozwój

zasobów rzeczowych. Dofinansowanie inwestycji w rzeczowy majątek trwały można otrzymać np.

w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego "Wzrost konkurencyjności

przedsiębiorstw" (SPO WKP).

Dotację rozliczamy w czasie

Zgodnie z art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości rozliczenia międzyokresowe przychodów

obejmują m.in. środki pieniężne otrzymane na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia środków

trwałych, w tym także środków trwałych w budowie oraz prac rozwojowych, jeżeli stosownie do

innych ustaw nie zwiększają one kapitałów (funduszy) własnych. Zaliczone do rozliczeń

międzyokresowych przychodów kwoty zwiększają stopniowo pozostałe przychody operacyjne,

równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środków trwałych lub kosztów

prac rozwojowych sfinansowanych z tych źródeł.

Przepis ten decyduje o sposobie księgowego ujęcia dofinansowania otrzymanego na

sfinansowanie nabycia (wytworzenia) środka trwałego. Dofinansowania tego nie można wprost

odnieść na dobro pozostałych przychodów operacyjnych. Z chwilą wpływu otrzymaną kwotę

zarachowujemy na stronie Ma konta rozliczeń międzyokresowych przychodów, skąd następnie

stopniowo rozchodujemy ją, proporcjonalnie do dokonywanych od nabytego środka trwałego

odpisów umorzeniowych, na dobro konta pozostałych przychodów operacyjnych.

Równolegle do amortyzacji

Taki sposób rozliczenia jest jak najbardziej uzasadniony. Zauważmy bowiem, że gdyby wskazany

przepis nie nakazywał dokonywania międzyokresowego rozliczenia dotacji otrzymanej na

pozyskanie środka trwałego, to kwota dotacji, odniesiona - z chwilą otrzymania - w całości na

dobro przychodów, weszłaby do wyniku okresu, w którym ją otrzymano (i mogłaby zostać np.

przeznaczona na wypłatę dywidendy), podczas gdy sfinansowane tą dotacją środki trwałe nie

przysporzyły firmie jeszcze żadnych korzyści ekonomicznych. Główną cechą środków trwałych

jest to, że są zaangażowane w przedsiębiorstwie długookresowo (tj. co najmniej przez rok, a w

praktyce nieraz przez okresy kilkunasto- bądź -w przypadku nieruchomości -nawet

kilkudziesięcioletnie).

Przyjęty mechanizm rozliczania dotacji powoduje, że jej wpływ na wynik finansowy także rozkłada

się w czasie przyjętym dla celów amortyzacji środka trwałego (przy okazji przypomnijmy, że

podstawowym kryterium przy ustaleniu okresu amortyzacji bilansowej powinien być

przewidywany na dzień przyjęcia do użytkowania okres ekonomicznej użyteczności środka

trwałego, a nie wysokość rocznych stawek przewidzianych w przepisach podatkowych).

PRZYKŁAD

Spółka w listopadzie kupiła środek trwały (maszynę produkcyjną) za 183 000 zł brutto (zawarty w

cenie VAT wg stawki 22 proc. w całości podlega odliczeniu). Także w listopadzie spółka

otrzymała fakturę VAT za przywóz i instalację maszyny na kwotę brutto 7320 zł. 29 listopada

rozpoczęto użytkowanie maszyny - sporządzono dowód OT. Przyjęto, że maszyna będzie

użytkowana przez okres 8 lat i amortyzowana metodą liniową. W grudniu na rachunek bankowy

wpłynęła dotacja unijna w kwocie 60 000 zł. Sposób księgowania tych operacji przedstawiamy w

ramce obok.

http://www.rp.pl/artykul/58062.html?print=tak

2008-10-14

Page 2 of 3

W sprawozdaniu finansowym

W jaki sposób te operacje powinniśmy zobrazować w bilansie sporządzonym na 31 grudnia 2006

r.? Wartość bilansowa maszyny będzie na ten dzień wynosiła 154 375 zł i w takiej kwocie będzie

ujęta w pozycji A II 1 c) aktywów bilansu. Dotyczące otrzymanej dotacji rozliczenie

międzyokresowe wykażemy natomiast w pasywach bilansu w pozycji B IV 2. Kwota tego

rozliczenia na dzień bilansowy wyniesie 59 375 zł, przy czym należy ją jeszcze rozbić na

rozliczenie o charakterze krótko- i długoterminowym. Jako rozliczenie krótkoterminowe wykażemy

kwotę przypadającą do rozliczenia na dobro pozostałych przychodów operacyjnych w ciągu 12

miesięcy od dnia bilansowego (jest to 7500 zł), a jako rozliczenie o charakterze długoterminowym

- kwotę przypadającą do rozliczenia po roku 2007 (tj. 51 875 zł). W rachunku zysków i strat, w

pozycji "Pozostałe przychody operacyjne", wykażemy kwotę 625 zł (tj. przypadający na rok

obrotowy 2006 odpis otrzymanego dofinansowania), a także odpis umorzeniowy na kwotę 1625

zł.

W rachunku przepływów pieniężnych

Zastanówmy się teraz, jak te zdarzenia zobrazować w rachunku przepływów pieniężnych.

Zauważmy, że otrzymana w roku obrotowym dotacja na zakup środka trwałego nie stanowi

przepływu pieniężnego z działalności operacyjnej. W Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 1

"Rachunek przepływów pieniężnych" wskazano, że otrzymane dotacje, bez względu na ich cel,

należy rozumieć jako pozyskanie bezzwrotne obcego źródła finansowania. W związku z tym w

sporządzanym metodą pośrednią rachunku przepływów pieniężnych wpływ dotacji należy ująć w

pozycji C.I.4 jako "Inne wpływy finansowe" (wartość tego wpływu wyłączamy z pozycji A.II.9

rachunku "Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych"; w pozycji tej pozostawiamy natomiast

zmianę stanu spowodowaną zmniejszeniem rozliczenia międzyokresowego na skutek

zarachowania odpisu rozliczenia do pozostałych przychodów operacyjnych w ślad za dokonanym

odpisem umorzeniowym). Z kolei wydatki na nabycie współfinansowanego dotacją środka

ujmiemy jako rozchód gotówki w pozycji B.II.1 rachunku "Nabycie wartości niematerialnych i

prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych". Wydatek na nabycie środka trwałego kształtuje

zatem przypływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej ( B.III), a otrzymana dotacja -

przepływy pieniężne netto z działalności finansowej ( C.III).

To, jak wyglądają interesujące nas pozycje rachunku przepływów pieniężnych, przedstawia tabela

powyżej.

Przyczynę powstania istotnej różnicy pomiędzy zmianą stanu rozliczeń międzyokresowych, jaka

wynika z bilansu, a zmianą stanu tych rozliczeń ujętą w pozycji A.II.9 rachunku przepływów

należy opisać w informacji dodatkowej (patrz punkt 3 informacji dodatkowej oraz Krajowy

Standard Rachunkowości nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych").

Najpierw zakup, potem dofinansowanie

A jak postąpić, gdy dofinansowanie wpłynie kilka miesięcy po zakupie środka trwałego i

przekazaniu do użytkowania? Zdarza się to dość często, gdyż środki w ramach wielu programów

pomocowych nie są wypłacane "z góry", lecz jako zwrot poniesionych wydatków.

Odwołajmy się do naszego przykładu i załóżmy, że dofinansowanie w kwocie 60 000 zł wpływa

na rachunek spółki nie w grudniu, a w marcu przyszłego roku. W takiej sytuacji w roku bieżącym

wystąpią księgowania pokazane w punkcie a) przykładu. Z księgowań pokazanych w punkcie b)

wystąpi natomiast tylko księgowanie grudniowego odpisu amortyzacyjnego (1625 zł).

Księgowania związane z wpływem dotacji wystąpią dopiero w marcu przyszłego roku. Wówczas

to księgujemy wpływ dotacji analogicznie jak w części b) przykładu. Następnie musimy ustalić,

jaka kwota powinna być odpisana z konta rozliczeń międzyokresowych przychodów na konto

pozostałych przychodów operacyjnych. Kwotę tę ustalimy w proporcji do dokonanych do końca

lutego odpisów umorzeniowych (a będą to 3 odpisy po 1625 zł każdy, tj. odpis za XII, I oraz II).

Kwota dotacji przeliczona proporcjonalnie do amortyzacji liniowej wyniesie 625 zł, a więc za 3

miesiące będzie to wartość 1875 zł. Kwotę tę zaksięgujemy w marcu, obciążając konto rozliczeń

międzyokresowych przychodów na dobro konta pozostałych przychodów operacyjnych. Dalej

http://www.rp.pl/artykul/58062.html?print=tak

2008-10-14

Page 3 of 3

będziemy postępować zgodnie ze znanym już nam schematem - księgując marcowy odpis

umorzeniowy (1625 zł), księgujemy równolegle kwotę 625 zł z konta rozliczeń międzyokresowych

przychodów na konto pozostałych przychodów operacyjnych. Rozliczanie dotacji w taki sposób

zakończy się z chwilą zamortyzowania się środka trwałego (oczywiście przy założeniu, że w

międzyczasie nie zostanie on ulepszony). Autor jest biegłym rewidentem

a) LISTOPAD:

¦ faktura VAT od dostawcy maszyny: Wn konto 08 "Środki trwałe w budowie" - 150 000 zł Wn konto

22 "Rozrachunki publicznoprawne" - VAT naliczony - 33 000 zł Ma konto 24 "Inne rozrachunki" - w

analityce: konto dostawcy - 183 000 zł

¦ faktura VAT za transport i montaż maszyny: Wn konto 08 "Środki trwałe w budowie" - 6000 zł Wn

konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" - VAT naliczony - 1320 zł Ma konto 24 "Inne rozrachunki"

- w analityce: konto dostawcy - 7320 zł

¦ przyjęcie maszyny do używania - dowód OT - 156 000 zł: Wn konto 01 "Środki trwałe" Ma konto

08 "Środki trwałe w budowie"

¦ zapłata za maszynę, jej transport i montaż ( WB) - 190 320 zł: Wn konto 24 "Inne rozrachunki" w

analityce: konta dostawców Ma konto 13 "Rachunek bankowy"

b) GRUDZIEŃ:

¦ wpływ kwoty dofinansowania na rachunek bankowy - 60 000 zł: Wn konto 13 "Rachunek

bankowy" Ma konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów"

¦ zarachowanie pierwszego odpisu umorzeniowego maszyny - 1625 zł: Wn konto 40 "Koszty wg

rodzaju" - amortyzacja Ma konto 07 "Umorzenie środków trwałych"

¦ równoległe przeniesienie kwoty proporcjonalnej do wartości dokonanego odpisu z konta rozliczeń

międzyokresowych przychodów na konto pozostałych przychodów operacyjnych - 625 zł (wynika z

wyliczenia: 60 000 zł /8 lat/ 12 miesięcy): Wn konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów"

Ma konto 76 "Pozostałe przychody operacyjne"

Rzeczpospolita

Żadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie może być powielana i

rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w

tym także elektroniczny lub mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włącznie

z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także

zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody PRESSPUBLICA Sp. z o.o.

Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody

PRESSPUBLICA Sp. z o.o. lub autorów z naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i

może być ścigane prawnie.

http://www.rp.pl/artykul/58062.html?print=tak

2008-10-14