GORA
GORA
GORA
GORA
NASZE PUBLIKACJE
NASZE PUBLIKACJE
NASZE PUBLIKACJE
NASZE PUBLIKACJE
AUTO MOTO SERWIS 2/2008
AUTO MOTO SERWIS 2/2008
AUTO MOTO SERWIS 2/2008
AUTO MOTO SERWIS 2/2008
Artykuł zastrzeżony prawem autorskim - kopiowanie w całości bez zgody autora zabronione
Analiza spalin
w silniku z zapłonem iskrowym
Powszechny światowy rozwój motoryzacji stał się zagrożeniem dla naszego środowiska naturalnego. Moda na ekologię czyste
środowisko oraz bardziej zaostrzone normy toksyczności spalin zmusiły konstruktorów pojazdów samochodowych do opracowania
nowych jednostek napędowych zmniejszających emisję szkodliwych składników spalin. Wprowadzono bezpośredni wtrysk paliwa o
coraz wyższym ciśnieniu, dopalacze katalityczne, sondy lambda itp. Produkuje się seryjnie pojazdy z napędem hybrydowym oraz
prototypy na ogniwa paliwowe. Wszystko to po to aby ograniczyć do minimum toksyczność spalin oraz zmniejszyć zużycie paliwa.
Analiza spalin silnika ZI umożliwia zatem poznanie składników spalin przedostających się do atmosfery oraz jest podstawowym
testem decydujÄ…cym o dopuszczeniu pojazdu do ruchu drogowego.
Obowiązujące normy dotyczące toksyczności spalin dla silników o zapłonie iskrowym (Wg Dziennika Ustaw nr 227 z
30.12.2003r).
W pojazdach rejestrowanych po raz pierwszy do dnia 30.09.1986r zawartość tlenku węgla (CO) przy prędkości obrotowej biegu
jałowego nie może przekroczyć 4,5%;
W pojazdach rejestrowanych po raz pierwszy od dnia 01.10.1986 do dnia 30.06.1995 roku zawartość tlenku węgla (CO) przy
prędkości obrotowej biegu jałowego nie może przekroczyć 3,5%;
Bardziej rygorystyczne przepisy obowiązują dla pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po 30.06.1995 roku wyposażonych w
sondę lambda. Wieloskładnikowy analizator spalin powinien wskazywać:
do 0,5% CO i do 100 ppm CH mierzonych na biegu jałowym silnika;
do 0,3% CO i do 100 ppm CH mierzonych z prędkością obrotową 2000-3000 obr./min.;
wartość współczynnika nadmiaru powietrza lambda powinna wynosić od 0,97  1,03 mierzona z podwyższoną prędkością
obrotowÄ… silnika w zakresie od 2000-3000 obr./min.;
W wyniku spalania mieszanki paliwowo-powietrznej w silniku z zapłonem iskrowym powstają substancje zarówno toksyczne jak i
nietoksyczne.
Podział składników spalin silnika ZI :
1. Toksyczne
a) tlenek węgla (CO)
b) węglowodory (HC)
c) tlenki azotu (NOx)
2. Nietoksyczne
a) dwutlenek węgla (CO2)
b) tlen (O2)
c) azot (N2)
d) para wodna (H2O)
1. Toksyczne:
Tlenek węgla (CO)
Jest produktem niedokończonego procesu spalania węgla (C), w komorze spalania silnika przy ograniczonej ilości powietrza. Jest
gazem silnie trującym,bezbarwnym i bezwonnym, którego stężenie w spalinach może przekroczyć poziom nawet 10% (objętościowo).
Stężenie od 0,10-0,20% tlenku węgla w ciągu 30 minut powoduje śmierć, gdyż tlenek węgla odbiera całą zawartość tlenu z krwi
człowieka. Przy stężeniu objętościowym 0,01% tlenku węgla w ciągu dłuższego czasu mogą wystąpić przewlekłe lub ostre zatrucia.
A
ączy się z hemoglobiną 200-300 razy szybciej niż tlen, powodując zakłócenia procesu oddychania prowadząc do śmierci. Wysokie
wartości (CO) wskazują na zbyt bogatą mieszankę paliwowo-powietrzną. W pojazdach posiadających katalizator tlenek węgla (CO)
utlenia się przechodząc w dwutlenek węgla (CO2) co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia emisji tlenku węgla w spalinach.
Węglowodory (HC)
Są to nie spalone lub częściowo spalone cząsteczki paliwa- związki szczególnie trujące o bardzo negatywnym działaniu na organizm
człowieka. Najbardziej niebezpieczną grupą są węglowodory aromatyczne jednopierścieniowe, a wśród nich benzen, który w dużych
stężeniach powoduje śmierć. Rozpuszczając się w tłuszczach mogą kumulować się tkankach ludzi i zwierząt. Węglowodory (HC) na
analizatorach spalin mierzy się w jednostkach ppm (parts per milion)*.Oprócz rury wydechowej z
ródłem węglowodorów w samochodzie
są też skrzynia korbowa silnika i zbiornik paliwa. W pojazdach posiadających katalizator utlenia on zawarte w spalinach węglowodory
na dwutlenek węgla (CO2) i parę wodną (H2O).
Tlenki azotu (NOx)
Wielkość emisji tlenków azotu zależy od ciśnień i szczytowych temperatur (ponad 1800oC) podczas procesu spalania w komorze
silnika. W wyżej wymienionym procesie azot wchodzi w reakcję z tlenem tworząc tlenek azotu (NO) oraz niewielkie ilości dwutlenku
azotu (NO2) i podtlenku azotu (N2O). Te związki azotu i tlenu wspólnie nazywamy tlenkami azotu i oznaczamy (NOx). Zaliczane są
one do najbardziej toksycznych gazów spalinowych. Tlenek azotu (NO) jest gazem bezbarwnym, w organizmie ludzkim szybko
reaguje z hemoglobinÄ…, w tkankach utlenia siÄ™ do (NO2). Dwutlenek azotu w kolorze czerwono-brÄ…zowym o ostrym zapachu i
trujących właściwościach występuje zawsze w towarzystwie innych nitrogenów.W małych stężeniach wywołuje podrażnienie dróg
oddechowych, przy stężeniu w powietrzu powyżej 0,38(mg/dm3) prowadzi do zatrucia śmiertelnego.W pojazdach posiadających
katalizator następuje redukcja tlenków azotu zawartych w spalinach- czyli odłączanie tlenu od tlenków azotu i uzyskanie czystego
azotu (N2). Zawartość tlenków azotu podaje się w (ppm).
W Polsce nie ma jeszcze przepisów nakazujących sprawdzanie tego składnika.
Jeżeli analizator spalin posiada możliwość sprawdzenia tlenków azotu (NOx) to prawidłowy pomiar powinien odbywać się na hamowni
podwoziowej (lub podczas próby drogowej), gdyż największe stężenie gazy te osiągają przy dużych obciążeniach silnika.
2. Nietoksyczne
Dwutlenek węgla (CO2)
Jest gazem bezbarwnym nietoksycznym bez zapachu, niepalnym, cięższym 1,5 raza od powietrza. Nadmierny wzrost zawartości
tego gazu w atmosferze powoduje tzw. Efekt cieplarniany. Powstaje jako produkt spalania węgla (C) w komorze spalania silnika.
Dwutlenek węgla jest wynikiem bardziej efektywnego spalania. Im wyższa procentowo zawartość CO2 w spalinach, tym efektywniej
pracuje silnik Największe wartości stężenia osiąga CO2 przy współczynniku nadmiary powietrza =1, a więc dla mieszanki
stechiometrycznej. Zawartość CO2 jest podawana w jednostkach udziału objętości (% vol.).
W pojazdach posiadających katalizator, CO2 utlenia pozostałe po procesie spalania tlenki węgla (CO) i węglowodory (HC). Powstaje
zatem dwutlenek węgla (CO2) i para wodna (H2O). W najbliższym czasie mają obowiązywać nowe przepisy unijne ograniczające
emisję CO2 przez samochody, by w ten sposób przyczynić się do ogólnej redukcji tego gazu do atmosfery który jest
współodpowiedzialny za groz
ne zjawisko klimatycznego ocieplenia.
Zakłada się, że najwłaściwsza zawartość dwutlenku węgla w spalinach dla pojazdów z układem wtryskowym, katalizatorem i sondą
lambda to : 14,5-16,0 (% vol).
Tlen (O2)
Jest gazem bezbarwnym, bez zapachu i smaku. Występuje w atmosferze w stanie wolnym stanowiąc 20,94 % objętości powietrza.
Tlen jest bardzo potrzebny w procesie spalania  inicjuje reakcje tam zachodzÄ…ce. W pojazdach posiadajÄ…cych katalizator tlen utlenia
zawarte w spalinach CO i HC. Także sonda lambda reaguje na ilość tlenu w spalinach, przekazuje dalsze informacje do sterownika i
układu wtryskowego. Zawartość O2 w spalinach jest podawana w jednostkach udziału objętościowego (% vol). Wymagana
(prawidłowa) zawartość tlenu w spalinach dla pojazdów z układem wtryskowym, katalizatorem i sondą lambda to 0,0  0,2 (% vol)
(Tabela 1)
Azot (N2)
Jest to gaz bezbarwny, bez zapachu i smaku  główny składnik powietrza (ok. 78%), dostaje się do komory spalania, a następnie do
spalin.
Para wodna (H2O)
Jest to końcowy produkt procesu spalania w silniku i utleniania w katalizatorze.
Jednostki emisji spalin
Wartość emisji składników toksycznych może być podawana w następujących jednostkach:
a) % vol (vol oznacza objętościowo)  informuje nas jaki procent objętości gazów spalinowych zajmuje określony składnik
toksyczny;
b) ppm (jest to skrót wywodzący się z j.angielskiego i w pełnym brzmieniu oznacza parts per million)  jedna jednostka ppm jest
odpowiednikiem jednej milionowej części objętości czyli:
1 ppm = 0,000001 vol
Występują też inne zależności pomiędzy emisją wyrażaną w jednostkach ppm, a wyrażaną w procentowym udziale objętości :
100 ppm = 0,01% vol ; 10000 ppm = 1% vol
Jak widać z powyższych przeliczeń emisja na poziomie jednego ppm-a jest relatywnie niewielką emisją, gdyż dopiero emisja na
poziomie 100 ppm oznacza, że emitowany składnik toksyczny zajmuje 0,01 % objętości gazów spalinowych
Skład mieszanki paliwowo-powietrznej
współczynnik nadmiaru powietrza  (( lambda)
parametr AFR
Współczynnik nadmiaru powietrza jest liczbą, wskazującą ile powietrza znajduje się w spalonej mieszance. Wiemy, że dla spalenia 1
kg benzyny potrzeba ok. 14,7 kg powietrza. Jest to więc wagowy stosunek powietrza do paliwa w mieszance paliwowo-powietrznej i
oznaczamy go symbolem AFR (z j.angielskiego Air Fuel Ratio). Mieszanka o takim składzie nazywana jest mieszanką
stechiometryczną i wówczas l =1. W rzeczywistych warunkach procesu spalania mieszanka o składzie stechiometrycznym nie
spala się całkowicie i pozostaje niewielka ilość składników toksycznych (Tabela 1). Jeżeli > 1 to mieszanka jest uboga, co
oznacza że zmieszaliśmy 1kg paliwa z większą ilością powietrza niż 14,7 kg.
Jeżeli  <1 to mieszanka jest bogata, czyli zmieszaliśmy 1kg paliwa z mniejszą ilością powietrza niż 14,7 kg.
Współczynnik nadmiaru powietrza lambda [ ] możemy zapisać jako:
 = L / Lt
L  masa powietrza zassana przez silnik (kg).
Lt  teoretyczna masa powietrza niezbędna do spalenia 1kg paliwa  dla benzyny silnikowej wynosi ona 14,7 kg.
Analizatory spalin
Na swoim stanowisku pracy używam analizatora spalin ISC-Oliver K-9000, który umożliwia pomiar tlenku węgla (CO), dwutlenku węgla
(CO2), węglowodorów (HC), tlenu (O2), temperatury oleju, obrotów silnika, współczynnika nadmiaru powietrza lambda (l ) i
współczynnika AFR.
W/w przyrząd posiada ponadto: sterowanie mikroprocesorowe, automatyczną procedurę kontroli szczelności i pozostałości HC, filtry
usuwające wodę i zanieczyszczenia stałe, drukarkę umożliwiającą dokumentowanie pomiarów.
Analizator pracujący na Stacji Kontroli Pojazdów musi posiadać Certyfikat Instytutu Transportu Samochodowego oraz Świadectwo
Legalizacji wydane przez Wydział Metrologii Okręgowego Urzędu Miar (Świadectwo Legalizacji musi być odnawiane co pół roku).
W/w Certyfikat i Świadectwo Legalizacji są niezbędne aby z dużą dokładnością dokonywać pomiary stężenia składników
toksycznych spalin (CO i HC), nietoksycznych (CO2 i O2) oraz współczynnika nadmiary powietrza lambda (l ),
który jest l =f(CO, CO2, HC, O2).
Pomiary stężenia CO, CO2 i HC odbywają się na zasadzie absorpcji przez badany gaz promieniowania podczerwonego o określonej
długości fali, natomiast tlen O2 mierzy się za pomocą specjalnego ogniwa elektrochemicznego. (Zdjęcie A)
Warunki wstępne i prawidłowa procedura pomiaru
- Temperatura nagrzania silnika jest niezbędna do otrzymywania prawidłowych wyników pomiaru. Ponadto katalizator jak i sonda
lambda zaczynają prawidłowo pracować także w temperaturze od 300(oC). Sprawdzanie temperatury silnika odbywa się za pomocą
sondy, którą wkładamy w miejsce bagnetu miarki poziomu oleju. Sonda temperatury w wyposażeniu posiada tzw.  spławik
umożliwiający prawidłowo dobrać jej długość na taką samą jaką ma bagnet danego pojazdu.
Według wspomnianego Dziennika Ustaw silnik powinien być nagrzany do normalnej temperatury pracy (minimum 70oC dla oleju
silnikowego, minimum 80oC dla płynu chłodzącego. (Sonda temperatury na zdjęciu A)
- Układ dolotowy silnika tj. filtr powietrza, kolektor odpowietrzania skrzyni korbowej, układ pochłaniania par paliwa oraz układ
wydechowy (tłumiki i rury łączące) powinny być kompletne i szczelne.
- Sonda poboru spalin pracuje w bardzo ciężkich warunkach, narażona jest na agresywne działanie trujących związków oraz wysokich
temperatur. Powinna być wprowadzona do rury wydechowej silnika bezpośrednio przed pomiarem na głębokość co najmniej 30cm i
prawidłowo umocowana za pomocą posiadanego uchwytu. Prawidłowe zamocowanie sondy jest niezbędne, ponieważ podczas
zwiększania prędkości obrotowej wysuwa się ona (lub całkowicie wypada) fałszując wyniki pomiarów. Ważnym elementem podczas
dokonywania pomiaru spalin jest czas utrzymywania sondy w rurze wydechowej. Jeżeli mamy bardzo wysokie stężenie CO (nieraz
przekraczające zakres przyrządu  szczególnie w starszych pojazdach) należy natychmiast wyjąć sondę z rury wydechowej.
Powyższy  manewr pozwoli przedłużyć żywotność analizatora a szczególnie jego filtrów. (Sonda poboru spalin na zdjęciu A) Rys. 5
- Sonda indukcyjna służy do pomiaru prędkości obrotowej silnika, którą zakładamy na przewód zapłonowy jednego z cylindrów.
Praktyczne w czasie pomiarów wykorzystujemy tylko dwie prędkości obrotowe tj. wolne obroty biegu jałowego (ok.850ą50 obr./min) i
zakres (2000÷3000 obr./min).
(Sonda indukcyjna na zdjęciu A).
Sposób pomiaru emisji spalin dla pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy od dnia 01.07.1995 roku.
Pomiar zawartości tlenku węgla (CO), węglowodorów (CH) i współczynnika nadmiaru powietrza (lambda) powinien być dokonywany
najpierw przy podwyższonej prÄ™dkoÅ›ci obrotowej silnika (2000÷3000 obr./min), a nastÄ™pnie przy prÄ™dkoÅ›ci obrotowej biegu jaÅ‚owego.
Pomiary powinny być dokonywane bezpośrednio po sobie, przy czym odczyt wyników pomiaru na wolnych obrotach biegu jałowego
powinien być dokonany po ustabilizowaniu się wskazań miernika tlenku węgla(CO) i węglowodorów (CH), w czasie pomiędzy 30 i 60
sekundą od momentu ustabilizowania się prędkości biegu jałowego. Na koniec włączamy drukarkę aby udokumentować wyniki
pomiarów.
Analiza otrzymanych wyników pomiarów
Normy toksyczności spalin obowiązujące w Polsce sugerują, że do pomiaru analizy wystarczą dwa toksyczne składniki CO i HC.
Rzeczywistość jest jednak inna i niezbędny jest analizator spalin czteroskładnikowy, który oprócz CO i HC mierzy stężenie
nietoksycznych składników CO2 i O2, które są potrzebne do wyznaczania współczynnika nadmiaru powietrza lambda.
=f(CO,CO2, HC,O2).
Znajomość wartości poszczególnych składników spalin ułatwia nam podjęcie diagnozy o występujących usterkach.
Wg tabel 1-3 widać, że stężenie CO2 prawie we wszystkich pojazdach wynosi ok. 15%. Jeżeli będą wartości niższe może to
świadczyć o wypadaniu zapłonu na którymś z cylindrów. Podobna jest sytuacja z zawartością tlenu O2  im niższe wartości tego
skÅ‚adnika tym ukÅ‚ad wydechowy jest bardziej szczelny. Jeżeli wartoÅ›ci tlenu O2 jest w granicach 4÷6% ( CO2 wtedy maleje do
ok.9÷11%) wówczas usterkÄ… jest nieszczelność ukÅ‚adu wydechowego.
Również zbyt duże stężenie tlenku węgla CO może świadczyć o zanieczyszczonym filtrze powietrza, uszkodzonej sondzie lambda,
zaworze AGR, wtryskiwaczu i tp. Wysokie wartości HC sugerują o usterkach w układzie zapłonowym np.: wypadanie zapłonów,
niesprawność świec zapłonowych, przewodów itp.
Reasumując stwierdzam, że analiza spalin powinna być ostatnią fazą diagnostyki  poprzedzoną jednak koniecznie sprawdzeniem
wszystkich układów silnika i osprzętu np: (układu zapłonowego, chłodzenia, wydechowego, zasilania w paliwo, a także ciśnienia
sprężania itp.) aby wyniki pomiaru były wiarygodne.
W tabelach od 1÷3 przedstawiÅ‚em wyniki analizy spalin wybranych pojazdów wg posiadanego systemu wtrysku na wolnych obrotach
biegu jaÅ‚owego i obrotach podwyższonych (2000÷3000obr./min).
Tabela 1  przedstawia pojazdy z jednopunktowym wtryskiem paliwa (SPI  Single Point Injection). Proces tworzenia mieszanki w tym
systemie odbywa siÄ™ przez wtrysk paliwa o ciÅ›nieniu 0,08÷0,12MPa do obszaru przepustnicy (Rys.1).
rys. 1 - jednopunktowy wtrysk paliwa
1 - wtryskiwacz
2 - otwór obejściowy
3 - regulator ciśnienia
4 -
5 - przepustnica
6 - doprowadzenie paliwa
Jednopunktowy wtrysk paliwa (SPI).
Typ pojazdu Obroty Temperatura CO HC CO2 AFR Współczynnik
O2
silnika
oleju (oC) (%) (ppm)
(obr/min)
l
(%) (%)
Fiat Seicento 0,19 35 15,20 0,04 14,20 -
850 Ä… 50 80
2000 - 85 0,02 13 15,20 0,00 14,40 1,00
900(cm3) 3000
Fiat 170 0,25 40 14,90 0,20 14,12 -
850 Ä… 50 72
Cinquecento
2000 - 76 0,20 31 14,85 0,15 14,15 1,02
3000
Tabela 2  przedstawia najliczniejszą grupę pojazdów z pośrednim wielopunktowym wtryskiem paliwa (MPI  Multi Point Injection).
Proces tworzenia mieszanki paliwowo-powietrznej odbywa się poprzez wtrysk paliwa do obszaru zaworów ssących danego cylindra
(Rys.2). CiÅ›nienie paliwa w tym systemie wynosi od 0,3÷0,4MPa.
rys. 2 - wielopunktowy pośredni wtrysk paliwa (MPI)
1 - zawór ssący
2 - wtryskiwacz paliwa
3 - kolektor dolotowy
Wielopunktowy pośredni wtrysk paliwa (MPI).
Typ pojazdu Obroty Temperatura CO HC CO2 AFR Współczynnik
O2
silnika
oleju (oC) (%) (ppm)
(obr/min)
l
(%) (%)
Lanos 1600 0,07 72 15,2 0,18 14,33 -
850 Ä… 50 83
(katalizator)
2000 - 85 0,00 29 15,60 0,00 14,20 1,00
3000
Opel Astra 1,4 0,00 15 14,80 0,01 14,66 -
850 Ä… 50 76
(katalizator)
2000 - 81 0,00 13 15,30 0,00 14,33 0,99
3000
Toyota Corolla 0,00 97 15,50 0,00 14,15 -
850 Ä… 50 79
1,4
2000 - 84 0,00 29 15,60 0,00 14,12 0,99
(katalizator)
3000
Tabela 3  przedstawia najmniej liczna grupę pojazdów z bezpośrednim wtryskiem paliwa do komory spalania np.GDI (Gasoline Direct
Injection), gdzie producentem jest Firma Mitsubishi (Rys.3). Paliwo podawane jest bezpośrednio do komory spalania przez
wysokociśnieniowy wtryskiwacz o ciśnieniu 5MPa, powietrze natomiast dopływa przez zawór ssący. Są również inne firmy, które
produkują w/w system np.: Alfa Romeo(JTS), Volkswagen(FSI), Peugeot(HPI) (Rys.4). W najnowszych wersjach ciśnienie paliwa
wynosi od 11÷20MPa.
rys. 4 - wtrysk paliwa HPI
1 - świeca zapłonowa
2 - kolektor dolotowy
3 - wtryskiwacz
4 - rozpylone paliwo
5 - korbowód
6 - ruch mieszanki wywołany odbiciem od denka tłoka
Patrząc perspektywicznie system ten ma największą przyszłość w produkcji pojazdów najnowszej generacji.
Bezpośredni wtrysk paliwa do komory spalania (JTS, GDI).
rys. 3 - bezpośredni wtrysk paliwa
1 - pionowy kanał dolotowy
2 - wysokociśnieniowa pompa paliwa
3 - wtryskiwacz z "turbinką" wywołującą zawirowanie paliwa
4 - kształt tłoka wywołuje zawirowanie mieszanki doprowadzające najbogatszą w paliwo frakcję
w pobliże świecy zapłonowej
Typ pojazdu Obroty Temperatura CO HC CO2 AFR Współczynnik
O2
silnika
oleju (oC) (%) (ppm)
(obr/min)
l
(%) (%)
Alfa Romeo 0,08 48 15,31 0,00 14,30 -
850 Ä… 50 78
2,2 JTS 159
2000 - 85 0,00 12 15,40 0,00 14,30 1,00
(16V)
3000
Mitsubishi 0,02 9 15,10 0,15 - -
850 Ä… 50 84
Carisma
2000 - 87 0,02 5 15,20 0,13 - 1,0
1,8GDI
3000
Kierunki obniżania zawartości toksycznych składników spalin.
Wejście Polski do Unii przyspieszyło wdrażanie nowych przepisów chroniących środowisko naturalne. Zastosowanie nowoczesnych
dopalaczy katalitycznych (katalizatorów spalin), sondy lambda w pojazdach samochodowych już nie wystarcza, by całkowicie
wyeliminować trujące związki chemiczne powstające w procesie spalania paliwa. Wśród zanieczyszczeń jest też nietoksyczny
składnik spalin dwutlenek węgla(CO2)  patrz wyżej już opisany.
W 2007 roku Komisja Europejska zdecydowała o obniżeniu do roku 2012 dopuszczalnej ilości CO2 do poziomu 120g/km, a roku 2020
do 90g/km.
Najwięcej CO2 emitują samochody luksusowe wyposażone w silniki o dużej pojemności np.:
-Lamborghini Murcielago  495g/km
-BMW 540 (silnik o poj.4l)  259g/km
-Porsche 911  260g/km.
Najbardziej ekologiczne są samochody o małej pojemności np.:
-Fiat Panda  128g/km
-Toyota Prius (napęd hybrydowy)  104g/km
-Honda Civic 1,3 (napęd hybrydowy)  109g/km.
Sposoby zmniejszania emisji CO2.
- zmniejszanie zużycia paliwa  przez zastosowanie bezpośredniego wtrysku paliwa (praca silnika na ubogich mieszankach)
- zastosowanie tzw. downsizingu  czyli stosowanie jednostek o małych pojemnościach  turbodoładowanych
- zastosowanie nowoczesnej technologii materiałowej (lżejsze materiały  stopy aluminium, magnez, tytan), powodujące zmniejszenie
tarcia ruchomych części silnika np: dz
wigienki rolkowe, lżejsze tłoki, drążone wałki rozrządu itp.
-zastosowanie jednostek z napędem hybrydowym umożliwiającym odzysk energii podczas hamowania
-zastosowanie systemu stop-and-go (zatrzymywanie i uruchamianie pojazdu w zależności od potrzeb.
Uważam, że dalszy wzrost cen ropy naftowej zmusi konstruktorów jednostek napędowych do dalszego doskonalenia pojazdów
hybrydowych a szczególnie napędów na wodór przy wykorzystaniu ogniw paliwowych, z których w ogóle nie powstaje dwutlenek
węgla (CO2), a z rury wydechowej wydobywa się tylko para wodna.
Opracowanie mgr inż. Edward Rymaszewski
poczÄ…tek strony
SKP - Zespół Szkół Samochodowych w Bydgoszczy