% IZRAEL W PISMACH POLITYCZNYCH RABINA MEIRA
KAHANE. PROBLEM MITOLOGIZACJI PACSTWA.
_________________________________________________________________________________________
JOANNA DYDUCH
JOANNA DYDUCH
Artykuł ukazał się w publikacji pt. Świat - polityka - religia - u progu XXI
wieku , pod redakcją T. Dębowskiego, Wrocław 2006r.
Joanna Dyduch - Doktor Nauk Humanistycznych. Absolwentka kierunku
Stosunki Międzynarodowe i Politologii, Uniwersytet Wrocławski. Stypen-
dystka programu rządowego państwa Izrael. Specjalistka z zakresu stosun-
ków polsko-izraelskich. Członkini zało\ycielka Towarzystwa Polsko-
Izraelskiego "Nadzieja-Hatikvah" i przewodnicząca tego stowarzyszenia.
1
Koncepcja narodu osnuta jest zwykle na zbiorze mitów i symboli, po-
zwalających ludziom identyfikować się z określoną grupą1. O przynale\ności do
danej grupy decyduje, tak głęboka wiara jednostki w bycie jej częścią, jak rów-
nie\ akceptacja tej\e jednostki przez ową grupę. Siłę narodowi daje poczucie
wspólnej to\samości zródłem, której mo\e być historia, ale równie\ wierzenia
religijne2. W przypadku śydów, zwłaszcza tych w Izraelu, głównym budulcem
to\samości narodowej jest judaizm. Święta \ydowska księga Tora to opowieść o
przymierzu śydów z Bogiem oraz ich predestynacji. Jest to tak\e zbiór praw i
nakazów, będących podwaliną ładu społecznego. Z drugiej zaś strony Biblia opi-
suje wiele wydarzeń mających miejsce w przeszłości, a związanych z narodem
\ydowskim. Jak pisze I.olović, polityka to w największej mierze sprawa sym-
boli a symbole w polityce nie są jedynie środkiem (propagandowym, retorycz-
nym, demagogicznym) pozwalającym uzyskać i kontrolować polityczną moc,
która przejawia się w innej niesymbolicznej płaszczyznie rzeczywistość 3. Dla
śyda Izraelczyka, niewyczerpanym zródłem symboli, postaw i sytuacji symbo-
licznych jest właśnie Tora. Z tej to przyczyny w izraelskim dyskursie publicznym
niezwykle chętnie i często sięga się do niej. Ten zaś, kto zyska w mniemaniu spo-
łeczeństwa prawo do interpretacji Tory, ma niewątpliwie ogromną moc.
Dzisiejszy Izrael, choć deklaruje świecki charakter, jest państwem czerpią-
cym legitymacje dla swojego istnienia właśnie z judaizmu. Twórcy nowo\ytnego
Państwa śydowskiego, mimo \e afiszowali się swym laicyzmem, często i chętnie
sięgali do biblijnych wzorów męstwa, odwagi, czy roztropności. Król Dawid, Sa-
lomon czy Moj\esz byli ikonami i archetypami dla budowniczych nowego społe-
czeństwa śydów Hebrajczyków, odrzucających i potępiających idee \ycia w
Diasporze. Chocia\ współczesne państwo Izrael, przez pierwsze 30 lat swego ist-
nienia rządzone był przez syjonistów socjalistów z Dawidem Ben Gurionem na
czele, głęboko potępiających idee państwa religijnego i pragnących wyraznie od-
dzielić sprawy świeckie od religijnych, to akcenty religijne były stałym elemen-
tem izraelskiego pejza\u społeczno politycznego. Od momentu powstania pań-
stwa Izrael w maju 1948 roku, obecne były na tamtejszej scenie politycznej i w
\yciu społecznym ugrupowania o charakterze religijnym. Mało tego na mocy tak
zwanego historycznego partnerstwa , Narodowa Partia Religijna współrządziła
przez pierwsze 30 lat istnienia państwa, wchodząc w ka\dy rząd tworzony przez
partie Ben Guriona Mapai (prekursorka dzisiejszej Partii Pracy). Ugrupowania
religijne miały jednak znikomy wpływ na politykę państwa. Sytuacja zmieniła się
w latach 70., gdy Mapai straciło pozycje partii predominującej, a do władzy do-
szedł prawicowy Likud4. W Izraelu był to czas du\ych zmian. Wojna Sześcio-
1
W. Sitek, Mit społeczny jako problem metodologiczno społeczny, [w]: W. Wrzesiński, Polskie
mity polityczne w XIX i XX wieku, Wrocław 1996r., s.7.
2
A. Antoszewski, R. Herbut, Leksykon politologii, Wrocław 1998, s. 226.
3
I. olović, Polityka symboli, Kraków 2001r., s. 5.
4
Patrz więcej, między innymi w: R. Y Hazan,, M. Maor [ed.], Parties, Elections and Cleavages.
Israel in Comparative and Theoretical Perspective, Frank Press, London 2000; A. Diskin, The
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
2
dniowa w 1967 roku i pózniejsza wojna Yom Kippur w 1973 roku, były impulsem
do poszukiwania nowych ideologii, powrotu do tradycji i swego rodzaju renesan-
sem myśli narodowej, inspirowanej religią. Powstawały nowe ruchy i organizacje
religijne, zagospodarowujące znaczną część izraelskiej sceny politycznej. Popar-
cie - nowe ugrupowania o charakterze narodowo religijnym - zyskiwały głównie
wśród średniozamo\nej, religijnej, przewa\nie sefardyjskiej, części społeczeń-
stwa. Grupą docelową i filarem działalności organizacyjnej, dla nowych partii
były środowiska osadników (szczególnie dynamicznie rozwijające się po 1967
roku) oraz nowych emigrantów.
Generalnie izraelskie ugrupowania religijne mo\na by podzielić, ze
względu na stosunek do państwa, na dwie grupy: religijnych syjonistów i antysy-
jonistów. Ci drudzy, zawsze pozostawali w zdecydowanej mniejszości. Natomiast
patrząc na ruchy religijnych syjonistów trzeba dodać, \e od początku były wśród
nich ugrupowania działające i akceptujące zasady systemu, ale równie\ organiza-
cje ekstremistów, nawołujące do radykalnych zmian oblicza państwa, a w walce
politycznej posługujące się przemocą i terrorem.
W tym artykule chciałabym przyjrzeć się niezwykle barwnej i budzącej
wiele emocji postaci Rabina Meira Kahane. Dla jednych terrorysty, dla innych
bohatera narodowego. Są grupy, które po dziś dzień widzą w nim lidera ducho-
wego, mistyka i człowieka wielkiej pobo\ności, inni uwa\ają, \e był demago-
giem, ekstremistą, a swym postępowaniem szkodził śydom i Izraelowi.
1. BIOGRAFIA RABINA MEIRA KAHANE.
Meir David Kahane urodził się 1 sierpnia 1932 roku w Nowym Jorku. Je-
go ojciec Charles Kahane, był rabinem zaanga\owanym w działalność ruchu re-
wizjonistów syjonistycznych, a częstym gościem w domu Kahane był sam Wła-
dimir śabotyński bliski przyjaciel ojca Meira - Charlesa. Jako młody chłopak
Meir, był aktywnym działaczem Betar paramilitarnej organizacji młodych syjo-
nistów związanych z rewizjonistami5.
Meir odebrał staranne świeckie wykształcenie, był absolwentem wydziału
prawa Uniwersytetu Nowojorskiego o specjalności prawo międzynarodowe. Stu-
dia rabinackie natomiast ukończył w słynnej nowojorskiej jesziwie Mir na Bro-
oklynie. Przez dłu\szy czas -do połowy lat 60 - był dziennikarzem i wydawcą
periodyku zaadresowanego do amerykańskich śydów Jewish Press 6.
W latach 60. Meir Kahane pracował dla FBI, jego głównym zajęciem było roz-
pracowywanie ruchów i organizacji działających przeciwko wojnie w Wietnamie.
Posługując się fałszywym nazwiskiem Michael King dziennikarza z Południo-
Last Days of Jerusalem. Understanding the New Israeli Democracy, Franc Class; London Port-
land, OR; 2002.
5
D. Shyovitz, Rabbin Meir Kahane, [w]:
http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/kahane.html, stan z 08.11.2004r.
6
Biography of Rabbi Meir Kahane, HY D, [w]: http://www.kahane.org/biography.html, stan z
04.11.2005r.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
3
wej Afryki7, stał się członkiem nielegalnego Stowarzyszenia Johna Bircha, co
pomogło mu na zlecenie FBI rozpracować organizację. Pikanterii postaci dodają
związki z amerykańskim mafiosem Joe Colombo, do których rabin przyznał się w
wywiadzie na łamach magazynu Playboy w 1972 roku.
Wa\nym wydarzeniem w \yciu Kahane był zało\enie przez niego w 1968
roku, śydowskiej Ligi Obrony ( Jewish Defense League ). Organizacja miała
początkowo na celu ochronę \ydowskiej biedoty zamieszkującej ubogie dzielnice
Nowego Jorku. Potrzeba ta zrodziła się z narastającego napięcia między społecz-
nością \ydowską a Afroamerykanami8. Z czasem Liga zaczęła organizować tak\e,
pomoc dla śydów w ZSRR. Jednak\e metody działania i instrumenty, jakimi po-
sługiwała się organizacja były bardzo kontrowersyjne. Zastraszano przeciwników,
nierzadko u\ywając przemocy. Hasłem przyświecającym Lidze było: Nigdy
więcej , nie chodziło jednak to by Holokaust nie wydarzył się jeszcze raz. Kahane
stworzył Ligę, by ju\ nigdy śydzi nie ginęli bezbronni, odarci z resztek godności
jak w czasie II wojnie światowej. Temu celowi miał słu\yć między innymi, orga-
nizowany przez Ligę nielegalny handel bronią.
W 1969 roku Rabin Kahane przeprowadził się wraz z rodziną do Izraela.
Szybko rozpoczął tam działalność społeczno polityczną, powołując do \ycia
partię polityczną - Kach. W 1976 roku partia Kach po raz pierwszy wystartowała
w wyborach do Knesetu, nie zdobyła jednak wystarczającego poparcia, by uzy-
skać miejsce w izraelskim parlamencie, podobnie w kolejnych wyborach w 1980
roku. Wymagany próg wyborczy (1%), ugrupowanie M. Kahane przekroczyło
dopiero w wyborach w 1984, wprowadzając do parlamentu jednego przedstawi-
ciela, którym oczywiście był M. Kahane. Co prawda poparcie dla partii w trakcie
kadencji parlamentu wzrastało (sonda\e dawały partii Kach do 12 mandatów
przed wyborami w 19889), to jednak ze względu na głoszone przez nią poglądy
została wykluczona z wyborów w 1988 roku10. Było to mo\liwe dzięki poprawce
do Prawa Generalnego Kneset , przyjętej wspólnie przez Partie Pracy i Likudu
31 czerwca 1985 roku. Zgodnie z nowym ustawodawstwem, głoszenie i nawoły-
wanie do rasizmu i nie uznawanie demokratycznego charakteru państwa dyskwa-
lifikowało kandydatów z danej listy z wyborów11.
Kahane wielokrotnie wchodził w kolizję z izraelskim prawem. W 1980
roku został on skazany na karę 6 miesięcy więzieni, za przygotowywanie prowo-
kacyjnych akcji na Wzgórzu Świątynnym w Jerozolimie.
7
Wikipedia Encyclopaedia, Meir Kahane, [w]: http://www.answers.com.topic/meir-kahane, stan z
31.03.2005r.
8
Izraelskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, The Kach movement background,
http://www.mfa.gov.il/MFA/Government/Law/Legal+Issues+and+Rulings/THE+KACH+MOVE
MENT+-+BACKGROUND+-+03-Mar-94.htm, stan z 08.11.2004r.
9
Biography of Rabbi Meir Kahane, HY D, http://www.kahane.org/biography.html, stan z
04.11.2005r.
10
Partia Kach, strony internetowe Knesetu [w]:
http://www.knesset.gov.il/faction/eng/FactionPage_eng.asp?PG=41, stan z 19.09.2005r.
11
Prawo Generalne Kneset , [w]: http://www.knesset.gov.il/laws/special/eng/basic2_eng.htm;
stan z 17.09.2005.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
4
Znaczną popularność zyskał w 1982 roku, gdy na prośbę izraelskiego rządu prze-
konał grupę \ydowskich osadników z Synaju, by ci dobrowolnie opuścili terytoria
przeznaczone do zwrotu Egiptowi. Chodziło szczególnie o grupę ekstremistów w
osadzie Yamit, którzy zabarykadowali się w synagodze gro\ąc, \e popełnią zbio-
rowe samobójstwo12.
5 listopada 1990 roku Rabin Meir Kahane podczas wykładu w Nowym
Jorku został zastrzelony przez egipskiego terrorystę El Sayyid a Nosair a. Sche-
dę po Meirze Kahane przejął jego najmłodszy syn Beniamin, polityczny przy-
wódca \ydowskich osadników na Zachodnim Brzegu Jordanu, lider organizacji
Kach Chai (Kach śyje) oraz rabin i dyrektor zało\onej przez Meira jesziwy. Ba-
niami podzielił los swojego ojca: został zamordowany wraz z \oną Libby 31
grudnia 2001 roku. Na czele partii Kach stanął wówczas Baruch Merzel.
2. IZRAEL I JEGO SPRAWY OCZYMA RABINA KAHANE.
2.1. śYDZI I NIE- śYDZI.
Bycie śydem dla Kahane było czymś wyjątkowym, ta wyjątkowość zaś,
pochodzi od samego Boga. Tora Święta Księga śydów czyni z nas, mówi Ka-
hane, wielką rodzinę13. Przymierze zawarte z Bogiem wyró\nia śydów i zobo-
wiązuje do lojalność wobec Stwórcy i współwyznawców oraz do pielęgnowania
tradycji. śyd wierny przymierzu z Bogiem, nie mo\e dokonywać swobodnego
wyboru stylu \ycia, jego postępowanie musi być zgodne z nakazami Tory14. Bóg
stworzył człowieka by ten \ył w zgodzie z jego prawem Halachą - i dzięki temu
osiągał świętość. Jest to kwintesencja istnienia świata i roli, jaką człowiek ma w
nim do spełnienia. Naród \ydowski zgodnie z boską koncepcją, odczytywaną
przez Kahane, winien mieszkać w Izraelu, tam się rozwijać i wzrastać. Jedynie to,
da śydom poczucie spełnienia i szczęścia, i jest w stanie doprowadzić ich do
świętości. Z drugiej jednak strony, \ycie w Izraelu nie jest dla Kahane jedynie
spełnieniem zachcianki czy marzenia, ale jest wypełnieniem obowiązku dobrego
śyda. Dodaje równie\, \e dla niego człowieka, który urodził się i dorastała w Sta-
nach Zjednoczonych, Izrael nie jest atrakcyjny, tak z geograficznego, jak i mate-
rialnego punktu widzenia, ale podjął decyzję emigracji by wypełnić zobowiązanie
wobec swojej rodziny i Boga. śydzi, pisze Kahane, dzielą wspólne przeznaczenie,
dlatego ich obowiązkiem jest kochać i szanować współwyznawców. Muszą oni
pamiętać, \e w historii nie mieli nigdy i nie będą mieć stałego sojusznika, dlatego
mogą liczyć tylko na siebie nawzajem. Bycie śydem w mniemaniu Kahane to nie
12
Izraelskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, The Kach movement background,
http://www.mfa.gov.il/MFA/Government/Law/Legal+Issues+and+Rulings/THE+KACH+MOVE
MENT+-+BACKGROUND+-+03-Mar-94.htm, stan z 08.11.2004r.
13
M. Kahane, Why be Jewish?, [w]: http://www.kakane.org/meir/whybejewish.html, stan z
0511.2004r., s.1.
14
M. Kahane, The G-d of History, [w]: http://www.kahane.org.meir/jewsh_g-g.html, stan z
05.11.2004r., s.2-3.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
5
tylko przynale\ność do jednego z narodów, ani te\ nie wyznawanie pewnej religii,
jest to natomiast pewna koncepcja ludu świętego, uświęconego przymierzem.
Tylko, gdy religia ziemia i naród idą w parze, bycie śydem ma sens.
Krytykował twórców nowo\ytnego Izraela syjonistycznych socjalistów, którzy
chcieli stworzyć państwo świeckie. Mówił, \e strach przed antysemityzmem, jaki
im przyświecał i legitymował ich poczynania, nie jest wystarczającym powodem
dla istnienia Państwa śydowskiego. Jedynym, co w pełni uzasadnia istnienie i
trwanie Izraela jest Tora. Koncepcja syjonizmu musi iść w parze z judaizmem,
inaczej jest ona pozbawiona legitymizacji i nie ma większego sensu15.
Dyskredytował tak\e liberalny judaizm twierdząc, \e jego zwolennicy utylitarnie i
wybiórczo traktują Torę. Mówił wręcz, \e jest on raczej świecką filozofią, a nie
nurtem religijnym. Kahane twierdził, \e bli\si są mu tacy duchowi liderzy jak
Papie\ czy Chomeini, ni\ liberalni rabini. Jest tak ze względu na sposób, w jaki
patrzą na relację Boga z człowiekiem. Wolę Boga nale\y traktować bezkrytycz-
nie, w relacjach Bóg człowiek , nie ma miejsca na kompromis.
Konsekwencją błędnego postrzegania przynale\ności do narodu \ydowskiego, jest
zdaniem Kahane - niezdrowa sytuacja, w której niereligijni Izraelczycy, mają pro-
blem z określeniem swojej to\samości. Problem ów tkwi przede wszystkim w
określeniu komponentów \ydowskiej to\samości. Kahane pyta co, jeśli nie religia
czyni z człowieka śyda. Odrzuca on popularną koncepcję istnienia narodu He-
brajczyków Izraelczyków, którzy jako grupa ró\nią się od śydów w ogóle. Ka-
hane mówi, \e jeśli dzisiejszy Izraelczyk od\egnuje się od religii, pozbawia go to
prawa do ziemi historycznej Palestyny. Bo przecie\ to judaizm był, jest i będzie
najwa\niejszą inspiracją dla syjonizmu. To przecie\ religijny śyd modli się trzy
raz dziennie o powrót do Syjonu, to religia wzbudzała tęsknotę za świętym mia-
stem Jeruzalem i tylko bycie śydem daje prawo do powrotu. Nazywanie siebie
niereligijnym syjonistą dla Kahane jest absurdem. Dla rabina Kahane syjonizm to
nic więcej jak, wypełnianie bo\ego nakazu, by osiedlić się i mieszkać w Erec
Israel.
Meir Kahane twierdził, \e niewybaczalnym grzechem jest ateizm. Argumentuje
on, \e jedynym, co pozwoliło śydom zachować to\samość przez 2000 lat wygna-
nia, była religia. Dziś, kiedy śydzi w końcu \yją we własnym kraju, religijna po-
pulacja jest wyśmiewana, dyskredytowana i stanowi mniejszość16. Pisał on wręcz
o wojnie między religijnymi i niereligijnymi śydami. Jest to wojna cywilizacji, tej
uświęconej, czystej z tą zepsutą, to wojna między wartościami i ideami. Zachod-
nią cywilizację, jaka przynosi laicyzację społeczeństwa, Kahane nazywał zarazą,
która czyni z Izraela koszmar17. Podą\anie za iluzją przyjemności, lansowanych
przez świat zachodni, a odrzucenie prawd i nakazów Tory, mo\e doprowadzić do
15
M. Kahane, Jews and Jews, [w]: http://www.kahane.org/meir/jews.html, stan z 05.11.2004r.,
s.3.
16
M. Kahane, Listen World, listen Jew, 1978, [w]: http://www.kahane.org/meir/listen.html, stan z
05.11.2004r., s.1
17
M. Kahane, Jews and Jews, [w]: http://www.kahane.org/meir/jews.html, stan z 05.11.2004r.,
s.1.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
6
wewnętrznej destrukcji państwa. Kahane pisze:, Jeśli myślisz, \e to, o co nasz
naród walczył, do czego dą\ył i za co umierał tak długo, nie jest wiele warte i
mo\na to wyrzucić, dla dobrej pracy albo dziewczyny z pewnością obudzisz się
pewnego dnia ze złamanym sercem i złamaną duszą 18.
Zgodnie z wolą Boga istnieje mur między śydami i nie- śydami 19. Jeśli bo-
wiem Izrael ma być Państwem śydowskim tak jak tego chce Stwórca, muszą w
nim mieszkać śydzi. To śydzi i tylko śydzi, więc będą obywatelami Izraela. Nie
ma mo\liwości stworzenia kategorii \ydowskiego obywatelstwa dla nie - śydów.
Kahane dopuszcza mo\liwość by w Izraelu mieszkali nie śydzi, równie\ Ara-
bowie, pod warunkiem, \e akceptowaliby \ydowski, religijny charakter państwa i
przestrzegali prawa halachicznego. Posiadaliby oni status obcokrajowców , bez
mo\liwości uzyskania obywatelstwa. Taki mieszkaniec Izraela, otrzymałby prawa
socjalne, ale nie byłby obywatelem. Tym samym pozbawiony byłby praw poli-
tycznych. Co prawda Kahane twierdzi, \e nie ma ró\nicy między Arabami, a in-
nymi nie- śydami. Uwa\a jednak, \e poniewa\ zna Arabów bardzo dobrze wie, \e
nie zaakceptowaliby tych warunków20.
By przynale\eć do narodu wybranego, trzeba nie tylko respektować zasady Tory,
ale trzeba być religijnym i prawdziwie praktykującym. Dla Kahane dobrym śy-
dem jest tylko osoba religijna. Laicyzacja śydostwa europejskiego w XIX i XX
wieku była jego zdaniem wielką katastrofą, poniewa\ jej konsekwencją była asy-
milacja. Zasymilowany śyd stracił czujność i uwierzył, \e mo\e na przykład być
Niemcem, Polakiem czy Austriakiem. Holokaust pokazał jak wielki popełnił on
błąd. Kahane widział zasadniczą ró\nicę między tymi, którzy urodzili się śydami,
ale przez wybory swojego \ycia przestali nimi być, a autentycznymi śydami.
Wiele razy podkreślał, \e miejscem śydów jest Izrael. Ostrzegał, \e pomimo
względnie dobrych warunków \ycia społeczności \ydowskiej w dzisiejszej Euro-
pie i Ameryce, trzeba pamiętać, \e zawsze mo\e powtórzyć się tragedia pogro-
mów, czy Holokaustu. Dzisiaj jest dobrze, bo Europa nie boryka się z problemami
ekonomiczno społecznymi, jeśli się to zmieni, nale\y oczekiwać zdaniem Kaha-
ne eksplozji antysemityzmu. Dlatego śydzi naprawdę bezpieczni będą we wła-
snym domu Izraelu. Bóg nie chce by śydzi mieszkali w rozproszeniu, chce by
mieszkali w podarowanym im przez Boga domu Izraela. Jeśli ci postępują inaczej,
muszą liczyć się z ryzykiem21.
W jednym z wywiadów Kahane przyznał, \e wiedziona przez niego partia Kach
od początku liczyła na zrozumienie i poparcie śydów sefardyjskich. Sefardyjczy-
cy, którzy do Izraela przebyli z krajów arabskich, mieli zdaniem Kahane szcze-
18
M. Kahane, Why be Jewish?, [w]: http://www.kakane.org/meir/whybejewish.html, stan z
05.11.2004r., s.1.
19
R. Merui, P. Simonnot, Israel s Ayatollahs: Meir Kahane and the Far Right in Israel, New
York, Saqi Books, 1987. [w]: http://www.kahane.org/meir/interview.htm; stan z 11.05.2004r., s.2.
20
M. Kahane, The Arabs in Erec Israel, [w]: http://www.kahane.org/meir/arabs.html , stan z
05.11.2004r., s.2.
21
M. Kahane, Regretting the exile, [w]: http://www.kahane.org/meir/exile.html, stan z
10.112004r., s.1.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
7
gólnie rozumieć potrzebę, transferu Arabów z Izraela, którego był orędownikiem.
Jako ludzie, którzy przez wiele pokoleń, \yli wśród Arabów wiedzą, \e śydzi i
Arabowie nigdy nie będą \yć w symbiozie. Podkreślał równie\, \e Sefardyjczycy
są najbardziej wartościową grupa społeczną w Izraelu. Nie zostali oni dotknięci
skazą liberalizmu społecznego, nie chcieli się nigdy asymilować i nie byli zwo-
lennikami laicyzacji, jak śydzi europejscy. Przeciwnie w okresie Diaspory, pielę-
gnowali obyczaje i byli wierni tradycji \ydowskiej.
Rabin Kahane był zagorzałym przeciwnikiem mał\eństw mieszanych. Przypomi-
nał, \e tego rodzaju związki są zakazane przez Halachę. Zauwa\a, \e problem ten
dotyka nie tylko śydów w Diasporze, jest on widoczny tak\e w Izraelu. Jego zda-
niem niemal w ka\dej arabskiej wiosce w Izraelu mo\na znalezć, \ydowskie
dziewczęta, które poślubiły Arabów. Są to, jak twierdzi, głównie Sefardyjki, z
biednych rodzin, skuszone arabskimi pieniędzmi, samochodami, etc. Dramatyzm
sytuacji polega na tym, \e ich dziadkowie, czy rodzice przybyli do Erec Israel na
przykład z Maroka, gdzie pielęgnowali tradycje judaizmu przez 2000 lat, a one
urodzone w Państwie śydowskim nie potrafią docenić daru, jaki otrzymały od
losu. Kahane dodaje, \e gdyby mógł uczyniłby z mał\eństw mieszanych przestęp-
stwo, a tych któ\ weszliby w zakazane związki, karałaby karą grzywny, a nawet
więzienia.
Kahane określał siebie mianem nacjonalisty. Państwo Izrael miało być państwem
wolnym od obcych wpływów religijnych, kulturowych i ideowych. Chciałby w
Izraelu mieszkali tylko śydzi. Co prawda, ka\dy mo\e stać się, po pomyślnej
konwersji religijne, śydem. Kahane podkreślał, \e nie krew a filozofia \yciowa,
kultura i idee czynią z człowieka śyda. W idealnym Erec Izrael nie byłoby miej-
sca na mał\eństwa mieszane, na liberalnych wyznawców judaizmu, na ateistów,
komunistów, a przede wszystkim na nie-śydów22.
2.2. PACSTWO I PRAWO.
Dla rabina Meira Kahane, Izrael nie jest zwykłym państwem a jest pewną kon-
cepcją. Nie chodzi tu bynajmniej o koncepcję socjalizmu, nacjonalizmu, czy innej
wymyślonej przez ludzi filozofii. Koncept ów pochodzi od Boga23. W wersji mi-
nimum Izrael musi być zamieszkiwany w większości przez śydów, którzy w pań-
stwie tym będą posiadać zwierzchnią władzę i będą stanowić prawa. Takie roz-
wiązanie jednak niesie ze sobą ryzyko, co stanie się, bowiem, gdy Arabowie
mieszkający w Izraelu będą rozmna\ać się w szybkim tempie i staną się większo-
ścią? Meir Kahane pytał: Czy Izrael pozostanie Państwem śydowskim? Czy
22
M. Kahane, The Arabs in Erec Israel, [w]: http://www.kahane.org/meir/arabs.html , stan z
05.11.2004r., s.1.
23
M. Kahane, Listen World, listen Jew, 1978, [w]: http://www.kahane.org/meir/listen.html, stan z
05.11.2004r., s.2.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
8
będziemy musieli zaakceptować fakt, \e to Arabowie podejmują decyzje? 24.
Zgodnie z zasadami nowoczesnej demokracji, nale\ałoby udzielić na powy\sze
pytania pozytywnej odpowiedzi. Kahane widzi jaskrawą sprzeczność między de-
mokracją a syjonizmem. Jego zdaniem zaakceptowanie zasad demokracji godzi-
łoby w idee Państwa śydowskiego. Demokracja, która zakłada równe prawa dla
wszystkich bez względu na identyfikacje narodową czy religię i syjonizm, który
głosi idee Państwa śydowskiego nie są do pogodzenia. Dlatego te\ zdaniem rabi-
na Kahane, Deklaracja Niepodległości Izraela, jest dokumentem pozbawionym
logiki, a jej twórcy to schizofrenicy . Poniewa\ Deklaracja to jedno z najwa\-
niejszych dokumentów i stanowi wykładnię dla prawodawstwa izraelskiego,
wszelkie prawa, które powstały w oparciu o nią, są legislacyjnymi bublami. Ka-
hane sądził, \e jedynym ratunkiem dla Izraela jest głęboka przemiana systemowa
państwa. Poni\ej przestawione zostaną jego pomysły reform systemu polityczno
społecznego w Izraelu.
yródłem prawodawstwa w Państwie śydowskim powinien być Judaizm. Demo-
kracja jest mo\liwa, ale tylko w sytuacji bezwzględnego zaakceptowania prawd
zapisanych w Torze. Halacha musi mieć charakter absolutnych i bezdyskusyjnych
nakazów, gwarantowanych sankcjami. Judaizm dla Kahane jest zbiorem wartości,
nadających \yciu sens, natomiast jedyną wartością znanej nam demokracji, jest
materializm i konsumpcjonizm. Demokracja lansuje niebezpieczną, zdaniem Ka-
hane, koncepcję pragnienia by mieć więcej i więcej. Podnoszenie standardu \y-
cia nie idzie w parze z rozwijaniem swojego wnętrza, przeciwnie dla wielu dzi-
siejszych Izraelczyków wa\niejsze jest wygodne \ycie, ni\ \ycie zgodne z Torą.
Rabin Kahane obawia się, \e Izraelczycy gotowi są zrobić wszystko, w tym oddać
świętą Ziemię Izraela (przede wszystkim Zachodni Brzeg), gdyby Ameryka im to
nakazała, pod grozbą zamro\enia pomocy finansowej. Paradoksalnie Kahane wi-
dzi w Ameryce największego sprzymierzeńca i gwaranta sprawy Izraela.
Modelowe Państwo śydowskie powinno, zdaniem Kahane mieć króla, ewentual-
nie prezydenta. Najwy\sza władza winna jednak le\eć w rękach sądu rabiniczne-
go25. Dopuszczał on istnienie parlamentu, któremu powierzyłby sprawy, na przy-
kład armii bądz więzień, o których nie wypowiada się Tora. Bezsprzecznie naj-
wy\szym prawem byłaby Halacha \ydowskie prawo religijne. I tak respektowa-
nia i świętowanie dnia odpoczynku szabatu, byłoby obowiązkowe dla wszyst-
kich mieszkańców Izraela. Oznaczałoby to w skróci między innymi, \e podró\o-
wanie w szabat byłoby niemo\liwe. Wszystkie punkty gastronomiczne, restaura-
cje, sklepy z \ywnością musiałyby sprzedawać jedynie koszerne produkty. Insty-
tucją uprawnioną do interpretowania Halachy byłby Najwy\szy Sąd Rabiniczny -
Sanhedryn. Członkowie Sądu Najwy\szego nie byliby wybierani przez obywateli,
a nominowani.
24
R. Merui, P. Simonnot, Israel s Ayatollahs: Meir Kahane and the Far Right in Israel, New
York, Saqi Books, 1987. [w]: http://www.kahane.org/meir/interview.htm; stan z 11.05.2004r.
25
Ibidem.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
9
Państwo rządzone prawem Tory, nie gwarantowałoby na przykład wolności sło-
wa, oprócz tego, przy zało\eniu, \e istniałby Sanhedryn dopuszczalna byłaby
kara śmierci, której dzisiejsze prawodawstwo Izraela nie przewiduje.
Zmiana systemu edukacji jest dla Kahane celem priorytetowym. Edukacja finan-
sowana przez państwo, w wizji Rabina Kahane byłaby w przewa\ającej części
religijna. Tylko w taki sposób mo\na byłoby zachować \ydowski charakter pań-
stwa. śycie społeczne poddałby on kontroli państwa, przy czym sprawy socjalne
chciał oddać w ręce Agencji śydowskiej, która miałaby być organizacją prywat-
ną. Dzięki temu państwo nie musiałoby wypłacać na przykład zasiłków rodzin-
nych, a Agencja śydowska robiłaby to tylko dla \ydowskich mieszkańców Izra-
ela. Kahane uwa\ał równie\, \e jawną niesprawiedliwością jest, \e tylko \ydow-
ska młodzie\ słu\y w wojsku lub jak w przypadku młodzie\y religijnej odpraco-
wywuje wojsko w formie tak zwanej narodowej słu\by (National Service).
Twierdził, \e Arabowie równie\ powinni zostać objęci obowiązkiem owej naro-
dowej słu\by. Budowaliby na przykład drogi lub wykonywaliby inne cię\kie ro-
boty. To uczyniłoby ich \ycie trudniejszym zachęcając ich tym samym do
opuszczenia Izraela. Kolejnym impulsem do podjęcia decyzji o opuszczeniu Izra-
ela miałby być zakazanie Arabom korzystania z pla\ u\ywanych przez śydów.
Tak by arabscy mę\czyzni nie mogli patrzeć na \ydowskie dziewczęta. Kahane
chciał tak\e wyczyszczenia izraelskiego radia i telewizji z szalonych i niebez-
piecznych ludzi lewicy, którzy ka\dego dnia niszczą kraj od wewnątrz 26.
Utworzenie państwa Izrael w 1948 roku, zwiastuje, zdaniem rabina rozpoczęcie
ery Mesjasza. Kiedy mieszkańcy Izraela wyka\ą się pobo\nością Mesjasz przybę-
dzie. Jeśli naród wybrany zasłu\y \yciem zgodnym z Halachą przybycie Zbawi-
ciela nastąpi w glorii i chwale, która spłynie na ludzi. Jeśli jednak śydzi nie będą
pobo\ni i wytrwali w swym oczekiwaniu na Zbawcę ześle on na nich ogromne
cierpienia27.
Wypowiadając się na temat granic Izraela, Kahane przyznaje, \e o tych\e grani-
cach mowa jest w Biblii. Zgonie, z którą Państwo śydowskie powinno sięgać na
południu El Arish, co powoduje, \e cały północny Synaj jest w granicach Izraela.
Na wschodzie granica winna przebiegać wzdłu\ zachodniego brzegu rzeki Jordan.
Erec Izrael zdaniem Meira Kahane, powinien w swych granicach zawierać, część
dzisiejszego Libanu, Syrii a nawet Iraku. Tak wytyczone granice są zdaniem Ka-
hane, wersją minimum. Jest to ziemia, pisze Kahane, po której, stąpali Abraham i
jego synowie, gdzie rozgrywały się losy Jakuba i Izaaka, Dawida i Saula28. Kaha-
26
M. Kahane, I Am Not Ashamed, [w]: http://www.kahane.org/meir/Noashamed.htm, stan z
05.11.2004r. s.2.
27
M. Kahane, Ha Atzmaut (Independence Day), [w]:
http://www..Kahane.org/meir/independenceday.htm, stan z 05.11.2004r., s.3.
28
M. Kahane, Why be Jewish?, [w]: http://www.kakane.org/meir/whybejewish.html, stan z
05.11.2004r., s.2.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
10
ne nakłania i przekonuje do emigracji śydów Diaspory do Izraela, mówi, \e śy-
dzi potrzebują Ziemi Izraela a ona potrzebuje ich 29.
Stolicą Państwa śydowskiego jest w wizji Kahane, oczywiście Wieczne Miasto
Jeruzalem. W najświętszym miejscu stolicy - Wzgórzu Świątynnym - górować
nad miastem będzie znowu \ydowska trzecia Świątynia Jerozolimska30.
Jeśli chodzi o program społeczno ekonomiczny, Kahane był orędownikiem
prywatnej własność. Sam mówił o sobie jako o ekonomicznym liberale. Chciał by
do Izraela przypływał zagraniczny kapitał, a rząd, stwarzał dogodne warunki dla
inwestycji i rozwoju przedsiębiorczości. Zastrzega jednak, \e ów zagraniczny
kapitał , winien pochodzić od śydów z Diaspory. Widział jednocześnie potrzebę
stworzenia zabezpieczeń społecznych, ró\nych jednak dla śydów i nie-śydów.
2.3 ŚWIAT ARABSKI A IZRAEL.
Kahane często powtarzał, \e istnieje bardzo wiele ró\nic między światem arab-
skim a światem \ydowskim. Są to ró\nice nie do przezwycię\enia i powodują, \e
współ\ycie Arabów z śydami jest niemo\liwe. Ró\nice te tkwią w odmiennym
systemie wartości, a co za tym idzie innym spojrzeniu na świat i swoje w nim
miejsce. Szczególnym problemem są dla rabina Arabowie palestyńscy31 po pierw-
sze, poniewa\ śydzi muszą dzielić z nimi przestrzeń \yciową, a po drugie, dlate-
go \e, zgłaszają oni pretensje do ziemi i państwa na ziemi historycznej Palesty-
ny32.
Błędem i naiwnością lewicy izraelskiej jest wiara, \e mo\na kupić Arabów ,
posyłając ich na hebrajskie uniwersytety, podnosząc ich standard \ycia. Tłuma-
czenie Arabom, \e śydzi przybywając do Palestyny zastali tam pustynie , a dziś
uczynili z niej kwitnący ogród , jest naiwne. Mądry, dumny Arab odpowiada:
wtedy to była moja pustynia, dziś jest to nie mój ogród . Arabowie - zdaniem
Kahane - nigdy nie pogodzą się z obecnością śydów w Palestynie, nigdy te\ nie
zrozumieją i nie zaakceptują nakazów boskich wobec śydów. Dlatego te\ - mówi
Kahane - Arabowie muszą opuścić Izrael . Stać to się powinno jak najszybciej,
poniewa\ demografia i czas gra na niekorzyść Państwa śydowskiego. Najbardziej
problematyczną grupą Arabów, są dla Kahane nie Arabowie z Terytoriów Oku-
powanych, (czyli ze Strefy Gazy i Zachodniego Brzegu Jordanu), lecz ci, którzy
posiadają izraelskie obywatelstwo. Rabin Kahane nie zgadza się z koncepcją
aneksji Terytoriów Okupowanych, razem z mieszkającymi tam Arabami. Podkre-
śla, \e ostatnią rzeczą, jaka potrzebna jest Izraelowi to rzesza Arabów w granicach
29
Ibidem.
30
M. Kahane, The G-d History, [w]: http://www.kahane.org/meirjewish_g-d.html, stan z
05.112004r., s.2.
31
Kahane celowo unika sformułowania Palestyńczycy , uwa\a \e nie ró\nią się oni zasadniczo
niczym od innych Arabów, odmawia im ty samym odrębności narodowej.
32
M. Kahane, The Arabs in Erec Israel, [w]: http://www.kahane.org/meir/arabs.html , stan z
05.11.2004r., s.1.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
11
państwa, którzy cieszyliby się tymi samymi prawami, co śydzi Argumentuje, \e z
chwilą, gdy izraelscy Arabowie uzyskają większość w demokratycznym Państwie
śydowskim, będzie to jego koniec. Zmienią oni prawo i charakter tego państwa, a
śydom pozostanie spakować walizki i uciekać. Kahane apeluje by działać zanim
nie jest za pózno.
Rozwiązaniem problemu, jakim są dla Izraela Arabowie, jest zdaniem Kahane
ich transfer. Wielka akcja usunięcia populacji arabskiej z Izraela, poprzedzona
miałaby być ofertą rekompensaty finansowej, dla tych Arabów, którzy dobrowol-
ne opuściliby kraj. Wszystkich pozostałych trzeba byłoby usunąć siłą. Uzasadnie-
nie transferu jest zdaniem Kahane to, \e poprzez odseparowanie śydów od Ara-
bów, udałoby się ocali wiele istnień ludzkich33.
Z technicznego punktu widzenia planowany, przez Kahane transfer miałby odby-
wać się przez rzekę Jordan. Izraelczycy przewiesiliby mosty na Jordanie, którymi
przetransportowaliby wszystkich izraelskich Arabów do Jordanii. Sfinansowa-
nie przedsięwzięcia spoczywałoby na barkach Państwa śydowskiego, ale przede
wszystkim to śydzi z całego świat winni poczuwać się do odpowiedzialności za
Erec Israel i przeznaczyć na ten cel spore środki finansowe. Z drugiej strony, Ka-
hane przypomina, \e świat arabski jest winny śydom du\o pieniędzy. Chodzi tu o
majątki śydów sefardyjskich, którzy uciekli z krajów arabskich. W tekście Wy-
miana Populacji 34, Meir Kahane pisze, \e transfer Arabów z Izraela byłby swego
rodzaju wymianą populacji. Wylicza kolejno kraje arabskie, w których \ydowska
populacja sięgała nawet do kilkuset tysięcy ludzi, a które dziś nie posiadają wcale
bądz prawie wcale mniejszości \ydowskiej. To, \e w Algierii, Maroko, Tunezji,
Syrii, Libii, Egipcie, Iraku, Jemenie i innych krajach, po śydach nie pozostał na-
wet ślad było - zdaniem rabina - nie tylko efektem utworzenia państwa Izrael, ale
równie\ prześladowania śydów, licznych pogromów i krzywdzącego mniejszość
\ydowską prawodawstwa. Konkludując, Kahane pisze, \e od 1948 roku kraje
arabskie opuściło ok. 750 000 śydów: gdyby wymiana populacji między Pań-
stwem śydowskim i państwami arabskimi miała miejsce wkrótce po 1948 roku,
dysproporcje demograficzne byłyby na korzyść śydów35.
Niedorzecznym jest zdaniem rabina przyrównywanie jego pomysłu transferu Ara-
bów, do poczynań hitlerowców w czasie II wojny światowej. Twierdził, po pierw-
sze, \e śydzi w Niemczech nigdy nie traktowali niemieckiej ziemi jak własnej
ziemi, ukradzionej im przez Niemców. Kahane w swoich pismach pisze równie\,
\e niemieccy śydzi nie mordowali masowo Niemców, gwałcąc niemieckie kobie-
ty i zabijając niewinne dzieci. Dlatego nie mo\na porównać tych sytuacji36.
Meir Kahane uwa\ał, \e w relacjach z Arabami, śydzi nie mogą pozostawać bier-
ni wobec arabskiego terroru. Było on zwolennikiem koncepcji Oko za oko. Ząb
33
M. Kahane, They must go, [w]: http://www.kahane.org/meir/theymustgo.html, 05.11.2004r., s.1.
34
M. Kahane, An Exchange of Populations, [w]: http://www.kahane.org/meir/anExchange.htm,
stan z 05.11.2004r., s.1-2.
35
Ibidem.
36
M. Kahane, They must go, [w]: http://www.kahane.org/meir/theymustgo.html, 05.11.2004r., s.1-
2.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
12
za ząb . Kahane w swojej wizji Państwa śydowskiego, nie widzi tak\e miejsca
dla Arabów w Jerozolimie. Szczególnie dra\ni go obecność Muzułmanów na
Wzgórzu Świątynnym. Uwa\a, \e nie mają oni \adnego prawa do tego miejsca37.
Mówi, \e wybudowanie dwóch meczetów w najświętszym dla śydów miejscu,
było i pozostaje wielką prowokacją, i mo\na by było ją porównać do sytuacji
gdyby śydzi wybudowali w Kaabie (w Mekce), dwie synagogi. Dlatego Arabo-
wie muszą opuścić Wzgórze Świątynne. I je\eli jedynym sposobem by tak się
stało jest wysadzenie w powietrze meczetów, Kahane nie miałby nic przeciwko.
Dzisiejszy stan rzeczy, gdy śydzi nie mogą modlić się na Wzgórzu Świątynnym
jest dla Kahane nie do zaakcweptoania. Nie potrafi zrozumieć jak w Państwie
śydowskim, śyd nie ma wstępu do najświętszego miejsca judaizmu. Jego zda-
niem Izraelczycy błędnie zachowuje się jak okupant Jerozolimy, a nie jak jej wła-
ściciele, co wykorzystywane jest skrzętnie przez Arabów. Izraelska władza nie
dość, \e nie reaguje, na wysyłaną w świat informację o palestyńskich aspiracjach
uczynienia z Jerozolimy stolicy swojego państwa, to jeszcze pozostaje bierna wo-
bec aktów terroru na modlących się u podnó\a Wzgórza (przy Ścianie Płaczu),
śydów38. Kahane twierdzi, \e tylko ten, kto kontroluje Wzgórze Świątynne, kon-
troluje Jerozolimę, a ten, kto kontroluję Jerozolimę kontroluje całą Ziemię Świę-
tą39.
2.4 POKÓJ I WOJNA.
O wojnie czy pokoju decyduje Bóg. To on za pośrednictwem Tory, mówi jak po-
bo\ny śyd powinien postępować w określonej sytuacji. Z punktu widzenia dzi-
siejszego Izraela najwa\niejszym przesłaniem Tory jest przykaz utworzenia Pań-
stwa śydowskiego i osiedlania się w nim śydów z całego świata. Tora wyraznie
mówi, \e jest czas wojny i czas pokoju40. Kiedy zagra\a ci niebezpieczeństwo,
powinieneś się bronić i przemoc jest wtedy uzasadniona mówi Kahane. Przemo-
cy, zgodnie z Halachą, mo\na u\yć nie tylko wobec nie - śydów, ale równie\ wo-
bec tych śydów, którzy swym postępowaniem gwałcą zasady judaizmu. Warto w
tym miejscu dodać, \e rewan\, tak\e krwawy, za wyrządzone krzywdy jest tak
zwana mictwą (dobrym uczynkiem).41
Arabowie nienawidzą, a co wa\niejsze nie akceptują, Państwa Izrael. To czyni z
nich największych wrogów śydów. Wojna \ydowsko arabska, jaka trwa od
dziesiątków lat, pochłonęła wiele ofiar po obu stronach. Jednak jak pisze, wojna
37
M. Kahane, The Tempe Mount is& from Uncomfortable question for comfortable Jews, 1987,
[w]: http://www.kkahane.org/meir/templemount.html, stan z 05.11.2004r., s.2.
38
M. Kahane, I Am Not Ashamed, [w]: http://www.kahane.org/meir/Noashamed.htm, stan z
05.11.2004r. s.1.
39
Ibidem, s.7.
40
M. Kahane, War and peace, [w]: http://www.kahane.org/meir/warandpeace.html, stan z
05.11.2004r., s.1.
41
M. Kahane, Revenge the Jewish approach, [w]: http://www.kahane.org/meir/revenge.html,
stan z 05.11.2004r., s.1.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
13
jest wojną, albo ty zabijasz wroga albo on zabija ciebie 42. Kahane twierdzi, \e
nie jest za zabijaniem Arabów. Mówi, \e chce by \yli oni w pokoju i byli szczę-
śliwi - ALE nie w Izraelu!43. Nie jest on za pokojem za wszelką cenę. śydzi
walczyli o przetrwanie przez 3000 lat, nie widzi on, więc przeszkód by walczyć
kolejne 50, czy 500 lat. Stwierdza, \e lepszym dla śydów jest własne państwo,
którego świat nie akceptuje ni\ Auschwitz, który dla wielu byłby dobrym rozwią-
zanie44.
Obecnie, kiedy dominują niekonwencjonalne metody walki, największym zagro-
\eniem bezpieczeństwa i stabilności jest terroryzm. Dla Kahane terroryzm jest
produktem kultury islamu45. W Stanach Zjednoczonych widzi główną siłę mogącą
przeciwstawić się fali arabskiego terroryzmu. Problem jednak tkwi w amerykań-
skiej percepcji problemu terroryzmu. Zdaniem rabina Kahane, nie mo\na z terro-
rystami negocjować, terrorystów nale\y zabijać. Bezwzględność w postępowaniu
z terroryzmem, jest jedyną właściwą strategią. Ścigać i karać nale\y nie tylko
bezpośrednich wykonawców aktów terroru, ale równie\ organizacje terrorystycz-
ne i państwa je wspierające46.
3. WPAYW FILOZOFII KAHANE NA DZISIEJSZY IZRAEL.
Po śmierci rabina Meira Kahane głoszone przez niego za \ycia idee, nie
straciły na znaczeniu, przeciwnie, ich rola rosła a wpływ na wizerunek izraelskiej
sceny politycznej był ogromny. Krzewicielem koncepcji Meira Kahane, był jego
syn Beniamin, aktywista partii Kach i zało\yciel blizniaczego stowarzyszenia
Kahane Chai. Obydwie organizacje, partia Kach i Kahane Chai, działały i działają
głównie na terytorium Zachodniego Brzegu, siedzibą operacyjną zaś jest osada -
Kiriat Arba, niejako przyklejona do Hebronu.
Organizacje widoczne i znane były nie tylko dzięki kontrowersyjnym pomysłom,
ale przede wszystkim, za sprawą aktów terroru podejmowanych przez ich człon-
ków. W 1991 roku członkowie partii Kach zorganizowali zamach na Amerykań-
skie Centrum Kulturalne w Jerozolimie. Tego samego roku w Madrycie został
aresztowany Beniamin Kahane, który groził, \e zabije uczestników Madryckiej
Konferencji Pokojowej.
Na swoim koncie członkowie partii Kach mają atak (1992r.) na palestyń-
skiego przywódcę Fajsala Husajniego, w jerozolimskim sądzie. Prawdopodobnie
42
R. Merui, P. Simonnot, Israel s Ayatollahs: Meir Kahane and the Far Right in Israel, New
York, Saqi Books, 1987. [w]: http://www.kahane.org/meir/interview.htm; stan z 11.05.2004r.,
s.11.
43
M.Kahane, Peace?, [w]: www.kahane.org/meir/peace.html, stan z 05.11.2004r., s.1.
44
Ibidem, s.2.
45
Dla Kahane, nielegalne działania wiedzionych przez niego organizacji, szmuglowanie broni,
oraz akcje paramilitarne nie nosiły znamion terroryzmu. Zapewne nie zgodziłby się, gdyby \ył z
amerykańskim Departamentem Samu, który wpisał Kach i Kach Chai za organizacje terrorystycz-
ne.
46
M. Kahane, USA must have guts to terrorize terrorists, [w]:
http://www.kahane.org/meir/terrirists.htm, stan z 10.11.2004r.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
14
są równie\ odpowiedzialni za eksplozję granatów na targu we Wschodniej Jerozo-
limie (listopad 1992r).
Szczególna aktywnością Kach wykazywała się w roku 1993, co miało związek z
progresem w procesie pokojowym. 24 pazdziernika członkowie partii zdetonowali
ładunki wybuchowe pod ambasadą francuską w Tel Awiwie, co miało być odpo-
wiedzią na wizytę Arafata w Pary\u i przyjęcie go przez francuskie władze47. 8
listopada 1994 roku osadnik, sympatyk partii postrzelił dwóch Palestyńczyków.
W lutym 1994 roku członek partii Kach, Baruch Goldstein wtargnął do meczetu
al-Ibrahimi w Hebronie i zastrzelił 29, a ranił 200 modlących się tam muzułma-
nów48. Przywódcy partii uznali jego czyn za bohaterski. OWP, w odpowiedzi za-
wiesiło rokowania pokojowe, a przez terytoria zamieszkiwane przez Palestyńczy-
ków przetoczyła się fala protestów i zamieszek. Natomiast amerykański Departa-
ment Stanu uznał po tym wydarzeniu partię Kach, za organizacje terrorystyczną49.
Innym wydarzeniem, jakie wstrząsnęło nie tylko Izraelem, ale równie\ odbiło się
szerokim echem na całym świecie, było zamordowanie w listopadzie 1995 roku,
izraelskiego premiera Icchaka Rabina przez sympatyka partii Kach i Kahane Chai,
religijnego studenta Uniwersytetu Bar Ilan Igala Amira.
Działalność grup, dla których ideologiczną inspiracją jest filozofia M. Kahane, nie
słabnie równie\ w ostatnich latach. W kwietniu 2002 roku policja aresztował by-
łego rzecznika prasowego partii Kach, za powiązania z planowanym atakiem
bombowym na szkołę dla palestyńskich dziewcząt i szpital we Wschodniej Jero-
zolimie50.
***
Powy\sze przykłady świadczą nie tyle o popularności pomysłów na państwo rabi-
na Meira Kahane, co o niebezpieczeństwie, jakie niosą ze sobą interpretacje jego
nauki. W przypadku sytuacji na Bliskim Wschodzie trudno o wiarygodne i pewne
prognozy. Zbyt wiele czynników, tak zewnętrznych jak i wewnętrznych, nadaje
dynamikę zachodzących tam procesom. Dlatego te\ trudno sondować, czy nastro-
je społeczeństwa izraelskiego będą się radykalizować i czy koncepcje Kahane
będą zyskiwały nowych zwolenników? Czy mo\e odwrotnie, zwycię\y podejście
umiarkowane? Niewątpliwie izraelska lewica, uto\samiana z owym umiarkowa-
nym podejściem, od lat, systematycznie traci na znaczeniu. Natomiast partie i
organizacje, które w swoich programach zawierają idee, jakich krzewicielem był
bohater tego artykułu, posiadają reprezentantów w Knesecie. Chodzi tu przede
wszystkim o partię Avigdora Libermana Zjednoczenie Narodowe. Równie\, w
47
Encyklopedia terroryzmu, Wydawnictwo Bellona / MUZA, Warszawa 2004r., s.352.
48
Encyklopedia terroryzmu, Wydawnictwo Bellona / MUZA, Warszawa 2004r., s.350.
49
U.S. Department of State, Foreign Terrorist Organizations, [w]:
http://search.state.gov:8080/queryStateGov, stan z 31.03.2005r
50
Center for defense information, Terrorism project, [w]: http://www.cdi.org/terrorism/kach-
pr.cfm, stan z 23.03.2005r.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
15
partii Likud znajdziemy zwolenników dobrowolnego transferu , z Uzim Landau-
em na czele.
Czas poka\e, jaka wizja Izraela zwycię\y, czy będzie to państwo religijne, czy
utrzyma, a mo\e wzmocni swój świecki charakter.
_______________________________________________________________________________
FORUM IZRAEL-POLSKA-EUROPA % www.forum-ipe.org
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Prezydent Autonomii Palestyńskiej Nie uznam Izraela za państwo żydowskie (27 04 2009)Kneset – parlament państwa IzraelZAGŁADA PAŃSTWA IZRAELSKIEGOJak na mapę świata powróciło państwo IzraelHistoria państwa i prawa Polski Testy Tablicerola konstytucji w państwieZasady ustroju politycznego państwa UG 2012Bezpieczeństwo państwa instytucje bezpieczeństwa18 Mit mityzacja mitologie współczesneustawa oprzedsiębiorstwach państwowychw sprawie terenów zamkniętych niezbędnych dla obronności państwaBUDŻET PAŃSTWAUstawa o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego Rzeczypospolitej Polskiej Komentarzkryzys panstwawięcej podobnych podstron