Wyższa Szkoła Edukacji Zdrowotnej w Łodzi
rok akademicki 2009/2010
SYLABUS PRZEDMIOTOWY
1
KOD PRZEDMIOTU
32
2
NAZWA PRZEDMIOTU
Psychologia zdrowia
NAZWA PRZEDMIOTU
Health psychology
3
W J. ANGIELSKIM
STOPIEŃ NAUKOWY AUTORA
profesor
4
PROGRAMU
5
IMIĘ I NAZWISKO AUTORA PROGRAMU
Zygfryd Juczyński
6
ROK STUDIÓW / SEMESTR
II s. 3
SPECJALNOŚĆ (DOTYCZY PRZEDMIOTÓW
7
SPECJALNOŚCIOWYCH)
8
LICZBA GODZIN
30
9
FORMA ZAJĘĆ (W/ĆW)
w
egzamin
10
FORMA I WARUNKI ZALICZENIA
sprawdzian pisemny,
zaliczenie: 50%+1 poprawna odpowiedź
11
PUNKTY ECTS
4
12
UWAGI
I. CELE ZAJĘĆ (ZADANIA NAUCZYCIELA PRZEDMIOTU ORAZ ZAŁOŻONE OSIĄGNIĘCIA
STUDENTÓW):
Celem zajęć jest pogłębienie wiedzy z zakresu zdrowia, wzbudzenie zainteresowań mających na celu zwiększanie zasobów osobistych i społecznych sprzyjających zdrowiu, rozwijanie umiejętności sprzyjających polepszaniu własnego zdrowia oraz niesienia pomocy innym ludziom chorym i niesprawnym. Sprzyjać temu powinien wzrost świadomości zdrowotnej oraz wiedzy na temat holistycznego podejścia do zdrowia i jego behawioralnych uwarunkowań
II. TREŚĆ KSZTAŁCENIA:
1. Wprowadzenie do problematyki: przegląd zagadnień, psychologia zdrowia jako dziedzina wiedzy i praktyki, związki psychologii zdrowia z innymi dziedzinami nauki;
2. Podstawy teoretyczne psychologii zdrowia: co to jest zdrowie, różne ujęcia i wymiary zdrowia, koncepcje i modele zdrowia, holistyczne ujęcie zdrowia, podejście patogenetyczne i salutogenetyczne;
3. Problemy badawcze: definicyjne, pomiarowe, selekcyjne, ewaluacyjne, świadomość metodologiczna, podstawowe modele badań;
4. Edukacja zdrowotna i promocja zdrowia: zadania edukacji, rola umiejętności życiowych, cele i założenia promocji zdrowia, czynniki sprzyjające i utrudniające promocję; programy promocji zdrowia, ewaluacja programów, program zdrowie 21;
Strona 1 z 3
Wyższa Szkoła Edukacji Zdrowotnej w Łodzi
rok akademicki 2009/2010
5. Zachowania zdrowotne: definicje, behawioralne uwarunkowania zdrowia i choroby, zdrowie behawioralne, zachowania ryzykowne dla zdrowia, narkomania i inne uzależnienia, programy profilaktyczne dla dzieci i młodzieży, programy profilaktyczne dla osób dorosłych;
6. Zasoby osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu oraz modele wyjaśniające zachowania zdrowotne: model przekonań zdrowotnych, zachowań intencjonalnych, teoria motywacji do ochrony, podejście procesualne, model kompetencyjny, przydatność modeli wpływu społecznego dla promocji zdrowia;
7. Osobowość, stres a zdrowie: zdrowie i choroba w paradygmacie stresu psychologicznego, nowe kierunki badań nad radzeniem sobie, proaktywne radzenie sobie, podstawowe modele interakcyjne; psychoneuroimmunologia;
8. Niedokrwienna choroba serca: uwarunkowania etiologiczne, przebieg choroby, rola osobowości, zachowania Typu A/B, rehabilitacja psychologiczna;
9. Choroby nowotworowe: uwarunkowania, przebieg i leczenie, rola czynników psychologicznych, wzorzec zachowania Typu C i osobowość stresowej (Typu D);
10. Psychoonkologia w teorii w praktyce: czynniki decydujące o podjęciu leczenia, strategie radzenia sobie z chorobą, zasoby sprzyjające procesowi zdrowienia, rodzina chorego, chory terminalnie;
11. Psychologiczna problematyka kontaktu lekarz-pacjent: informowania o chorobie, komunikacja „lekarz-pacjent”, empatia, bariery komunikacji, wpływ informowania na przebieg leczenia i rehabilitacji;
12. Zastosowanie psychologii zdrowia w innych dziedzinach medycyny: psychodermatologia, chirurgia, ginekologia i położnictwo;
13. Cierpienie i ból: komponenty składowe bólu, teoria „kontroli bramkowej”, ból jako zachowanie instrumentalne, strategie radzenia sobie z bólem;
14. Programy interwencyjne oraz techniki terapeutyczne stosowane w psychologii zdrowia: biofeedback, techniki poznawczo-behawioralne, terapia C. i S. Simontonów, poznawczo-behawioralne podejście do bólu, umiejętności związane z radzeniem sobie z choroba; 15. Podsumowanie omówionych zagadnień
III. LITERATURA
a. OBOWIĄZKOWA:
Sheridan C.L., Radmacher S.A.(1992). Psychologia zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia. Instytut Psychologii Zdrowia. Warszawa 1998.
Juczyński Z. (2008). Narkomania. Podręcznik dla nauczycieli, wychowawców i rodziców.
Wydanie II uzupełnione (ss.155). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
b. UZUPEŁNIAJĄCA:
Bishop G. D. (2000). Psychologia zdrowia. Wrocław: Wydawnictwo ASTRUM.
Dolińska-Zygmunt G. (red.)(2001). Podstawy psychologii zdrowia. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Heszen I., Sęk H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Juczyński Z., Ogińska-Bulik N. (2002). Zasoby osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu jednostki. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Ogińska-Bulik N., Juczyński Z. (2008). Osobowość, stres a zdrowie. Warszawa: Wyd. Difin.
Pasikowski T., Sęk H. (red.). Psychologia zdrowia: teoria, metodologia i empiria. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Strona 2 z 3
Wyższa Szkoła Edukacji Zdrowotnej w Łodzi
rok akademicki 2009/2010
IV. SKRÓCONY OPIS PRZEDMIOTU I FORMY ZALICZENIA DO WIADOMOŚCI STUDENTÓW
Wykład jest przeglądem problematyki z zakresu dwóch obszarów zainteresowania psychologii zdrowia, tj. promocji zdrowia i psychologii chorego somatycznie. Student powinien poszerzyć swoją wiedzę na temat zdrowia i jego uwarunkowań oraz zachowań promujących zdrowie. Druga część zajęć koncentruje się na dwóch głównych chorobach współczesnego świata, tj. chorobach sercowo-naczyniowych i onkologicznych. Student powinien pogłębić swoją wiedze na temat znaczenia stylu życia i własnych zachowań w zapobieganiu i terapii wymienionych chorób.
Egzamin przeprowadzony jest w formie pisemnej. Pytania egzaminacyjne nawiązują do 15
zagadnień tematycznych stanowiących przedmiot wykładów i – w formie skróconej –
zaprezentowanych na platformie e-learningowej. Za poprawną odpowiedź na pytanie otrzymuje się 1 punkt. Uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu wymaga podania prawidłowej odpowiedzi na 50% + 1 wszystkich pytań.
UWAGA!
Studenci studiów niestacjonarnych są zobowiązani do zapoznania się z treścią następujących wykładów:
07 i 07a: Zachowania ryzykowne i szkodliwe dla zdrowia
08. Zasoby sprzyjające zdrowiu
14. Praca z chorym
15. Mobilizacja własnych potencjałów i potraumatyczny rozwój
Strona 3 z 3