dekarz 713[01] z1 09 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Piotr Chmiel

Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych
i elewacyjnych 713[01].Z1.09

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Halina Darecka
dr inż. Gabriela Rutkowska

Opracowanie redakcyjne:
inż. Danuta Frankiewicz

Konsultacja:
inż. Danuta Frankiewicz
mgr inż. Teresa Sagan

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[01].Z1.09
Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu dekarza.

Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć dydaktycznych

5. Ćwiczenia 15
5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska podczas wykonywania obróbek blacharskich.

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Rodzaje obróbek blacharskich

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Zapotrzebowanie na materiały

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Przygotowanie blach i elementów obróbek blacharskich

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Obróbki blacharskie elementów konstrukcyjnych i architektonicznych

5.5.1. Obróbki blacharskie murów ogniowych, balustrad i attyk

5.5.1.1. Ćwiczenia

5.5.2. Obróbki blacharskie gzymsów i balkonów

5.5.2.1. Ćwiczenia

5.5.3. Obróbki blacharskie okapów, koszy, kalenic i krawędzi szczytowych

5.5.3.1. Ćwiczenia

5.5.4. Obróbki blacharskie kominów, włazów i okien dachowych

5.5.4.1. Ćwiczenia

5.5.5. Obróbki blacharskie wywietrzników, ław kominiarskich, słupków i masztów
antenowych

5.5.5.1. Ćwiczenia

5.5.6. Obróbki blacharskie szczelin dylatacyjnych 34
5.5.6.1. Ćwiczenia

5.6. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót

5.6.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 36
7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który pomoże w prowadzeniu zajęć

dydaktycznych w szkole zawodowej kształcącej w zawodzie dekarza.

W poradniku zamieszczono:

− wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakimi powinien dysponować uczeń przed

przystąpieniem realizacji programu jednostki modułowej,

− cele kształcenia (zestaw umiejętności) – jakie powinien opanować uczeń w wyniku

realizacji programu jednostki modułowej,

− przykładowe scenariusze zajęć – propozycje prowadzenia zajęć dydaktycznych różnymi

metodami,

− propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności

praktycznych,

− przykładowe zestawy zadań testowych,
− wykaz literatury, z jakiej mogą korzystać uczniowie podczas nauki.

Według założeń kształcenia modułowego, nauczyciel przede wszystkim ma kierować

procesem dydaktycznym, stwarzając uczniowi warunki do samodzielnego przyswajania wiedzy
oraz kształtowania umiejętności w sposób kontrolowany.

Zalecane jest, aby kształcenie było realizowane metodami aktywizującymi oraz metodami

praktycznymi.

W każdej z podanych metod nauczania istotną rolę odgrywa wykonywanie ćwiczeń,

mających na celu ukształtowanie nowych umiejętności i utrwalenie nabytych wcześniej.
Umieszczone w poradniku ćwiczenia należy traktować jako przykładowe. Nauczyciel może
tworzyć nowe ćwiczenia, dostosowane do możliwości i warunków lokalnych, jednakże powinny
one prowadzić do osiągnięcia wszystkich celów określonych w programie jednostki modułowej.

Po wykonaniu zaplanowanych ćwiczeń uczeń ma możliwość sprawdzenia poziomu swoich

postępów, odpowiadając na pytania podane w podrozdziale Sprawdzian postępów. Według tego
samego zestawu pytań nauczyciel dokonuje oceny osiągnięć ucznia. Uczeń powinien
samodzielnie przeczytać pytania i udzielić na nie odpowiedzi. W tym celu wstawia znak X obok
słowa:
− TAK – jeżeli jego odpowiedź na pytanie jest twierdząca (operacja wykonana w sposób

prawidłowy)

− NIE – jeżeli jego odpowiedź na pytanie jest przecząca (operacja wykonana w sposób

nieprawidłowy lub niepełny).

Podobne czynności wykonuje nauczyciel, obserwując zachowania ucznia i efekty jego

pracy. Po dokonaniu przeglądu odpowiedzi, ustala się pytania, na które uczeń nie potrafił
odpowiedzieć lub odpowiedział przecząco. Brak odpowiedzi lub zaznaczenie NIE wskazują luki
w wiedzy lub umiejętnościach. Zmusza to ucznia do ponownego zapoznania się z potrzebnymi
treściami, powtórzenia ćwiczenia lub jego części. Podczas oceny należy przyjąć zasadę, że
zadanie (ćwiczenie) będzie zaliczone tylko wtedy, kiedy będzie wykonane zgodnie z przyjętymi
standardami i kryteriami. Można stosować przyjęty w danej placówce wewnętrzny system
oceniania, można też potwierdzać umiejętności ucznia w skali dwustopniowej: ćwiczenie
(zadanie) zaliczone, ćwiczenie (zadanie) niezaliczone.

Na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej nauczyciel przeprowadza

sprawdzian sumatywny, którego wynik określa poziom przyswojonych wiadomości
i ukształtowanych umiejętności. W tym celu nauczyciel może posłużyć się propozycjami testów
teoretycznych i praktycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

713[01].Z1

Technologia robót dekarsko – blacharskich

713 [01]Z1.01

713 [01]Z1.02

713 [01]Z1.03

713 [01]Z1.04

713 [01]Z1.05

713 [01]Z1.06

713 [01]Z1.09

713 [01]Z1.10

713 [01]Z1.11

713 [01]Z1.13

713 [01]Z1.07

713 [01]Z1.08

713 [01]Z1.15

713 [01]Z1.16

713 [01]Z1.14

713 [01]Z1.12

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej 713[01].Z1.09 Wykonywanie

obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych uczeń powinien umieć:
− poszukiwać informacji w różnych źródłach,
− selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje,
− stosować terminologię budowlaną,
− odróżniać technologie wykonania budynku,
− odczytywać i interpretować rysunki budowlane,
− posługiwać się dokumentacją budowlaną,
− rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane,
− określać cechy techniczne i przydatność materiałów budowlanych stosowanych w robotach

dekarskich,

− wykonywać przedmiary i obmiary robót,
− wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
− przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
− stosować przepisy: bezpieczeństwa, higieny i prawa pracy, ochrony przeciwpożarowej

i ochrony środowiska,

− stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
− dobierać, użytkować i konserwować sprzęt ochrony osobistej,
− organizować, użytkować i likwidować stanowisko pracy dekarza zgodnie z zasadami

organizacji pracy, wymogami technologicznymi, przepisami bhp, przeciwpożarowymi,
ochrony środowiska i zasadami ergonomii,

− posługiwać się narzędziami, urządzeniami i sprzętem do robót dekarskich i pomocniczych,

których użytkowanie nie wymaga dodatkowych uprawnień , zgodnie z zasadami ich
eksploatacji, konserwacji oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,

− posługiwać się prostym sprzętem pomiarowym,
− przygotowywać różnego rodzaju materiały do robót dekarskich i blacharskich,
− organizować stanowiska składowania i magazynowania,
− składować i transportować materiały oraz sprzęt budowlany na stanowisko pracy,
− stosować zasady prawidłowej gospodarki odpadami przy wszelkiego rodzaju robotach

dekarskich i blacharskich,

− wskazywać i rozróżnić zabezpieczenia urządzeń mechanicznych,
− określać zasady bezpieczeństwa pracy przy urządzeniach elektrycznych oraz przy

urządzeniach pracujących pod ciśnieniem,

− określać wymagania bezpieczeństwa przeciwpożarowego w budownictwie, zagrożenia

pożarowe oraz zasady ochrony przeciwpożarowej,

− reagować w przypadku zagrożenia pożarowego zgodnie z instrukcją oraz używać sprzęt

i środki gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej,

− wskazywać i rozróżniać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej oraz stosować odzież

ochronną i środki ochrony indywidualnej,

− dostrzegać zagrożenia związane z wykonywaną pracą i usuwać zagrożenia dla życia oraz

zdrowia pracowników,

− zabezpieczać miejsce wypadku i udzielać pierwszej pomocy w wypadkach przy pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:

− dobrać narzędzia i sprzęt,
− dobrać i przygotować materiały do obróbek blacharskich,
− pokryć blachą mury ogniowe i attyki,
− wykonać obróbki kominów,
− wykonać obróbki włazów dachowych,
− wykonać obróbki wywietrzników,
− wykonać obróbki ław kominiarskich,
− wykonać obróbki szczelin dylatacyjnych,
− wykonać obróbki okapów,
− wykonać obróbki okien dachowych i świetlików,
− wykonać obróbki gzymsów i podokienników,
− wykonać obróbki z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz 1

Metoda dyskusji dydaktycznej z tworzeniem metaplanu

I. INFORMACJA WSTĘPNA

Osoba prowadząca .....................................................................................................................
Typ szkoły - nazwa zawodu – Szkoła zawodowa
Nazwa zawodu – Dekarz
Nazwa jednostki modułowej – 713[01].Z1.09. - Wykonywanie obróbek blacharskich
dachowych i elewacyjnych
Temat – Rozpoznawanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych

II. INFORMACJA NA TEMAT DYSKUSJI DYDAKTYCZNEJ Z TWORZENIEM
METAPLANU

1. Cele kształcenia

W wyniku prawidłowo zorganizowanej dyskusji dydaktycznej z tworzeniem metaplanu

uczeń ma możliwość przyswojenia wiadomości dotyczących:
− rodzajów obróbek blacharskich,
− cech technicznych charakteryzujących obróbki blacharskie,
− zakresu stosowania poszczególnych obróbek blacharskich,
− kształtów poszczególnych obróbek blacharskich.
i ukształtowania umiejętności:
− rozpoznawania rodzajów obróbek blacharskich,
− określania cech technicznych charakteryzujących obróbki blacharskie,
− określania zakresu stosowania poszczególnych obróbek blacharskich,
− rozróżniania budowy poszczególnych obróbek blacharskich.

2. Literatura

W celu ukształtowania umiejętności i przyswojenia wiadomości o rodzajach obróbek
blacharskich uczeń/słuchacz powinien skorzystać z następujących źródeł tekstowych:
– Chmiel P.: Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych. 713[01].Z1.09.

ITE – PIB, Radom 2006.

– Martinek W., Michnowski Z.: Dekarstwo i blacharstwo budowlane. WSiP Warszawa 1999.
– Czasopisma – Murator.

3. Pomoce dydaktyczne

Do realizacji ćwiczenia niezbędne są:

– tablica o miękkim podłożu, w które łatwo wbijać szpilki,
– arkusze papieru,
– zestawy kartek w różnych kolorach i o różnym kształcie,
– kolorowe pisaki,
– szpilki,
– zdjęcia różnych przykładów obróbek blacharskich.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. Tok prowadzenia zajęć

FAZA 1

1. Wprowadzenie do tematu.
2. Przyjęcie przez uczestników zajęć metaplanu jako metody rozwiązania problemu.

FAZA 2

1. Przedstawienie problemu głównego – rodzaje obróbek blacharskich.
2. Tworzenie pierwszego plakatu przedstawiającego różne rodzaje obróbek blacharskich.
3. Porządkowanie plakatu i przypisywanie nazw do poszczególnych obróbek.

FAZA 3

1. Podział uczestników zajęć na grupy.
2. Omówienie sposobu przedstawienia rozwiązania problemu.
3. Tworzenie drugiego plakatu w grupach – uczniowie wykazują się umiejętnością

dokonywania wyboru rozwiązań przy zastosowaniu odpowiednich i różnych kryteriów
doboru na przykład podobnych cech kształtu i usytuowania obróbek blacharskich na
budynku.

4. Prezentacja rozwiązań przedstawionych na plakatach z analizą ich zasadności.

FAZA 4

1. Sformułowanie wniosków wynikających z rozwiązań przedstawionych na poszczególnych

plakatach.

2. Podsumowanie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz 2

Metoda projektów

Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych

Zaproponuj rozwiązanie techniczne i materiałowe wykonania obróbek blacharskich dachu o

konstrukcji zadanej na załączonym rysunku technicznym.

Dane wyjściowe:

− Dach stożkowy na budynku wolno stojącym w kształcie koła o średnicy 10,00 m.
− Średnica dachu w rzucie poziomym wynosi 1180 cm.
− Dach krokwiowy – 4 krokwie główne oparte na murłatach i słupie.
− Układ pozostałych krokwi jak na rysunku technicznym.
− Połacie dachowe nachylone pod kątem 25°.

ZAKŁADANE CELE I ZADANIA DYDAKTYCZNE

Po zakończeniu kształcenia w Jednostce modułowej 713[01].Z1.09 – Wykonywanie obróbek

blacharskich dachowych i elewacyjnych, uczeń powinien mieć ukształtowane umiejętności:
− posługiwania się dokumentacją techniczną budowlaną,
− stosowania oznaczeń graficznych elementów dekarskich i blacharskich na rysunkach

technicznych,

− zaproponowania rozwiązania technicznego i materiałowego wykonania obróbek

blacharskich,

− doboru i wyliczenia ilości materiałów na wykonanie obróbek blacharskich,
− doboru i wyliczenia materiałów pomocniczych potrzebnych przy wykonywaniu obróbek

blacharskich w wybranej technologii,

− organizowania stanowiska pracy dekarza,
− doboru narzędzi, sprzętu i maszyn potrzebnych do wykonania obróbek blacharskich,
− montażu i łączenia obróbek blacharskich na powierzchni połaci dachowej,
− przeprowadzania odbioru technicznego wykonanego zadania.
oraz:
− stosowania wiedzy teoretycznej w praktyce,
− korzystania z tekstowych i nietekstowych źródeł informacji,
− dokonywania analizy, syntezy i wyboru optymalnych rozwiązań technicznych,
− podejmowania samodzielnych decyzji,
− współpracy w grupie,
− poczucia odpowiedzialności za wykonane zadania,
− prezentowania wytworu swojej pracy.

FAZA 1

Wprowadzenie do tematu z zasugerowaniem problemów do rozwiązania.

Zagadnienia i problemy do poznania i rozwiązania podczas pracy nad projektowaniem

wykonywania obróbek blacharskich obejmują:
− materiały stosowane do wykonywania obróbek blacharskich – rodzaje, właściwości

i zastosowanie,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

− Obróbki blacharskie przy pokryciach dachowych z papy – rodzaje, zastosowanie i sposoby

wykonania.

− Obróbki blacharskie przy pokryciach dachowych z dachówek bitumicznych – rodzaje,

zastosowanie i sposoby wykonania.

− Obróbki blacharskie – elementy, materiały na wykonywanie i ich właściwości.
− Narzędzia, sprzęt i maszyny potrzebne do realizacja zadania zawodowego.
− Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony

środowiska.

Uczeń powinien przyswajać treści kształcenia:

− pracując samodzielnie lub w zespole,
− korzystając z informacji ujętych w innych jednostkach modułowych,
− posługując się innymi metodami, przy wykorzystaniu między innymi arkuszy:

− instrukcyjnych do samokształcenia,
− tekstów przewodnich.

FAZA 2

Sformułowanie tematów i ustalenie zakresu projektu.

ZAKRES PROJEKTU

Efektem końcowym kształcenia metodą projektów powinno być opracowanie (w formie

pisemnej i rysunkowej) zawierające:
− rozwiązanie materiałowe obróbek blacharskich
− rysunki w skali 1:5, ilustrujące elementy obróbek blacharskich,
− wyliczenie ilości materiałów potrzebnych do wykonania obróbek blacharskich na całym

dachu,

− określenie kolejności robót podczas wykonania robót blacharsko – dekarskich,
− dobór narzędzi, sprzętu potrzebnych do realizacji poszczególnych etapów zadania

zawodowego,

− przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony

środowiska obowiązujące podczas wykonywania prac na projektowanym dachu.

WYKAZ ZAGADNIEŃ DO REALIZACJI W INNYCH JEDNOSTKACH

MODUŁOWYCH

Zagadnienia dotyczą:

1. rozwiązań materiałowych przy pokryciach dachowych z materiałów bitumicznych wraz

z wyliczaniem ilości materiałów – jednostka modułowa 713{01]. Z1.05,

2. rozwiązań materiałowych rynien i rur spustowych – jednostka modułowa 713{01]. Z1.11,
3. doboru narzędzi, sprzętu i maszyn potrzebnych do realizacji zadania zawodowego –

jednostka modułowa 713{01]. Z1.01,

4. przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej i ochrony

środowiska – jednostka modułowe 713{01]. Z1.05 i 713[01].Z1.11.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA 3

Realizacja projektów

Prace związane z realizacją projektów powinny odbywać się w czasie trwania zajęć

teoretyczno – praktycznych w placówce szkoleniowej oraz poza placówką, na przykład
w

przypadku samodzielnego poszukiwania i kompletowania informacji o materiałach

stosowanych w robotach blacharskich i dekarskich.

Konsultacje tematyczne powinny być prowadzone przez nauczycieli w ramach zajęć

dydaktycznych.

FAZA 4

Prezentacja projektów

Prezentacji wykonanego projektu dokonuje każdy uczeń oddzielnie zgodnie z wcześniej

ustalonymi zasadami.

Oceny projektów dokonują:

− wykonawcy projektu (samoocena),
− uczniowie uczestniczący w zajęciach,
− nauczyciele prowadzący,
kierując się przy tym następującymi kryteriami:
− wybór materiałów źródłowych wykorzystywanych podczas realizacji projektu - 5
− dobór materiału na wykonanie obróbek blacharskich okapu - 3
− dobór materiału na wykonanie obróbek blacharskich kominów - 3
− dobór materiałów pomocniczych

- 3

− dobór sposobu ukształtowania i montażu obróbki blacharskiej okapu

- 3

− dobór sposobu ukształtowania i montażu obróbki blacharskiej kominów

- 3

− dobór narzędzi, sprzętu i maszyn

- 3

− poprawność wyliczenia ilości potrzebnych materiałów na wykonanie obróbek
− blacharskich okapu

- 3

− poprawność wyliczenia ilości potrzebnych materiałów na wykonanie obróbek
− blacharskich kominów

- 3

− poprawność wyliczenia ilości potrzebnych materiałów

pomocniczych

− sposób

prezentacji

Razem: - 35 pkt.

Czas przeznaczony na przeprowadzenie prezentacji projektu wynosi 20 minut dla

każdego projektu.

FAZA 5

Sumatywny pomiar poziomu wiedzy i umiejętności rzeczywiście ukształtowanych podczas

zajęć prowadzonych metodą projektów, jako metodą dominującą oraz innymi metodami
powinien być przeprowadzony przy zastosowaniu, jako narzędzi pomiaru dydaktycznego
zestawu zadań testowych.

Czas przewidziany na przeprowadzenie sprawdzianu 45 minut.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Załącznik nr 1

Do arkusza informacyjnego kształcenia metodą projektów

Rzut poziomy więźby dachowej o konstrukcji krokwiowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Załącznik nr 2

Do arkusza informacyjnego kształcenia metodą projektów

Przekrój pionowy więźby dachowej o konstrukcji krokwiowej

Załącznik nr 3

Arkusz informacyjny do samokształcenia

I. INFORMACJA WSTĘPNA

1. Typ szkoły - nazwa zawodu – Szkoła zawodowa
2. Nazwa zawodu – Dekarz
3. Nazwa jednostki modułowej – 713[01].Z1.09. - Wykonywanie obróbek blacharskich

dachowych i elewacyjnych

4. Temat – Wykonywanie obróbek blacharskich podokienników

II. INFORMACJA NA TEMAT SAMODZIELNEGO UCZENIA SIĘ

1. CELE SAMODZIELNEJ PRACY

W wyniku prawidłowo zorganizowanej pracy masz możliwość przyswoić wiadomości

dotyczące:
− przygotowania podkładów pod gzymsy podokienne,
− cech technicznych charakteryzujących podokienniki,
− zakresu stosowania podokienników,
− rodzajów podokienników,
− zasad wykonywania podokienników
o

i ukształtować umiejętności:

− określania cech technicznych charakteryzujących podokienniki,
− rozróżniania rodzajów podokienników,
− określania zakresu stosowania podokienników,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

− dobierania rodzajów podokienników,
− wykonania podokienników,
− montażu podokienników wykonywanych ręcznie,
− montażu podokienników wykonywanych maszynowo z dodatkowym osprzętem.

2. LITERATURA

W celu ukształtowania umiejętności i przyswojenia wiadomości skorzystaj z następujących
źródeł tekstowych:
Chmiel P.: Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych 713[01].Z1.09.
Radom: ITE – PIB, 2006.
− Martinek W., Michnowski Z.: Technologia. Dekarstwo i blacharstwo budowlane.

Warszawa: WSiP, 1990.

− Materiały informacyjne producentów podokienników.

3. Porada na temat samodzielnego uczenia się

− Tekst dotyczący wskazanego tematu przeczytaj dwukrotnie.
− Podczas drugiego czytania postaraj się wyselekcjonować treści, które Twoim zdaniem są

najważniejsze w odniesieniu do tematu.

− Spróbuj udzielić odpowiedzi na pytania zamieszczone w punkcie II.4.
− Przygotuj pisemne opracowanie na zadany temat.

4. Sprawdzenie efektów samodzielnego uczenia się.

Odpowiedz na następujące pytania:

1. Jak powinien być przygotowany podkład przed montażem podokiennika?
2. Jakie cechy charakteryzują podokienniki?
3. Do jakiej grupy obróbek blacharskich zaliczamy podokienniki?
4. Jakie charakterystyczne elementy można wyróżnić w podokienniku?
5. Jakie rodzaje podokienników spotyka się w budynkach na Twoim terenie?
6. Z jakiego materiału wykonuje się podokienniki?
7. Jak wykonany jest gzyms podokienny ciągły?
8. W jaki sposób łączy się podokienniki długie, składające się z dwóch elementów?
9. W jaki sposób mocuje się podokienniki do futryny okna?
10. Jak można zabezpieczyć podokienniki przed podrywaniem przez wiatr?
11. Jaki kształt podokiennika zaproponowałbyś do wykonania?

5. Inne uwagi

W opracowaniu pisemnym powinny być ujęte:

− odpowiedzi na pytania ujęte w punkcie II.4.
− szkic wybranego podokiennika, który chcesz wykonać praktycznie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas
wykonywania obróbek blacharskich

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Uzupełnij tabelę (załącznik 3) wpisując:

a) w kolumnie pierwszej – zagrożenia zdrowia, występujące podczas wykonywania obróbek

blacharskich,

b) w kolumnie drugiej – środki ochrony osobistej lub zabezpieczenia chroniące człowieka przed

tymi zagrożeniami.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) wymienić i wpisać do tabeli zagrożenia zdrowia przy wykonywaniu obróbek blacharskich,
5) wpisać do odpowiedniej tabeli środki ochrony indywidualnej lub zabezpieczenia,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy,
10) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− arkusz ćwiczeniowy (załącznik 3),
− filmy, przeźrocza,
− podręczniki i broszury z tematyką bezpieczeństwa i higieny pracy,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

Wzór Załącznika 3

Zagrożenia

Środki ochrony indywidualnej lub

zabezpieczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Rodzaje obróbek blacharskich

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj obróbki blacharskie pokazane na zdjęciach. Wypisz ich nazwy na kartkach

i przyporządkuj do zdjęć. Następnie utwórz plakat dzieląc je na dwie grupy:
a) należące do części elewacyjnej budynku,
b) należące do części dachowej budynku.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zapoznać się z elementami budowli i obróbkami blacharskimi pokazanymi na zdjęciach,
5) nazwać poszczególne obróbki blacharskie,
6) posegregować zdjęcia obróbek blacharskich z podziałem na elewacyjne i dachowe,
7) utworzyć plakat odpowiednio układając rozpoznane obróbki blacharskie,
8) uzasadnić sposób ułożenia zdjęć z obróbkami blacharskimi,
9) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać samooceny pracy,
13) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

– plansze, zdjęcia, przeźrocza, film video lub na płycie CD obróbek blacharskich,
– tablica o miękkim podłożu, w które łatwo wbijać szpilki,
– zestawy kartek w różnych kolorach i o różnym kształcie,
– arkusze papieru,
– kolorowe pisaki,
– długopis,
– szpilki,
– literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Zapotrzebowanie na materiały

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz na podstawie Katalogu Nakładów Rzeczowych materiały potrzebne do obróbki

blacharskiej muru ogniowego wysokiego, zgodnie z dokumentacją dostarczoną przez
nauczyciela. Zaplanuj mocowanie obróbki blacharskiej do muru za pomocą łapek, używając
kołków szybkiego montażu, jak na rys. 23.

Uwaga: Zachowaj arkusz z doborem materiałów. Wykorzystasz go w trakcie realizacji

ćwiczenia nr 1 (Rozdział 4.3.3.- Przygotowanie materiałów na obróbki blacharskie).

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) odczytać z rysunku długość i szerokość muru ogniowego,
5) obliczyć powierzchnię blachy w rozwinięciu potrzebnej do obróbki blacharskiej w

m²,

6) odczytać z Katalogu Nakładów Rzeczowych ilość materiałów potrzebnych do wykonania

100 m² obróbki blacharskiej muru ogniowego,

7) obliczyć ile materiałów podstawowych i pomocniczych będziesz potrzebował do

zaplanowanego zadania,

8) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
9) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
10) zaprezentować efekty swojej pracy,
11) dokonać samooceny pracy
12) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− arkusz papieru

− kalkulator,
− Katalog Nakładów Rzeczowych,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Dobierz na podstawie Katalogu Nakładów Rzeczowych materiały potrzebne do obróbki

blacharskiej attyki, zgodnie z dokumentacją dostarczoną przez nauczyciela. Zabezpiecz blachę,
mocując ją przy pomocy drutu do gwoździ wbitych w ścianę. Sposoby mocowania blachy
podano w punkcie 4.4.1.: Obróbki blacharskie murów ogniowych, balustrad i attyk.

Uwaga: Zachowaj arkusz z dobranymi materiałami - wykorzystasz go w trakcie realizacji

ćwiczenia nr 2, (Rozdział 4.3.3.- Przygotowanie materiałów na obróbki blacharskie).

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) odczytać z rysunku długość, szerokość i wysokość attyki,
5) obliczyć powierzchnię blachy w rozwinięciu potrzebnej do obróbki blacharskiej w m²,
6) odczytać z Katalogu Nakładów Rzeczowych ilość materiałów potrzebnych do wykonania

100 m² obróbki blacharskiej attyki,

7) obliczyć ile materiałów podstawowych i pomocniczych będziesz potrzebował do

zaplanowanego zadania,

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− kalkulator,
− Katalog nakładów rzeczowych,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Przygotowanie blach i elementów obróbek blacharskich

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj, dobrane w ćwiczeniu 1 (Rozdział 5.2.1.) materiały potrzebne do obróbki

Uwaga: Zachowaj przygotowane materiały. Wykorzystasz je wkrótce w trakcie realizacji

ćwiczenia nr 1 (Rozdział 5.4.1.1.), w temacie dotyczącym obróbki blacharskiej muru
ogniowego.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) odczytać z wykonanego zapotrzebowania materiały główne i pomocnicze do wykonania

obróbki blacharskiej muru ogniowego,

5) przygotować odpowiednią ilość blachy o odpowiedniej grubości

6) przygotować odpowiednią ilość materiałów pomocniczych do wykonywanego ćwiczenia,
7) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) dokonać samooceny pracy,
11) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− blachy z kilku gatunków materiału o różnej grubości,
− materiały pomocnicze potrzebne do ćwiczenia,
− katalogi wyrobów pomocniczych,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

Ćwiczenie 2

Przygotuj, dobrane w ćwiczeniu 2 (Rozdział 5.2.1.) materiały potrzebne do obróbki

blacharskiej attyki, zgodnie z dokumentacją dostarczoną przez nauczyciela.

Uwaga: Zachowaj przygotowane materiały. Wykorzystasz je wkrótce w trakcie realizacji

ćwiczenia nr 2 (Rozdział 5.4.1.1.), w temacie dotyczącym obróbki blacharskiej attyki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

obróbki blacharskiej attyki,

5) przygotować blachy o odpowiednim gatunku i grubości, na obróbki blacharskie i łapki

według dokumentacji,

6) przygotować odpowiednią ilość materiałów pomocniczych do planowanego zadania,
7) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) dokonać samooceny pracy,
11) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− blachy z kilku gatunków materiału o różnej grubości,
− materiały pomocnicze potrzebne do ćwiczenia,
− katalogi wyrobów pomocniczych,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Obróbki blacharskie elementów konstrukcyjnych

i architektonicznych

5.5.1. Obróbki blacharskie murków ogniowych, balustrad i attyk

5.5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj obróbkę blacharską muru ogniowego wysokiego według dokumentacji. Połącz

blachy na rąbek pojedynczy stojący, mocując łapkami do podłoża, przy użyciu kołków
szybkiego montażu. Wykorzystaj materiały przygotowane w ćwiczeniu 1 (Rozdział 5.3.1.).

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
5) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
6) wytrasować i wyciąć elementy obróbki blacharskiej,
7) wytrasować i wyciąć łapki,
8) ukształtować elementy obróbki blacharskiej i łapki,
9) wywiercić otwory na kołki w podkładzie,
10) zamontować elementy obróbki blacharskiej do muru przy pomocy łapek,
11) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
12) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
14) zaprezentować efekty swojej pracy,
15) dokonać samooceny pracy,
16) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja – rysunek roboczy,
− fragment muru ogniowego lub model,
− stół blacharski,
− narzędzia traserskie,
− blacha płaska i narzędzia do cięcia blachy, krawędziarka,
− młotek, kowadełko blacharskie,
− kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne,
− kołki szybkiego montażu,
− wiertarka, wiertło do betonu (widiowe),
− literatura.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

Ćwiczenie 2

Wykonaj obróbkę blacharską attyki według dokumentacji. Zabezpiecz blachę przed

podrywaniem mocując ją przy pomocy drutu do gwoździ wbitych na ścianie. Drut połącz z blachą
przy pomocy spoiwa cynowo-ołowiowego. Blachę kołnierza uformuj do połaci dachu, który
będzie pokryty papą. Wykorzystaj materiały przygotowane w ćwiczeniu 2 (Rozdział 5.3.1.).

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
5) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
6) wytrasować i wyciąć elementy obróbki blacharskiej,
7) wygiąć elementy obróbki blacharskiej,
8) zamontować elementy obróbki na attyce i połączyć je ze sobą,
9) wykonać otwory na drut w blasze,
10) przełożyć drut przez otwory i lutować jeden jego koniec do blachy,
11) drugi koniec drutu mocować do gwoździ wbitych w ścianę,
12) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
13) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
14) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia
15) zaprezentować efekty swojej pracy,
16) dokonać samooceny pracy,
17) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja – rysunek roboczy,
− stół blacharski,
− narzędzia traserskie,
− blacha płaska,
− narzędzia do cięcia blachy,
− krawędziarka,
− młotek i gwoździe,
− kowadełko blacharskie,
− kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne,
− drut stalowy,
− lutownica,
− kwas techniczny, spoiwo cynowo – ołowiowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

Ćwiczenie 3

Wykonaj obróbkę blacharską muru ogniowego niskiego według dostarczonej dokumentacji.

Połącz wierzchnie pokrycie muru z pokryciem ścian bocznych, poprzez wygięcie blach
pionowych do wnętrza kapinosa.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać materiały jak w ćwiczeniach 1 i 2, (Rozdział 4.2.3.)
5) przygotować materiały potrzebne do zadania jak w ćwiczeniach 1 i 2, (Rozdział 4.3.3.).
6) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
7) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
8) wytrasować i wyciąć elementy obróbki blacharskiej według rysunku,
9) wyprofilować elementy obróbki blacharskiej,
10) zamontować elementy obróbki na murku i połączyć je ze sobą,
11) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
12) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia
14) zaprezentować efekty swojej pracy,
15) dokonać samooceny pracy,
16) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− model lub fragment muru ogniowego,
− stół blacharski,
− narzędzia traserskie,
− blacha płaska i narzędzia do cięcia blachy,
− krawędziarka,
− materiały pomocnicze i narzędzia do przymocowania blach,
− kowadełko blacharskie,
− kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5.2. Obróbki blacharskie gzymsów i balkonów

5.5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaproponuj kształt i wykonaj obróbkę blacharską gzymsu podokiennego, według Arkusza

informacyjnego do metody samokształcenia. Podokiennik przymocuj do ramy okiennej przy
użyciu gwoździ.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zebrać potrzebne informacje na podstawie arkusza informacyjnego samokształcenia,
5) zaproponować kształt podokiennika,
6) wykonać szkic z zaznaczeniem wymiarów,
7) dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze,
8) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z przeznaczeniem,
9) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
10) wytrasować i wyciąć blachę podokiennika,
11) ukształtować podokiennik,
12) zamontować blachę na gzymsie podokiennym i przymocować do futryny,
13) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
14) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
15) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
16) zaprezentować efekty swojej pracy,
17) dokonać samooceny pracy,
18) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− okno z gzymsem podokiennym lub model,
− stół blacharski,
− narzędzia traserskie,
− blacha płaska,
− narzędzia do cięcia blachy,
− krawędziarka,
− kowadełko blacharskie,
− kleszcze blacharskie i kleszcze uniwersalne,
− młotek i gwoździe,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj obróbkę blacharską płyty balkonowej i połącz elementy na zakłady lutowane,

według dostarczonej dokumentacji.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze,
5) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
6) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
7) wytrasować i wyciąć blachę z kapinosem,
8) ukształtować elementy obróbki blacharskiej,
9) zamontować blachę z kapinosem,
10) połączyć elementy obróbki przez lutowanie,
11) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
12) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
14) zaprezentować efekty swojej pracy,
15) dokonać samooceny pracy,
16) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− płyta balkonowa lub jej model,
− stół blacharski,
− narzędzia traserskie
− blacha płaska,
− narzędzia do cięcia blachy,
− krawędziarka,
− kowadełko blacharskie,
− kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne,
− lutownica,
− kwas techniczny, spoiwo cynowo – ołowiowe,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5.3. Obróbki blacharskie okapów, koszy, kalenic i krawędzi szczytowych

5.5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj obróbkę blacharską okapu dachu rozpatrywanego w metodzie projektów, przy

pokryciu dachu papą. Ukształtuj blachę i przymocuj ją gwoździami do okapu.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze,
5) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
6) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
7) wytrasować i wyciąć elementy obróbki blacharskiej,
8) wyprofilować elementy blachy z kapinosem,
9) zamontować blachy do deski okapu,
10) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
11) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
12) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
13) zaprezentować efekty swojej pracy,
14) dokonać samooceny pracy,
15) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− model lub fragment okapu dachowego,
− stół blacharski,
− narzędzia traserskie,
− blacha płaska,
− narzędzia do cięcia blachy,
− krawędziarka,
− młotek, gwoździe,
− kowadełko blacharskie,
− kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj obróbkę blacharską fragmentu okapu drewnianego z pasem wzmacniającym

wygiętym do wnętrza kapinosa w dachu krytym dachówką, według dostarczonej dokumentacji.
Ukształtuj blachy i zamontuj je gwoździami do okapu.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze,
5) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
6) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
7) wytrasować i wyciąć blachę z kapinosem oraz pas wzmacniający
8) wyprofilować elementy obróbki blacharskiej,
9) zamontować pas wzmacniający do deski okapu,
10) zamontować blachę z kapinosem,
11) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
12) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
14) zaprezentować efekty swojej pracy,
15) dokonać samooceny pracy,
16) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5.4. Obróbki blacharskie kominów, włazów i okien dachowych

5.5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj obróbkę blacharską komina bez wydry, rozpatrywanego w metodzie projektów

dachu krytego papą. Mocowanie blachy do ściany komina w szczelinę naciętą szlifierką kątową.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze,
5) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
6) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
7) wytrasować i wyciąć blachy kołnierza,
8) wyprofilować blachy kołnierza (górną, dolną i dwie boczne),
9) naciąć szlifierką kątową na kominie szczeliny tej samej odległości od płaszczyzny połaci dachu,
10) zamontować blachy wokół komina i wsunąć je w szczeliny,
11) połączyć ze sobą elementy kołnierza,
12) wykonać uszczelnienie kitem silikonowym,
13) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
14) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
15) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
16) zaprezentować efekty swojej pracy,
17) dokonać samooceny pracy,
18) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− stół blacharski,
− narzędzia traserskie,
− blacha płaska,
− narzędzia do cięcia blachy,
− krawędziarka,
− kowadełko blacharskie,
− kleszcze blacharskie i kleszcze uniwersalne,
− szlifierka kątowa z tarczą do betonu,
− kit silikonowy,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj obróbkę blacharską komina z wydrą przy pokryciu dachu blachą dachówkową,

według dostarczonej dokumentacji. Mocowanie blachy do ściany komina przy pomocy gwoździ.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze,
5) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
6) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
7) wytrasować i wyciąć blachy kołnierza,
8) wyprofilować blachy kołnierza (górną, dolną i dwie boczne),
9) zamontować blachy wokół komina,
10) połączyć ze sobą elementy kołnierza i przymocować je gwoździami do muru,
11) dopasować blachy kołnierza do blach pokrycia, zapewniając szczelność obróbki,
12) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
13) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
14) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
15) zaprezentować efekty swojej pracy,
16) dokonać samooceny pracy,
17) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− stół blacharski,
− narzędzia traserskie,
− blacha płaska z powłoką malarską,
− narzędzia do cięcia blachy,
− krawędziarka,
− kowadełko blacharskie,
− kleszcze blacharskie,
− młotek,
− gwoździe hartowane,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

Ćwiczenie 3

Wykonaj obróbkę blacharską kołnierza włazu dachowego przy pokryciu dachu blachą

płaską, według dostarczonej dokumentacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze,
5) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
6) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
7) wytrasować i wyciąć blachy kołnierza,
8) wyprofilować blachy kołnierza,
9) zamontować blachy wokół włazu,
10) połączyć ze sobą elementy kołnierza,
11) połączyć kołnierz z blachami pokrycia,
12) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
13) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
14) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
15) zaprezentować efekty swojej pracy,
16) dokonać samooceny pracy,
17) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

Ćwiczenie 4

Wykonaj obróbkę blacharską okna dachowego przy pokryciu dachu dachówką, według

dostarczonej dokumentacji.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze,
5) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
6) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
7) wytrasować i wyciąć blachy kołnierza,
8) ukształtować blachy kołnierza (górną, dolną i dwie boczne) do krycia dachówką,
9) zamontować blachy kołnierza wokół okna dachowego,
10) połączyć ze sobą elementy kołnierza,
11) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
12) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
14) zaprezentować efekty swojej pracy,
15) dokonać samooceny pracy,
16) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− stół blacharski,
− narzędzia traserskie,
− blacha płaska,
− narzędzia do cięcia blachy,
− krawędziarka,
− kowadełko blacharskie,
− kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne,
− młotek i gwoździe,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5.5. Obróbki blacharskie wywietrzników, ław kominiarskich, słupków

i masztów antenowych

5.5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj obróbkę blacharską wywietrznika dachowego przy pokryciu dachu papą lub

dachówką, według dostarczonej dokumentacji. Mocowanie obróbki do blachy leżącej na połaci
dachu lutem cynowo-ołowiowym.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze,
5) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
6) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
7) przygotować narzędzia i materiały pomocnicze do lutowania,
8) wytrasować stożek kołnierza,
9) ukształtować stożek kołnierza i wywinąć brzegi dopasowując je do połaci dachu,
10) zamontować i połączyć stożek wokół wywietrznika,
11) połączyć stożek poprzez lutowanie z blachą umieszczoną wcześniej na połaci dachu,
12) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
13) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
14) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
15) zaprezentować efekty swojej pracy,
16) dokonać samooceny pracy,
17) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− dach z wystającym wywietrznikiem lub model,
− stół blacharski,
− narzędzia traserskie,
− blacha płaska,
− narzędzia do cięcia blachy,
− dwuróg blacharski,
− kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne,
− lutownica, kwas techniczny, spoiwo cynowo – ołowiowe,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj obróbkę blacharską ławy kominiarskiej przy pokryciu dachu blachą płaską, według

dostarczonej dokumentacji. Mocowanie obróbki do połaci lutem cynowo-ołowiowym.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze,
5) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
6) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
7) przygotować narzędzia i materiały pomocnicze do lutowania,
8) wytrasować stożki kołnierza,
9) ukształtować stożek kołnierza i wywinąć brzegi dopasowując je do połaci dachu,
10) zamontować stożki wokół podpórek stalowych ławy kominiarskiej i połączyć lutem,
11) przymocować stożki do połaci dachu poprzez lutowanie,
12) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
13) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
14) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
15) zaprezentować efekty swojej pracy,
16) dokonać samooceny pracy,
17) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− stół blacharski,
− narzędzia traserskie,
− blacha płaska,
− narzędzia do cięcia blachy,
− dwuróg blacharski,
− kleszcze blacharskie,
− kleszcze uniwersalne,
− lutownica,
− kwas techniczny,
− spoiwo cynowo – ołowiowe,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5.6. Obróbki blacharskie szczelin dylatacyjnych

5.5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj obróbkę blacharską szczeliny dylatacyjnej przy pokryciu dachu blachą płaską

w kształcie Ω i odwróconej litery V, według dostarczonej dokumentacji.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze,
5) rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem,
6) przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia,
7) wytrasować i wyciąć elementy obróbki blacharskiej,
8) ukształtować elementy obróbki blacharskiej,
9) zamontować elementy obróbki i połączyć je ze sobą
10) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej,
11) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
12) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
13) zaprezentować efekty swojej pracy,
14) dokonać samooceny pracy,
15) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− model szczeliny dylatacyjnej,
− stół blacharski,
− narzędzia traserskie,
− blacha płaska,
− narzędzia do cięcia blachy,
− krawędziarka,
− kowadełko blacharskie,
− kleszcze blacharskie,
− kleszcze uniwersalne,
− literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj odbioru wykonanych obróbek blacharskich, według dostarczonej dokumentacji.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na
stanowisku roboczym.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zapoznać się z dokumentacją lub rysunkiem,
5) zapoznać się z warunkami odbioru,
6) przygotować narzędzia pomiarowe do sprawdzania wymiarów obróbek,
7) dokonać pomiarów wykonanych obróbek,
8) porównać prawidłowość wykonania z dokumentacją rysunkową i opisową,
9) zapisać zauważone błędy w wykonaniu obróbek blacharskich,
10) wskazać zakres napraw,
11) uzasadnić sposób wykonania odbioru,
12) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
14) zaprezentować efekty swojej pracy,
15) dokonać samooceny pracy,
16) uporządkować stanowisko pracy.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja (rysunek),
− arkusz papieru,
− narzędzia pomiarowe,

−

sznurek lub żyłka,

−

literatura.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego do jednostki modułowej:
Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych

6.1. Teoretyczny test dwustopniowy

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru oraz zadań z luką, z których:
− zadania 1, 2, 3, 4, 6, 8, 10, 11, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
− zadania 5, 7, 9 i zadania 12, 13 są z poziomu ponadpodstawowego,

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące

oceny szkolne:

− dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
− dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
− dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
− bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego.

− celujący – za rozwiązanie wszystkich zadań

Klucz odpowiedzi: 1.b, 2.b, 3.a, 4.a, 5.c, 6.a, 7.b, 8.c, 9.d, 10.c
Plan testu wielokrotnego wyboru

Nr
zad.

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria
celu

Poziom
wymagań

Poprawna
odpowiedź

1. Rozpoznać rodzaje obróbek blacharskich

2. Dobrać materiały na obróbki blacharskie

Przewidzieć skutki łączenia różnych gatunków
blach

B P a

4. Rozpoznać obróbkę blacharską attyki

5. Dobrać szerokość pasa wzmacniającego gzymsu

Dobrać kształt kapinosa do okapu z blachy
cynkowej

B P a

Dobrać połączenie kołnierza obróbki blacharskiej
komina z połacią dachu

B PP b

Rozróżnić kształt obróbki blacharskiej
wywietrzników i słupków antenowych

A P c

Dobrać szerokość obróbki blacharskiej szczeliny
dylatacyjnej

A PP

10.

Stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy

C P c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Plan testu z luką

Nr
zad.

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia
ucznia)

Kategoria
celu

Poziom
wymagań

Poprawna
odpowiedź

11. Rozpoznać rodzaje obróbek blacharskich

gzymsy

12.

Określić jednostki do zapotrzebowania
materiału na podokienniki

B PP

metrach

kwadratowych

13.

Określić przeznaczenie salmiaku przy
lutowaniu

A PP

czyszczenia

lutownicy

14. Określić wysokość muru ogniowego

poniżej 500 mm

15. Nazwać element podokiennika

odbój

16. Nazwać element dachu

okapem

17. Nazwać element komina

wydrą

18.

Dobrać mocowanie obróbki blacharskiej
ławy kominiarskiej do połaci dachu

B P

podkładki z

blachy

19.

Stosować warunki techniczne wykonania i
odbioru robót

A P

warunkami

technicznymi

20.

Stosować przepisy bezpieczeństwa i
higieny pracy

C P

instrukcją obsługi

Klucz odpowiedzi: 11. gzymsy, 12. metrach kwadratowych, 13. czyszczenia
lutownicy, 14. poniżej 500 mm, 15. odbój, 16. okapem, 17. wydrą, 18.
podkładki z blachy, 19. warunkami technicznymi, 20. instrukcją obsługi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzania sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jedno

tygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. Zapoznaj uczniów z rodzajami zadań ujętych w zestawie zadań testowych oraz

z zasadami punktowania udzielonych odpowiedzi.

4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na zadanie testowe takich typów,

jakie ujęte są w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi podczas sprawdzianu (karta odpowiedzi).

6. Zapewnij uczniom możliwość pracy samodzielnej.

7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, określ czas przeznaczony na

udzielenie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty z udzielonymi odpowiedziami oraz zestawy zadań testowych.

11. Sprawdź udzielone odpowiedzi a wyniki wpisz do arkusza zbiorowego.

12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i dokonaj wyboru zadań, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny słabo ukształtowanych przez uczniów umiejętności.

14. Opracuj wnioski dalszego postępowania mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych - niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

15. Czas przeznaczony na przeprowadzenie sprawdzianu 60 minut, w tym czas na udzielanie

odpowiedzi 50 minut.

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

A. INSTRUKCJA OGÓLNA
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
3. Odpowiedzi udzielaj tylko na załączonej karcie odpowiedzi.
4. Kartę odpowiedzi podpisz imieniem i nazwiskiem.

B. INSTRUKCJA SZCZEGÓŁOWA
1. Zestaw zadań testowych składa się z zadań:

a) wielokrotnego wyboru.

2. Odpowiedzi na zadania z luką powinny być krótkie.
3. Zadania wielokrotnego wyboru mają 4 wersje odpowiedzi, z których jedna jest prawidłowa.

Prawidłową odpowiedź należy zakreślić we właściwym miejscu na karcie odpowiedzi.

4. W przypadku pomyłki błędną odpowiedź należy ująć w kółko i ponownie zakreślić

odpowiedź prawidłową.

5. Jeżeli udzielenie odpowiedzi na jakieś pytanie sprawia Ci trudność to opuść je i przejdź do

zadania następnego. Do zadań bez odpowiedzi możesz wrócić później.

C. MATERIAŁY DLA UCZNIA
− instrukcja,
− zestaw zadań testowych,
− karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Rozpoznaj na rysunku elementy obróbki dachu w podanej kolejności: 4, 1, 3.

a) Okap, kosz, kalenica.
b) Kosz, okap, kalenica.
c) Kalenica, kosz, okap.
d) Kalenica, okap, kosz.

2. Jakie gwoździe dobierzesz do łączenia elementów obróbki blacharskiej z blachy miedzianej?

a) Stalowe.
b) Mosiężne.
c) Aluminiowe.
d) Ocynkowane.

3. Bezpośrednie łączenie blach z różnych gatunków materiału powoduje

a) przyspieszoną korozję na styku tych elementów.
b) możliwość oszczędności poprzez wykorzystanie resztek.
c) reakcję chemiczną polepszającą uszczelnienie połączenia.
d) korzystne scalenie estetyczne elementów obróbki blacharskiej.

4. Jak nazywa się element budynku, który chroniony jest obróbką blacharską składającą się
z dwóch blach: wierzchniej i bocznej (od strony połaci dachu)?

a) Attyka.
b) Balustrada.
c) Gzyms podokienny.
d) Mur ogniowy wysoki.

5. Pasy wzmacniające gzymsów o szerokości ponad 300 mm powinny mieć szerokość

a) około 0,5 do 0,8 m.
b) około 30 do 35 cm.
c) około 180 do 200 mm.
d) około 400 do 600 mm..

6. W obróbce blacharskiej okapu wykonanej z blachy cynkowej, kapinos powinien mieć kształt

a) zwoju.
b) trójkąta.
c) podwójnego zagięcia.
d) pojedynczego zagięcia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Połączenie kołnierza obróbki blacharskiej komina z połacią dachu krytego blachą płaską

ocynkowaną, powinno się wykonać

a) na zwoje i lutować.
b) na podwójny rąbek leżący.
c) na pojedynczy rąbek stojący.
d) na zakłady i łączyć kitem silikonowym.

8. Jaki kształt mają obróbki blacharskie wywietrzników i słupków antenowych?

a) Kuli.
b) Walca
c) Stożka
d) Półkuli.

9. Obróbkę blacharską szczeliny dylatacyjnej na powierzchni płaskiej wykonuje się z pasa
blachy

a) 0,1 do 0,2 m.
b) 0,2 do 0,3 m.
c) 0,3 do 0,35 m
d) 0,5 do 0,75 m.

10. Prace na wysokości może wykonywać pracownik

a) na polecenie kierownika budowy.
b) po przeszkoleniu przez kierownika robót.
c) na podstawie aktualnych badań lekarskich.
d) po pisemnym oświadczeniu, że nie ma lęku wysokości.

11. Poziome lub lekko pochylone pasy, które wystają poza lico ściany i są chronione obróbką
blacharską to …………… .
12. Ilość blachy na elementy pokrycia podokienników i murów ogniowych oblicza się w …… .
13. W trakcie przygotowywania materiałów pomocniczych do lutowania, należy zgromadzić
salmiak do ………… .
14. Mur ogniowy niski ma wysokość …………… .
15. ………… na podokienniku chroni ścianę przed zamakaniem.
16. Element dachu, który wystaje poza ścianę budynku i odprowadza wodę do rynny nazywa się
………...................................... .
17. Pocieniona część podstawy komina w którą chowa się obróbkę blacharską nazywa się
…………............................ .
18. Dolna krawędź elementu obróbki blacharskiej ławy kominiarskiej przy dachu pokrytym
dachówką, powinna być dopasowana do pochylenia połaci dachu i przymocowana do
…………………………. .
19. Roboty, które zostaną uznane w całości lub części za wykonane niezgodnie z
…………………………………………… nie mogą być przyjęte.
20. Przed użyciem maszyn i urządzeń zapoznaj się z ……………………………................… .

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ................................................................................................

Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych

Zakreśl poprawną odpowiedź (nr 1 – 10); wpisz brakujące wyrazy (nr 11 – 20).

Nr
zadania

Odpowiedzi

Punkty

1 a b c d

2 a b c d

3 a b c d

4 a b c d

5 a b c d

6 a b c d

7 a b c d

8 a b c d

9 a b c d

10 a b c d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6.2. Test umiejętności praktycznych (niskosymulowany)

Instrukcja testowania

Test umiejętności praktycznych zostanie przeprowadzony w celu sprawdzenia stopnia

ukształtowania umiejętności wykonywania obróbek blacharskich. Ze względu na ograniczony
czas realizacji testu, wybrano do sprawdzenia zestaw najważniejszych umiejętności z punktu
widzenia zawodu dekarza.

Sprawdzane będą umiejętności wykonywania obróbki blacharskiej pokrywy włazu

dachowego. Sprawdzian nie obejmuje takich umiejętności jak obróbka kołnierza wokół włazu,
oraz jego łączenie z ramą włazu i z połacią dachu. Byłoby to zadanie zbyt obszerne do
wykonania w czasie sprawdzianu.

Konieczne będzie wcześniejsze przygotowanie pokrywy zbitej z desek lub wyciętej z płyty

wiórowej o wymiarach zewnętrznych 845 x 845 mm. Zaleca się tak dobrać wymiary, aby uczeń
z pobranego arkusza miał do odcięcia po bokach choćby wąski pasek blachy. Ma to na celu
sprawdzenie umiejętności cięcia oraz daje możliwość wyrównania brzegów blachy i ewentualne
wyprowadzenie braku kąta prostego w narożnikach.

Uczeń przystępujący do sprawdzianu musi mieć możliwość skorzystania, w razie potrzeby, z

odpowiednich norm, poradników, Katalogu Nakładów Rzeczowych oraz Warunków
technicznych wykonywania i odbioru robót budowlano-montażowych.

Struktura kontrolowanych umiejętności ucznia, zgodna jest ze strukturą egzaminu

zewnętrznego potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Umiejętności są kontrolowane w fazie
planowania, organizowania, wykonywania i prezentowania. Test powinien być oceniony w
kategorii:
− zaliczony lub
− niezaliczony.

Uwzględniając wewnętrzne szkolne systemy oceniania, możemy przyporządkować

odpowiednie oceny do sumy punktów uzyskanych przez ucznia.

W tabeli podano propozycje zależności między uzyskaną liczbą punktów a oceną.
Uczeń może przystąpić do testu praktycznego po wcześniejszym zaliczeniu wszystkich

ćwiczeń, z programu jednostki modułowej.

Karta zadania (dla nauczyciela)

Należy wykonać obróbkę blacharską włazu dachowego według załączonego rysunku.

Blaszany płaszcz pokrywy uczeń ma przymocować do drewnianego wieka gwoździami
dekarskimi. Pokrywę w narożach należy uszczelnić poprzez lutowanie blachy do zakładek.

Przed wykonaniem należy zaplanować i zorganizować proces wykonania pokrywy, a po
zakończeniu robót zaprezentować swoje dzieło.

Czas wykonania zadania nie dłuższy niż 4 godziny zegarowe.

Do wykonania zadania potrzebne są następujące narzędzia, urządzenia i sprzęt:
− przymiar taśmowy zwijany,
− rysik do trasowania,
− kątownik ze stopką,
− nożyce gilotynowe,
− nożyce ręczne,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

− giętarka segmentowa,
− kleszcze do zaginania blach,
− punktak, młotek,
− lutownica.

Materiały pomocnicze:
− wieko pokrywy o wymiarach zewnętrznych nie większych jak 850 x 850 mm,
− lut cynowo – ołowiowy,
− kwas techniczny,
− ściski techniczne (do lutowania),
− gwoździe dekarskie,
− kalka biurowa.

Sprzęt ochrony indywidualnej:
− ubranie i buty robocze,
− rękawice drelichowe z nakładkami ze skóry,
− rękawice gumowe ( do lutowania).

Skala ocen

Lp. Liczba

punktów

Ocena

0 - 25

0 - 73

Niedostateczny

Test niezaliczony

ponad 25 - 27

73 - 79

Dopuszczający

ponad 27 - 29

79 - 85

Dostateczny

ponad 29 - 31

85 - 91

Dobry

ponad 31 - 33

91 - 97

Bardzo dobry

ponad 33 - 34

97 - 100

Celujący

Test zaliczony

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rysunek roboczy do testu praktycznego ( dla nauczyciela).

1 – Płaszcz pokrywy włazu, 2 – pokrywa, 3 – gwoździe (po 2 na każdym boku)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Karta obserwacji dla nauczyciela

Kategorie Kryteria

oceniania

Liczba

punktów

uzyskania

Liczba

punktów

uzyskanych

Obliczenie ilości blachy do wykonania zadania

0 – 1

Dobór materiałów pomocniczych

0 – 1

Dobór narzędzi i sprzętu do wykonania prac

0 – 1

Dobór sprzętu ochrony osobistej

0 – 1

Planowanie

Określenie kolejności przeprowadzenia prac

0 – 1

Zorganizowane stanowisko pracy

0 – 1

Przygotowanie narzędzi i sprzętu do wykonania
zadania

0 – 1

Przygotowanie blachy i materiałów pomocniczych

0 – 1

Przygotowanie stanowiska do lutowania

0 – 1

Organizowanie

Składowanie materiałów na stanowisku

0 – 1

Wytrasowanie linii cięcia i gięcia

0 - 1

Wycięcie zarysu zewnętrznego

0 – 1

Nadcięcie zakładek

0 – 1

Stępienie ostrych krawędzi

0 – 1

Zagięcie boków i kapinosów

0 – 1

Założenie wygiętej blachy na drewniane wieko

0 – 1

Trasowanie miejsc na gwoździe

0 – 1

Zamocowanie blachy gwoździami do wieka włazu

0 – 1

Ułożenie zakładek

0 – 1

Lutowanie ścian bocznych z zakładkami

0 – 1

Zneutralizowanie resztek kwasu po lutowaniu

0 – 1

Posługiwanie się sprzętem pomiarowym

0 – 1

Posługiwanie się narzędziami do trasowania

0 – 1

Posługiwanie się narzędziami do cięcia

0 – 1

Posługiwanie się narzędziami do gięcia

0 – 1

Posługiwanie się narzędziami do lutowania

0 – 1

Dokonywanie bieżącej kontroli wymiarów i kątów

0 – 1

Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy

0 – 1

Uporządkowanie stanowiska po zakończeniu robót

0 – 1

Zakończenie zadania w wyznaczonym czasie

0 – 1

Zagospodarowanie odpadów

0 – 1

Wykonanie

Zachowanie kolejności operacji

0 – 1

Prezentacja wykonanej pracy

0 – 1

Prezentowanie

Samodzielna ocena jakości wykonanej pracy

0 – 1

Razem punktów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Instrukcja testowania dla ucznia

Za chwilę przystąpisz do testu umiejętności praktycznych. Jego celem jest sprawdzenie

i poinformowanie Ciebie, w jakim stopniu opanowałeś najważniejsze umiejętności kształtowane
w jednostce modułowej 713[01].Z1.09 - Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i
elewacyjnych.

Przeczytaj i obejrzyj uważnie otrzymane dokumenty:

− treść zadania,
− kartę planowania,
− skalę ocen,
− rysunek roboczy.

Dokumenty te określają to wszystko, co jest związane z zadaniem, jakie wykonasz. Kartę

planowania należy wypełnić w pierwszej fazie zadania przez kalkę i oddać oryginał
nauczycielowi, pozostawiając sobie kopię. Na tej podstawie zorganizujesz proces wykonania
zadania, a następnie zrealizujesz go. W fazie końcowej zaprezentujesz rezultaty swojej pracy.

Będziesz pracował samodzielnie w określonym czasie. Zakres Twojej pracy jest tak

dobrany, że czasu tego nie możesz przekroczyć. Materiały potrzebne do wykonania zadania są
już przygotowane, musisz tylko określić ich rodzaj i potrzebną ilość. Określ również, jakie
narzędzia, sprzęt i maszyny oraz środki ochrony osobistej posłużą Ci w pracy, a wtedy je
otrzymasz.

Podczas pracy, przestrzegaj przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej i ochrony środowiska naturalnego. Pamiętaj o zasadach ergonomii.

Pracuj zgodnie z wytycznymi podanymi w odpowiednich normach, instrukcjach oraz

warunkach wykonywania i odbioru robót budowlano-montażowych.

Staraj się wykonać swoją pracę jak najdokładniej udowadniając, że opanowałeś sprawdzane

umiejętności i możesz przystąpić do realizacji kolejnej jednostki modułowej. W trakcie
wykonywania zadania nauczyciel będzie obserwował Twoją pracę, a po jej zakończeniu oceni
efekty. Na tej podstawie podejmie decyzję o tym, czy zaliczyłeś jednostkę modułową.

Podczas pracy będziesz miał prawo do dwudziestominutowej przerwy na posiłek.
Dobrze wykorzystaj czas na wykonanie zadania.

Karta zadania dla ucznia – treść zadania
Wykonaj obróbkę blacharską włazu dachowego według załączonego rysunku. Blaszany płaszcz
pokrywy przymocuj do drewnianego wieka gwoździami dekarskimi. Pokrywę w narożach
uszczelnij poprzez lutowanie blachy do zakładek.

Zaplanuj i zorganizuj proces wykonania pokrywy, a po zakończeniu robót zaprezentuj pracę.

Czas wykonania zadania nie dłuższy niż 4 godziny zegarowe.

Rysunek roboczy do testu praktycznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1 – Płaszcz pokrywy włazu, 2 – pokrywa, 3 – gwoździe (po 2 na każdym boku)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Karta planowania procesu roboczego (dla ucznia)

Czas wypełniania 20 minut.

1. Do wykonania zadania określonego w temacie potrzebna będzie blacha o wymiarach:
długość: …………………………………………………………
szerokość: …………………………………………………………
2. Do wykonania zadania określonego w temacie potrzebne będą następujące narzędzia
pomiarowe i traserskie:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
3. Do wykonania zadania określonego w temacie potrzebne będą następujące materiały
pomocnicze:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………

4. Do wykonania zadania określonego w temacie potrzebne będą następujące środki ochrony
osobistej:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………

5. Uporządkuj operacje technologiczne związane z wykonaniem zadania, wpisując do prawej
kolumny tabeli liczbę od 1 do 10 określającą kolejność w procesie wykonania.

Operacja Kolejność

Lutowanie ścian bocznych z zakładkami
Nadcięcie zakładek w elemencie blachy

Stępienie ostrych krawędzi
Trasowanie linii cięcia i gięcia na arkuszu blachy

Trasowanie miejsc na wbicie gwoździ
Wycięcie zarysu zewnętrznego blachy

Zagięcie boków i kapinosów

Założenie wygiętej blachy na drewniane wieko

Zamocowanie blachy gwoździami do wieka włazu
Zneutralizowanie resztek kwasu po lutowaniu

W czasie wykonywania zadania wykonuj operacje zgodnie z ustaloną kolejnością.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Bosakirski M.: Krycie i naprawa dachów. Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych,

Warszawa 1988.

2. Martinek W., Michnowski Z.: Dekarstwo i blacharstwo budowlane. WSiP, Warszawa 1999.
3. Michnowski Z.: Technologia robót dekarskich. Arkady, Warszawa 1973.
4. Mirski J.Z., Łącki K.: Budownictwo z technologią 2. WSiP, Warszawa 1998.
5. Waliłko R.: Kominy. Miesięcznik: Domowy fachowiec nr 3(62) 1999.
6. Waliłko R.: Pokrycia z dachówek ceramicznych. Miesięcznik: Domowy fachowiec nr 4(39)
7. Weber K.: Zastosowania miedzi; Roboty blacharskie w obrębie dachu. Polskie Centrum

Promocji Miedzi, Wrocław 2005.

8. Murator 7 (207) 2001
9. Murator Numer Specjalny 3’99. Dachy.
10. Katalog Nakładów Rzeczowych 2-02. Konstrukcje budowlane – tom I. Rozdz. 05. Pokrycia

dachowe. Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, Warszawa 1998.

11. Katalog Nakładów Rzeczowych 4-01. Roboty remontowe budowlane. Rozdz. 05. Roboty

pokrywcze. Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, Warszawa 1998.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
dekarz 713[01] z1 09 n
dekarz 713[01] z1 09 u
dekarz 713[01] z1 09 n
dekarz 713[01] z1 09 u
dekarz 713[01] z1 15 n
dekarz 713[01] z1 12 u
dekarz 713[01] z1 11 u
dekarz 713[01] z1 08 n
dekarz 713[01] z1 11 n
dekarz 713[01] z1 04 u
dekarz 713[01] z1 02 u
dekarz 713[01] z1 14 u
dekarz 713[01] z1 04 n
dekarz 713[01] z1 13 u
dekarz 713[01] z1 12 n
dekarz 713[01] z1 10 u
dekarz 713[01] z1 03 u
dekarz 713[01] z1 06 u

więcej podobnych podstron