DOSŁOWNIE, CZY W PRZENOŚNI?
Czyli o trudnościach w
tłumaczeniu z języka
japońskiego
Magdalena Pinczer
SPOSOBY ZAPISU JĘZYKA JAPOŃSKIEGO
ひらがな
カタカナ
漢字
romaji
JAK SOBIE Z TYM RADZĄ TŁUMACZE?
ALEXANDER O. SMITH
Urodzony 8 lutego 1973 r. Zdobył tytuł licencjata
w zakresie studiów azjatyckich na uniwersytecie
w Dartmouth, był członkiem programu
stypendialnego na uniwersytecie Keio w Japonii,
potem ukończył Harvard z tytułem magistra w
dziedzinie klasycznej literatury japońskiej.
Profesjonalny tłumacz literatury, tekstów
akademickich, mang, anime, gier komputerowych i
piosenek. Założyciel firmy zajmującej się
lokalizacjami gier komputerowych – Kajiya
Productions oraz współzałożuyciel wydawnictwa
literackiego Bento Books.
THE RING – リング
Oryginał:
すぐ前の道路を通る車のヘッドライトが、すっと階段下の壁
をなでて消えていった。
Tłumaczenie polskie (Jakubiak):
„Światła przejeżdżających samochodów ocierały się o ścianę u
podnóża schodów i znikały.”
Tłumaczenie angielskie (Rohmer):
„Headlights from a passing car grazed across the wall at the foot of
the stairs and slipped away.”
Oryginał:
背後に気配がある。決して人間ではあり得れない。肉の腐ったすえた臭い、
空気の中に溶け込んで包み込むように…、固体ではあり得れない。
[Miała przeczucie, ze coś za nią stoi. To z pewnością nie mógł być człowiek. Wydawało
się, że otacza ją zmieszany z powietrzem, kwaśny odór gnijącego mięsa. To nie mogło
istnieć naprawdę.]
Tłumaczenie polskie:
„Miała wrażenie, że coś stoi za jej plecami. Coś – bo na pewno nie osoba. Kwaśny
smród zgnilizny zlał się z ciepłym powietrzem, ogarną ją ze wszystkich stron. To nie
mogło być nic cielesnego.”
Tłumaczenie anielskie:
„She had a feeling there was something behind her. Some thing – definitely not a
person. The sour stench of rotting flesh melted into the air around her, enveloping her.
It couldn’t be anything corporeal.”
Oryginał:
東京駅でこだま号の下りに乗り込んだ時、街はまだ薄闇の中にあった。
[Gdy wsiadał do pociągu na stacji w Tokyo, miasto było już pogrążone w mroku.]
Tłumaczenie polskie:
„Kiedy na dworcu w Tokio wsiadał do superszybkiego pociągu shinkansen
zmierzającego do Kodamy, nad miastem wciąż jeszcze panował zmierzch.”
Tłumaczenie angielski:
„When he'd got on the Kodama bullet train at Tokyo Station, the city had still been
wrapped in twilight.”
HIGASHINO KEIGO
Oryginał:
その証拠に、川の反対側には青い小屋など一つもない。もちろん、彼等なりに集団
を形成しておいたほうが何かと都合がいい、という事情もあるのだろう。
[Dowodem na to był fakt, że po drugiej stronie rzeki nie było nawet jednego powleczonego folią
baraku. Oczywiście musieli mieć swoje własne powody, które sprawiały, że wygodniej im było
stworzyć grupę.]
Zmiana szyku, aby zdanie było łatwiejsze do zrozumienia -もちろん、彼等なりの事情があ
るのだろう。集団を形成していたほうが何かと都合がいい、という。
Dosłowne tłumaczenie na angielski:
Of course, they must have their own reason that forming group is more convenience for them.
Tłumaczenie Smith’a:
„The fact that not a single shack stood on the other side of the river gave weight to this
hypothesis, though it was possible the first squatters had settled there by accident and the
others had simply followed them, preferring the safety of their community, such as it was, to
solitude across the water”
[Fakt, że po drugiej stronie rzeki nie było ani jednej budki przyczyniał się do tej hipotezy, choć
możliwe było też, że pierwsi bezdomni osiedlili się tam zupełnie przypadkiem, a inni po prostu za
nimi podążyli, preferując jakie takie bezpieczeństwo, które zapewniała wspólnota, od samotnego
życia po drugiej stronie rzeki.]
Oryginał:
六畳間の中心に据(す)えられている炬燵に足を入れた。
「なんだよスイッチが入ってねえぞ」そういうと勝手に
電源スイッチを入れた。
[Wsunął nogi pod zainstalowany pośrodku mniejszego pokoju
kotatsu. „Co jest? Wyłączone?” Powiedział, po czym sam
podłączył go do prądu.]
Tłumaczenie Smith’a:
„He sat down, tucking his legs underneath the low, heated
kotatsu table in the middle of the room. „Hey, your kotatsu’s
off” he grumbled, fumbling around for the cord and switching
it on.”
[Usiadł, wsuwając nogi pod niski, ogrzewany stolik kotatsu,
który stał pośrodku pokoju. „Hej, czemu kotatsu jest wyłączone!”
burkną, po czym sięgną po kabel i podłączył go do prądu.]
SMITH VS. JAKUBIAK
容疑者:入ってすぐのところが六畳の和室で、右側に小さな台所がついている。奥に四畳半の
和室があり、その向こうがベランダだ。
Smith: „The room closest to the door was done in the Japanese style and was wide enough for six tatami
mats on the floor, with doorway on the right side leading into the kitchen. There was an even smaller
Japanese-style room toward the back, and beyond that, a sliding door opened onto a small balcony.”
[Pokój najbliżej drzwi był zaprojektowany w japońskim stylu i szeroki na tyle, by pomieścić sześć mat tatami.
Drzwi po prawej stronie prowadziły do kuchni. W środku znajdował się kolejny, jeszcze mniejszy pokój, z
którego przesuwanymi drzwiami można się było dostać na balkon.]
リング:背後に何があるのかわかっていた。八畳の和室、床の間にあるおじいちゃんの仏壇。
八畳間のカーテンは開いていて、ガラス窓の向こうに草の生えた宅地とマンションの明りが格
子縞に小さく見えるはず、ただそれだけのはず。
Jakubiak: „Wiedziała, co znajduje się za jej plecami: pokój w stylu japońskim z ośmioma matami tatami i
przylegającą alkową, w której mieścił się buddyjski ołtarz poświęcony pamięci dziadka. Jeśli się odwróci ,
przez szparę między zasłonami zobaczy jeszcze trawę na pustych działkach i wąskich pas światła z
wieżowców. To wszystko.”
JAK TŁUMACZYĆ?
CO TŁUMACZYĆ?
CZY TŁUMACZYĆ?